OS ALO
SPOOR/GESTAMPTE H UIS JES
SPORT _EN SPEL
LUCHTVAART
mm <-•
VRAAGT
VRIJDAG 23 DECEMBER 1932 1
RADIO-PROGRAMMA
PRETTIG KERSTFEEST.
RADIO-BERICHTEN
ZATERDAG.
Ellen Forest voor den mi
crofoon te Rome.
PATER SEVERIJNS O.S.Cr, t
K. N. V. B.
NEDERLANDSCHE DAMBOND.
IJSBANEN DOOR BESPUITING.
DE NIEUWE FOKKERVLIEGTUIGEN.
Bizonderheden over vermogen en
inrichting.
FAILLISSEMENTEN".
MARKTBERICHTEN.
P.O. W0DEh0U5£
H Ja'
urntjes.
IWordt ykyó3#41| J
ZATERDAG 24 DECEMBER.
Huizen (1875 M., 160 K. H.) K
zending. 8—9.15 en 10—11.30
11.30—12 Godsd. halfuurtje;
boys en J. Mossel (refreinzang); L45 i"
230 Gramofoonpl.; 2.30-4 Kinderuurtje; 4 5.15
Gramofoonpl.; 5.15—5.30 Sportpraatje, 5.30—6^30
K.R.o.-sextet, o.a. Meditation Thais, Massenet,
620—6.40 Journ. weekoverzicht,
volg sextet, o.a. Panis angellus, C. Franck, 7.10
—7.30 drs. P. Julien: Van vreemde landen en
volkeren; 7.45—8 Th. de Witte: Op den vooravond
van Kerstmis; 8-10 Kerstconcert SchoIa Canto
rum o.l.v. H. Cuypers (8.30 Hoorspel Kerst
nacht aan zee, 9.15 Vaz Dias) 10 11 K.R.O.-
orkest o.a. fragm. Messias, Handel, 11 12 Gra
mofoonpl.; 12-12.30 Klokkengelui.
Hilversum (296 M., 1013 K. H.) V.A.R.A.-
hitzending. 2—5 A.V.R.O. 8.00 Gramofoonpl.;
10 15 Hetty Beck (voordracht). De Notenkrakers,
gramofoonpl. en V.A.R.A.-tooneel; 12—1.45
V A R.A.-Kleinorkest en gramofoonpl., pop. mu
ziek; 2.00 Kon. Militaire kapel en gramofoonpl.,
o a 'polonaise, Tschaikowsky; 4.00 Gramofoonpl.;
4 15 Hilversumsch a cappella koor, gewijde mu
ziek; 4.45 Gramofoonpl.; 5.00 Inst. v. arbeiders
ontwikkeling; 5.20 Gramofoonpl.; 5.40 Literair
overzicht A. M. de Jong; 6.00 Volksliederen door
„De Wielewaal" en causerie door J. Stoovelaar;
6.30 Toespraak door P. Blaauw; 6.35 Gramofoon-
platen; 7.00 S. S. Lantinga; Kleine boeren; 7.30
Gramofoonpl.; 7.40 V.A.R.A.-varia; 7.55 S.O.S.-
berichten; 8.00 Vroolijk avond met medew. van
de Flierefluiters, E. Philipse en L. Fuld (zang),
De dorpsbarbier, V.A.R.A.-tooneel, W. v. Iepen-
daal (levensliedjes), P. Holman (conferencier)
en „The Lorenzo's" (accordeon). In de pauze
Vaz Dias.
D a v e n t r y (1554 M., 193 K. H.) 10.50 Tijd-
teein en berichten; 12.20 Orgelspel S. Gustard;
120 Commodore-Grand-orkest, o.a. suite „De
Kerstboom", Rebikow; 2.20 Iersch halfuur met
medew. van McCafferty (bariton) en J. Cocke-
rill (harp); 2.50 Ch. Shadwell's orkest; 3.50
Kerstuitzending uit het King's College; 5.05 Or
gelspel R. Foort; 5.35 Kinderuur; 6.20 Berichten;
6.50 Causerie; 7.05 Welsh Intermezzo; 7.25 Le
zing; 7.50 Kerstprogramma door het radio-koor
en orkest o.l.v. C. Dalmain; 8.30 1ste acte van
Sullivan's „The Yeomen of the Guard" uit het
Savoy-theater:' 10.00 Berichten; 10.20 2de acte
van de „The Yeomen of the Guard"; 11 -30 12.20
Dansmuziek door Bert Ambrose en zijn band.
P a r s („Radio-Paris", 1724 M., 174 K. H.)
8.05 Gramofoonpl.; 9.20 Orkestconcert; 12.20 Con
cert door het Omroeporkest, o.a. Londensche
schetsen, Casadesus; 4.10 Orkest; 5.05 Concert
door de Assoc. Lamoureux; 9.05 Kerstdeclamatie;
10.50 Gramofoonpl.; 11.50 Kerstprogramma o.l.v!
Lucien Boyer; 12.20 Nachtmis uit de St. Eusta-
tiuskerk; 1.502.20 Gramofoonpl.
Kalundborg (1153 M., 260 K. H.) 11.20
—1.20 Concert uit rest. „Wivex"; 1.50—3.50 Om
roeporkest; 5.20 Deensche Kerstliederen; 7.20—
8.50 Kerstconcert met medew. van solisten, orgel
en vocaal kwartet.
Langenberg (473 M., 634 IC. H.) 6.25 en
10.40 Gramofoonpl.; 11.20 Populair concert; 12.20
Concert met medew. van E. Höngen (alt); 1.55
Gramofoonpl.; 3.10 „Wir schmucken den Baum",
Kerstprogramma o.l.v. Zimmerman; 5.50 Klok
gelui; 6.20 Kamer-orkest met medew. van kin
derkoor; 7.20 Uitzending uit Bethlehem; 7.40
Trio-COncert; 8.20 Klokgelui; 9.05 Kerstconcert
met medew. van het omroeporkest en solisten.
In de pauze „Christnacht" van J. Haas; 10.30
Orgelconcert; 11.05 Kerstgroet uit Amerika;
jl.2012.20 „Zu Mitternacht in Kloster Wein-
garten", hoorspel. j
Rome (441 M., 680 K. H.) 8.05 Kerstconcert.
