EEN VOLK NAM ZIJN LOT
IN HANDEN.
I
p
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
MAANDAG 14 JANUARI 1935
No. 17150
De Zondagsstemming van den slemmings-Zonda,
aan de Saar.
57«tp TA AnnATVTl^
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM?
TELEFOON INTERCOMM, No. 68085
VERMETELE TOEKOMST
PLANNEN.
-lis de Saarkwestie is opgelost, ivacht
den Europeeschen staatslieden een
nieuw programde likwidatie
van den wereldoorlog.
ORDE EN WAARDIGHEID NA
DAGEN VAN OPWINDING
„Wat zou de stembusdag een zegedag
ziju geweest, als niet de politieke
tweespalt dit volk innerlijk
gespleten had
Üe Hindenburgtoren tè Saarbrücken,
kelder bestraald op den dag van het
plebisciet
mm
HET TRANSPORT DER STEMBUSSEN.
539.300 STEMGERECHTIGDEN.
HET VOLKENBONDSLEGER IN
HET GEWEER.
ENKELE INCIDENTEN.
KNOX AAN AVENOL.
DE ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bij vooruitbetaling:
Per drie maanden 3.25; per maand 1.10;
per week 25 cent
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
voo uitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemartk 4 verkrijgbaar a 5 cent
per stuk.
Postchéque- en Girodienst No. 81440.
Uitgave van de N.V. de Courant De Maasbode
te Rotterdam.
EUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 1—6 regels f 1.55, elke regel meer 25 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Liefdadigbeidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties; 5 regels 0.50; 10
regels 1.—15 regels f 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Het is heden een merkwaardige dag. een
blanco-dag bijna, welke in het wereldgebeu
ren als het ware uitgeschakeld kan worden.
De Saarlanders hebben gisteren met een na de
verwoede campagne bewonderenswaardige
discipline hun stem uitgebracht De stembus
sen waren hermetisch gesloten en zullen eerst
in de avonduren hun geheimzinnigen inhoud
volledig geopenbaard hebben.
En dan breekt morgenochtend het groote,
historische oogenblik aan, waarop de stemmen
van een half millioen eenlingen, tot groote
gemeenschapsgroepen geordend, aan de wereld
den wil van een volk zullen openbaren.
Vandaag is de dag van het verbeiden, het
afwachten. Ieder beseft, dat niets kan onder
nomen of gedaan worden, zoo lang de juiste
cijfers niet de welsprekende taal van een on
herroepelijke wilsuiting gesproken hebben.
Maar de menschelijke geest kan zelfs die rust-
pooze van één enkelen dag niet zonder nieuwe
combinaties voor de toekomst laten voorbij
gaan. Als een groot merkteeken staat boven
Furopa het woord van Hitier, dat het eenige
territoriale conflict tusschen Duitschland en
Frankrijk in het Saargebied is gelegen. En
nU men bijna honderd procent zekerhe'.d heeft,
dat dit eenige territoriale conflict dezer dagen
Uit de internationale politiek verdwenen zal
zijn, en Frankrijks veiligheid daarmede met
één sla" een veelvoud van de waarborgen,
Welke zij reeds bezit, zal verkregen hebben,
moet men vooruitzien en reeds de toekomstige
politiek, welke een toenadering tusschen
Frankrijk en Duitschland in do hand zal wer
ken, afbakenen.
Vijftien jaar lang heeft men geweten, dat de
dag van het Saarplebisciet een historische da
tum zou zijn. Maar men heeft zich nooit aan
de illusie gewaagd, dat die dag een goede dag
voor de internationale politiek zou kunnen
zijn. Die mogelijkheid is eerst overwogen, toen
enkele weken geleden de commissie van drie,
onder voorzitterschap van den Italiaan Alnisi,
een accoord tusschen Frankrijk en Duitsctdand
over de modaliteiten van de stemming en van
hetgeen daarna zou moeten gebeuren, tot stand
wist te brengen. Toen hebben Parijs en Berlijn
elkaar ten minste op één punt gevonden, en
het gevolg was, dat onmiddellijk de Europee-
®che hemel ophelderde en men azuurblauw
door de donkere wolken kon bespeuren.
