NIEUWJAARSWENSCHEN
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
NIEUWJAARSWENSCH
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
ABUERTEEREUDE ZAKER
55ste JAARGANG
DINSDAG 20 DECEMBER 1932
No. 16520
BUREAU KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
VAN IJSBOER TOT KOEKE-
BAKKER
Evenals vorige jaren wordt ook dit jaar de ge
legenheid geboden om tegen den goedkoopen
prijs van slechts f 1.- een Nieuwjaarsgroet in de
te plaatsen, Welke eene plaatsruimte van 5 regels
mag beslaan. Voor advertentiën ter grootte van
10 regels wordt f 1.75 berekend.
Onzen lezers, die hiervan gebruik wenschen te maken, wordt
beleefd verzocht onderstaanden bon zoo spoedig mogelijk
duidelijk ingevuld aan ons bureau: Koemarkt 4, Schiedam,
te doen bezorgen.
Ondergeteekende verzoekt plaatsing van den onderstaanden
NIEUWJAARSGROET in het nummer van 31 December.
Grootte 5 regels f 1.10 regels f 1.75
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
EEN. STAD VAN GRIJSAARDS
EN KINDEREN.
ONTVOLKTE SCHOLEN.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
DUREN HET LANGST
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bt) vooruitbetaling
Per drie maanden 3.25; per maand 1 Ll°"'
per week 25 cents.
Bü bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden f 8-75,
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zH" Bteeda °"S
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar a 6 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en
NIEUWE SCHIEDAMSCHE
COURANT
GIRODIENST No. 81440.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt
Voor 16 regels f 1.65 elke regel meer 25 ets.
BU contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarlef.
Llefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig»
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.60: 10
regels 1.—. 16 regels f 1.50, bij vooruit-
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bt) te voegen.
Gratis-
een
ongevallenverzekering ƒ500.bij overlijden door een ongeval; ƒ500.bij verlies van beide handen, voeten of oogen; ƒ250.bij verlies van een hand, een voet of een oog,
v. w i i j „„„....raarrlf.n ak eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
wijsvinger50.bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een band; 25.bij verhes van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voor
ROyLEERING VAN GEMEENTE-
PERSONEEL
Radio-distributie gevraagd
l Het beleid van de politie
Wij antleenem thans het volgende aan het
afdeeHmgsverslag betreffende het onderzoek
der begrooting 1933
Een lid is van ander gevoelen en achit de
klachten over de R.E.T.-bussen zeer overdre
ven en, oorzoover juist evenzeer geldend ten
aanzien van de particuliere bussen. Een snel
vervoermiddel van het Westen en de Gorzen
naar het Station kan niet worden gemist.
Een ander lid wil de busdiensten op Zondag
inperken en daartoe oer leg plegen met de
Directie der R, E. T., waar tegenover wordt
opgemerkt, dat de Zondagsdienst reeds inge
perkt is.
Verschillende leden brengen naar voren, dat
het niet alleen de R.E.T.-bussen zijn, die ge
vaar opleveren. De interlocale bussen brengen
het erkeer ook in gevaar, in het bijzonder
doordat zij geen vaste stopplaatsen hebben.
Eenige leden vragen, wanneer tot de vast
stelling van het ambtenarenreglement zal wor
den overgegaan.
Eenige leden in alle secties wijzen op het
ongewenschte van cumulatie van pensioen met
salaris in dezen tijd en dringen erop aan,
dat geen gepemsiomneerden in gemeentedienst
zuilen wordien toegelaten.
Twee leden merken op, dat het eveneens on-
gewenscht is, dat personen, die den pensioen
gerechtigden leeftijd hebben bereikt, in dienst
blijven.
Een lid verzoekt, indien daartegen geen over
wegend bezwaar bij B. en W. bestaat, een op
gave van personen, die meer dan één functie
In gemeentedienst vervullen en verzoekt tevens
een opgave van de salarissen, die deze per
sonen ontvangen.
Twee leden opperen het denkbeeld, om in
de behoefte aan los en tijdelijk personeel bij
de verschillende gemeentediensten te voorzien
door aanstelling voor een korten tijd, bijv.
hoogstens een half jaar van werkloozen om
daarna weder anderen hun plaatsen te doen
innemen. Gewezen wordt op de wenschelijk-
beid, dat de werkloozen eens eenigen tijd aan
den invloed van het steuntrekken worden ont
trokken en dat het gezin eens een priod van
verademing krijgt.
