ALGEMEEN OVERZICHT.
SANTA CRUZ' LOT.
het tweede eeuwfeest van
naar zijn vrienden.
DE GODSDIENSTSTRIJD
IN MEXICO.
MAANDAG 14 NOVEMBER 1932
DE FEESTEN TER EERE VAN
ST. ALBERTUS MAGNUS IN BELGIE.
UITSTEL VAN BETALING AAN
EUROPA?
HOOVER ZAL MET ROOSEVELT
CONFEREEREN.
GENEVE IN ROUW.
DE BRAND IN HET KINDERTEHUIS
BIJ ZUERICII.
DUBLIN IN OPWINDING.
„Wij willen De \alera koning maken"
Het aantal slachtoffers niet te
controleeren.
WASHINGTON.
Het dankgebed der katholieken.
Alcala Zamora naar Mexico.
DE GRUWEL VAN DEN VOLGEN
DEN OORLOG.
Baldivin over het „gevaar
uit de lucht
DE AARDE EISCHT HAAR TOL.
Tot nog toe 25 lijken uit de
Ashton-mijn geborgen.
WIGAN, 12 November. (R.O.) Naar nader
wordt gemeld, vond de ontploffing in de mijn
van Ashton in Makerfield hedennacht om drie
uur plaats. De nachtploeg van honderdvier
man was in haar geheel beneden In de mijn
aan het werk. Hedenmorgen om half acht
waren nog minstens vijf-en-twlntig man be
neden in de mijn.
EEN OPZIENBAREND DOCUMENT.
DE SCHISMATIEKE KERK IN
MEXICO.
6>-
(Wordt vervolidij
Contact met Washington.
Nauwelijks is het verkiezingsvuur Jn de
Vereenigde Staten gedoofd, is daardoor de zoo
lang begeerde stabiliteit ingetreden, of de
Europeesche schuldenaren van Amerika ma-
ken zich op om de beruchte schulden kwestie
op de agenda der groote wereldvraagstukken
te plaatsen.
De geallieerden, de hondgenooten van de
Vereenigde Staten in den grooten oorlog, heb
ben er inderdaad geen gras over laten groeien.
Zoodra vaststond, dat Roosevelt Hoover zou
opvolgen hebben zij zich met nota's tot Was
hington gewend, met de mededeeling, dat zij,
met het oog op den critieken financieelen toe
stand en de meer dan slechte positie van de
schatkist, de vervallende termijnen eigenlijk
niet kunnen betalen, en dat zij daarom om
welwillende overweging hunner „bemerkin
gen" vragen.
Engeland is er het eerst bij geweest. Reeds
Woensdag, den dag na de verkiezingen, heeft
het een nota tot de Amerikaansche regeering
gericht over de betaling van de 27 y2 millioen
pond sterling (volgens den koers van den dag),
welke krachtens het verdrag van 1923 op 15
December a.s. aan de Amerikaansche schatkist
moeten worden overgedragen.
Donderdag entameerde de Fransche gezant
te Washington diplomatieke besprekingen over
dezelfde kwestie. Op denzelfden vervaldag zou
Frankrijk volgens het accoord van 1926
39.261.000 dollar aan de Vereenigde Staten
moeten betalen.
Tegelijkertijd werd van Washington uit me
degedeeld, dat Griekenland en Hongarije had
den doen weten, dat zij niet in staat waren de,
overigens tamelijk kleine schuldbedragen naar
Amerika over te maken, wijl daardoor hun va
luta in nog grooter gevaar van inflatie zouden
geraakt zijnen algemeen verwacht men, dat
dit voorbeeld veel navolging zal vinden.
Engeland heeft het bovenvermelde initiatief
genomen en daarvan aan de overige betrok
ken mogendheden mededeeling gedaan wijl
het van oordeel is, dat zoowel door de econo
mische crisis en haar gevolgen, als door de
verdragen van Lausanne een geheel nieuwe
situatie is geschapen, welke ook door de Ver
eenigde Staten niet over het hoofd mag wor
den gezien. Engeland heeft echter niet gewei
gerd het vervallende bedrag te betalen; het
heeft slechts om uitstel van betaling gevraagd,
om een verlenging van het bestaande morato
rium dus, in afwachting van een herziening
van het Engelsch-Amerikaansch consolidatie-
verdrag van 1923.
Naar Reuter uit Washington meldt, is de
Fransche nota van hetzelfde karakter als de
Engelsche. In werkelijkheid staan de zaken
voor Parijs echter ietwat anders dan voor
Londen. Want bij de ratificatie van het
Fransch-Amerikaansche accoord is, van Fran
sche zijde ten minste, het absolute voorbehoud
gemaakt, dat de schuldenbetaling aan Amerika
afhankelijk was van het binnenkomen der
Duitsche herstelbetalingen. Wel is deze clau
sule door Amerika nooit aanvaard, maar ze is
toch ook nooit uitdrukkelijk gewraakt, zoodat
Parijs zich op dit stilzwijgen kan beroepen om
zijn desiderata meer kracht bij te zetten.
Daar. volgens de laatste berichten, ook Ita
lië zich reeds formeel bij de stappen van En
geland en Frankrijk heeft aangesloten, is van
Europeesche zijde zonder dat strikt geno
men van een Europeesch front gesproken kan
worden alles gedaan om de schuldenkwestie
voor goed aan het rollen te brengen, en is het
wachten nu op het standpunt, dat Amerika zal
Innemen.
