6
13" 16" 19."
245° 28®° 35- 42"
DE INZET VAN EEN NIEUWEN
KULTURKAMPF
VRIJDAG 15 DECEMBER 1933
vóór Kerstmis kunt gemakkelijk in Het
bezit zijn van een blauw of zwart Costuum, dat
U in staat stelt met de Feestdagen, wat Uw kleeding
betreft, in eiken kring te verschijnen zooals het
behoort! Binnen 't half uur immers slaagt U bij
ons met een blauw of zwart Costuum van zuiver
wollen Kamgaren in effen of fantasie-dessins,
aeheel met zijde gevoerd, reeds voor slechts
U vindt* bij ons ook prachtige collecties zwarte
Colberts met Vest, reeds voor den prijs van slechts
50
75
waar U een modern-gestreepte Pantalon bij kunt
kiezen reeds vanaf slechts f 3.75 tot f 12.50.
Verzuimt ook niet Uv/ voordeel te doen met de
lage C A prijzen voor Heeren-Mode-Artikelen!
PRELAAT Dr. HERR VOOR DE
RECHTBANK.
CYRIEL BUYSSE.
DE HEILIGE MAAGD IN
DE KUNST.
LOERDES EN BEAURAING.
Getuigenissen van de H. Bernadette
Soubirous en van de kinderen
Voisin en Degeimbre.
OPGRAVINGEN OP CELEBES.
HET STRATOSFE ER-ONDERZOEK.
CAMILLE JULLIAN. t
V
De Feestdagen
eischen li stemmig
Costuum
„Kan men geen papier leenen
hij een concurrent
(Van onzen bijzonderen correspondent.
Wijl de Duitsche autoriteiten van
meening waren, dat onze bijzondere
correspondent voor het proces te
MünchenGladbach de onmisken
baar politieke en anti-centrums
orienteering van het proces tegen
prof. Dessauer, welke zij gaarne
zouden loochenen, te scherp naar
voren bracht, werd hem de raad
gegeven in zijn eigen belang Duitsch-
land zoo spoedig mogelijk te verla
ten Intusschen hebben wij ons op
andere wijze een zoo objectief moge
lijke berichtgeving over dit proces
verzekerd.
In de straten van iedere Duitsche stad wor
den thans op hooger bevel de noodige voor
bereidingen getroffen voor de a.s. Kerstmis
viering. De electrische trams zijn met groene
kransen en guirlandes versierd, onder de boog
lampen hangen adventkransen, op de groote
markt staat een reusachtige kerstboom en op
de boulevards zijn groote electrisch verlichts
sterren aangebracht. Ook in de postkantoren,
stempellokalen ziekenhuizen, op alle stations,
in' alle scholen en kerken moeten kerstboomen
worden opgericht.
Evenals in de oorlogsjaren zullen er weer
kerstpakketten met „Liebesgaben" ingezameld
worden, die dan gezonden worden naar de ge
bieden waar honger en ellende geleden word'.
De kerken zullen zoo smaakvol mogelijk wor
den versierd en vanaf de hooge torens zullen
de feestklokken beieren over het Duitsche land.
Op bepaalde uren zullen in alle kerken orgel
muziek en kerstliederen weerklinken. In ieder
huis moet een kerstboompje worden geplant
en de kinderen zullen in de scholen moeten
meehelpen om den kerstboom te helpen ver
sieren.
De uiterlijke viering van het Kerstfeest wordt
in den nieuwen staat buitengewoon goed ge-
ensceneerd. Maar of er ook inwendig vrede en
vergevingsgezindheid in de harten der men-
schen zal heerschen in den nieuwen staat is
een groote vraag In de rechtzaal viel in elk
geval nog geen toon van vergevingsgezindheid
te beluisteren. Prof. Dessauer bevestigde nog
maals zijn reeds afgelegde verklarng, dat hij
nooit iets tegen zijn vaderland had ondernomen.
Uit het verder verloop der uiteenzettingen
van prof. Dessauer bleek, dat ook de voormalige
rijkskanselier dr. Bruning hem vaak advies
had gevraagd op economisch gebied Dat bleef
natuurlijk geheim, want anders hadden be
langhebbenden onwillekeurig kunnen trachten
om prof. Dessauer te bein"loeden. Ook dr.