Mendere leden vragen of de dienst van Ge
meentewerken en de Woningdienst thans niet
een teveel aan technisch personeel hebben;
ten aanzien van den Woonngdlienst beant
woordt een lid deze vraag ontkennend.
Er zijn twee leden, diife vragen of het College
niet den tijd gekomen acht, om een tijdelijke
korting op de lootten van het gemeenteperso-
n-eei voor te stellen, bijv. in den vorm van een
pensioenpremie van 5 Yi pet. tot hoogstens over
3000.
Door meerdere leden worden maatregelen
gevraagd tegen de beschadiging van gemeente-
eigendommen door het kalken.
Een lid meent dat veel voorkomen kan wor
den door een verbod, om 's nachts met de be-
aood igdiheden zich op de openbare straat te
bevinden.
Verschillende leden wenschen eein algheel
verbod van het kalken op straten eu kaden of
een overleg, eventueel onder leiding va/n den
Burgemeester, tusschen de verschillende par
tijen, waardoor eenzelfde resultaat wordt ver
kregen.
Door -een lid in elk der secties wordt gevraagd
of het niet gewensciht is meit radiodistributie
een aanvang te maken. Deze kan een hron
van inkomsten voor de Gemeente worden zon
der dat de gemeente daarvan eenige risico
draagt.
Een lid zou willen vernemen, wanneer het
rapport over de radiodistributie, dat door b.
eu W. is toegezegd, tegemoet kan worden ge
zien.
In alle secties wordt door een lid gevraagd,
of, nu binnenkort het contract met de ge.
meente Rotterdam afloopt, niet overwogen be
hoort te worden een eigen electrieche centrale
te bouwen, daar dit toch veel voord;eellger
voor de gemeente zou zijn.
Een gevolg van het uitstel bij de stichting
van een abattoir is, dat meerdere particuliere
slachtplaatsen overbelast geraken. Het lid, dat
dit feit constateert, vraagt de medewerking
va-n B. en W., om in samenwerking met de
organisaties de overbelaste slachtplaatecu wat
te ontlasten door een of meer panden, daar
voor geschikt, voor dat doel in te richten.
Door twee leden wordt gevraagd, waarom
de winkelsluitingsverordening niet in wer
king is gesteld. Uit deze vertraging vloeien
B.i. minder gewenschte toestanden voort.
Een iid meent, dat de leges voor bouwver
gunningen hier voor venhoogiag in aanmer
king komen
Een lid vestigt de aandacht er op, dial in
gezetenen door politieagenten 0p ]ast van
hooger gezag zijn verbalisoerd zonder dat zij
zich aan een strafbaar feit hadden schuldig
gemaakt. De kantonrechter heeft in di® s&.
Vallen straf opgelegd, doch de Rechtbank heeft
vrijgesproken, hetgeen z.i. wel bewijst, dat er
Iets niet in orde is.
Een ander lid vraagt of de Burgemeester
Voornemens is door te gaan met het verbieden
Van meetings e.d. van bijzondere groepen der
bevolking.
Meerdere leden van de 2e Sectie betreuren
het, dat de Burgemeester op Zondag het hou
den van optochten toelaat.
Een lid wijst er op, dat een politieagent we
gens misdragingen ontslagen en in anderen
dienst ondergebracht ts en stelt de vraag, of
dit wel juist is, wanneer het oog wordt geslar
gen op de maatregelen, welke ten aanzien
van de geschorste tewerkgesteldem bij de werk
verschaffing worden genomen.
DIEFSTAL
De R.K. kerk van den HGeest te Heeren
veen nadert de voltooiing.
R. K. S. V. EXCELSIOR
Hockey
Evenals de voetballers behalen die hockeyers
niets dan klinkende successen. Zaterdag j.l.
werd weer met niet minder dan 62 gewon
nen van D.R.D. 3. Excelsior miste de links
binnen K. Kap pel hof. De voorhoede was goed
op dreef en de miidvoor P. Nolet scoorde voor
de rust 3 goals. Eenmaal dribbelde deze speler
met den bal na e-en middenbulley die slag
cirkel in en schoot keihard tegen den paal.
Na de rust viel D.R.D. ook meer aan en
wisten zij den achterstand te verkleinen. P.
Willenwe bracht echter den stand weer op
41, waarna P. Nolet nogmaals doelpuntte.
