HET STRIJDENDE OOSTENRIJK.
1
DE HELPENDE HAND
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1931
DE NOOD IS ALOM TOT EEN TOP
PUNT GESTEGEN.
W at bovenal noodzakelijk is, is rust en
vertrouiven in de leiding.
NIET TE VEEL VARKENS MEER.
„MUSIC VOICE".
DE WEENSCIIE STAATSOPERA NAAR
VENETIE.
VEREENIGDE HAAGSCHE SPELERS
DE PRIJSREGELING VOOR HARING.
TIJDENS EEN MUZIKALE WANDE
LING OVERLEDEN.
VIJFTIG JAAR IN DE JOURNALISTIEK
DE RICHTPRIJS VAN DE TARWE.
DOELMATIGE ADVERTENT1ËN
WIJZIGING VAN DE ZIEKTEWET.
VELDWACHTER ALS GENEESHEER.
Het kleine Oostenrijk houdt de aandacht_ der
geheele wereld gespannen en deze belangstelling
gaat alom met sympathie gepaard. Oostenrijk
heeft de sympathie der wereld, omdat daar een
strijd, van welks rechtvaardigheid de wereld
overtuigd is, gestreden wordt.
Niet alleen gaat de belangstelling uit naar
het vraagstuk van Oostenrijks zelfstandigheid
als Staat onder de Staten, maar evenzeer con
centreert zij zich op den inwendigcn toestand
der jonge republiek, die vanaf haar eerste be
staan aan zoovele en zoo groote moeilijkheden
het hoofd had te bieden. De Oostenrijksche be
volking snakt naar rust en de wereld gunt haar
die rust en hoopt met Oostenrijk dat dit zwaar
beproefde land nu eens eindelijk de gelegen,
held zal krijgen om ongestoord en vrij van
burgertwisten voor de welvaart zijner burgers
te werken.
De vijand binnen de grenzen is erger dan de
vijand daarbuiten. Dat heeft Oostenrijk onder
vonden. Binnen den Staat Oostenrijk ontstond
na den wereldoorlog de Staat van den Schutz-
bund. Laat ons hopen dat de mislukte Fe.
bruari-revolutie een eind heeft gemaakt aan
de terreur der austro-marxisten, wier op de
vlucht geslagen leiders in triomf.Moskou
zijn binnengehaald. Door kanonschoten zwaar
gehavende gebouwen toonen nog aan, dat het
in Februari ernst is geweest.
Wij gelooven niet, dat na de Juli-gebeurtenis.
sen het grootste gevaar nog te duchten is van
de zijde der nationaal-socialisten. De moord op
Dollfuss heeft velen de oogen geopend. Erger
is dat dé groote materieele ellende, waarin een
groot gedeelte der bevolking verkeert, die be
volking txlind maakt voor den nieuwen Staat,
waaraan de- regeering.Schuschnigg werkt en
waarmede zij het werk van den onvergételijken
Dollfuss 'voortzet.
De nood nu is hoog gestegen. Wij waren een
avond de gast van een arbeidersgezin, wonend
in een der groote huizenblokken, welke door
de socialisten zijn gebouwd. Een Katholiek ge
zin, waarvan de vader werk heeft, de zoon
werkloos is en de getrouwde dochter, die als
ambtenares meer verdient dan haar echtgenoot,
zielsgelukkig was omdat zij zes jaar na haar
huwelijk er in is geslaagd een woning te huren.
Er kwamen daar ook werkloozen, al dan niet
practiseerend Katholiek, de meesten echter nog
onder den invloed van socialistische propa-
gandalectuur. Wat wij hier te zien en te hoo.
ren kregen over den nood der werklooze
arbeidersbevolking is schrikbarend.
In den „Hof" waarin ik verkeerde waren de
woonhuren na den Februari-revolutie aanzien
lijk verhoogd. Natuurlijk, zouden we zeggen,
want de huren in de door de socialisten ge
bouwde woningblokken-vestingen waren on
evenredig laag in verhouding tot de huurprijzen
voor aanzienlijk slechtere woningen Maar zoo'n
maatregel kweekt ontevredenheid. Zou men
éérder tevredenheid kunnen verwachten van
de circa 70.000 menschen, die tevergeefs naar
een woning uitzien? Zelfs het dure socialistisch
regiem is niet in staat geweest de oplossing
van het woningprobleem ook maar te benade
ren, maar dat kwam natuurlijk, omdat er be
halve socialisten ook nog.... arme midden
standers en geplunderde kapitalisten waren!
Het arbeidersgezin dat in den zooveelsten
„Stock" van het gebouwencomplex een woning
heeft, bestaande uit één slaap-woonkamer met
aangrenzende keuken, prijst zich gelukkig, of
schoon er daarnaast talrijke gezinnen zijn, die
zich de „weelde" van nog een kamer kunnen
veroorloven. Geen woning echter is berekend
op een kinderrijk gezin.
Indien men rustig redeneert, weet en ziet
mén, dat ook de beste en rechtvaardigste regee
ring er niet dan zeer langzaam in zal slagen
mits de internationale toestand het haar mo
gelijk maakt en zij op den steun der bevolking
rekenen kan verbeteringen aan te brengen.
