DE JUBILEERENDE KONING GEORGE. HET ZILVEREN REGEERINGS-JUBILE. KONING GEORGE EN KONINGIN MARY VAN ENGELAND IN HUN KONINGS KLEEDIJ. Een historisch program. HET LAATST GEVIERDE JUBILEUM. Het diamanten regeeringsfeest van koningin Victoria. W, in mrW'^'yictnJönn fo.o V-fm M, M— TO Geor.e - J koningin MoQr mi tenslotte een fotp yen den konmg in Schotsen un^otmi -*u De a.s. Kroningsfeesten in Engeland H$',~»tveren yëgeeringsfeest van koning George V zal niét beperkt blijven tot den 6en Mei. den dag zijner troonsbestijging, doch eenigé weken voortduren. Evenmin als in tijd, zal het in plaats be perkt worden; heel het land en welhaast heel het rijk zullen het teest meevieren. De koning De „Speakers coach" krijgt een goede beurt met het oog op de komegide feesten. zal te Cardiff vertegenwoordigd worden door den prins van Wales, te Edinburg door den hertog van York, te Belfast door den hertog van Gloucester. In overeenstemming met de tradities zal het jubilé geopend worden met een Dankdienst in de St. Paul's kathedraal op Maandag 6 Mei. Op den avond van dienzelfden dag zal de ko ning de volken van zijn rijk per radio toe spreken. Woensdag zuilen de souvereinen de leden van het diplomatieke corps de vertegen woordigers der rijkslanden in St. James' Palace ontvangen. Den volgenden dag zullen zij in staatsie rijden naar de Westminster Hall, waar den koning adressen zullen aangeboden worden door de beide huizen van het parle ment. Westminster Hall is het eemge deel van het parlementsgebouw, dat den brand van hon derd jaren geleden overleefd heeft, het is een groote gothische staatsiezaal vol historische atmosfeer, ep het is kenschetsend voor den geest, waarin het jubilé gevierd wordt, dat juist in deze omgeving de huizen van het parlement den koning hun blijken van ver knochtheid zullen geven. De avond van dienzelfden dag zal er een staatsie-feestmaal gegeven worden in Bucking ham Palace. Evenals koningin Victoria ter gelegenheid van haar diamanten jubilé gedaan heeft, zul len de souvereinen door Londen rijden, om de betuigingen van loyauteit hunner onder danen in ontvangst te nemen. Er zullen vier van die ritten gemaakt wor den, en de eerste zal tenzij het weer te on gunstig mocht zijn, plaats hebben óp Zaterdag 11 Mei, denzelfden dag waarop de prinsen, als vertegenwoordigers van hun vader, hun in kocht zullen doen in de hoofdsteden ^an Wa les, Schotland en Noord-Ierlandj Bals zullen in Buckingham Palace gegevén worden, op 14 Mei en 13 Juru; dezen worden aftogeduid, ais „court balls", hetgeen een graad minder plechtig is dan een „State ball". Een 2de staatsie-feestmaal zal gehouden worden op 20 Mei en op 31 Mei zal er „levee" zijn ii St. James's Palace. Deze „levees" hebben trouwens iedere „season" plaats. Twee „investitures" in Buckingham Palace zijn aangekondigd voor Juli. De velen, die ter gelegenheid van het jubilé onderscheiden worden, zullen dan den ridderslag of accola de ontvangen. Bijzonder voldoening heeft het verwekt, dat de koning en de koningin besloten hebben den lord mayor en het stadsbestuur van de city of London te vereeren met hun tegenwoordig heid op 'n ontvangst en bal, den 22en Mei in de Guildhall. Zulke plechtigheden, uitgaande van de city- vaderen, munten steeds uit door weergaloozen praal, en niet minder door de historische sfeer, waarvan zij omgeven zijn. In Juli, dus twee maanden na den aanvang van het jubilé, zullen er wapenschouwin gen plaats hebben, ml. van de koninklijke luchtmacht te Mildenhall en Duxford, van de troepen te Alaershot, en van de vloot te Spithead. Bovendien zal de koning de politie inspecteeren in Hyde Park. Op Donderdag, 25 Juli, zullen de souve reinen een tuinfeest geven in Buckingham Palace. Aldus is in groote lijnen het officieele deel der viering datgene, dat wij het staatsie program zouden noemen. Dat het over zoovele weken verspreid is, houdt verband hiermede dat de maanden Mei—Juli de zoogenaamd „season" vormen, gedurende welke steeds „levees", investituurs, bals ten hove en tuinfeesten gegeven worden. Deze plechtigheden staan dit jaar in het teeken van het jubilé. Afgezien nu van deze officieele viering zal nog op tal van andere wijze gepoogd worden de eerstvolgende maanden te maken tot een jubilé-periode". Zoo zal er van 20 tot 25 Mei een „Empire trade week" gehouden worden, terwijl bo vendien al die kunst- en andere plechtighe den. welke