Hierna „II natale del redentore", oratorium van
Perosi.
Brussel (508 M., 590 K. H.) 12.20 Omroep-
kleinorkest, o.a. Scherzo, de Boeck; 1.30 Zang en
piano; 2.00 Gramofoonpl.; 5.20 Omroeporkest,
o.a. oud Kerstlied, Ravel; 6.35 Kerstliederen door
koor; 8.20 „Messe du Pape Marcel" van Palestrina
door knapenkoor; g.20 Omroeporkest, Kerst
programma; 10.30 Gramofoonpl,; 11.2012.20
Kerstprogramma, zang en orgelspel.
(338 M., 887 K. H.) 12.20 Gramofoonpl 1 30
2.20 Omroep-kleinorkest, o.a. Spaansche' en
Italiaansche volksliederen; 5.20 Omroeporkest
o.a. ouv. Mastersmger; 6.20 „De Revellers" (gra
mofoonpl.); 6.50 Omroep-kieinorkest; 8.20 Om
roeporkest met medew. van h. Collin (zang) en
Moens (humorist), o.a. 14e Hong. rhapsodie,
Liszt; 10.30—11-20 Concert o.l.v. p. Moreaux.
Z e e s e n (1635 M„ 183.5 k. h.) 5 507 20
Concert; 11.20 en 1.20 Gramofooi»M •-> -n;e
Wunder der Weihnacht", Kerstspfi kinde
ren; 3.50—4.50 Orkest, o.a. Weihnachts-Festouver-
ture, v. Blon; 4.50 Kerstliederen; 5.50 Gelui van
de „Deutsche Glocke"; 6.00 Kerstliederen; g 35
8.20 Oude Kerstmuziek door solisten; 8.20 Klok
gelui; 9.05 Kerstconcert uit München door orkest
en solisten o.l.v. Hans Ad. Winter; 10.05 Berich
ten; 10.20 Kerstfeest der Eenzamen; 11.05 zie
Langenberg.
Op Uw Kerstfeesttafel met roode Kerstklokken
en groene hulst versierd, prijkt een sneeuwwit
tafelkleed, zacht glanzend en aanvoelend als
het fijnste linnen, want U hebt het immers
gesteven met
Reel. 6583 DGVS 10
Rotterdam (gem. radio-distributie).
Programma 3: 9.35 Langenberg; 12.20 Parijs; 1.20
Königswusterhausen; 5.05 Parijs; 7.20 Leipzig;
7.40 Königswusterhausen; 11.20 Brussel (Fransch)
Programma 4: 9.20 Parijs; 11.20 Königswuster
hausen; 12.20 Daventry; 5.35 Brussel (Vlaamsch);
6.50 Daventry.
Het is een goede compensatie tegenover den
Bach-invloed, bij het Kerstgebeuren de zangen
te hooren die in de zuiverste contemplatie van
Christus' menschwording zijn geconcipieerd
de omstrengelingen van melodieën te beluiste
ren die zingen van liefde voor God en voor
de evennaasten de muziek die te 8.00 n.m.
klinken zal via Huizen door het mooie instru
ment der Amsterdamsehe Schola Cantorum
de muziek der Romeinsche school der XVIe
eeuw van Naninl en Palestrina.
Het was goed dezen polyphone zang te ver
mengen met Gregoriaansche éénstemmigheid,
wijl de geest één is waaruit beide uitingen
voortkomen.
Hoogstbelangrijk, in dit kader overeenstem
mend, is de uitvoering door het prachtige Sint
Romboutskoor uit Mechelen van Palestrina's
Missa aan paus Marcellus opgedragen.
Beide uitvoeringen zijn inderdaad zinrijke
voorspelen op het mystiek gebeuren van den
Kerstnacht.
Omroep.storingen.
In het Gebouw Excelsior vond een zitting van
het Nederlandseh Radio Genootschap plaats,
waarbij als spreker optrad Ir. J. W. Alexander
met een voordracht ove r radio-omroep-
storingen.
Deze voordracht bedoelde een overzicht te
geven van de technische zijde van dit steeds
actueele vraagstuk. Een storing, zooals voortge
bracht door een electro-motor of huishoudelijk
electrisch apparaat, vertoont een breed spec
trum van frequenties, in tegenstelling met het
signaal van een omroepstation, dat een betrek
kelijk smallen frequentieband uitzendt. Alleen
de smalle strook uit het storingsspectrum, welke
binnen de resonantiekromme van het ontvang
toestel valt, laat zich als storing gelden.
Ter bestrijding van radiostoringen zal men
ln de toekomst de apparaten en leidingsbouw
voor sterkstroom ook uit radiotechnisch oog
punt moeten bezien.
In beginsel kan men een bestaande storing op
tweeërlei wijze bestrijden, n.l. door de impe
dantie tusschen storingsbron en ontvangtoestel
grooter te maken, dan wel de eleetromotorische
kracht van de storing zelf te reduceeren.
Overigens zal men bij het aanbrengen van
anti-storingsmiddelen de storing met_ kunnen
wegnemen, doch alleen verminderen; m hoever
men de storing zal kunnen verminderen is
slechts ten deele bekend. Zoo kan men b.v.
thans nog geen antwoord geven op de vraag,
hoe groot moet de condensator zijn, welke als
anti-Storingsmiddel bij een electromotor wordt
geplaatst? Dit moet thans nog van geval tot
geval bekeken worden wegens het optreden
van vele, gedeeltelijk nog onbekende factoren.
Kortegolf zender Daventry
geopend.
Maandag is te Daventry de nieuwe ultra-
kortegolfzender in gebruik genomen. Het eer
ste program van den nieuwen zender, welke
afwisselend de vijf zones Australië, Indië,
Afrika, West-Afrika en Canada bedient, be
vatte o.m. werken van Bach en Mozart.
De schrijfster Ellen Forest zal 27 December
a.s. te Rome in het Nederlandseh voor de micro
foon een lezing houden over „Het Italië van
den Duce".
De radiobelasting in Frankrijk.