Doch redeneert eens rustig, indien men jaren
werkloos is en het naakte bestaan derft. Brengt
den werkloozen eens aan het verstand, dat de
•zoogenaamde vredesverdragen Oostenrijk eco-
nomisch-geografisch tot een onmogelijken Staat
hebben verknipt, een Staat met 6 millioen in
woners, waarvan Weenen alleen bijkans 2 mil
lioen voor haar rekening heeft. Erger dan welke
andere staat ook, wordt Oostenrijk getroffen
door het autarkisch streven der omliggende
Staten.
Indien de nieuwe regeering er in zal slagen
te doen wat het socialistisch bewind ondanks
sommige schijn wel vaartsvertooningen niet heeft
vermogen te doen; indien de nieuwe regeering
met hulp van de daadwerkelijke belangstelling
der wereld het huishouden van den Staat en
van het volk op een gezonde en stevige basis
zal kunnen brengen, zal zij ook zonder twij
fel dat deel van de bevolking op haar hand
krijgen, dat onder den invloed van een jaren
lange socialistische propaganda nog afwijzend
staat tegenover elke regeering die hun geen
marxistisch paradijs op aarde voorspiegelt.
Thans heeft de regeering van Schuschnigg
en de zijnen reeds den steun van allen ook
van de zijde der arbeiders die inzien, dat
het allereerst noodige is inwendige rust en
vertrouwen in den leider. Hopen wij, dat de
nieuwe kanselier ook spoedig het vertrouwen
zal winnen van degenen, die door de intensieve
Hetze tegen alles wat christelijk-sociaal was
en door den grooten nood, waaraan zij zijn
blootgesteld, thans geen oog hebben voor de
zegeningen van een positief christendom ook
in de staatkunde.
Weenen heeft zijn Dollfuss nog niet vergeten.
Zijn graf is een bedevaartplaats géworden, zijn
foto vindt men nog in de etalageshij vormt
nog het onderwerp der gesprekken en van de
nieuwe regeering verwacht men slechts, dat
haar beleid een voortzetting zal zijn van dat
van den onvergetelijken kleinen kanselier.
Ondanks invloedrijke aanbevelingen valt het
niet gemakkelijk tot leden der negeering door
te dringen. De amateur-journalist, die op het
zelfde uur in Weenen arriveert, waarop de kan
selier naar Italië afreist, wordt door den jour-
nalist-ex-professo, wien hetzelfde overkomen
Tcan, met hoongelach ontvangen. De Oostenrijk
sche regeeringspersdienst is echter een en al
hulpvaardigheid en zal doen wat mogelijk is,
indien wij bereid zijn de te stellen vragen
vooraf ter inzage, te verstrekken. Inmiddels laat
de burgemeester van Weenen opbellen en mede-
deelen, dat hij de aangenaamste herinneringen
heeft aan zijn necent bezoek aan Nederland
en ons gaarne te woord wil staan.
Mr. C. v. H.
Verplichte levering van gemerkte
biggen vervallen.
FILMBEKRONINGEN VAN DE
BIENNALE.
Voor Katlierine Hepburn en Wallace
Beery gouden medailles.
VENETIE, 15 September. (R.O.). Het bestuur
van de Tweede Internationale Filmtentoonste'-
ling, welke bij gelegenheid van de Biennale
is gehouden, heeft na overleg met het Inter
nationaal Instituut voor opvoedkundige films,
na gehoord te hebben de deskundigen uit de
verschillende landen en rekening te hebben
gehouden met de resultaten van 't referendum
onder de toeschouwers, de 22 prijzen toegekend,
welke aan deze tentoonstelling waren ver
bonden.
De Mussolini-beker voor de beste buiten
landsche film werd toegekend aan de film
„Homme de Aran" van den Engelsohen regisseur
Robert Flaberty.
De Mussolini-beker voor de beste Italiaansche
film verwierf Guido Brignone voor zijn film
Teresa Confalonieri".
De gouden medailles van twee Italiaansche
fascistische tooneelbonden werden toegekend
aan twee Amerikaansche acteurs, nl. aan
Wallace Beery en Katherine Hepburn.
Gelijk bekend was Nederland in Venetië
vertegenwoordigd door Gerard Rutten's film
„Dood Water" (Aqua Morta), waaruit wij
Zaterdag op onze filmpagina nog een foto op
namen.
Een aanwinst van het „Westminster-
koor"-repertoire.
Men verzoekt ons te melden, dat „Music
Voice", woorden geschreven door den Engel-
schen dichter John Dryden, (16311700) met
muziek voor vijf-stemmig a-cappella-koor, ge
componeerd door den in Nederland wonenden
Engelschen Journalist-musicus, Herbert Ant-
cliffe, aangenomen is door Dr. John Finley
Williamson, voor zijn „Westminster Choir",
welk koor in ons land zulk een uitnemenden
indruk heeft gemaakt.
De eerste uitvoering zal plaats hebben kort
na de terugkomst van het koor in Amerika in
een van de Zondagmiddag „Vespers" in de
Kathedraal te Princeton, New Jersey.