Brüning heeft met dr. Muehlon gesproken,
doch slechts eenmaal Muehlon stond immers
in relatie met de meest vooraanstaande staats
lieden Prof. Dessauer was er innig van over
tuigd dat Muehlon geen landverrader was,
want hij onderhield relaties met het Duitsche
gezantschap, terwijl verschillende Duitsche
ministers hem een bezoek brachten. De be
klaagde was werkelijk van oordeel, dat Muehlon
geen landverrader was, maar dat hij in staat
zou zijn om belangrijke diensten te bewijzen bij
den opbouw van het nieuwe Duitschland.
Wanneer de officier van justitie dat smalend
van de hand wijst roept justizrat dr. Schreiber:
„Het schijnt wel heel moeilijk na 12 jaar ge
schiedenis te schrijven!"
Heel deze dag kenmerkt zich verder door
tal van schermutselingen tusschen den officier
en de verdediging waarbij de officier "door de
slagvaardigheid van dr. Schreiber vaak uit
het veld geslagen wordt. Het getuigenverhoor
levert geen bezwarend materiaal voor de be
klaagden De meeste getuigen kunnen zich niet
meer de juiste toedracht der zaak herinneren,
zoodat de rechtbank hen vaak op positieve te
genstrijdigheden moet wijzen. Voor insiders
deden zich buitengewoon komieke momenten
voor. De officier van justitie wilde bewijzen,
dat prof. Dessauer zich ingedrongen had in de
,Rhein-Mainische-Zeitung" om zich daardoor
een politiek platform te scheppen. Maar uit
de getuigenverklaringen bleek echter juist het
tegenovergestelde.
De toestand bij de Carolusdrukkerij, waar be
doelde krant verscheen, was van dien aard, dat
er een bankroet voor de deur stond De opzet,
van deze zaak was om zuivere ideëele, Katho
lieke motieven begonnen, maar de economische
ontreddering deed ook haar terugslag gevoe
len op dit krantenbedrijf.
Met een metalen stem legde de waardige
prelast dr. Herr, deken van de stad Frank
fort zijn getuigenverklaringen af. Rustig en
kalm stond hij daar voor de rechtbank, een
ascetische figuur als een pastoor van Ars: zijn
mageren verrimpelden hals omringd door den
witten buord en de purperen collaar. Onver
schrokken als 'n Joannes de Dooper getuigde
hij. Prof. Dessauer is een redder geweest in den
nood, op wien men niet tevergeefs een beroep
had gedaan. Aan meerderen had dr. Herr om
finantieele hulp gevraagd teneinde de Carolus
drukkerij voor een faillissement te behoeden.
Ook een zekere Jungblut uit Bad-Homberg
had zich bereid verklaard om bij te springen,
maar toen de bankier van Jungblut vernam,
dat deze zijn geld in de Carolus-drukkerij zou
beleggen, zouden geen verdere credieten meer
worden verleend. In die moeilijke ure toen er
nergens geld te krijgen was, heeft men een
beroep gedaan op prof. Dessauer De papier-
voorraad was uitgeput; nieuw papier werd niet
afgeleverd dan tegen contante betaling. Als
er niet onmiddellijk geld kwam kon de krant
niet meer verschijnen.
„Kon men dan niet even wat papier leenen
bij een concurrent?" vroeg de officier van
justitie? waardoor deze te kennen gaf van
een krantenbedrijf al heel weinig verstand te
hebben, want als een krant niet regelmatig
kan verschijnen verliest zij haar abonné's en
is het met haar bestaan gedaan, en dat zal eer.
concurrent graag in de hand werken.
Dan had men het krantenbedrijf maar moeten
prijsgeven en zich uitsluitend op den boek
handel moeten toeleggen!" beweerde de offi
cier, alsof men een ideeele zaak, het apostolaat
van de pers zoo maar prijs geeft!
Bij deze uiteenzettingen van den prelaat dr.
