fiP
Jsrti-fssr
DE FRAUDES AAN HET ABATTOIR
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
57ste JAARGANG.
MAANDAG 28 MEI 1934
No. 16957
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM'
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
HET NIEUWE ST. JACOBSGASTHUIS
H.0Mf,o°« mo.1 °jf°
lampekap
ORNAMENTEN
NOG
KETHEL
STEEDS VOORTZETTING
VAN HET GETUIGEN
VERHOOR
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
HET REQUISITOIR.
Het O. M. eischt tegen ieder der
verdachten zes maanden
gevangenisstraf.
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, Iranco
bij vooruitbetaling:
Per drie maanden f 3.25; per maand 1.10;
per week 25 cents.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXAMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar a 5 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- EN GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 16 regels 1.55, elke regel meer 25 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadv. worden geen -contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10
regels 1.15 regels 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering 500
«en wijsvinger; ƒ50.— bij ver
bij overlijden door een ongeval; ƒ500.bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.— bij verlies van een duim; ƒ75.bij verlies van
t.jies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt.
Opening door
minister Slotemaker.
is het nieuwe tehuis voor
Zaterdagmiddag de Burgemeester Knap-
ouden van ^ag htige wijze in gebruik genomen,
pertlaan op P belangStellenden bevonden zich
Onder de v Siotemaker de Bruine, minis-
Z' EXC; ^sociale zaken, de leden van Gedepu-
ter Jp'Staten P. de Bruin en Th. Heukels, de
nenneeerw. heer deken A. J. C. Schraag, het
rolle-e van B. en W„ verschillende raadsleden
en hoofdambtenaren en vertegenwoordigers
van verschillende organisaties op charitatief en
sociaal terrein.
Het eerst voerde de heer H. Stulemeijer het
woord en wel als voorzitter van het regenten
college van het St. Jacobsgasthuis. Het was
hem een groote vreugde en hooge eer, dat alle
rangen en standen der burgerij op dit oogen-
blik blijk van belangstelling gaven, en aldus
van hun warme waardeering getuigden voor
wat de regenten in den loop der eeuwen voor
de on- e£ minvermogende inwoners hebben
gedaan - in den loop der eeuwen, want het
gesticht is ontstaan onder Aieidis van Henegou
wen tante van Floris V. In 1286 vaardigden de
schepenen de verordening uit dat iedere Schie
dammer bij zijn dood zijn ot haar beste kleed
aarT het gasthuis zou vermaken.
Het oude huis werd in 1786 door een ander
vervangen doch omstreeks 1900 kwam men tot
het inzicht, dat ook dit niet meer aan de rede
lijke eischen beantwoordde. Het is aan de
samenwerking tusschen den Raad, B. en W., óe
administrateuren van het Fabri-fonds, de re
genten van het St. Jacobsgasthuis en de diaco
nieën der Ned. Herv. en der Evangelisch"
thersche Gemeente te danken, dat er thans e
nieuw gebouw kan worden geopend.
De laatste dertig jaar heeft men echter mets
dan besluiten genomen. Dit moet e
aan onwil of zucht tot teS^r^gde een ver
schreven worden Niemand veri ns^ feepal
fraging maar het bleek, c zonder de oude
inzake het bestekleed, J ortieefde; een goede
sanctie van gijzeling, no werd steeds doQr
oplossing van het vraa0°
een betere vervangen^ Raadsbesluiten van
„SPr;~5d!n 21 October 1932 betreffen-
13 Februaren verdeeling van het Fabri-
f8 ds en den ruil van het oude gebouw tegen
nipuwen grond, welken de regenten en de ge
meente met elkaar z ouden volbrengen. Aan
vankelijk had de heer Stulemeijer ten aanzien
van de inrichting van het nieuwe gebouw, het
zaalsysteem willen handhaven, doch de moe
der-overste van de Su Anna-slichting te Nij
megen had hem ervan overtuigd, dat het ka
mersysteem verreweg de voorkeur verdiende,
gpr. bracht dank aan de commissie van advies,
den architect, den heer P. Sanders, de aanne
mers, de onder-aannemers en allen, die aan de
totstandkoming van het gebouw hadden meege
werkt, en hij hoopte, dat de inrichting in lengte
van jaren een zegen voc| de ouden van dagen
moge blijven. Dat, zoo besloot spr„ geve de
goede God!
Hierna was het woord aan minister Slote-
maker de Bruine. Het eerste wat Z. Exc. treft
het mooie en voortreffelijke werk, dat hier
is totstandgebracht, is het feit, dat men hier
staat \mor het resultaat van samenwerking.
Deze werd door allen gewild, maar toch niet
gemakkelijk verkregen. Spr. vermoedde dat
het doorzetten ondanks a met m
de laatste plaats te danken i- c f®°-
even had gesproken (apptóush^ alXel.moem^_
steanStyT i^ns het noodzakelijk dat er
samengewerkt wordt, maar hoe moeilijk is net
meestal om die samenwerking te vinden, want
ondanks allen goeden wil, gaan wij vaak ver
schillende kanten uit.
