ssissr-eens zo°heel HOUDT v.d. AREND „ADRESSEN" DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN. STADSNIEUWS STOOIMSSCHERIJ „EDELWEISS" Fa. w. Van loon 57ste JAARGANG. ZATERDAG 3 MAART 1934 No. 16887 VOOR OOGEN HOOGSTRAAT 91, Tel. 68814 «EÏÏEEBEÜDI mm BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM.' TELEFOON INTERCOMM. No. 68085 ZÓNDAGSDIENST GENEESKUNDIGEN EN APOTHEKEN DRENISCHE STOETEN uit de BAKKERIJ v. H. WIJSBROEK Iedere Schiedammer gaat naar: MAGAZIJNEN „DE STER" ALLE GLASSOORTEN N.V. Katwijk's Glashandel, Tel. 68735 Inschrijving Nieuwe Leerlingen Westmolenstraat 16-18 - Telef. 68519 PAPAVER-DROGISTERIJEN H. Th. v. d. VLERK SCHIEDAM. STADHOUDERSLAAN 37 - TEL. 69655 WANDGEDIERTE, WATER IN BERLIJN L A M P EK AP ORNAMENTEN I SIR EDWARD ELGAR. ENGELSCHMAN EN KATHOLIEK. DUREN HET LANGST DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN W |l| De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco bij vooruitbetaling: Per drie maanden 3.25; per maand 1.10, per week 25 cents. Bij bezorging franco per post bedraagt de abonnementsprijs per drie maanden ƒ3.75, bij vooruitbetaling. LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 5 cents per stuk. POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT fü De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt: Voor 16 regels 1.55 elke regel meer 25 ets. Bij contract aanzienlijke reductie. Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief. Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig- heidsadv. worden geen contracten afgesloten. Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10 regels ƒ1.—, 15 regels ƒ1.50, bij vooruit betaling. Porto voor opzending van brieveD gelieve men bij te voegen. bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.— bij verlies van een duim; 75.— bij verlies van f500.hij overlijden door een ongeval* 500.bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.- Gratis-Ongevallenverzekenng tweR voorste ledematen al]e van een hand; 25.— bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt, een wijsvinger 50.— bij v- ■\t a xr uE GR-^AL WEEKROOSTER VAN Zondag: 12.lS-.d5 voor ingekleeden door m J 4 UUr. Inklee- 1.45 uur. Onthouding dinggscursus. 8 uur; Huisvlijt 8— Maandag: Tooneel 6 Jesclub 8_9.45 uur; Rei_ 9.45 uur; Tooneel enh 8_945 uu Li dansen 8-9.45 uur Eng Qperette gerienaaien «aaien 8-9.45 uur; Vlaggen- vf r—9 45 uur. Na de Congregatie repe- naaiclub De Heer gaat voorbij". Alle titie van helsp yerwacht G wallG dag' Reidansen 6.30—8 uur; Lingerie- Woensdg- uur; Geen turnen; Huisvlijt 8- 9-45"uur* Reidansen 8-9.45 uur; Congregatie- J,7'q« uur: Rythm.dansen 8—9.45 uur. n J dnff- Huisvlijt 6.30—8 uur; Lingerie- naai°en 7-8 45 uur; Geen turnen; Huisvlijt 8 —9 45 nr Naaien 8—9.45 uur; Inwijdingscur sus' leidsters 8-30 uur. Vrijdag' Ernstig praatuurtje voor aspiranten door mej' van Noort van 7—8 uur; HuiS" vlijt 78.30 uur; Reidansen 8—9.45 uur; Too neel 8—-9.45 uur; Costuumnaaien 89.45 uur; Volkszang 8—9.45 uur; Gregoriaansche zang 3 0 45 uur; Religieuse dansen 8.309.45 uur. Zaterdag: Lingerienaaien 45.45 uur; Rythm. dansen 89 uur; Tooneel 89.45 uur; Chari tatieve naaiclub 89.45 uur. Contributie beta len van 5 tot 6.30 en van 7 tot 8.30 uur. Ge legenheid om te sparen voor een retraite van 7 tot 8 uur. Zondag 11 Maart 's avonds 8 uur repetitie van „Nu gaat de Heer voorbij CIRCUS sarrasani. Het uit zijn asch ^^£5 is thans in onze groote buuraMnecg en het ligt zoowel voor het circm ze de Schiedammers, die in ne r langstellen, op een eigenlijk nog Het terrein Hoboken g Jen de zoon beetje in de stad cdam met R>dam verschillende bussen die de deur stil. la^eShebb^teeenb buitengewoon interessant programma gezien, dat bewondering afdwingt voor de kennis en het organisatietalent, die ae grondslagen van dit bedrijf vormen. Men kreeg waar voor zijn geld, zoowel