Herr die hier den moed had om openlijk te
getuigen zelfs in het aangezicht van de mach
tigen der aarde, werd deze eerbiedwaardige
priester door den officier van justitie afge
snauwd op een wijze die pijn deed.
„Ik spreek hier namens 180.000 katholieken
van de stad Frankfort: prof. Dessauer heeft zich
niet op den voorgrond gedrongen.
Ondanks de meeningsverschillen die er wel
eens tusschen hem en prof. Dessauer hadden
bestaan, móest hij eerlijk bekennen dat
prof. Dessauer zich alleen in de Ca
rolus-drukkerij geinteresseerd had om de
katholieke zaak te dienen. Hij kende den be
klaagde reeds 14 jaar van zeer nabij: nooit heeft
prof. Dessauer iets tegen het vaderland ge
daan, altijd heeft hij gepredikt dat ieder
Duitscher verplicht is zijn vaderland te verde
digen. Hij had grooten invloed op het volk dat
door zijn lezingen in hun vaderlandslievende
gevoelens versterkt werd. In latere jaren is
de „Rhein-Mainische Zeitung" weliswaar aan
veel critiek onderhevig geweest, maar in deze
„Stum und Drang periode" toen geheel nieuwe
ideeën naar voren kwamen, is het vanzelf
sprekend dat er meeningsverschil omtrent die
nieuwe opvattingen bestond, waarover de
godgeleerden het zelf niet eens waren, en dat
er ook in dat verband klachten bij den bisschop
kwamen. Maar prelaat dr. Herr las daarbij een
schrijven voor van recenten datum dat een
heerlijke apologie was voor professor Dessauer
en zijn werk!
Uit heel het verloop bleek dat de officier
van katholieke idealen en katholicisme een heel
verkeerde voorstelling heeft, en dat hij deze
materie absoluut niet machtig is, hetgeen telkens
tot onbehagelijke gevolgen aanleiding geeft,
waardoor zooals dr. Schreiber zegt de positie
van de aanklacht op steeds wankeler bodem
komt te staan.
Ziju nalatenschap onder den hamer.
„Het Laatste Nieuws" meldt
Te Afsnee, aan den oever van de Leie, waar
zij haar mooiste bochten heeft, en waar ge, in
de verte, de torens van Gent ziet oprijzen,
staat het roze kasteel waar Cyriel Buysse heeft
gewoond, in een verrukkelijk park.
Te Deurle, op den heuvel, waar ge kijkt op
de golvingen, kasteelen en de dorpen van
Vlaanderen, staat de glazen kooi op een ver
heven timmerwerk, welke Cyriel Buysse daar
liet bouwen, om er te schrijven en te rusten.
Zij steekt er boven de boomen uit van het
landgoed, waar hij graag wandelde, in de buurt
van den ouden molen.
Zijn erfgenamen hadden besloten, het kasteel
en het park te Afsnee te verkoopen. Dit is nu
geschied ook de inboedel is onder den hamer
gebracht.
Druk was de belangstelling op den verkoop
dag. Zoovelen wilden nog iets bezitten van hem
die zoo boeiend over de Vlaamsche menschen
heeft geschreven. Tamelijk hooge prijzen wer
den betaald, vooral voor enkele oudheden, waar
onder zijsteenen van de vroegere vischmijn-
poort te Gent.
Het roze kasteel, dat zoo vreedzaam oprijst,
met zijn talrijke groote ramen, in de buurt van
de oude kerk, zal, naar wij vernemen, verdwij
nen. De helft van het omgevende park is reeds
verkocht, om er villa's te bouwen.
Maar de molen en het werkhuis te Deurle
zullen bewaard blijven.
DE SMIDSE VAN RIKKE-TIKKE-TAK-
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
De kleine smidse van Rikke-Tikke-Tak, uit
de bekende idylle van H. Conscience, en welke
stond aan het straatje, te Westmalle, dat van
den steenweg naar het kasteel van baron Van
der Straeten-Waillet loopt, is afgebroken.
In 't witgekalkte huis waar de smidse tegen
aan gebouwd was, woonden verscheidene ge
slachten van smeden, ook de smid Karei van
Milgem, de held uit Rikke-Tikke-Tak.
