- -
II
f
T
-
Amerika's President
fffsgo
MAANDAG 14 NOVEMBER 1932
VEREEN. VAN R. K- GEMEENTE
RAADSLEDEN.
Demonstratie van de Delftsche
Politie-brandweer.
WILLEM VAN ORANJE-HERDENKING
HET BEHEER VAN WATERSTAAT
MINISTER REYMER'S BELEID
BESPROKEN.
CODETELEGRAMMEN.
GARANTIE-UITKEERING VOOR
SUIKERBIETEN.
Critiek en verdediging.
"-.V - V
BELASTING VOOR INDISCHE
GEPENSIONNEERDEN.
POSTBEZUINIGINGEN ONDER
DE LOUPE.
ERNSTIGE CRITIEK IN DE
TWEEDE KAMER.
EXAMINATOR OF EXAMINANDUS?
IraÉf:
R. K. MIDDENSTANDSBOND IN HET
BISDOM HAARLEM.
De Vereeniging van R. K. Gemeenteraads
leden voor de Rtjkskieskringen Dordrecht en
R'd'am heeft Zaterdagmiddag te Delft haar
eenigszins verlate najaarsvergadering gehou
den.
Aan deze vergadering ging vooraf eene de
monstratie van de Delftsche Politie-Brandweer
onder persoonlijke leiding van den heer K.
van der Zee, commissaris van Politie aldaar.
Nadat de loco-burgemeester, wethouder Van
der Zijp, mede-lid der vereeniging, in het oefen-
lokaal van het Bureau van Politie, gelegen aan
het Oude Delft, het gezelschap had verwelkomd,
gaf Commissaris Van der Zee allereerst een
korte theoretische uiteenzetting van de inrich
ting en het werksysteem van de politie-brand
weer, welke van 1925 dateert. Deze nieuwe taak
heeft slechts een uitbreiding met 4 man noodig
gemaakt. Ondanks de uitbreiding der gemeente
en het feit, dat bovendien nog de eerste.hulp
dienst aan de politie werd opgedragen, be
hoefde nadien het corps niet te worden ver
groot. Het personeel vervult zijn taak met
groote ambitie, er heerscht een uitstekende
geest en de politie-brandweer heeft getoond
volkomen voor haar taak te zijn berekend.
In zooverre deze lof dadelijk aan de prak
tijk kon worden getoetst, heeft de daarop Vol
gende demonstratie op de binnenplaats van
de politie-kazerne het gezelschap doen zien,
welke uitstekend geschoolde brandweerlieden
de Delftscbe politie bezit. Tegen het steenen-
oefengebouw werden alerlei reddingsoefe
ningen gehouden. Het was een interessant
schouwspel geknipt voor een film de
vlugge geveltoeristen bezig te zien, sportief,
onverschrokken en met stramme discipline.
Ten slotte werd alarm gemaakt en binnen de
minuut reden de motorspuit en de ladderwagen
uit, om, na te zijn teruggekeerd, nog eenige
natte oefeningen te houden.
Met een hartelijk woord van dank voor de
interessante demonstratie en een compliment
voor de getoonde prestaties, namen de voorzit
ter van de vereeniging, de Rotterdamsche wet
houder F. Nivard en de anderen, w.o. Burge
meester Stulemeijer van Schiedam en Burge
meester van Gent uit Schipluiden, afscheid van
den Commissaris.
Bijeenkomst in St. Ursula.
In het gebouw „St. Ursula''' aan den Nieuwen
Langendijk, werd hierna nog een huishoudelijke
ledenvergadering gehouden, welke door voor
zitter Nivard werd geopend met een woord van
dank aan de Delftsche Kath. Raadsfractie voor
de hoffelijke ontvangst.
Na het voorlezen van de notulen door den
secretaris-penningmeester, den heer J. J. Hen
driks, volgden eenige mededeelingen, o.a. dat
ook Jhr. Von Fisenne, lid van Gedep. Staten,
als buitengewoon lid tot de vereeniging was
toegetreden.
Volgde dan eene bespreking, gewijd aan „De
Gemeenteraad'1, het orgaan van de Federatie
van Bonden en Centrales van R. K. Gemeen
teraadsleden. Na eene uiteenzetting door den
voorzitter, ontvouwde een viertal leden hun
standpunt Hierbij bleek, dat men algemeen het
groote nut van een dergelijk orgaan inziet,
doch dat voor een te hooge contributie moet
worden gewaakt, omdat deze anders velen, hoe
ongaarne ook, buiten de vereeniging zou bren
gen.
Aangedrongen werd, dat ieder zijn invloed
zal aanwenden om zooveel mogelijk abonné's
te werven. Speciaal dat de gemeentebesturen
een abonnement op het orgaan zullen nemen.
Voor de eigenlijke wintervergadering werd
als in te leiden onderwerp gekozen de volks
huisvesting, meer in het bijzonder in verband
met het in eigendom verkrijgen van woningen
en grond door landarbeiders en in verband
met de kwestie van event, huurverlaging voor
de met Regeeringssteun en. gem. garantie ge
bouwde woningen.