Het tweede, dat den minister treft, is het feit,
dat dit werk verricht is kunnen worden ten
gevolge van de milddadigheid der vorige ge
slachten. Dit leert ons, dat wij een roeping heb
ben ten opzichte van hPn, die na ons komen.
Vervolgens treft het spr., dat men hier samen
is met het oog op de zorg voor ouden van
dagen. Wij allen worden telkens benauwd door
de veelheid van nooden waarin moet worden
voorzien. Hoe kunnen wij een gansch lk
ietwat helpen? Bedenken wij, dat ook het on
derdeel, dat hier behartigd wordt, een deel j
van het geheel. Wie de jeugd heeft, heeft de
van het g middelbaren leeftijd heeft
te geven, die hen verkwikt.
I Laat U w
door ons overtrek ken
en bij verhuizing uw
overhangen volgens
voorschrift U. E. B.
Mae, „T LICHTPUNT". Hoogstraat 109, Tel. 6B683
Keel. 132S1
vierde getroffen door de
De minister 15 tenkamersysteem. Hij wil geen
toepassing van het Ka® g strijdvraag, maar
partij kiezen in s gedach_
hij vindt het een buitenge veel mQ
te, dat men de ouden van persoonlijk-
gelijk als enkelingen wilde zelf te zijn>
heden, die het recht hebben hu-s zul_
Spr. vertrouwt, dat allen, die üdkhedenj
len werken, zich ondanks alle
met heel hun hart zullen geven v° j^a
hier hun levensavond mogen doorbr g
zijn wenschen te hebben samengevat
woord van den profeet Zacharias g
gchieden ten tijde des avonds, dat het licht zaï
wezen verklaarde de minister het tehuis vooi
geopend.
HET FABRIFONDS
Hierna sprak ir. C. Houtman als voorzitter
van het college van administrateuren van het
f°nds herkomstig van het voormalig oud-man
huis (Fabrifonds). Spr. bracht in herinnering,
dat de voornaamste taak der stadsregenten was,
zorg te -<do richtiffe iiitvnm.:-»
o - V-u ctgeri VUUl "V. O- 'wung Vdli
het testament van Servaas Pieterzoon Fabri,
bepalende dat een gasthuis zou worden opge
richt voor diegenen van zijn bloed, die tot
armoede zouden vervallen enz. Dit gasthuis is
'A,uaen vervallen enz. 1J1L smihuis is
spoedig na Fabri's dood gesticht, en het heeft
twee eeuwen bestaan en wel aan de Lange
Kerkstraat tegenover de Gr00te Kerk. Het is
verkocht, wat na terugbetaling van subsidies
een bedrag opleverde, dat sterk groeide. In
1843 bedroeg het fonds 36,000, in 1895
254.000, in 1922 638.000 en thans Is het
994.000 groot. Dikwijls hebben nakomelingen
van Fabri aanspraak op het geld gemaakt,
hoewel zij slechts recht op verpleging hebben.
Van 1910—1014 is er contra de gemeente en de
regenten een proces gevoerd, dat deze hebben
gewonnen. In 190U achtte men den tijd »e-
komen om plannen te maken voor den bouw
ieuw tehuis. De vertraging had,
komen
van een nieuw
hoewel zij niet gewild werd, ten gevolge, dat
het kapitaal nog toenam, en het accres was
eigenlijk wel noodig om den bouw en de ex
ploitatie overeenkomstig den opzet te kunnen
volbrengen. Er werden voor den bouw 425.000
aan inschrijving in het Grootboek verzilverd,
de rente van 175.000 zal de exploitatie moge
lijk maken, terwijl voor de rente van de over
blijvende 400.000 aan 38 menschen in andere
gestichten bijdragen in de verplegingskosten
worden verleend. Dit huis is 'n aanwinst voor
de gemeente. De menschen, die er zullen wor
den opgenomen, zullen alle reden tot tevre
denheid hebben. Alleen betreuren de admini
strateuren het, dat de naam Fabri niet in den
naam van het huis is opgenomen.
Daarna feliciteerde de heer P. v. d. Vlies,
voorzitter van het college van diakenen der
Ned. Hervormde Gemeente, de regenten met
de opening van het nieuwe tehuis. Ook voor
de diakenen is het vandaag een schoone dag.
De tijd yan onderhandelen, spanning en zorg
is voorbij, en aan bijna al onze wenschen is
voldaan. Spr. herinnerde er aan, dat er 55 Her
vormden in het St. Jacobsgasthuis worden
verpleegd, en ten slotte bood hij namens de
diakenen 100 aan als bijdrage in de kosten
eener radio-installatie.
Nadat ook de heer F. Lechner, voorzitter
van het college van diakenen der Evangelisch-
Luthersche gemeente, een woord van geluk-
wensch gesproken en een gevuld couvert voor
den radio-aanleg geschonken had, kwam dr.
