PUROL
HAD ROEHM DE SA. BEWAPEND?
Geneest
UIT HET LAND DER
FUSILLADES.
ZAL DE DOODENLIJST
BEKEND WORDEN
HET VERRAAD DER S. A.
INTERVIEW MET
LUTZE.
NIET ZOO GUNSTIG
EDEN ZIET TOEKOMST
DONKER IN.
CHAMONIX' GEHEIM.
ZATERDAG 7 JULI
1934
Alles is er volkomen gewoon, maar
de ondergrond kan niet
gezond zijn.
EEN NABESCHOUWING.
,.JIJ HITLER
REQUIEMMIS VOOR KL AU SETS ER
VERBODEN.
Ook oud-minister Treviranus
gefusilleerd.
ROEHM'S PLANNEN EN
TOEBEREIDSELEN.
Zijn benoeming ivas een verrassing
voor hem.
DE VERHOUDING TUSSCHEN
S. A. en S. S.
KARDINAAL FAULHABER.
DE CONCORDAATONDERJIANDE'
LINGEN TE BERLIJN.
N. S. D. F. B. EN HITLER.
BARTHOU VOOR DE COMMISSIE
VAN BUITENLANDSCHE
ZAKEN.
Protest tegen de insinuatie als zou
Frankrijk bij het Roehm-complot
betrokken zijn.
GOERING HEEFT EEN PLAN.
DREIGT OPSTAND IN
MEXICO
VERSLAGEN CANDID A AT VOOR
PRESIDENTSCHAP LEIDER
DER BEWEGING,
SPIONNAGE IN ZWEDEN
Prins Lenar dringend naar Stockholm
teruggeroepen.
OVERSTROOMINGEN IN
AFGHANISTAN.
REEDS 90 DOODEN.
DE TROEBELEN IN CHILI.
Linksche partijen willen algemeene
staking.
DE VLIEGENDE FIETS.
UITBREIDING DER BRITSCHE
BEWAPENING.
Bouw van zeshonderd vliegtuigen en
twintig kruisers?
BLOEDIGE BOTSINGEN TE
SAN FRANCISCO.
ER ZIJN DRIE DOODEN EN
TALRIJKE GEWONDEN
GEVALLEN.
NA INDEPENDENCE DAY.
EEN TRIESTE BALANS.
DE UITGEWEKEN TURKSCHE
JODEN.
zonnebrand
I met
EEN OPZIENBAREND
VERHOOR.
VOOR EEN COUP DE THEATRE
ACTIE TEGEN VRIJMETSELARIJ
IN FRANKRIJK.
Afweergroep in de kamer.
DE FRANSCHE OUD-STRIJDER*.
Geen betooging Zondag, uitsluitend
beraadslagingen.
DE BEGRAFENIS VAN MADAME
CURIE.
6 Juli 1934.
Ik schrijf dit slotstuk van eenige indrukken
eener Zuid-Duitsche reis, in verband met de
jongste politieke gebeurtenissen in Duitschland
aangegaan, tegen mijn verwachting in Neder
land.
Tegen mijn verwachting, want tengevolge van
de geheimzinnige houding der Duitsche regeer
ders inzake het complot-Röhm (dat overigens
naar allen schijn slechts voor een klein gedeel
te werkelijk een „complot-Röhm" was), ten
gevolge van hun volkomen beheersching van
alle organen, die de publieke opinie beïnvloe
den of informeeren, tengevolge van de alge-
heele onwetendheid dus, in het Zuiden van
Duitschland althans omtrent den werkelij-
ken ondergrond van de samenzwering tegen
Hitiers bewind in zijn huidigen vorm en om
trent den omvang der fusillades, waarmee dit
bewind (na het besluiten der zuiveringsacties!)
op het oogenblik tegenstanders van allerlei
aard en richting uit den weg ruimt, kon deze
reis slechts betrekkelijke resultaten hebben en
werd zij afgebroken.
Terug in Nederland is de allereerste indruk,
dien men krijgt bij een kennisneming van wat
de Hollandsche en buitenlandsche (niet-Duit-
sche) kranten over de samenzwering en het
daarop gevolgde optreden der regeering berich
ten, dat de inlichtingen hier zooveel vrijer toe-
stroomen dan in Duitschland en dat ofschoon
men aan verreweg de meeste dezer inlichtingen
slechts een betrekkelijke waarde kan toeken
nen de vorming van een algemeen overzicht
van den toestand hier gemakkelijker lijkt dan
in Duitschland zelf.
Men dient er zich echter hier in Holland voor
te hoeden, den indruk van verwarring en gis
ting, die de vele onderling elkaar tegenspre
kende persberichten hier onwillekeurig maken,
op het land en de bevolking daar over te dra
gen.
Wanneer men den warboel van berichten, ge
ruchten, Duitsche Engelsche en Fransche tele
grammen leest, die ons over de samenzwering
en vooral over de schietpartijen op groote
schaal, die op 't oogenblik in Duitschland plaats
vinden, bereiken, is men onwillekeurig geneigd,
zich voor te stellen, dat ook in 't land zelf een
toestand van verwarring van hevige onrust, van
crisis en spanning heerscht. Dit nu was tot nu
toe in Duitschland zeker niet het geval.