De enkele maanden geleden te Parijs over
leden schrijver André Baillon, heeft ook den
smid van Westmalle beschreven, in een van zijn
beste werken: „En Sabots'
Men heeft aan de kinderen Voisin en De
geimbre beeltenissen van de H. Maagd Maria
laten zien, om aldus omtrent de wezenstrek
ken van de verschijning eenige nadere ge
gevens te kunnen verzamelen en bet uiterlijk
bij benadering te kunnen bepalen.
Zooals men weet, bestaan er ook uitspraken
van de H. Bernadette Soubirous aangaande het
uiterlijk van de verschijning te Lourdes, die
op dezelfde wijze verkregen zijn. De bekende
Engelsche Jesuïet, pater C. C. Martindale, ver
haalt er het volgende van
„Het lijkt me een zeer verwonderlijk iets,
wat zich afspeelde toen men eens aan Ber
nadette een album toonde met afbeeldingen
van O. L. Vrouw. Zij opende het album bij
die uit den tijd der Renaissance, maar sloot
het weer met een kreet van afschuw.
Men zeide haar, dat er nog andere waren,
en gaf haar eenige Madonna's van Fra Ange-
lico. Ze vond ze mooi en hield ervan. „Maar",
zeide ze, „Zij is het niet!"
Een oogenblik daarna stiet ze een kreet uit.
Zou ze dan werkelijk iets gevonden hebben?
Waarachtig, ze had de oude Byzantijnsche
Madonna ontdekt, die bekend staat ais de „Ma
donna van den H. Lucas".
„Zij" was het zelf nog wel niet, maar ze
vond er toch iets in, dat ze herkende.
Waar alle „realisme" het meest afwezig was,
daar vond zij, onder al die afbeeldingen, het
geen de werkelijkheid het meest nabij kwam".
Het spreekt aldus vanzelf, dat Bernadette
geen wezenlijke waardeering kon hebben voor
het beeld in de grot. Het was opgedragen
aan een zekeren meneer Fabisch, overigens
een artiest van geen beteekenis, die de ver
nietigende critiek van Huysmans heeft moeten
verduren. In „Les Foules de Lourdes" vinden
we verhaald, hoe Bernadette om zijn ontwerp
medelijdend glimlachte, wat hem. zegt Huys
mans, niet belette voort te gaan met zijn „mar-
garine-brooden en zalf-kluiten". Toen het beeld
in de grot stond, moest Bernadette zich da
delijk verwijderen, omdat zij den aanblik van
zulk een voorstelling van de H. Maagd niet
verdragen kon.
De beelden van Onze Lieve Vrouw van
Lourdes, die min of meer naar dil model zijn
gemaakt en over de heele wereld verspreid
werden, waren Bernadette dan ook een erger
nis. „Mijn liefste Moeder, hoe belasteren ze
u", zei ze. En ook: „Ik kan maar niet begrij
pen, hoe de menschen ertoe kunnen komen,
zulke caricaturen te maken, wanneer 't gaat
om Onze Lieve Vrouw".
Tot zoover over Lourdes.
Bij de Benedictinessen van Maredret was
een afbeelding ontworpen van de H. Maagd,
volgens de aanwijzingen van de kinderen, die
de verschijning van Beauraing hadden gezien.
In verband daarmee heeft men op 23 Maart
van dit jaar aan de kinderen Voisin en De
geimbre een groot aantal platen getoond, een
reeks van 86 reproducties van oude en nieuwe
kunst, ten einde omtrent het uiterlijk van de
verschijning nog meer zekerheid te krijgen.