Tenslotte bracht Melchers den stand op 61
en doelpuntte D.R.D. nogmaals uit een corner
Excelsior staat nog steeds ongeslagen boven
aan.
55-JARIG JUBÏLé ALS ORGANIST
Hede-n herdacht de heer W. Westdijk, orga»
nist aan de Rozenkranskerk aan den Singel
allhieir, den diag, waarop hij voor 55 jaar zijn
muzikale loopbaan aanving, a-ls opvolger van
zijn vader, die het orgel bespeelde in de Wille
brorduekerk te Bergschejihoek.
In het jaar 1890 werd de jubilaris benoemd
tot organist aan de Hildegarduskerk te R'dam.
Sinds 1 Sept. 1913 is de lieer Westdijk or
ganist aan de Rozenkranskerk aan den Singel
alhier, welk ambt door hem met volle ambitie
en de uiterste plichtsbetrachting wordt waar
genomen.
FILMAVOND MIDDENSTAND
In Musis Sacrum zal Donderdag 22 Dec. te
half 5 een filmavond gegeven worden voor de
drie middenstandsvereendgingen. De avond
wordt aangeboden door de Adam Opel Werke
beboerende tot het General Motor Concern. De
Opcl-dealer de heer J. L. Spoormaker te R'dam
aal de film toelichten.
Gisteravond is in de Dirk van Wassenaar-
straat ten nadeele van A. P. van V. uit de
.Stationsstraat een zoo goed als nieuw rijwiel
(«stolen.
EERSTE SCHIED. SCHAAKVEREENIGING
Voor de competitie van den Rotterdamechen
Schaakbond speelde het le tiental va,n E. S. S.
te-gen het 4e tiental der Nieuwe R'damsche
Schaakvereeniging. De uitslag was een gelijk
spel. Schiedam had aam de even borden wit.
ERNSTIG ONGEVAL
Gistermorgen om ongeveer half elf uur reed
de 21-jar-ige H. T. de R. wonende aan die De
Genesteteltiraait alhier, met zijn motorrijwiel
in de Overschiesohestraat. Ter hoogte van de
Hoflaanstraat slipte hij en verloor hij de
miacht over zijn stuur, waardoor hij botste
tegen een pand op den hoek van de Overschle-
solie- en de Hoflaanstraat. De R. viel met het
hoofd tegen de sitraat en bleef versuft liggen
Hij bezeerde zich ernstig. Dokter de Leeuw
verleende geneeskundige hulp. Per auto is de
man niaar huis vervoerd. Van het pand werd
die voordeur geheel vernield, terwijl eenige
steen-en van den muur versplinterden.
De R. slipte doordat hij wilde uitwijken voor
ben vrachtwagen, waarbij de remmen de wielen
blokkeerden.
ARBEIDSONGEVAL
De politie aan den politiepost aan den Bui
tenhavenweg heeft gisteren W. K. uit den
Ootstsingel verbonden. Bij bet vervoer van 'n
ijzeren bint werd een nagel van één zijner
vin.geirs afgeklemd.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 1718 December
GEBOREN: Maria A., dochter van A. van
Pelt en G. A. Jansen, Kreupelstraat 44 Petrus
A., zoon van A. van Waas en M. P. H van Lier.,
Visscherstraat 17 Hendrik, zoon van J. Pel
grim en L. Hamerslag, Lekstraat 67 Elisa
beth C. M., dochter van H. Borrani en M. H.
M. Dries, Th. a Kempisstraat 12 Cornells,
zoon van T. van Hees en M. F. Vent, van Leeu-
wenhoeckstraat 65 Johanna L. C. C., dochter
van K. van den Bos en E. Bergmans, Jacob van
Lénnepstraat 25 Dirk, zoon van D. Breddels
en W. van Loon, Maasdamschestraat 18.
OVERLEDEN: M. C. Visser, 11 m., Oude Sluis
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 17 Dec. Vertrokken: Noorsch
®-8- Poija.na, ledig naar Vancouver via Aruba;
oorsch m.s. Triton, met stukgoed naar Bris-
ba"® vTia Antwerpen.
q DAM> 19 Dec- Vertrokken: Joego SI.
s.s. ei afin Topic, ledig naar Rotterdam; Eng.
s.a spertty, kapt. W. Miller, met olie naar
Brake a d. WeseT; Eng. s.s. City of Kobe, met
Stukgoed naar Hamburg; Zweedisch s.s. Bo-
ringia, me stukgoed naar Bangkok via Ant
werp eu.
