DE LONDEN-MELBOURNE-RACE.
nmrnm
I.
Hl?
M-
DE „COMET" VAN SCOTT EN BLACK.
•i/
1
11
i 7 T f
EEN GEHEIM ONTWERP VAN DE
DE HAVILLANDFABRIE
(55 AC
iJ
*8*
t mé r
HET EUCHARISTISCH
CONGRES.
DONDERDAG 25 OCTOBER 10J4
DE PANDERJAGER DINGT
WEER MEE.
OOK WALLER EN JONES HEBBEN
TEGENSLAG.
NOODLANDING IN PERZIE.
TURNER HULDIGT DE UIVER.
DE MOLLISON'S.
DE HANDICAP-RACE.
THE A RASCHE VERTELT.
SCHROEF, DIE ZICH AUTOMATISCH
VERSTELT.
STRIJD MET DE ELEMENTEN.
BOC
-
V '7: ÏLPIP'-
A" 11!
AR
De terugreis der Nederlandsche
delegatiet
DE AARTSBISSCHOP LICHT
ONGESTELD.
PASTOOR C. PETERS.
DE VORST VAN BENTHEIM.
d.g„ d« r»
4
tit
in
DE „BOEING TRANSPORT'
Tegen het einde der week is de
machine startklaar.
Nu de spanning rond de Douglas-Uiver
gebroken is, schijnt de „Panderjager" de
belangstelling van het Nederlandsche pu
bliek weer te gaan vragen. Een particulier
bericht uit Allahabad meldt ons dat de pro-
pellors gisteren uit Calcutta zijn aangeko
men. Geysendorffer en Asjes zouden pro-
beeren de machine gisterenavond weer
startklaar te maken en indien het herstel
len naar wensch verloopt, zou de „Pander
jager" heden zijn tocht naar Australië
voortzetten.
Zoo voorspoedig schijnt echter de zaak
niet te zullen verloopen. Althans Geysen
dorffer seinde gisterenmiddag uit Allahabad,
dat de „Panderjager" tegen het einde van
deze week eerst startklaar zal zijn, en hij
met uitgetrokken landingsgestel zal verder
vliegen.
Men vestigt er onze aandacht op, dat
hierdoor de vliegsnelheid van den Pander
jager" zal worden verminderd, maar dat
een herhaling van hetgeen te Allahabad
gebeurd is, voorkomen wordt.
PORT DARWIN, 24 October. (PARTI
CULIER.) Waller en Cathcart Jones zijn om
14 u. 18 vertrokken. Het is niet zeker, of
zij direct naar Charleville zullen vliegen.
Zij verklaarden, dat zij onderweg veel
strubbelingen hadden gehad. Hun motoren
waren oververhit geraakt, maar vandaag
hadden zij geluk gehad. Zij vlogen op groote
ihoogte en profiteerden van de koelte.
Beide vliegers raadpleegden hier groote
landkaarten voor hun route naar Melbourne,
terwijl zij een lichten maaltijd gebruikten.
Zij hadden de Mollison's te Karachi ge
zien, doch verder geen andere vliegers ont
moet.
Zij vroegen, welke dag het vandaag was
en de hoeveelste October.
Onderweg was het hun onmogelijk ge
weest veel te slapen in hun vliegtuig. De
inspanning die zij zich hadden moeten ge
troosten was daarvoor te groot geweest.
Zij hadden geen hinder gehad van motor-
gieraas, alleen het luide gieren van dein
wind hadden zij gehoord.
Zij zullen later naar Engeland terugkee-
ren, maar niet met deze motoren.
Waller zeide dat hij zijn rug wel is wat naar
achteren zou willen strekken, na al dat lange
voorover zitten.
Gisteren, toen hij zich boven Borneo be
vond, bezorgde een oververhitte motor hem
eenige ©ogenblikken angst.
Soott, Waller en de Mollison's gebruiken
alle dezelfde machines en hebben allen de
zelfde machine-defecten.
CHARLEVILLE, 24 October. (R.O.) De
Engelschen K. F. H. Waller en Johnes met
de Havilland Comet (no. 19), die op weg
waren van Port Darwin naar Charleville,
zijn hedenmorgen te 10.15 uur (Nederland-
sche tijd, te Mount Isa in Queensland, op 75
mijl ten westen van Cloncurry, gedaald. Zij
zullen hier den nacht doorbrengen en mor
genochtend den tocht voortzetten.
