SS IN LONDEN.
HET 19e EEUWFEEST
DER EUCHARISTIE.
EDEN RAPPORTEERT.
MAANDAG 5 MAART 1934
RASPOETIWS MOORDENAAR
SPREEKT
In alle kalmte vertelt hij de details
van de afschuwelijke misdaad.
OPROEP AAN DE KINDEREN DER
GEHEELE WERELD.
WAAR KONING ALBERT STIERF
Koning Leopold wenscht, dat er
slechts 'n koperen gedenkplaat
zal worden aangebracht.
GROOTE BRAND IN MEXICAANSCHE
STAD.
DE STRIJD IN DEN CHACO.
PARIJSCHE TAXI-STAKING
GEËINDIGD.
DE VOORUITZICHTEN NIET
GUNSTIG.
HEELE EILAND-BEVOLKING
OMGEKOMEN
Door sneeuw en koude,
DE VERBODEN NAZI-BOEKEN
Mededeeling van het vicari»at"
generaal van Freibui'g-
TWEE MILLIOEN TURKEN LEERDEN
LEZEN EN SCHRIJVEN.
HET BLAUWHEMD IN IERLAND
VERBODEN.
J
1
1
3
1
3
3
3
3
E
Raspoetin pochte er namelijk op, dat hij heel
goed wist, dat hij voortdurend gevaar liep,
vermoord te worden, maar dat niemand hem
het leven kon benemen. Hij verklaarde, dat
hij in het bezit was van een tegenmiddel tegen
ieder vergift ter wereld. Hij was, aldus ver
klaarde hij, „de door God uitverkorene", die
immuun was voor alle aanslagen op zijn leven.
Prins Youssoupoff had onder een van zijn
groote paleizen, die hij in Moskou bezat, een
ondergrondsehe kamer en daar liet hij zich
door een dokter, die mede in het complot was,
giften bereiden, waarvoor, naar hij meende,
geen tegenmiddel bestond. Er werd besloten,
dat men Raspoetin gebak en wijn zou aanbie
den, welke voldoende gif bevatten om twintig
mannen te dooden.
Raspoetin werd hierop door den prins uit-
genoodigd tot eeh bezoek, en, gulzig eter en
drinker als hij was, at hij bijna al het gebak
achter elkaar op en dronk gretig van den ver
giftigden wijn.
Tot groote ontsteltenis van den prins scheen
echter het vergift hem in het geheel geen na
deel te berokkenen. De prins nam daarop een
revolver en schoot Raspoetin neer, die als een
blok op den grond viel en daar voor dood
bleef liggen. Eenigen tijd later evenwel kwam
hij weer bij kennis en trachtte zich op te rich
ten. Hij werd opnieuw neergeschoten en zijn
lijk werd in de rivier geworpen.
Daar werd het eenigen tijd, later gevonden
en de prins werd gearresteerd, aangezien hij
van zijn daad geen geheim had gemaakt. Hij
werd verbannen en zijn echtgenoote volgde
hem in zijn ballingschap, waarin hij bleef, tot
dat de revolutie uitbrak.
Hiermede kan de geschiedenis, wat dit pro
ces betreft, worden beëindigd.
Sir Patrick Hastings zette vervolgens uit
voerig de redenen uiteen, welke prinses Yous
soupoff ertoe gebracht hadden, tegen de ma
kers van de betrokken film een aanklacht we
gens smaad in te brengen. Uit de geheele film
blijkt evident, dat prinses Natasha en prinses
Youssoupoff een en dezelfde persoon is. Ter
wille van het publiek zijn in de film echter
tal van feiten gewijzigd, waardoor een ongun
stig licht wordt geworpen op de eer van de
prinses.
Aan het einde van sir Patrick's pleidooi
werd de zitting geschorst, om de jury gelegen
heid te geven, de film te gaan zien.
Op den tweeden dag van het Londensch film
proces tusschen prinses Youssoupoff en Metro-
Goldwyn-Mayer werd de prinses, door sir
William Jowitt, die optreedt als verdediger van
de filmmaatschappij, aan een kruisverhoor on
derworpen, door middel waarvan hij trachtte
aan te toonen, dat er in het geheel geen reden
is, om aan te nemen, dat de goede eer van
eischeres' door het in de film uitgebeelde ka
rakter van „prinses Natasha" werd aangetast.
Hij wees er o.a. op, dat Natasha een geheel
fictief karakter was en ook veel gelijkenis ver
toonde met andere wouwen, die met Raspoetin
in aanraking zijn gekomen, zoodat het niet
noodzakelijk is, dat Natasha en prinses Yous
soupoff een en dezelfde persoon zijn.