SCHIEDAM, 20 Dec. Aangekomen: Japamsch
s.s. London Maru, met olie van Japan voor
N.V. Schieveem.
PLAATSELIJK CRISIS-COMITé
Het Plaatselijk Crisiscomité maakt weinig
reclame. Het werkt in stilte en steunt, waar
dat mogelijk is. Sub-commissie B heeft tot taak
de' „gesteundie werkloiozen" van kleeding,
schoeisel en dekens te voorzien, voorzooverde
middelen dit toelaten.
Voor dit doel is tot October van dit jaar 'n
bedrag groot rond 17000 beschikbaar gesteld,
waarvan de helft door het Nationaal Crisis-
comité wordt gedragen cij de andere helft uit
de gemeentekas wordt betaald. Aan ongeveer
1700 gezinnen kon door commissie B een aan
tal kleediingstukken enz. worden verstrekt.
Sub-commissie A, welke commissie geheel is
aangewezen op de offervaardigheid van de
Scbiediaimiscihe ingezetenen, helpt diegenen. die
niet onder eenige steunregeling vallen, en toch
hulp van noode hebben.
De particuliere bijdragen beliepen tot 1 Oct.
van dit jaar 16292.57, een bedrag dat tot
groote tevredenheid stemt. Aan menig gezin
is door de commissie de helpende hand toe
gestoken, zoo ook door de subcommissie voor
den handeldrijvend en kleinen middenstand.
Doch thans raakt de kas van het comiité uit
geput, zoodat, wanneer geen meerdere giften
binnenkomen, het werk binnenkort zou moeten
wcj.-dien gestaakt. Dat dit gevaar met alle
macht dient te worden bestreden, spreekt van
zelf, wijl immers de nood in dezen winter
nog grooter zal zijn dan in den afgeloopen
winter. Vandaar de nieuwe inzameling thans
door middel van in teekenlij steru. waarmede
heden een aanvang is gemaakt.
leder, aan wien de lijst wordt aangeboden,
geve zich rekenschap van de verplichting
welke op hem rust, om, indien mogelijk, ieta
af te zonderen ten hate van zijn noodlijdenden
medemensch.
Het comité vestigt er nogmaals de aandacht
op, dat wanneer een gift-in-eens bezwaar
mo-cht opleveren, bet comité gaarne toezeggin
gen van kleinere bedragen per maand zal ont
vangen, daar deze een geregelde bron van
inkomsten opleveren, waaraan het comité zoo
zeer behoefte heeft.
Moge het resultaat van deze nieuwe inzame
ling die van de vorige nog overtreffen.
Na de vorige opgave kwamen bij den Alg.
Penningmeester de volgende stortingen binnen
A. de G. 250; M. S. 5, P. H. 5; J- L.
225; A. H. 250; J. V 10; A M 10J R
10; O C A K 10; C. J. J. v. K. 2,50; J. T.
10; D. R. Jzm. 100; J H J H R 1; NV
„M" 1; mevr M W v W—T 2; I G M 1;
F J K 3,50; A. AR. ƒ1; A, W. de G, 1;
J. v. K. Jzn. 1; F. N. 2; H. B 1; J. v.
d. V. 0,50; Fam. B. 1; Ds. J.. v. d. M.
1; C. v. R 3; C. K. f 1; R T 1; Ds F. C.
A. H. 1; Gez v B 1; mej H B H 1; J
W V. D. 2; J. H. F. v. d. B. 1; J. c. Z.
3; G A. R 10; N.V. Dist. S. R. Zn. f 25;
T. E. v. d P.—K. 2,50; G. H. i; j. B.
1; P. C K. 1; A. de H 2,50; W A H 22,40
F. K. 1.37H; C. N. v W. J. ii50; F L.
de J. 6; N.V. Sp-ir Mij. Gebrs. de G. 24,75;
G v. d, V. 1; C W P C de K. 22.50; P.
100; A. G. 5; L. G. 1; Bus Trouwzaal
Stadhuis 6,92; N.V. Dist. en Likeurst. „De
V." 10; mej. M. M. v. d. S. i00; p. v R.
1; HA V-Bank 500; P. J. T. E. 2,50; (i
W. v. B. W. 150; Prov. Cred.- en Dep. bank
500; R. K. de B. 5; E A. de J. 1 J. V.