Over het resultaat lezen we in het zooeven
verschenen boek van Jan Boon: „Getuigenis
omtrent Beauraing" (Jos. Vermaut, Kortrijk),
het volgende:
„De afbeeldingen werden afzonderlijk, zon
der elkanders bijzijn, aan de kinderen voor
gelegd op de pastory van Beauraing. Andrée
Degeimbre en Albert Voisin haalden een en
dezelfde afbeelding uit de reeks van 86: de
„Moeder van den Verlosser" van Sasso Fer-
rato. Gilberte Voisin en Fernande Voisin ko
zen één en dezelfde afbeelding uit, naar ge-
laatsvorm en -uitdrukking treffende gelij
kenis vertoonend met dit gekozen door An
drée Voisin: de „Ave Maria Gratia Plena" van
E. Azambre (Soc. de Saint-Jean, Bonesse-Lebel
te Parijs nr. 4912). Gilberte Degeimbre koos
de Heilige Maagd van onzen Kwinten Metsijs
als het dichtst benaderend (wat gelaatstrek-
Ken betreft) wat zij gezien naa tuug. Art
Catholique, Place Saint-Sulpice 6, Parijs). On
derling vergeleken komen deze drie Maria-
gezichten op verbazende wijze met elkaar
overeen. Alle vijf de kinderen maakten de
opmerking dat Onze Lieve Vrouw zooals zij
hun te Beauraing verscheen, een nog meer
ovaal, fijn, gelaat had, dat zij er nog jonger
uitzag dan op de afbeeldingen, welke zij aan
wezen".
Men ziet, dat er nogal groot verschil is tus
schen de ervaringen met Bernadette en met
de kinderen vair Beauraing. En zonder twijfel
zijn de verklaringen van het herderinnetje
van Lourdes merkwaardiger en tnysterieuser
Bernadette oordeelde krachtens inzichten, die
moeilijk de hare geweest kunnen zijn, maar
die een zekeren „kijk" veronderstellen in deze
moeilijke materie. Zij kwam ertoe, de meest
abstracte kunst het hoogst aan te staan, terwij,
zij die krachtens haar natuurlijken aanleg
van eenvoudig dorpsmeisje, waarschijnlijk heel
moeilijk had kunnen waardeeren.
De kinderen Voisin en Degeimbre houden
zich meer aan den gewonen volkssmaak als zij
het karakter van de verschijning benaderen
willen, en zelfs ietwat zoete en sentimenteele
voorstellingen sluiten zij niet uit.
Het zou interessant zijn te weten, of ook
te Beauraing Byzantijnsche en Italiaansche
Middeleeuwsche Madonna's zijn getoond.
De microlitisclie cultuur.
MAKASSAR, 13 Dec. (ANETA,
Dr. P. V. van Stein Callenfels van den Oud
heidkundigen Dienst is momenteel met steu.i
van den Gouverneur en de Zelfbesturen van
Celebes aangevuld door een bijdrage van een
particulieren belangstellende, bezig met het uit
graven van de grotten in het Kalkgebergte van
Amotjong.
Hij slaag ,'e er in den datum van de micro-
lithische entuur die door den Zwitserschen na
tuuronderzoeker Sarasin in 1902 daar ter plaat
se ontdekt is, op ongeveer op 300 jaar voor
Christus vast te stellen. Dit bevestigt de veron
derstelling van Sarasin dat deze cultuur toe
behoorde aan achterlijke volksstammen, die
door prae—historische immigranten naar het
gebergte waren teruggedrongen.
Ook het anthropometrisch onderzoek van de
tegenwoordige bevolking levert belangrijke ge
gevens op.
LENINGRAD, 13 December (R.O.) De groote
belangstelling in wetenschappelijke kringen
voor de stratosfeer heeft de academie van
wetenschappen der sovjet-unie aanleiding ge
geven, een speciale conferentie te beleggen
voor de stratosfeer-onderzoekingen.
De conferentie zal zich bezig houden met
de vraagstukken der luchtstroomingen, de me
thoden tot onderzoek der onderste lagen van
de stratosfeer, de inwerking van de stratos
feer op het menschelijke organisme, de stratos-
feervliegtuigen, stratosfeer-ballons, stratosfeer-
raketten, de cosmische stralen, de verspreiding
van radio- en geluidsgolven, het noorderlicht,
de uitstraling van de zon, etc.