Vervolgens stelde hij de prinses tal van vra
gen betreffende de historische juistheid van de
film. Zij gaf toe, dat verschillends scènes ni?t
met de historische waarheid strookten. Ooit
gaf zij toe, dat Chegodieff, de moordenaar van
Roespoetin op de film. in sommige opzich
ten meer deed denken aan groothertog Dimi-
tri, een vriend van prins Youssoupoff, die even
eens bij den moord betrokken was, dan aan haar
echtgenoot.
De prinses verklaarde voorts, dat zij, op het
oogenblik van de viering van den 300sten ver
jaardag van de Romanoff-dynastie, zeventien
jaar was.
Naar aanleiding hiervan merkte sir William
op, dat de actrice, die in de film den rol van
prinses Natasha speelt, er niet uitziet als een
jong meisje, doch als een volwassen vrouw.
Prinses Youssoupoff verklaarde evenwel hier
tegenover, dat bedoelde actrice er zeer jeugdig
uitziet en iederen leeftijd kan hebben van ze
ventien jaar af tot vijf-en-twintig toe.
Sir William ondervroeg hierop de prinses
over een vrouw, die door prins Youssoupoff in
zijn boek betreffende den moord op Raspoetin
beschreven -ftas. In bedoeld boek schrijft de
prins, dat de invloed, welken Raspoetin op de
tsarina had, voornamelijk te danken was aan
een zekere Anna Viroebowa, die Raspoetin aan
de tsarina voorstelde, toen de tsarewitsch ziek
was. Deze feiten werden door de prinses beves
tigd.
Door sir William werd hierop de veronder
stelling geopperd, dat prinses Natasha, zooals
zij in de film verschijnt, eveneens kon worden
aangezien voor deze Anna Viroebowa of een
van de andere dames, die met Raspoetin in aan
raking zijn geweest.
Aan het slot van het kruisverhoor stelde sir
William nog de vraag, of de prinses nog veel
van haar vroegere rijkdommen heeft overge
houden. De prinses antwoordde, dat haar nog
zeer weinig is overgebleven.
Prins Youssoupoff gehoord
In de zitting van Donderdag werd prins
Youssoupoff persoonlijk als getuige gehoord.
Een lange, slanke man, gekleed ln conven-
tioneele „morning-clothes", verhief zich van
de getuigenbank en vertelde de geschiedenis
van „Hoe ik Raspoetin gedooc heb".
Hij sprak gelijkmatig, zonoer eenige emotie.
Hij vertelde van schoten, vergift en een stok
met looden knop. Hij legde uit, hoe hij den
monnik Raspoetin doodknuppelde en het lijk
in de rivier wierp.
Hij deelde mede dat het complot, om Raspoe
tin ter dood te brengen, zorgvuldig was be
raamd tusschen hem, groothertog Dimitri en een
zekeren Poeriskewitsch Zij waren overeenge
komen, dat, als Raspoetin eenmaal dood was,
een man, die als zijn dubbelganger vermomd
zou zijn, zich naar zijn woning zou begeven.
De kleeren van den vermoorde zouden worden
verbrand en groothertog Dimitri en nog een
persoon zouden ervoor zorgen, dat zij een gat
in het ijs der rivier maakten, waardoor men het
lijk kon laten verdwijnen.
Deze plaats was twee mijlen van het paleis
van prins Youssoupoff verwijderd. Het lijk zou
met de auto van groothertog Dimitri naar de
rivier worden gebracht onder de vlag van den
groothertog, opdat de politie hem niet zou aan
houden.
Sir William Jowitt, die den prins aan een
kruisverhoor onderwierp, las hierop een passage
voor uit het door getuige geschreven boek.
waarin hij de voorbereiding voor den moord
beschrijft. Deze passage luidt als volgt:
„Ik nam van het buffet een doos, welke het
vergift bevatte en pakte het gebak, dat op tafe!
stond. Er waren zes gebakjes. Drie ervan waren
gevuld met chocolade en drie met amandel-
past. Dr. Lazovert, rubber handschoenen aan
trekkend, nam een groote hoeveelheid cyaan
kali. Hij wreef de kristallen fijn en, na de bo
venste lagen van de gebakjes te hebben verwij
derd, strooide hij er een dosis van het vergift
op, waarna hij de bovenste helft er weer op
plaatste. Wij volgden al zijn bewegingen met
gespannen aandacht. Er heerschte een drukken
de stilte. Al wat er hierop te doen overbleef,
was een hoeveelheid kristallen in den wijn te
schudden"
Sir William: „Is dit een juist verslag van
datgene, wat gebeurde in verband met de
Raspoetin.
voorbereiding van den aanslag?"
Prins Youssoupoff: „Ja".
In zijn verdere verklaringen zeide de prins
dat toen hij met Raspoetin, dien hij was wezen
halen, het paleis naderde, zijn vrienden in de
kamers op de eerste verdieping van het gebouw
een gramofoon aanzetten.