in quantitatief als in qualitatief opzicht. Merkwaardig zooals we nog altijd graag traditioneel opgezette circus sen gaan zien; alles wordt gemoderniseerd, be halve het circusbedrijf, waar we het liefst herinneringen beleven en tusschen veel goud en rood willen zitten. Geen moderniteiten hier, geen experimenten. Stel u b.v. eens voor: een kubistisch circus, dat gaat toch niet! Er werd met een groote parade van het ge- heeie Sarrasani-gezelschap, die als een groet aan de stad was bedoeld, begonnen, en dan kon men klassieke rijkunst van den heer oseph Kugler bewonderen. Mulatten-cowboys w erpen hierna lasso's naar door hun dames bereden paarden, en toen het trio Poppescus zijn rek- acrobatie had vertoond, liet de hoogbejaarde heer Ernst Schumann zien, hoe hij nog steeds een meester is op het gebied van klassieke paardendressuur. Echte clowns waren de gedresseerde zeeleeu wen. We hebben na hun optreden zien klimmen en zwaaien en leeuwen zien bedwingen, en dan volgde een buitengewoon succesvol- nummer: een zeer gecompliceerde en uitgebreide olifan- tendressuur. Een der dieren kon zelfs op één poot staan. -rl™ineesche handigheden volgden eenige fiin wel nnide clowns Bronetts: alle invallen voerden hel origineel maart de heemi Het slot we^Tmner vakkundig uit. en afwisselend toSon°r,md door een grootsch leven met zang, van Russisch volks kunst in welke laatste acrobatische rulter- STlÏÏi van haar paa^JJg* „gemak om peü1sta^'jhet^sawef^^nll^ell'e^^, °P hoog pen staau, nummer mag gezien worden. DE HOUTEN STAL Op Het PIJPENLAND KOmt Reeds langen tijd is he^ van de af- deeling bezig geJ^es^uw van e 6rzamelen van gelden voor den b'0 Paarden stal op het zoogenaamde JP V -terrein waar de woonwagenbewon Q eren 0f langeren tijd hun tenten P §elden daarvoor kwamen echter zeer g ruien en dat, terwijl B. en W. reeds toestemming Ver_ leend hadden voor den bouw van zulk een paardenstal. Thans heeft echter iemand, die onbekend wenscht te blijven, een bedrag beschikbaar ge. steid (dat later geheel of gedeeltelijk moet wor den terugbetaald, zoodat het bestuur doorgaat met verzamelen van gelden voor den stal), omnt genoeg om den bouw van een stal, welke van hout zal worden opgetrokken te bekosti gen Het zal nu niet lang meer duren, of de „en net za avonds en 's nachts in een paarden zul worden ondergebracht, warmen stal kunnen BESCHERMING van DIERUN In verband met het aftreden van L. J. Bernard als voorzitter van de afdeelin, Schiedam van de Ned. Ver. tot bescherming van dieren en als redacteur van het orgaan dezer vereeniging heeft de secretaris, de heer B. H. C. J. Oosterhout, Jan Steenstraat 25 alhier, voor- loopig deze beide functies op zich genomen. De afdeeling Schiedam van de Ned. Ver. '°t bescherming van dieren heeft een verzoek aan b. en W. van Schiedam gericht, om de vereeniging vrijstelling te willen verleenen van taling voor het verbranden van cadavers der <,or de vereeniging gedoode dieren. R. K. S. V. EXCELSIOR Zooals gemeld, heeft de actie op de R. K. scholen een geweldig succes gehad. Het leden tal is volgens opgave in het laatste clubblad tot 610 gestegen, zoodat Excelsior wel als de grootste sportvereeniging te dezer stede be schouwd kan worden. Behalve de 12 elftallen die aan de bonds- competities deelnemen, zijn thans nog 16 elf tallen gevormd, die schoolsgewijze ingedeeld in een onderlinge competitie uitkomen. Een 10-tal R. K. onderwijzers o.w. 3 eerw. broeders zal zich met de leiding hiervoor belasten. De Zondagsdienst zal worden waargenomen door de geneeskundigen de Bruyn, Nieuwe Haven 125; v. d. Broek, W. de Zwijgerlaan 23, Geerdes, Veenlantstraat 2, en Ormel, Singel 76. Geopend zuilen zijn de apotheken van den heer C. I. Jansen, v. Musschenbroekstr. 