De grootste moeilijkheid, waarmee de jour
nalist momenteel in Duitschland te kampen
heeft, is, dat er alles volkomen gewoon is en
dat hij door dat gewone heen niet tot de on
gewone dingen vermag door te dringen. Zij
gebeuren n het diepste geheim en ook de Duit-
scher zelf weet er zoo goed als niets van. De
toerist, die geen kranten leest ,zou na een Duit
sche reis niet weten, dat er iets aan de hand
geweest was.
Ik zeg niet, dat deze toestand gezond is, in
tegendeel. Er kan geen gevoel van rechtszeker
heid meer bestaan in een land, waar de re-
regeering om zich van haar tgenstanders te
ontdoen, haar toevlucht neemt tot een systeem,
dat in geen enkel opzicht meer verschilt van
de werkwijze, die de beruchte Venetiaansche
Raad van Tien, in 1310 ingesteld, volgde om
vijanden van den staat of wat men met dien
naam bestempelde, in het gehe'm door gehuur
de moordenaars te doen ombrengen.
De moordrecht-theorieën der overheid, welke
in de zestiende eeuw als een moreele pest
Europa doortrokken, herleven hier op een
angstwekkende wijze.
Op den duur zullen zij niet anders kunnen
dan het vertrouwen, dat de regeering tot nu
toe bij vele deelen van het volk had, in een
gevoel van angst om te zetten en een regeering
die zich met geweld moet handhaven, heeft
nooit een duurzamen grondslag. Door de ge
heimzinnigheid echter, waarmee men te werk
gaat, schijnt dit proces echter een zeer langza-
men loop te zullen nemen.
Men hoopt het natuurlijk te kunnen voorko
men, maar bij de geweldige verbittering, die
overal in de kringen der getroffenen gewekt
moet worden, is het niet zeer waarschijnlijk,
dat men hierin zal slagen.
Op het oogenblik echter verkeert het bui
ten Berlijn hoogstens in zijn allerprilste be
ginstadium.
Intusschen voorzoover het Röhm en de hem
omringende groepen betreft, kan men het
Duitsche volk niet anders dan buitengewoon
gelukkig prijzen, dat Hitier het voor een nog
grooteren invloed van deze verderfelijke kliek
behoed heeft en dat hij deze kliek heeft ver
nietigd. Men vraagt zich alleen af, waarom een
dictator, die het goed met zijn volk meent, we
tend wat hij wist, dit soort lieden op der
gelijke hooge plaatsen in den staat kon dulden.
Wanneer men in den omtrek van de Tegern
See, waar hij den laatsten tijd woonde, staaltjes
uit het particuliere leven van heeren als Röhm.
Heines e.a. hoort, wanneer men hoort van hun
algemeen bekende en vrij openlijk ten toon
gespreide ziekelijke zedeloosheid, van hun smij
ten met geld, waarvan niemand wist waar het
vandaan kwam, wanneer men dan daarbij
hoort, dat zijn eigen troepen hem niet den Hit-
Ier-groet mochten brengen, maar moesten zeg
gen: „Heil mein Stabschef Röhm!" dan krijgt
men er een licht besef van, voor welk onheil
Duitschland eigenlijk is behoed. Deze lieden
hadden niet slechts niet de minste moraal, zij
hadden ook niet het minste fatsoen. Eenige
dagen voor de ontdekking van het complot
had Heines in Wiessee nog een ouden man
om een nietigheid een slag in het gezicht ge
geven.
Dat dit stel avonturiers onschadelijk is ge
maakt, kan niemand verdrieten.
Maar dat, daarbij zooveel andere hooge, en
serieus te nemen, instanties in den Staat, zon
der vorm van proces voor een vuurpeleton ge
plaatst worden, doet andere vragen rijzen, o.a.
de vraag, of sommige elementen uit Hitler's
omgeving de „samenzwering" niet gebruiken
als een dekmantel om hun vijanden uit den
weg te ruimen
v. D.
De rechtbank zal uitmaken, of dat
een beleediging is.
PRAAG, 6 Juli (R.O.) Tijdens een zitting van
den gemeenteraad van het dorp Horesin, nabij
Brno, in Moravië, voegde een van de leden den
voorzitter in de hitte van het debat toe: „Jij,
Hitier!"
De voorzitter achtte zich hierdoor zwaar be-
leedigd en diende een aanklacht in.
De beleediger werd veroordeeld tot 24 uur ge-
gevangenisstraf wegens het beleedigen van een
officieel persoon in functie, en verder moet hij
zijn verontschuldigingen aanbieden.
De man is evenwel in hooger beroep gegaan
en nu moet het Hoog Gerechtshof uitmaken, of
het „Jij, Hitier!" een beleediging is of niet.
BERLIJN, 6 Juli (EIGEN BERICHT). In toon
aangevende kringen wordt opnieuw verklaard,
dat de regeering het voornemen om een resumé
der gebeurtenissen, welke tot de jongste nood
weermaatregelen geleid heben, niet heeft op
gegeven.
In dit resumé zou ook een lijst der dooden
worden opgenomen.
Inmiddels duiken steeds weer nieuwe, tot
dusver onbevestigde berichten, op. In de om
geving van den kroonprins wordt verklaard,
dat kapitein Muldner gearresteerd, maar niet
dood is.
Het schijnt zeker te zijn, dat eenige door den
Münchenschen correspondent van de „Times"
als dood gemelde persoonlijkheden inderdaad
niet meer in leven zijn, o.a. de vroegere com
mandant van de Beiersche rijksweer, generaal
von Lossow, de vroegere Münchensche politie-
president von Seidler en de vroegere Beiersche
minister van binnenlandsche zaken, Stuetzel, de
organisator van de Katholieke Actie in Mün-
chen.
