ST. ALBERTUS DE GROOTE.
1
I
ONZE PRIJSsPUZZLE
„P. C. HOOFT" IN
VLAMMcN OPGEGAAN
Vreeselijk loeiden de
v.ammen
MAANDAG 14 NOVEMBER 1932
APOSTEL VAN DEN VREDE.
EUCHARISTISCH SECRETARIAAT OP
BRAKKENSTEIN
t TEGENSTELLING.
DE HERVORMINGSHERDENKING
VAN DE N. C. R. V.
t NIET MISVERSTAAN!
KARDINAAL FRUEHWIRTH-
Viert 30 November a.s. zijn zilveren
bisschopsjubilé.
WILLEM NIEUWENHUIS.
NEDERLANDERS IN DEN VREEMDE.
VRIJWILLIGE ARBEIDSDIENST.
De oplossing van puzzle No. 20 is:
HORIZONTAAL 1. Noodschot, 3. Tweestrijd, 5. Voorschot, 7. Vogelkoor,
9. Ontwarren, 10. Verachten, 12. Delta, 14. Landerijen, 15. Narcissus, 16.
Poort, 18. Andantino, 19. Mandoline, 20. Fluit, 21. Neger.
VERTICAAL1. Netto, 2. Toren, 3. Takel, 4. Duwen, 5. Varen, 6. Thans,
7. Villa, 8. Radio, 10. Visum, 11. Noode, 12. Doodstraf, 13. Addernest,
14. Prikkelen, 17. Tegenover.
Als winnaars werden door het lot aangewezen P. F. J. Westra, Nauw 9,
Leeuwarden; H. Biermans, Schermlaan 44, Rotterdam; H. J. Op den
Akker, Ridder van Catsweg 36, Gouda; L. F. Asperslagh, Berkenb. Blok-
straat 18, Scheveningen.
Hieronder prijspuzzle No. 22 een driehoekspuzzle.
Basis historische held van Barneveld.
Links opgaande zijde sappige vrucht.
Rechts neergaande zijde deugd van een waar edelman.
lste Rij: medeklinker; 2de rij: Grieksch voorwoord (meest in samen
stellingen); 3de rij: herkauwer; 4de rij: voorwerp om mee te schrijven;
5de rij: omslag; 6de rij: kleine vogel; 7de rij: krulversiersel; 8ste rij:
een scheld- en eerenaam voor het Katholicisme.
Oplossing tot en met 18 November aan Puzzle-redacteur (oplossing 22)
Bureau van dit Blad, bij voorkeur per briefkaart zonder verdere mede-
deelingen.
Onder de goede oplossers worden vier bedragen verloot van 2.50.
Prijswinnaar moet abonné zijn. Men gelieve den naam op te geven,
waarop het abonnement loopt.
DRAMA AAN BOORD,
J
MOORDAANSLAG TE A'DAM.
DE ROOFOVERVAL IN
RESSEN-BEMMEL.
STROOPERS PER AUTO.
KINDJE VERBRAND.
AUTOMATEN DIEVEN.
Albertus de
Croote.
Den 16den December is het een jaar gele
den, dat onze roemrijk regeerende Paus Pius
XI door een plechtig decreet den H. Alber
tus op de lijst der Heiligen plaatste en e-
vens uitriep tot Leeraar der Kerk, zo° a
zijn sterfdag den 15den November vo°r e
eersten keer door de geheele H. Ker R
tig zal worden herdacht.
Nu ligt het niet in onze bedoeling naar
aanleiding van dit feest
de aandacht te vestigen
op Albertus' verdien
sten als universeel ge
leerde, als theoloog,
wijsgeer of exegeet of
°P zijn roep als den
grootsten natuurkundi"
ge van zijn tijd, waar
door hij terecht >;,het
wonder zijner eeuw'en
«de schitterendste a
Wijsgeeren der geheele
Christenheid" werd ge
noemd: „een lichtende
lamp die het 't lichaam
der geheele Kerk met
haar vruchtbaarheid
verlicht als de morgen
ster". Maar eerder wil
len wij Albertus' ver
diensten belichten als
Apostel van den vrede,
vooral nu in onze da
gen het woord van den
Psalmist over het woe- St.