Raspoetin vroeg hem hierop, wat dat voor een
geluid was, en hij vertelde dat zijn vrouw,
prinses Irna Youssoupoff, eenige kennissen op
bezoek had. Dit zeide hij, om meer waarheid bij
te zetten aan het voorwendsel waaronder Ras
poetin naar zijn huis was gelokt, namelijk, om
met de echtgenoote van den prins kennis te
maken.
Hier onderbrak sir William den getuige, om
hem te vragen, of de zenuwspanning, welke hij
onderging, groot genoeg was, om hem nau
welijks te doen weten wat hij deed.
Het rustige, gelijkmatige antwoord van den
prins luidde: „Dat is natuurlijk. Ik ben geen
moordenaar van beroep."
Opnieuw las sir William eenige passages voor
uit het boek van den prins: waarin deze be
schrijft, hoe Raspoetin den vergiftigden wijn en
het gebak nuttigde, zonder er blijkbaar nadeel
van te ondervinden:
„Plotseling veranderde zijn gelaatsuitdruk
king geheel. Nooit tevoren had hij mij zulk een
angst ingeboezemd. Een stil doodelijk conflict
scheen tusschen ons plaats te vinden. Ik voelde,
dat ik onder die Satanische oogen mijn zelf-
beheersching begon te verliezen."
„Hierop, aldus vroeg sir William getuige, her
won u uw tegenwoordigheid van geest en bood
hem thee aan?"
Getuige: „Ja".
De prins zong hierop eenige liederen, welke
hijzelf begeleidde op zijn guitaar, totdat een ge
luid boven hun hoofd, Raspoetin aanleiding
gaf, te vragen, wat er aan de hand was
De prins zeide hierop, dat hij eens zou gaan
zien. Eoven aan de trap stonden groothertog
Dimitri, Poeriskewitsch en een zekere Soek-
hotin, die op hem toesnelden met hun revolvers
in de hand. Hij vertelde hun, dat het vergift
geen uitwerking had, waarop hij de revolver
van den groothertog leende en naar Raspoetin
terugkeerde.
De monnik zat zwaar ademend aan de tafel,
zijn hoofd was op zijn borst gezonken. Hij
richtte zich bij Youssoupoff's komst op en ver
klaarde ,dat zijn hoofd zwaai was en dat zijn
maag brandde. w-i
De prins deed hierop, alsof hij den monnik
mee naar boven wilde nemen.
„U schoot toen?" vroeg sir William.
„Ja", kwam het kalme antwoord.
Raspoetin, aldus vervolgde de prins, viel
zwaar achterover op een berenhuid, welke op
den grond lag, Vervolgens hoorde ik een gerucht
op de trap van mijn drie vrienden, die naar be
neden kwamen snellen om mij hulp te bieden.
Bij het naar beneden komen draaiden zij het
licht uit en ik bleef onbeweeglijk staan, totdat
het weer werd aangedaan. Raspoetin lag toen
nog steeds op den berenhuid. De groothertog
legde het lijk daarop op den steenen vloer.
Kort daarop greep prins Youssoupoff Raspoe
tin, die, naar hij meende, dood was, beet en
schudde hem hevig.
Stervende, met de kracht van
een gewonck roofdier.
De oogleden van den monnik oegonnen ech
ter te trillen en hij opende de oogen. De prins
stond verlamd van schrik. En toen gebeurde
het ongeloofelijke. Raspoetin sprong met een
heftige beweging overeind. Zijn vingers strekten
zich uit en sloten zich als een stalen klem om
de schouders van den prins, Hij trachtte hem
bij de keel te grijpen. Zijn oogen waren glazig.
Heet schuim kwam hem op den mond en luis
terend herhaalde hij aanhoudend den naam:
„Youssoupoff!"
De prins poogde zich los te scheuren, doch
Raspoetin hield hem met bovznmenschelijke
kracht vast waarop een verschrikkelijke wor
steling volgde.
Nadat hij zich uit dien vreeselijken greep,
had bevrijd, begaf de prins zich naar zijn ka
mer, waar hij een stok met looden knop had.
Intusschen kroop Raspoetin, op handen en
voeten, de trap op, terv/ijl hij kreunde als
een gewond dier. Plotseling stond hij op en
rende naar de deur in de poort. De prins was
er zeker van, dat deze deur op slot was, doch zij
ging open en Raspoetin verdween in de duis
ternis.
Poeriskewitsch rende hem achterna en loste
vier schoten op hem. De eerste twee misten,
doch de andere troffen doel.
Raspoetin struikelde, stond weer op, bleef
nog een oogenblik doorrennen, doch viel ten
slotte bij een hoop sneeuw neer.