Onder de dooden bevindt zich nog von Kahr.
Men heeft echter nog niet met zekerheid kun
nen vaststellen, of het de vroegere Beiersche
minister-president of een andere persoonlijkheid
van denzelfden naam is.
Verder wordt bevestigd, dat de lijken van
generaal von Schleicher en van zijn echtge-
noote en van den leider der Katholieke Actie
in Berlijn, Klausener, in beslag genomen en
verbrand zijn en dat alleen de urnen met hun
asschen bijgezet zijn.
De familieleden van Klausener wilden op den
4en Juli een plechtige H. Mis van Requiem
laten opdragen in de St. Hedwich-kathedraal
te Berlijn. De Requiemmis werd verboden!
Alleen de bisschop van Berlijn, mgr. Bares,
heeft in zijn particuliere kapel een H. Mis voor
de zielerust van Klausener opgedragen.
BERLIJN, 6 Juli. (R.O.) Onder de personen,
die in verband met den jongsten opstand gefu
silleerd zijn, bevindt zich ook oud-minister van
het verkeerswezen, Treviranus, die zitting had
in het kabinet Bruening.
Gottfried Treviranus werd den 20sten Maart
1891 te Schieder, in Lippe, geboren.
In December 1924 werd hij als lid van de
Deutsch-nationale partij in den rijksdag geko
zen. Later trad hij wegens meeningsverschil
met den partijleider Hugenberg uit de partij,
waarna hij den 28sten Januari 1930 een nieuwe
D. N. Partij stichtte, onder den naam „Konser-
vative Volkspartei". In het eerste kabinet-
Briining (Maart 1930) was hij minister zonder
portefeuille. Kort daarop werd Treviranus tot
rijkscommissaris voor de Osthilfe benoemd.
Ten slotte in het tweede kabinet Brüning,
(9den October 1931) was Treviranus minister
van verkeerswegen.
Ook luitenant Scheringer, een van de drie
Reichswehr-officieren, die door het hoogge
rechtshof van Leipzig eenige jaren geleden
wegens hoogverraad werden veroordeeld, is
gefusilleerd.
Van dit proces zal men zich wellicht nog
herinneren, dat Hitier toen verklaarde, dat „de
hoofden door het stof zouden rollen, wanneer
de nationaal-socialisten aan het bewind zouden
komen."
De geruchten, volgens welke ook de rijksstad
houder van Beieren, von Epp, gearresteerd zou
zijn, zijn onjuist, want blijkens een D.N.B.-te-
legram bracht hij heden, met andere politieke
autoriteiten een bezoek aan de Westkust van
Sleeswijk-Holstein.
BERLIJN, 6 Juli. (D.N.B.) Bij het onderzoek
in verband met de Juni-revolutie zijn o.a. ook
gearresteerd von Tschirschky en Boegendorff,
Friedrich Karl von Savigny, en Margarethe
von Stotzingen.
Thans is gebleken, dat zij onschuldig zijn,
werhalve hun onmiddellijke vrijlating is bevo
len.
PARIJS, 6 Juli. (H.N.) Volgens de „Journal
des Debats" is de voorstelling, die in de Duit
sche officieele communiqué's over de gebeurte
nissen op Zaterdag en Zondag jj. wordt gege
ven niet in overeenstemming met de werkelijk
heid. Röhm en Heinnes zouden gearresteerd zijn
niet door Hitier, doch door den perschef Die
trich, die in verband hiermede thans bevorderd
is.
BERLIJN, 0 Juli. (H.N.) Volgens loopende
geruchten zou ook de positie van den jeugd
leider Baldur von Schirach bedreigd zijn.
BERLIJN, 6 Juli. (EIGEN BERICHT). Van
daag zijn voor het eerst de „Baseier Nach-
richten" weder verschenen. Het blad publi
ceert een uiteenzetting over den achtergrond
van de actie van 30 Juni j.l. welke blijkbaar
aan den hoofdredacteur van het blad, die op
het oogenblik te Berlijn vertoeft, door een met
de regeering in nauwe relatie staande persoon
lijkheid gegeven is.
tn deze verklaring wordt o.m. het volgende
gezegd:
„Duitschland staat op het oogenblik voor
het gevaar van een hevigen burgeroorlog, dat
het land van de zijde van ontevreden S.A.
leiders bedreigt. Stafchef Roehm stond aan het
hoofd van deze elementen, nadat hij enkele
maanden geleden bij zijn pogmgen tot uitbrei
ding van de S.A. tot een zuiver leger op den
tegenstand van Hitler was gestuit.
Tevergeefs heeft de rijkskanselier zijn nega
tieve beslissing betreffende de bewapening der
S.A. en de noodige richtlijnen betreffende de
verhouding tusschen S.A. en rijksweer in een
document vastgelegd, dat Roehm moest onder
teekenen.
Roehm en zijn metgezellen lieten zich uif
het buitenland wapenzendingen, machinege
weren, munitie etc., in groote hoeveelheden
toesturen. Deze voorraden werden in de staf
kwartieren verstopt.
Tegelijkertijd onderging de verhouding tus
schen S.A. en rijksweer een aanzienlijke ver
slechtering.