Onze Parijsche correspondent meldt ons na
der:
Frankrijk heeft opnieuw een groot geleerde
verloren. Camille Jullian archeoloog, histo
ricus en voornaam schrijver is op 74-jarigen
leeftijd overleden, na reeds geruimen tijd ge
heel verlamd te zijn geweest. De bekende
„académcin" had echter tot op het laatste
oogenblik een opmerkelijke helderheid van
geest behouden. Mgr. Baudrillart heeft hem in
zijn laatste oogenblikken bijgestaan.
Camil. Jullian was een van de meest beken
de leerlingen van Fustel de Coulanges, met
wien hij veel trekken gemeen had. Hij werd
ln 1839 te Marseille geboren en na zijn uni
versitaire studiën was hij leerling van het
Fransch College te Rome Na zijn terugkeer uit
Rome werd hij in 1883 tot professor in de
historie benoemd aan de faculteit van Bor
deaux Verschillende belangrijke studies had
den toen reeds de aandacht op hem geves
tigd. Nog vrijwel in het begin van zijn profes
soraat werd hij om zijn wetenschappelijke na-
vorschingen en zijn schoonen stijl tot corres
pondent van de Academie van inscripties en
schoone leteren benoemd terwijl hij reeds in
1908 tot lid dier Academie werd gekozen om
plaats te nemen op den zetel van Gaston Bois-
sier.
Van zijn aankomst te Bordeaux af had hij
zich gespecialiseerd in de studie der Gallo-Ro-
meinsche inscripties en monumenten en de ge
schiedenis van het oude Gallië en de gallo-
Romeinsche instellingen. Hij vermecht ook de
uitkomsten zijner studiën, die vaak een pio
niersarbeid waren, in litterairen en populairen
vorm te gieten, zooals in de werken, die zoo
veel hebben bijgedragen tot de vestiging van
zijn naam als kenner van de geschiedenis der
Fransche oudheid, Gallia" en „Vercingétojrix"
Zijn hoofd arbeid werd het standaardwerk voor
de geschiedenis van Gallië. In 1905 werd hem
in het college de France te Parijs de leerstoel
toevertrouwd der nationale antiquiteiten, op
aandringen van Fustel de Coulanges, die gelijk
gezegd zijn leermeester was geweest aan de
Ecole Normale Superieure en het contact met
zijn leerling nooit verloren had. Van 1907 tot
1927 publiceerde hij zijn groote werk in acht
deelen „Geschiedenis van Gallië" en na de vol
tooiing daarvan ging hij voort verschillende
historische onderzoekingen te publiceeren. Voor
zijn geschiedenis van Gallie verwierf hij den
Prix Gobert.
De Fransche Academie had hem sinds 1924
in haar midden geroepen.
Hij is voor zijn levenswerk niet alleen diep
doorgedrongen in de prehistorie van West-
Europa en sommige landen van de Oude
Wereldzee, maar heeft ook diepgaande studie
gemaakt van de Kelten, de Liguriërs, de Ibe
riërs, de Gascogners, ook van de Romeinen, de
Grieken, de Gallische en Germaansche bar-
bareninvallen, waaruit tenslotte de gallo-Ro-
meinsche samenleving, dus de grondslag voor
de Fransche natie ontstond, door het over
wicht der Galliërs „de meest edele Germanen"
zooals hij ze genoemd heeft.
Hij zoch vooral de bouwstoffen der „proto
historie" te verzamelen voor de correctie der
antieke geschiedenis van Gallië volgens de Ro-
meinsche schrijvers. Ook omtrent de eerste
verbreiding van het Geloof in GaLië heeft hij
zeer waardevolle gegevens en documenten we
ten te verzamelen. Zijn leergangen in het Col
lege de France over de geschiedenis van den
oorsprong van Frankrijk zijn vermaard ge
bleven
A. PINHEIRO. t
LISSABON, 13 December (R. O.). Portugal's
populaire tooneelspeler en hoofdvertolker van
Shakespeare rollen, Antonio Pinheiro, is plot
seling overleden, 60 jaar oud.
Hij stamde uit een echte acteursfamilie en
stond op 12-jarigen leeftijd reeds op de plan
ken. Ook in Spanje en Zuid-Amerika was hij
heel bekend.