Bij de rondvraag werd door den heer Zomer
dijk waardeering uitgesproken voor hetgeen
door de vereeniging was gedaan op het gebied
van de werkloozenzorg in de plattelandsge
meenten. Dit initiatief heeft tot gelukkige re
sultaten geleid. Andere streken van het land,
bijzonderlijk Brabant, kunnen daaraan een
voorbeeld nemen.
Burgemeester Stulemeijer bracht ter sprake
een schrapping van een bepaling in een door
de Regeering voorgestelde herziening van de
Kieswet. Volgens deze bepaling hadden de
onderteekenaars van 'n candidaat-lijst persoon
lijk moeten verschijnen. Spr. betreurde het, dat
deze bepaling weer is ingetrokken, mede op
advies van de Staatspartij en zou gaarne zien,
dat in kwesties als deze voortaan eerst het
advies van deze vereeniging werd ingeroepen.
De heer Hendriks wees op den grooten ach
terstand, welke op het gebied van organisatie
van R. K. Gemeenteraadsleden nog beslaat in
de Zuidelijke provincies. Verbetering in die
positie zou ook aan de kracht van de R. K.
Staatspartij in die provincies ten goede komen.
Na de verschillende sprekers te hebben be
antwoord, sloot de voorzitter hierna de verga
dering.
Gebrandschilderde ramen voor de
nieuwe kerk te Delft.
Ofschoon het Uitvoerend Comité voor de
viering van het vierde eeuwfeest van de ge
boorte van prins Willem I van Oranje, in
verband met de tijdsomstandigheden geen be
roep heeft gedaan op de vrijgevigheid ran het
Nederlandsche volk, is de belangstelling in
deze herdenking toch zóó groot gebleken, dat
de spontaan ingekomen giften uit Nederland.
Oost- en West-Indië en van enkele landgenoo-
ten in het buitenland het comité in staat stel
len een groot gedeelte van zijn programma
uit te voeren, zij het op veel bescheidener
schaal dan oorspronkelijk in het voornemen
lag en zonder eenig feestbetoon.
Zoo zullen drie wellicht vier gebrand
schilderde ramen in het koor worden aange
bracht. De uitvoering van dit werk staat on
der leiding van den kunstschilder W. A. van
Konijnenburg en geschiedt door de heeren
Jaap Gidding en George Rueter.
De herdenkingsplechtigheid
te Amsterdam.
De officieele herdenkingsplechtigheid zal
plaats hebben op den geboortedatum van den
prins, 24 April 1933, in het Concertgebouw te
Amsterdam. De minister van Staat, dr. H
Colijn, zal bij die gelegenheid de gedachtenis
rede uitspreken, terwijl ook de eerevoorzitter
van het comité, de minister van Staat jhr. mr.
Ch. Ruys de Beerenbrouck, tijdelijk voorzitter
van den Raad van Ministers, het woord zal
voeren. Medewerking zal worden verleend door
het Concertgebouw-orkest, wellicht ook door
het Toonkunstkoor, onder leiding van dr. Wil
lem Mengelberg.
Een kleurenplaat voor de
schooljeugd
Verder zal het comité in staat zijn een plaat
in kleurendruk (het portret van den prins
naar de schilderij van Key, dat zich in het
Mauritshuis bevindt) het licht te doen zien.
waarvan vier k vijfhonderdduizend exempla
ren onder de schooljeugd ook in Oost- en West-
Indië, zullen worden verspreid.
Van een tentoonstelling op de uitgebreide
schaal, die aanvankelijk in de bedoeling lag,
moest worden afgezien. Intusschen is de
hoofddirecteur van het Rijksmuseum voorne
mens ter gelegenheid van de herdenking, als
pendant van de bestaande afdeeling „Neder
land ter Zee", een nieuwe afdeeling „Neder
land te Land" in het Museum te openen, die
uit den aard der zaak een historisch karakter
dragen zal.
Verschillende publicaties.
Met den financieelen steun van het comité
zullen voorts de volgende publicaties het licht
zien:
Onuitgegeven brieven van den prins, loo
pend tot het jaar 1561, welke uitgave wordt
verzorgd door dr. N. Japikse, directeur van
het Koninklijk Huisarchief, en met toestem
ming van de koningin in de publicaties van dat
archief zal verschijnen; een biographie van
de hand van prof. dr. A. A. van Schelven; een
officieel Gedenkboek, waarin verschillende ar
tikelen van historici zullen worden opgeno
men en met goedvinden van de koningin een
aantal zich in het huisarchief bevindende do
cumenten zullen worden gereproduceerd. On
der de bijdragen zal zich ook een door den heer
H. J. P. van Alfen bewerkte chronologische
staat bevinden van alle data, die in het leven
van den prins van belang zijn.
Eindelijk zal onder de auspiciën van het
comité nog een jubileums-medaille worden ge
slagen door de Koninklijke fabriek Begeer en
zal een jongensboek „Het leven van prins
Willem van Oranje'' verschijnen van de hand
van den heer J. Stamperius.
Beschikbaarstelling van voorschotten.