De onvermijdelijk geworden explosie werd
bespoedigd door het op handen zijnde S.A.
verlof voor de geheele maand Juli. Roehm
en zijn consorten besloten, hun slag te slaan
zoolang hun mannen nog niet verspreid waren.
Als tijdstip werd de 30ste Juni 's avonds 5
uur vastgesteld. Op dit oogenblik zouden de
regeeringsgebouwen bezet worden en alle
rijksministers met uitzondering van den rijks
kanselier om het leven gebracht worden.
Hitier zelf wilde men met het oog op zijn
populariteit niet dooden, doch in machtelooze
afhankelijkheid van de muiters brengen. -Een
lijst van nieuwe ministers was gereed.
Reeds waren in de voornaamste steden de
S.A.manschappen voorbereid. In Breslau was
het reeds zoover gekomen, dat de bedreigde
rijksweer zich begon te verschansen. Daar
hadden de eerste botsingen op Zaterdagochtend
plaats, waarvan het verloop bekend is.
Het totaal der dooden zou niet meer dan
zes en veertig bedragen.
Indien Goering niet met een dergelijke vast
beradenheid ingegrepen had, zou het tot een
bloedifen strijd tusschen S.A. en rijksweer en
tot een volledigen burgeroorlog gekomen zijn.
Het complot der S.A. is de regeering, die
de hoofdlijnen reeds voor 30 Juni kende, thans
ook in details bekend als gevolg van de huis
zoekingen en bekentenissen van degenen, die
aan het complot deelnamen.
Schleicher schijnt inderdaad met Roehm
gecorrespondeerd te hebben en hem zijn
steun te hebben toegezegd.
In de komende dagen zal de zuiveringsactie
in de midden- en lagere rangen van de S.A.
doorgevoerd worden. De S.A. zal aanzienlijk
gedund worden. De verkleinde S.A. zal geen
aspiraties om zich tot een leger op te werpen,
meer kunnen koesteren en de rijksweer geen
concurrentie meer kunnen aandoen.
Vice-kanselier von Papen was bij het com
plot in het geheel niet betrokken. Of echter
zijn positie om andere redenen op den duur
houdbaar zal zijn of niet, zal nog moeten
blijken. Hieromtrent kan nog niets positiefs
gezegd worden".
BERLIJN, 6 Juli. (EIGEN BERICHT). Vice-
kanselier von Papen is, zooals men weet, in
functie gebleven. Hij kan zich thans weer vrij
bewegen en vanmorgen zag men hem in een
der Katholieke kerken van Berlijn aandachtig
bidden.
De dood van zijn bureauchef, von Bose,
wordt niet meer betwijfeld.
Het bureau van von Papen wordt naar het
schijnt opgeheven, want men kon heden zien,
dat uit dit bureau talrijke meubelstukken naar
buiten werden gedragen.
BERLIJN, 6 Juli (D. N. B.). De nieuwe
stafchef der S. A., Lutze, heeft in een inter
view met een vertegenwoordiger van de „An-
griffhet volgende medegedeeld
„Van de verraderlijke actie van Roèhm en
zijn omgeving hoorde ik eerst, toen de toe
stand zich werkelijk toegespitst had. Ik werd
toen als een van de oudste S. A.-leiders, die
overigens reeds lang front gemaakt had tegen
de richtlijnen der opperste S. A.-leiding, door
den Fuehrer aangezocht om bij het neerslaan
van de rebellen mijn medewerking te ver-
leenen.
De benoeming tot Stafchef was een ware ver
rassing voor mij. Ik had er te voren nooit aan
gedacht dat ik ooit Stafchef van de S. A. zou
v/orden.
Het staat vast, dat geen enkele gewone S. A.-
man aan de zijde van den verrader Roehm ge
staan heeft. Het betrof enkel en alleen een
opstand onder de leiders. En ook van de lei
ders was het slechts een heel kleine kring, die
aan de rebellie wilde meedoen.
De Fuehrer blijft trouw aan de S. A. en houdt
van haar. Ware zijn verhouding tegenover de
S. A. ook maar eenigszins vertroebeld, dan had
hij ze immers kunnen ontbinden,"
Op de vraag, of door de vroegere S. A.-lei
ding niet met opzet politiek onbetrouwbare
elementen, als communisten, sociaaldemocra
ten, Duitschnationalen en mannen uit het
kamp van Stennes, in de S. A. opgenomen zijn
antwoordde Lutze, dat hij dit niet onvoorwaar
delijk bevestigen kon. Hij is evenwel van mee-
ning, dat eenige van de nu terechtgestelde S.
A.-leiders de opneming van dergelijke elemen
ten gewenscht hadden, om daardoor ontevre
denen in de S. A. te brengen.
Omtrent de verhouding van S. A. en S. S.
in de toekomst deelde Lutze mede, dat er even
als voorheen tusschen beide formaties een
zuiver kameraadschappelijke verhouding moet
heerschen. Beide zullen ook in de toekomst
haar taak los van elkaar vervullen.
Over de reorganisatie der S. A. kon Lutze
nog geen nadere mededeelingen doen.
MUENCHEN, 6 Juli (R.O.) Het paleis van
kardinaal Faulhaber, den aartsbisschop van
München, wordt streng door detectives be
waakt.
Zij nemen iedereen, die het paleis binnengaat
of uitkomt, nauwkeurig op.