1, en der firma Gouka Co., Hoofdstraat 18, welke tevens de volgende week den nachtdienst waar nemen. BURGERLIJKE STAND Aangifte van 1—2 Maart 1934 GEBOREN: Gerard, zoon van A. Bots en H. Groot, Parallelweg 146 Ida G., dochter van G. B. Groenhorst en J. E. Bourbijn, Nieuw- sticht N.Z. 26 Johannes Ph. H. J., zoon van J. F. H M. Wuisman en C. Tettero, Fabriplein 30 Jakob, zoon van J. van der Velden en C. L. M. van Leeuwen, Burg. Knappertlaan 267 Lilli E., dochter van J. H. Berrischen en B. Ludwig, Cartesiusstraat 18. DE POLITIE VOETBALT De S. P. S. V. heeft gisteren een voetbalwed strijd gespeeld op het terrein aan den Bosch- hoek tegen het Rotterdamsche Rivier Politie- elftal. De Schiedamsche dienaren van Herman dad wonnen met 6—2. Reel. 131S 8 NED. M(IJ. VOOR NIJVERHEID EN HANDEL HOOGSTRAAT 22 - TELEFOON 68619 Hoogstraat - Wilhelminaplein - Rembrandtlaan oor Vloerbedekking, Karpetten, Loopers, Bedden Reel 118 S 4 MODEVAKSCHOOL HEERENPAD 7 Spr.uren Maand. 7-9, Donderd. 2-4. Opl. examen. Knippen en naaien. Ook voor eigen gebruik. Reel. 124S 5 G. A. DE WINTER STAAN AAN DE SPITS TEL. 68810, 68924, 69509 Gediplomeerd Uurwerkmaker Korte Dam 6. Telefoon 69593 Recl.lBOS 5 ZUIVERAARS iUlYtKAAKb Specialiteit in het verdelgen van Niets behoeft ontruimd te worden. AANRIJDING Bistermiddag stak een jongen, die onbekend gebleven is, plotseling de Burgem. Knappert laan over, terwijl de motorrijder M. v. d. B. van hier naderde, v. d. B. remde krachtig en vloog hierdoor over het stuur van zijn motor, jVaar,lla hij tegen de straat smakte. De motor d a e 'rog juist den jongen, die eveneens tegen scnaafr°nd viel' Motorrijder en jongen liepen bonPC!W°nden °P> welke door dr. de M. ver- De GEMODERNISEERD Meubelwinkel van den heer P. H. Plate ö=arei Markt 12, heeft een moderner digde entoulaf!!ö\ en ,rnen ziet in de verjeug K^lon Ge nieilWttto tvnovk nnw wimi aan de Groote Markt aanzien ™arkt beien staan. Nie llleuwste typen van meu- dacht en ook de ",TG lampen trekken de aan- de toekomst dan on°v,r^edekking wi-ist meer °P muren, die van nissen',Met de looze getwijfeld heele geinige IT"' f"6" ,°n" s hoekjes te maken pe heer Plate gaat wel met ot zijn tijd mee. SCHEEPVAART SCHIEDAM. 1 Maart. Aangekomen Spaansch ss. Unbe Mendi, ledig, van Rotterdam om te dokken in de Wiltonhaven. SCHIEDAM. 1 Maart. Vertrokken Grieksch ss Nereus. ledig naar Rotterdam. SCHIEDAM, 2 Maart. Vertrokken. Ned. m.s. Kota Agoeng, naar Rotterdam Deensch m.b. Lalandia met stukgoed naar Bangkok via Ant- werpen. SCHIEDAM, 3 Maart. Aangekomen s.s. Alu- dra, met stukgoed van Antwerpen in de Wil. helminahaven. De gouden standaard In een Vrijdagavond gehouden vergadering van het departement Schiedam der Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel heeft de heer A. A. v. Sanüick, directie-secretaris der Rotterdam sche Bankvereeniging te Rotterdam, een rede gehouden over „nandhaving van den gouden Standaard". Nadat de spreker door den heer G. W. v. Bergen Walraven was ingeleid, begon hij mei. 'n historisch overzicht te geven van de rol van het goud op monetair geoied, waarna de heer v. Sandick den toestand van het oogenblik be handelde. Volgens sur. was de invloed van de wissel koers op het prijsniveau thans zeer gering, in tegenstelling met vroeger. Er gaat 85 pet. van onzen afzet naar pro tectionistische staten in Europa en wanneer de wisselkoersen zouden stijgen, zou contingen- teering het onmiddellijke gevolg zijn. Een pro ductieoverschot zou dit alles op den voet vol gen met een zich werpen op de binnenland- sche markt. De heer v. Sandick was er van overtuigd, dat bij het veriaten van den gouden standaard weliswaar een korte tijd van opleving zou ko men, maar die zou spoedig gevolgd worden door een verwarring, waarbij het met sluiten van handelsverdragen gedaan zou zijn, tenzij onder zeer bezwarende voorwaarden. De grond stoffen voor een groot gedeelte onzer in dustrie zouden duurder worden, en het is de vraag, of dit op de consumenten