Daarop brachten eenige bedienden het li
chaam terug naar het paleis.
Sir William las hierop nog eenige passages
voor uit het boek van prins Youssoupoff:
„Er stroomde bloed uit de vele wonden
Ik sloot mijn oogen. Mijn hoofd barstte haast.
Ik was buiten mijzelf van woede.
Een soort paroxisme overviel mij. Ik snelde
op het lichaam toe en sloeg het met mijn stok,
waar ik het maar raken kon".
Naar aanleiding hiervan verklaarde de prins,
dat hij dit gedaan nad, omdat hij het lichaam
nog steeds zag bewegen. Hij zeide evenwel, dat
hij niets te maken had gehad met het in de
rivier werpen van het lichaam.
Nadat sir William nog gewezen had op eenige
verschillen, welke er bestonden tusschen de
lezing, welke prins Youssoupoff had gegeven
van het gebeurde en de wijze, waarop dit in de
film wordt uitgebeeld, stelde hij nog eenige
vragen betreffende de twee vrouwn, die voor
al een .groote rol in het leven van Raspoetin
hebben gespeeld, namelijk Munia Golowina en
Anna Viroebowa.
Op een desbetreffende vraag verklaarde ge
tuige, dat Munia Golowina nog in leven is.
Wat Anna Viroebowa aangaat, daarvan was
hij niet zeker. Op de vraag van sir William, die
zeide, van meening te zijn, dat zij ergens in
een klooster vertoefde, antwoordde hij dat hij
daar niet zeker van was, doch dat hij gehoord
had, dat zij dood was.
Nadat nog enkele andere getuigen waren
gehoord, werd de zitting verdaagd.
Wat er tverd van Anna Viroebowa
Betreffende het lot van Anna Viroebowa, kan
worden gemeld, dat zij eenigen tijd geleden te
Bonden in volkomen armoede is overleden.
Men seint ons uit Rome d.d: 3 dezer:
Donderdag, 8 Maart a.s., zal mgr. Bartolo-
masi namens het permanent Eucharistisch
comité door middel van de Vaticaansche radio
een boodschap richten tot de kinderen dgr
geheele wereld, waarin hij hun zal vragen
God te bidden, dat de plechtige viering van
de instelling van het H. Sacrament des Altaars
en van het H. Priesterschap, welke zooals men
weet den 15en en den 22sten Maart in de St.
Pieter zal plaats hebben, moge slagen.
De boodschap zal in verschillende talen
worden vertaald.
De uitzending zal plaats hebben om 16 uur
(MIdden-Europeesche tijd).
Anna Viroebowa had Raspoetin leeren kennen
in het huis van de grootvorstin Militza. Even
als de vorstin kwam zij spoedig onder den
invloed van den geheimzinnigen monnik. Deze
vrouwen beschouwden het als een vaststaand
feit, dat Raspoetin door God was gezonden, om
te waken over het Russische tsarenpaar. Dat de
invloed van Raspoetin gedurende lange jaren
het Russisch hof kon beheerschen, was ten
slotte slechts te danken aan de bemiddeling
van Viroebowa, die zorgde voor geheime sa
menkomsten.
Men zou geneigd zijn te meenen, dat deze ge
heimzinnige vrouw een bijzondere, buitenge
wone schoonheid was. Juist het tegendeel was
echter het geval. Ook in haar jeugd was Anna
Viroebowa allesbehalve een knappe vrouw. Zij
ging altijd zonder eenigen smaak gekleed. Haar
gezicht en haar voorkomen waren heelemaal
niet aantrekkelijk. Toch speelde zij het klaar
een voorname rol te spelen. Samen met haar
zuster, Alexandra Pistolkors. behoorde Anna
Viroebowa tot den z.g. „intiemen kring" van
den „wondermonnik".
Toen langzamerhand de praatjes aan het hof
zich al te veel gingen bezig houden met den
invloed van Raspoetin op de tsarenfamilie, be
sloot Nicolaas II den monnik alleen nog op
neutraal terrein te ontmoeten. Daarbij speelde
Viroebowa haar noodlottige rol. Eiken morgen
riep ze in opdracht van het hof Raspoetin aan
de telefoon, om met hem de plaats van sa
menkomst af te spreken. Gewoonlijk was dit
de particuliere woning van Anna Viroebowa.
In haar vertrekken werden verscheidene voor
het lot van Rusland beslissende besluiten geno
men Steeds was de intrigante er op bedacht
uitvluchten te vinden om de afwezigheid der
tsarina aan het hof te verontschuldigen. Dik
wijls gebeurde het ook, dat Raspoetin om onbe-
grijpe redenen eenigen tijd verdween. Dan
moest Viroebowa te hulp komen, om den on-
ontbeerlijken wondermonnik terug te halen.