Naar aanleiding van het bericht, dat door
het officieele D. N. B. de wereld werd inge
zonden, als zouden de intermediaire bespre
kingen te Berlijn over de toepassing van de
bepalingen van het concordaat tot volledige
overeenstemming hebben geleid, vernemen wij
uit Vaticaansche kringen, dat dit bericht niet
geheel juist is.
Naar ons van welingelichte zijde wordt me
degedeeld, is bij het pauselijk staatssecreta
riaat nog een officieele mededeeling over de
vermoedelijke resultaten ontvangen. Van ker
kelijke hoogwaardigheidsbekleders, die in
zeer nauwe betrekking staan tot het Vaticaan,
worden wij er opmerkzaam op gemaakt, dat
er in de Duitsche bladen slechts van een even
tueel accoord gesproken wordt.
Het artikel, dat de absolute vrijheid van
handelen van alle reeds bestaande katholieke
organisaties wil beschermen, die geen politiek
karakter hebben, zoowel voor volwassenen als
voor jeugdige personen, dus ook voor de Ka
tholieke Actie, de christelijke gezellen- en
werklieden vereenigingen en natuurlijk ook
alle vereenigingen, die een liefdadig doel na
streven, is natuurlijk buitengewoon voornaam.
Want juist tegen deze organisaties en veree
nigingen werden in de laatste weken door de
Duitsche regeering allerlei hatelijke bepalin
gen gemaakt. Wanneer de rechten en christe
lijke verplichtingen van deze vereenigingen en
organisaties erkend en omschreven werden,
zou dit inderdaad een groote toenadering zijn
op den weg naar deii vrede tusschen Kerk en
Staat in Duitschland. Doch door dit artikel
alleen zou een dergelijke eenheid nooit tot
stand kunnen komen. Dan zouden er nog tal
van andere, evenzeer voorname punten, hee-
lemaal opieuw geïnterpreteerd én vastgelegd
moeten worden.
Zoo zou bijv. ook art. 21 betreffende de op
voeding der jeugd op de scholen in christelij-
ken geest en geloof gewaarborgd moeten wor
den, terwijl öok de strijd, of liever de boycot
tegen de katholieke bijzondere scholen, tegen
de ouders, die hun kinderen daarheen durven
zenden, tegen de leeraars en leerlingen, welke
deze scholen bezoeken, opgeheven zou moeten
worden. Vooral echter zou de slot-paragraaf
van art. 32 van het concordaat vastgelegd moe
ten worden, waarbij het onderwijzen en ver
klaren van de waarheden van het Katholiek
geloof en van de christelijke zedenleer zonder
eenige inmenging van de zijde der regeering
aan geestelijken en reiigieusen wordt toege
staan, een paragraaf, waartegen de nationaal-
socialisten heel vaak gezondigd hebben, waar
voor tal van priesters in de gevangenis werden
gezet en vele geestelijken tot in de laatste
dagen tal van vervolgingen hadden te ver
duren.
BERLIJN, 6 Juli (D.N.B.) De leiders der N.
S. D. F. B. (Stahlhelm) zijn heden, onder lei
ding van den bondsleider, rijksminister Franz
Seldte, bijeengekomen voor een bespreking, den
dienst betreffende.
De bondsleider deelde ter vergadering mede,
dat hij in een langdurig onderhoud met Den
nieuwen stafchef van de S. A., Lutze, tot de
overtuiging is gekomen, dat in de toekomst ka
meraadschappelijke samenwerking van den
bond en de S. A. zeer wel mogelijk zal zijn.
De zitting werd besloten met een belofte van
trouw aan den Führer Adolf Hitler.
PARIJS, 6 Juli. (H.N.) In de kamercom
missie voor buitenlandsche zaken heeft Bar-
thou vanmiddag over de buitenlandsche poli
tiek gesproken. Hij begon met te protesteeren
tegen de insinuatie, als zou Frankrijk betrok
ken zijn bij de gebeurtenissen, die zich in
Duitschland hebben afgespeeld.
Voorts sprak hij over de waarborgen van
de veiligheid en over de ontwapening, waarbij
echter geen nieuwe gezichtspunten geopend
zijn.
Met betrekking tot zijn bezoeken aan Boeka
rest en Belgrado verklaarde hij, dat de met
Frankrijk bestaande vriendschap bevestigd is.
Frankrijk streeft naar geen agressieve politiek,
doch wenscht wel een politiek van samenwer
king van Europa te bevorderen.
Wat de onderhandelingen met de verschil
lende landen betreft, die op het oogenblik
gaande zijn, verklaarde Barthou dat de rech
ten van het parlement geëerbiedigd zullen
worden.
Tot steun aan de electrische industrie.
BERLIJN, 6 Juli. (R. O.) De Pruisische minis
ter-president Goering heeft een plan opgesteld
tot hulpverleening aan de electrische industrie
Volgens dit plan zullen naast alle. huisdeu
ren in Berlijn electrisch verlichte nummerpla
ten worden aangebracht.
De kosten hiervan worden op 1^ millioen
rijksmark geschat.
MEXICO CITY, 6 Juli (R.O.) Het Mexicaan-
sche ministerie van binnenlandsche zaken heeft
de opzienbarende mededeeling gedaan, dat de
candidaat voor het presidentschap, generaal
Villa Real, die bij de Zondag j.l. gehouden
verkiezingen het onderspit heeft gedolven,
plannen beraamt voor een opstand tegen de
regeering.