Be Saarkwestie had inderdaad haar scherp
te verloren, en al zouden wij niet gaame be
geren, dat voor de toekomst nu alles zonne
schijn en rozengeur is, men durft plannen op
te werpen, welke de wereld door haar verme
telheid eenvoudig met verbazing slaan Het is,
u «of de weg voor een algemeene regeling van
beiomUr°peesche' na-oorlogsche probleem on-
gewetmerd' open liSt en §een P«rspecüef te
betrekken15 0m het in zÜn beschouwingen te
want hij de vaart, waarmede dè internatio
nale politiek voortjaagt, bestaan er geen on
mogelijkheden meer voor te bereiden.
„Het artikel van de „Times", zegt bet Pa-
rijsche officieuse orgaan, geeft, naar men mag
veronderstellen, geenszins de bedoelingen van
de Engelsche regeering weer. In elk geval
schijnt het ons niet toe, dat de procedure,
welke zou bestaan in een nemen van een ini
tiatief voor een voorwaardelijke herziening
van het vredesverdrag, zelfs voor een opheffing
van de militaire, vloot- en luchtclausuies van
het verdrag, onder uitdrukkelijk beding van
een conlractueele afbakening van de bewa
pening van het Rijk, de meest geschikte is om
tot een algemeen accoord over de bewapening
te geraken. Te Rome hebben, Mussolini en
Laval nog hun vast besluit te kennen gegeven
om trouw te houden aan de Geneefsche reso
lutie, welke het beginsel van de rechtsgelijk
heid aan de georganiseerde veiligheid onder
geschikt maakt. Wat er echter van zij, zeker is
het voorbarig over de formules, welke benut
zouden kunnen worden, te debatteeren, want
op de allereerste plaats zal men tot overeen
stemming over methoden en procedures, over
werkelij k-krachtdadige veiligheidswaarborgen,
welke elke algemeene regeling der bewape
ning zullen moeten vergezellen, moeten komen."
En dan klinkt de laatste zin van het artikel:
..Er ligt een groote taak voor ons, welke, men
begrijpt het, niet door te veel overhaasting in
gevaar gebracht mag worden."
Men moet door de bezadigdheid, welke uit
deze woorden spreekt, getroffen worden Want
het voorstel van de „Times" is voor de Fran-
schen overweldigend, overdonderend. En te
genover dit geweld stelt de „Temps" slechts
een waarschuwing tegen voorbarigheid en al
te groote overhaasting. Geen verwerping, maar
een aansporing tot rustig overwegen van alle
aspecten van het vraagstuk: men moet pre
cies weten wat men wil, en hoe men, wat men
wil, in het internationale leven zal kunnen
verwezenlijken.
Dat de „Temps" op den dag van het Saar
plebisciet zoo kon schrijven over een idee,
welke als een omwenteling in de Fransche op
vattingen moet beschouwd worden, is wellicht
het beste bewijs, dat de Europeesche menta
liteit zich ten goede aan het wijzigen is. Als
straks de Saarkwestie is opgelost, wacht den
Europeeschen staatslieden een nieuw program:
de volkomen likwidatie van den wereldoorlog,
een taak, welke nog heel wat zorgen zal baren,
maar welke ook den moeizamen arbeid, wel
ken zij zal eischen, overwaard is.
Een dergeij.,
dat, hetwelk VG™etcl plan is ongetwijfeld
opgekomen, ei'P hf ^rein van de „Times" is
voudig hierop laatste instantie een-
s laten Duitscbla«a dat de overwinnaars
militaire hoofdstuk Vs„e" aanbieden om het
Versailles vervallen ^et vredesverdrag van
land zich bereid ver^^^en, mvts dxt
in een internationaal Vet^ herbewapening
geldend, door de ontwap^- ^Woor allen
3311 2ek»v. zal
worden opgesteld, aan zekere grenz£n
den.