Daaromtrent echter bestaat nog allei minst
volkomen eenstemmigheid. Als president Hoo
ver, die tot 3 Maart aan het bewind blijft, en
zijn staatssecretaris Stimson in deze aangele
genheid nog iets willen ondernemen, dan zul
len zij in elk geval sterk met de opvattingen
in de a.s. regeeringskringen der dejnociaten
rekening moeten houden, doch in Engeland
meent men veeleer, dat de zaak tot 4 Maart
van het volgend jaar een voorloopige oplossing
zal krijgen, door een verlenging n.l. van het
bestaande moratorium, terwijl eers a s Roo
sevelt het presidentieel ambt aanvaard heeft,
de definitieve herziening der onuitvoerbaar
geworden overeenkomsten actueel zal worden.
Er gaan echter ook in Amerika stemmen op
om de zaak zoo spoedig mogelijk tot een goed
einde te brengen. Men beseft aan beide zijden
van den Oceaan, dat het grootste gevaar voor
de wereldeconomie juist is de bestendiging van
de onzekerheid omtrent de te betalen bedragen
en de betaling zelf gelegeu is- Volgens de
„Daily Tel." zou de Engelsche nota er zelfs
vooral den nadruk op lessen, dat ook de Ame
rikaansche handel door een °vei racht van
zulke geweldige sommen uit Europa allerern
stigst zou benadeeld worden, en dat het daar
om mede, wellicht zelfs met het minst, in het
belang van Amerika zou zijn, om klaarheid in
het schuldenvraagstuk te brengen.
De democratische partij als zoodanig heeft
zich in haar verkiezingsprogram tegen een
eenvoudige schrapping der Europeesche schub
den uitgesproken, maar tevens ten gunste van
een herziening. Welke modaliteit voor deze
revisie zal gevonden worden, is op het oogen-
blik nog niet duidelijk, doch men verwacht,
dat Roosevelt, teruggrÜPende op het stelsel dat
eenigen tijd geleden door Al Smith gepropa
geerd werd, verband zal leggen tusschen
schulden en tarieven, tusschen schulddel
ging en handel met de Vereenigde Staten,
en wel door middel van een soort weder-
keerigheidsverdra
In Amerika zelf zal, vooral van de echte aan
hangers der Monroe-leer, een scherpe oppositie
tegen elke welwillendheid jegens Europa los
komen, en de senatoren Reed en Robinson heb
ben reeds aangekondigd, dat zij zich met hand
en tand zelfs tegen een vermindering der be
dragen zullen verzetten. Maar Roosevelt is
juist door zijn overweldigende meerderheid een
dictator geworden, die elk verzet kan breken.
LONDEN, 12 November (H.N.) Volgens een
bericht uit Washington heeft de Amerikaan
sche regeering officieel bekend gemaakt, dat
na de Engelsche nota ook een Fiansclie nota
overhandigd is, om uitstel van betaling voor
den op 15 December vervallenden termijn voor
de betaling der oorlogsschulden te verzoeken
Ook de Italiaansche gezant te Washington
had gisteren een onderhoud met staatssecre
taris Stimson over een uitstel van de betaling
van Italië op 15 December.
Te Washington verwacht men, dat Donder
dag a.s. een onderhoud tusschen Hoover en
Roosevelt over het vraagstuk der oorlogsschul
den zal plaats hebben.
Gisterenmiddag is Malvy, de voorzitter der
financieele commissie van de Fransche kamer,
te Londen aangekomen, wat men, evenals de
reis van den oud-minister van financiën Flan-
din in verband met de besprekingen over het
vraagstuk der oorlogsschulden brengt.
In tegenstelling met de Fransche bladen, die
de oude opvatting verdedigen, dat de oorlogs
schade,, niet Bescheiden kunnen worden van
soheCh£devergoeding, verklaart de New-York-
hoëgeubmf ,Post"" dat het efnige' op
liike verheit) erelkt kan worden' een tijde
lijke verlichting Van de betalingen is.
HOUDT DEN GOEDEN KOERS
PLAATST REGELMATIG
UW kaboutertjei
De slachtoffers der incidenten
ter aarde besteld.
GENEVE, 12 November. (R.O.) Onder ge
weldige belangstelling der bevolking vond
hedenmorgen de begrafenis plaats van de
slachtoffers der incidenten van Woensdag.
In den loop van den morgen is het op ver
schillende plaatsen der stad tot kleinere ma
nifestaties gekomen, welke echter spoedig door
de politie werden onderdrukt.
Het geheele verkeer werd tijdens de begra
fenis ten teeken van rouw gedurende vijftien
minuten stopgezet.
Wegens de afkondiging van de algemeene
staking in Genève werd met toestemming van
den bondsraad tot handhaving van de rust en
orde het sedert gisteren gereed gehouden re
giment Walliser troepen naar Genève ge
transporteerd.
De bondsraad heeft in verband hiermede in
zijn zitting van vandaag vastgesteld, dat de
voorwaarden voor een interventie in den zin
van artikel 10 der bondsgrondwet vervuld zijn.
Het volkenbondsgebouw was vandaag het
voorwerp van een bijzondere bewaking. Mi-
traillmises en troepen waren geposteerd bij
de omligSende gebouwen.