BAGDAD, 24 October. (PARTICULIER)
De Amerikaansche Australië-viiegers Wright
en Polando die Dinsdagmorgen om tien uur
met de Lambert Monocoupe (no. 33) van
Bagdad naar Boeshir gestart waren en van
wie men sindsdien niets meer had gehoord,
zijn, naar van bevoegde zijde wordt medege
deeld, in de nabijheid van Abadan in Zuid-
Perzië wegens moeilijkheden met de brand
stof gedwongen een noodlanding te maken.
Het is nog niet bekend, of de beide vlie
gers intussohen reeds weder zijn gestart om
verder te vliegen.
Daar men een tijdlang niets meer van de
vliegers had gehoord, maakte men zich reeds
zeer bezorgd over hun lot. Men vreesde,
dat zij neergestort waren en was voornemens
verscheidene vliegtuigen uit te zenden, om
hen op te sporen.
Gelukivensch van H. K. H.
Prinses Juliana.
H. K. H. Prinses- Juliana heeft telegrafisch
een gelukwensch aan de bemanning van de
„Uiver" doen toekomen.
Ontworpen door een zoon van
Nederlandsche ouders.
Weinigen zullen weten, dat de „Boeing
Transport", de machine waarmede Kolonel
Roscoe Turner de derde plaats in de Lon
denMelbourne race veroverde, in zekeren
zin een product van Nederlandschen geest is.
De predikant Kijlstra uit St- Jacobi-
parochie vertrok jaren geleden met zijn
vrouw, mevr. Kijlstra—Willebrand, naar
Amerika, waar zij zich in Portland Oregon
vestigden.
Hun zoon werd ingenieur bij de Boeing
Airmail Service in Seattle, waar hij zich tot
een der chefs-ingenieurs wist op werken.
Als zoodanig ontwierp hij de „Boeing
Transport', waarmede Roscoe Turner een
succesvollen tocht heeft gemaakt.
MELBOURNE, 24 October. (PARTICU
LIER.) De Amerikaansche kolonel Roscoe
Turner, die met de Boeing Transport als
derde aankwam, heeft hulde gebracht aan
de merkwaardige prestatie van de Neder
landsche vliegers met de „Uiver". Hij sprak
er zijn voldoening over uit, dat hierdoor
practisch een handelsluchtvaartdienst tus-
schen Engeland en Australië is bewezen.
Turner's uiterlijk na zijn aankomst te
Melbourne vormde een scherp contrast met
de onberispelijk gekleede Nederlandsche
vliegers toen die uit hun Douglas stapten.
Het zweet droop van zijn ongeschoren ge
zicht. Hij zag er zeer vermoeid uit, maar
was overigens gelukkig en tevreden.
ALLAHABAD, 24 October. (PARTICU
LIER). Het echtpaar Mollison ging heden
per trein naar Calcutta, waar het waar
schijnlijk een week zal blijven.
Zij hopen er nog altijd op de vlucht niet-
officieel te kunnen voortzetten ofschoon hun
machine officieel geschrapt is.
Alles zal afhangen van de komst van re-
serve-deelen. Zij zullen een beslissing nemen
na hun terugkomst uit Calcutta.
Officieel wordt verklaard, dat de tijden,
gemaakt in de handicap-race, niet zullen
vastgesteld worden, voordat de laatste deel
nemer, te Melbourne zal zijn aangekomen.
DE RECORDVLUCHT VAN DE
IRISH SWOOP".
LONDEN, 24 October. (PARTICULIER.)
Fitzmaurice, de Iersche kolonel die met de
Bellanca Monoplane „Irish Swoop" niet aan
de Londen-Melboume-race mocht meedoen
wegens te zware belasting, is vandaag om
12.25 van Croydon naar Portsmouth gevlo
gen om proefvluchten te maken met volle
benzine-lading teneinde het luchtvaardig
heidscertificaat te verkrijgen voor de ma
chine met 8300 pond belasting.
Indien de landingsproeven slagen, wil
Fitzmaurice vergezeld door Jack Bonar mor
genochtend om 3 uur van Lympne starten
voor een poging om het Londen-Melbourne
record van Scott en Black te verbeteren.