Het verrassendste is echter wei, dat het
ficieuse orgaan van den Quai cr0rsav d
..Temps" zoo'n plan met met veront*^*- a
afwijst, maar het rustig commentarieert
woorden, welke er op gericht schijnen te 2ijn
om het Fransche volk op alle niogelijkhete
(Van onzen v. D.-redacteur.)
SAARBRÜCKEN, 13 Januari 1935.
Ik zou er een aardig souvenir aan deze histo
rische periode in het Saargebied voor willen
wegschenken, als ik uit een smaakvol gekozen
bloemlezing een overzicht zou kunnen krijgen
over wat de wereldpers, van Japan tot en met
IJsland want ook deze beide landen zijn hier
vertegenwoordigd van de sneeuw te Saar
brücken heeft geschreven.
Als Napolitaansche bedelaars op een tien
Lire-stuk hebben meer dan 400 journalisten, de
mannen met wereldnamen evengoed als de on.
aanzienlijke beginners, zich op het onderwerp
„sneeuw" gestort met een vreugde over de
uiterlijke metamorphose van het terrein, waar
de Saarstrijd zich afspeelt en met een woeden
den honger naar kopy, zou de situatie van van
daag en gisteren uitermate kenmerkend zijn.
Reeds gisteren in den namiddag was niet
alleen het stadsbeeld te Saarbrücken, maar ook
te geheele gesteldheid in het Saargebied on-
^anks de toenemende verkeersdrukte en het
uiter terend aanstroomen van stemgerechtigden
dat de"0 geworden en liet 't zich aanzien
stemmhvLL vo°r troebelen en onlusten op den
nen volkomlT een vrees' door de voorteeke-
ongegrond 20u kunn^T,-^ Wel eenS
De Zondag, de T b jken'
zelf, heeft in plaats vf„d? de/olksstemmi"S
n "e steeds aangroeiende
spanning een 2oó onverwachte ontspanning
gebracht, dat zij door ïederoon ni,
Sng werd ondervonden als een Verade"
Na de leugens en den laster, de verbittering
en de haat, laagheden en de grofheden van den
verkiezmgstrljd, is dit volk ter stembus ge
komen met een rust, ja bijna met een waardig
heid, met een zelfbeheersching en een voor
beeldige discipline, met een interesse en met
een opofferingszin, die deze volkstemming tot
een toonbeeld van goede democratische vor
men maakte.
Weliswaar dienen wij hierbij in het oog t:
houden, dat de kleine grijze tanks van het
Italiaansche leger, tanks die met een ongeloof-
lijke snelheid en bewegelijkheid overal in het
Saargebied langs de besneeuwde modderige
wegen rolden, eenigen stimulans aan de zelf
beheersching van het volk bijzetten, zoo goed
als de verspreiding der buitenlandsche troepen
over verscheidene centra, waaruit zij onmid
dellijk ieder punt in het Saargebied konden
bereiken, tot de buitengewone rust van den
De beslissende dag voor het SaargebiedVan links naar rechts: een file zooals er voor elk stembureau te zien teas. Von Papen, die Saarlander is en een kasteel te ÏP al-
Ier juin gen heeft brengt aldaar zijn stem uit. Burgemeester Vonk de Both van Tilburg, voorzitter van een stembureau, deponeert een ingevuld biljet in de bus.
Een oude Saarbrückenaar op weg naar het stembureau. Burgemeester Bloemens van Arnhem distribueert blanco biljetten.
stemmingsdag ten zeerste heeft bijgedragen,
maar er was toch ook innerlijk in de volks
psyche een onmiskenbare opluchting inge
treden.
Een week geleden schreef ik, dat men zich
hier voelde als voor een steeds naderend, steeds
meer benauwend examen en het is gebleken
dat dit gevoel uitstekend bij de situatie paste.
Zooals de examendag meestal op plotselinge
wijze de rust terugbrengt, die tevoren in een
overspannen geënerveerdheid verloren scheen,
heeft ook de dag van het plebisciet een totalen
omslag, voorloopig althans in de atmosfeer
gebracht.