Ook de commissie der ontwapeningsconfe
rentie werkte hedenmorgen onder de bescher
ming der mitrailleuses.
LONDEN, 12 November (R.O.) Bij een ont
ploffing in de mijn van Ashton in Makerfield
(gemeente Wigan) zijn drie mijnwerkers ge
dood. Men vreest, dat er nog meer slachtoffers
Een nader V. D.-telegram spreekt reeds van
elf dooden.
Een keur van sprekers.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
Bij de voortzetting der feestelijkheden ter
eere van den heiligen Albertus-Magnus, werd
in het Akademiënpaleis te Brussel, onder voor
zitterschap van den pauselijken nuntius, mgr.
Micara, een vredeszitting gehouden.
Eerw. pater Quévit O.P. opende de zitting
met een toespraak waarin hij de beteekeuis
der aan St. Albertus-Magnus gewijde dagen,
onderlijnde.
Om redenen van politieken aard had de mi
nister van Financiën, Jaspar, die moest spre
ken over de „noodzakelijkheid van meer recht
vaardigheid en solidariteit in de internationale
betrekkingen", hiervan afgezien en hield in
zijn plaats de heer Goffinet van de Albertus
Magnus-vereeniging, een rede over de moreele
gesteltenis van den vrede.
Spr. wilde bewijzen, dat al is de materieele
gesteltenis van den vrede thans beter verze
kerd dan in de Middeleeuwen, de eenheid van
geest niet meer bestaat, daar niet genoeg naar
de leer van de Kerk geluisterd wordt. Onder
luid applaus stelde hij voor, dat de intellec-
tueelen over geheel de wereld als taak zouden
opvatten, de eenheid door den triomf van het
katholicisme te herstellen.
Zaterdag had in het Academiën paleis een
tweede zitting plaats, gewijd aan de weten
schap in het werk van St. Albertus Magnus,
ditmaal gepresideerd door den rector-magnifi-
cus van de Leuvensche hoogeschool, mgr. La-
deuze.
Als eerste spreker trad hier op de Eerw. pater
Sertillanges, lid van het Institut de rance,
over het vraagstuk: Kan men geleerde en ka
tholiek zijn? Spr. behandelde om te beginnen
de „natuurlijke en de bovennatuurlijke revela
ties". Wij beschouwen het samengaan van deze
twee revelaties als zeer logisch, zeide hij, mede
uit de overweging, dat het bovennatuurlijke
door het natuurlijke, en het geloof door de
wetenschap kunnen gevolgd worden. M.a.w. er
een voortzetting van kunnen zijn. Dit samen
gaan werd in St. Albertus-Magnus volledig be
reikt, doch de kerk ziet in hem eerst een
theoloog en dan pas een natuurvorscher.
Concludeerend zeide pater Sertillanges: Er
bestaat niet de minste hinderpaal tusschen het
geloof en de wetenschap, op voorwaarde even-
wel dat de theologen zich niet te vei- op het
gebied van "de profane wetenschap begeven,
zooals dat in de kwestie met Galilei is gebeurd
en dat zijnerzijds de geleerde de wetenschap
niet van haar eigen essentie vervreemdt, niet
door haar in het kader der godgeleerdheid te
willen plaatsen. Er moet voorzichtigheid zijn,
en geen hoogmoed. Men moet probeeren om <je
geesten te begrijpen en niet om ze te verwar
ren. In de domeinen van de wetenschap en
van het geloof, moet men breed van opvatting
verzoenend en stoutmoedig optreden.
De eerw. pater Braun O.P. van het theolo
gisch college te Leuven, sprak vervolgens over;
De wetenschap en het geloof volgens den Bij.
bel", in feite over de grenzen die het geloof
trekt rond het werk van den chtristelijken
zoeker. Hij liad zich ten doel gesteld om te
bewijzen dat er geen tegenstrijdigheid tusschen
den Bijbel en de wetenschap bestaat.
Prof. Kaisin van de Leuvensche hoogeschool
sloot de rij van sprekers met in zijn kwaliteit
van geoloog een rede te houden over „de he-
dendaagsche wetenschap ten aanzien van <je
positieve gegevens van het geloof".
BAZEL, 12 November. (V.D.) De verdenkins
bestaat, dat de ontzettende brand in het kin
dertehuis Biihl aan het meer van Zürich *s
aangestoken. Een 42-jarig psychopaath, die
verblijf hield in het zelfde gebouw en die reeds
meermalen was weggeloopen, is sedert den
nacht van den brand spoorloos verdwenen. Hij
was dikwijls zeer opgewonden. Weinige uren
voor den brand hadden de bestuurders nog
een gesprekmet hem. waarin zij hem ouder
het oog brachten, dat zijn gedrag zou leiden
tot overplaatsing naar Koeniggfelden. Daar
op dreigde de man. dat hij met de bestuurders
nog „een appeltje te schillen" had. Hij begaf
zich naar bed. waarna men hem niet meer
heeft gezien. Zijn aanhouding is bevolen.
DUBLIN, 12 November (V.D.) Gisteravond
moest te Dublin de geheele politie en de bur
gerwacht gealarmeerd worden, aangezien de
anti-Engelsche betoogers ter gelegenheid van
de herdenking van den wapenstilstand een
steeds dreigender karakter aannamen.