len der volkeren weer
een bittere en harde
Werkelijkheid is geworden. Want ook Al
bertus' tijd was vervuld van hevigen en
langdurigen strijd, van tweedracht en bur
gertwisten. Hij zag den val van het fiere
Keizersgeslacht der Hohenstaufen, den
strijd tusschen Paus en Keizer, den burger
oorlog in Italië en Duitschland, de Halve
Maan in het bezit der H.H. Plaatsen, den
Muzelman in Spanje en den invloed van
Frankrijk op het Pausdom, inzet van het
pauselijk verblijf in Avignon en het daar
uit gevolgde schisma. Misschien mag ook
hem een oogenblik de angst voor het nade
rend einde der wereld hebben bekropen,
gelijk eens een St. Augustinus en St. Hie
ronymes bil den inval der barbaren. Mis
schien dacht ook hij een oogenblik aan den
ondergang van Europa, een gedachte die
ook nu nog verschillende kringen beheerscht
en telkens weer opkomen zal als benauwen
de tijden de menschheid bedreigen. Maar
Albertus kende ook het woord van Sallus-
tius: „Een rijk wordt licht door die midde
len in stand gehouden, waarmede het in
den aanvang werd gesticht". Als een vol
bloed Middeleeuwer was al zün hoop geves
tigd op de kracht van het Christendom, wist
hij zichzelf en ook zijn tijdgenooten, vervuld
van de Godsgedachte, van n levenwekkend
Godsvertrouwen, zoodat zijn geheele vredes
werk op God steunde en op de Goddelijke
dingen. Met dit rotsvast vertrouwen op de
Voorzienigheid, bewerkte hij te Keulen den
vrede tusschen Bisschop en volk; streed hij
op de Kerkvergadering van Lyon voor de
keuze van Rudolf van Habsburg; was hij
de vredesengel op zijn tochten door Duitsch
land in dienst van den Paus; trad hij op als
scheidsrechter tusschen de Duitsche vorsten.
Het behoud van den vrede was ook naar
zijn opvatting de eerste taak van den Staat
en van de Maatschappij. Vandaar zijn ja
renlange bemoeiingen om den strijd tus
schen families, steden en vorsten te beslech
ten. Hij is een vijand van het geweld, ook
van het onverbiddelijk toegepaste recht. Hij
wil recht verbonden met liefde; hij wil so
ciale schikking en socialen vrede en strijdt
ook voor dien vrede met zijn geheele gezag,
dat hij door zijn heiligheid en levenservaring
Verworven had.
Met al zijn krachten wil hij het openbare
leven met de vredesbeginselen en de leer
der Kerk doordringen. De vrede in den
Staat en in de Maatschappij, de vrede van
Christus in het rijk van Christus, is zijn
hooge doel, is zijn levenswerk. Zoo was Al
bertus in den waren zin van het woord een
Man, een Apostel van den vrede, van den
socialen en politieken vrede, en is geroepen
ook om in dezen tijd de patroon en 't voor
beeld te zün van onze Katholieke vredes-
actie.
tt ^as daarom niet zonder reden dat Z.
tt. ae PaUs in zijn decreet St. Albertus' ver
diensten voor den vrede bijzonder naar vo
ren bracht. „Want Albertus is immers zulk
een Heilige, zegt de Paus, dat onze tijd, die
vurig naar vrede zoekt en zich van de uit
vindingen der wetenschap wonderen belooft
met gretige oogen tot zijn voordeel naar
Zijn voorbeeld kan opzien. Want ofschoon
alle volkeren heden vurig naar vrede ver
langen, zijn zij het allerminst eens over de
meest geschikte wijze en weg om hem te
verkrijgen; ja zelfs verwaarloozen zij de
grondslagen zelf van den waren vrede, na
melijk de rechtvaardigheid en de liefde."
En dan spoort de Paus de Katholieke we-
reld aan om haar toevlucht te nemen tot
den nieuwen Heilige: „Laten daarom allen
met vertrouwen opzien naar den H. Albertus
den Groote. Want hij hing met heel zijn hart
den glorierijken God aan, Die waarlijk
geen God van verdeeldheid, maar van vre
de is, en wel van dien vrede, die elk begrip
te boven gaand, hart en verstand der geloo-
vigen bewaart. Deze Albertus, die in zijn
leven ijverig gewerkt heeft met gelukkigen
uitslag om tusschen steden en vorsten, vol
keren en particuliere personen vrede te
stichten, toont zich aan ons als een volmaakt
voorbeeld van een vredebrenger met het
gezag dat hij bezat om de harten te verzoe
nen, en dat voortkwam uit den roem van
zijn kennis en heiligheid, tezamen met zijn
zoo groote persoonlijke waardigheid, die
veredeld was door 't heilig merkteeken van
het Priesterschap. Waarlijk gaf hij in zich
zelf een levend beeld van Christus den
Verlosser, Die in de H.H. Boeken wordt be
groet als de Vorst des vredes."
