de helpende hand
CABALLERO'S STEM
DE SARONG
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1934
VREEMDELINGENWET
ZUID-AMERIKAANSCHE PERS
GEDENKTEEKEN VOOR KONING
ALBERT.
WATERHOOS BOVEN VALLOIRE
IN SAVOIE,
LOONSVERLAGING DER MIJN.
WERKERS.
BONGKREKVERGIFTIGING
JAN STUYT HERDACHT,
DIESELTREINEN.
VERBINDENDE KRACHT VAN.
ONDERNEMERSOVEREENKOMSTEN
CONTINGENTEERING VAN LINNEN
EN HALFLINNEN.
DE STEUNMAATREGELEN OP
AARDAPPELEN.
EN DIE DER WERKELIJKHEID...
DUITSCHER AANGEHOUDEN
NATIONALE BEGRAFENIS VAN
MAARSCHALK LYAUTEY.
JONGEN VERDRONKEN.
DE STEUN.
TANDHEELKUNDIGE EXAMEN.
DE GEBEDEN NA DE II MIS
DOELMATIGE ADVERTENT1ËN
„La Prensa" weigerde eens een groot con
tract van den kauwgummifabrikant Wrigiey
omdat Don Ezequiel het niet op zijn geweten
wilde hebben, in zijn vaderland de afschuwe
lijke gewoonte van het gummi kauwen te
hebben ingevoerd. Hij weigerde ook een con
tract van de Quaker Oats, als ontbijtgerecht,
omdat hij in een advertentiecampagne daar
voor geen heil zag en zijn adverteerder niet
wilde bedriegen. Hij zag er geen heil in om
der eenvoudigen reden, dat de Argentijnen,
evenals de meeste Zuidelijke volken, zoo goed
als niet ontbijten en zeker geen havermout
voor ontbijt zouden nemen.
„La Prensa behoort tot de commercieel het
best geleide kranten van de wereld. De familie
Paz heeft er een fortuin in verzameld, maar
noemt haar het eigendom van het land en
zich zelf gehuurde rentmeesters. Op grond
hiervan worden elk jaar belangrijke sommen
voor sociale doeleinden uitgekeerd.
Voor „La Prensa" is het buitenlandsche
nieuws het voornaamste, zulks vooral, omdat
de Argentijnsche bevolking zooveel buitenland
sche elementen omvat. Regelmatig laat hel zich
de belangrijke redevoeringen der Europeesche
staatslieden van a tot z seinen.
Ofschoon neutraal, oefent het blad op de
Argentijnsche politiek een grooten invloed uit
en tevens op de heele Zuid-Amerikaansehe
en last not least de Pan-Amerikaansche poli
tiek. Zijn hoofdartikelen worden regelmatig
door heel de Zuid-Amerikaansche pers geci
teerd.
In Mei j.l. is de vreemdelingenwet aange
nomen en nog steeds wordan er aanvragen
Nederlanderschap gegeven, nog steeds wordt er
geplaceerd met buitenlandsche arbeidsbeurzen,
nog steeds worden er vacantie-bewijzen ge
geven, aan buitenlanders, die later weer
terugkeeren. De wet is toch klaar en bekrach
tigd. Wat is de reden toch van dit uitblijven?
Wil men dan geen rekening houden met de
werklooze musici, hotel- en restaurant-perso
neel, het dienstbodevraagstuk
Zeker, het is wel makkelijk, dat men ruim
in de aanbiedingen zit, maar het gevolg daar
van is, dat de plaatsingen van diverse arbeids
krachten op zoo'n laag peil zijn gebracht, dat
men zich dikwijls afvraagt, hoe men in dezen
belasten tijd rond kan komen met salarissen,
die er uitbetaald worden, zoodat men ook in
werkelijken zin kan constateeren, dat men ge
kneed wordt. Het is wel prachtig en mooi, de
toeloop van buitenlanders hier te laten komen,
doch men moest toch eens eindelijk aan zijn
eigen landgenooten denken, want die kunnen
geen emplooy jn het buitenland vinden. En pro
beert een enkeling het toch, om in het buiten
land zich te vestigen, dan is het haast zeker,
dat hij over een paar dagen weer over de
grens gezet wordt. z0o worden wij Hollan
ders in het buitenland behandeld. Het is te
hopen, dat de bedoelde wet spoedig in wer
king treedt, daar de werkloosheid in het na
jaar toch weer met een groot percentage toe
nemen zal tegenover andere jaren. En de
menschen, die een seizoen-betrekking hebben,
zien hun verdienste door buitenlanders afne
men en diezelfde buitenlanders na het seizoen
met een aardig kapitaaltje de grens overgaan.