Nader wordt gemeld, dat het luchtvaardig-
heidsattest aan Fitzmaurice is uitgereikt,
MET DE UIVER NAAR MELBOURNE.
Tusschen Rome en Athene.
AAN BOORD VAN DE UIVER, 20 Octo
ber. (PARTICULIER.) Toen na het aan
vankelijke succes het Nederlandsche voet-
bal-team teleurgesteld uit Italië terugkwam,
zong een spotvogel op het bekende wijsje
„van 't gaan naar Rome, is niks gekomen".
En daaraan dachten wij toen wij na een op
onthoud van eenige minuten te Rome weder
in het vliegtuig stapten we hadden ge
droomd van een copieuze lunch met spag
hetti en andere Italiaansche lekkernijen
niks hoor, benzine laden en weg ordonneerde
Parmentier en zoo gebeurde het natuurlijk
met het gevolg, dat we om 12 uur weer in
de lucht waren en ons vroolijk konden
maken over het leven van Italiaansche re
porters en fotografen, die druk gesticulee-
rend beneden ons bleven. Wij namen echter
de beste souvenirs mede in den vorm van
koude kip en verschillende vleeschsoorten,
die de vertegenwoordiger der K.L-M. voor
ons gereed had gezet. Ook voor droge sla
was gezorgd hetgeen onzen kok, die in zijn
vrijen tijd mechanicien is, de opmerking
ontlokte, dat we toch geen konijntjes aan
boord hielden. Onze lunch duurde echter1
zoo lang, dat we al weer boven Grieken
land vlogen toen we goed en wel klaar
waren.
Het reizen op deze wijze is werkelijk fan
tastisch en wij moeten ons inderdaad haas
ten om deze regelen nog voor Athene klaar
te hebben. Vandaag hebben wij druk ge
werkt, omdat men hier in Europa nog brie
ven weg kan krijgen. Straks in Azië is het
anders en onze volgende zendingen zullen
wel langzamer doorkomen.
De vlucht over Griekenland geeft een
somber beeld. Zoo mooi als de eilanden in
de blauwe zee zijn, zoo triest en kaal is het
gebergte en eerste nu wij dit land van
boven hebben gezien, begrijpen wij, dat het
arm is en wij worden vergevensgezind
^gens de Grieken, die op het gebied van
couponsbetalen nu juist niet zoo erg sterk
zijn. Wij bespreken dit punt maar liever
onder elkander en durven dit teere onder
werp in tegenwoordigheid onzer Duitsche
reisgenoote niet aan te raken!
Daar komt op eens de marconist met de
tijding „Postjager 50 K.M. van Uskub" het
geen beteekent, dat wij eerder in Athene
zullen zijn. Groot gejuich en een extra bor
rel aan boord.
Tot dusverre mogen wij niet klagen
alles loopt op rolletjes. Athene is in zicht,
dus tot Klein-Azië.
DE ENGELSCHE PERS OVER DE
UIVER.
LONDEN, 24 October. (R.O.) Scott-Black
en Parmentier-Mol hebben wellicht de
richting aangewezen, waarin ongeveer het
hoogste nuttig effect uit de luchtvaart te
trekken valt, voor zoover we dat momenteel
kunnen beoordeelen, zegt de „Manchester
Guardian."
Het blad vervolgt: „Zij hebben een stan
daard-prestatie geleverd, die waarschijnlijk
vele jaren moeilijk zal zijn te overtreffen.
De luchtrace is in zooverre een triomf
geweest voor de Er,""1'"1'"' Nederlandsche
luchtnavigatie en de Britsche en Ameri
kaansche technische bedrevenheid.
De Nederlandsche vliegers hebben bewe
zen dat hun groote en snelle machine veilig
kan landen en opstijgen van kleine vliegter
reinen in de tropen en een groote gemid
delde snelheid kan blijven ontwikkelen onder
de meest verschillende klimaats- en weers
gesteldheden.
De Engelsche luchtvaartmaatschappijen
en ontwerpers zien zich geplaatst voor een
geweldige taak".
„De eenige vrouw tusschen zes
mannen
De winnaars van de race. Sir Macpherson Robertson, die zijn naam gaf aan de grootste luchtrace, verwelkomt de eerst'
aangekomenen, C. W. A. Scott en T. Campbell Black, bij hun aankomst op da Flemington Racebaan te Melbourne.