te verhalen zou zijn. Bij devaluatie zouden wij zeer waarschijnlijk geen stijging van het prijsniveau krijgen maar wel met de onaangename gevolgen zitten in den vorm van inflatie. Een psychologisch bezwaar is dat de voor standers ons het verlaten van den gouden standaard hebben voorgehouden als het mid. del om uit de crisis te komen, want, ware het zoo, dan zou voortaan geen loonsverlaging meer aanvaard worden en met het besnoeien van gemeentelijke budgets zou het gedaan zijn Het zou mogelijk kunnen zijn, dat wij er af gedrongen werden, indien eerst Frankrijk er toe genoodzaakt zou zijn, wat echter, gezien de letterlijk geringe goud-onttrekking aan de bank in Februari niet wel denkbaar is. PASSAGE-THEATER Ich will nicht wissen, wer du bist. Bobly Lindt is een adellijk personage, dat aan lager wal is geraakt en nu als chauffeur de kost tracht te verdienen.... tracht, want hij wordt overal ontslagen wegens zijn populari teit bij het zwakke geslacht. Op het laatst komt hij zelfs bij een ouden bediende van hem in dienst, doch deze is zóó trouw, dat hij hem in kennis brengt met een rijke erfdochter, die hem voor goed uit de misère zal kunnen hel pen. Door middel van een advertentie krijgt Bobly dan een baantje bij den president, van wien o noodlottig toeval! het lieve kind een nichtje blijkt te zijn. Een ontgoocheling van haar zijde volgt dus, maar deze film zou geen luchtige comedie zijn, wanneer het ein de beide jongelui niet ondanks alles in eikaars armen voerde. De vrouwelijke hoofdrol in deze zeer amu sante film wordt door de aanvallige Liane Haid vervuld, Gustav Fröhlich geeft den adel lijken chauffeur weer, terwijl de onbetaalba re Szöke Szakall voor den even potsierlijken als trouwen huisknecht speelt. Als bijfilmen worden een paar kluchten vol goeden humor gedraaid, terwijl op het too neel de acrobaten Raimond Fils verschijnen, een ensemble, dat voortreffelijke prestaties laat zien. MISHANDELING Mej. P. van hier, deed bij de politie aangifte van mishandeling. Een buurvrouw had haar met een bezem geslagen. Het drama had zich in de Eendrachtstraat afgespeeld. VOETBAL Zondag om 2 uur speelt S. F. C. tegen F. S. V. uit Rotterdam op „Boschhoek". Door haar overwinningen der laatste weken staat S. F. C. weer op de eerste plaats. Zij heeft nog twee doelpunten uit drie wedstrijden noo- dig. Wint zij reeds a.s. Zondag, dan is S. F. C. kampioen. GEVONDEN VOORWERPEN Bij de politie aangegeven in het tijdvak van 23 Februari tot en met 1 Maart 1934. Te be vragen aan het Hoofdbureau van Politie op alle werkdagen van 12 uur des middags: electr kachel, diverse handschoenen, vulpen, rijwiel plaatje, gedeelte van rozenkrans, dop van auto, alpenmuts, portemonnaie met sleutel, roenkrans, antennedraad, beurs, metalen armbandje, mesje, hond. Bij vinders: hond, J. Bonefaas, Prins Mau- ritsstraat 3: hond, W. J. Damskie, Voltastr. 27A, doublé armband, J. Liebeeck, Graaf Floris- straat 50: rozenkrans, A. van Buitenen, Voorne- schestraat 21; portemonnaie met inh., J. van Hoek, Gordonstraat 27; actetasch met inhoud, K. Zwanenburg, Voltastraat 8A; blauw werk pak, P. Noordijk, Leliestraat 21; rozenkrans, J. Ram, Lange Haven 94B; zakmes, C. Veldman, Stationstraat 57; gouden ring A. de Korte, Hal- leystraat 41; glacé handschoen, P. Heijster, Gordonstraat 33A; hond, Gemeente Reiniging- damesarmbandhorloge, C. v. d. Tuin, Gasstr. 