Hij wordt nauwkeurig in het oog gehouden,
ten einde 'het uitbreken van den opstand zoo
veel mogelijk te verhinderen. Nog andere voor
aanstaande politici zouden bij de samenzwering
van generaal Villa Real zijn betrokken, ge
deeltelijk politici, die onlangs naar de Ver-
eenigde Staten zijn uitgeweken, om aldaar met
den vroegeren generaal Pable Gonzales te on
derhandelen over den aankoop van wapenen.
Verdere bijzonderheden over den voorgeno
men opstand ontbreken nog. Vrienden van Vil
la Real hebben den Mexicaanschen president
verzocht, de veiligheid van den generaal, die
zich op het oogenblik te Montaray bevindt, te
waarborgen.
Op den internationalen autoweg Laredo-
Mexico heeft de politie verscheidene vracht
auto's aangehouden, die 30.000 pistolen bleken
te bevatten, welke vermoedelijk uit de Ver-
eenigde Staten zijn gesmokkeld.
Verscheidene personen zijn in verband daar
mee gearresteerd.
STOCKHOLM, 6 Juli. (H.N.) Prins Lenar
is door den koning dringend naar Stockholm
teruggeroepen. Dit zou verband houden met
een spionnagezaak. Enkele dezer spionnen
zouden betrokken zijn bij een bioscoop, waarin
ook prins Lenar vrij groote belangen heeft.'
Een der spionnen is te Londen aangehouden.
PESJAWAR, 6 Juli (R.O.) Het Noorden van
Afghanistan wordt door groote overstroomin
gen geteisterd. In een drietal dorpen hebben
90 personen het leven verloren. Er is 1000
stuks vee verloren gegaan.
Uit Labora wordt gemeld dat de rivieren
Indus, Sutlej en Chenab buiten haar oevers
zijn getreden en dat verscheidene dorpen in
het district Luthiana overstroomd zijn.
SANTIAGO 6 Juli. (V. D.) De linksche arbei
ders-organisatie en de communistische federatie
hebben besloten, in Chili de algemeene staking
af te kondigen.
Naar verwezenlijking van het ideaal?
MOSKOU, 5 Juli. (R. O.) De raad van be
heer van de maatschappij „Ossioviachim" heeft
naar het agentschap Toss meldt, een speciale
commissie ingesteld, om het vraagstuk te be-
studeeren van vliegen met behulp van men-
schelijke spierkracht.
■Het eerste vliegende rijwiel is op het oogen
blik in aanbouw en. zal in September bij de
wedstrijden voor zweefvliegers te Koktebel
in de Krim worden vertoond.
Volgens het plan,van de bouwers zal het
toestel door het klappen der vleugels, welke
in beweging, worden gezet door de beenspie
ren van den piloot, als een vogel door 'het
luchtruim, vliegen.
LONDEN, 5 Juli (N.T.A. draadloos). Anthony
Eden, de Lord Privy Seal, heeft in een rede
te Stoke in Staffordshire gesproken over den
toestand der ontwapenings- en veiligheids
kwestie.
Hij sprak als zijn meening uit, dat, wanneer
een ontwapeningsconventie te bereiken zou
zijn, dit alleen maar zou kunnen op de basis
van het Britsche memorandum. Hij geloofde
niet, wat soms gezegd wordt, dat, wanneer
de Britsche regeering slechts meer tegemoet
komend wilde zijn op het stuk van veilig
heid en wilde aanbieden meer te doen, om
aan de ongerustheid van de zwaargewapende
mogendheden tegemoet te komen, een conven
tie zonder eenige moeilijkheid te sluiten kon
zijn.
Er zijn aldus Eden, twee soorten van veilig
heid. De eerste kan men noemen: „territoriale"
veiligheid.
Wat dit betreft, is Engeland al zoover ge
gaan als het maar kan. Engeland zal zich
houden aan het verdrag van Locamo, maar
het is niet bereid, zich nog verder te binden.
In de tweede plaats is er veiligheid in ver
band met ontwapening: n.l. veiligheidsgaran
ties. De Fransche regeering heeft in April j.l.
duidelijk te kennen gegeven, dat er voor haar
geen uitvoeringsgaranties bestonden voor een
conventie, die haar ertoe zouden kunnen be
wegen, toe te stemmen in een maatregel van
onmiddellijken ingang van de Duitsche her
bewapening.
De commissie voor de waarborging van de
uitvoering der conventie is nu aan het werk
te Genève, maar, aldus Eden, men mag zijn
hoop betreffende het effect van haar conclu
sies op de tegenwoordige moeilijkheden niet
té hoog vestigen.
Want waar de Fransche regeering tot nog
toe beslist heeft geweigerd toe te stemmen in
de Duitsche herbewapening daar heeft de Duit
sche regeering het niet minder duidelijk ge
maakt, dat Duitschland niet zal toestemmen
in een conventie die het geen onmiddellijke
herbewapening toestaat.
Tusschen deze beide meeningen is een kloof,
zóó wijd en diep, dat zij niet te overbruggen
zal zijn door eenig veiligheidsvoorstel, dat de
Britsche regeering kan doen.
In het lagerhuis vroeg men heden minister
Baldwin, de toezegging te doen, dat niet zou
worden besloten tot uitbreiding van de lucht
macht dan nadat de ontwapeningsconventie
definitief als mislukt beschouwd zou kunnen
worden.