In antwoord op de desbetreffende vragen van
den heer Braat, deelt minister Verschuur mede,
dat het hem bekend is, dat de suikerbieten-
fabrieken zóó weinig voor de eerste betaling
van geleverde suikerbieten aan de boeren geven
(ten hoogste 5 gulden per 1000 K.G. netto) dat
daarvan de arbeidsloonen en transportkosten
niet betaald kunnen worden, terwijl de boeren
wegens financieele verarming die kosten moei
lijk kunnen blijven voorschieten. Genoemde
lage prijs vindt zijn oorzaak in den huidigen
zeer lagen suikerprijs. Tot een maximum van
8.25 per 1000 K.G. garantiebieten zullen van
Rijkswege uitkeeringen plaats hebben ten be
hoeve van de verbouwers van suikerbieten, oogst
1932, waartoe bij de wet van 11 Maart 1932
(Staatsblad no. 80) tot vaststelling van hoofd
stuk V der Rijksbegrooting voor het dienstjaar
1932 de benoodigde gelden werden gevoteerd.
To*, het doen van die uitkeeringen zou eerst
kunnen worden overgegaan na afloop van de
campagne, wanneer uit de boekhouding der
fabrieken de vereischte gegevens blijken. Daar
om zullen onder de noodige waarborgen (bank
garantie) voorschotten op die uitkeeringen wor
den verstrekt tot een maximum van 100 pet.
van het per 1000 K.G. garantiebieten beschik
bare bedrag. Dezer dagen zullen de eerste voor
schotten beschikbaar worden gesteld, terwijl
begin December een tweede voorschot zal wor
den uitgekeerd. In het midden van het volgend
jaar zal de eindafrekening kunnen plaats heb
ben.
Intusschen heeft de heer Kersten den minis
ter weer gevraagd of Z. Exc. spoedig kan
mededeelen of de toegezegde vergoeding over
geheel de opbrengst van het aantal H.A., dat
voor bezaaiing was toegestaan, zal worden uit
betaald.
Afschaffing van categorie A. een heilloose
beslissing geacht.
Een van de belangrijkste punten, die aan
de orde zijn gesteld op de Conferentie van de
Union Télégraphique Internationale, welke se
dert het begin van September te Madrid wordt
gehouden, is de regeling van de codetelegram
men.
Volgens de tegenwoordige regeling bestaan
twee categoriën van code-telegrammen naast
elkaar: telegrammen van 10 letters (categorie
A) en telegrammen van 5 letters (categorie B)
Doordat de prijs van telegrammen van cate
gorie B. twee-derde bedraagt van den prijs van
telegrammen van de categorie A, bedient de
handel zich voor het grootste gedeelte, en voor
al ten aanzien van langere telegrammen, van
de categorie A.
Op de conferentie te Madrid zijn door de tele-
graafadministraties van verschillende landen
van het begin af aan pogingen aangewend om
tot afschaffing te geraken van de categorie A;
als compensatie zou daarmede gepaard gaan een
verlaging van den prijs voor telegrammen van
de categorie B; doch zelfs de meest aanneme
lijke voorstellen in deze richting (Nederlandsch
Indië en België) zouden nog altijd een ver
hooging met zich mede brengen voor korte te-
légrammen van 6 tot 20 procent boven de
bestaande tarieven.
De Internationale Kamer van Koophandel,
welke met raadgevende stem op de conferentie
te Madrid vertegenwoordigd is, heeft zich met
kracht van argumenten tegen deze voor d.m
handel in de huidige tijdsomstandigheden
uiterst bezwarende wijziging verzet.
Ook de Nederlandsche organisatie voor de
Internationale Kamer van Koophandel hesft
in een schrijven van 6 October j.L een beroep
gedaan op den directeur-generaal der Neder
landsche Posterijen, Telegrafie en Telefonie, ten
einde de Nederlandsche delegatie te Madrid op
dracht te geven om voorstellen, welke zouden
kunnen leiden tot het afschaffen van de cate
gorie A. der codetelegrammen te verwerpen.
Desondanks is op de volledige zitting van
10 dezer met 24 tegen 18 stemmen tot afschaf
fing van de codetelegrammen der categorie A.
besloten. Daarbij heeft ook de Delegatie van
de Nederlandsche Regeering gemeend, voor
de afschaffing te moeten stemmen.
In verband hiermede heeft de Nederland
sche organisatie voor de Internationale Ka
mer van Koophandel zich nogmaals tot den
Directeur-Generaal der Nederlandsche Poste-
rijën, Telegrafie en Telefonie gericht met het
verzoek, alsnog instructies te geven aan de
Nederlandsche delegatie te Madrid, teneinde
de genomen beslissing ongedaan te maken.
Voor het geval dit op onoverkomelijke bezwa
ren mocht stuiten, dringt zij er op aan, het
voorstel van de Nederlandsch-Indische Regee
ring te steunen, opdat de verhooging van de
kosten voor de telegramgebruikers althans tot
een minimum beperkt blijft.
Aan het Voorloopig Verslag over het Hoofd
stuk IX (Waterstaat) der Rijksbegrooting voor
1933 wordt het volgende ontleend:
Beleid van den Minister.