Gzn 2; S-t. 25; totaal 2.230.44.
De vorige verantwoording bedroeg 18.446.59
tot 1 Oct. werd ontvangen 16.653.78, zoodat
de nieuwe inzameling tot heden opleverde
4.023.25.
Bijdragen kunnen woTden gestort ten kan
tore der N.V. Prov. Crediet- e-n Deposito Bank,
Lange Haven 103 (Postrekening 24900) mei
vermelding „Voor Crisiecomiité".
AANRIJDING
Gisteravond had er in de West Frankeland-
sehestraat een aanrijding plaats tusschen een
auto, bestuurd door J. V. van hier en een auto
bus van v. d. E., bestuurder E. v. O. alhier.
Beide auto's werden ernstig beschadigd. Van
der E. zegde toe ,de schade te zllen vergoeden
DRONKEN
In den afgeloopen nacht heeft de politie 'n
dronken zeeman aan boord van een in den
Nieuwen Waterweg liggend stoomschip ge
bracht. De man is vermoedelijk nabij den
Nieuwen Waterw-eg uit een auto gegooid.
Bezondiging aan de Berlijnsche
traditie
De malaise heeft voor mets respect. Ook niet
voor Baumkuchen. Zij, de Koninklijke taarten,
éénmaal zóó hoog in consideratie staande dat
zij zelfs niet op de markt openlijk veil geboden
mochten worden, worden nu voor de oogen van
het vulgus aan het spit gebraden en dat nog
wel in zoo overstelpende mate, dat niemand er
meer notitie van neemt.
Toen de zomer daar was hebben ontelbare
Berlijners voor een paar dagen winkeltjes en
zelfs winkelpaleizen afgehuurd, waarin de naar
verfrissching smachtende burgerij zich voor een
bedrag van enkele penningen aan ijs laven kon
Maar nu is de kou daar en zit er voor de
ijsboeren niet veel anders op dan maar weer
te gaan stempelen. Enkele hunner zijn echter
op de idee gekomen zich met het jaargetijde
om te stellen en primitieve koekebakkerijen in
te richten, waar de voorbijganger door de ven
sters zien kan hoe de kunstproducten in deze
branche gefabriceerd worden. Gefabriceerd vol
gens de strengste beginselen der standaardisee
ring en der neue Sachlichkeit. De opbloei van
deze nijverheid wordt eenigszins geremd door
de moeilijkheid, dat de machinerie betaald moet
worden, welke er den grondslag van vormt en
welke meer kapitaal vergt dan die, welke in een
ijsaffaire gestoken moet worden. Maar desniette
min begint het in Berlijn van zulke koekebakke
rijen, met ietwat Oostersch karakter, te weme
len. Geën straat of er is minstens een leeg
staande winkel tijdelijk tot keuken ingericht
en in het voorbijgaan kan men daar door de
vensters kijkend leeren, hoe een koek gebakken
wordt.
Maar deze als paddestoelen uit den grond
opschietende „conditoreien" begaan de verme
telheid zich ook aan het fabriceeren van Baum
kuchen te wagen. Dit nu is een ernstige bezon
diging aan de Berlijnsche traditie; en ook nog
iets anders want de rasechte koekebakkers be
weren, dat het recept van gezegd gebak een
geheim is, dat slechts aan enkele hunner bekend
en, in dichte geheimen gehuld, van geslacht op
geslacht wordt overgeleverd. Er is zelfs een
officieele koekebakker, die een stamboom van
het bewuste baksel in zijn bezit heeft en aan
de hand daarvan precies vast kan stellen, dat
de Baumkuchen dit jaar het 250 ste jubileum
van hun bestaan vieren. Als Berlijnsche specia
liteit tenminste, want in werkelijkheid is de
koek nog ouder en moet zijn bakermat in Kott-
buss, in het Spreewald gezocht worden. Maar
in het jaar 1682 logeerde een reizend schoor
steenveger bij een Berlijnschen fabrikant van
Peperkoeken en werd daar zoo gastvrij opge
nomen en vriendelijk onthaald, dat de knaap,
om zijn dankbaarheid daarover te uiten, den
man van de peperkoeken het geheim van de
Kottbusser Baumkuchen verried. Deze laat
ste zette zich aan zijn oven en het wonder,
dat hij eenige uren later in handen nam, sloeg
in Berlijn dermate in, dat de hofmedicus van
den Grooten Keuvorst zich dadelijk met het
geval bemoeide. Deze gaf een boek uit „Ge-
würztes Brot und von allerley Gebackenes" ge
titeld en daarin werd een eerhoofdstuk aan den
Placentae cylindricae gewijd, zooals de Baum
kuchen toen nog heetten.