Anna Viroebowa was ook de vrouw, die Ras
poetin het laatst zag, alvorens hij in den nacht
van 16 December 1916 door vorst Youssoupoff
werd vermoord. Daar zij tot dan toe steeds de
verbinding had gevormd tusschen den wonder
monnik en het hof, viel haar thans ook de taak
ten deel de tsarin in te lichten over het ver
dwijnen van den monnik.
In 1917 werd Viroebowa door revolutionnaire
matrozen gevangen genomen, juist op het
oogenblik, dat ze over de Finsche grens wilde
gaan. Maandenlang verbleet de voormalige
hofdame der tsarina in een sevjet-gevangenis
Dat Anna Viroebowa niet werd terechtgesteld
en later naar Engeland kon vluchten, wordt
thans nog als een wonder beschouwd.
Zelden Vas een vrouw bij het Russische volk
zoo gehaat als Viroebowa. Nadat het haar ge
lukt was naar het buitenland uit te wijken,
bleef zij een tijd lang in opspraak door de pu
blicatie van haar gedenkschriften. Ook toe"
destijds de vermeende dochter van den tsaar te
voorschijn kwam, werd de r.aam van Anna
Viroebowa veel genoemd.
En thans is het leven dezer vrouw, die eens
tot de invloedrijkste persoonlijkheden van Rus
land behoorde, in een bescheiden Londensch
hotel op droevige wijze geëindigd.
Het grootste en belangrijkste deel van haar
geheimen en haar kennis van de mysteriën van
het tsarenhof zal zij wel in het graf hebben
meegenomen.
Onze Brusselsche correspondent seint ons
d.d. 3 deze'r:
In verband met de plannen om te Marche
les Dames een monument op te richten op de
plaats waar koning Albert is verongelukt,
heeft koning Leopold den wensch te kennen
gegeven, dat daar alleen een koperen plaat zal
worden geplaatst met een korten Latijnschen
tekst, die aan het ongeval zal herinneren.
Verder wenscht de koning, dat een afrastering
zal worden aangebracht rondom de-historische
plaats en dat het kapelletje van „den Goeden
Ouden God" beter zal worden ingericht als
plaats van meditatie en gebed.
De koning heeft er geen bezwaar tegen, dat
te Namen aan het begin van den weg die naar
de tragische plaats leidt, een monument tot de
nagedachtenis van zijn vader zal worden op
gericht.
MEXICO CITY, 3 Maart (R.O.). In de Mexi-
caansche stad Fresnilo is Donderdag een ge
weldige brand uitgebroken, die zulk een om
vang aannam, dat men er eerst gisteren in
slaagde, het vuur meester te worden.
Verscheiden huizenblokken zijn geheel in de
asch gelegd.
Bij het opruimlngswerk heeft men het ver
koolde lijk van een oude vrouw gevonden en
men vreest, dat er nog meer slachtoffers onder
de puinhoopen zullen liggen.
De aangerichte schade wordt op meer dan
een millioen pesos geschat.
De brand kon zulk een grooten omvang aan
nemen, daar er in Fresnilo geen brandweer be
staat, en het blusschingswerk door watergebrek
werd bemoeilijkt.
Nog een vredespoging van Argentinië
BUENOS AIRES. 3 Maart. (R O.) De Argen-
tijnsche minister van buitenlandsche zaken,
senor Saavedra Lamas. heeft een schriftelijk
verzoek gericht tot Bolivia en Paraguay om
den strijd in den Gran Chaco te staken.
In dit verzoek maakt de minister echter geen
gewag van de voorwaarden, waaronder dit
moet geschieden.
PARIJS, 3 Maart. (V.D.) Vanmorgen te acht
uur is de taxistaking, die 30 dagen heeft ge
duurd, geëindigd. De Parijsche straten hebben
haar gewone uiterlijk herkregen. In lange
rijen wachten de taxi's bij de standplaatsen.
Italië stelt vlootbomv voorloopig uit.
LONDEN, 3 Maart (R.O.). De speciale af
gezant van het Foreign Office, Anthony Eden,
heeft aan minister-president MacDonald ver
slag uitgebracht over zijn .reis naar Parijs, Ber
lijn en Rome.
De vooruitzichten voor ontwapening worden
door den diplomatieken correspondent van de
„Daily Herald" zeer pessimistisch beoordeeld.
Wel wordt toegegeven, dat het Engelsche en
Italiaansche standpunt elkaar dicht raken, en
dat geen groote meeningsverschillen bestaan
tusschen de opvattingen van Engeland en
Duitschland, doch de verklaringen der Fransche
ministers aan Eden wettigen niet de hoop, dat
het Britsche ontwapeningsplan ook door Frank
rijk zal worden aangenomen.