En dan moeten de Hollanders maar weer zien
hoe zij de werklooze Nederlanders voor den
winter moeten steunen.
't Is werkelijk bedroevend.
P. J. STIKKELMAN,
Kooipark 2, Voorzitter v. d. Bond
van Hotel- en Rest. Geëmpl. „St.
Antonius", afd. Leiden.
Eigenaardige gewoonten,
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Tijdens het onderhoud, dat de 4 voorzitters
der mijnwerkersorganisaties met den minister
van Waterstaat mochten hebben, werd Z.Exc.
er door hen op gewezen, dat de prestatie per
arbeider per dienst nog steeds stijgende is. Hier
op antwoordde Z.Exc.: „Wanneer een arbeider
in dit jaar meer presteert dan in 't vorig jaar,
dan heeft hij in 't vorig jaar geluierd."
Dit antwoord is niet alleen zeer onaangenaam
voor de mijnwerkers, maar ook voor de beamb
ten en directies der mijnen, want directies die
toestaan, dat de beambten hun mijnwerkers
laten luieren, zullen toch wel niet op hun plaats
zijn. We zouden nog kunnen wijzen op andere
bedrijven, wier financieele uitkomsten ook
slecht zijn en waar het rendement der arbeiders
ook verhoogd is, doch we zeggen slechts dit: De
mijnwerkers hebben beter verdiend. Of hebben
zij in de oorlogsjaren niet genoeg gedaan voor
ons land?
Mijnwerkers, maakt uw organisaties sterk,
opdat deze den weg af kunnen maken, die ons
leidt naar nieuwe en betere ordening van staat
en maatschappij.
GLüCK AUF.
Vijf personen overleden en drie
stervende.
TJILATJAP, 2 Augustus. (ANETA).
In de dessa Tjikiapa nabij Sidaredja, is
bongkrek-yergiftiging voorgekomen. In totaal
zijn 10 personen aangetast, waarvan vijf zijn
overleden en drie stervende zijn. Geneeskun
dige hulp is derwaarts gezonden.
De architect Jan Stuyt was mede-oprichter
van de Alg. R. K. Kunsitenaarsvereeniging en
in het orgaan, het „R. K. Bouwblad", wordt
hij door de redactie herdacht met een artikel
bij vele afbeeldingen, ook van zijn minder
bekend werk.
Voorts worden eenige werken van Stuyt nog
afzonderlijk besproken.
In hetzelfde nummer Is een tijdgenoot van
den overleden bouwmeester aan het woord, n.l.
ir. Jos. Cuypers in een bespreking van Stuyt's
„Bouwkundige Compositie".
„Wij hebben hier te doen met de op de
praktijk gevormde levenslessen van een
bouwmeester, die zich van jongs af met
groote toewijding op de compositie heeft toe
gelegd, dien 't niet onverschillig was, oftder
welke leiding hij in het zoo uitgebreide en
veeleischende bouwkunst-beoefenen zoude
worden ingewijd.
Naast die bouwpraktijk werd door hem
steeds de theoretische studie hoog gehouden
en door vele reizen door West-Europa,
Italië, Griekenland, den Oriënt en Egypte
vond hij gelegenheid zich rekenschap te
geven van wat de kunstlitteratuur sedert 't
begin van de 19e eeuw over de tallooze mo
numenten, die den grondslag vormen onzer
cultuur, ons heeft gegeven.
Bouwkundige Compositie" is uit den aard
van zijn inhoud en de bestemming niet aan
gewezen om in een adem te worden door
gelezen; ook niet om door den jongen stu
deerenden bouwkundige achtereenvolgens te
worden doorgeVerkt, overwogen en nader
in de toepassing op resultaten te worden
onderzocht. Het is veel meer een overzichte
lijke samenvoeging van de aesthetische be
grippen en de primitieve middelen, welke den
kunstenaar ten dienste staan om den gees
telijken inhoud zijner compositie tot groote
volmaaktheid op te voeren.