Op deze Pauselijke gedachte meenden wij
de aandacht te mogen vestigen, nu 't feest
van den nieuwen leeraar der Kerk door de
geheele Kerk wordt herdacht. De persoon
lijkheid van den H. Albertus moge ons een
«terke steun zijn in onze dagen, een lichtend
voorbeeld ook van een zuiver Godsgeloof
en een diep vertrouwen in de onverwoest
bare kracht van het Christendom bij het
werk voor den vrede.
Dr. Wibaut schrijft in de socialistische
bladen een jeremiade over wat hij noemt
„de ramp van Ottawa" en besluit zijn som
bere overpeinzingen aldus:
Er zou reden zijn tot triestheid indien wij
onze hoop niet konden blijven vestigen op de
socialistische arbeidersbeweging. Haar orga
nisaties S.A.I. en I.V.V. moeten de internatio
nale samenwerking stellen m plaats van
nationalisme.
Bijna tegelijk vestigt George Lansbury,
leider der Engelsche Arbeiderspartij, in de
„Times" de aandacht op de noodzaak, de
drie-en-een-half millioen werkloozen te hel
pen. Stelt deze arbeidersleider nog hoop op
socialistische internationale of dito vakver-
eening Integendeel. Hij schrijft:
Is er geen religieuse leider in ons land, die in
naam van den stichter van ons geloof een
kruistocht leiden wil tegen dit door menschen
gestichte kwaad? Ik wil mijn deel bijdragen
als lid van het Lagerhuis, en ook als burger
wil ik mij aansluiten bij iederen leider eener
kerkelijke groep, die een veldtocht niet slechts
voor de liefdadigheid maar voor de gerechtig
heid voeren wil.
De tegenstelling is treffend. Zij teekent
beter dan welke uiteenzetting ook het ver
schil in mentaliteit tusschen de Engelsche
Arbeiderspartij en de Nederlandsche S. D
A. P.
Plechtige inwijding van een nieuw
gebouw.
Tien jaar geleden werd in bescheiden vorm
in het. klooster der Eerw. Paters van het
Allerheiligste Sacrament op Brakkenstein te
Nijmegen een Eucharistisch Secretariaat inge
richt onder leiding van den Zeereerw. Pater
Schelstraete. Van hier uit ging de weldadige
actie voor de Eucharistische beweging in Ne
derland en ontplooide zich de progaganda voor
de Eucharistische jeugdbeweging vooral voor
den Euch. Kruistocht. Hier ontstond ook de ont
wikkeling van de devotie voor de Altijddurende
Aanbidding. Sinds eenigen tijd is het Secreta
riaat nu ondergebracht in een speciaal ge
bouw, dat is opgericht in den tuin van het
Klooster Brakkenstein. Dit secretariaat, waar
aan tevens verbonden is een veelzijdige Eucha-
ristiechet bibliotheek werd Zaterdag plechtig in
gewijd door Mgr. A. Sweens, President van het
Groot Seminarie van het Bisdom Den Bosch.
Bij deze plechtigheid was tegenwoordig de
volledige leiding van het Eucharistisch Secre
tariaat.
De verhooging van den toelatingsleeftijd
begint reeds haar gevolgen te doen gevoelen.
De bijzondere bewaarscholen komen in de
knel.
Dr. Verhoeven wees er in 't jongste Jaar
boek op, dat wettelijke voorziening nu niet
langer mag uitblijven. En hü deed een op
lossing aan de hand: de gemeenten, die vrij
willig openbare bewaarscholen ten laste van
de algemeene kas in stand houden, moeten
verplicht worden, ook de bijzondere bewaar
scholen naar denzclfdon maatstaf als de
openbare te bekostigen.
Het is duidelijk, dat deze oplossing het
Rijk niets kost. En ook, dat zij den velen ge
meenten, die geen openbare bewaarscholen
hebben, hoegenaamd geen nieuwe lasten op
legt
Zij vergt alleen, dat de weinige gemeen
ten, die wel openbare bewaarscholen heb
ben, de bijzondere daarbij niet achterstellen.
Het wil ons voorkomen, dat De Standaard
de oplossing van Dr. Verhoeven niet juist
heeft weergegeven. En dat er nu een legende
dreigt te ontstaan, die de kosten voor de ge
meenten veel te hoog voorstelt.