Ondanks den storm van protesten tegen het
plan van de Fransche regeering om een radio
belasting te heffen, heeft deze voet bij stuk ge
houden en thans het desbetreffende wetsontwerp
ter goedkeuring aan de volksvertegenwoordiging
voorgelegd. Het ontwerp voorziet in het heffen
van een jaarlijksche bijdrage van 15 frs. voor
een kristal-ontvanger en van 50 frs. voor een
lamptoestel. Men wacht nu af, welke ontvangst
het voorstel in het parlement zal ten deel val
len en of de voorspelling, die eenigen tijd ge
leden in een overmoedige bui door een Fransch
blad werd gedaan, n.l. dat geen der afgevaar
digden aan een dergelijk voorstel zijn stem zou
geven, in vervulling gaat.
De spoorbrug over de Peene in de baan D ucherowSivinemiinde is om het drukke
scheepvaartverkeer van een hefbaar voorzien.
OVERCOMPLEET VAN ONDER-
OFFICIEREN
Volgorde voor dienstverlatipg.
In de eerstvolgende Legerorders is opge
nomen een ministerieele beschikking, waarbij
uit overweging, dat tengevolge van de in de
vredes-organisatiën der infanterie en der ar
tillerie aangebrachte wijzigingen een overcom
pleet is ontstaan aan onder-officieren bij die
wapens, en voorts uit overweging dat het, ge
let op den omvang van genoemd overcompleet,
in het belang van den dienst wenschelijk is, om
bij het ontslag van de betrokkenen niet toe
te passen de volgorde, aangeduid in het eerste
lid van art. 20 van het reglement voor de
militaire ambtenaren der Kon. landmacht, is
bepaald, dat als overcompleet zullen worden be
schouwd en achtereenvolgens eervol uit den
militairen dienst worden ontslagen de onder
officieren der infanterie en der artillerie, die
op 1 April 1933 in den zin van den Pensioen
wet voor de landmacht een werkelijken dienst
tijd zullen hebben:
1<X van 35 of meer jaren;
2o> van 34 of meer, doch minder den 35
jaren;
3o. van 33 of meer, doch minder dan 34
jaren; 5 -
4o. van 32 of meer, doch minder dan 33
jaren;
5o. van 31 of meer, doch minder dan 32
jaren;
60. van 30 of meer, doch minder dan 31
jaren;
met dien verstande, dat;
lo. niet verder zal worden gegaan, dan
noodig blijkt om het overcompleet in den door
belanghebbenden bekleeden rang of in een
hoogeren rang op te heffen, en
2o. dat in het geval, dat men twee of meer
personen van denzelfden rang of dezelfde functie
de diensttijd in volle jaren gelijk is, het eerst
voor ontslag in aanmerking komt hij, die niet
gehuwd is, en dat ook nimmer geweest is;
vervolgens de weduwnaar of gescheiden man,
die geen kindertoelage boven zijn jaarwedde ge
niet, en daarna de overigen, terwijl in deze
laatste groep de volgorde voor ontslag zal wor
den bepaald naar den werkelijken dienst in
jaren, maanden en dagen nauwkeurig berekend,
waarbij een grootere diensttijd vóór een kleine
ren zal gaan.
De Zeereerw. pater Severijns, bekend ijver-
aar voor de Esperanto-wereldtaal is in het
Kruisheerenklooster te St. Agatha overleden.
ZILVEREN PROFESSIEFEEST.
Op 26 December a.s. zullen de navolgende
zusters van het Moederhuis te Etten hare zil
veren professiefeest vieren: Zuster Theresia
(mej. J. M. van Rooij) en Zuster Sebastiana
(mej. J. Meenhuis) beiden te Etten; Zuster
Dyonisia (mej. M. van Zoelen) te Hontenisse;
Zuster Augustins (mej. L. Baert) te Laams-
waarde.
PATER L. KOPPERT.
De Z.Eerw. Pater L. Koppert directeur van
het Soholastikaat der Missionarissen van het
H-. Hart van Jesus te Rome, die onlangs tot
Advokaait van de H. Rota promoveerde is te
vens benoemd tot Consultor van de H. Con
gregatie der Sacramenten.
NAAR DE MISSIE.
Den Hen Februari hopen de E.E. Paters
Nic. de Lepper (uit Tilburg) en Joh. Ruijter
(uit Jisp N.H.) Missionarissen van het H. Hart
zich te Genua op de „Zuiderkerk" wan de
H.O.A.L. in te schepen voor de Missie van Suri-
gao, op de Philippijnen.
HR. MS. „HEEMSKERK".
Blijkens bij het Departement van Defensie
ontvangen bericht is Hr. Ms. „Heemskerk" van
haar oefenreis in de Middellandsche Zee te
Nieuwediep teruggekeerd.
DE VOETBAL-COMPETITIE.
Programma voor 26 December.
D. H. V. B.
Eerste klasse.
A. PurmerendA.D.O., VoorwaartsS.D.E.;
B: Nea—The Victory, Z.P.C.—The Unity; C:
He Meer 2H.B.C. 2, Santpoort 2Concordia,
st- LouisIndia; D: St. LodewijkCeler, Gr.
Willem 2—Leonidas 2, OliveoD.H.L. 2, S.D.C.
Activitas.
Tweede klasse.
A: H.S.V.—K.G.B., VictoriaAlways Forward
2. S.E.W.—S.V.W.; B: Ado 2—D.E.M. 2, Oranje
Wit—w.S.V.; C: Roda—Victrix, P.V.C.B.—Am-
s'eIdijk, Oranje ZwartGezellen Vier; D: Dos
-V.L., A.V.V.—S.N.A.; E: V.G.M.—H.V.C., Aio
—S.G.V., M.S.B.—S.D.S.; F: G.D.A. 2—Excelsior
2; AeolusSt. Lodewijk 2.
Derde klasse.
A: Stormvogels—Z.A.P.; B: S.V.A.—Vios, U.S.
V.—Berdos; C: V.V.W.—Wit Rood, De Valken—
2.V.V., St. GeorgeD.V.O.; D: St. Pancratius
Diemen, S.V.F.—P.V.C.B. 2, Constantius 2—St.
Houig 2, The Unity 2The Victory 2; E: V.V.S.B.
D.O.S. 2, St. BernardusR.W.D., Teylingen 2
A.S.C., A'ph. BoysLeiden 2; F: K.R.V.C.
RavaV.A.C.; G: Leonidas 3Celer 2,
UnitasS.G.V. 2, T.O.G.Spartaan 4
Afdeeling I.
Ie klas: D.H.C.—V.S.V., Blauw Wit—H.D.V.S.