Geuniformde afdeelingen van het republi-
keinsche leger trokken door de straten en
riepen o.a.„Wij willen de Valera tot koning
van Ierland maken".
De manifestanten droegen borden met de
woorden „Boycot Engelsche goederen".
Herhaaldelijk moest de politie met den gum
mistok optreden en verscheidene personen
werden gearresteerd. Pas tegen midernacht kon
de rust worden hersteld.
Tijdens de onlusten stond het geheele verkeer
stil.
CAMAGUEY, 12 November.. (R.O.) Thans
begint men eenigszins een overzicht te krijgen
van de verwoesting, welke door den spring
vloed op het eiland is aangericht. De stad
Santa Cruz is zoo volledig vernield, dat zij
wellicht nooit meer herbouwd zal worden.
Het juiste aantal slachtoffers van den
vloed zal wel nooit vast te stellen zijn, daar
een groot aantal onbekende slachtoffers door
de watermassa mee terug In zee is gesleurd.
De ramp door een eenvou
dig visscher voorzien.
HAVANA, 12 November. (V.D.) Het aantal
dooden, dat de stormvloed heeft geëischt,
wordt thans geschat op 2700.
De schade, welke in Santa Cruz is aange
richt, beloopt volgens voorloopige schatting
12 millioen gulden.
In Santa Cruz zijn soldaten gedetacheerd,
die bevel hebben ontvangen, terstond op
iederen plunderaar te vuren.
De militaire bevelhebber van de stad maakt
melding van een sensationeele voorspelling
van de catastrophe, waardoor het hem moge
lijk werd honderden menschen te redden.
Een visscher was midden in den nacht de
woning van den bevelhebber binnengestormd
met de woorden: „Kijk naar de zee en den
hemel en u zult zien, dat geheel Santa Cruz
zal worden overstroomd".
De bevelhebber deed daarop alles, wat in
zijn macht was, om de bewoners tot hun plicht
te brengen, waarbij hij meermalen zelfs met
de wapenen moest dreigen.
De viering van de slotfeesten van den twee-
honderdsten verjaardag van Washington's ge
boorte valt samen met de jaarlijksche „Thank-
givings-day", die in alle deelen van de Ver
eenigde Staten plechtig gevierd wordt.
De verschillende kerken hebben voor dien
dag een speciaal gebed voorgeschreven. Voor
de katholieken werd dit gebed samengesteld
door Peter Guilday, professor in de kerkge
schiedenis aan de katholieke universiteit van
Washington. Het luidt als volgt:
Almachtige eeuwige God, van Wiens troon
iedere goede en volmaakte gave komt, wij
zegenen Uw geheiligden naam op dezen dag voor
de weldaden, die Gij ons land en ons volk be
wezen hebt. Wij danken U heden in het bizon-
der voor de vrijheid, gerechtigheid en gelijk
heid, die anderhalve eeuw geleden verworven
werden onder de leiding van George Washing
ton, die door zijn loopbaan als burger, soldaat
en eerste president der republiek ons leerde
aan de steunpilaren van iedere goede regeering,
den godsdienst en de zedelijkheid, vast te hou
den.
Wij smeeken U, vader van alle genadegaven,
onze eenige hulp In deze tijden van nood, ver
leen ons dè genade, steeds de voetstappen van
Washington te volgen in oprechtheid en inte
griteit van leven, in geduld en volharding in de
tijden van droefenis en ellende, trouw aan het
Amerikaansche idealisme en door een kinder
lijke belijdenis van het geloof aan Uwe godde
lijke Voorzienigheid.
Wij bidden U, God van macht, wijsheid en
gerechtigheid, door Wiens gezag recht gespro
ken wordt, wetten worden uitgevaardigd en
vonnissen geveld, sta met uw heiligen geest van
raad en sterkte den president van ons land bij
alsmede de gouverneurs van onze staten, de
leden der wetgevende vergaderingen en van het
congres, alle rechters, magistraten en andere
ambtenaren.
Naar de Spaansche bladen melden, beeft de
President der republiek, Alcala Zamora on
langs van den Mexicaanschen gezant te Madrid
een uitnoodiging ontvangen, om een officieel
bezoek te brengen aan Mexico.
Minister-president Azana deelde Donderdag
na afloop van een zitting van den minister
raad mede, dat de uitnoodiging door den minis
terraad Is' aanvaard en dat de Spaansche re-
geering over de uitnoodiging tenzeerste vol
daan is, daar zij een bewijs Is van de vriend
schap, welke beide landen vereenigt.
TERECHTSTELLING VAN EEN
GENERAAL.
PESHAWAR, 12 November. (R.O.) Generaal
Ghoelam Nabikhan, die minister was onder de
regeering van koning Amanoellah en een voor
aanstaande figuur in de jongste geschiedenis
van zijn land, is, naar de correspondent van
de „Khybermail" uit Kaboel meldt, vandaag
terechtgesteld.
De reden van zijn terechtstelling was op het
oogenblik van het verzenden van het bericht
nog niet bekend.
Generaal Nabikhan was in 1928 Afghaansch
gezant te Moskou.
LONDEN, 11 November (V.D.) Vandaag heefc
Baldwin in een zeer bezet lagerhuis het woord
gevoerd over de voorgestelde afschaffing der
militiare luchtvaart.