Baldwin verklaarde evenwel, deze toezeg
ging niet te kunnen doen.
NEW YORK, 6 Juli (H.N.)In verband met
de staking der havenarbeiders te San Fran
cisco is het tot ernstige botsingen met de po
litie gekomen die van traangasbommen en
vuurwapenen gebruik moest maken. Volgens
de eerste berichten zouden in het geheel 8 per
sonen zijn gewond, van wie drie ernstig, terwijl
talrijke personen door het inademen van het
gas bewusteloos werden.
De verbittering is zoo gestegen, dat de gou
verneur de nationale militie heeft opgeroepen.
SAN FRANCISCO, 6 Juli (V.D.) De onlusten,
welke Donderdag in San Francisco hebben
plaats gehad, waren de bloedigste sinds 75 jaar
De stakende havenarbeiders hebben een groot
gedeelte van hét haven-gebied en de depots
overrompeld geterroriseerd.
Volgens nadere berichten zijn drie personen
gedood en 50 gewond. Er zijn echter minstens
drie maal zooveel gewonden, die niet naar de
ziekenhuizen werden vervoerd.
De gouverneur van San Francisco, Marriam,
heeft de hulp van de militairen ingeroepen,
om de staatseigendommen te beschermen en de
orde te herstellèn.
Het ergst was de toestand in den namid
dag. Tweeduizend stakers verzamelden zich op
de kade. Politie trachtte hen te verdrijven,
waarbij van revolvers en traangas gebruik wërd
gemaakt, benevens van een nieuw soort gas,
dat misselijkheid veroorzaakt.
De strijd was zeer heftig en de lucht was
vol vuur.
Om 5 uur in den middag schenen de mili
tairen den toestand meester te zijn.
Deze onlusten zijn de climax van de staking
der haven-arbéiders, die de haven sinds 9 Mei
blokkeeren.
Ook de havens van Seattle en Portland wor
den door de staking getroffen. De haven van
Los Angeles is echter open. De directe aan
leiding tot de onlusten was een poging van de
industrieelen te San Francisco om, onder toe
zicht der politie, een schip in dc haven binnen
te brengen.
NEW-YORK, 6 Juli. (V. D.). Naar thans ge
meld wordt, zijn op onafhankelijkheidsdag 140
dooden te betreuren. Duizenden personen lie
pen verwondingen op. Alleen in New-York
2500. Tengevolge van verkeers-ongevallen
kwamen 57 personen om het leven. 59 ver
dronken en 21 vonden door andere oorzaken
den dood.
STAMBOEL, 5 Juli. (V.D.) Voortdurend
blijven hier de Joden van Turksche nationali
teit uit de gebieden der Dardanellen en uit
Oost-Tracië aankomen. Vele hunner verkeeren
in zeer behoeftige omstandigheden. Ze zijn
op korten termijn door de politie uit hun
woningen gezet.
In Adrianopel zijn gisteren agenten van po
litie bij de daar woonachtige Joden gekomen
en hebben hun bevolen binnen 48 uur uit de
stad te vertrekken. De meeste betrokkenen
zijn kooplieden en zijn in het bezit van voor
raden goederen, waarvan zij zich niet onmid
dellijk kunnen ontdoen. Velen waren gewoon
op crediet te verkoopen en kunnen thans
de hun toekomende gelden niet innen.
De opperrabbijn treft regelingen om voed
sel en onderdak te verschaffen aan ongeveer
1500. vluchtelingen, die thans reeds te Stamboel
z(jn gearriveerd.
Het -verluidt dat 'n even groot aantal nog
onderweg is naar Stamboel, en dat in totaal
achtduizend getroffen worden door de nieuwe
bepalingen.
Volgens een nog niet bevestigd bericht uit
Ankara heeft de regeering bevel gegeven, dat
de uitzeting van Joden uit Oost-Tracië en de
Dardanellen (gestaakt moet warden.
_J Doos 30-60,Tube 80ct
RecL 8995DGVS 10
PARIJS, 6 Juli. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). De laatste stuiptrekkingen van de
beide parlementaire commissies, die bij voor
baat veroordeeld waren, de zaken, die ze te
onderzoeken hebben, te begraven, zijn verbijs
terend en volkomen in staat, het drama van
Chamonix tot een historisch drama te maken.
Nadat de commissie voor het onderzoek naar
de Stawinsky-zaken alle moeite heeft gedaan,
den heer Chautemps buiten de schandalen te
houden, iets dat zeker nog niet volkomen ge
lukt is, komt vandaag plotseling weer het drama
van Chamonix voor den dag 0p een wijze die
den meest emstigen twijfel toelaat ten aanzien
van de officieele lezingen, over den dood van
Stawinsky gegeven.
De inspecteur van de veiligheidspolitie, Le
Gall, van de mobiele afdeeling, die met de
Parijsche inspecteurs op 7 en 8 Februari te
Chamonix in het „Vieux Logis" heeft gewerkt,
heeft heden voor de commissie het relaas van
zijn bevindingen gedaan. In groote lijnen komt
dat verhaal overeen met hetgeen bekend werd.
Evenwel op groote punten zijn de afwijkingen
uiterst belangrijk. Zóó belangrijk zelfs, dat het
verbijsterend is, dat ze eerst nu openbaar wor
den. De commissie kwam er zeer van onder
den indruk.