Overal heeft men gestemd met zulk een
ernst en rust en zwijgend besef van de ge
stelde verplichtingen, overal heeft men in de
lange, lange rijen die zich reeds in de morgen
uren voor de stemlokalen formeerden, ge
wacht met zulk een geduld en verdraagzaam
heid, overal is aan de stemming deelgenomen
in zoo groote opkomst, dat deze volksstem
ming een succes voor de plebisciet-commissie
mag heeten, maar nog meer een volslagen
succes voor het Saarvolk zelfdit volk heeft
zich laten zien van een zijde, waarvan men 't
in de onrust en de hevigheid van den verkie
zingsstrijd niet leerde kennen.
Ik ben in zeer vele stembureaux geweest,
tijdens de morgenuren in Saarbrücken stad,
tijdens de middaguren in de mijnwerkers- en
landbouwdorpen en in de kleinere industrie
steden overal was het beeld hetzelfde, lange
rijen wachtende menschen, die zacht en ge
dempt met elkander spraken; een schoollo
kaal met een lange tafel waaraan voorzitters
en hun assistenten een politieagent en een
burgerlijk ordebewaarder, een aantal door een
deur of witte gordijnen afgesloten cellen, men
schen, die zwijgend binnenkwamen, die zwij
gend hun stembiljet in ontvangst namen, in
de cel invulden, in de blauwe enveloppe in
sloten, en aan den voorzitter gaven, en deze
ze in de groote groene bus deponeerde. Ner
gens heb ik gezien, dat een stem ongeldig
verklaard werd, nergens kwamen ongeregeld
heden voor, nergens «meningsverschillen.
De Nederlandsche. Zwitsersche en Luxem-
burgsche voorzitters van de stembureaux de
den hun werk op uitstekende wijze en het ge
heel had dan ook een zeer vlot verloop: in
verschillende lokalen te Neimkirchen en op
tal van dorpen hadden 's middags om een,
twee uur, reeds meer dan 80 der stemge
rechtigden aan hun plicht voldaan.
Er was nu en dan iets ontroerends in de
bereidvaardigheid, waarmede de menschen
door de moddersneeuw naar de stemlokalen
optrokken, waarmee heel een volk hier uiting
kwam geven aan zijn overtuiging en zijn gang
door vijftien jaren bewogen geschiedenis aan
de stembus besloot.
Daar stonden zij, de oude mijnwerkers, het
zwarte kolenstof ingevreten in de verweerde
gezichten; de boeren met hun kromme ruggen
en hun stugge koppen; de rimpelige oude
vrouwtjes, waarvan er velen tranen in de oo-
gen hadden, misschien omdat zij denken moes
ten aan een zoon, die in den oorlog viel.
Daar werden zij aangedragen op brancards,
de zieken waren in dekens gepakt en soms
nauwelijks in staat iets te verroeren; daar
kwamen zij in wagentjes aangereden of op
krukken gesukkeld, de oorlogsinvalieden, met
hun soldatenkoppen en hun zware snorren.
Een volk neemt zijn lot in handenhet
kwam uit de barakwoningen der mijnwerkers
dorpen, uit de heerenhuizen der steden, uit de
boerenhoeven, uit de villa's tusschen de
glooiende heuvelplooien, het kwam uit alle
steden van Duitschland, het kwam van over
zee.
Wat zou de dag van vandaag een zegedag
geweest zijn, als niet de politieke tweespalt dit
volk innerlijk gespleten had, als de keuze er
eene had kunnen zijn van een vaderland zon
der meer.
Thans werden velen, die naar de stembus
kwamen, beheerscht door het conflict tusschen
„la nation" en „l'idée", het vaderland en de
overtuiging, een moeilijk en voor wie dieper
leeft dan de massa, ook een smartelijk conflict.