Het is te beschouwen als de samenvatting
van de levenservaring op bouwkunstterrein
van den meester, die praktijk en theorie
lange jaren met groote toewijding heeft ge
pleegd; en die, zijn jongere collega's bloot
gesteld ziende aan de zoo snel wisselende
overspannen eenzijdige theorieën, van wat
dan tot „moderne bouwkunst" zou kunnen
voeren, ons wil op prijs leeren stellen, alles
wat ons werd overgeleverd, vanaf de Egyp
tische cultuur tot aan den Nieuwen Tijd. Hij
wil wijzen op den samenhang van de eeuwen
oude grondslagen der bouwkunst, die onder
de steeds 'wisselende omstandigheden van
geestelijk en materieel leven, hun waarde
blijven behouden."
Onlangs ging ik in een Dieseltrein op een
bankje zitten op het tusschenbalcon. Ik zag
daar tot mijn zéér groote verbazing, alsook
van een der medereizigers, dat wij, om wat
frissche lucht te willen hebben, heel gewoon
de schuifdeuren konden openzetten, terwijl de
trein in vollen gang was. Nu laat ik het aan
Uw oordeel over, of dit niet een vreeselijk
gevaarlijke toestand is. Hoe vaak toch hoort
men soms van ongelukken; nog wel in de
coupé's waar de deuren hermetisch gesloten
zijn, mdar door een abuis, deze niet goed dicht
waren. Wellicht kan hierop voor eventueele
volgende wagens gelet worden en kan óók nog
misschien het gevaarlijke van de andere rijtui
gen, door een kleine wijziging aan te brengen,
verholpen worden.
EEN ABONNEE.
Naschrift van de Redactie: Hetgeen de ge
achte inzender bedoelt, is de wet tot regeling
van arbeid der vreemdelingen. De wet is
afgekondigd op 29 Mei, Stscrt 257. Een speciaal
Kon. Besluit is noodig, om haar in werking te
doen treden. Deze inwerkingtreding hangt weer
af van de vraag, wanneer de bestuursmaat
regelen ter uitvoering van de wet gereed zijn.
In deze maatregelen zullen o.a. de beroepen
worden opgesomd, waarin de wet zal gelden.
Daarvan is nu nog niets bekend. Wel kan men
vermoeden, dat hierover ook overleg met het
buitenland gevoerd zal moeten worden. Men
betracht op het Departement van Sociale Zaken
uiteraard spoed.
Naschrift Redactie. Van de zijde der Spoor
wegen merkte men ons naar aanleiding van
het bovenstaande het volgende op
,,Bij al het nieuwe spoorwegmaterieel kunnen
de portierdeuren met één handbeweging aan
de binnenzijde geopend worden. De inrichting
bij de Diesel-electrische treinstellen is dus in
dit opzicht niet afwijkend. Dat het openen der
deuren gedurende den rit gevaar oplevert, kan
elke reiziger weten. Daarentegen zou het aan
brengen van een inrichting waarbij die deuren
niet of zeer moeilijk van binnen te openen
waren, gevaar kunnen veroorzaken indien men
om de een of andere oorzaak, na stilstand van
den trein, snel dient uit te stappen."
Twee fietsende meisjes bekneld.
Gisterenmiddag tegen vier uur zijn op den
rijksweg te Balk, twee meisjes uit Langweer,
die daar fietsten, bekneld geraakt tusschen een
auto en een aan den rechterkant van den weg
staand hek. Een der meisjes brak haar beide
beenen en is naar het ziekenhuis te Sneek ver
voerd, het andere meisje werd slechts licht
gewond en kon, na verbonden te zijn, naar huis
terugkeeren.