Drie dingen zal men goed in 't oog moeten
houden.
Vooreerst, dat er geen leerplicht bestaat
voor 't bewaarschoolonderwijs. Vervolgens,
dat de gemeenten absoluut niet verplicht
zijn, er openbare bewaarscholen op na te
houden. En ten slotte, dat het aantal ge
meenten met openbaar bewaarschoolonder
wijs feitelijk klein is.
Alleen de laatste wil Dr. Verhoeven tot
financieele gelijkstelling verplichten. Alle
overige laat hij vrij, als tot nu toe.
Het leek ons wenschelijk, daar even de
aandacht op te vestigen.
Dr. Irving Langmuir, de winnaar van den
Nobelprijs voor Chemie 1932.
Naar Kipa uit Rome verneemt, zal kardinaal
Eruehwirth den 30sten November a.s. zijn zil
veren bisschopsjubilé vieren.
z- H. Piug x benoemde hem, toen nog ge
neraal van de orde der Dominicanen, den 31-
sten October 1907 tot nuntius te München.
elhH0sten November daaropvolgend ont
ving bi] ,lit d0 handen van den toenmaiigen
kardinaal-staatssecretaris Merry del Val de
bisschopswijding.
Wegens de buitengewone verdiensten, welke
lrth zich °P zijn belangrijken post
creëerde Paus Benedic-
van Q DeoptriT kardinaal in het consistorie
InlW I®"61 1915-
1927 Kar,0^frd hi* groot-poenltentiarius en in
gewichtig arnt!f 2?r H' Roorasche Kerk, welk
geboren werd, is hans He h AUg' 1845
Kardinaal Ehrle 1, e oudste der kardinalen
Kaidinaai Eiirle is twee maanden jonger.
Z. H. EXC. MGR. DE CLEENE.
Naar de „Annalen van Scheut" melden, is
het ontslag als Apostolisch Vicaris van Leo-
poldville dat Z. H. Exe, Mgr. de Cleane om ge
zondheidsredenen in Rome beeft aangevraagd,
verleend.
Het werd hem gegeven in een schrijven,
waarin de H. Stoel-aan Monseigneur diepen
dank betuigde voor zijn lastig maar zoo moe
dig verricht 40-jarig missiewerk.
Een afkeuring, maar de straf
ingetrokken.
Na een jaar heeft de Minister van Water
staat thans eindelijk een beslissing genomen
in de bekende kwestie van de Hervormings
herdenking door de N.C.R.V.
De „Omroepgids" bericht er het volgende
over:
„Even voor het afdrukken van ons blad
ontvangt de N.C.R.V. de beslissing van den
Minister van Waterstaat inzake de afbreking
van onze Hervormings-herdenking op 31 Oc
tober van het vorig jaar.
Zooals bekend, werd onze vereeniging we
gens die uitzending door de Algemeen Pro
gram Commissie voor den tijd van zes weken
(drie maal) uitgesloten van de verzorging van
het algemeen programma.
De minister geeft geen beslissing over
onze vraag, of de commissie volgens de des
betreffende bepalingen het recht had, onze
uitzending af te breken. Wij ontkennen dat
recht. De minister keurt af, dat we met de
uitzending een aanvang maakten, doch zal
zich, gezien de omstandigheden, van het op
leggen van sancties onthouden, zoodat de op
gelegde „straf" is ingetrokken. Ten slotte
oordeelt de minister, dat eene Hervormings
herdenking als zoodanig niet valt buiten het
kader van het algemeen programma".
HERDENKING VAN DEN GEBOORTEDAG
VAN PRINS WILLEM VAN ORANJE.
Men deelt ons mede:
Bij de voorbereiding van de herdenking van
den geboortedag van Prins Willem van Oranje
te 's-Gravenhage is voeling gekregen met
Eduard Veterman, die een nieuw tooneelwerlc
heeft geschreven: „Vader des Vaderlands".
Het Vereenigd Rotterdamsch Hofstad-Tooneel
heeft het opvoeringsrecht van het stuk ver
worven, met de bedoeling, dat ook het tooneel
zijn aandeel zal hebben bij de plechtigheden,
welke in den lande worden voorbereid.
Jlet Haagsch Comité voor de herdenking van
den 400sten geboortedag van Willem van Oranje
van oordeel, dat de opvoering van een dergelijk
tooneelwerk een waardig onderdeel zal kunnen
Zijn van de komende feestelijkheden, heeft met
den heer Van der Lugt Melsert een regeling
getroffen met den opzet dat de eerste opvoe
ring van het tooneelwerk een officieel karak
ter zal krijgen en de reeks van algemeene her
denkingen zal openen.