J- H. Adriani te Utrecht, die met de heeren
J. Welling en A. v. Gendt te Nijmegen de
commissie van Advies had gevormd, betoogen,
dat het werk der commissie werd verlicht door
het besef, dat de regenten niet zouden rusten,
voordat het nieuwe tehuis er .stond.
DE APOSTEL VAN SPANJE.
Voorts wees spr. er op, dat de naam hier
van herinnert aan de vereering van den apos
tel van Spanje, wiens gebeente zou rusten in
de beroemde kerk van Compostella. Reeds in
de 10e. eeuw begon dit graf pelgrims te lokken,
en ontzaglijk groot is de beteekenis van die
bedevaart geworden voor de ontwikkeling van
de kunst, voor den bouw van kerken, kapel
len en niet in het minst voor den bouw van
gasthuizen. Het is, volgens spr., niet over
dreven te bewereö, in cle 12e, 13e en 14e eeuw
Frankrijk en de Zuidelijke Nederlanden als
overdekt werden met gasthuizen gewijd aan
St. Jacob. Ook ons land heeft er meerdere ge
kend, veie zijn verdwenen, zooals b.v. dat te
Utrecht, maar Schiedam en Dordrecht heb
ben de traditie tot den huidigen dag bewaard.
Zij hadden veelal het karakter van verblijf
plaatsen voor passanten. Het gehalte van de
bewoners was destijds niet hoog, en de naam
van de groote zaal, de „bayerd", herinnert ons
aan de wanorde die er doorgaans heerschte.
Maar dat is geen reden om minachtend van die
instellii n te spreken: zij waren aangepast
aan de behoeften van den tijd en uitingen van
het liefdebetoon van vrome mannen en vrou
wen. die het schriftwoord „Tracht naar her
bergzaamheid" in toepassing brachten.
De heer J. Dinkelaar, voorzitter van Maat
schappelijk Hulpbetoon, slaakte de verzuchting:
Het leed is geleden! Wat tot stand gebracht is,
heeft de volkomen goedkeuring der commissie
voor M. H. Tot nu toe was het onaangenaam
he menschen naar het gasthuis te sturen, en
ais er een weigerend antwoord kwam, dorst
he commissie haar zin niet door te drijven.
Jammer, dat één wensch niet vervuld is, n 1.
dat de ziekenafdeeling geen deel uitmaakt van
een groot pian. Zou de zuinigheid de wijsheid
met bedriegen? Schiedam mag echter trotsch
zijn op het nieuwe .gebouw.
Na een felicitatie van het lid van Ged. Sta
ten de heer Heukels noemde mr. M. M. v.
Velzen het feit, dat de eerste burger der stao
en de voorzitter van het regentencollege een
en dezelfde persoon zijn, een zeer gelukkige
combinatie en een van de belangrijkste factoren
die naar de overwinning der moeilijkheden
leidden. De architect heeft het mogelijk ge
maakt, dat de menschen hier het „instinct du
bonheur" kunnen laten gelden. Namens hot
gemeentebestuur wenschte spr. den heer Stu
lemeijer geluk met het verkregen resultaat.
De moeilijkheden, die de inrichting van het
oude huis aan de Hoogstraat aan de zielzorg
in den weg legde, werden hierop door dr. J.
wart, Hervormd predikant, geschetst. Door
net kamersysteem zijn de menschen beter tc
r> h" en Persoonlijker te behandelen.
e. c.er. G. Visser bood na een speechje,
de h" h Vooral de waardeering vroeg voor
"v" b°Uw geleverde arbeidsprestaties,
dra„ de5VSchied. Bestuurdersbond, een be-
VervnUr °°r de radio-installatie aan.
Sanders I°S acht de architect, de heer F.
commissie 6 aang?narne samenwerking met de
innerni" van adyies en de regenten in her-
schen schrijver' be^j iS V°lgenS den1(fra"-
inspiratie, doch voor c P
dit laatste percentage U PCt tra"sPiratie, en
het beschikbaar gestelde"^*"Irees de
aannemers Knijpers en Kl0ppegrs Paie or_
der aannemers, en de opzi^Jj qd keurige
wijze heeft de heer Snijders aanle^ van den
5000 M2. groeten tuin, uitgevoerd Ten slotte
uitte de bouwmeester de hoop.' dat de ver
pleegden het tehuis met dezelfde Uefde 20U_
Sen bewonen als waarmee hij en zij„ ^de-
werkers het hebben gemaakt. meae
Mej. Kors, de directrice, die hierna sprak
zeide, dat zij onder Gods zegen wederom zou
trachten zich het m haar gestelde vertrouwen
waardig te maken. Zij zette nog een pluim op
den hoed van dr. de Bruyn, die als geneesheer
van het huis voor elke kwaal een middeltje
weet, zoodat de verpleegden hier erg oud wor
den. Van de 63 zijn er 14 tusschen de 80 en
85, en verleden week is spreekster s „oudste
dochter" 95 jaar geworden.