18; 2 broches, Wed. v. d. Berg, Willemshofje 15; 2 hand- en 2 zakdoeken, J. Jansen, Ged. Baan- sloot; dameshandschoen, A. van Schendelen, v. Beverenstraat 20; armband, W. Lenoir, Anth. Muijsstraat 17; kruksleutel. W. Bronsgeest, Oos terstraat 80; leeren handschoen, A. J. van Vliet, Nieuwe Buurt 19; hondje, H. Leenders, Paral lelweg 202B: kindermuts, W. Broekhuizen. Lek straat 40. Waartoe een goed stedabouwer kans zou gehad hebben „Bevordering door belemmering". Gelijk algemeen bekend, is Berlijn een omvang rijke stad. Zij beslaat 883 kwadraat kilometer en haar omtrek is 225 kilometer lang, 'n mooi stuk dus voor een afstandsmarsch. Negen rivieren kabbelen door de gemeente heen en deze is met 50 meertjes bespikkeld. Diverse kanalen zijn ook al door Berlijn heen gegraven en het aantal bruggen is legio. Wan neer men zich dan nog te binnen brengt, dat de stad opgebloeid is uit twee visschersdorpen, dan kan men zich eerst recht over de omstan digheid verwonderen, dat men van al dat water in deze groote stad zoo weinig bemerkt. Tegenwoordig staat het hiermede ietwat an ders geschapen dan vroeger, want de water sport is in al zijn vormen tot groote ontwikke ling geraakt en hierdoor werd het water natuur lijk op den voorgrond geschoven. Maar dan toch hoofdzakelijk de meertjes en de rivieren in de omgeving. In het stadsbeeld zelf speelt het vocht maar een zeer ondergeschikte rol: De Pruisische koningen van weleer hebben blijkbaar niets voor water gevoeld, hun archi tecten evenmin en in navolging daarvan natuur lijk ook niet de burgerij. Dat is buitengewoon jammer, want, ware het omgekeerde het geval geweest, dan zou Berlijn misschien een der mooiste steden van Europa zijn geworden. Een goed stedebouwer had hier in alle gevallen de kans gehad, een groot aantal waterspiegels en waterloopen in het stadsbeeld te verwerken en het effect van imposante ge bouwen, of de aantrekkelijkheid van villawij ken, wint er gewoonlijk bij, wanneer men ze rijkelijk met water stoffeert. De oude Berlijners evenwel wisten geen schoonheid, maar slechts nut uit hun waterloo pen te trekken en dat deden ze door er schu ren en opslagplaatsen naast te planten. Een vaart op de Spree is daardoor een gruwel, welkt men maar ééns in zijn leven begaat. Eerst verderop wordt het aardig en daardoor heeft het misschien zoo lang geduurd, vóór spelevaarten op de Berlijnsche wateren tot eenigen bloei ge raakten. Tegenwoordig zijn er een paar groote maat schappijen, die dezen tak van nijverheid met een vloot van ongeveer honderd vaartuigen beoefe nen, maar één ervan heeft het loodje toch alweer moeten leggen. Wanneer ze in een zomer twee millioen gasten vervoerden, wreven de directeuren van pleizier in de handen, want dat vonden zij dan een pracht van een jaar. Daartegenover staat echter, dat de vloot van particuliere jachten, zeilbooten, cano's, roeiboo- en enz., niet te tellen is. Dat het water zijn nut had, wist men inmid dels in de middeleeuwen al en in de dertiende eeuw werd het scheepvaartverkeer reeds be vorderd door het met tollen te belemmeren Men verwachtte waarschijnlijk, dat het scheep vaartverkeer een van die dingen was, die nei ging vertoonen tegen den druk in te groeien en daarin vergiste men zich niet, zoodat bevorde ring door belemmering" in het geheel geen pa radox behoeft te zijn. Het duurde echter toch nog een heelen tijd, vóór het zoover kwam, dal men de bestaande waterwegen door het graven van kanalen verbeterde, dan wel onderling ging verbinden. Nog veel later ging men havens aanleggen en op het oogenblik is de stand zoo. dat de stad Berlijn 5172 hectaren water omvat. Dat is een flink stuk, wanneer men zich bij voorbeeld herinnert, dat de Wieringermeer- polder, dien wij met zooveel moeite en kosten droog gemalen hebben, twintigduizend hectaren beslaat. De langste waterloop binnen de grenzen der gemeente wordt door de Spree gevormd, die hier over een lengte van 46 kilometer te beva ren is. Het Teltowkanaal is 32 kilometer lang en de Havel 30. De schier geheel onbekende Dahme is toch altijd nog over 15 kilometer voor de scheepvaart te gebruiken. Al dat water maakte natuurlijk 't bouwen van veel bruggen noodig. Berlijn bezit 1096 bruggen, maar in dit cijfer zijn de vele overgangen voor het spoor meegerekend. De wateroevers wor den op 561 plaatsen met elkaar verbonden en