2e klas A: ZeeburgiaAlcm. Victrix; B: Al-
Phen—Bloemendaal, H.F.C.—D.W.S.
Afdeeling II.
Ie klas: K.F.C.—V.U.C.
2e klas A: O.N.A.—O.D.S.; B: C.V.V.—V.O.C.
Afdeeling IV.
ie klas: P.S.V.Longa, M.V.V.Middelburg.
2e klas: A: MevoVlissingen, HeroDongen,
de BaronieT.S.C., TerneuzenDosko; B: Gu-
dokV.O.S., T.A.C.de Valk, Wilhelmina
W.S.C.; C: JulianaWaubach, HoensbroekPa-
leinig, MirandaHeer.
He hoofdklasse-competitie, district Rotterdam,
is Voortgezet met de ontmoeting Rotterdam
R.H.Q. De volledige uitslag volgt hieronder;
Botterdam R. D. G.
1. -Dooi"—J. P. Huibers 11
2. J- H. G. MöllenkampJ. A. Lodewijkx 20
3. H. h. Möllenkamp—H. J. v. d. Broek 11
4. A. HagenaarsSchijf 11
5. Hr. m. v. Rees—J. Lodewijkx 11
6. M. qe BoerP. C. Smaal 20
7. Pion—C. Stoppelberg 20
8. H. E. E. DehnertChr. v. d. Spek 1—1
9. G. de JonghA. v. d. Laan 20
10. W. de Warle Jr.J. P. O versluizen 11
Totaal 14—6
Voor de tweede klasse speelde Chr. Damclub
Rotterdam 77 tegen Maassluis en drie hang-
partijen.
Voor de hoofdklasse-competitie district Rotter
dam is te Dordrecht de wedstrijd Dordt IHet
Westen I gespeeld. Beide tientallen waren niet
geheel volledig. De partijen aan de borden 5,
6, 7 en lo werden beëindigd met een stand van
5 3 voor Dordt I. De overige 6 borden wer
den afgebroken, waarvan de uitslag op zijn
minst 6- 6 zal worden, vrijwel zeker 75 voor
Dordt Zooals alle jaren, bleek ook nu weer,
dat het Westen, hoewel niet zoo sterk, voor
Dordt altijd een struikelblok wil zijn.
Dinsdag a.s. wordt in de damclub Rotter
dam de beslissende strijd om de le plaats ge
speeld tusschen de damvereenigingen Rotter
dam I—Dordt L
Reel. 804 DGVS g
Wij zijn in Nederland er zoo aan gewoon geraakt
op het bevriezen van kanalen, slooten, onderge
zet land enz. te wachten, dat men zich er in
het geheel niet van bewust is op welke be
trekkelijk eenvoudige manier kunstmatige ijs
banen gemaakt kunnen worden om daardoor
aan een zachten winter toch nog een aantal ijs
dagen te ontrukken.
In Oostenrijk en Duitschland zijn dergelijke
banen (Spritz-Eisbahnen) reeds algemeen; al
leen Dresden onderhield er reeds eenige jaren
geleden een 30-tal voor de jeugd.
De pas voltooide kunstmatige ijsbaan te Delft,
45 x 67 Meter, werd 11 December j.l. geopend.
Den vorigen middag bij 1% graad vorst tot den
volgenden morgen 6 uur geschiedde de bespui
ting van 4 zijden met een electrischen motor
en 2hi c.M. dikke slangen, waarop sproeiers,
zoodat het water als een fijne stofregen zich
gelijkmatig over het oppervlak verspreidde. De
ze baan is gemaakt op een aangeplempten klei-
bodem, waarin een laag van 20 c.M. hoogoven
slakken gewalst is. Nadat zich een ijslaagje van
hi c.M. gevormd had, werd met besproeiing tel
kens in laagjes voortgegaan, totdat het ijs een
dikte van circa 3 c.M. bereikt had. Met breede
houten geen metalen schoffels werd de
ijsvlakte afgeschuurd en glad gemaakt. De baan
heeft den eersten dag uitstekend voldaan en
men is 's avonds met de bespuiting voortgegaan.
De bouwkosten bedroegen 4000. Men heeft het
plan op dit terrein in den zomer tennisbanen
aan te leggen.
Te Bussum werden 4 gravel-tennisbanen in
het gemeentelijk sportpark door de Gooische
Kunstschaatsrijders Club bij wijze van proef in
den winter van 19291930 door bespuiting in
ijsbanen herschapen. In 19301931 kon er tel
kenmale twee weken op gereden worden, ter
wijl elders, o.a. te Amsterdam, de „natuurba-
nen" in die beide voorgaande winters slechts
lhi dag voor kinderen en 1 dag voor volwasse
nen geopend waren. Evenals te Delft reed men
nu bij de jongste vorst reeds H week op de baan
te Bussum, terwijl elders in het land dit slechts
op de „natuurbanen" hi dag kon geschieden.
Het plan bestaat deze ijsbaan van circa 3000
vierk. M. den volgenden winter tot 6500 vierk.
M. te vergrooten, met speciale gelegenheid voor
ijshockey.
Ook te Bergen werden de ijsbanen bespoten
en waagde men er zich op één nacht ijs.
Voor het hardrijden zijn deze banen vanwege
de geringe afmetingen minder geschikt. Er mag
op die van Bussum ook slechts met (polar)-
kunstschaatsen gereden worden.
Het onlangs tot stand gekomen comité tot
bevordering van de oprichting van Ned. open
lucht kunstijsbanen (N. O. K.), waarvan deel
wordt uitgemaakt door de heeren mr. S. P. C.
L. Meyer Wiersma, Jhr. L. J. Quarles van Uf-
ford, Jhr. dr. F. W. J. Sickinghe, ir. A. B. van
Hamel, J. van der Staay en ir. C. M. M. Vrins,
en waarvan de heer P. M. van Beveren als
promotor optreedt, maakt zich sterk in uitzicht
te kunnen stellen een bereidbaarheid der aan
te leggen banen gedurende ruim 100 dagen per
seizoen op een baan van groot formaat, voor-
loopig van 60 bij 100 M. Dergelijke afmetingen,
gepaard aan practische bruikbaarheid geduren
de het geheele seizoen, waarborgen een groote
mate van aantrekkelijkheid, welke nog aanmer
kelijk kan en stellig zal worden verhoogd door
wedstrijden in het hardrijden van internatio
nale allure, in schoon- en figuurrijden, ijs
hockey e.d.