Verscheidene leden waren van oordeel, dat,
nu het laatste jaar van deze parlementaire
periode werd ingegaan en het beleid van dezen
Minister was te overzien, in het algemeen niet
geroemd mocht worden op een vlotte en voort
varende behandeling van zaken op het Departe
ment.
In dit verband werd o.a. genoemd het steeds
maar uitblijven van een antwoord over de
kwestie van de Strooppot en aan de Vissehers-
vereenigingen, betrokken bij de Zuiderzee-steun-
wet. Men hoort deze klachten ook telkens van
velen, die met het Departement in correspon
dentie treden.
Voorts blijft ook de radio-kwestie, zoolang
deze bewindsman aan /.et bestuur is, een lijdens
geschiedenis, zonder dat van afdoend ingrijpen
sprake is.
De grootste grief echter koesterden deze leden
tegen het door den Minister gevolgd beleid in<
zake het vraagstuk van het vervoer en het
verkeer.
Tegenover deze bezwaren tegen het persoon
lijk beleid van den Minister wenschten verschei
den andere leden op te merken, dat geen voort
varendheid viel te ontkennen in de manier
waarop de Minister oplossing had gegeven aan
de geschillen, die omtrent de plaats aan een
aantal groote rivier-overgangen bestonden. Te
dien aanzien heeft de Minister getoond te kun
nen doortasten, als zulks noodig is. Wat de
overige feiten betreft, welke den Minister als
tekortkomingen worden aangerekend, wenschten
deze leden nog op te merken, dat deze proble
men dan ook van buitengemeen moeilijken aard
zijn en dat deze niet dan na langdurig en rijp
beraad zijn op te lossen.
V erkeersaangele genheden.
Verscheidene leden drongen nogmaals met
klem aan op de instelling van een goede ver
keerspolitie.
Door sommige leden werden strengere be
palingen geëischt ten aanzien van motor
rijwielen. Zij achtten dit zeer gevaarlijken voer
tuigen op den openbaren weg. Het houden b.v.
van wedstrijden op den openbaren weg, zoo
als deze maar al te veel voorkomen, moest
categorisch verboden worden.
W aterstaatswetgeving.
Vele leden betoogden, dat een wijziging van
de waterstaatswetgeving dringend noodig is, ten
einde de hooge kosten van dijkverdediging, af
watering en doorgaande verkeerswegen niet
alleen te doen drukken op de eigenaars van
cultuurgronden, doch ook op alle dorpen, steden,
spoorwegen, kortom op alles, wat door over
strooming of gebrek aan afwatering en com
municatiemiddelen zou kunnen worden be
nadeeld.
W erkverschaffing.
Van een krachtige poging tot bestrijding der
werkloosheid door middel van op ruimer schaal
uitvoering geven aan openbare werken, die toch
vroeg of laat zullen worden tot stand gebracht,
blijkt uit deze begrooting niet. Deze leden
achtten een besnoeiing van uitgaven op den
kapitaaldienst van 64 millioen tot 34 millioen,
gezien het uiterst nuttige doel, hetwelk die uit
gave van gelden beoogt, wel erg groot.
Meer dan ooit is er thans behoefte aan nor-,
male werkgelegenheid; thans kunnen, naar ver
scheidene leden opmerkten, openbare werken
tegen lage aannemingssommen worden uitge
geven.
Scheepvaart.
Gevraagd werd of de regeering reeds maat
regelen heeft overwogen om te komen tot ver
laging van de scheepvaartlasten in den vorm
van haven-, brug-, sluis- en vaargelden, en of
thans door de regeering geen goedkeuring meer
wordt gehecht aan door provincie-, gemeente
en waterschapsbesturen nieuw in te stellen en
(of) te verhoogen heffingen.
Sommige leden juichten het toe, dat de Nieuwe
Waterweg in het vak bij Poortershaven verbe
terd zal worden. Zij achtten het echter een groot
bezwaar, dat de gemeente Rotterdam 1/3 van
de kosten moet bijdragen, nu tal van andere
steden als Schiedam, Vlaardingen en Dordrecht
van dezen waterweg profiteeren. Zij oordeelden,
dat de wet van 2 Januari 1917 noodzakelijk ge
wijzigd moet worden, zóó, dat het aandeel van
Rotterdam in de kosten verminderd zou worden.
Luchtvaart-
Verscheidene leden juichten het toe, dat krach
tige steun wordt geboden om de luchtvaart natio
naal en meer speciaal de luchtvaart op Indië tot
ontwikkeling te brengen.
Andere leden daarentegen zagen met bezorgd
heid de ontwikkeling van ons vliegwezen tege
moet, hetwelk hoe langer hoe grooter lasten op
den Staat gaat leggen. Inkrimping van het aan
tal diensten achtten deze leden een gebiedende
noodzakelijkheid.
Vele leden spraken er hun ergernis over uit,
dat extra treinen beschikbaar zijn gesteld voor
demonstranten, die een dreigende houding aan
nemen tegen de regeering.
Enkele leden vroegen, waarom bij de spoorwe
gen loonsverlaging van blijvenden aard zal wor
den ingevoerd, die ook den pensioengrondslag
ongunstig beïnvloedt, terwijl voor het Rijksper
soneel tijdelijke maatregelen worden ingevoerd,
die de pensioenregeling onaangetast laten.