dat is toch ook nog een mooi cijfer. De kanalen, die men in de zeventiende eeuw begon te graven, om Berlijn met zijn ommelan den, en vooral met den Oder, te verbinden, wa ren aanvankelijk maar modderslooten van zeer geringe capaciteit. Maar het verkeer erop was door niets tegen te houden en in 1840 verkeer den in het toenmalige Berlijn, met Charlotten- burg en Neukölln reeds 50.000 schepen. Dit cijfer steeg langzaam maar gestadig naar boven tot het in 1906 een voorloopig record haalde. Want in dat jaar werd Berlijn door 108.000 schepen bezocht, die negen en een half millioen ton goederen omzetten. Het verkeer werd echter gehandicapt door de achterlijkheid van het laad- en losapparaat eti daarom begon men nog vóór den oorlog een grootsche haven in Berlijn te graven. Deze, de z.g. Osthafen, kwam net voor het uitbreken van den oorlog klaar en heeft dus nog geen gelegen heid gehad, te toonen, wat ze vermag Maar de eerste indrukken, welke men met haar opdeed waren zóó gunstig, dat men fluks een tweede haven, de Westhafen, ging graven, welke in 1927 afgeleverd werd. Curieus genoeg, zijn de twee bekkens, die beide in een geheel ander deel van de stad liggen, niet onderling verhoeden, tenzij dan, dat zeer kleine scheepjes met veel moeite van de eene in de andere haven kunnen komen. Door dit verspreid liggen maken de inrich tingen op den bezoeker niet zooveel indruk, ais bij samentrekking het geval geweest had kun nen zijn. In alle gevallen is Berlijn echter de tweede binnenhaven van het continent, zij he, dan, dat de malaise zich hier natuurlijk ook zeer doet voelen. In 1929 werden echter in deze havens toch nog door 96.000 schepen 10 milli oen ton goederen omgezet. Daarna trad een scherpe inzinking in, die evenwel in het afgt:- loopen jaar tot stilstand gekomen is. September gaf zelfs een omzet van 741.000 ton te zien tegen een gemiddelde van 330.000 ton per maand ge durende de twee voorafgaande jaren. Laat Uw i Mag. ,,'t LICHTPUNT", Hoogstraat 109, Tel. 68836 door ons overtrekken en bij' verhuizing uw overhangen volgens voorschrift G. E. B. Reel. 132S1 Van onzen Correspondent) Londen, 26 Februari 1934. Heden is sir Edward Elgar met grooten een voud begraven op het katholieke kerkhof van Great Malvern, in het schoonste deel van het heuvelland van Worcestershire, waarvan hij een der zonen was. Het feit dat hij katholiek was, mag ons niet in de verleiding breftgen het voorbeeld te vol gen van Engelsche levensbeschrijvers, die hem bovenmate ophemelen wegens het feit dat hij Engelsch was. Misschien maakt zijn nationaliteit zijn presta ties tot een grooter verdienste dan zijn geloof, want er zijn meer groote katholieke dan groote Engelsche toondichters geweest. Het is dus geen bijzonderheid dat hij katholiek was. Maar Purcell en Sullivan waren Ieren, Delius is een Oostenrijker en de grootste van allen, Handel, was een Duitscher. Sir Edward Elgar was on- vervalscht Engelsch bijna 77 jaren geleden geboren in een nederig huisje bij Worcester, in welks katholieke kerk zijn vader organist was. Of hij ook als kunstenaar typisch-Engelsch was Eenige componisten zijn niet zoozeer kun stenaren als wel wijsgeeren geweest, die hun philosophie in noten neerschreven. Misschien was Eigar een der hunnen, en dan was hij, als muzikaal wijsgeer, wellicht minder Engelsch dan naar den bloede. Hij was te zeer Elgar, en het heeft hem moeite gekost de leidende mannen uit zijn jonge jaren ervan te overtui gen, dat Elgar de grondlegger kon worden van de moderne Engelsche muziektaal. Hij heeft weinig schoolsche invloeden onder gaan, zelfs geen Duitsche; indien hij het klank accent van Wagner vaak tot het zijne gemaakt heeft, dan komt dit niet doordat hij bij Wagner school gegaan is, maar doordat de taal van Wagner harmonieerde met veel van wat hij in harmonie wilde uitdrukken. Hij groeide op, geheel vrij van