Tot aan den laatsten oorlog aan toe waren
de burgers eigenlijk nog gevrijwaard voor de
ergste oorlogsgruwelen. Zij hadden zoo nu en
dan met den honger te kampen, zij verloren
hun zoons en bloedverwanten, maar in een vol
genden oorlog zullen zij bovendien gekweld
worden door een voortdurenden angst, den
angst niet alléén gedood te zullen worden, doch
wat voor een man nog erger is, te moeten
zien, dat vrouw en kinderen uit de luchi
worden gedood.
In een komenden oorlog kan iedere stad.
welke binnen het bereik van een vliegveld is,
vijf minuten na het begin der vijandelijkheden
worden gebombardeerd op een wijze, welke In
den laatsten oorlog onbegrijpelijk leek; het zal
er om gaan, wiens moreel bet vlugste door in
leidende bombardementen zal zijn geschaad.
De „man in the street" doet er wel aan, zich
te realiseeren, dat er geen macht ter aarde is,
welke hem tegen een bombardement kan be
schermen. Hoe het volk ook zal protesteerén.
de bommenwerper gaat zijn gang.
Neem de een of andere stad op dit eiland
(Engeland) of op het vasteland en ga na, op
welke wijze de stad en haar voorsteden in staat
van verdediging kunnen worden gebracht. De
lucht moet in sectoren worden gesplitst. Vlieg
tuigen kunnen op 2000 voet en misschien nog
hooger zijn. Nu kan langs mathematischen weg
worden berekend, dat sectoren van tientallen
tot honderden kubieke mijlen moeten worden
verdedigd. Stel voor 100 kubieke mijl lucht en
bereken, hoeveel vliegtoestellen noodig zullen
zijn, om den vijand geen kans te geven door
te breken. Er Is geen enkele deskundige in
geheel Europa die zal zeggen, dat een effec
tieve verdediging mogelijk is.
De eenige verdediging is de aanval. Dat be-
teekent, dat eerst meer burgers, meer vrouwen
en kinderen elders gedood moeten worden, wil
men bereiken, dat de eigen verwanten voor den
vijand gespaard blijven.
De luchtstrijdkrachten staan nog pas in het
begin. De mogelijkheden zijn onberekenbaar.
Ik ben er stellig van overtuigd, dat, indien
het mogelijk is, de luchtstrijdkrachten moeten
worden verboden. Maar indien zij verboden
zijn, blijven er de machtige bommenwerpers.
Het moet derhalve mogelijk zijn, de burgerlijke
luchtvaart te controleeren.
Zonder twijfel zal Duitschland, al heeft dit
land ook geen luchtstrijdkrachten, deelnemen
aan alle besprekingen, die in dit opzicht moch
ten worden gehouden.
Aan het slot van zijn redevoering zeide Bald
win: In feite moet dit probleem door de jon
geren worden beslist. Zij zullen deze bloedige
wijze van oorlogvoeren moeten bestrijden tot
het einde. De beslissing ligt in hun handen.
Laat hen bedenken, dat zij verantwoordelijk
zijn voor de verschrikkingen, die bij een even-
tueelen oorlog op aarde zullen neerkomen.
Vier man ziju naar bet hospitaal te "Wigan
overgebracht, lijdende aan de gevolgen van
gasvergiftiging en min of meer ernstige
kwetsuren.
Terstond zijn een aantal reddingsbrigades,
voorzien van zuurstofapparaten in de mijn af
gedaald.
In den loop van den nacht zijn vier-en-twin-
tig lijken teruggevonden. Sommige ervan wa
ren onherkenbaar verbrand.
De reddingsmanschappen zijn erin geslaagd,
eenige gewonden uit de mijn te redden.
Een groote menigte bloedverwanten van de
mannen, die zich bij de ontploffing in de mijn
bevonden, verzamelde zich rond de hoofd
schacht De politie heeft hierop het terrein
rond de schacht afgezet.
Een aantal mijnautoriteiten en drie ver
tegenwoordigers van het mijntrareau zijn in
de mijn afgedaald, om een onderzoek naar de
mogelijke oorzaak der ramp in te stellen.
De reddingspogingen op
gegeven.
WIGAN, 12 November. (V.D.) Men heeft hier
vandaag koortsachtige pogingen gedaan, om
de vier mijnwerkers, die nog vermist werden
na het ongeluk in de mijn, te redden.
De reddingspogingen leverden echter geen
resultaat op, zoodat de hoop vrijwel is opge
geven.
Het aantal dooden is hiermede waarschijnlijk
gestegen tot acht-en-twintig.
Zooals bekend, verscheen er kort na de uit
vaardiging van de pauselijke encycliek „Acerba
Animi" in de Italiaansche bladen een open brief
van den Mexicaanschen gezant bij het Quirinaal,
waarin beweerd werd, dat de Mexicaansche
wetten „geenerlei inmenging beteekenen in de
godsdienstige en persoonlijke overtuigingen
De „Osservatore Romano" publiceert thans
naar aanleiding van dezen brief een belangrijk
document, waardoor de antigodsdienstige Hetze
der Mexicaansche autoriteiten voor de zooveel-
ste maal onomstootelijk bewezen wordt.