Het meest bewogen moment.
Het meest bewogen moment was te Alla
habad, toen wij de Mollisons voorbij gingen,
die tengevolge van motordefect niet verder
konden.
Scott en Black verschenen plotseling. Wij
waren echter vaker dan zij gedwongen te
landen om te tanken en verloren daardoor
tijd.
Onze gevaarlijkste tegenstander achter ons
was Turner met zijn „Boeing Transport". Of
schoon wij overal hartelijk werden ontvan
gen, was de ontvangst te Batavia overwel
digend. De zes Nederlanders brachten dui
zend brieven met groeten voor hun in Ned.-
Indië wonende landgenooten over.
De hitte was vaak niet te dragen en men
zocht nu en dan verkoeling door natte spon
sen.
Toen ik van een hoogte van duizenden
voet op de wereld keek wist ik niet, wat ik
het meest moest bewonderen, de grootheid
en de majesteit van de aarde of het wonder
van de menschelijke techniek, welke haar
heeft overwonnen.
Wij vlogen over grenzen zonder het te
weten, grenzen, die zoo hevig door verschil
lende naties worden betwist. Wij hadden het
geluk de wereld te zien van het standpunt
der engelen en alle aardsche tegenstellingen
te vergeten.
Het kan z«n, dat wij vliegers, die de wereld
zoo vaak op deze wijze zien zulke goede
kameraden zijn omdat wij geen persoonlijk
antagonisme kennen, slechts een strijd met
de elementen en met de materieele hinder
nissen.
Dit laatste uur ls het ergste van de ge-
heele race geweest. Kort voordat wij ons doel
Melbourne bereikten op minder dan 200
mijlen afstand moesten wij in den nacht een
noodlanding maken. Wij bevinden ons in
de buurt van Albury, waar de „Uiver"
S.O.S.-seinen uitzendt om benzine. Wij doen
ons best om voldoende te krijgen om de
laatste étappe af te leggen. Overigens alles
in orde.
Een volmaakt optrekmechanisme nog
niet gevonden.
LONDEN, 24 October (V.D.) De „Daily
Mail" publiceert een relaas van de bevin
dingen van Thea Rasche, die met de „Uiver"
naar Australië is gevlogen, welk relaas uit
Albury is overgeseind.
De drie en een halve dag tusschen Milden-
hall en Melbourne zijn de grootste gebeur
tenis in mijn geheele vlieg-carrière, aldus
de Duitsche luchtvaart-specialiste.
Het is het schitterende „Douglas"-toestel,
bestuurd door Parmentier, dat mij deze
dagen gedragen heeft. Zelfs in den strijd
tegen het slechte weder lag liet toestel als
een vogel in de lucht. Het feit, dat het toe
stel zeer rustig was maakte het mij mogelijk
met gewone stem te spreken met mijn beide
medepassagiers, Nederlandsche bankiers.
Thea Rasche vertelt verder, dat zij de
eenige vrouw was tusschen zes mannen, en
hoe zij, daar zij niet mocht besturen, ver
schillende vrouwelijke werkzaamheden heeft
verricht als het opdienen van de sandwiches
en het serveeren van de thee, Hollandsche
gebakjes en koffie.
De reis was buitengewoon comfortabel, on
danks de hitte en de inspanning.
Wij wisten gedurende de heele vlucht onze
positie in de race dank zij de radio.
L,
i s.
■fis ■"1™,..
■,as' ,PiiK i'.
DE UIVER IS „BINNEN" Herhaaldelijk klinkt gejuich voor het hoofdkantoor van de K.L.M. nadat is medegedeeld, dat de
Uiver het einddoel heeft bereikt.
(Van onzen luchtvaart-medewerker).
Toep het vorige jaar het reglement voor
den Mac Robertson wedstrijd bekend werd
gemaakt, kondigde de bekende De Havilland
vliegtuigenfabriek te Edgware aan, voor
dezen race een speciaal ontwerp te hebben
gemaakt. Het eigenaardige was, dat men den
bouw van een vliegtuig van dit ontwerp wel
in opdracht kon geven, doch geen inzage
van de teekeningen kon krijgen. Eventueele
gegadigden, moesten een kat in den zak
koopen, althans bestellen, en voor het overige
geheel op de reputatie van de vliegtuigfirma
in kwestie vertrouwen.