de Season steeds kenmerken, dit maal als het ware bij het zilveren feest inge lijfd worden. In dit verband wordt de vraag besproken, of de Covent Garden opera, welker vreemd e- lin"en-begunstiging elk jaar aanstoot geeft aan velen, ook thans de eer van de season zal krijgen. De opmerking is gemaakt, dat deze toekomt aan de tooneelkunst, welke door-en- door nationaal is, en waarin Engeland scheppend zoowel éjjs uitvoerend het beste presteert. Niet Wagner en Strauss, maar Sha kespeare en Shaw kunnen de eereplaats op- eischen. Men vreest evenwel, dat zij haar zelfs jy, Tii.Tat.an niet kriisïen zullen. Het Engelsche volk houdt van zijn koning. Het is loyaal jegens de kroon een loyauteit, welke de proef door. staan heeft van onpopulaire souverei nen maar deze verstands-loyauteit wordt opgeluisterd door gevoelsliefde voor den persoon des konings. In deze liefde deelen de koningin en de prinsen. Het zou koning George vijf en twintig jaren geleden niet zoo heel gemakkelijk vallen de liefde zijner onderdanen te veroveren. Zijn vader, Edward VII, was bemind geweest gelijk geen Britsoh souverein vóór hem. De plaats te bezetten, welke deze monarch in de harten van zijn volk ingenomen had, was een missie, waartoe onnoemelijk veel ver. eischt werd. Beantwoordde koning George aan dieze eischen? Als prins van Wales was hij veel minder op den voorgrond getreden dan zijn zoon, of voor hem onder de regeering van koningin Victoria zijn vader. Het volk kende hem be trekkelijk slecht. Hij bezat niet dat wonderlijke „savoir faire", dat het ge heim was geweest van Edwards in vloed en bemindheid. Hij maakte den indruk van eenigszins teruggetrokken te zijn. Het volk zou langen tijd noodig hebben om te „wennen" aan den nieuwen koning of het zou langen tijd noodig gehad hebben, wanneer niet na weinig jaren de oorlog een onbreekbaren band, gesmeed had tus- schen vorst en volk. Het vergat Edward VII niet. Het vergeleek steeds den zoon met den vader, en was natuur lijk onbillijk, want aanvankelijk beoordeelde het koning George niet naar diens eigen hoe danigheden, maar naar de hoedanigheden van zijn vader, die hij miste. En toch had aan den vooravond van den grooten oorlog George V reeds het volle ver trouwen, ofschoon nog niet de volle liefde zijner onderdanen verworven. Men was begonnen in te zien, dat hij een nationaler koning was dan Engeland ooit gehad had sinds de Hannoveranen op den troon ge komen waren. Hij was de eerste, die gehuwd was met een Engelsche prinses voor een groot deel van Duitschen bloede, weliswaar, maar Engelsch van geboorte, Engelsch van opvoeding en Engelsch van geest. Hij was de eerste, aan wiens hof geen vreem- delingen-bevoorrechting plaats vond. Het hof was tot in het begin dezer eeuw onpopulair geweest, ondanks de vereering, welke het volk koesterde voor koningin Victoria. Het was on populair geweest, omdat het on-Engelsch was, en omdat tal van buitenlandsche bloedverwan ten en gunstelingen er parisiteerden. Edward VII, minder eenzijdig Duitsch georiënteerd dan zijn moeder, had eveneens grooten smaak ge vonden in den omgang met vreemdelingen; bovendien had hij den „familie-zieken" aard zijner moeder. Koning George was door-en-door Engelsch; zijn hof was Engelsch. Hij bracht niet, gelijk zijn vader, weken lang door in Frankrijk of Oostenrijk: hij maakte nimmer den indruk nader te staan tot zijn Duitsche bloedverwanten dan tot zijn Britsche onderdanen. Zijn buitenlandsche sympathieën werden niet. gelijk die zijner grootmoeder, bepaald door de vraag, waar zijn neven en nichten woonden. Hij bracht al zijn tijd in Engeland door. In de 25 jaren zijner regeering, is hij nooit anders in het buitenland geweest dan voor het afleg gen van officieele bezoeken of het behandelen van staatszaken. Hij stelde belang in Europeesche politiek, maar vóór alles was hij rijksstaatsman. Hij was dit reeds geweest als prins van Wales. Een Rijksfederatie van autonome Britsche landen met centraal parlement te Londen, was zijn ideaal in een tijd, waarin het volk, onder een radicaal bewind, zelden verder blikte dan de dorpspomp. Hij was de eerste souverein, die zich per soonlijk kronen liet tot keizer van Indië. De dunbar te Dehli in 1912 was een feit van on noemelijke beteekenis in de geschiedenis van het Britsche rijk. Hij was een zeer nationaal koning en de be lichaming van groote en trotsche idealen. Maar hij