De „Daily Herald" schrijft, dat Frankrijk
nieuwe veiligheidsmaatregelen van Engeland
zal eischen als voorwaarden voor het niet ver
der uitbreiden van iijn bewapening.
LONDEN, 3 Maart (R.o,). De „Daily Tele
graph" zegt uit betrouwbare bron vernomen te
hebben, dat de Italiaansche regeering besloten
heeft, dit jaar geen nieuw vlootaanbouw-pro-
gram op te stellen.
Dit besluit der Italiaansche regeering is be
doeld als een vriendelijke geste in verband met
de hangende ontwapeningsbesprekingen.
WASHINGTON, 3 Maart (H.N.) Het departe
ment van buitenlandsche zaken publiceert den
inhoud van de verklaring, welke onderstaats
secretaris Philips op 19 Februari tegenover den
Engelschen gezant heeft afgelegd, naar aanlei
ding van de overhandiging van het Engelsche
memorandum.
Philips wees er in zijn verklaring op, dat er
principieele overeenstemming bestaat tusschen
de Amerikaansche opvatting en de Engelsche
ontwapeningsvoorstellen. De Vereenigde staten
zien in, dat de Engelsche regeering in verband
met de toestanden in Europa bij haar voorstel
len niet zoover is kunnen gaan als de Vereenig
de Staten zouden wenschen en zooals Roosevelt
dit indertijd in zijn bekende drie punten heefi
aangegeven: afschaffing der aanvalswapenen,
voortdurende automatische controle op de be
wapeningen en een universeel non-agréssiepact.
De Vereenigde Staten mengen zich niet in de
Europeesche politiek, doch hebben zeer groot
belang bij het behoud van den vrede in Europa
en achten daarom een overeenkomst, waardoor
een werkelijke ontwapening tot stand kan ko
men, niet alleen noodzakelijk doch beschouwen
deze ook als een eerste voorwaarde voor de be
vordering van de algemeene politieke pacifi
catie.
Afgezien van enkele wijzigingen, die in het
eerste gedeelte van de Engelsche voorstellen ge-
wenscht worden geacht, achten de Vereenigde
Staten het tot stand komen van een ontwerp-
conventie op de grondslagen der Engelsche
voorstellen zeer gewenscht en zij spreken daar
om den wensch uit dat de -onderhandelingen
over een algemeene ontwapeningsovereenkomst
ten spoedigste hervat zullen worden. Ook sluit
Amerika zich aan bij het Engelsche voorstel
om Duitschland een beperkte bewapening toe
te staan.
LONDEN, 3 Maart (R.O.). De Britsche lucht
vloot zal, zooals reeds gemeld, door de credieten,
die daartoe op de begrooting 1934/'35 zijn uit
getrokken, met vier eskaders n.l. van 90 tot 94
eskaders worden versterkt.
Hierdoor wordt het aantal oorlogsvliegtuigen
van 050 op 890 gebracht, waarbij het aantal
rëserV'ë-vliegtuigen niet £ijrt~lbbegfèpetr'
De verhooging van de begrooting voor de
luchtvaart wordt door de bladen algemeen toe
gejuicht.
De „Times" zegt o.a., dat de verhooging der
credieten in vergelijking tot de bedragen, die
andere landen voor hun luchtvloot uitgeven,
nog zeer bescheiden is.
TOKIO, 3 Maart. (R.O.) Het eiland Utsuryo
in de Japansche Zee tusschen Tottori en
Korea is de laatste weken onafgebroken ge
teisterd geweest door zware sneeuwstormen,
die het vasteland volkomen isoleerden.
Toen een reddingsexpeditie erin slaagde, op
het eiland te landen, vond men er geen enkel
teeken van leven meer, maar een kort onder
zoek bracht reeds 41 lijken van doodgevroren
menschen te voorschijn.
De sneeuw lag zoo hoog, dat het niet moge
lijk was, het eiland dieper in te gaan en men
vreest, dat de geheele bevolking, bestaande
uit 4000 zielen, is omgekomen.
Men neemt aan, dat de meeste ingesneeuwd
zijn en dat de bewoners èn door de koude èn
door gebrek aan voedsel zijn omgekomen.
In enkele kustdorpen alleen werden nog
eenige levende wezens aangetroffen.
Het aartsbisschoppelijk vicariaa' "Seneraal
van Freiburg in Breisgau heeft aan de paro
chie-geestelijkheid instructs §e»even, heden
Zondag aan de geloovigen van den kansel af
het op den Index plaatsen van de boeken van
Alfred Rosenberg en 33ergmann mee te deelen
en aan deze mededeeling oe c voegen: „Het
is derhalve onder zonde vei boelen, de genoem
de boeken te lezen"-
Moestafa Kemal hoofdonderwijzer.