Hierna sloot de heer Stulemijer met een
dankwoord de plechtigheid, die in de groote
recreatiezaal had plaatsgevonden, waarna eem-
ge ververschingen werden aangeboden en men
het gebouw ging bezichtigen.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere oft'iciëele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur.
NIJVERHEIDSAVONDSCHOOL
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
doen te weten, dat de Raad in zijn openbare
vergadering van den 13en October 1933 heeft
vastgesteld een verordening op de heffing van
schoolgeld te Schiedam, welke verordening bij
Kon. Besluit van den 3en Mei 1934 is goedge
keurd.
En is hiervan afkondiging geschied, den 28en
Mei 1934.
SCHAKEN
Om het kampioenschap van Schiedam
Van de uitgestelde partijen zijn nog gespeel!'
J. F. W. MeyerJ. J. Th. Penning. Zwart
koos op d4 en 2c4 de Budapesterverdediging
Pf6 en e5, en het mocht hem gelukken om
Meyer zijn tweede verliespunt te bezorgen.
Verder won Meyer van J. Slobbe en verloor
Switser zijn afgebroken partij tegen Slobbe.
P. Zwart speelde tegen Huber en kwam na
een overwegende stelling de kwaliteit voor.
Worsteling speelde zijn afgebroken partij te
gen Slobbe zeer sterk en wist door het op
rukken van een pion de ontwikkeling van den
geheelen zwarten D-vleugel tegen te gaan. Dit
was wel een sterk staaltje van blokkeering
Het gemis van een ontwikkelden looper, paard
en toren kostte Slobbe dan ook materiaal op den
koningsvleugel.
De stand in de bovenste helft is nu op ds
ranglijst:
1. J. F. W. Meijer 6 pnt. uit 8 part.; 2. W.
Worsteling 6% pnt. uit 9 part.; 3. P. J. H.
Willems 7% pnt. uit 11 part.; 4. J. J. Th. Pen
ning 6,'4 pnt. uit 11 part.; 5. C. v. Wingerden
5 pnt., uit 9 prat.; 6. J. Penning pnt., uit 9
partijen.
JUBILEUM BOSCHWACHTER
STERREBOSCH
Gusto's muziekvereeniging, directeur J. K. C.
Karsseboom, is voornemens om, na verkregen
toestemming, morgen, Dinsdag 29 Mei, 's avonds
8 uur, den heer A. A. v. d. Graaf ter gelegen
heid van dien 25-jarig jubileum als boschwacli-
ter van het Sterrebosqh, aan diens woning
de alom bekende Boschwachterswoning een
serenade te brengen. Afmarsch te 7.45 uur van
af het gemeente-ziekenhuis.
ER ZAT GEEN KOE, MAAR 'N BOOT
AAN T TOUWTJE
Men kent het verhaaltje van die veedieven,
die zich voor den rechter trachtten te redden
door te vertellen, dat zij alleen maar een
touw hadden willen meenemen en pas later tot
de ontdekking kwamen, dat er een koe aan
zat.
Iets dergelijks is thans eenigen jongens, die
bij de fabrieken van Van Nellen aan het wan
delen waren, overkomen. Ook zij zagen er
gens een „touwtje" liggen, maar nu bleek er
later geen koe noch een ander beest aan vast
te zitten, zelfs geen yo-yo of een steenen uit
den grond zuigend stukje gummi, maar een
bootje een bootje dat in de Schie onder
water lag, terwijl het „touwtje" er boven uit
stak.
Wat iedere andere Hollandsche jongen zou
doen, deden oo kzij: toen het bootje op den
doen, deden ook zij: toen het bootje op den
schept en dan was het „varen, varen over de
baren", al waren deze dan ook maar de
schuchtere rimpelingen in het water van de
Schie.
De pret heeft echter niet zoo heel lang ge
duurd, want al spoedig kreeg een brugwach
ter de jeugdige varensgezllen in de gaten en
deze waarschuwde de Schiedamsche politie
welke hen onder deze gemeente sommeerde
om naar den kant te komen. Aldus geschiedde,
en de politie nam het bootje in beslag, maar
het schijnt, dat het den jongens niet verder
lastig zaj worden gemaakt.
Intusschen blijkt uit een en ander weer eens
dat men erg voorzichtig moet zijn met het op
rapen van touwtjes!
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 27 Mei. Vertrokken Ned. m.b.
Palma, met olie naar Harburg.
DE GEMEENTERAAD.
De raad dezer gemeente is in openbare ver
gadering bijeengeroepen tegen Dinsdag 29 Mei
des avonds te half acht.
BEKERWEDSTRIJDEN BURGERWACHT.
Zaterdagavond is de vierwekelijksche beker
wedstrijd van de burgerwacht alhier gesloten.
Gemiddeld namen 35 schutters aan den wed
strijd deel. In de regelingscommissie hadden
zitting: dr. G. Sauer, F. van de Wildt, Ch. C.