De geheimheid der stemming werd overal
op de meest volstrekte wijze gehandhaafd. De
instructies, door de stemcommissie gegeven,
door de partijen in de hoofden der stemmers
ingehamerd, werden ten volle opgevolgd: Voor
noch na de stemming, noch binnen noch buiten
deed iemand zijn opinie blijken. Zij vond slechts
uitdrukking in het kruisje, dat, achter de deur
of het gordijn der cel, in een der open vakjes
van het stembiljet werd aangebracht en zij
mengde zich in de verzegelde stembus, onher
kenbaar met de opinie van duizenden anderen.
Niemand zal ooit de afzonderlijke stemmen
der individuen kunnen controleeren.
Het spreekt vanzelf, dat de spanning en ds
nieuwsgierigheid omtrent den uitslag door dit
alles nog gestegen is. Zoo min als eenige weken
geleden is ook thans met zekerheid iets van
dezen uitslag te zeggen. Reeds weken lang heb
ik gehoord, dat 't Saarvolk een gesloten karak
ter had, maar wat dit wil zeggen, is vandaag
pas duidelijk tot mij doorgedrongen.
Iedere prognose is een slag in de ruimte,
omdat men uit de uiterlijke teekenen de inner
lijke gesteltenis dezer menschen niet kan peilen.
Dit was weer typisch het Saarvolk uit de
negentiende eeuw, dat op de vergaderingen
zijn broodgever von Stumm toejuichte, om hem
bij de rijksdagverkiezingen zijn stemmen te
onthouden. Dit volk gaf blijk van een in en in
Duitsche discipline, maar daarom willen zij
nog lang niet eenstemmig de discipline uit
strekken tot die, welke het Hitler-regiem eischt.
Toch lijkt het mij niet onmogelijk dat de
rust en de kalmte van den Zondag aan de
Duitsche partij ten. goede gekomen zijn. Als het
waar is, dat groote groepen tot den laatstcn
clag besluiteloos bleven, welke zijde te kiezen,
dan kan de opluchting in de atmosfeer bij
velen een oogenblik den onbestemden angst op
den achtergrond hebben gedrongen, die hen
tot nu toe verhinderde de aansluiting bij
Duitschland voor te staan.
De wijze, waarop de stemming plaats vond,
stond wel in zeer sterke tegenstelling tot de
schrille voorstellingen, die het Eenheidsfront
er te voren van geschilderd had. In 'n-Zondag
avond uitgegeven communiqué en op een pers
conferentie hebben de leiders der socialisten
en communisten nog getracht, den indruk te
wekken, dat de kiezers onder den druk van
het Duitsche Front stonden. Voor zoover ik
persoonlijk kon waarnemen en unaniem van
collega's uit allerlei landen hoorde, berust dit
communiqué op een geheel valsche voorstel
ling van zaken.
Of het vertrouwen op de sfeer van vandaag
door de komende weken en maanden gerecht
vaardigd zal worden, moet natuurlijk nog
bJ en. In ieder geval is de stemmingsdag zelf
meest volmaakte orde en rust verloopen
en het is de afwezigheid van ieder sensationeel
element gedurende de laatste dagen, dat de
wereldpers haar troost zoekt bij den sneeuw.
Het is echter een vieze modderige dooisneeuw
geworden en daarom zal ik persoonlijk er maar
niet veel over schrijven. Wij zijn veel te blij,
dat wij even uit de modder en de smerigheid
van verkiezingsstrijd, verlost zijn.
Het vertier rond den Wartburg.
(van onzen v. D.-redatteur
SSARBRUECKEN, 14 Januari. Langs al de
witte wegen van het Saargebied daveren zwa
re lastauto's; uit alle richtingen rijden zij door
de heuvels en door de valleien in den nacht
op Saarbruecken toe. Meer dan 850 stembu
reaux waren er en uit al deze bureaux wordt
de stembus met haar kostbare lading door 2
soldaten onder leiding van een officier uit het
lokaal weggehaald en tusschen de zwaar ge
wapende manschappen geplaatst, die met het
geweer in den aanslag de vrachtwagens be
volken.
Zooals elk der buitenlandsche contingenten
voor het handhaven van de orde en rust op
den stemmingszondag een bepaald district
van het Saargebied had toegewezen gekregen,
droegen zij ook, elk in hun eigen district zorg
voor het ophalen der bussen.