Ofschoon de taak, die de firma De Havil
land zich stelde, geen gemakkelijke was, zoo
gelooven we toch wel te mogen zeggen, dat
ze het gestelde doel heeft bereikt. Ze beloof
de aan haar koopers voor 5000 pond een
twee-motorig toestel te zullen leveren, dat
in staat zou zijn een kruissnelheid van
320 K.M. per uur te ontwikkelen. De tijd
voor levering was erg kort, en daar men
druk in de opdrachten zat, kwam de eerste
der 3 bestelde racers pas in September de
lucht in. Het toestel de „Cornet" geheeten,
bleek aanstonds aan de gestelde verwachtin
gen te beantwoorden.
Het aërodynamisch raffinement van de De
Havilland racer, is tot het uiterste opgevoerd,
zoodat een buitengewoon fijn gestroomlijnd
geheel is verkregen, met een minimum aan
schadelijken luchtweerstand. De naar de uit
einden spits toeloopende vleugels, hebben
een grootste dikte van slechts 27,5 cM. In
plaats van zooals gewoonlijk twee, hebben
de vleugels drie balken. Om de bekleeding
van den vleugel te laten „meedragen", met
andere woorden, om te bereiken, dat ook
de vleugelbekleeding tot de stijfheid van
liet geheel bijdraagt, heeft men op de nor
male triplex - bekleeding nog diagonale
reepen hout aangebracht, waardoor een bui'
tengewoon sterk geheel is verkregen. Onder
het vleugelmidden-gedeelte, zijn luchtrem-
klappen aangebracht, om den landingsnit
loop tot een minimum te reduceeren.
Ook de romp is geheel van hout opge
bouwd, en bevat in de voorste helft twee
benzinetanks van samen 1070 liter in ou
Verder is nog een kleine tank van circa
liter aangebracht achter de plaats van en
achteraan zittenden bestuurderooa s e
begrijpen is, is in dit kleine toes e maar
geringe beenruimte overgebleven, e peda
len voor het koèrsroer, te bedienen door den
achteraan zittenden bestuurder, zitten rechts
en links van de zitplaats van den voorsten
piloot, zoodat de achteraan zittende persoon
nauwelijks zijn beenen eens kan verzetten,
Het bovengedeelte van de cockpit is door
een opklapbare cellon kap afgesloten.
De „Cornet" heeft twee Gipsy Six motoren,
die bij een maximum toerental van 2400
toeren per minuut 224 P.K. leveren. Dit is
het vermogen op den grond. In de lucht
geven de motoren bij genoemd toerental nog
iets meer vermogen, als gevolg van de „boost"
verkregen door de groote voorwaartsche
snelheid van het vliegtuig. Een interessant
detail aan de „Cornet" is de zich automatisch
verstellende Fransche Ratier schroef, die
twee standen kan aannemen, een fijnen stand
voor den start en een groven stand voor
de eigenlijke vlucht. Qp de naaf van de
schroef zit een plaatje dat er vóór het ver
trek afgenomen wordt, waarna een ventiel
zichtbaar wordt Op dat ventiel wordt een
fietspomp gezet, en lucht in een luchtkamer-
tje gepompt, waardoor de schroefbladen
door de samengeperste lucht in den fijnen
stand worden gehouden. Dan gaat het plaat-
e er weer op. Bij dien fijnen stand geeft
de schroef in den start zijn beste rende
ment. Voor de vlucht is een grove stand der
schroefbladen beter. Om de schroefbladen
nu in dien groven stand te krijgen, moet de
vlieger, wanneer hij eenmaal in de lucht is,
zijn vliegtuig even met volle snelheid prik
ken of steken. Er ontstaat dan op een plaat
je vóór aan de naaf van de schroef zóó'n
druk, dat door een pennetje aan dit plaatje
het ventiel geopend wordt, waardoor de
samengeperste lucht wegloopt en de schroef
bladen zich vanzelf op den groven stand
instellen. Zooals vanzelf spreekt, moet na
elke landing, de schroef eerst weer wor
den „opgepomt". In deskundigen kringen
dacht men, dat die Ratier schroeven mis
schien nog wel moeilijkheden zouden op"
leveren, doch dit schijnt toch niet het geval
te zijn geweest. vbaar
De wielen van de „Cornet" zijn intrek
tot achter in de motorgondels, zoodat
de vlucht de schadelijke luchtweeirian
zooals men
een minimum wordt beperkt.