Het betreft hier een reeks instructies, welke
den 31sten Maart van dit jaar door de alge
meene directie van de scholen van den staat
Vera Cruz aan de onderwijzers der lagere scho
len gegeven werden.
Voor de actie in de scholen, waarvan het
eenige doel is den leerlingen een materialisti
sche wereldbeschouwing te geven, zoodat alle
geloof wordt uitgeroeid, zoo vangt het docu
ment aan, achten wij het nuttig, de volgende
directieven te geven.
Voor het eerste jaar: „de bijgeloovige ge
bruiken en godsdienstige dogma's die aan de
kinderen van dien leeftijd geleerd worden, be
stridden".
Voor het tweede jaar: „wijzen op het anti-
hygiënische van bepaalde godsdienstige prak
tijken, zooals het gebruik van wijwater en de
relikwievereering". Verder „den leerlingen dui
delijk maken, dat zij geen geld moeten geven
voor kaarsen, aalmoezen voor kerken en stipen
dia, daar die uitsluitend ten bate komen van
de geestelijken".
Voor het derde jaar: „erop wijzen, boe de ver
schillende godsdiensten menschen vormen zon
der eigen initiatief, die alles verwachten van de
godheid, en hoe daarentegen personen zonder
godsdienstige vooroordeelen actief en energiek
zijn en in staat om alle moeilijkheden te hoven
te komen".
Voor het vierde jaar: „Bij de bestudeei ing
van den vorm der aarde en van haar bewegin
gen de valschheid der relatieve dogma's duide
lijk aantoonen en aan de leerlingen duidelijk
maken, dat om een zedelijk leven te leiden,
geenerlei godsdienst vereischt wordt".
Voor het vijfde jaar: in de geschiedenislessen
o a aantoonen, hoezeer de priesters den voor
uitgang van Amerika hebben geschaad
Voor het zesde jaar: „Door middel van de
kennis van de algemeene wetten, die de natuur
regelen, en de studie van het planetaire stelsel,
van de vorming der aarde (theorie van Laplace)
en van het ontstaan van den mensch (theorie
van Darwin), den leerling een hiatenalistische
levensopvatting inprenten. Bijgevolg moet ook
worden aangetoond de oorsprong van de ont
wikkeling der godsdiensten, hoe namelijk alle
gebaseerd zijn op het onbekende en langzamer-
hand verdwijnen met den vooruitgang van de
wetenschap. Onnoodig te zeggen, dat den leer
ling, wanneer hij tot rijperen leeftijd is geko
men, een uitvoerig overzicht moet^ gegeven
worden van de Russische revolutie.
De onderwijzers moeten hun leerlingen uit
eenzetten „hoe de godsdienstige dogma's zijn
vernietigd en de priesterklasse is onderdrukt,
ten etnde te komen tot de vestiging van een
regiem, waarin de proletarische rechtvaardig
heid heerscht".
Het document is onderteekend door Jalapa
Enriquez en den algemeenen directeur van t
onderwijs in Vera Cruz, Gabriël Lucio.
In de door de Mexicaansche regeering ge
steunde schismatieke kerk heerscht op 't oogen
blik een hittere strijd om het patriarchaat.
Iedereen voelt zich tot het ambt van patriarch
gTaTaTio Lopez, die zich bisschop noemde en
in de plaats gekomen was van den met de
Kerk verzoend gestorven patriarch Jose Joa
quin Ferez, kreeg zoo'n afkeer van de oneenig-
heid onder zijn geloofsgenooten, dat hu zijn
ambt neerlegde en naar de Vereenigde Staten
trok, om daar een nieuwe Mexicaansche schis
matieke kerk te stichten.
Een zekere Lopez Sierra, de zgn. wijbisschop,
riep daarop een concilie hijeen voor de ver
kiezing van een patriarch. Toen echter u -
lekte, dat zijn eenig streven was, zelf P -
triarch te worden, verschenen de overige sch
matieke geestelijken niet op het concilie.
Tot de candidaten voor het patriarchaat be
hoort ook een .jongeman van negentien Jaar.
Een afgewezen candidaat, de „priester José
Laurencio Reinoso, is naar Dallas in den Am 2-
rikaanschen staat Texas vertrokken, om daar
een kerk te stichten. Daarentegen is Elias
Montoya, die zich als geestelijk opperhoofd der
Mexi-aansche schismatieke kerk in de ver
eenigde Staten beschouwt, dezer dagen spoor
loos uit zijn woning in San Antonio (Texas)
verdwenen.
Duidelijker gezegd, zij zijn bezeten zij zijn
de el'actitoffers van 'n soort waanzin. Je weet
toch, dat er menschen zijn, die voor zich
zelf gelooven, dat zij de eenige bezitters zijn
van de oopie van een of ander zeldzaam voor
werp bij voorbeeld? Zulke menschen, als zij
over bet bestaan hooren via® een andere co-
pie, zullefi het geld els water laten vloeden
om het te krijgen alleen maar om de twee.
de copie In het vuur te werpen, zoodra deze
hun eigendom is. Nu, Godenhamrs theorie is,
dat een dergelijke dwaasheid de oorzaak is
van al d«e diefstallen - waarschijnlijk is
het een of andere Amerikaansche verzame
laar. dis deze zeldzame, waardevolle voor
wierpen wil bezitten en d'*e zick daaltoe
bedient Tan agenten.