Onze Nederlandsche jongens hadden de zuid
oostelijke Bezirke Sankt Ingbert en Homburg
en daar voeren de zware wagens van den mo-
tordienst Haarlem, bezet met mariniers, die
niet hun ooren beschermende handdoeken en
dassen meer op in de kou verdwaalde spahi s.
leken, ondanks de glibberige wegen, lustig
doorheen, om de stembussen naar Saarbrue
cken te transporteeren.
Een uur 's nachts.
De straten naar den grooten Wartburg, waar
de telling der stemmen zal plaats vinden zijn
door landjagers te paard afgezet.. In keurige
groepen van vier staan de ruiters aan alle
straathoeken. Tusschen de paarden door gluurt
een groot aantal menschen, dat sneeuw en
natte voeten moedig trotseert, naar de nach
telijke beweging en het vertier rond het mas
sale gebouw.
Voor den Wartburg zelf een sterke wacht
van Engelsche soldaten, die telkens een dub
bele rij formeeren wanneer een lastauto na
dert. Tusschen de soldatenrijen door rollen de
auto's dan den Wartburg binnen. Op dat zelfde
moment flitsen als bliksems een aantal mag
nesiumlichten aan en de dichte sneeuwvlok
ken warrelen plotseling neer in een fantas
tisch paarsen gloed.
Het is een druk beweeg van filmoperateurs,
fotografen, journalisten voor het gebouw, van
waaruit Dinsdagmorgen de uitslag van de
stemming zal worden bekend gemaakt. Offi
cieren loopen af en aan. Geregeld d.en heelen
nacht door komen de auto's aanrijden, gere
geld glijden zij ook weer weg de donkerte in.
Het blijft sneeuwen. -Tusschenbeiden arriveert
er een wagen met onze mariniers.
„Hoe gaat het jongens" vraag ik, als ze weer
uitrijden.
„Koud maar vroolijk" roept een zware stem,
die in haar smeuig dialect het bedrijvig beeld
der Rotterdamsehe haven oproept, „We leven
nog mijnheer, ahoi!"
Hun verdeeling over de acht
districten.
SAARBRUECKEN, 13 Januari. (D.N.B.) Het
totaal aantal stemgerechtigden in het Saarge
bied bedraagt 539.300, welke als volgt over de
acht districten verdeeld zijn:
1. Saarbruecken stad: 88 596
2. Saarbruecken land: 138.158
3. Saarlouis: 95.598
4. Merzig: 24 813
5. St. Wend el: 22176
6. Ottweiler: 100.770
7. Homburg: 31.446
8. St. Ingbert: 37 743
De Lotharingsche grens gesloten.
SAARBRUECKEN, 13 Januari. (V.D.) Het
Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat naar de re-
geeringscommissie van het Saargebied mede
deelt, de Fransche regeering besloten heeft,
dat van 13 Januari des n.m. drie uur af de
houders van Saarlandsche reispassen voor
Duitsche onderdanen voor de overschrijding
van de grens in het bezit moeten zijn van een
bizonder visum.
Door dezen maatregel zijn alle door de re-
geeringscommissie verstrekte visa voor Frank
rijk, ongeacht hun geldigheidsduur, verloopen.
Zij moeten worden vervangen door een visum
van het Fransche consulaat. Ieder, die probeert
de grens te overschrijden, zonder in het bezit
te zijn van een geldig visum, stelt zich bloot
aan het gevaar teruggestuurd te worden. De
regeling der grensverkeerkaarten blijft nog
bestaan.
Aan deze mededeeling wordt de conclusie
vastgeknoopt, dat de uitslag der stemming in
Frankrijk geen twijfel laat en dat Frankrijk
de grens tusschen het Saargebied en Lotharin
gen thans als Fransch-Duitsche grens be
schouwd.