Ruijs, K. Kool en W. Peters. Als baangriffier
heeft de heer A. Bliek uit Schiedam geheel
belangloos zijn medewerking verleend.
De uitslag luidt: Klasse AI: W. Peters, 189
punten; klasse A II: Q. P. van Lindt, 186 pun
ten en klasse B: H. de Lange 184 punten.
De heer H. de Lange die nu 3 maal achtereen
in klasse B. de hoogste schutter was, zal eige
naar van den beker worden. De heeren Peters
en van Lindt krijgen ieder een herinnerings-
medaille.
R. K. VOETBAL
Gisteren speelde C.V.C. 1 op zijn terrein een
competitie-match tegen Oliveo 3. Vóór de rust
ging het spel gelijk op, zoodat de stand bij
de pauze 2—2 was. Na de rust nam C. V. C.
zijn taak wat al te gemakkelijk op, waardoor
de gasten uit Pijnacker zonder veel moeite
tweemaal achtereen wisten te scoren (42!
c- V. c., dat begon nu in te zien, dat er flink
aangepakt moest worden, wilde het ongeschon-
den uit het strijdperk treden, slaagde er in om
gedurende het laatste kwartier tweemaal den
vijandelijken doelman te verrassen (44). Toen
e scheidsrechter het einde blies, was er niets
in den stand veranderd.
De rechtbank heeft vandaag voortgezet de
behandeling van de zaak tegen de acht hulp
keurmeesters van het Rotterdamsche abattoir,
die zich zouden hebben
corruptieve handelingen.
Het getuigenverhoor wordt voortgezet.
„En doet u daar niets aan
De oud-hoofdagent van politie H. Israëis,
vroeger chef van den politiepost Crooswijksche-
weg, had in 1914, toen hij zich bij den directeur
van het abattoir over een portier had beklaagd,
van den directeur vernomen, dat het dezen be
kend twas. dat er keurmeesters waren die zich
lieten omkoopen. „En doet u daar niets aan"
had getuige gevraagd. Getuige zegt verder, dat
hij van Dr. Dhont ook nooit medewerking heeft
gehad bij de opsporing van strafbare feiten. Ge
tuige deelt nog een geval mede dat een keur
meester, die thans niet meer in dienst is, zich
een fooi van f 10.heeft laten geven. Dat ge
val is aan den directeur gerapporteerd, doch
deze wist de zaak zoo te wenden, dat de agent
van politie, die het feit geconstateerd had, nog
gevaar geloopen heeft gestraft te worden.
De vethandelaar van Walsem verklaarde dat
eiken Vrijdag een wagon vet uit Brussel aan
kwam, die gekeurd werd na sluitingstijd. Voor
de keuring betaalde getuige f 5.aan den
dienstdoenden keurmeester. Het vlugge keuren
was getuige wel een fooi van f 5.waard.
Zaterdagsmorgens nam de keurmeester De H
uit de aangevoerde manden dan 3 tot 5 K.G.
vet, omdat hij liever vet dan geld had. De H.
nam eiken Zaterdagmorgen de hoeveelheid vet.
Getuige moest daar noodgedwongen wel mee
accoord gaan, want anders werd er geen spoed
betracht met de keuring. Getuige's vader heeft
daar tenslotte een eind aan gemaakt, want De
H. ontzag zich niet de beste stukken vet uit de
zending te nemen. Dat was ongeveer één maand
voordat dr. Houthuis als directeur aan het
abattoir kwam.
„En voor dat kwartier nam u
5 k.g. vet".
De president: Weet u wat De H. met al dat
vet deed?
Getuige: Neen.
De president: Die wekelijksche hoeveelheid
toch veel te groot voor huiselijk gebruik?
Getuige: Zeker. Daarvoor is 1 K.G. wel vol
doende.
Verdachte De H.: Wij gebruiken veel meer.
De president: Ja, maar dat koffertje van u
ging ook «lken dag maar mee.
Verdachte De H. zegt nog, dat hij het vet
kreeg, omdat hij Zaterdagsmorgens vroeger
kwam om het vet van getuige van Walsem te
keuren.
Getuige van Walsem: Dat is maar een hoogst
enkele maal het geval geweest.
Verdachte De H.: Een enkele maal! Eiken
Zaterdagmorgen kwam ik een kwartier vroe
ger.
De president: En voor dat kwartier nam u
5 K.G. vet. Alle schaamtegevoel schijnt uit u
geweken.
Daarop wordt gehoord de oud-opzichter van
het abattoir M. B. Schroder, die inlichtingen
geeft over de toestanden, zooals ze aan het
abattoir bestonden in den tijd, dat dr. Dhont
directeur was. Uit zijn verklaringen bleek, dat
het personeel van het abattoir door den direc
teur veelvuldig voor eigen diensten werd ge
bruikt. Altijd waren er een paar man bezig aan
het zolder opruimen, zeilboenen, glazen zeemen
enz. De schilder van het abattoir was ongeveer
altijd voor dr. Dhont aan den gang. Een ander
heeft ongeveer drie maanden achtereen ge
werkt in den moestuin, van dr. Dhont, waar
van alles gekweekt werd. Het blijkt uit de
verklaringen van getuige, dat hij het met dr.