En Js denkt, dat mevrouw X een van
hen i«?
Seraye trok de schouders op.
Wat zal ik je zeggen? zei hij. Ik ben ze
ker van de verdwijning van het kruis 1
weet positief, dat zij bij Godeubiaim was, toen
zijn kelk werd gestolen. En.,., enfin, ik zal
doordringen tot den bodem van dit geheim
op welke manier dan ook. De politie wil ik
er niet ln halen en ook wil ik geen gebruik
maken van de diensten van particulier-detec
tives. Ik zou graag willen, dat jij me b'.elp
Als alles achter de rug is, dan kun je er een
van Je geheimzinnige verhalen om heen spin
nen.
k Paoke, die intuascliea zjja eetlust voldoe-
ning had geschonken, stak een cigarette op.
Klinkt niet onaardig, zei hij- Maar wat
wil je dat ik doe?
Dit, antwoordde Scraye. Dit om te be
ginnen. Morgen zal het de laatste dag zijn,
dat mevrouw X. van de gastvrijheid op Scraye
gebruik maakt. Morgen vroeg vertrekt zij
naar de stad met den trein va.n 10.3 uit Bry
Chester; om 11-52 arriveert zij aan het Victo
ria-Station. Om een zekere en persoon
lijke reden zou ik willen, dat zij gevolgd werd
en dat haar doen en laten de rest van dien
morgen werd geobserveerd laten wij zeg
gen tot zij naar baar eigen huis gaat, dat
zooals ik geto'f de Wilton Orescent is.
Jou wilde ik die observatie opdragen.
Je verlangt va-n mij, dat ik baar zal
schaduwen?
Of dat je bet laat doen door iemand, die
te vertrouwen is, ontwoordde Scraeye. Als je
hot zelf zoudt kiuinnen doen, dan was het nog
beter. Ik dacht zie je dat je ingenieuze
geest een bepaald© methode zou volgen, die
alles in veiligen liaven bracht. Zij kent je
niet; ten minste, dat donken en....
Ik zal het in orde maken mot hulp,
Zei Packe nadenkend. Ik geloof, dat Ik een
uitweg zie. Miaiar nog eens ik zal hulp
noodig heben. En de man, die mij daarbij
van dienst kan zijn, is beneden Jimmie
Ti ickett. Kijk eens aam Scraye vind je
goed, dat ik Triokett van ali'es op die hoogte
breng? ik ben er van overtuigd, dat bij uit
alle macht zal helpen.
Hij is te vertrouwen?
Ik sta voor hem in met mijn leven.
Daarenboven Is bij practisch en zakelijk.
Dam.zei Scraye, vraag hem dan zich
bij ons te voegen.
HOOFDSTUK.
He achtervolging.
Jimimle Trickett werd tot een conferentie
uitgemotodigd. Aandachtig luisterde hij naar
bet verhaal van den markies van Scraye;
een vastbesloten trek lag over zijn gelaat.
Toen liem alles verteld was, keerde hij zicli
met een zakelijk knikje tot Packe.
Dat zullen we in orde maken, Packe, zei
hij. Tenminste, als je mee speelt.
Wat ben je van plan, dimmie? vroeg
Packe.
Iets heel eenvoudigs, antwoordde
Triickett. Je zegt, dat die dame morgenoch
tend om 11.52 aan Victoria arriveert? Prach
tig! Om 11.45 wandel jij, Packe, Victoria bin
nen en giaat naar bet perron, waar de trein
utt Brychester stopt. Daar gekomen, bekijk je
kalim de auto's en taxi's, die op den rijweg
staan. Ouder de auto's zul je een eleganten,
donkerbruinen wagen zien staan; een chauf
feur in donker olijf-groen achter het stuur
rad. Die chauffeur ben ik, en, als ikje zien
zal, dan rijd ik den wagen in je richting. J®
geeft mij een wenk, en meng je dan onder het
volk op het perron. Als de trein binnen loopt,
zoek je onopgemerkt je dame en slaat haar
kalm gade om te zien, ln welke auto zij stapt.
Dan stap jij in de mijne en vertelt door de
spreekbuis zooveel, dat ik in staat ben den
wagen te volgen. Daarnia kun je het aan mij
overlaten om de rest te doen. En dat zaïl ik
volbrengen op een wijze, die je voldoening zal
schenken.
Packe keek naar S-craye, diie goedkeurend
met zijn hand wenkte.
Goed. zei Scraye. Dat zou excellent zijn.
Ben je er zeker van, het zoo in orde te
kunnen maken, Jiimimie? vroeg Packe. Kun
je zoo'n auto en het livrei machtig worden?
Absoluut zeker, antwoordde Triokett. Doe
jij jou deel en ik zal het mijne doen.
Veronderstel eens, dat zij naar verschil
lende plaatsen rijdt? merkte Packe op. Wat zal
jij doen, terwijl zij de visite aflegt?
Ik zeg je nog eens: laat het aan mij
over, herhaalde Triokett. Ik heb zoo'n spelletje
nog' eens gespeeld, voor den grap, en ik zal
het tot een goed einde brengenNadat jij mij
je prooi hebt aangewezen, ga je veilig in mijn
auto zitten; doe dan wat ik je zal zeggen
en ale>s komt im ordie. Maar.vervolgde hij,
zich tot den markieis wendend, afs uw veron
derstelling juist is en zij heeft heit diing in
derdaad wegigemocnen, verwacht u dan werke
lijk, dat zij het bij zich zal draigen?