Het is te verwachten dat dit lied, hetwelk
geschreven is in den vorm van een madrigaal
doch in moderne toonzetting staat, (C gr. terts)
ook in Amerika zal worden uitgegeven.
WEL KANALEN, GEEN SCHEPEN.
Wil men de kilheid van het Stalin-kanaal,
met behulp van andere, soortgelijke
kanalen verdrijven, dan moeten we naar
Zuid-Amerika. Dit land stond op het punt,
een archipel te worden, toen het zich net nog
bedacht. Er behoeven slechts een paar kanalen
te worden begraven en heel het land valt in
enorme eilanden uit elkaar.
Op verschillende Pan-Amerikaansche confe
renties zijn dan ook plannen tot het graven
van allerlei kanalen in de diepste binnenlanden
van Zuid-Amerika geopperd, maar meteen ook
begraven_ waarbij echter de opvatting overeind
bleef staan, dat het maar een klein kunstje Is.
de bekkens van den Orinoco, van de Amazone
en van de La Plata met elkaar te verbinden.
Een schitterende weg voor de binnenscheep
vaart zou aldus tot stand worden gebracht. De
moeilijkheid steekt 'm hier echter niet in de
techniek, maar in de menschen. Men zoekt
namelijk altijd nog vergeefs naar menschen.
die van dezen prachtigen scheepvaartweg ge
bruik kunnen maken.
Trouwens, zonder kanalen gaat het ook wel.
Dat heeft de koene kapitein Puglisi met zijn
„Fatum" bewezen. De „Fatum" was slechts een
notedopje van een beetje meer capaciteit dan
een kajak, maar daarmede heeft gezegde
Italiaansche reiziger de bekkens van de drie
genoemde enorme rivieren bevaren. Ging het
per water niet verder, dan werd de trotscha
„Fatum" uit zijn element opgevischt en op een
ossenkar gezet. Drie jaar lang heeft de reiziger
aldus rond gesukkeld, maar toen had hij dan
ook materieel genoeg verzameld voor een enorm
kanalennet, dat alle vaarbare rivieren van
Zuid-Amerika met elkaar verbindt. Over-
heerschend blijft echter ook hier de vraag,
welke zelfs kapitein Puglisi niet wist op te
lossen: „Wie zal van die prachtige scheeps
verbinding gebruik maken
WEENEN, 15 September. (H.N.) Het perso
neel van de Weensche staatsopera is naar Ve-
netie vertrokken, waar een opvoering van Mo
zart's „Cosi fan tuti" zal worden gegeven.
Deze voorstelling zal door Mussolini worden
bijgewoond.
DE OUDSTE VUURTOREN
Waar staat de oudste vuurtoren te dezer
wereld?
De bewoners van Neuwerk beweren, dat hij
in Neuwerk staat. Neuwerk is een eiland in
de Elbemonding en daar werd reeds zoo lang
geleden als 1299 een 38 meter hooge vuurtoren
opgericht. De vraag is nu, wie dat record kan
slaan.
Eeuw aan eeuw heeft deze lichtbaak haar
nuttig werk verricht. Tijdens het continentale
stelsel hebben de Franschen getracht het ding
in de lucht te laten vliegen. Hun pogen bleef
echter ij del. Jammer, dat de tienduizenden an
dere objecten, waarop deze heeren in den loop
der eeuwen hun destructieve talenten gepro
beerd hebben, meestal een minder soliede con
stitutie hadden eten de vuurtoren van Neu
werk, want dan zo& de wereld heel wat rijker
zijn dan ze het nu reeds is.
Maar hoe dat zij, storm en zee hebben eeuw
aan eeuw hun krachten met dezen toren ge
meten, maar de toren bleef de baas. Het heele
eiland werd bij sommige gelegenheden haast
onder de watervloeden bedolven, maar de toren
hield stand, terwijl de eilandbewoners meer
dan eens voor den waterwolf moesten vluchten.
In oude tijden werd boven op het platform
een houtvuur aangelegd en dat zal gewoonlijk
wel uitgewaaid zijn, net wanneer het 't hardst
noodig was.. Maar nu is de oude lobbes gemo
derniseerd en draagt hij met rechtmatigen
'trots een ingewikkeld apparaat van 21 ononder
broken draaiende en stralendereflectoren.
Hoe de varkensstapel verminderde.
In Augustus j.l. werd door de Nederlandsche
Varkenscentrale wederom een varkenstelling
gehouden. Het resultaat dezer telling is weer
gegeven in onderstaand overzicht, waarin te
vens de resultaten van vroegere tellingen zijn
vermeld.
Jaar
Totaal
Biggen
Fokzeugen
tot 6 wk.
Aug.
1934
1.874.570
295.744
145.884
Mei
1934
2.069.801
453.118
157.100
Nov.
1933
2.483.710
437.075
239.578
Apr.
1933
2.112.546
543.671
234.776
Sept.
1932
2.735.733
534.584
264.794
1930
2.017.319
471.904
241.793
1921
1.519.245
371.155
1910
1.259.844
279.473
Het beste vergelijkingsmateriaal leveren de
tellingen van November 1933 en September
1932, aangezien bij de voorjaarstellingen een
kleiner aantal varkens bestemd voor huis
slachting aanwezig is dan in den zomer en in
het najaar.