Spoortvegaangelegenheden.
Enkele leden hadden met instemming verno
men, dat de regeering, de gemeente Rotterdam
en de spoorwegen inzake het spoorwegvraagstuk
te Rotterdam tot overeenstemming waren geko
men. Zij waren van oordeel, dat do uitvoering
nu met kracht ter hand dient te worden geno
men.
Vervolgens drongen deze leden aan op overleg
tusschen de regeering en de gemeente Rotterdam
m zake den aanleg van goede wegen naar het
station Rotterdam-Zuid.
Enkele leden vroegen voorts, of het wel aan
ging, dat de Staat nog steeds een dividendga
rantie van 4 pet. verleent. Zij achtten het totaal
onjuist, dat een bedrijf, hetwelk verliezen lijdt,
doorgaat met winst aan de aandeelhouders uit
te keeren.
p "V
HAVEN VAN STELLENDAM.
Ged. Staten van Zuid-Holland stellen voor
de bestaande regeling, waarbij de provincie zich
belast met het onderhoud van de haven van
Stellendam, opnieuw voor 3 jaren te verlengen.
Van Januari tot Mei dubbel geheven?
Mejuffrouw Westerman heeft aan den minis
ter van Financiën de vraag voorgelegd, of
Z. Exc. niet van oordeel is, dat het onbillijk
zou zijn, indien In Nederland wonende perso
nen, die inkomen genieten uit een der voor de
Nederlandsch-Indische landsdienaren en locale
ambtenaren ingestelde pensioen- en weduwen-
en weezenfondsen, na in werking treding op
1 Januari 1933 in Nederlandsch-Indië der her
ziene ordonnantie op de Inkomstenbelasting,
die bedoelde inkomsten zal treffen, daarover
voor het tijdvak 1 Januari—1 Mei 1933 dubbel
belasting zouden moeten betalen. Als de minis
ter het daarmede eens zou zijn, dan vraagt zij
of ingevolge het bepaalde bij artikel 99 der Wet
op de Inkomstenbelasting 1914 aan vorenbe
doelde voor het belastingjaar 19321933 aan-
geslagenen alsnog ontheffing zal worden ver
leend van aanslag ter zake van de bovenbedoel
de inkomsten, over een tijdvak van 4 maanden en
of de minister, indien hij van oordeel zou zijn,
dat zulk een ontheffing niet kan worden toe
gestaan, dan voornemens is door een wijziging
der genoemde belastingwet of op andere wijze
de voormelde onbillijkheid te voorkomen?
fa
■v,-'4"
En zijn Hollandsche eigenschappen
Pariahs op hun Zondags. Voor het mens chwaardig bestaan dezer ongelukkigen
wordt in Indië een felle strijd gestreden.
Inkrimping van bestellingen. De
telefoonnetten der groote
steden.
Aan het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over de Posterijenbegrooting voor 1933
wordt ontleend, dat verscheidene leden de uit
komsten van het P. T. T.-bedrijf wel wat al te
somber achtten voorgesteld, hetgeen elk jaar
het geval blijkt te zijn. Gezien de jaarlijksche
winsten en de jaarlijksche reserveering waren
deze leden van meening, dat een al te groote
versobering van het bedrijf" ten koste van het
opheffen van' posttreinen, het inkrimpen van
bestellingen, het omzetten van postkantoren,
kortom ten koste van een aantasting van de
doelmatigheid van het geheele bedrijf, zeer
moest worden vermeden.
Zij konden zich dan ook allerminst vereeni
gen met het ten aanzien van dit bedrijf gevoer
de beleid, om een gedeelte van het personeel
te ontslaan en tegelijk een bedrag van 2 mil
lioen uit de te maken winst te reserveeren
voor de schatkist. Zij stelden de vraag of niet
allereerst de reserves in een of anderen vorm
zouden kunnen worden aangesproken, alvorens
over te gaan tot de voorgestelde drastische
bezuinigingen.
Andere leden waren het hiermede niet eens.
Zij wezen er op, dat er wellicht tijden zullen
komen, dat het beschikken over goede reserves
van het allergrootste belang is.
Verscheidene leden betreurden het, dat het
aantal postverzendingen per trein is ingekrom
pen en vrijwel in het geheele land het aantal
briefpostbestellingen met één is verminderd.
Deze leden meenden, dat de beperking in de
functionneering van den postdienst juist oor
zaak kan worden van een verdere daling van
inkomsten, welke opnieuw tot inkrimping van
den dienst en vermindering van inkomsten zou
voeren.
Aangedrongen werd op de opheffing van den
portvrijdom van gemeentebesturen en andere
officieele lichamen, aan wie dit voorrecht is
toegekend en tevens op een meer loonende
bezorging der dagbladen.
Verscheidene leden meenden bezwaar te moe
ten maken tegen de voorgestelde opheffing van
bepaalde kantoren en hulpkantoren. Vooral
voor het platteland achtten zij zulks zeer onge-
wenscht.