Dhont niet al te best kon vinden.
De president vraagt: En hoe was het nu
met dr. Westholz?
Getuigte: Met dr. Westholz heb ik het altijd
goed kunnen vinden, maar wat had deze te
zeggen? Dr. Dhont was de Czaar, die aan het
abattoir alleen te bevelen had.
Getuige zegt vervolgens, dat in strijd met
de verordening het keurloon niet vooruit be
taald werd.
Dr. Houthuis: Dat is inderdaad het begin
van de geheele misère geweest.
Getuige vervolgend, zegt ook eens een rap
port over den keuringsdienst aan dr. Dhont
te hebben uitgebracht, maar daarvan heeft hij
geen genoegen beleefd, omdat hij daarin dingen
heeft geschreven, die dr. Dhont liever niet
wist. Zoo had hij zich daarin uitgelaten over
de geruchten, die er gingen, dat de keurmees
ters zich lieten omkoopen. Dr. Dhont heeft ge
tuige toen bij zich laten komen en hij had toen
gevraagd: Is De H. daar ook bij? Het was ge
tuige's indruk, dat dr. Dhont van die wantoe
standen volkomen op de hoogte was.
Een paar jaar geleden heeft getuige gezien,
dat een klier van een goedgekeurd dier ge
hecht werd aan een ongekeurd dier, dat door
verdachte BI. zou worden gekeurd.
Roukens een beste man,
maar hij heeft geen rug.
Getuige heeft er den veearts Roukens op
attent gemaakt maar die gaf alleen opdracht
tot steriliseeren, want Roukens is een beste
man "zegt getuige, maar hij heeft geen rug.
De president: Die zal uitgehakt zijn!
Getuige maakt verder nog gewag van de
geruchten die er geloopen hebben, dat dr.
Dhont, die het Maandags en Dinsdags zeer drujc
had met het keuren van de uit Engeland in
gevoerde paarden, van elk gekeurd paard 1
zou hebben ontvangen Het blijkt echter, dat
deze betaling geheel regelmatig is, want dat
die keuringen verricht waren door dr. Dhont
als waarnemend districtsveearts.
De koeknecht A. Dupree was in 1903 door
dr. Dhont aangenomen op een weekloon van
9. Daarbij kwam nog verval had de directeur
gezegd. Dat verval bestond in het verkoopen
van slachtafvallen, vet voor technische doel
einden en opgevangen bloed.
De inspecteur van politie P. C. de Jong wordt
gehoord over de verklaring van getuige Israels.
De inspecteur herinnert zich in 1916 een rap
port gekregen te hebben van een agent, die
geconstateerd had, dat een keurmeester (niet
één van deze verdachten) van den eigenaar
van het gekeurde dier een bankbiljet van 10
had ontvangen. Die eigenaar is toen door ge
tuige gehoord, doch deze had verklaard het
bankbiljet teruggeven te hebben dat hij den
vorigen dag van den keurmeester had geleend.
De halwerker P. W. Baggerman verklaarde
evenals getuige Duprée, aangenomen te zijn
met vooruitzichten op verval. Dat verval be
droeg ongeveer 1 a 1.25 per week. Getuige
vertelt verder van een pensenhandel met Bier
man, die eens per maand betaalde aan den di
recteur, die het ontvangen geld onder de hal
werkers verdeelde.
De grossier A. Broere verklaarde aan de
keurmeesters fooien te hebben gegeven. Dat
was gewoonte.
De president: Was het ook niet, omdat de
keurmeesters wel eens een oogje dicht deden?
Getuige: Neen. Wel werden soms varkens
met gebroken pooten goedgekeurd, zonder aan
snijding, maar dat gebeurt ook nu nog.
De president: Maar u kreeg er de boodschap
bij, dat u moest zorgen dat de keurmeester er
geen last van kreeg.
Getuige zegt op nadere vragen nog, dat hij
in 1933 nog fooien gegeven heeft aan de ver
dachten R. BI. en Bo.
De grossier H. Roos heeft er bij dr. Westholz,
die in die jaren directeur was van het abattoir,
over geklaagd, dat het vleesch, dat van buiten
de gemeente werd aangegeven, in het keur-
lokaal niet werd gewogen, doch geschat. Vol
gens getuige kwam het wel voor, dat het
vleesch gestempeld werd, zonder opnieuw ge
keurd te zijn. Over het fooienstelsel heet ge
tuige niet tegenover Westholz geklaagd.
De laboratoriumbediende F. G. P. van Es.
durfde niet te zeggen, of er gebrek aan mede
werking bestond va% de veeartsen, die door
de keurmeesters gehaald werden bij keuringen.
Hoe het tusschen 12 en 2 uur was, weet ge
tuige niet, dan was hij ook weg.
De president: Dat was dan de algemeene
rustpoos.