Na hetgeen wij in ons blad van gisteren
reeds meldden over de beide nieuwe Fokker
vliegtuigen, de F XX en de F XXXVI, welke in
den loop van het volgend jaar door de Ned.
Vliegtuigenfabriek zullen afgeleverd worden,
kunnen wij hier nog enkele bijzonderheden ge
ven omtrent vermogen en inrichting dezer
machines.
De Fokker F XX is een driemotorig vliegtuig
met 3 Wright Cyclone motoren, wier maximum
vermogen 640 P.K. is. Het totaalgewicht van de
volbeladen machine is 8700 kg., waarvan dan
3600 kg. nuttige last is.
Bij gebruik in het Europeesche luchtverkeer,
als de machine voor 14 passagiers is ingericht,
is bijv. die nuttige last aldus verdeeld:
Bedrijfslast, d.i. bemanning en bedrijfsstoffen
voor 700 K.M. 1130 kg.; uitrusting, d.w.z. radio,
naehtverlichtingsinstallatle, toiletstoelen en diver,
sen 350 kg.; betalende last, n.l. passagiers en
goederen 2120 kg.
De grootte der benzinetanks (2600 L.) is echter
voldoende voor 1630 K.M., zoodat de machine ook
gebezigd kan worden op de Indië-lijn, in welk
geval de passagiers over ligstoelen beschikken
en om hun het noodige comfort te bieden slechts
op 6 passagiers wordt gerekend met 4 man be
manning.
De vlucht (spanwijdte v. d. vleugel) is 25,7 M.
Het vleugeloppervlak 96 M2., de totale lengte
16,5 M. en de hoogte 4,5 M. De machine zal een
maximum snelheid hebben van 290 a 300 K.M.
per uur en dus een kruissnelheid van ca. 250
K.M. per uur.
Met vollen last zal zij bij een onverhoopt de
fect aan een der motoren kunnen doorvliegen en
zelfs stijgen tot ca 3100 M.
Speciaal voor het bedrijf op de Indië-lijn wordt
de F 36 gebouwd, het eerste 4-motorige vlieg
tuig, dat in Nederland gebouwd wordt en tevens
het grootste vliegtuig, dat hier ooit gebouwd is.
Het zal met volle lading een totaal gewicht
van ruim 15 ton hebben, n.l. 15.300 kg., waarvan
ruim 6 ton nuttige last (6.100 kg.) Deze nuttige
last zal dan bijv. aldus verdeeld zijn:
Bedrijfslast, n.l. bemanning en bedrijfsstoffen
voor 1400 K.M. 3200 kg.; uitrusting, n.L radio,
nachtverlichtingsinstallatie, toilet, buffet, bedden
en stoelen 600 kg.; betalende last, passagiers,
post en goederen 2300 kg.
Met het comfort, waarop gerekend is voor de
Indië-lijn, te weten 4 compartimenten (cabines),
met bedden, zitgelegenheid en tafels, zal men
ruimte hebben voor 16 passagiers.
Ongetwijfeld zal de fa. Mutters, die voor de
K. L. M. de binnendecoraties van de cabine der
Fokker-verkeersvliegtuigen pleegt te verzorgen,
hier een kolfje naar haar hand vinden om
gesteund door hare ervaring op gebied van
scheeps- en vliegtuig-interieurs een comfor
tabel geheel te scheppen, dat het genot van de
snelle reis naar Indië nog zal verhoogen.
Als deze machines in het Europeesch verkeer
gebezigd worden, bieden zij ruimte aan 32 pas
sagiers. De betalende last is dan 3700 kg.
Deze machine wordt uitgerust met 4 Wright
Cyclone motoren met een vertraagde schroef-
aandrijving. De maximum snelheid bedraagt 265
a 270 K.M. per uur en de kruissnelheid dus ca.
225 K.M. De vlucht is niet minder dan 33 M. en
het vleugeloppervlak 172 M2. De totale lengte
ca. 24 M. en de hoogte 6 M.
Opgegeven door Van der Graaf Co.
UITGESPROKEN:
DORDRECHT, 21 December. W. H. Dalmetjer,
reiziger, Noordendijk 154. R.c. mr. J. Bentfort
van Valkenburg. Cur. mr. P. L. v. d. Polder.
GOUDA, 21 December. N.V. Brun's Manu
facturen- en Confectiebedrijven, Gouwe 168.
R.c. mr. Th. R. J. Wijers. Cur. mr. S. H. Smit.
ROTTERDAM, 21 December. Johannes Adria-
nus Theodorus Alessie, drogist, Hillelaan 24,
handelende onder den naam J. A. Th. Alessie
Co., Schiedamschedijk 58. R.c. mr. J. Overwater.
Cur. mr. C. Lourens.
Petrus Anthonius Johannes de Beer, schoen
winkelier, Maashaven 20. R.c. mr. J. Overwater.
Cur. mr. J. A. van Bronkhorst.
Jacob Koopman, koopman in fruit, Oostzeedijk
318a. R.c. mr. J. Overwater. Cur. mr. O. B. Sap.
Martinus Johannes Verweerde Jr., tandtech-
niker, Voorburgstraat 114. R.c. mr. J. Overwater,
Cur. mr. J. Heintz.
Johannes Maria Wooning, bakker, Anna Pau-
lownastraat 48b. R.c. mr. J. Overwater. Cur. mr.
A. R. Henkemans.
SCHIEDAM, 21 December. C. G. de Jong,
Rotterdamschedijk 205. R.c. mr. Th. R. J. Wijers.
Cur. mr. C. Vermaas.
WADDINXSVEEN, 21 December. P. van der
Dussen, veehouder, Kromme Esse 1. R.c. mr. Th.
R. J. Wijers. Cur. mr. R. Rensma, Gouda.
ZWIJNDRECHT, 21 December. T. v. d. Waal,
kruidenier, Tondelstraat 20. R.c. mr. J. Bentfort
van Valkenburg. Cur. mr. P. L. v. d. Polder,
Dordrecht.
OPGEHEVEN:
(wegens gebrek aan actief)
GOUDA, 21 December. A. W. Schilt, brood
bakker.