Vergeleken met November 1933 is het totaal
aantal varkens gedaald met 25 pCt., vergeleken
met September 1932 met 32 pCt. Zelfs wanneer
men het totaal aantal varkens vergelijkt met
dat, aanwezig in Mei 1934, komt men tot een
vermindering, n.l. van 10 pCt. De sterkste ver
mindering heeft plaats gevonden in de groep
„biggen tot 6 weken". Het aantal biggen is
zelfs beduidend lager dan dat, aanwezig in 1921,
hoewel de varkensstapel als geheel toen kleiner
was. Het aantal aanwezige biggen bedraagt
63 pCt. van dat, aanwezig in November 1933 en
55 pCt. van dat, aanwezig in September 1932.
In overeenstemming hiermede is ook het
aantal fokzeugen sterk achteruit geloopen. De
vermindering bedraagt 39 pCt. vergeleken met
November 1933 en 45 pCt. vergeleken met Sep
tember 1932. Het aantal drachtige zeugen be
droeg 79092 tegen 124264 in November 1933, het
aantal fokzeugen bij de biggen 66792 tegen
114262 in November 1933.
Ook de groep varkens ouder dan 6 weken,
doch lichter dan 60 K.G. (572.270 stuks) is be
langrijk afgenomen. De vermindering bedraagt
42 pCt. vergeleken met November 1933 en
44 pCt. vergeleken met September 1932. In de
groep varkens van 60 tot 95 K.G. (469.643 stuks)
heeft een vermeerdering van 17 pCt. plaats ge
vonden, wanneer een vergelijking gemaakt
wordt met November 1933, doch een vermin
dering van 25 pCt., indien men een vergelij
king maakt met September 1932.
Het aantal varkens, zwaarder dan 95 K.G. is
in vergelijking met November 1933 gedaald
met 6 pCt. Het aantal dezer varkens is echter
hooger dan dat aanwezig in September 1932.
De daling van het aantal varkens zwaarder
dan 95 K.G. is veroorzaakt door een verminde
ring in de gewichten beneden 150 K.G. Het
aantal varkens van 95120 K.G. daalde van
185974 in November 1933 tot 113606; het aantal
varkens van 120 tot 150 K.G. van 120285 in
November 1933 tot 107255. Daarentegen heeft,
gelijk verwacht werd, een vermeerdering van
de varkens, zwaarder dan 150 K.G. plaats ge
had. Het aantal varkens in de gewichten van
150 tot 180 K.G. vermeerderde van 49699 in
November 1933 tot 91622, hét aantal varkens in,
de gewichten boven 180 K.G. vermeerderde van
14681 in November 1933 tot 45308.
Uit de hierboven weergegeven cijfers blijkt,
dat de inkrimping van den varkensstapel zich
op bevredigende wijze voltrekt. Dit resultaat
is mede bewerkt door het afnemen van een
aantal biggen. Sedert 22 Mei 1934 zijn door de
Nederlandsche Varkenscentrale 140868 ge
merkte en 7300 ongemerkte, in totaal 148168
biggen afgenomen. Aangezien uit de tellings-
cijfers blijkt, dat in de naaste toekomst geen
teveel aan varkens aanwezig zal zijn, zal de
verplichting tot het inleveren van gemerkte
biggen op 17 September a.s. komen te verval
len, zoodat vanaf dien datum geen gemerkte
biggen meer door de Nederlandsche Varkens-
centrale zullen worden afgenomen.
Met de afname van ongemerkte biggen zal
voorloopig worden doorgegaan.
Samenstelling en repertoire.
Het gezelschap „Vereenigde Haagsche Spe
lers", directeur Pierre Balledux, is voor het
volgend seizoen als volgt samengesteld: Erna
Balledux-Haffert, Toos Beaumond, Annie
Brugman, Netty Brusse-Strauss, Leonie Hei
man, Aleida Roelofsen, Felix Bekkers, W.
Berger, Wim Grelinger, Dio Huysmans, Jos.
Schoch, Theo van Vliet en G.L. Weiss. Regie:
Pierre Balledux.
De decors worden vervaardigd op eigen
atelier door Frans Collée.
De premières zullen worden gegeven in den
Kon. Schouwburg te 's-Gravenhage.
Als eerste stukken zijn in studie genomen:
„Varnhusen's Testament" van Hanns Gobsch;
„Oogst" van Ludwig Hugin, en „De groote
Kans" van Alfred Möller en Hans Lorenz.
De voorstellingen van „Oogst" zullen geheel
worden gebracht zooals die in Salzburg, alwaar
het stuk nog altijd repertoire houdt, met door
Heinrich Wismeyer speciaal gecomponeerde
muziek.
De première zal plaats hebben op 24 Oc
tober in den Kon. Schouwburg te Den Haag.
Voor de voorstellingen van „De groote Kans"
worden decors vervaardigd, ontworpen door
den regisseur met advies van Bas van Pelt,
Binnenhuis-architect te Den Haag.
Verder staan op het repertoir: „En waar de
ster bleef stille staan" van Felix Timmermans
en Ed. Veterman, waarvoor deze laatste de de
cors zal ontwerpen; en „De Rare", het nieu
we stuk van Jac. Ballings, auteur van ,.De
Dorpspoeet" en „Bij Heer Nonkel".