Sedert die geboortstonde zijn de Baumkuchen
niet meer uit het beeld van Berlijn verdwenen
De heraldici maakten er zich zelfs meester van
en het schoone baksel, dat met zijn vele etages
soms aan een chfneesche pagode herinnert,
praalt in het wapen der Berlijnsche koekebak
kers, of confiseurs zooals de heeren in goed
Nederlandsch schijnen te heeten. Dat het ding
op een boom lijkt kan men met wat goeden wil
ook wel vinden en dat behoort men ook te doen
op straffe anders de essentie van het geval niet
te begrijpen. Want de boom is het zinnebeeld
van de vruchtbaarheid en daarom vonden de
Baumkuchen vroeger en ook nog tegenwoor
dig grooten aftrek bij huwelijksfeesten. Maar
zij maken ook furore bij geboorten en langs dezen
weg zijn de Baumkuchen een bijzondere attrac
tie in de kerstdagen geworden. Zijn uiterlijke
vorm is niet altijd dezelfde geweest. Deze is
aan de mode onderhevig en vertoont, al naar
den smaak van den dag renaissance, rokoko,
Jugendstil of andere architektonische sporen.
SCHIEDAM, 20 December. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koophan
del.
Moutwijn
Moutwijn per H.L. ad 46 pet. 1 8.50.
Spoeling
Spoeling t 0.80 a t 0.90.
(Van onzen correspondent).
S. v. p. duidelijk invullen.
B e r 1 ij n, 16 December 1932.
Vele honden zijn der hazen dood, zegt het
spreekwoord, en, ware de galantheid niet zulk
'n schoone deugd, dan zou men in de verleiding
geraken, dat spreekwoord ook in het mensche-
lijke te vertolken. Wij zullen dat echter zorg
vuldig nalaten, maar liever twee opmerkelijke
dingen vaststellen en wel eerstens, dat er in
de st%d Berlijn 326.000 méér vrouwen dan man
nen wonen en ten tweede, dat de mannen er
vroeg sterven. Of er tusschen deze twee gege
vens een oorzakelijk verhand bestaat, blijve
in het midden, maar het boven aangehaalde
spreekwoord welt hier toch naar de lippen op.
In alle gevallen schijnen de Berlijnsche man
nen deze luxe niet te kunnen torsen. Ze
sterven er aan; ze sterven vroeg, althans véél
vroeger dan hun dames. Met het gevolg, dat
het overwicht der vrouwen met de jaren stijgt.
Er zijn b.v. 5100 meer zestigjarige vrouwen
dan mannen in Berlijn. Op de vijf en zestigja
rige leeftijdsgrens overtreffen de dames de
heeren al men 59.335 stuks en dat gaat zoo
steeds maar verder.
Maar hoezeer de mannen ook een neiging
aan den dag leggen het Berlijnsche deel van
ons tranendal vroegtijdig te verlaten en de
heerschappij er over onbetwist aan de betere
helft des menschdoms over te laten, neemt
Berlijn toch meer en meer het aanzijn van een
instituut voor ouden van dagen aan. Berlijn
wordt een stad van grijsaards, een knekelhuis,
een oud-mannen en vrouwenhuis. In 1910 stak
nog maar 6 der bevolking boven de zestig
uit. In 1925 was dat percentage reeds op 9,4
geklommen en volgens de statistici zal het in
1940 on 14.4 staan.
De oorzaken daarvan zijn velerlei. Eerst na
tuurlijk de teruggang van het geboortecijfer.
Ir. 1876 haalde dit zijn record met 45,4. In 1930
stond het nog maar even boven de 9. Het is in
vijftig jaar tijd dus met 80 achteruitgegaan
en deze daling is nog niet tot stilstand geko
men. Deze achteruitgang wordt eenigszins door
een krimpend zuigelingencijfer gecompenseerd.
In 1861 stierven van alle 1000 kinderen 270.
vóór zij hun eerste levensjaar voltooid hadden.