PARIJS, 14 Januari. (V.D.) Volgens de „Ma-
tin' verwacht men in Frankrijk ongeveer 24000
emigranten uit het Saargebied en wel drie
duizend in het Saargebied wonende Elzassers,
drieduizend genaturaliseerde Saarlanders, on
geveer honderd leiders van socialistische en
communistische partijen, 1500 Saarlanders, die
in nauwe relatie tot de Fransche mijndirecties
stonden, 1200 emigranten, die na de omwente
ling in Duitschland naar het Saargebied waren
uitgeweken en 4500 Joden.
Daarnaast rekent men nog op 12000 andere
emigranten.
Het blad meent, dat Frankrijk niet onvoor
waardelijk al deze emigranten kan opnemen
en dat hun de departementen Tarn en Garon
ne, Avignon en de Pyreneeën tot verblijfplaats
moeten worden aangewezen.
Alle grenzen van het gebied in den
nacht voor de stemming bezet.
SAARBRUECKEN, 13 Januari. (V.D.) Op
den dag van de stemming in het Saargebied,
was het voor de volkenbondstroepen, waaron
der ook de tweehonderdvijftig Nederlandsche
mariniers met hun officieren, vroeg dag. In de
meeste kwartieren werd het reeds omstreeks
middernacht levendig. Uitgerust in marsch-
tenue en begeleid door de vracht- en man-
schappenwagens, met machinegeweren van de
meest onder-scheiden kalibers, tanks en Roode-
Kruis-wagens, evenals veldkeukens, werd in
den vroegen ochtend afgemarcheerd. Te vijf
uur in den ochtend waren alle grensposten
naar Duitschland en naar Frankrijk, ook de
kleinste en onbelangrijkste, bezet.
In een grooten boog om het1 gebied van de
stad Saarbruecken had in den loop van den
nacht het Engelsche Lancashire-regiment aan
de Lotharingsche-grens de bewaking op zich
genomen. Ten Zuid-Oosten daarvan sloten
zich hierbij de Nederlandsche mariniers aan,
die voor de grootste helft de Fransche grens
en voor de kleinste helft in de districten St
Ingbert en Homburg de Duitsche grens bezet
ten. Kapitein de Bruyne en zijn officieren had
den hier de leiding.
Daarbij sloten naar het Noorden en Oosten
langs de Duitsche grens de troepen van het
Engelsche Essex-regiment aan. De kleine
Noordwestelijke grens naar rechts werd door
de Zweedsche troepen bezet, terwijl in den
sector, grenzende aan Lotharingen, weer in
aansluiting aan het Lancashire-regiment, de
Italianen stonden.
K.R. O „uitzending van den uitslag
Dinsdagochtend om acht uur geeft Paul de
Waart via den Katholieken Radio Omroep den
volledigen uitslag van de stemming in het
Saargebied in de Nederlandsche taal.
(N.B. Aanvankelijk werd uit Saarbruecken
door D.N.B. gemeld, dat de eerste bekendma
king van den uitslag in de Duitsche taai zou
geschieden via o.a. de Nederlandsche zenders,
dit blijkt dus niet door te gaan. Deze uitzen
ding is wel te beluisteren op de Duitsche sta
tions, zooals boven gemeld, om 6.20 uur).
Een bomaanslag te Neunkirchen.
Laat in den avond, tegen middernacht, zijn
twee incidenten bekend geworden, welke zich
na de sluiting der stembureaux hadden voor
gedaan.
Te Neunkirchen werd een hom geworpen
tegen het bureau van het Duitsche Front. De
aangerichte schade schijnt niet veel te betee-
kenen te hebben.
Een met ontplofbare stof gevulde bus werd
door een venster van het gebouw geworpen.
Bij de ontploffing werd een man aan de kin
gewond. De dader werd achtervolgd. In het
donker is hij er in geslaagd te ontsnappen.
Na dezen aanslag verzamelde zich bij het
gebouw een groepje leden van het eenheids
front, die een swastica-vlag verbrandden. De
politie verspreidde de betoogers waarbij eenige
personen licht werden gewond. Vier personen
zijn gearresteerd.