Le Gall heeft n.l. verklaard, dat hij den 7den
Februari er op aandrong, dat Pigaglio, die Sta
winsky vergezelde, gehoord zou worden. Echter
de Parijsche inspecteur, Charpentïer, heeft hem
dat belet, nog vóór het verzoek naar Parijs werd
getelefoneerd en wel met de woorden: „Kom
niet aan Pigaglio, dat zou de heele zaak kunnen
bederven".
Op de vraag, hoe Stawinsky achterover op
zijn rug is kunnen vallen na het schot, gaf de
inspecteur heden het volgende opzienbarende
antwoord: „Dat weet ik niet, toen ik binnen
kwam, zat Stawinsky met den rug tegen den
radiator."
Ook de aanwezigheid van de gendarmen van
Chamonix, tegenwoordigheid, die op Stawinsky
den indruk moest maken van omsingeling door
een overmacht, weet Le Gall niet te verklaren
en hij voegde daaraan toe, dat „zoo men hem
had laten begaan, hij 99 kansen op de 100 had
gehad, Stawinsky levend in handen te krijgen."
Ook zou hij nimmer de manoeuvre hebben
ondernomen van Charpentier, om met een trap
om het huis te gaan en in de bovenverdieping
te klimmen, terwijl de eigenaar van het huis
maar zoo door de deur kon naar binnen gaan.
Mandel heeft vervolgens den inspecteur bij
zonderheden laten vertellen over den toestand,
waarin hij Stawinsky vond, en daarbij heeft Le
Gall de verrassende verklaring gedaan, „dat
Stawinsky de revolver in de linkerhand had".
Ik heb in mijn rapport gezegd: rechterhand,
maar ik geloof mij vergist te hebben, ik had
moeten schrijven, linkerhand". Mandel wees er
op, dat Stawinsky niet links was en de getuige
erkent de belangrijkheid van zijn vergissing.
De brieven van Stawinsky zijn in de kamer
gevonden, de andere papieren zijn verzegeld,
maar terwijl Stawinsky om half vier werd ge
vonden, werd het lijk eerst om 10 uur des
avonds onderzocht, terwijl het regel is, dat het
fouilleeren onmiddellijk plaats heeft.
Het bereiken van het „Vieux Logis" en de
manoeuvre, na het telefoneeren met Parijs om
drie uur, heeft plaats gehad op onbegrijpelijk
ostentatieve wijze en zonder de minste dis
cretie. Hij kan geen inilchtingen geven omtrent
het nieuwe telefoongesprek met Parijs van zes
minuten, dat omstreeks 4 uur plaats had.
Het commissie-lid Gout constateerde, dat, als
inderdaad de revolver zich ip de linkerhand
heeft bevonden, de heele stelling van hen, die
beweren, dat Stawinsky rich gezelfmoord heeft,
vallen moet.
Verder deed de inspecteur nog een even op
zienbarende verklaring: men is eerst binnen
getreden een kwartier, nadat het schot viel en
toen de inspecteur de revolver uit de hand nam,
hield die hand de revolver niet omklemd. Vol
gens hem moeten Pigaglio of Voix Stawinsky
„geleverd" hebben. Pigaglio, die dien dag te
Servoz was, heeft reeds den volgenden ochtend
om acht uur 's ochtends een onderhoud gehad
met inspecteur Peudepiece te Parijs bij de vei
ligheidspolitie.
Men wacht op het oogenblik op een formi
dabeler coup de «héatre.
Deputé Dignac heeft meegedeeld, dat op een
vraag van Dupuy san een diner verklaard vwerd,
dat „Stawinsky vertrokken is met twee mill wen
bij zich en twee moordenaars achter zich"
Toen Dupuy, die een groot krantendirecteur
is, zeer onder den indruk kwam, toen eenige
dagen later de dood van Stawinsky werd ver
nomen en Chautemps om inlichtingen vroeg en
hem aanraadde een ernstig onderzoek in te
stellen, antwoordde Chautemps: „Onnoodig, de
zelfmoord lijdt geen twijfel".
Men is zeer In spanning omtrent het verdere
verloop dezer onthullingen.
Naar Reuter meldt, heeft zich in de Fransche
kamer een groep gevormd tegen de vrij met-
selarii. j
Deze groep wil den strijd aanbinden tegen de
„geheime actie der vrijmetselarij in de kamer en
de vorming van een staat in den staat'
Voorzitter dezer groep, welke bijna geheel uit
afgevaardigden van rechts bestaat, is het parle
mentslid Cousin.
In een manifest worden de motieven voor
deze actie uiteengezet
PARIJS. 6 Juli. (R.O.) De nationale oud-
strijdérsbond zal 7 en 8 Juli in nationale raads
zitting bijeenkomen, ten einde te beraadslagen
over het werk der regeering, speciaal over het
al of niet zich houden door het kabinet-Dou-
mergue aan de in Maart j.l. overeengekomen
beginselen.
De oud-strijdersfederatie heeft een commu
niqué openbaar gemaakt, waarin het heet, dat
de oud-combattanten zich aan geen uiterlijke
manifestaties zullen 'overgeven, doch m-or e
en waardigheid willen beraadslagen over de
belangen des lands.
PARIJS, 6 Juli (R.O.) De begrafenis ya*
madame Curie heeft vanochtend in alle stilt^
zonder eenige plechtigheid, overeenkomstig dea
wensch der-overledene plaats gevonden.