de school waarvan de oudere tijdgenooten zijner jeugd, sir Hubert Parry en Stanford, de voornaamste vertegenwoordigers waren. Hij genoot geen academische opleiding, noch in Engeland, noch in Leipzig waar hij slechts kort vertoefde doch diepe indrukken ontving. Parry is een der eersten geweest, die de bijzondere begaafdheid van Elgar erkende; de academici hadden een natuurlijken afkeer van den jongen man die in de thans gang bare termen waarschijnlijk als een muzi kale „bolsjewiek" beschouwd werd. Zij mis gunden hem zijn eerste bescheiden successen, niet uit vulgairen nijd, maar uit de instinct matige vrees dat him eigen academische burcht erdoor ondermijnd zou worden. Voor een Engelsch componist van genie is het zeer moeilijk de gunst van het publiek te veroveren. En niet alleen de gunst, maar zelfs een eerlijke en onbevangen waardeering. Klas sieke muziek dulden de Engelschen alleen van Duitschers en Polen; zij wantrouwen den En- gelschman, die klassieke allures heeft. Twee jaren geleden nog leverde prof. Dent van Cam bridge een bijdrage aan een Duitsche muziek- encyclopedie, waarin hij slechts weinige regels aan Elgar wijdde, en verklaarde dat „voor Engelsche ooren Elgar's muziek niet vrij is van vulgariteit". Zij is, heette het, „pompeus van stijl. Zijn kamermuziek is droog". Hiertegen werd door vele muzikale beroemd heden, en ook door andere kunstenaren o.a. door Augustus John en Bernard Shaw gepro testeerd. Zij lieten prof. Dent diens meening, doch duldden niet dat deze aan het buitenland opgedrongen werd als „de" Engelsche meening. Bernard Shaw heeft eens gezegd „Ik weet dat ik het hoofd hoog draag tegen over iederen anderen kunstenaar in Engeland. Maar ik ben volkomen oprecht en innig nede rig in tegenwoordigheid van sir Edward Elgar". Zij, die de beide mannen samen gezien heb ben, getuigen dan ook dat zij mr. Shaw slechts met de grootste moeite herkenden. „Ik erken", zeide hij, „een grootere kunst dan de mijne en een grooter man dan ik ooit kan hopen ie zijn". Slechts weinigen zullen dit met Shaw eens zijn. Zeer vele Engelschen „houden" vol komen te goeder trouw niet van Elgar. Maar katholieken zullen, zelfs als zij de rest van zijn werk niet weten te waardeeren, hem steeds dankbaar blijven voor zijn heerlijk koraal „De Droom van Gerontius", dat de muzikale beken tenis van zijn geloof is. De klanken van dit religieuse en bijna dramatische meesterwerk (dat warm geprezen is geworden door Richard Strauss) rieken naar wierook. „De Apostelen" en „Het koninkrijk", schoone en harmonische oratoria, hebben Elgar's roem in de internationale muziekwereld wellicht minder helpen vestigen dan zijn symplioniëen, waarvan de eerste, in A mol, in 1908 ver scheen, de tweede, E mol, in 1911. Of en in hoe verre deze machtige werken den invloed van Brahms verraden, is een vraag die zeer ver schillend beoordeeld wordt, maar die men niet ontkennend mag beantwoorden alleen met een beroep op Elgar's individualistischen stijl. Zeker plaatst hij zich door zijn symphonische composities („Faistaff", „Polonia" enz.) in de gelederen der groote klassieken, maar welke plaats hij daar inneemt, is iets dat wellicht eerst later beoordeeld zal kunnen worden. Zijn veelzijdigheid spreekt ook uit zijn Marschliederen, waarvan het thans in alle Brit- sche landen gezongen „Land of Hope and Glory" een der beste is. Met zijn heerlijke melodie „Salut d' Amour" heeft hij niet min der den smaak van het Engelsche publiek weten te streelen; zijn sentiment was door-en door Engelsch zijn kunst en zijn philosophie waarschijnlijk niet. Of zijn kamermuziek droog is Ik zou het niet durven beoordeelen. Velen houden niet van zijn kamermuziek, doch niet omdat zij „droog" is. Datgene wat men niet begrijpt, lijkt vaak droog, en persoonlijk heb ik vaak on dervonden Elgar's kamermuziek niet te begrij pen. Maar de man, die