Te Saarbrücken hebben ongeveer 150 com
munisten gedemonstreerd in de Bahnhof-
strasse. Toen de politie de menigte wilde ver
spreiden ontstond eenig tumult. Ook in dit ge
val zijn eenige personen gearresteerd. Het in
cident bleek ten slotte niet van ernstigen aard
te zijn geweest.
In Mettlach zijn twee separatistische assis
tenten in het stemlokaal door den voorzitter
meerdere malen gewaarschuwd en ten slotte
is een hunner uit het lokaal gezet.
De politie heeft Zaterdagnacht bij- een zekere
Paul Levy te Saarlouis een groote hoeveelheid
munitie van Fransche afkomst gevonden. Levy
werd terstond gearresteerd.
Melding wordt gemaakt van een bizonder
treffend geval van opoffering, om aan de stem
ming deel te nemen. Een te Shanghai wonen
de stemgerechtigde vrouw kon door vertraging
niet meer vertrekken met het schip, dat de
stemgerechtigden naar Duitschland bracht.
Het werd haar mogelijk gemaakt om per
vliegtuig de aansluiting te bereiken op den
trans-Siberischen spoorweg. Door sneeuwstor
men kreeg de trein twee dagen vertraging en
kwam de vrouw eerst gisteren, den dag der
stemming, in Berlijn aan.
Minister Goering heeft toen de vrouw een
speciaal vliegtuig ter beschikking gesteld,
waardoor zij nog juist op tijd haar stem kon
uitbrengen.
In Haustadt is een ongeluk gebeurd. Bij het
stappen uit een auto kreeg een oude vrouw
een bloeduitstorting, maar toch trachtte zij
nog haar stem uit te brengen. Voordat zij hier
toe kon overgaan, was zij echter overleden.
Uit Trier wordt gemeld, dat in een extra-
trein naar het Saargebied een vrouw het leven
geschonken herft aan een zoen. De tonge
moeder heeft haar stem kunnen uitbrengen.
BERLIJN, 14 Januari (H.N.) De Zondag
heeft te Berlijn geheel in het teeken van de
stemming in het Saargebied gestaan. In alle
kerken van de stad werd om het lot van het
Saargebied gebeden. Om het uur werden in
de radio mededeelingen gedaan, hoe de stem
ming in het Saargebied verliep.
Op de Kurfürstendamm hadden chauffeurs
een sneeuwpop gemaakt, die op de borst een
stuk bordpapier droeg met het opschrift: „Max
Braun wird kaltgestellt".
,.Het Saarvolk gaf een bewijs van
discipline en waardigheid".
GENEVE, 14 Januari. (V.D.) De voorzitter
van de commissie voor de volksstemming in
het Saargebied heeft vannacht om half een
uit Saarbruecken het volgende telegram, gezon
den aan den secretaris-generaal van den vol
kenbond
„De volksstemming is in volle rust geschied.
De bevolking heeft een bewijs van haar dis
cipline en waardigheid gegeven. Het transport
der stembussen naar Saarbruecken onder mili
tair of politiegeleide heeft zich op normale
wijze voltrokken.
Indien vluchtelingen naar
Nederland komen.
In verband met de mógelijkheid, dat naar
aanleiding van den uitslag van de volksstem-"
ming in het Saargebied via de Belgische grens
vluchtelingen uit heit Saargebied Nederland
zouden willen binnenkomen, is opdracht ge
geven, dezen te weren, tenzij zij niet als on- -
gewenschte vreemdelingeij kunnen worden be
schouwd.
Bij Pon Papen.
Von Papen weigerde een verklaring af te
leggen over de stemming zelf, doch wel wees
hij in enkele woorden op de buitengewone
beteekenis van het plebisciet. „Men kan zeg
gen, dat met deze stemming een beslissing is
geveld voor of tegen den vrede in Europa".
Von Papen legde er den nadruk op, dat de
uitslag der verkiezing er toe zal kunnen bij
dragen, een goede verstandhouding te schep
pen tusschen Frankrijk en Duitschland, het
geen in het belang zou zijn van de consoli
datie van den vrede in Europa.