Het plan bestaat, in den loop van het sei
zoen „Adam in ballingschap" van Vondel in
de bewerking van prof. dr. B. H .Molkenboer
uit te brengen.
Het verder repertoir bestaat uit: „Mariken
van Nieumeghen", „Lachende contanten", „De
dorpspoeet" van Jac. Ballings, „Het wonder
van de gouden muiltjes" (een simpel spel van
een wonder-gebeuren), „De arme man die
rijk is" (een komisch-ernsfig spel van naasten
liefde en hebzucht) enz.
Bezwaren voor den export.
De Vereeniging van Haringhandelaren te
Vlaardingen heeft een adres aan den Minister
van Economische Zaken gericht, waarbij zij
bezwaar maakt tegen het door de Stichting voor
de Nederlandsche Haringvisscherij genomen
besluit om met ingang van 15 September
den prijs van op zee gezouten haring, te ver-
hoogen tot gekaakt 9.—, ongekaakt 7.—.
Zij wijst o.m. op de groote bezwaren, die
deze maatregel voor den exporthandel zal ten
gevolge hebben en verzoekt daarom den
Minister maatregelen hiertegen te nemen, b.v.
door het toekennen van een export-premie.
Verder meent zij, dat voornoemde regeling
tot gevolg zal hebben, dat voor export-doel
einden alleen haring van minderwaardige
kwaliteit zal gebruikt worden, zulks tot schade
van den goeden naam van het Hollandsche pro
duct. Tenslotte geeft zij den Minister in over
weging, reederijen, die haar eigen aangevoerde
haring wenschen te behouden, te verplichten,
één gulden per kantje in de kas van de Stich
ting te storten, als waarborg voor eventueel
te lijden verlies, daar de reeders-handelaren
door de in te voeren regeling een voor
drong zullen hebben op de uitsluitend hande
laren.
HET MONUMENTALE KERKJE VAN
ASSELT
In de fundecring brokken oud-Romcinsch
metselwerk gevonden
Met de restauratie van het monumentale
Kerkje van Asselt is men reeds geruimen tijd
bezig. In verband met financieele overwegin
gen heeft de rijkscommissie voor Monumen
tenzorg besloten tot uitvoering van de aller-
noodzakelijkte restauratiewerken. Het oor
spronkelijk plan werd zeer versoberd; o.m.
kwam ook de verbouwing van den trappen-
opgang naar de kerk te vervallen. De restau
ratiekosten zijn in totaal begroot op 7000.
Het plan is van den heer ir. Onnes, architect
van Rijksmonumentenzorg.
Bij de werken is gebleken, dat de toestand
van het gebouw, vooral wat de fundeering be
treft, veel slechter is dan aanvankelijk ver
moed werd.
Bij het graven van diepe sleuven langs de
fundamenten bleek, dat déze in zeer cieplora-
belen toestand verkeerden en dringend ver
betering eischten, wilde men het gebouw voor
ernstige beschadiging en verzakking behoeden.
Wijl men enkele graven naast den buiten
muur aan de noordzijde onaangeroerd wilde
laten, werd aan de binnenzijde der kerk de
vloer opengebroken en een diepe gleuf ge
graven. In de fundamenten vond men brok
ken oud-Romeinsch metselwerk, dat er op
wijst, dat 't gebouw, of althans een gedeelte
ervan, van zeer ouden datum is. De mortel be
stond uit purolaan-aarde, die gemalen is en
vermengd met scherven en steenen. Na 400
na Christus werd deze methode niet meer toer
gepast.
Bij de uitvoering der werken is komen vast
te staan, dat de beruchte waterwolf niet zoo
veel op zijn geweten heeft als hem in 't ver
leden werd aangewreven. Het zijn alleen de
slechte fundeeringen, die het monument be
dreigen.
Teneinde alles afdoend te verbeteren, zullen
de kosten, begroot op 7200, met eenigen dui
zenden moeten overschreden worden.
In de,Damstraat te Utrecht zakte Vrijdag
avond tijdens een rondwandeling van het mu
ziekkorps „Crescendo'» de heer Engel, diree
teur van het muziekkorps in elkaar. Per zie
kenauto werd hij naar de klinieken vervoerd,
waar men den dood moest, constateer en, waar-
stf'lpiijk door hartverlamming.
Op 22 September a.s. is het vijftig jaar ge
leden, dat de heer Jac. P. van Term werd ge
plaatst ter redactie van „De Maasbode", die
toen slechts viermaal per week verscheen. De
heer van Term is sedert dien onafgebroken
werkzaam geweest in de journalistiek. Tot
1905 bij „De Maasbode", daarna twee jaar als
hoofdredacteur van „De Gelderlander" en se
dert 1907 in dezelfde kwaliteit aan den „Lim
burger Koerier".
Zaterdag a.s., op den dag van het jubileum,
zal een plechtige H. Mis van dankzegging wor
den opgedragen om negen uur in de basiliek
van O. L. Vrouw, te Maastricht.