Getuige J. A. Groenendaal, halwerker, is
onder dr. Dhont meermalen gerequireerd om
schoonmaakdiensten te doen in de dienstwoning
van den directeur.
De halwerker P. J. Terpstra heeft langen
tijd in den tuin van dr. Dhont gewerkt. Hij
heeft daarvoor nooit extra belooning gekregen.
Voor verdachte De H. heeft getuige wel eens
kippen verzorgd, die De H. op het abattoir
hield.
De veearts-bacterioloog Anemaat verklaart,
dat er tegenwoordig een betere verhouding is
onder de veeartsen aan het abattoir. Van een
weigering om bij een keuring te assisteeren,
heeft getuige nooit gemerkt. Tusschen 12 en 2
moesten de keurmeesters wel eens wachten,
maar volgens getuige was dat niet zoo'n be
zwaar.
Verwacht wordt:
Zwakke tot matigen, Noord-Westelijke tot
Westelijken wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig
of geen regen, iets zachter overdag.
Lichten op van 's avonds 9.34 tot 's morgeus
4.20.
SCHIEDAM, 28 Mei. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn
Moutwijn per H. L. ad 46 pet. f 10.
Spoeling
Spoeling f 0.80 a f 0.90.
DE HALVE TON ERUIT!
Wie heeft no. 13122?
Allen, die een ander nummer in bezit hebben,
hebben geen kans meer op de 50.000. Want
die is op bovengemeld nummer gevallen.
Maar nu alle hoop gevestigd op de ton.
„Daar moet je den weg voor
weten".
De veearts B. Crezee doet mededeeling van
een voorval, dat zich afgespeeld heeft in den
tijd, dat dr. Westholz adjunct-directeur van het
slachthuis was. Getuige was eens door een
boer gehaald bij een heel slechte koe. Op de
vraag van den boer, of getuige meende, dat die
koe zou worden goedgekeurd, had getuige ont
kennend geantwoord. Een paar dagen later had
de boer getuige verteld, dat hij de koe voor
200 verkocht had aan iemand in Hillegers-
berg, dat ze geslacht was en goedgekeurd.
„Daar moet je den weg voor weten". Het dier
was naar de boer verder verteld had, per wagen
naar het slachthuis vervoerd en in een zij
straatje gelost en Kollaardt had aan den keur
meester 10 betaald.
Getuige heeft daarop het abattoir ingelicht
en toen hij later dr. Westholz sprak, had deze
hem toegevoegd: Moet je onzen dienst blamee-
ren? Naar getuige meent, is deze zaak niet
verder onderzocht.
De halwerker P. C. Wensvoort heeft ook wel
in de dienstwoning van dr. Dhont gewerkt.
De schilder H. v. Dam deed eveneens wel
persoonlijke diensten voor dr. Dhont. Een
enkele maal heeft hij messen geslepen.
De opzichter J. Aulman, vroeger portier, had
geen opdracht te rapporteeren, als het vee
loopend het abattoir bereikte. Wel deed hij
dat, als hij hoorde, dat er wrak vee in zij
straten werd gelost. Maar altijd was getuige
daar niet van op de hoogte. Het was getuige
niet opgevallen, dat de aanvoer van wrak vee
tusschen 12 en 2 uur grooter zou zijn, dan op
andere uren van dien dag.
Dat er fooien gegeven werden, was algemeen
bekend.
De president: Waarom hebt u er dan nooit
met uw superieuren over gesproken. U was
toch opsporingsambtenaar?
Getuige Aulman: Er gingen wel geruchten,
maar er waren geen bewijzen.
Vervolgens wordt dr. Dhont opnieuw ge
hoord over de verklaringen van den getuige
Schroder, die in 1905 aan het abattoir "ekbmen
is en dadelijk gehoord had dat er „gebaskerd"
werd, en die een rapport over misstanden aan
het abattoir aan dr. Dhont heeft uitgebracht.
Dr. Dhont zegt wel moeilijkheden gehad te
hebben met Schroder, die zich aan kwaad
sprekerij over hem had schuldig gemaakt en
die een ongepaste controle uitoefende op zijn
directeur over werkzaamheden die deze deed
als rijksambtenaar, n.l. als plaatsvervangend
districtsveearts.
Ook over de kwestie of dr. Dhont op onregel
matige wijze gas betrok, doordat er een wij
ziging in de gasleiding zou zijn gemaakt, zegt
getuige, dat hij in zijn dienstwoning vrij gas
gebruiken mocht.
Dr. Dhont herhaalt zijn reeds vroeger afge
legde verklaring, dat hij nooit geweten heeft
dat er toestanden aan het abattoir hebben be
staan, zooals nu gebleken is. Getuige kon dat
ook niet weten, als dat hem niet werd mede
gedeeld. Hij kwam den laatsten tijd niet zoo
veel meer bij de keuring. Hij liet dat over aan
de andere heeren, en kwam niet meer zoo di
rect met de keurmeesters in aanraking.