Tegenwoordig nog maar 83. Het proportioneele
toenemen der grijsaards is in de eerste plaats
dus aan de geringe geboorten te danken.
In den laatsten tijd komt hier nog de vlucht
van jonge en sterke mannen en vrouwen uit
Berlijn bij. De groote, onbarmhartige moloch
aan de Spree heeft duizenden zoodanig gedu
peerd, dat zij de stad zijn gaan haten. Zoodra
ze er geen werk meer hebben, loopen zij zoo
hard mogelijk weg om hun heil ergens anders
te zoeken. Hierbij komt nog de drang, vertolkt
door de leuze „Terug naar het land" en dat al
les te zamen heeft tot gevolg, dat Berlijn een
stad niet alleen van ouden van dagen, maar
van kinderen wordt. De middenmoot loopt weg
en de zuigelingen en de grijsaards moeten
maar zien, hoe ze aan den kost komen. Dat"
laatste geschiedt natuurlijk op kosten van de
gemeenschap en deze komt daardoor voor pro
blemen zitten, welke, naast de leege schatkist
opgesteld, reeds een dreigend probleem van
huishoudkundigen aard beginnen te worden.
Die leege schatkist heeft den gemeenteraad
reeds genoopt vele scholen te sluiten en er
staan er nog een rijtje op de lijst, maar men
durft niet goed tot dezen uitersten maatregel
overgaan, wijl de socialisten, dan zoo hinder
lijk worden. Deze lieden preeken de kinderbe
perking n.l. met bijzonder veel klem aan, maar
tegelijkertijd willen ze altijd maar meer, groo-
tere en duurdere scholen bouwen.
Met die scholen is het echter toch mis ge-
loopen en, gelijk gezegd, men heeft er een aan
tal moeten sluiten. En meer zullen er we) vol
gen, want de kinderen sterven uit en de grijs
aards voelen er niet veel voor op de leege
schoolbanken te gaan zitten.
Hoe het er met het schoolbezoek in de toe
komst uit zal zien, is niet moeilijk vast te stel
len. Men weet hoeveel zuigelingen Berlijn mo
menteel herbergt; men weet de sterftekansen
van die wurmen en aan de hand dezer gege
vens kan men met vrij groote zekerheid een
peil op het schoolbezoek van de toekomst
trekken. B.v. In 1926-27 werden er 44.109 kin
deren in Berlijn geboren. Hiervan leven er
met Paschen 1933, als wanneer hun schoolplicht
begint, nog 38.900. De laagste schoolklassen
zullen dus met een kinderleger van deze sterk
ten bestormd worden.
Maar in 1931-32 werden er nog maar 37.612
kinderen ter wereld gebracht. Met het gevolg,
dat in 1938 5000 kinderen minder aan die be
storming van de laagste schoolklasse zullen
deel nemen. Vijf duizend kinderen minder! Al
léén in de laagste klasse. Ieder kan aan de
hand dezer cijfers wel uitrekenen, dat de
scholen leeg loopen en dat een grootscheep-
sche sluiting van dozijnen gebouwen gewet
tigd is, hoe veel inconvenient daardoor ook
aan vele huisgezinnen veroorzaakt wordt.
Verwacht wordt: Zwakke tot matigen, Zui
delijke tot Zuid-Oostelijken wind, helder tot
half bewolkt, droog weer, weinig verandering
in temperatuur.
Lichten op van 's avonds 4.16 tot 's morgens
7.39.
lederen Maandagavond repetitie Harmonie-
gezelschap St. Ambrosius. R K. Volksbond, 8
uur Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten
beschikbaar
lederen Maandagavond van 9 tot half 11 repe
titie van het gemengd koor van den K. K,
Gorzen in het Parochiehuis.
lederen Dinsdagavond van 67 uur repetitie
van het kinderkoor van den K. K_ Gorzen in het
Parochiehuis
lederen Dinsdag bestuursvergadering R. K.
Metaalbewerkersbond „St Eloy", gebouw R. K.
Volksbond.
lederen Woensdagavond half 9 verplichte
bijeenkomst St Jos Gezellen Schiedam l. Ver-
eenigingsgebouw Lange Haven 70. Conferentie
over- Populair Godsdienstige onderwerpen door
den praeses
lederen Woensdag om half 9 bestuursvergade
ring van het afdeelingsbestuur van deD Ned.
R. K Volksbond
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v d.
Putten) Groote zaal van den R K Volksbond.
lederen Donderdag om 8 uur repetitie R. K.