Tevens is, naar wij vernemen, in beginsel be
sloten, het stuk „Vader des Vaderlands" als
volksuitvoering eenige keeren te doen opvoeren.
PATER H. JANSEN C ss.R. t
Te Roermond Is In het klooster der Paters
Redemptoristen, Kapel in 't Zand, overleden de
Weleerw. Pater H. Jansen. De overledene werd
geboren in 1864 en in 1890 priester gewijd
De viering van zijn zilveren jubileum als
redacteur van „De Maasbode".
Het zilveren feest van Willem Nieuwenhuis
als redacteur van „De Maasbode" kan wegens
de nu reeds langdurige ziekte van den jubila
ris (waarin gelukkig aanmerkelijke beter
schap geconstateerd kon worden)), niet anders
dan op zeer beperkte schaal en in zeer intie-
men kring worden herdacht. Door vriendelijke
tegemoetkoming van de bestuurders van het
Maria-Paviljoen te Amsterdam, waar de pa
tiënt verpleegd wordt, zal het toch mogelijk
zijn hem op den jubeldag, Dinsdag a.s. 15 No
vember, een bescheiden hulde te brengen. Deze
huldiging van de zijde van het daartoe ge
vormde comité en van de zijde van de N.V. de
courant „De Maasbode" zal des morgens
plaats hebben in de conversatiezaal van het
Maria-Paviljoen. Volgens den wensch van den
behandelenden geneesheer is de duur daarvan
sterk beperkt, evenals de kleine kring van
genoodigden, die erbij toegelaten kunnen wor
den.
In den namiddag zijn de gewone bezoekuren
in bet Maria-Paviljoen van twee uur tot half
vier. Met het oog op den toestand van den
patiënt verdienen echter schriftelijke en
event, telegrafische gelukwenschen de voor
keur. Ook zal er .gelegenheid zijn in een feli
citatie-register te teekenen.
Dr. W. G. Mengelberg naar Napels.
Het San Carlo Theater te Napels heeft zijn
piogramma van opera's en concerten voor het
a.s. seizoen bekend gemaakt.
Er zullen 24 opera's worden uitgevoerd waar
van noviteiten; als gastdirigenten worden o.a.
Respighi, Mascagni en Richard Strauss ge
noemd, allen in verband met eigen werken.
De 6 concerten, welke dit. seizoen worden ge
geven, staan onder leiding van de Italianen Vit-
torio Gui en Vitale en van de buitenlanders dr.
Mengelberg, Furthwangler en Strauss.
WERKLOOZENKAS GEZAGVOERDERS EN
STUURLIEDEN TER KOOPVAARDIJ.
Door den Minister van Staat, Minister van
Binnenlandsche Zaken is, krachtens het werk
loosheidsbesluit 1917, goedgekeurd het reglement
voor de werkloozenkas van de vereeniging van
Ned. Gezagvoerders en Stuurlieden ter koop
vaardij te Amsterdam, terwijl is bepaald, dat
het subsidie ten behoeve van deze kas zal in
gaan op 1 Januari 1933.
Zaterdagmiddag is te Den Haag eeoi bijeen
komst gehouden van belangstellenden van al
lerlei richting, teneinde het vraagstuk van den
vrijwilligen arbeidsdienst, welke hier te lande
in oprichting is, te bespreken. Het kleine werk
comité, daartoe gevormd, had ook dezulken
uitgenoodigd, van wie verwacht kon worden
dat zij bezwaren te berde zouden kunnen bren
gen. Niet in het minst daardoor had een geani
meerde gedachtenwisseling plaats.
Verschillende vooraanstaande instellingen en
personen hadden blijken van belangstelling en
bewijzen van Instemming toegezonden.
Als resultaat der besprekingen kan worden
vastgesteld, dat het voorloopige werkcomité
zich met de verdere uitwerking en bestudee
ring van het vraagstuk zal bezig houden en
aan het aanvankelijke voornemen, om zich met
de daarvoor in aanmerking komende lichamen
en instellingen, welke zich bezig houden met
het bezorgen van de belangen van jeugdige
werkloozen in verbinding te stellen, reeds spoe
dig gevolg zal geven.
Een tweede bijeenkomst zal nog worden bij
een geroepen vooral om ook de vele andere be
langstellenden in de gelegenheid te kunnen
stellen, zich persoonlijk met het comité te ver
staan.