De president: Maar die toestanden betroffen
niet alleen de laatste jaren. In 1907 en 1914 en
1916 zijn er ernstige grieven te uwer kennis ge
bracht en men maakt u er een grief van, dat u
toen niet een diepgaande instructie hebt ge
houden, om het kwaad den kop in te druk
ken.
Dr. Dhont wordt dan gehoord over het door
getuige Israëis naar voren gebrachte feit be
treffende een fooi van f 10.aan een keur
meester. Getuige weet zich daar niets van te
herinneren.
Het O.M.: U hebt toch tegen verdachte J.
wel eens gezegd: Hou jij je mond maar, jij
hebt wel eens f 10.— aangenomen. Dat had
toch aanleiding voor u moeten zijn om een
onderzoek in te stellen.
Getuige ontkent oogluikend te hebben toe
gestaan, dat er fooien werden gegeven. Wel
wist hij van het bestaan van een sfeer, waarin
verkeerde dingen gebeuren, omdat daarin men
schen verkeeren die maar al te graag de wet
willen ontduiken. Omdat hij dat wist, heeft hij
meermalen den keurmeesters voorgehouden,
dat zij als eerlijke menschen hun plicht hadden
te doen. Hij is soms wel eens wat te toegeefelijk
geweest, maar hij was dat met nobele bedoelin
gen en zeker niet om toestanden in de hand
te werken, die niet door den beugel konden.
De president: Ja, maar het is le premier pas,
qui coüte.
De president vraagt aan de verdachten of zij
zich wel herinneren, dat dr. Dhont hen ernstig
heeft onderhouden.
Geen der verdachten weet het, behalve De H.
Getuige dr. Dhont geeft toe, dat er wel
werkzaamheden in den tuin werden verricht.
Vervolgens zegt getuige van Tongeren, op
zichter van het slachthuis, wel eens gehoord te
hebben, dat dr. Dhont ten onrechte gratis gas
zou betrekken. Ook heeft deze getuige den
directeur dr. Dhont er mee in kennis gesteld,
dat aan den portier fooien werden gegeven.
„Maar die menschen doen er ook wat extra's
voor", had dr. £>hont gezegd.
Op een vraag van mr. Donker, zegt de des
kundige, dr. van der Slooten, dat de ervaring
leert, dat ondanks de verleiding die er aan een
slachthuis bestaat, er groote groepen van keur
meesters zijn, die daaraan weerstand kunnen
bieden. Getuige heeft niets dan gunstige erva
ringen met het corps keurmeesters.
Aan het abattoir is het on
mogelijk eerlijk te blijven.
Dr. Houthuis is van oordeel, dat het voor
een keurmeester aan'het Rotterdamsche abat
toir onbestaanbaar was om eerlijk te blijven,
zoolang het mogelijk was, dieren binnen te
brengen, die niet betaald en gekeurd werden.
Hoe noodzakelijk het was een levende keuring
in te voeren, moge uit enkele cijfers blijken.
Van 28 Augustus af is de levende keuring
ingevoerd. Tot eind 1933 is voor 448 dieren een
voorwaardelijke vergunning tot slachten ge
geven en in het loopende tijdvak van 1934 aan
874 dieren. Onder die ruim 1300 wrakke dieren
zouden zeker 36 gevallen zonder de levende
keuring verdonkeremaand zijn geworden en in
152 gevallen zou het ontdekken zeer moeilijk
zijn geweest, want onze slachters zijn ware
artisten in het verwijderen van pathologische
afwijkingen.
Ten bewijze, dat aan het Rotterdamsche
abattoir ook goed vleesch wordt aangevoerd,
zei dr. Houthuis, dat er in denzelfden tijd 31.000
normale slachtingen hebben plaats gehad met
54 afkeuringen, terwijl van de 1300 wrakke
koeien er 74 werden afgekeurd. Wel een bewijs
dus, dat de levende keuring noodzakelijk is.
Ten opzichte van de verdachten S. en BI.
merkte- dr. Houthuis op, dat door hun optreden
bereikt is, dat de frauduleuze slachtingen in
Ouderkerk a.d. IJssel ontdekt zijn kunnen wor
den. Van Bi. heeft getuige altijd den indruk
gehad, dat hij met groote plichtsbetrachting
zijn werk heeft gedaan en het is hem onbegrij
pelijk, dat deze man voor de verleiding is be
zweken Ook van de andere keurmeesters heelt
getuige na zijn optreden als directeur niets
onregelmatigs gezien.
Hierna wordt gepauzeerd.
In de middagzitting is het woord aan den
vertegenwoordiger van het O. M. mr. E. D. H.
Schutter voor het nemen van zijn requisitoir.
Het O.M. achtte redenen aanwezig, om alle
verdachten over één kam te scheren. Over alle
verdachten zijn gunstige reclasseeringsrappor-
ten, doch de feiten zijn te ernstig voor een
voorwaardelijke straf.
Het O.M. eischt dan tegen ieder der verdach
ten een gevangenisstraf van zes maanden.