De vraag werd gesteld, of de minister niet
van meening was, dat binnen niet al te langen
tijd overgegaan zou moeten worden tot naasting
der gemeentelijke telefonen van Amsterdam,
Rotterdam en 's-Gravenhage. Deze leden waren
van meening, dat niet ontkend kan worden,
dat dit een voordeel voor het Staatstelefoon-
bedrijf zou beteekenen.
Verscheidene leden achtten de groote finan
cieele offers, welke de vliegdienst op Indië
eischt, niet verantwoord. Het aantal passagiers
dat op deze lijn vliegt, is niet noemenswaard,
terwijl de handel een zeer matig gebruik maakt
van de postvluchten.
Andere leden kwamen hier met kracht tegen
op en noemden het een eerezaak voor Neder
land dezen dienst te handhaven.
Radioktvesties.
Verscheidene leden konden geen bewondering
koesteren voor het beleid van den minister
inzake de radiokwestie.
Zij zouden op dit gebied gaarne een daad
van den minister zien, vooral ten aanzien van
het zendtijdbeslult. Wanneer, zoo vroegen zij,
komt er eens een afdoende regeling op dit
terrein voor de kleine omroepvereenigingen
Zij achtten den toestand, zooals hij thans be
staat, niet billijk.
Andere leden, die zich bij de wenschelijkheid
van een zendtijdherziening aansloten, bepleit
ten een langeren zendtijd voor de A. V. R. O.
en zouden tevens gaarne zien, dat in het alge
meen de uitzending meer dan tot dusver dienst
baar wordt gemaakt aan het bevorderen van
de saamhoorigheid van ons volk. Zij zouden
tevens van den minister willen vernemen, waar
om hij nog steeds geen beslissing heeft geno
men op het verzoek van de A. V. R. O. om
een eigen zender te mogen bouwen.
Met kracht kwamen verscheidene leden op
tegen de h. 1. weinig breede manier, waarop
de Radio-contrÖlecommissie zich van haar taak
De beslissingen van dit college gelijkeu
dikwijls meer op een geheel willekeurig ingrij
pen ten aanzien van de censuur dan op een
waken voor de openbare orde en goede zeden.
Reeds 2% jaar geleden heeft de minister toe
gezegd, een beroepsinstantie in het leven te
zullen roepen, doch tot nu toe is het bij deze
toezegging gebleven.
Postcheque en girodienst.
Eenige leden drongen wederom aan op de
invoering van een matige rente van de saldi
der rekeninghouders bij den postchèque- en
girodienst.
OCTROOIPROCESSEN TEGEN JAPANSCHE
LAMPEN.
De President van de Amsterdamsche Recht
bank heeft de firma J. A. P. te Amsterdam,
in kort geding veroordeeld op te houden met
het verhandelen van electrische gloeilampen,
welke inbreuk maken op de Nederlandsche
octrooien 1654 en 9269, respectievelijk toebe-
hoorende aan de Patent Treuhand Gesell-
schaft te Berlijn en de N.V. Philips' Gloei
lampenfabrieken te Eindhoven. De inbreuk
makende lampen bleken van Japansche her
komst.
Een soortgelijke beslissing nam ook de Pre
sident van de Rotterdamsche Rechtbank tegen
twee groote grossiers van Japansche lampen.
Ook deze lampen bleken op de octrooien 9269
en 1654 Inbreuk te maken.
CRITIEK OP RECHTBANKEN EN
VOOGDIJRADEN.
Ministerieel antwoord aan de Tweede
Kamer.
Aan de memorie van antwoord aan de Tweede
Kamer inzake de Justitiebegrooting wordt nog
het volgende ontleend in verband met de pas
sage „Critiek op rechtbanken en voorgdijraden".
Hieromtrent zegt de minister, dat onder dit
hoofd in de eerste plaats twee gevallen worden
samengevat, waaruit zou moeten blijken, dat
„Roomsch recht heeft getriomfeerd over ons
burgerlijk recht".
Het eerste dezer gevallen betreft een nlet-
vervolging. Over deze quaestie heeft de minister
reeds zijn meening kenbaar gemaakt in zijn
antwoord op de vragen van den heer Peere
boom, waarbij hij heeft medegedeeld, dat de
kennisneming van het dossier der zaak hem
geen aanwijzing heeft opgeleverd, dat bij de
genomen beschikkingen niet met de in dezen
uiteraard volstrekt vereischte objectiviteit is
gehandeld.
Het tweede der beide aangevoerde gevallen,
dat betreffende een weigering van herstel in de
voogdij, hangt nog voor den rechter. Van de
beslissingvan de rechtbank is hooger beroep
ingesteld bij het gerechtshof. De minister deelt
de door andere leden geuite zienswijze, dat,
zoolang er geen beslissing in hoogste ressort is,
beter niet worde getreden in een gedachtenwts-
seling over de vraag, welke rol bij quaesties
nopens herstel in de ouderlijke macht of voogdij
de godsdienstige opvoeding van de kinderen
speelt.