OUDE TONGE, 21 December. C. A. Buys, land
bouwer.
ROTTERDAM, 21 December. L. A. Janssen,
koopman.
E. Broekhuizen, onderaannemer.
J. L. G. Lemekert, rijwiel- en motorhersteller,
SCHIEDAM, 21 December. L. A. Melieste.
GEëINDIGD:
ROTTERDAM, 21 December. F. W. K. Vaar,
ties, caféhouder.
Naaml. Venn. J. Boer
RODENRIJS, 22 December. (Coöp. Groenten,
Bloemenveiling Vereeniging Berkel Roden-
rijs G A.Rozenaug. noack f 513.20, rosa-
landia 3.70—12.65, briar cliff 5.30—12.65, Colum
bia 4.0510, dame edith helen 610 per 100
stuks, chrysanthenlouis germ 615 ct, sax
export 812 ct per stuk, tulpenwilliam Copland
1.17, due de berlin 3839 ct, brillant star 3438
ct, roode due 29 ct per dozijn, diversen: tros-
chrysanthen 1548 ct, helleborus 1333 ct, asp.
pluinosus 10—26 ct, cyclamen (afgesn.) 7—15 ct
per bos, prunus 3—10 t per tak, azalea 0.62-
1.81, cvclamen 2765 ct, begonia 1734 ct per
pot, hulst met bes 1.42—1.61 per boompje, calla'a
914 ct per kelk.
DOOD
29).
Bill en Flick, die achter de heg zaten gehurkt,
konden alleen het aandeel dat de schrijver m
deze dialoog had, verstaan maar dat was genoeg
geweest om hen zoo snel mogelijk door de strui
ken verder te doen kruipen. In de meesten onzer
zit het respect voor een andermans eigendommen
diep geworteld, en reeds voelden zij een diep
berouw voor de door hen aangerichte verwoes
ting. Er zit iets eigenaardigs in het loopen door
een andermans bloembedden, dat automatisch de
klok achteruit zet en ons weer kinderen maakt;
en terwijl zij wegslopen voelden Bill en Flick
zich Ongeveer tien jaar oud. Misdragingen als
deze werden gestraft met zonder eten naar bed,
en zij schaamden zich diep. Eerst toen zij uit
de struiken te voorschijn kwamen en bemerk
ten dat zij achter de heg van een schapenland
terecht gekomen waren, maakte hun gevoel van
schuld plaats voor een groote opluchting Hoe
afkeurenswaardig hun gedrag ook geweest was
net had tenminste het prachtige resultaat gehad
dat zij even tijd kregen om uit te blazen. Uit dé
manier, waarop het interview tusschen sir
George en mr. Grayson zich ontwikkelde bleek
dat hun achtervolger nog wel even zou worden
beziggehouden, Voorzichtig! fluisterde Flick
plotseling terwijl zij *ich op het gras liet neer
vallen. Bill volgde haar voorbeeld, als waren
zijn beenen plotseling onder hem weggemaaid.
Wat is er? vroeg hij een beetje verschrikt,
want zijn zenuwen waren niet meer, wat zij
aan het begin van de reis geweest waren.
Flick wees met haar vinger. Boven de heg,
die het veld omzoomde, vertoonde zich het sil
houet van de limousine en daarnaast teekende
zich het profiel van Augustus Briggs duidelijk
tegen de lucht af. Augustus leek volkomen
kalm, met de kalmte van een man, die in
staat is zijn hersenen op commando rust te
geven en aan niets meer te denken.
Alleen de rook, die opsteeg van de sigaret,
Welke aan zijn lip zat gekleefd, toonde dat
hij in leven was.
Bill keek aandachtig naar Augustus Hij dacht
hard na. In zijn geest begon zich een sehitte-
Jfcd «trategisch plan te vormen. Op dit moment
■fcd zijn goed gesternte hem precies alles wat
Bij noodig had. Dicht naast hen, stond een t-Tw
jongen, op hen neerkijkend met den strakke,
ernstig-onderzoekenden blik van de jeugd.
Hallo, zei Bill uitnoodigend glimlachend.
Hallo, zei de jongen. Hij sprak gereserveerd
als wilde hij duidelijk te kennen geven, dat hij
zich tot niets verplichtte. Het was een ernstig-
bitziende jongen met het somber gelaat van een,
die gebukt gaat onder de zorgen van dit leven.
Hij scheen zich ongerust te maken over het
c°smos.
Wil je een halve kroon verdienen?
Waar is-tie
Hier.
j'*~" Ja, zei de jongen, na de kroon critisch on-
uor?-ocht te hebben. Bill wees.
Zie je die auto
naar za* die ^alve kroon geven, als je
„tPr„f?en overkant van den weg gaat om er
-l r,es tegen aan te gooien.
peentjes?
Wll ie dat ik steentjes tegen die auto
ëd
ETe8en die auto, zei Bill geduldig.
rff i - geeft me daarvoor die halve kroon?
Fen pZe halve kroon.
hphKSenblik tevoren zou men gedacht kun-
eR> dat die jongen onmogelijk zou kun-
un e!wachen' 200 ernstig en somber had
jjpn gestaan; maar nu scheen dit in hei
m eling te splijten. Onder zijn stompen
„pt -'en een duidelijke glimlach. Hoewel
'^ncterac^?0 oogenblik sprakeloos was bij de
m°n® ft?e tlge ontdekking, dat hij een flink
S° mZ°u ontvangen voor het uitoefenen
van zijn meest geliefde sport, herstelde hij zich
y1"2. greep het geldstuk, beet er in, stak
i'hbod en trok zich terug. Langzaam
slenterend trok hij dwars over het veld en ge-
rmmen tijd lang heerschte er stute en vrede_
He sc' graasden vredig, in de boojnen zon-
Sen ge'tjes en Augustus Briggs rookte
voor in de aut0 gezeten zijn sigaret.