het „Salut 'Uir" dichtte, kan onmogelijk droog zijn. .Verwacht wordt: Zwakke tot matigen, Westelijke tot Noord- Westelijken wind, gedeeltelijk bewolkt, waar schijnlijk weinig of geen neerslag, kouder des nachts en des ochtends, overdag waarschijnlijk iets kouder. lederen Maandagavond repetitie Harmonie- gezelschap St. Ambrosius. R. K. Volksbond, 8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten beschikbaar. lederen Maandagavond van 9 tot half 11 repetitie van het gemengd koor van den K. K. Gorzen in het Parochiehuis. lederen Dinsdag bestuursvergadering R. K. Metaalbewerkersbond „St. Eloy", gebouw R. K Volksbond. lederen Woensdagavond om half 9 repetitie „Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v. d. Putten). Groote zaal van den R. K. Volksbond lederen Woensdagmiddag van half 5 tot half 6 repetitie voor de jongens van het kinderkoor van den K. K. Gorzen in het Parochiehuis. lederen Woensdagavond te 8 uur repetitie van het Symphonie-orkest L. v. Beethoven (dir. J. C. M. Feltzer) in Musis Sacrum. lederen Woensdag om half 9 bestuursvergade ring van het afdeelingsbestuur van den Ned R. K. Volksbond. lederen Donderdagavond van 810 uur repe titie Polyhymnia. R. K. Volksbond. Iederen Vrijdagavond te 8 uur cursusavond van de R. K. Ver. E. H. B. O. in de Broeders- i school aan de Nieuwe Haven. i lederen tweeden Vrijdag der maand bestuurs- vergadering van de afd. Schiedam van den Ned. R. K. Bond van Overheidspersoneel „St. Paulus". L'usschen 8 en 8.30 uur „klachten" voor de Leden. lederen Vrijdagavond van half 9half 10 so ciale ontwikkelingslezing v.oor leden der Schie damsche locale Gezellenvereeniging onder lei ding van den eerw. praeses, in gebouw Nieuwe Haven 121. lederen Zaterdagavond: Ned. R. K. Bond van Houtbewerkers. Meubelmakers, Behangers en aanverwante vakken „St. Antonius" van half 8 lot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenheid tot aanmelding van leden. 3, 4, 5 en 6 Maart Vertooning der film „De Koning der Konin gen". R. K. Volksbond. 3 Maart: Groote Schouwburg, Dreima- öerihaus (Fritz Hirsch-operette)8 uur. Ti- voli-Schouwburg, Vorstelijke emigranten (Het Masker) 8 uur (voor volwassenen). Nuts- zaai, Sonatenavond Lili Krauss en Daniël Karpi- lowski, 8 uur. 4 Maart: Groote Schouwburg, Wenn die kleinen Veilchen blühen (Fritz Hirsch-operet te), 2 en 8 uur. Tivoli-Schouwburg, Vorste lijke emigranten, (Het Masker) 2 en 8 uur (voor volwassenen). Doelezaal, Residentie-orkest, kwart voor 3 uur. 5 Maart: Tivoli-Schouwburg, Vorstelijke emigranten (Het Masker), 8 uur (voor volw.) 6 Maart: Zuiderkerk, „Excelsior" (Johan nes-Passion) 7.45 uur. Tivoli-Schouwburg, Vorstelijke emigranten (Het Masker) 8 uur (voor volwassenen). 8 Maart: Groote Schouwburg „The Emperor Jones" (Ital. Opera), 8 uur (voor volwassenen). 9 Maart: Zuiderkerk, „Excelsior" (Mat- theus-Passion) 7.45 uur. 10 Maart: Nutszaal, Het Rotterdamsch Trio, 8 uur. Dagelijks (tot en met 8 Maart). Thalia- theater, Opoe (De Boer—van Rijk-ensemble) 2,15 en 8.15 uur (voor volwassenen). Circus Sarrasani (Land van Hoboken) 8 uur, Woensdag Zaterdag en Zondag ook 2 uur. Bioscopen: Goedgekeurde programma's tot en met Donderdag 8 Maart in: Luxor, Vluch telingen (voor volwassenen); Grand Théatre, De Jantjes (voor volwassenen); Studio, De rebel; Lumière, Marie (voor volwassenen); Olympia, De beste vijanden (voor volwasse nen: City, Boeren en burgers (voor volwasse nen); Colosseum, Leise flehen meine Lieder (voor volwassenen); Corso, Ben-Hur (voor vol wassenen); Ooster Theater, My lips betray (voor volwassenen). Schiedam. 5, 6, 7 en 8 Maart: Passage-theater, Obe doel je dat (N.V. Nationale Revue) 8 uur (voor volwassenen. Passage-theater: Zaterdag en Zondag te 2.30 en te 8.15 uur: Ich will nichtj wissen, wer du bist. Reel. 128S 20

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1934 | | pagina 1