De jubilaris is bereid gevonden, op dien dag
van 12.30 uur tot 14 uur te zijnen huize, Pa-
penweg 1, Maastricht, een receptie te houden,
zoodat voor collega's en belangstellenden ge
legenheid zal zijn, hem persoonlijk geluk te
wenschen.
De Nederlandsche Bakkersbond heeft aan
den Minister van Economische Zaken een
adres gericht, waarin er op gewezen wordt, dat
voor eenige maanden de richtprijs van de
tarwe voor den oogst 1934 in plaats van 12,
zooals tot heden gold, op 11 is gesteld.
Tot groote teleurstelling van adressant wordt
deze 1 prijsverlaging echter niet gebruikt om
den prijs te verlagen van de Vita tarwe, waar
voor de meelfabrikanten en de molenaars niet
minder dan 15.20 per 100 K.G. hebben te be
talen.
De prijs van 15.20 voor de inheemsche tarwe
is een buitengewoon hooge, want voor ruim
4 kan men thans buitenlandsche tarwe koo-
pen, die in kwaliteit veel beter is dan de in
heemsche tarwe.
Bovendien moet op deze buitenlandsche
tarwe 1.50 per 100 K.G. monopoliewinst be
taald worden. Ook zijn de tarwebloemprijzen
sedert eenige maanden beduidend verhoogd
door de stijging van de buitenlandsche tarwe.
Broodprijsverhooging in dezen crisistijd met
zoovele werkloozen is ongewenscht.
Om deze reden dringt adressant er bij d®n
Minister met klem op aan om de 1, waarmede
de inheemsche tarwe in prijs is verlaagd. e
publiek via de bakkerij en de maalindustrn^ en
goede te doen komen en dus den PrlJ3 r
Vita tarwe te brengen op 14.20 en
daar een broodprijsverhooging niet an ui jj.
ven als de Vitatarwe niet beduiden vei aagd
wordt.
Wanneer de fabricatie, of
de voorraad uwer artikelen,
den omzet, den verkoop
overtreffen, geeft aan 'n serie
dan eens de kans U ts
helpen, den aftrek uwer
producten te vergrooten.
De prins van Asturie, zoon van koning
Alphons van Spanje met zijn Cubaansche
bruid in Londen waar zij drie dagen
incognito verbleven.
VAN WIEN IS DE SYNAGOGE
Een kerkelijke gemeente van
twee leden
De Centrale Commissie tot regeling van de
zaken van het Ned. Isr. Kerkgenootschap heeft
den 5en Februari 1933 het besluit genomen,
de Ned. Isr. gemeente te Naarden op te hef
fen en haar te vereenigen, met die te Bus-
sum.
De bezittingen van de Naardensche gefneen-
te o.a. een synagoge, zes woonhuizen, een be
graafplaats zouden grootendeels aan de Bus-
sumsche worden overgedragen. Daar de Naar
densche beheerder weigerde tot de overdracht
mede te werken, greep het dagelijksch bestuur
van de centrale commissie, de permanente
commissie, in en op 27 September werden de
bezittingen per notarieele acte aan Bussum
overgedragen. Hieruit zijn allerlei conflicten
ontstaan, zoo willen de huurders aan geen
van beide partijen huur betalen, en ook om
trent de bevoegdheid tot het betreden van de
begraafplaats wordt van de Naardensche zijde
betwist. De burgemeester van Naarden erkent
evenmin de opheffing van de gemeente en
heeft de kronen uit de oude synagoge van
den afgezetten beheerder in bruikleen aan
vaard.
In civiel geding wordt thans het eigendoms
recht over de onderscheidene goederen vast
gesteld. Vrijdag diende de zaak voor de Am-
sterdamsche rechtbank.
Als raadsman van de Naardensche partij
trad op mr. Joh. K. M. Mathuisen. Uitvoerig
beschreef deze de gebeurtenissen, welke aan,
dit geding voorafgingen. Indertijd is een poging
gedaan om het conflict in der minne op te
lossen, doch deze mislukte, door de houding
van de Centrale Commissie. Er was geen
enkele reden om de ontbinding van de Naar-
derisché gemeente te vorderen. Het onfbm-
dingsbesluit is genomen in strijd met alle rede
lijkheid en billijkheid, daar het is gebaseerd
op art. 6 van het reglement terzake van het
bestuur en de inrichting van het Ned. Isr.
Kerkgenootschap. Volgens dit artikel kan een
gemeente worden opgeheven als zij door ver-
waarloozing niet in haar huishouding voor
ziet.
Het kerkgenootschap beweert, dat de syna
goge uit de 10e eeuw zich door laakbare ver
zuimen in vervallen toestand bevindt, doch dit
is onjuist, natuurlijk is het gebouw oud en de
jaren zijn niet zonder invloed gebleven.
De Naardensche beheerder van de Synagoge,
de heer Heilbron, heeft zelfs aangeboden een
nieuwe synagoge te bouwen. De gelden zijn
door hem nauwkeurig beheerd en voor dit doel
beschikbaar.
Mr. B. E. Asscher, optredende voor het Ned.