ISTAMBOEL, 3 Maart (R.O.). In de afge-
loopen vijf jaar hebben twee millioen Turksche
mannen en vrouwen leeren lezen en schrijven,
als gevolg van de invoering van nieuwe letters,
welke naar het voorbeeld van de Latijnsche
letters zijn gemaakt.
voordat dit nieuwe alfabeth werd ingevoerd,
kon slechts een millioen personen, minder dan
een tiende deel der bevolking, lezen en schrij
ven. De oud-Arabische hiëroglypben waren
zeer moeilijk te begrijpen en nog moeilijker te
schrijven.
De vooruitstrevende Turksche president.
Moestafa Ksmal Pasja, heeft zich zeer veel
moeite gegeven, om het nieuwe schrift inge
voerd te krijgen. Men heeft hem zelfs den bij
naam van „hoofdonderwijzer" gegeven, dear bij
persoonlijk aan de ministers en afgevaardigden
les in het nieuwe schrift gaf.
DUBLIN, 3 Maart (R.O.). De „Dail Eireann"
heeft met 80 tegen 60 stemmen het wetsont
werp, inhoudende het verbod tot het dragen
van blauwe hemden, aangenomen.
Naar men weet, dragen de Ierse lie fascisten,
die onder leiding van generaal O'Duffy staan,
als deel van hun uniform een blauw hemd.
PARIJS, 3 Maart. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). Het bemachtigen van de talons
der Stawinsky-chèques en de arrestatie van
madame Stawinsky waren reeds voldoende, om
gisteren het publiek m opwinding te houden,
doch in den avond werd ook het tweede rap
port Lescouvé gepubliceerd, een rapport, dat
den procureur Pressard, schoonbroeder van
oud-ministerpresident Chautemps, in een zeer
ongunstig licht stelt.
Nu de termen van het rapport bekend zijn
geworden en. bevestigd wordt wat in de laatste
dagen over procureur Pressard werd geschre
ven, blijkt wel dat het vermoeden juist is ge
weest, dat tusschen Pressard en den vermoor
den raadsheer Prince een heftig conflict heeft
bestaan.
In het kort komt die hierop neer, dat, terwijl
Prince Stawinsky heeft willen vervolgen,
Pressard hem daar op handige wijze van heeft
weerhouden en ten slotte de zaak zoo heeft
voorgesteld, alsof hij gehandeld heeft op in
stigatie van Prince.
De heer Prince heeft zich echter verdedigd
en niet de zondebok willen zijn en daar hij met
verschillende magistraten over de zaak gespro
ken heeft en deze gelijkluidende verklaringen
zijn komen afleggen voor de administratieve
onderzoekscommissie, heeft de heer Lescouvé
zijn eerste rapport niet meer kunnen handha
ven en is hij in het nieuwe rapport tot de con
clusie gekomen, dat Pressard in zijn taak te
kort is geschoten en zich aan zeer ernstige fou
ten heeft schuldig gemaakt, waardoor dus de
publieke opinie in het gelijk wordt gesteld dat
zeer machtige invloeden Stawinsky buiten ver
volging hebben gehouden.
Het is duidelijk dat thans zeer ernstige maat
regelen tegen den magistraat Pressard zullen
moeten worden genomen. Er kan geen oogen
blik meer sprake zijn van bevordering, welke
Chautemps mogelijk achtte.
Intusschen is het niet alleen meer raadsheer
Prince, die door middel van het Lescouvé-rap-
port als beschuldiger van Pressard optreedt;
ook oud-minister Reynaud, die in 1830 Sta
winsky wilde doen vervolgen, heeft zijn pogin
gen verijdeld gezien door Pressard.
Het verluidde namelijk, dat er in een der
Stawinskydossiers een nota zou zijn van den
toenmaligen chef van de financieele sectie van
het parket, Prince, waarin gezegd wordt, dat
tot niet vervolging van Stawinsky is besloten
als gevolg van een conferentie, die tusschen de
ministers Reynaud, Raoul Péret, toen minister
van justitie en Laval toen minister-president
zou hebben plaats gehad.
De heer Reynaud wil nu weten, hoe de heer
Prince aan die nota kan zijn gekomen en tevens
bewijst hij, dat de zaken zich heel anders
hebben voorgedaan. Wie heeft in dat geval den
heer Prince misleid 18 October had de minis
ter van financiën Reynaud de klacht tegen
Stawinsky ingediend. 25 Maart ontving hij ant
woord, dat subsistuut Pressard de zaak als af-
geloopen beschouwde. 15 Mei 1930 blijft minis
ter Reynaud op vervolging aandringen. 5 Juni
1930 deelt de officier van justitie mee op grond
van. een rapport Pressard, dat de kwade trouw
niet is gebleken.