weet, heeft het optrekmechanisme^^
„Cometen nogal narigheid oP^^ t
optrekmechanisme dat me*'
zekerheid werkt, schijnt n°g. .ge"
vonden. Een bron van «tonnjI de vheg-
veldklei, die zich bij het starten aan het
mecanisme vastzit, en dan gedurende de
vlucht hard wordt alscement, zoodat het
speciaal door die oorzaak meermalen on
doenlijk is gebleken, de wielen weer omlaag
te krijgen.
Misschien moet ook in die richting het
falen van het optrekmechanisme van den
Panderjager worden gezocht.
Zonder RECLAME geen omzet,
1 geen winst; de DRUKiMKT I» de a
1 kracht van 't huidige zakenleven jj
liiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiM
Men seinde ons gisterennamiddag van
boord van de „Flandria" draadloos via SëRü-
veningen-HavenJ
Gisteren zijn wij den grooten trip over den
Oceaan en den evenaar begonnen. In eenuft-
onderbroken vaart van acht dagen lang, gaat
de Flandria nu in één ruk door van Per-
nambuco naar Las Palmas op de Canarische
eilanden. Evenals op de heenreis is het weer
buitengewoon warm. Gelukkig echter brengt
de wind eenige verkoeling en is de zee heel
kalm.
Het reisgezelschap aan boord is nu heel
wat kleiner dan toen we naar meiika gin
gen. Thans bedraagt het aantal passagiers
slechts vier en dertig- Op eén uitzondering
i maken allen het uitstekend.
De Aartsbisschop n.L, Z. H. Exc. Mgr. Jan
sen is eenigszins ongesteld. De hitte, die
wij' thans te verduren hebben en de ver-
moeienissen van het Eucharistisch Congres
te Buenos Aires doen zich bij Z.H. Exc. gel
den-
Zoo juist hadden we hier midden op den
Oceaan een ontmoeting met landgenooten.
We passeerden n.L rakelings de „Zeelandia"
evenals de Flandria een schip van den
Kon. Holl. Lloyd die op de uitreis is naar
Argentinië. Fernando Noronha, het Brazi-
liaansche gevangenen-eiland in den Oceaan,
hebben we ook al weer achter den rug.
Naar wij vernemen, is de zeereerw. heer C.
A. J. Peters, pastoor te Vlierden, gisteren voor
zien van de laatste H.H. Sacramenten.
A. v. d. DONK. f
Gisterennacht is te Venlo op 65-
jarigen leeftijd overleden de heer A. v. d.
Donk, inspecteur bij het lager onderwijs in de
inspectie Venlo. De overledene was ridder in
de orde van den H. Gregorius den Grooten en
Officier in de Orde van Oranje Nassau.
De vorst en de vorstin van Bentheim en
Steinfurt zijn gisteren van -t Uoo, j eenige
Si», vertrokken. ,nl„d«3! een bezoek
te keeren, hebben ztl van Duitschland
ebracht aan den ex
te Doorn.
De positie der verschillende deelnemers was gisteravond
De MISS FALCON (Engeland) te Athene aangekom
De LAMBERT MONOCOUPE (Amerika) heeft m Zuid-Pcizië een noodlanding
moeten maken.
De BRITISH KLEMM EAGLE (Engeland) ainveerde te Boeshir.
De HAVILLAND COMET (Mollison) blijft vooiloopig te Allahabad.
De D. H. MOTH (Australië) was om 11-55 uur te Allahabad.
De DESOUTTER MARK (Denemarken) vloog van Allahabad naar Calcutta.
De AIRSPEED COURIER (Engeland) arriveerde te Allahabad.
De HAVILAND DRAGON (Nieuw-Zeeland) is op weg naar Bangkok.
De MILES HAWK (Nieuw-Zeeland) kwam 12.30 uur in Batavia aai
De HAVILAND COMET (Waller-Johnes) daalde tusschen Port
Charleville.
Da^w:
m en