Isr. Kerkgenootschap is van meening, dat de
rechtbank niet bevoegd is, over deze questie te
oordeelen, daar het hier een kerkrechtelijke
aangelegenheid is, welker regeling ingevolge de
Wet van 10 Sept. 1853, bij het Kerkgenootschap
ligt.
Het besluit van de Centrale Commissie
opheffing der Isr. gemeente te Naarden i®
algemeene stemmen genomen, evenals 11 c
sluit om de Naardensche bezitting0" J1311 c 0
Bussumsche Isr. gemeente over te draden. j)e
Ned. Isr. gemeente Bussum besta»1 Ult 377
leden, Naarden echter telt2 etT®"'
De Naardensche beheerder 13 J,1J Voor"
zitter, secretaris en penning"1 efS,e^ 's voor
de Naardensche leden gee" en beZwaar, om
te Bussum ter kerke te gaan' J',J doen dit trou
wens al jaren, daar de Naardensche synagoge
gesloten is. Heilbron, de beheerder wenscht
echter zijn machtsp°sltie "let Prijs te geven.
Uitvoerig beschreef mr- Asscher dan den staat
van verval, waarin de synagoge verkeert en
verzoekt de rechtbank, 2eif de Synag0ge te
gaan bezichügen- °Pdat zjj kennis kan nemen
van de verwaarloozing.
De rechtbank zal 19 October in deze kwestie
vonnis wijzen.
Overleg tusschen minister en Kamer,
Pastoor door Israëliet opgelicht.
Enkele weken geleden kreeg Pastoor Pinckers
te Asselt (L.) bezoek van een Arnhemsch ta-
Pij'enkoopman, die allerhande verhalen deed
°ver hem overkomen tegenslagen en zijn mo
menteel in geldnood zijn. Hij wist den pastoor
zoo te bepraten, dat hij tenslotte I 350 van deze
ter leen ontving, meldt de „N. Venl. Crt."
Spoedig bleek echter, dat niet alleen de ge
dane verhalen met de waarheid in strijd waren
maar ook, toen de terugbetalingsdag was aan
gebroken, verscheen de tapijtenkoopman niet.
De politie kreeg van de zaak kennis en nu
wilde het toeval, dat, terwijl de rijksveldwach
ter Donderdag juist ten huize van den pastoor
was, dat ook de persoon in kwestie verscheen.
Hoofd en handen had hij omzwachteld en hij
vertelde van het hem overkomen auto-ongeva
De rijksveldwachter bleek in deze een Soe e
heelmeester te zijn, want toen hij de vet an -
middelen had afgenomen, bleek van eenig e -
sel of verwonding, noch aan hoofd noci aan
armen en handen sprake.
Vrijdag is de koopman, die bleek te zijn de
28-jarige Israëliet M. B. uit Arnhem, op last
der Justitie wegens oplichting in het Huis van
Bewaring te Roermond opgesloten.
De I 350 zijn inmiddels aan Pastoor Pinckers
teruggegeven.- -
Nieuwe veranderingen het resultaat.
Verschenen is het verslag van de commissie
van voorbereiding in wier handen is gesteld
het wetsontwerp tot wijziging der Ziektewet.
Ontleend is daaraan
Algemeen erkende men dat de methode,
welke bij de samenstelling van dit herzienings-
ontwerp gevolgd is, waardeering verdient.
Verscheidene leden betreurden echter ernstig,
dat de Regeering bij onderscheidene, w.o. zeer
belangrijke kwesties, het advies van de com
missie uit de besturen der vereeniging van
Raden van Arbeid en der Federatie van Be-
drijfsvereenigingen voor Ziekengeldverzeke
ring niet heeft gevolgd.
Bij de voorbereiding van het wetsontwerp,
zoo antwoordt de Minister hierop, is gebruik
gemaakt van de voorlichting van een commis
sie, waarin naast eenige departementsambte
naren vertegenwoordigers van de openbare en
van de bijzondere organen, belast met de uit
voering der Ziekteverzekering, zitting had
den een andere commissie derhalve dan dia
in het verslag der commissie wordt gemeld.
Inderdaad heeft de Minister niet aan alle bij
die adviezen en in het bijzonder dan bij het ad
vies der commissie, samengesteld uit de bestu
ren der Vereeniging van Raden van Arbeid en
der Federatie van Bedrijfsverenigingen, ge
dane voorstellen gevolg gegeven. Tegen een
deel dezer voorstellen rezen bij hem bedenkin
gen van formeelen of meer zakelijken aard,
In het denkbeeld van vereenvoudiging van
sociale wetten ligt voor den Minister veel aan-
lokklijks, maar aan den anderen kant kan hij
gevoelen voor het bezwaar tegen al te uitge
breide delegatie aan de Kroon. Bij een alge
meene herziening van de sociale verzekering zal
mede worden overwogen, in hoever vereenvou
diging van de onderscheidene wetten, met ver
mijding van het aangeduide bezwaar, kan wor
den verwezenlijkt.
Aan den aandrang om door wetsaanvulling d*
inwonende kinderen onder de verzekering te
doen vallen, kan de Minister geen gevolg geven.
Een der bezwaren, welke bij hem tegen zoo
danige wetsaanvulling bestaan ligt in de om
standigheid, dat ten aanzien van inwonende
kinderen maar uiterst zelden normale dienst
verhouding wordt aangetroffen.