19 Juni 1930 dringt oud-minister Reynaud
opnieuw aan en sinds Mei had ook de directeur
van de fondaenbeweging eenzelfde verzoek ge
daan. Ook de opvolgers van den heer Repime
hebben de classificatie van de zaak geweigerd.
De heer Prince moet dus belogen zijn geweest
en het vermoeden dat zulks geschied is door
Pressard dringt zich op.
De heer Pressard staat thans dus wel in het
midden van de belangstelling. De vermoorde
raadsheer had tot dusver dan drang door Pres
sard op hem uitgeoefend voor zich gehouden.
Het juiste licht op den heer Pressard is Prin
ce eerst opgegaan sinds het uitbreken van het
schandaal en voornamelijk na het eerste on-
derzoek-Lescouvé. Hij besloot daarom 'te gaan
vertellen, hoe de vork aan den steel zat en deed
dit 13 Februari. Hij beloofde de brieven den
17den te brengen, doch, zooals men weet, moest
hij eenige dagen uitstel vragen om ze eerst te
laten fetografeeren.
Pressard wist dus, dat het bekend worden
der brieven hem boven het hoofd hiag. Deze
brieven Hield Prince altijd bij zich en zij zijn,
na den moord niet teruggevonden. Men denkt
dat zij in de actetasch zijn gevonden door de
moordenaars De tragische dood van Prince
maakte het onmogelijk dat de raadsheer ze in
handen van den heer Lescouvé stelde.
In het tweede rappoi t van den heer Les
couvé worden n" f. S^prekken, die raadsheer
Prince met zi.in collega s heeft gehad, gemeld
en zonder *ic'h daarover uit te spreken, kan
de commissie, '°t de conclusie komen dat
in 1930-1931 Pvessard de vervolgingen heeft op
gehouden- terwijl hij wist wie Stawinsky was.
Ui' cc" en ander blijkt, wel, dat er een zeer
ernstige .„.aak Pressard" is, die de justitie wel
licht den weg jcan wyzen naar de hooge be
schermingen, die Stawinsky heeft genoten.
PARIjs, 13 Maart. (V.D.). Omtrent de ge
heimzinnige uitlevering der twaalfhonderd
chèquekwitanties van Stawinsky, verneemt de
•pers geleidelijk verschillende bijzonderheden.
De „Echo de Paris" vermoedt, dat de souches
niet uitgeleverd zijn, doch door een vertrou
wensman der politie zijn gekocht. Het blad
vraagt voorts, wat er gebeurd is met de sie
raden ter waarde van tien millioen francs, die
Stawinsky zich door de „Créditde Bayonne"
kort voor de ineenstorting heeft laten geven.
De „Petit Parisien" meent te weten, dat de
particuliere secretaris van Stawinsky, Romag-
nino, op 24 Februari naar Londen is geweest
en daar de souches uit een bankboek heeft
gehaald. Het zou een wraakneming van Ro-
magnino zijn geweest, die gezegd schijnt te
hebben: „Ik zal niet alleen vallen".
„Le Jour" verneemt, dat eenige souches uit
gescheurd waren en verklaart, dat dc onbe
kende laatste bezitter van het boek een ge
deelte van de namen heeft verdonkeremaand.
Het blad vraagt-zieh af, of hij daarmede goede
vrienden heeft willen redden of politieke
vrienden heeft willen dienen en zich tegen
represailles heeft willen beschermen.
Volgens de „Excelsior" zou de passencon-
tróle aan de Fransch-Spaansche grens aan de
Franscha, zijde verscherpt zij"- aaftgezien men
vreest,' dat personen, die in de Stawinsky-
affaire betrokken zijn. naar Spanje zouden
probeeren te vluchten.
Twee der aanbevelingsbrieven, waarin, ge
vraagd werd om een arbeidsvergunning voor
de actrices. Rit" GeorS cn KuP*«\ die bij het
Fransche ministerie van arbeid verdwenen
waren, zouden volgens het „Journal" terug
gevonden zijn. -iij zijn onderteekend dooi din
iuridischen adviseur van het ministerie van
financiën, Guiboud Ribaud.
Guiboud Ribaud gearresteerd-
PARIJS, 3 Maart. (R.o.) In het Stawinsky-
schandaal zijn Zaterdag weder een aantal
arrestaties verricht. De Parijsche rechter van
instructie heeft zich genoodzaakt gezien, den
bekenden advocaat Guiboud Ribaud wegens
medeplichtigheid aan bedrog en heling te laten
arresteeren. Guiboud Ribaud wordt beschouwd
als de man die in de Staw.insky-affnire achter
de coulissen werkte en die tot taak had, de
door Stawinsky opgelichte bedragen onder de
meeste verschillende handlangers tcv verdoe
len.