!C01nJ^?t01il,n6n de dinëen te komen.
t t. w ng met zijn uiterlijk, was Augus
tus Briggs geest niet zoo werkelo0Si als dit uit
zijn vremg-kaime hpuding achter het stuur zou
lijken. Het was meer de rust van een diepe
wliv eze rustPauze tijdens 'de jacht,
elke hem gelegenheid bood een sigaretje te
',Uist wat hij noodig had. Nu hij zich
n= wit n^gerust gesteld had> dacht hij ernstig
Son Hn i?",imverp Yan zijn gedachten vormde
nfS n hij n morgen van den buttler
had ontvangen betreffende de drie uurs race
van morgen m Hurst Park. De butler, een des
kundige, had hem een gokje aangeraden op
S°apy Sam, en hoe meer Augustus er over na
dacht, hoe beter het hem beviel. Het leek hem
praktisch zeker, dat hij morgen om dien tijd een
rijker man zou zya3
Dat vooruitzicht beval Augustus Briggs. Hij
keek bijna welwillend naar den kleinen jongen,
die voorlangs den auto den weg overstak. Als
regel hield hij niet erg van kleine jongens maar
in zijn huidige tevreden stemming had hij geen
speciale bezwaren tegen dezen eenen. Hij zou
hem nu niet bepaald hebben geadopteerd, maar
aan den anderen kant zou hij hem toch ook
geen draai om zijn ooren hebben verkocht.
Hij keek den jongen na, terwijl deze door de
heg verdween en hervatte zijn overpeinzingen.
Twee shilling op Soapy Sam en dan tegen vijf
een
Er suisde iets over den weg, dat met een slag
tegen den kap van den wagen sloeg. Even zat
Augustus Briggs in twijfel. Dan zag hij om
kijkend, dat het een stuk koolasch was. En het
volgende oogenblik bemerkte hij, vlak over de
heg, een grinnikend gelaat.
Gor! mompelde Augustus, en terwijl hij
sprak trof een tweede projectiel den wagen.
De chauffeur was geen overgevoelig man.
Tegenover de meeste phenomena in deze wereld
behield hij een hooghartige onverschilligheid.
Een sleutelbloem aan den oever van een snel
vlietend riviertje, was voor hem een sleutel
bloem, zonder meer. Maar er was één ding,
dat hij met een heilige, onstilbare passie liefhad
en dat was zijn lak. En de sporen, welke die
projectielen op het glanzende lichaam van zijn
auto achterlieten, veroorzaakte een woede in
hem, welke erger was dan wanneer die steenen
op zijn eigen hoofd gemunt geweest waren. Met
een scherpen woesten kreet sprong hij uit de
auto en snelde den weg over naar de heg, waar
hij aan zijn gevoelens den vrijen loop gaf.
Tot zijn ergernis ontdekte hij, dat die heg een
lastige hindernis voor hem vormde. Het was een
van die heggen, waar kleine jongens als alen
doorheen glijden, maar welke chauffeurs, be
vreesd hun uniform te zullen besmeuren, niet
kunnen negeeren. Hij moest zich dus tevreden
stellen met woorden. En terwijl hij daar zoo
een lijst opsomde noodzakelijkerwijs incom
pleet, want hij had zich niet kunnen voorberei
den, maar niettemin indrukwekkend van de
dingen, welke hij van plan was den jongen aan
te doen, zoodra hij hem te pakken kreeg, haast-
sten Bill ed Flick zich zwijgend uit hun schuil
plaats te voorschijn.
Door het plotseling aanzetten van den motor
opgeschrikt, draaide Augustus zich met een ruk
om. Met een volkomen onbevoegden, wildvreem
den man achter het stuur, zag hij de auto met
spoed uit het gezicht verdwijnen.
S 3.
Het doet ons genoegen te kunnen te kunnen
vermelden, dat Bill's eerste daad na het bereiken
van de stad bestond uit het, onder geleide van
Flick, rijden naar sir George's huis op Manches
ter Square, waar hij de limousine vóór de deur
achterliet. Hij had geen zin de grieven, die deze
Heer ongetwijfeld al tegen hem koesterde, met
diefstal uit te breiden. Na dit gedaan te hebben
wenkte hij een taxi, waarop hij met Flick naar
een restaurant ging om te dineeren.
Bill voelde, dat hij na al de gebeurtenissen van
dien middag behoefte had aan eenige verfris-
sching en beiden waren zij er van overtuigd,
dat de nieuw ontstane situatie een kalme en
rustige discussie behoefde.
- Hoe ter wereld, zei hij, terwijl de kellner
verdween om het bestelde te halen, je oom
ontdekte dat je waarschijnlijk in Marmont Man
sions was, is mij een raadsel. Ik veronderstel
ten minste, dat wij als vaststaand kunnen aan
nemen, dat hij daar voor jou kwam.
Ik ben er bang voor. Er schijnt geen enkele
andere mogelijkheid, waarom hij zich anders in
Buttersea zou ophouden.
In ieder geval weet hij, dat je daar in de
buurt te vinden bent. De vraag is dus nu, wat er
gedaan moet worden.
Met haar vork teekende Flick figuurtjes op
het tafellaken. In gedachten keek zij rond in het
zich geleidelijk vullende restaurant. Zij had in
Holly House een tamelijk afgezonderd leven ge
leid alleen bij uitzondering eens in erkend weel
derige gelegenheden als het Ritz, Claridge of
Carlton verschijnend, en dit soort zaak was iets
nieuws voor haar. Zij probeerde uit te vinden
of de menschen aan de andere tafeltjes Interes
sant of alleen maar opzichtig waren, toen Bilt
zijn vraag herhaalde:
Wat moet er gedaan worden?
Ja, dat vraag ik me ook af, zei Flick. Maar
zij sprak lusteloos, want de lange rit en al die
emoties hadden haar sterk vermoeid. Zij wilde
een ernstig gesprek uitstellen en met dat doel
voerde zij het gesprek op het onderwerp van
het restaurant, waarin zij zich bevonden. Hoe
zei je, dat deze zaak heette? vroeg zq.
Mario, zei Bill.
Hoe kwam je er bij hier naar toe te gaan?
Wel, ik probeerde een zaak uit te zoeken,
waar je oom George waarschijnlijk wel nooit
zal verschijnen, en toen schoot dit adres mij te
binnen. Slingsby heeft mij eens hiernaartoe ge
bracht. Waarom? Bevalt het je niet?
Ja, dat wel, maar ik geloofOh!