De eventueele uitbreiding van de verzeke
ring tot personeel in huishoudelijken dienst,
valt buiten het kader van het onderhavige
wetsontwerp.
Door het aanbrengen van een wijziging
wordt bereikt, dat personen, die als dienst
bode of in soortgelijke betrekking werkzaam
zijn in dienst van gestichten, inrichtingen enz.
onder de verzekering komen te vallen, zoodat
de uitzondering van de verzekering beperkt
blijft tot de personen, werkzaam in de huis
houding van private personen.
Voor de vrees, door eenige leden geuit, dat
als gevolg van -de In art. 2 voorgestelde wijzi
ging allerlei kleine ondernemingen onder de
bepalingen van de Ziektewet zullen vallen,
acht de Minister geen aanleiding.
Er bestaat bij den minister geen bezwaar
tegen om, gelijk door verscheiden leden wordt
in overweging gegeven, de aanwijzing van
bedrijven (art. 2a) neder te leggen in een
algemeenen maatregel van bestuur, welke maat
regel de bedrijven zal hebben te noemen, waarill
de huisarbeid. moet worden verricht. Sen. wijzig
ging in dien geest is aangebracht.
tAan het door veie leden te kennen gegeven
verlangen om door aanvulling ook de provisie
reizigers onder de verzekering te doen vallen,
kan de minister niet voldoen. Aangezien de
wettelijke ziekteverzekering welbewust beperkt
is gebleven tot personen, werkzaam in dienst
betrekking, kan bezwaarlijk speciaal voor de
provisiereizigers op het stelsel der wet inbreuk
worden gemaakt.
De minister is het volkomen eens met een
opmerking, dat de Memorie van Toelichting de
bedoeling van artikel 3 niet voldoende weer
geeft. Inderdaad is °ok naar zijn bedoelen dat
artikel evenzeer van toepassing op de zelf-
I standig werkenden, die bij de werkverschaffing
zijn geplaatst. Daaruit volgt, dat de in het
ontwerp voorgestelde aanvulling niet die bedoe
ling heeft om b.v. kleine boeren, die in verband
met de moeilijke tijdsomstandigheden één of
meer dagen per week in de werkverschaffing
arbeiden, buiten den kring der verzekerden te
jiouden. Hij neemt het onderhavige voorstel
terug.
Verlaging van het percentage van het zieken
geld tot 70 pet., gelijk door eenige leden wordt
bepleit, valt ook naar het oordeel van den
minister buiten het kader van het wetsontwerp.
Het vraagstuk van de behandeling van de onge
huwde verzekerde bij zwangerschap en beval
ling, ook ter sprake gebracht, is van princl-
pieel'en aard en valt derhalve buiten het kader
van het wetsontwerp, aldus de minister.
Vele leden waren zeer teleurgesteld over
het feit, dat de voorgestelde herziening van
art. 91 der Ziektewet zich slechts tot een wijzi
ging van technischen aard beperkt. Zij her
innerden eraan, dat bij de totstandkoming der
wet een aantal leden zich met het stelsel der
bedrijfsverenigingen als toegelaten uitvoerende
organen uitsluitend heeft vereenigd onder voor
waarde, dat voor de oprichting van een bedrijfs
vereniging alleen die werkgevers- en arbei-
dersvakvereenigingen in aanmerking zouden
kunnen komen, welke zijn aangesloten bij alge
meen erkende centrale werkgevers- en arbei
dersorganisaties en die bovendien als represen-
tarief zijn te beschouwen voor het bedrijf 0f
de bedrijven en in het gebied, waarvoor de
vereeniging is opgericht. In het bestuur der
bedrijfsvereeniging zou een gellik aantal werk
gevers- en arbeidersvertegenwoordigers be-
hooren zitting te hebben en de vakvereni
gingen zouden in de gelegenheid moeten wor
den gesteld zich 1° het bestuur en op de
algemeene vergadermg der bedrijfsvereeniging
te doen vertegenwoordigen. Hadden de leden,
hier aan het woord, gehoopt, dat de algeheels
herziening vap de Ziektewet, welke thans plaats
vindt, zon zijn aangegrepen om deze opvatting
in de wet neer te leggen, nu zulks niet is
„eschied, meenden zij er met klem op te moeten
aandringen, dat alsnog een regeling in dezen
zin in het ontwerp zal worden opgenomen.
Bij het karakter van technische herziening
der Ziektewet, hetwelk het onderhavige wets
ontwerp draagt, past, naar het gevoelen van
den minister, niet die door vele leden in over
weging gegeven nieuwe redactie van artikel 91.
De minister is het intusschen eens met de
gedachte, welke in deze redactie tot uiting is
gebracht, en hij stelt zich dan ook voor om
bij de door hem aangevatte herziening der
sociale verzekering, daar, waar naar zijn oordeel
ook aan uit de maatschappij opgekomen orga
nen aandeel in de uitvoering dier verzekering
kan worden gegeven, de eischen, waaraan zoo
danige organen zullen hebben te voldoen, te
formuleeren overeenkomstig den door de hier
aan het woord zijnde leden gevolgden gedach-
tengang.