Voorkomen, dat gevallen als waarop de vra
gen van de heeren van der Heide en Peereboom
betrekking hadden, zich in de toekomst ook
elders kunnen voordoen, gelijk enkele leden van
den minister vroegen, zou een practisch niet
wel uitvoerbare bemoeienis zijnerzijds met de
geheele gestie van alle voogdijraden tot in alle
onderdeelen eischen. Intusschen schijnt zulks
ook niet noodig, omdat de minister de meening
deelt van de leden, die er op wezen, dat van een
dergelijk onjuist optreden van andere voogdij
raden of zelfs van een kans daarop, niet is ge
bleken.
Loticiso.
Voor wat betreft het gebeurde bij de N.V.
Lotisico, is een onderzoek loopende. Het resul
taat daarvan zal moeten uitwijzen of voor straf
rechtelijk optreden of ook maatregelen van an
deren aard aanleiding bestaat. In verband met
min of meer bedekte insinuaties, die in dit ver
band zijn geuit en tot de reeds in het openbaar
gestelde vraag hebben geleid, of de goede naam
van den ambtenaarsstand hier niet in het ge
ding is, wil de minister echter niet naldten uit
te spreken, wat hij reeds thans kan verklaren,
dat n.l. aan die insinuaties elke grond ontbreekt.
Opheffing gevangenissen.
Afgezien van de buitendienststelling van ge
vangenissen, waartoe de opheffing van recht
banken zal kunnen leiden," ligt het vooralsnog
niet in de bedoeling andere strafgevangenissen
dan die te Utrecht op te heffen.
Wie is verantwoordelijk bij de proeven
van bekwaamheid tot het behalen
van het rijbewijs?
De rechtbank te Leeuwarden heeft, z°° 1®z®!1
we in het „Nwsbl. v. h. N.", de vraag behandeld,
wie de verantwoordelijke persoon i3> wanneer
iemand proeven van bekwaamheid aDegt om
een rijbewijs te krijgen: de examiDator of de
examinandus.
De kantonrechter te Harling6" had den exa
minator voor een overtreding van de Motor- en
Rijwielwet een boete opgelegd- De officier was
het daarmede eens en vorderde bevestiging van
het vonnis. Het O. M. was van oordeel, dat de
examinator de verantwo°rdelijl{e persoon is,
omdat art. 80 zegt, dat de seexqtnineerde rijdt
onder toezicht en onder leiding ya n(jen exami
nator.
De gemachtigde, ®r- Sc^ölvinclc uit Amster
dam, kwam tot de conclusie, ,jaj ,je ieerling
strafbaar is. Als een ver°ordeeling volgde, zou
het centrale lichaam, dat rijbewijzen uitreikt,
gedoemd zijn, werk te staken. Bovendien is
de examinator bij de wet aangesteld en indien
hij een fout maakt, doet hij dat in zijn ambts
bezigheid.
Koning Albert legt een krans op het graf
van den onbekenden soldaat bij de wa
penstilstandsherdenking.
NOG IETS MERKWAARDIGS IN DE
STATEN
Waarschijnlijk in het jaar 1644 zette Klaes
Maertensen van Roosevelt in Nieuw Nederland
voet aan wal. Zijn naam zou waarschijnlijk in
den loop der tijden verloren zijn gegaan, in
dien zijn nakomelingen van hem niet in bij
zondere mate enkele rasechte Hollandsche eigen
schappen hadden meegekregen.
Klaes Maertensen was een echte Hollander
en naar men zegt, zelfs een Amsterdammer.
Misschien had hij wat Kennemer of Friesch
bloed in de aderen. Anders is het niet te ver
klaren, dat zijn nakomelingen in hooge mate
de deugd bleken te bezitten, die lofwaardige
volharding wordt genoemd, als er resultaten
mee worden geboekt. In andere gevallen heet
ze koppigheid.
Naast vasthoudend, toonden alle Roosevelts
zich gemoedelijke menschen. hetgeen aan Am
sterdam herinnert en voorts hadden ze altijd
een open oog voor de stille macht van het geld,
wat echt Hollandsch is.
Door deze drie eigenschappen is Franklin D.
Roosevelt, de nieuwe president van de Veree-
nigde Staten, een waar succes geworden. Als
er ooit sprake kan zijn van beloonde hardnek
kigheid dan ls dit het geval met Franklin De
lano Roosevelt. (Het Delano heeft hij van zijn
moeder, die zoo heette en van Hugenootschen
oorsprong was).
Maar bovenal is Franklin D. gemoedelijk, wel
dadig gemoedelijk. De weldadige gemoedelijk
heid is niet te verwarren met de steeds wat
triviale Amerikaansehe jovialiteit. Door zijn
gemoedelijkheid iets heel bijzonders in een
Amerikaanschen aristocraat verwierf hij zich
van jongs af aan de algemeene sympathie en
.hij had er misschien nog meer voordeel van
dan van zijn hardnekkigheid (lees lofwaardige
volharding).
Verder is daar zijn inzicht in de stille macht
van het geld. Hiermede heeft hij zich in de
politiek baan gebroken. Niet dank zij zijn hooge
idealen of door zijn wereldbestormende ideeën.
Hij nam al vroeger zijn grooten oom Teddy
tot voorbeeld en heeft in werkelijkheid diens
loopbaan in diverse onderdeelen gevolgd. Dus
het sprak van zelf, dat hij in de politiek ging.