Volgens bericht in de dagbladen, treden op 1
Augustus a.s. weder de maatregelen der Neder-
landsche Aardappel Centrale in werking. Dat
wil dus zeggen, dat ieder huismoeder die meer
dan vier kilo aardappelen ongedekt door ver-
vcrerbewils over straat vervoert,- blootstaat
inbeslagname der aardappelen, plus proces
verbaal. Maatregel waaraan practisch niet de
hand is te houden en die dus den eerbied voor
de wet zeker niet bevordert 1 Dat beteekent,
dat iedere Handelaar die een bestellinkje, van
b.v. 10 K.G. aardappelen moet uitvoeren, deze
gedekt moet hebben door een vervoerbiljet
Ontelbaar vele malen zijn in het afgeloopen
seizoen handelaars met soms minimale hoeveel
heden aardappelen aangehouden en beboet.
Aardappelen waarvoor de benoodigde steun
gelden volledig betaald waren
Dat beteekent, dat de handel die de op te
brengen steungelden bij vooruitbetaling vol
doet, aan een hoop onnoodigen rompslomp die
in sommige gevallen op plagerij gelijkt, over
geleverd wordt. Dat beteekent steun voor een
product, dat sinds 1918 volgens de statistie
ken, behoudens een enkele uitzondering, steeds
een behoorlijken prijs heeft opgebracht. Wij
wijzen niet op de jaren, dat het product wel
eens prijzen tot 10 gulden per H. L. deed, doch
op de jaren van vier tot vijf gulden per H. L.
aardappelen. Dat beteekent, dat terwijl er door
geringere oogsten In het binnenland en te ver
wachten grootere vraag voor export, het pro
duct een behoorlijken prijs zeer waarschijnlijk
zal opbrengen, toch heffing daarenboven zal ge
heven wordenDat beteekent, dat deze steun
in hoofdzaak wordt opgebracht door de arme
volksklasse als zijnde de grootste groep en
grootste consument ten bate soms van vele
maatschappelijk veel beter gesitueerden, daar
de aardappelsteun niet ten goede komt aan
personen doch aan de bedrijven, hetgeen ten
gevolge heeft, dat de armere boer die zijn land
niet heeft kunnen geven wat het toekomt, oI
door minder kapitaalkrachtigheid op slechter6
stukken zit en dus minder opbrengst in kilos
heeft, door dit systeem minder steun krijgt dan
de beter gesitueerde boer. En steun bateeKe"1
toch, om iets wat anders vallen zou, °P te
houden? Dat beteekent, dat wanneer zooals
ook wel gezegd wordt, alle crisissteun m een
crisispot gaat, de verbouwer van aardappelen
van de heffing alleen maar de nadeelen heeft
door den geringeren verkoop wegens den daar
door ontstanen hoogeren prijs en geringere con-
currentiemogelijkheid met de andere voe
dingsmiddelen. Dat beteekent, wanneer de
Regeering meent het complex land- en tuin
bouw als een geheel te zien en de eigenaars
dier bedrijven, noodlijdend of niet, te moeten
steunen, het dan ook in de lijn ligt de distri-
buanten van bodemproducten ook te steunen,
daar de distribuant toch onverbrekelijk bij het
bedrijf behoort en het dezen maatschappelijk
ook niet z°° best gaat. Echter dit laatste ver
langt de handel niet. Laat het product vrij en
de handel garandeert in onderlinge concurren
tie bij den inkoop, den boer den hoogst te ma
ken prijs en dito bij den verkoop, den consu
ment de billijkste prijzen, wat voldoende ook
nu te constateeren is. Het is op geen goede
gronden verdedigbaar om een product dat door
marktomstandigheden reeds een behoorlijken
Vrijs opbrengtn°S sens extra te steunen.
J. VINK.
MADRID. 2 Augustus (R.O.) De voorzitter
Oplichter en inbreker.
Voor enkele weken vervoegde zich bij ver
schillende exporteurs te Haarlem een man van
Duitsche nationaliteit, die voorgaf den heeren
mooie Duitsche bloembollenorders te kunnen
bezorgen. De man had echter geen reisgeld en
een der exporteurs gaf hem ƒ20. Deze hoorde
niets meer en ontving evenmin orders. Een
dezer dagen trachtte de Duitscher hetzelfde
spelletje opnieuw te spelen, doch een exporteur
belde de politie op. Bij onderzoek bleek de
Duitscher in het bezit te zijn van een volledig
stel inbrekerswerktuigen. De justitie zorgde
voor het verdere.