Bedoeling is dat dit werkcomité zal worden
uitgebreid tot een orgaan, hetwelk tot stich
ting van een vrijwilligen arbeidsdienst in Ne
derland zal overgaan. Het adres van het werk
comité blijft gevestigd Haviklaan 20 te 's Gra-
venhage.
HERHAALDELIJK HADDEN ONT
PLOFFINGEN PLAATS
AMSTERDAM, 14 November. Hedennacht
can ongeveer half één is brand uitgeoroken
aan boord van het motorschip „P. C. Ha. ft"
van de Stoomvaart Maatschappij Nederland,
liggende aan de Sumatra-kade. Het eerst werd
het vuur gezien aan het sloependek. Aange
wakkerd door den feilen wind joegen de vlam
men in m/indier dian geen tijd naar een der
dekken.
Onmiddellijk werd de brandweer gealar
meerd. Bij »haar komist werd zij evenwel ge-
waarschuwe, dat zij voorzichtig moest zijn
met aan hoord gaan, omdat het schip nog
gedeeltelijk onder tolauwgas za,t. De Genees
kundige Dienst was n.i. den gtjaeelen dag
bezig geweekt het schip t« ontratten..
Het vuur kon zoodoende alleen worden be
streden ran buitenaf emi van het 'bovenste
dek. Hoog schoten de vlammen boven het
hoogliggende achlip uit. Door de eerste en
tweede klasse-hutten loeide spoedig een vuur
zee. Men deelde ons mede, dat daar het vuur
moest zijn ontstaan. Om ihlf twee stond ook
het middenschip in lichterlaaie.
Met brullend geweld sloegen de woe6te
vlammen dreigend naar de hooge kranen,
die langs de kade staan. Een van de stuur-
kooien viel brandend neer met een hevigen
slag.
Tegen twee uur schenen de oliebunkers
vuur te beibben gevat. Deze bunkers bevatten
■cmgpveer 1000 ton stookolie. Ben lywartier
later had het vuur het achterdek reeds be
reikt.
Om kwart voor drie stond het middenschip
in lichterlaaie. Geweldige hoeveelheden waiter
werden lp het vuur geslingerd, met hot ge
volg, dat de vlammen minder fel uitsloegen
over de bovendekken inwendig woedde het
vuur met onverminderde kfacht voort en
vrat zich langzaam maar gestadig voort naar
het achterschip. Van tijd tot tijd weerklonk
een doiffe knal, waarschijnlijk door het sprin
gen van koolmiurfleschen of flessehen samen
geperste lucht.
Eet:» emijü oogenblik heeft men nog, .in
overleg niet den op het terrein verschenen
directeur van de Mij. Nederland, den heer
Delprat, overwogen het schip van den wal te
verhalen, docfh, aangezien diit ongeveer een
half uur in toeslag zou nemen en men gedu
rende dien tijd geen water in de vlammen
kon werpen, heeft men dit voornemen weer
laten varen.
Pet aantal slangen, dat uiitgejegd werd,
was niet te tellen.
Tusschen half drie en drie uur volgden de
doffe knallen elkaar sneller op. Telkens ex
plodeerden de olietanks en voortdurend laai
de het vuur weer in lievigheid op.
Te ruim drie uur bereikte de brand zijn
hoogtepunt. Toen kreeg het vuur een zooda
nige uitbreiding, dai «I» commandant van de
brandweer opdracht gaf, dat alle zi-dh op het
schip bevindende brandweerlieden zich moes
ten verwijderen.
Om half 4 had de brand zulk een omvang
gekregen, dat het groote, mooie schip vól
kernen verwoest zou worden.
Tegen vier uur waren vier sleepbooten van
de Getor. Goedkoop aan de „P. C. Hooft" vast
gemaakt. Toen de trossen, dia de „P, C. Hooft"
met den wel verbonden, waren gekapt, be-
gonen de sleepbooten te trekken en kwam
het schip van den wal los om zijn laatste reis
te ondernemen. Op hetzelfde oogenblik hiel
den de tallooze spuiten op water te geven
en staakte de brandweer haar hopelooze taak.