Trouwens, hij was rijk (zijn moeder was een
rijke erfgename) en behoefde zich om het dage-
lijksche brood niet te bekommeren.
Maar er waren niet veel kansen, om In de
politiek te komen. Toevalig gaf men hem eens
een hopelooze candidatuur tegenover een po
pulair republikeinsch tegenstander. Roosevelt
werd candidaat gesteld, omdat niemand anders
wildé.
Hij liet toen zien, wat er in hem stak. Op
het platteland opgevoed, had hij de platte
landers goed leeren kennen en hij zag direct
hoe hij aanhangers zou kunnen werven. Er
heerschte in dien tijd een bittere strijd om
appelvaten. De boeren leverden de appelen uit
hun boomgaarden in vaten, maar de een mat
met grootere of kleinere maten dan de andere.
En aldus was er herhaaldelijk geredekavel tus
schen producenten en consumenten.
Roosevelt nam de appelkwestie tot inzet van
zijn verkiezingsstrijd. Hij beloofde den boeren,
dat hij een wetsontwerp zou indienen, waarbij
de maat van de vaten werd vastgesteld, die
maar klein ZOU zijn. De boeren zouden dus aan.
het langste eind trekken, want in kleine vaten
gingen minder appelen en vaten waren de al- :'Kl1
gemeen gebruikte maat.
De boeren, ofschoon verstokte republikeinen,
stemden allemaal voor Roosevelt. Het was echt
Amerikaansch, maar Roosevelt hield woord en
wist zijn wetsontwerp er door te sleepen.
Hij was van huis uit een moederskindje.
Eenige zoon werd hij danig vertroeteld. Maar
hij was flink en sterk, deed veel aan sport en
ontkwam aldus aan de laSen, die zijn moeder
hem legde. Deze gat ^em overigens een schit
terende opvoeding. Ze !let hem Fransch, Duitsch
en Italiaansch leeren en herhaaldelijk nam ze
hem mee op reizen naar Europa. Roosevelt her
innert zich menig fietstochtje in de omstreken
van Parijs gemaakt en aldiis zal Franklin De
lano een der weinig Amerikaansehe presidenten
zijn, die ooit met Europa in nader contact zijn
geweest-
Gemoedelijk, zakelijk en vasthoudend, ver
loochent ook deze Roosevelt zijn thans intus
schen verre Hollandsche afkomst niet. Het zou
eigenlijk nonsens zijn, veel ophef over die verre
Hollandsche afkomst te maken, indien de Roose
velts alleen Stonden.
Maar merkwaardig genoeg wijst Amerika nog
ettelijke Hollandsche families aan, die een
Plaats van beteekenis innemen, zulks in tegen
stelling bijv. met de origineele Amerikaansehe
families als die van "Washington, Adams, Monroe
Jefferson etc. die of zijn uitgestorven, of niet
meer op den voorgrond treden. In de Vander-
hilts, de Roosevelts (een neef van den nieuwen
president is gouverneur van de Philippijnen en
ook een heel ambitieus iemand), de Van Swe-
ringens, de Stevens etc. bezitten de oude Hol
landsche kolonisten moderne nazaten, waarop
ze trotsch kunnen zijn. De Hollandsche immi
granten zijn trouw gebleven aan het ras en
ze strekken het waarlijk niet tot schande. Ook
in den Amerikaanschen vrijheidsoorlog speelden
de Hollanders hun rol en namen als van Van
Rensselaer, Van Schaick, Van Nes en Schuyler
kregen er een goeden klank in.
Tenslotte mogen we niet vergeten, dat in de
eerste helft van de vorige eeuw de Vereenigde
Staten nog een flinken president hebben gehad
in Martin van Buren, die zelfs nog Hollandsch
sprak en in zijn politieke loopbaan typisch Hol
landsche kwaliteiten ten toon spreidde.
Waarlijk, we hebben Nieuw Amsterdam niet
vergeefs gesticht. Dat we dit indertijd met de
Engelschen voor Suriname ruilden is eigenlijk
niet zoo erg als we bedenken, dat de laatsten
New York kwijt zijn en een Roosevelt weer
president is van de Vereenigde Staten....
De najaars-centrale raadsvergadering.
De najaarsvergadering van den Centralen
Raad van den R.K. Middenstandsbond in het
Bisdom Haarlem zal, zooals gemeld, plaats
vinden op Woensdag 16 November a.s. te Den
Haag, in Gebouw „Amicitia", Westeinde.
Er is een voorstel van het hoofdbestuur,
waarbij dit aan den entralen Raad machtiging
vraagt om zoo mogelijk in 1933 mede te wer
ken tot concentratie van Hanzebureaux. Er
komen verschillende belangrijke voorstellen
ter tafel.
De vergadering wordt voorafgegaan door een
H. Mis in de Theresiakerk, Westeinde, opge
dragen door den Geestelijk Adviseur der af
deeling Den Haag, Rector L. Brink, terwijl
des avonds door de afdeeling Den Haag aan
de afgevaardigden een feestelijk samenzijn
wordt aangeboden.