NANCY, 2 Augustus (R.O.) Vandaag heeft de
- - j maar-
nationale begrafenis plaats gehad van
schalk Lyautey.
Pétain, de minister van oorlog, die de lijk
rede hield, wees erop, dat de grootste glorie
van den overledene is, dat hij den vrede in
Marokko heeft georganiseerd.
Aan het einde van zijn rede sprak Petam
den wensch uit, dat op het graf van dezen groo
ten Franschman het Fransche volk zijn een
heid zou vinden.
Donderdagmiddag omstreeks 6 uur geraakten
te Den Bosch twee jongens, die een bal uit
den Dommel wilden ophalen, in deze rivier
nabij de Wilhelminabrug te water. Een hunner
kon worden gered, de andere, de 12-jarige W.,
die woonde aan de Breede Haven, verdronk.
Zijn lijk is opgehaald.
Bij Kon. besluit is de Commissie, die van 1
Augustus 1934 tot en met 31 Juli 1935 te Utrecht
belast zal zijn met het afnemen van de theore
tische en practische tandheelkundige examens,
samengesteld als volgt en zijn mitsdien be
noemd tot lid en voorzitter van die Commissie:
dr. A. J.P. van den Broek, hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht; tot lid en secre
taris P. Nieuwenhuyse, arts te Den Dolder
tot leden dr. J, Boeke, dr. A. K. M. Noyons, P.
J. J. Coebergh, dr. J. A. W. van Loon, mej. J.. G.
Schuiringa, B. R. Bakker, J. W. A. Tjebbes, dr.
J. W. Ie Heux, dr. J. H. Julius en W. J. Gerber
tot plaatsvervangende leden dr. R. de Josselin
de Jong, dr. U. C. Bijlsma, dr. L. K. Wolff, dr.
H. Berkelbach van der Sprenkel, J. Dankmeijer,
dr. J. Jongbloed, dr. J. F. Nuboer, J. A. C. Duy-
zings, allen te UtrechtA. Edel, te Amsterdam
A. J. M. Oidtmann, te Bilthoven A. van Nieu-
wenhoven Helbach, G. J. van Alphen en mevr.
E. Elema, allen te Utrecht.
Nu de H. Vader Paus Pius XI met meerdere
aflaten heeft verrijkt de gebeden die na iedere
gelezen H. Mis door den priester worden voor
gebeden „teneinde ook de geloovigen die aan
de H. Mis deelnemen, op te wekken, dat zij
de kerk niet verlaten voordat de priester alles
volgens de voorschriften van de H. Liturgie
heeft verricht en voordat zij met dén priester
die gebeden hebben gedaan", is 't wel jammer
dat niet overal de H.H. Missen prompt op tijd
beginnen en dientengevolge ook te laat eindi
gen, zoodat velen, die door verschillende be
zigheden gepresseerd zijn, de kerk reeds moe
ten verlaten vóór het eindigen van de H. Mis.
Wat zouden die velen gebaat zijn, wanneer de
H.H. Missen precies begonnen zooals zij des
Zondags van den preekstoel worden afgelron-
digd.
M. de R., ik zeg u dank voor de plaatsing
dezer regelen, die in de verste verte geen ver
wijt bedoelen, doch alleen het goede beoogen.
EEN TROUW KERKGANGER.
Zeemanslatijn.
„Ja," vertelde een oude zeerob, „van harin
gen gesproken, ik heb er eens een gehad, die
ik volkomen gedresseerd had."
„Zoo wat je zegt."
„Ja toen ik hem gevangen had liet ik hem
eerst een tijd in zoutwater, en toen heb ik
hem aan zoetwater gewoon leeren worden, tot
hij geheel buiten water kon leven. En toen lag
hij den ganschen dag voor de kachel."
„En zoo, hoe is 't hem vergaan."
„Op een keer, toen ik lang van huis was, is
hij per ongeluk in 't water gevallen en is hi
jammerlijk verdronken."
Wanneer de fabricatie, of
de voorraad uwer artikelen,
den omzet, den verkoop
overlreffen, geeft aan 'n serie
dan eens de kans U te
helpen, den aftrek uwer
producten te vergrooten.