was ook een zeer beleidvol consti tutioneel koning. Hij besteeg den troon, terwijl er een groote constitutioneele crisis heerschte. De ministers uit den tijd wisten wat het volk nog niet wist dat de koning door zijn takt de oplossing dier crisis vergemakkelijkte zonder dat het prestige der kroon eronder leed. Ruim vier jaren had hij geregeerd toen de oorlog uitbrak. Een maand later was het alsof hjj reeds vijf-en-twintig jaren geregeerd had. Een nieuw tijdperk was aangebroken. De onvergetelijke koning Edward behoorde tot het verleden. Gedurende den oorlog symboliseerde de ko ning meer dan ooit het rijk. De legioenen, die overkwamen uit de dominions, zij waren de legers van den koning-keizer. De loyauteit der Britsche overzeesche landen gold niet Engeland, zij gold den koning-keizer. De monarch deed zijn moeilijken plicht ge lijk de geringste zijner onderdanen. Hij deed zijn plicht niet uiterlijk heroïek, niet met schitterend vertoon, niet met daverende wel sprekendheid, maar kalm en eenvoudig. Hij voerde geen legers aan, maar hij regeerde. Want zonder dezen regeerenden koning zou het vrij heidlievende Engelsche volk niet vier jaren lang zijn vrijheden geofferd hebben, het zoy zich niet aan de oorlogsdictatuur van Lloyd George hebben onderworpen, het zou vol wan trouwen geweest zijn tegenover de mannen, die alle tradities braken door de invoering van persoonlijken dienstplicht. Het volk leerde in die jaren zijn kloeke, moe dige koningin kennen en beminnen. Queen Mary is een vrouw met een sterk karakter en een indrukwekkende persoonlijkheid. Zij ls zeer energiek. Gedurende de oorlogsjaren leid de zij met groote geestkracht de verpleging der gewonden en zieken. Zij inspireerde elke be weging tot leniging van nationalen nood. De overwinning versterkte nog het prestige van het koninklijk gezin; een nederlaag zou dat prestige ternauwernood hebben aangetast. De koninklijke prinsen waren nu mannen en jongelingen geworden. Zij begonnen een rol te spelen. Zij werden, de een na den ander, deel- genooten in „de zaak huns vaders". Het koninklijk gezin was, in de oogen der herstel. Toen de moeilijkheden haar hoogtepunt bereikt had. den, maakte de koning gebruik van zijn constitutioneel recht om zelf te handelen. Hij was het, die persoonlijk ingreep, en de nationale regeering be noemde, welker werkzaamheid oorzaak is, dat thans 's konings zilveren feest gevierd kan worden in een stemming van hoop en vertrouwen. Alle groote steden maken dan ook toebereidselen im. het feest des konings mee te vie ren. Guirlandes en verlichtin gen in de centrale straten zul len de voornaamste middelen zijn om den steden ook uiter lijk feestelijk aanzien te geven. Zilveren jubile-boomen zul len geplant, zilveren jubile- medailles geslagen worden. Kinderen zullen drinken uit zilveren jubile-bekers, en over heel het land zullen zij zwaaien met hun jubiie-vlaggen. En aan het eind van den grooten feestdag zullen padvinders vreugdevuren ontsteken, en gelijk in 1897, bij het diaman. ten jubilé van koningin Vic toria, zal Engeland één groote vuurbaken zijn. Londen zal een stad van bloemen zijn, en niet alleen wat de wegen aangaat, waarlangs de feeststoet trekken zal. Bijzonaer rijk belooft de bloementooi van Whitehall te worden, de Engelsche kweekers staan de voor de versie ring noodige bloemen eri planter kosteloos af. Ook de openbare gebouwen zullen getooid worden met de geurige en kleurige voortbreng selen der natuur, en er is sprake van dat zelfs de sobere gevel van No. 10, Downingstreet „in de bloemen gezet" zal worden. Vele groote gebouwen zullen des avonds met „stroomlicht" geïllumineerd worden. Men verwacht dat de winkeliers en hotelhouders niet minder dan de landelijke en stedelijke overheden tot het feestelijke aanzien der stad zullen bijdragen. Optochten en schouwspelen. De drie grootste schouwspelen gedurende de feestweken zullen de wapenschouwingen van zee-, land- en luchtmacht zijn, maar tal van andere „pageants" zullen plaats hebben welke, elk in haar soort, niet minder groote belangstelling zullen gaande mi ken. Zoo zal er op 10 Mei een optocht van ver lichte booten op de Theems piaats hebben, en wel van Greenwich in het Oosten naar Chelsea in het Westen. Dit schouwspel wordt georga niseerd door de Motor Boat Association. Er is bovendien sprake van dat de beele Koning George tijdens een troepen-parade. ne admiraliteit