Wat zou zij er anders mee moeten doen?
vroeg Scraye, een beetje verrast.
Triokett lachte.
Ik zet een millioen tegen een, dat zij het
nu al kwijt is! zei hij. Zij zou wel dwaas zijn,
als zij daar niet voor gezorgd had. Enfin we
zullen zien. Packe, we moeten terug gaan. Ik
moet vanavond met iemand gaan diineeren.
Packe keerde zich tot Scraye, terwijl zij al
len opstonden.
En daarna? zei hij. Wat doen we daar
na? Ik bedoel wat we morgen doen of niet
doen?
Ik zal het je zeggen, antwoordde Scraye.
Mijn gasten verlaten mij morgenochtend. In
den namiddag zal ik naar de stad komen.
Aangezien ik maar voor een dag of twee kom,
zal ik bij Ritz logeeren Komen jullie beiden
daar dan morgenavond om acht uur bij me di-
neeren, en dan kunnen jullie me vertellen
wat er gebeurd is en we zullen dan met een
over verdere dingen spreken
Packe en Trickett verlieten het hotel, stap
ten in de auto en reden erven ongemerkt Bry
chester uit als zij er binnen gekomen waren.
Zij hadden al eenige mijlen afgelegd voor
Trickett wat zei.
Dus dat is wat je noeimt een mysterie,
is 't niet, P-acke? vroeg hij.
En een van de goede soort, antwoordde
Packe. Wat zeg je er anders van?
Geval van goed uiit-gevoerden diefstal,
antwoordde Trickett. Wat me verwondert, is
de onnoozelheid van een kerel als die Scraye
Het idee alleen ai, dat zij dat ding overal
bij zich zal hebben, nadat zij het weg genomen
heeft! Peh! Wat denk je, dat zij vanmorgen
in Brychester kwam doen? Naar de kathedraal
kijken? Daar geloof ik niets van. Packe, ik
durf met je wedden om een nieuwen hoed,
dat het eerste wat zij morgen zal doen is: rij
den naar nee, ik zal het niet zeggen ik
zal het op een stukje papier schrijven en het
je dan geven; nadat zij de eerste boodschap
heeft volbracht mag jij het openen en dan
zullen we zien of ik gelijk heb.
Jij benit bijna geschikt vo r den detective-
dienst, Jimmie, zei Packe. Maar.... het is een
weddenschap, en, natuurlijk verlies je het.
Wacht tot morgenmiddag, antwoordde
Triokett koel. Apropos, nu we het over onzen
taak van morgen hebben, sohieten mij juist
twee belangrijke zaken te binnen. De eerst?
is: steek geld in je zak, en de andere: vergeet
niet, dat ik je chauffeur ben.
Den volgenden morgen wandelde Packe op
het peiTon heen en weer, terwijl hij Trickett s
tweeden raad nog eens herhaalde. Hij slenterde
langs de taxi's en auto's, die op den trein
wachtten, en twijfelde er eigenlijk aan of hij
blij moest zijn of niet, dat er zooveel waren
Het zou, dacht hij, erg moeilijk voor Trickett
zijn, om den wagen, .waannee mevrouw Wy-
thenshawe zou weg rijden, met succes te vol
gen. Opeens za.g (hij het nog jeugdige gelaat
van Triokett, en gelukkig, dat hij zich direct
kon bedwingen, anders zou hij het uitgescha
terd hebben van het lachen. Want daad stond
de mooiste en meest comfortabele auto en ach
ter het stuurrad zat Jimmie Trickett zelf, in
een livrei van prima coupe, opgesierd met
gouden biezen en tressen. Jimmie «tsat kalm
cie krant te Lezen. Opeens zag hij ook Packe
en met een ondeugende flikkering in zijn
oogen groette hij bijna plechtig door zijn ge
schoeide hand naar de platte pet te brengen.
Packe. zich tot het uiterste inspannend,
om zijn lachen te onderdrukken, knikte arge
loos en zette zijn wandeling over het peirom
voort. Een oogenblik later stormde de trein
een expres, die van Zuidwest Engeland
kwam en tusschen Brychester en Londen
niet stopte binnen. Het was een lange, druk
bezette trein dien morgen en Packe had liet
niet moeilijk om de uitstappende passagiers
op te nemen zonder zelf de aandacht te trek
ken. Hij was zoo gaan staan, dat iedereen, 0<e
den trein verliet, hem moest passeer en. Hij
zag kolonel Durham met zijn vrouw; een
moment later zag hij mevrouw Wythenshawe.
diie door een juffrouw werd opgewacht. Op
het midden van het perron stonden zij even
stil; mevrouw gaf waarschijnlijk haar in
structies aan de bediende, die zich daarna di
rect omkeerde en in de richting van de baga
gewagen verdween. Het volgende orgenblilc
was mevrouw Wythensihawe in een taxi ge
stapt, die niet ver van Tricke-tit's wagen gesta
tioneerd stond, en Packe, die zag dat de weg
voor een oogenblik versperd werd door ver
schillende auto's liep op den zijne toe. Trickett
stapte uit en opende de deur; hij groette op
een buitengewoon hoffelijke wijze.