Het was een verschrikkelijk, maar grootsch
schouwspel toen het vlammende gevaarte zich
van den wal losmaakte. Het vuur had het
spel gewonnen en een laaiende gloed steeg
opnieuw uit het middenschip op terwijl de
wind de vlammen voortjoeg naar het nog bij
na onaangetaste achterdek. Hel weerkaartsten
de schepen en huizen aan de beide Y-oevers
den vuurgloed. Het vuur was meester van het
geheele schip. Snel teerden de sloepen dan
ook weg. De davids 'bogen om en sissend en
spattend stortte van tijd tot tijd een branden
de sloep omlaag in het water, waar het vuur
spoedig gedoofd was. De achtermast begon
sterk naar stuurboord over te hellen maar
wend klaarblijkelijk door de trossen en ka
bels vastgehouden. Bij de oompasboeien ma
noeuvreerden de sleepbooten het brandende
schip zuidelijk van de vaargeul en op bevel
ran den heer van der Poll lieten de drie op
varenden de anlkers vallen. Het was toen on
geveer kwart over vijf, de drijvende motor-
spuit van de Amsiberdamsche brandweer „de
Jason" en de „Jan van der Heyden" waren
voortdurend in de nabijheid van het schip
gebleven^ Nabij de compastooeian lagen een
aantal aken en tjalken op stroom voor anker.
Eenige van deze schepen zouden echter door
het overwaaien van vonken ernstig gevaar
kunnen loopen en dus achtte de heer van der
Poll het geraden die schippers te waarschu
wen een andere ligplaats te nemen. Met be
hulp van de sleepbooten die hun taak bij de
„P. C. Hooft" hadden volbraoha werd een
vijftal booten naar een veiliger ligplaats in
de nabijheid gesleept. Aan boord van de „P.
C. Hooft" woedde het vuur onvreminderd
vort. Hoewel de „Jason" en „Jan van der
Heyden" in de nabijheid Weven zag men het
nuittelooze van een nieuwen en thans onge-
lijken strijd met de vlammen in en dus bleef
men werkloos het grootsche schouwspel gade
slaan. De vrees dat de olietanks zouden wor
den aangetast en dat daardoor de brandende
olie over het water zou worden verspreid,
werd gelukkig niet verwezenlijkt. Te half zes
vanmorgen loeiden de vlammen, aangewak
kerd door den stevige bries naar alle kanten
van het schip, dat voor de Amsterdammers
van de De Ruyte-rkade niet zichtbaar was.
Slechts zag men boven de gebouwen en schepen
van de Handelskade een rosse vuurgloed zich
afteekenen tegen de lichter wordende hemel.
OmtrentVen brand kan nader worden mede
gedeeld, dat het schip hedenmiddag om 12 uur
nog steeds brandde.
De directie van de Stoomvaartmaatschappij
„Nederland" beschouwt het schip ais verloren
De oorzaak van den brand is onbekemd.
Naar de directie van de stoomvaatmaatechap-
pij „Nederland" ons mededeelt, zal zoo spoedig
mogelijk in de dagbladen worden bekend ge
maakt of en zoo ja, op welke wijze in de af
vaart van de ,,P. C. Hooft" op 23 November
«ua zal worden voor zien, waarvan da* aan de
Een militair en twee matrozen levens
gevaarlijk gewond.
SAMARINDA, 12 November (ANETAf
Gisteren heeft zich aan boord van de „Van
Swoll" van de K. P. M. een drama afgespeeld.
Een walkoelie verwondde den Europeeschen
militair Gudde levensgevaarlijk, terwijl de
vierde stuurman van de „Van Swoll" licht-,
een matroos levensgevaarlijk en een matroos
doodelijk werd gewond. De dader werd gepakt.
De oorzaak van dit drama is gelegen in het
verbod voor koelies om aan boord te komen,
welk verbod verband hield met een diefstal aan
boord van de „Van Swoll".
passagiers en agenten nog afzonderlijk mede-
deeling zal warden gedaan.
Verder vernemen wij van de directie dat het
schip voor ruim 7 millioen gulden was ver
zekerd, waarvan 80 pet, bij Engelsche en Ne.
derlamcLsche assuradeuren en 20 pot. voor eigen
risico.
Zijn meisje in den rug gestoken.
In den afgeloopen nacht, omstreeks half
twee is op den hoek van de Ben Viljoenstraat
en het Afrikaanderplein te Amsterdam een
moordaanslag gepleegd.
Op dat tijdstip bracht een 20-jairige jonge
man zijn even oude verloofde mej. D. naar
huls. Zij waren dien avond op bezoek geweest
bij bekenden, waar zij van 7 tot 12 uur zijn
geiweest.
Voor de woning van het meisje haalde de
jongeman plotseling een groot mes te voor
schijn, waarmede hij het meisje in den mg
stak.