Gem. Tooneelvereeniging „Alberdingk Thijm",
Gebouw R K Volksbond.
lederen Donderdagavond van 810 uur repe
titie Polyhymnia R K. Volksbond.
lederen Vrijdag te 8 uur cursusavond der
R K E.H.B.O in het gymynastieklokaaJ der
Eerw Broeders. Nieuwe Haven.
lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 10
repetitie Koninki Zangvereeniging Schiedams
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ed.
Flipse Gebouw R K. Volksbond.
Lederen tweeden Vrijdag der maand bestuurs
vergadering van de afd Schiedam van den Ned.
R K Bond van Overheidspersoneel „St Paulus".
Tusschen 8 eeD 8.30 uur „klachten" voor da
leden.
lederen Zaterdagavond: Ned. R. R. Bond van
Houtbewerkers. Meubelmakers, Behangers en
aanverwante vakken „St Antonius" Van half 8
tot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenheid
tot aanmelding van leden.
Donderdag 22 December
Vergadering der R. K. Radiovereeniging.
Spreker: M. W. H. de Gorter over televisie en
uitra-kortegolf, R. K. Volksbond te kwart over
8 uur.
Vergadering van de R. K. Onderwijzers, in
het Corner House, Rubensplein. Spreker: pas
toor W. Nolet te Amsterdam over Prins Willem
van Oranje. Aanvang 8 uur.
Slagersvaktentoonstelling in Musis Sacrum,
vanwege den Ned. Centralen Bond van Christ.
Arb. in de bedrijven van Voedings- en Genot
middelen.
Buitengewoon concert van Toonkunst in de
Groote Kerk, 8 uur.
Vrijdag 23 December
Ledenvergadering der afd. Schiedam van de
R. K. Staatspartij, in den R. K. Volksbond te
half 9 uur.
Maandag 26 December
Soirée Amusante der R. K. Gem. Tooneel
vereeniging „Alberdingk-Thym". In den R. K.
Volksbond, 8 uur.
Soirée Amusante der R. K. Gem. Tooneelver.
Alb. Thijm in den R. K. Volksbond, 8 uur.
21 D e c.: Tivoli-schouwburg, Grompie (Ned.-
Ind. Tooneel) 8 uur Nutszaal, liederen-avond
Marya Freund (met Marthe Morhange) 8 uur.
22 D e c.: Groote Schouwburg, Blume von
Hawai (Fritz Hirsch Operette) 8 uur (voor
volwassenen).
23 D e c.: Groote Schouwburg, Blume von
Hawai (Fritz Hirsch Operette) 8 uur (voor
volwassenen).
24 D e c.: Geb. v. K. en W., Rotterd. Philh.-
Orkest, half 4; Groote Kerk, orgelvoordracht,
J. H. Besselaar Jr. met mej. W. Herten (zang)
8 uur.
25 D e c.: Groote Schouwburg, De gouden
kastanje, (Rott. Hofstadtooneel) 2 uur; Amor
in de pastorie (Rott. Hofstadtooneel) 8.15 uur.
26 Dec.: Groote Schouwburg, Amor in de
pastorie (Rott. Hofstadtooneel) 8.15 uur
Nieuwe Zuiderkerk, orgelvoordracht P. v. d.
Kerkhoff, 8 uur.
27 D e c.: Nutszaal, voordrachtavond Ludwig
Wüllner, 8 uur.
D a g e 1 ij k s: Colosseum, Alles wordt weer
goed (Rido-revue) 8 uur, Woensdag ook 2 uur
(voor volw.) Arena-variété, 2.15 en 8.30,
Zondag ook 5 uur.
Bioscopen: goedgekeurde programma's tot
en met Donderdag 22 December in: Thalia, De
Spin (voor volw.); Luxor, Wie sag ich's meinem
Mann? (voor volw.); Royal, Wat het leven ver
woest (voor volw.): Corso, Terug naar het bagno
(voor volwassenen); Roxy, Tarzan (voor volw);
City, De aanslag in een nacht-cabaret (voor
volw.); Ooster-Theater, Liebes-kommando, (v.
volwassenen).
Tentoonstellingen: Studio '32,
Pompenburgsingel, werken van Q. van Tiel (tot
23 Dec.); Toonkamer Ad. Donker, Witte de With-
straat 22c, werken van Marius Richters (tot
Januari).