Zij staarde langs hem heen naar de deur en
tot zijn verrassing ontdekte hij, dat de kleur
welke als gevolg van de genoten spijs en drank
langzamerhand op haar gelaat was terugge
keerd, plotseling weer verdween. Haar oogen
staarden met een afkeurenden blik en een
oogenblik schoot het hem te binnen, dat sir
George toch wel eens wonder genoeg juist hier
binnen gekomen kon zijn. Hij draaide zich haas
tig om en zag tot zijn genoegen, dat een derge
lijk wonder niet gebeurd was. Er was iemand
binnengek(wnen, die naar een leeg tafeltje liep
te zoeken, >ar sir George was het niet. Het
was een jonge man in een geruit costuum,
met zwart haar en met op zijn bovenlip een
vage suggestie van een snorretje. Bill herin
nerde zich niet dien jongeman ooit eerder ge
zien te hebben, noch gaf diens uiterlijk, volgens
hem, reden voor eenige opwinding. Hij draaide
zich weer om en keek Flick vragend aan. Zij
was nog steeds doodsbleek.
Zag je het? fluisterde zij.
Wat? vroeg Bill verbaasd. Bedoel je dien
kerel met dat geruite pak?
Flick knikte.
Mr. Pilbeam!
Bill, die zijn vork en mes ter hand genomen
had, legde ze weer neer. Hij keek Flick een
oogenblik ongeloovig aan en draaide zich dan
opnieuw om, teneinde de zaal rond te zien; en
daarbij ontdekte hij, dat de geruite hem in de
uiterste verbazing met open mond stond aan te
staren.
Indien hij een duur betaalde filmster was ge
weest, had hij zijn verrassing niet sterker kun
nen uitdrukken.
Bill's gelaat bloosde donker. Er was heel wat
voor noodig om hem zijn goed humeur te doen
verliezen, maar het was mogelijk. Roderick
Pylte had dat bereikt door hem met een stok
op zijn hoofd te slaan, en Percy Pilbeam had
het bereikt, enkel en alleen door een restaurant
binnen te wandelen, waar hij zat te dineeren.
Een man, die zulke avonturen achter den rug
had als Bill dien middag beleefd had, is niet in
staat kalm en normaal te redeneeren. Mario's
restaurant was toegankelijk voor de heele bevol
king van Londen, en Percy Pilbeam was vol
komen in zijn recht daar te verschijnen, in
dien zulks hem zinde. Maar voor Bill, die dooi
den patroon van den ander van de Prince of
Wales Road, Battersea, tot op een paar mijl af
stand van Brocket Hall in Herforshire was op
gejaagd, leek zijn aanwezigheid op deze plaats
een even groote gruwel, als de zonnige schrij
ver Montague Grayson de ontdekking van sir
George Pyke ln zijn bloemperken had gevonden.
Het was een provocatie. Zuivere provocatie
vond Bill, en met een ruk schoof hij zijn stoel
achteruit, waarop hij met een vastbesloten ge
laat opstond.
Wat ga je doen vroeg Flick.
Het volgend oogenblik reeds was het haar
duidelijk geworden, wat Bill ging doen. Met
vasten stap liep hij de zaal door naar het tafel
tje, waar de indringer juist door een kellner
aan een stoel was geholpen. Hij bereikte het
tafeltje en, twee groote handen op het tafella
ken leggend, boog hij zich voorover, den assis
tent-redacteur van Society Nieuws met een
blik aanziende, welke den laatste door merg en
been scheen te gaan. In langen tijd had Percy
Pilbeam piet zoo iet» groot* en onvriendelijk*
als Bill in zijn onmiddellijke nabijheid gezien,
Hfj kromp in elkaar.
Is je naam Pilbeam?
Pilbeam slikte zenuwachtig.
Bill boog zich nog iets verder voorover. De
gasten aan de andere tafeltjes zagen in dit
incident niets bijzonders; de oude vriend, die
zijn beste kameraad in de zaal ontdekte en een
paar vriendelijke woorden met hem wisselde,
Pilbeam zou ontsteld geweest zijn bij de we
tenschap, dat iemand de situatie zoo absoluut
verkeerd kon beoordeelen. Hij vroeg zich in
tegendeel wanhopig af, waarom alle aanwezi
gen niet terstond ter hulp snelden om den
moord te voorkomen, die zoo beangstigend nabij
scheen. In de uitoefening van zijn functie als
schandaaltjes-jager van Society Nieuws was hij
in verschillende onpleizierige situaties gewik
keld geweest, maar vergeleken bij deze waren
het rozen geweest, niets dan rozen. Even keek
hij Bill in de oogen doch terstond wendde hij
zijn blikken af, verschrikt door de woede, die
hij daarin zag branden.
Je ziet, dat ik met Miss Sheridan dineer?,
zei Bill op rustigen, dreigenden toon.
Pilbeam probeerde „absoluut" te zeggen,
doch hij kon het woord niet over zijn lippen
krijgen.
Goed, zei Bill. Weet je nu wat je te doen
hebt?
Pillbeam glimlachte het begin van een zwak
ken glimlach, daarmee willende te kennen ge
ven, dat hij bereid was ieder voorstel van Bil!
zoo gewillig mogelijk te accepteeren.
Je blijft hier wachten, aan dit tafeltje,
beval Bill, een vuist openend en sluitend die
den ander in zijn overspannen verbeelding wel
een ham leek, totdat wij klaar zijn. Dan blijf
je stil zitten, terwijl wij weggaar en je blijft
daarna nog tien minuten wachten. Ik zou je
aanraden het liever nog een beetje langer te
laten duren, als je aan den veiligen kant wilt
zijn, want ik zal buiten op je letten. Begrepen?
Pilbeam zei, dat hij het begreep.
Dat is afgesproken dan. Ik waarschuw je,
vervolgde Bill ernstig, dat je niet verstrooid of
vergeetachtig wordt, niet waar?
Pilbeam zei, dat hij dat niet zou doen, waarop
Bill hem kort goedendag toeknikte en naar zijn
tafeltje terugging. Nadat Pilbeam hem langen
tijd had nagestaard, pakte hij zijn vork op,
waarna hij lusteloos in een sardientje begon te
prikken.
Wat zei hij? vroeg Flick nieuwsgierig.
Bill dacht over haar vraag na.
Nu ik er over nadenk, antwoordde hij, zei
hij niet veel. Maar ik meen, dat hij mij goed
begrepen heeft.
Begrepen?