Door den G. G. N. G. D. is de gewonde naat;
het Isr. Ziekenhuis vervoerd.
De dader heeft zich bij de politie aangege
ven.
De dader nog voortvluchtig.
Naar den dader ran den roofoverval op
vrouw van D. te Resaen-Bemmel, wordt nog
eteeds door de politie te Nijmegen jacht ge
maakt.
Vrijdag heeft de politie den jongeman op
de Melen gezeten, maar kon er niet in sla
gen 'hem te pakken.
Nahr wij vernamen is de dader G. de K.
een zwerver. Men vermoedt dat de K. over
de grens is getrokken, vermoedelijk met het
voornemen dieper Duitschland in te gaan.
Verbaliseerend veldwachter van de
treeplank gevallen.
Vrijdagavond reed de 51-jarige rijksveld
wachter Bouwman uit Rozendaal bij Arnhem
mede op de treeplank van een auto, die hij in
verhand met een jachtovertr.eding in beslag
genomen had en naar het politiebureau te
Velp moest overbrengen.
Op den hoek van den Hoogen weg en de
Piet Heinlaan te Velp nam de bestuurder van
den auto plotseling de bocht zeer scherp, zoo
dat Bouwman viel en een zeer zware hersen
schudding bekwam. Hij is naar het zieken
huis te Velp overgebracht.
De auto die .was doorgereden, werd te Arn
hem in een garage terug gevonden en in be
slag genomen. Twee heeren uit Arnhem en
een jongedame uit Velp die in den wagen
zaten werden gearresteerd. Na verhoor wer
den de jongedame en een van de twee heeren
vrijgelaten.
De toestand van het slachtoffer was gisteren
nog vrij ernstig.
Tragische bijzonderheid.
Het vier-jarig dochtertje van den heer R.
bad het ongeluk een kuip kokende zeepsop
over het lichaam te krijgen. Met zeer ernstige
brandwonden werd de kleine opgenomen, zoo
dat voor het leven wordt gevreesd.
Als tragisehe bijzonderheid meldt de „Bos
sche Crt.", dat denzelfden dag in hetzelfde
gezin een tienjarig dochtertje na een lang
durige ziekte overleed.
Die tevens valsche munters waren.
Vrijdagnacht zijn door de Groningsche politie
op heeterdaad betrapt een tweetal personen, een
25-jarig schoenmaker en een 24-jarige machine
bankwerker, die met behulp van valsche mun
ten sigaretten en andere waren uit automaten
stalen. Diverse goederen zijn in beslag genomen.
In hun werkplaats werden de hulpmiddelen ter
vervaardiging van de valsche ifiunten aange
troffen en in beslag genomen.
DE TERREUR IN DE BOUWVAKKEN
TE AMSTERDAM
Federatie bindt in.
In vervolg op de gepubliceerde motie, welke
de Samenwerkende Patroonsvereenigingen in
de Bouwbedrijven te Amsterdam ter gecom
bineerde ledenvergadering dato 18 October j.l.
hebben aangenomen als verweer tegen de
gesignaleerde terreur, geven zij kennis van
het feit, dat sedert 24 October d.a.v. de werk
zaamheden op het betreffende bouwwerk zijn
hervat.
Het bestuur der samenwerkende patroons
vereenigingen heeft nadien van de landelijke
federatie, afd. Amsterdam, de uitdrukkelijke
verklaring gevorderd, dat deze organisatie de
werkbelemmering in het algemeen en in het
bijzonder den eisch tot werkbezetting (zonder
aanstelling door den patroon) in de toekomst
niet zal stellen of toelaten. Deze verklaring
heeft voorgenoemde federatie afgelegd en
schriftelijk bevestigd.
Redenen waarom de S.P.V. het verbod tot
aanneming van federatief georganiseerde
werknemers hebben opgeheven.
Bovendien hebben zij den leden dringend
verzocht, eventueele nieuwe onregelmatig
heden onmiddellijk aan het secretariaat om
standig te melden, inclusief namen en daden
van personen, die daarbij direct of indirect de
leiding hebben.
GEHEIME DISTILLEERDERIJ ONTDEKT
Belastingambtenaren te Groningen hebben in
samenwerking met de recherche een inval ge
daan In een perceel aan den Hoorderhaven
aldaar, op vermoeden dat daar frauduleus alco
hol werd gemaakt. Op den zolder van het per
ceel ontdekte men een volledige installatie, ter»
wfjl tevens twee personen, die zich bezig hiel
den met de „fabricage" werden aangehouden,