aan de kathedraal geschonken werd. De aartsbisschop zal dien dag kruisen wijden, welke geschonken zullen wordei aan alle Ang- licaansche kathedralen in het Rijk, en welke bestaan uit metalen afgietsels van het 8ste- eeuwsche Canterbury Cross. De kruisen zul len ingelegd worden in stukken steen van de kathedraal. Evenals in 1911, aan den vooravond van ko ning George's kroning, zal op j Mei in de Al- bert Hall een dankzeggings-dienst gehouden worden door de vereenigde Protestantsche kerken; het koor zal bij deze gelegenheid uit ongeveer duizend stemmen bestaan. De officieele foto van de koning en koningin van Engeland, genomen te midden van hun familieleden op hun huwelijksdag- natie, een nationale eenheid geworden. Elk zijner leden vervulde een groote taak, en toch vervulden allen dezelfde taak. De prinsen reis den het onmetelijke Rijk af in naam van hun vader, en versterkten alom de gevoelens van loyauteit en liefde. Het was na den oorlog, dat men begon te ontwaren, dat de regeering van George V een „groote regeering", een „roemrijke regeering" was geworden. Het was een moeilijke regeering, want de na-oorlogsche troebelen waren hardnekkiger dan de gevaren van den oorlog zelf. Ook in deze moeilijke jaren waren de souve reinen de belichaming van den Nationalen wil. Hoe bemind deze koning was, bleek in den winter van 1928 op 1929, toen het volk vreesde dat hij door een zware ziekte ten grave ge sleept zou worden. i Nog moeilijker jaren zouden volgen °P zijn motor-industrie in Juni een greote betooging zal houden om blijk te geven var. de vordcr.^ gen welke zij in de laatste 25 jaren geina heeft lke„ avond Van 25 Mei tot 8 Juni zal de vestinggracht van de Tower een historische opvoering omgevi Nergens in Londen aan ter aan zulk een voorst Religieuse diensten. Den 15 Julli. zal kathedraal van Can terbury een bi-izondere dienst gehouden wor- den vooT de strijdkrachten. Deze zal om drie l Ur hiermede aanvangen dat adir'raal Tweedie, cpperbevelhebber van het Nore-eskader, zes slagen geeft op de scheepsbel var het oorlogs schip „Canterbury", welke het vorig jaai door Acht-en-dertig jaren geleden In Juni 1897 vierde het Engelsche volk het laatste „regeertaigBjutoilee". Het was een feest zooals zelden een natie* gevierd heeft, want hoeveel volken hebben bet voorrecht gehad meer dan zestig jaren lang geregeerd te worden door éénzelfden koning of koningin. Het was het diamanten regeeringsfeest yan de groote koningin Victoria. Het was een feest, zooals er wellicht nooit een gevierd is. geworden. De premiers van alle zelfbesturende koloniën werden te Londen ontvangen als gasten der natie; tientallen vorsten kwamen uit Indië over en vormden op den dag van het jubilee een eerewacht zoo schoon en statig, dat zelfs deze trotsche konin gin vgn Engeland dubbel trotsch kon zijn om dat zij ook keizerin in Indië was. Alle deelen van het onmetelijke Rijk waren door keur troepen vertegenwoordigd En niet alleen het honderd-talige rjjk, heel de wereld bracht hulde aan de vorstin, wier geschiedenis de geschiedenis was van Europa. Statig reed zij heel de stad door in een door acht* paarden getrokken koets, en het was een zegetocht gelijk Londen nog nimmer aan schouwd had. Bij millioenen stonden haar on derdanen langs den weg geschaard, en zij juichten in extase, in uitbundige geestdrift de Kleine oude vrouw toe, die zoo groot en trotsch was als het wereldrijk, dat zij regeerde. En, toen de avond viel, vlamden in alle steden en op alle heuveltoppen tusschen Land's End en de Orkneys de vreugdevuren op die den nacht in dag deden verkeeren. Den volgenden "dag gebruikten 300.000 armen de armsten onder de armen den maal tijd met de prinses van Wales, en de prins van Wales inspecteerde, als vertegenwoordiger der koningin, de oorlogsvloot te Spithead, waar 160 oorlogsschepen, opgesteld in vijf rijen, elk vijf mijlen lang, den donder hunner eere- schoten over het water deden rollen, terwijl het koninklijke jacht voer door de met staal ommuurde lanen. Meer dan de helft dier schepen was gebouwd in de tien jaren, verloopen sinds koningin Victoria's gouden jubilé. Inning - Links de kleine vierjarige Hooglander in 1869. Daarnaast de kinderen van koning Edward met tttfe. den tateren koning George m 1874. vervolgens de George V van Engeland van kind tot

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1935 | | pagina 2