DE JUBILEERENDE KONING
GEORGE.
HET ZILVEREN
REGEERINGS-JUBILE.
KONING GEORGE EN KONINGIN MARY VAN ENGELAND IN HUN KONINGS
KLEEDIJ.
Een historisch program.
HET LAATST GEVIERDE
JUBILEUM.
Het diamanten regeeringsfeest van
koningin Victoria.
W, in mrW'^'yictnJönn fo.o V-fm M, M— TO Geor.e -
J koningin MoQr mi tenslotte een fotp yen den konmg in Schotsen un^otmi
-*u
De a.s. Kroningsfeesten
in Engeland
H$',~»tveren yëgeeringsfeest van koning
George V zal niét beperkt blijven tot den 6en
Mei. den dag zijner troonsbestijging, doch
eenigé weken voortduren.
Evenmin als in tijd, zal het in plaats be
perkt worden; heel het land en welhaast heel
het rijk zullen het teest meevieren. De koning
De „Speakers coach" krijgt een goede
beurt met het oog op de komegide
feesten.
zal te Cardiff vertegenwoordigd worden door
den prins van Wales, te Edinburg door den
hertog van York, te Belfast door den hertog
van Gloucester.
In overeenstemming met de tradities zal het
jubilé geopend worden met een Dankdienst
in de St. Paul's kathedraal op Maandag 6 Mei.
Op den avond van dienzelfden dag zal de ko
ning de volken van zijn rijk per radio toe
spreken.
Woensdag zuilen de souvereinen de leden
van het diplomatieke corps de vertegen
woordigers der rijkslanden in St. James'
Palace ontvangen. Den volgenden dag zullen
zij in staatsie rijden naar de Westminster Hall,
waar den koning adressen zullen aangeboden
worden door de beide huizen van het parle
ment.
Westminster Hall is het eemge deel van het
parlementsgebouw, dat den brand van hon
derd jaren geleden overleefd heeft, het is een
groote gothische staatsiezaal vol historische
atmosfeer, ep het is kenschetsend voor den
geest, waarin het jubilé gevierd wordt, dat
juist in deze omgeving de huizen van het
parlement den koning hun blijken van ver
knochtheid zullen geven.
De avond van dienzelfden dag zal er een
staatsie-feestmaal gegeven worden in Bucking
ham Palace.
Evenals koningin Victoria ter gelegenheid
van haar diamanten jubilé gedaan heeft, zul
len de souvereinen door Londen rijden, om
de betuigingen van loyauteit hunner onder
danen in ontvangst te nemen.
Er zullen vier van die ritten gemaakt wor
den, en de eerste zal tenzij het weer te on
gunstig mocht zijn, plaats hebben óp Zaterdag
11 Mei, denzelfden dag waarop de prinsen, als
vertegenwoordigers van hun vader, hun in
kocht zullen doen in de hoofdsteden ^an Wa
les, Schotland en Noord-Ierlandj
Bals zullen in Buckingham Palace gegevén
worden, op 14 Mei en 13 Juru; dezen worden
aftogeduid, ais „court balls", hetgeen een graad
minder plechtig is dan een „State ball". Een
2de staatsie-feestmaal zal gehouden worden
op 20 Mei en op 31 Mei zal er „levee" zijn ii
St. James's Palace. Deze „levees" hebben
trouwens iedere „season" plaats.
Twee „investitures" in Buckingham Palace
zijn aangekondigd voor Juli. De velen, die
ter gelegenheid van het jubilé onderscheiden
worden, zullen dan den ridderslag of accola
de ontvangen.
Bijzonder voldoening heeft het verwekt, dat
de koning en de koningin besloten hebben den
lord mayor en het stadsbestuur van de city of
London te vereeren met hun tegenwoordig
heid op 'n ontvangst en bal, den 22en Mei in
de Guildhall.
Zulke plechtigheden, uitgaande van de city-
vaderen, munten steeds uit door weergaloozen
praal, en niet minder door de historische
sfeer, waarvan zij omgeven zijn.
In Juli, dus twee maanden na den aanvang
van het jubilé, zullen er wapenschouwin
gen plaats hebben, ml. van de koninklijke
luchtmacht te Mildenhall en Duxford, van de
troepen te Alaershot, en van de vloot te
Spithead. Bovendien zal de koning de politie
inspecteeren in Hyde Park.
Op Donderdag, 25 Juli, zullen de souve
reinen een tuinfeest geven in Buckingham
Palace.
Aldus is in groote lijnen het officieele deel
der viering datgene, dat wij het staatsie
program zouden noemen.
Dat het over zoovele weken verspreid is,
houdt verband hiermede dat de maanden
Mei—Juli de zoogenaamd „season" vormen,
gedurende welke steeds „levees", investituurs,
bals ten hove en tuinfeesten gegeven worden.
Deze plechtigheden staan dit jaar in het
teeken van het jubilé.
Afgezien nu van deze officieele viering zal
nog op tal van andere wijze gepoogd worden
de eerstvolgende maanden te maken tot een
jubilé-periode".
Zoo zal er van 20 tot 25 Mei een „Empire
trade week" gehouden worden, terwijl bo
vendien al die kunst- en andere plechtighe
den. welke de Season steeds kenmerken, dit
maal als het ware bij het zilveren feest inge
lijfd worden.
In dit verband wordt de vraag besproken,
of de Covent Garden opera, welker vreemd e-
lin"en-begunstiging elk jaar aanstoot geeft
aan velen, ook thans de eer van de season zal
krijgen. De opmerking is gemaakt, dat deze
toekomt aan de tooneelkunst, welke door-en-
door nationaal is, en waarin Engeland
scheppend zoowel éjjs uitvoerend het beste
presteert. Niet Wagner en Strauss, maar Sha
kespeare en Shaw kunnen de eereplaats op-
eischen. Men vreest evenwel, dat zij haar zelfs
jy, Tii.Tat.an niet kriisïen zullen.
Het Engelsche volk houdt van zijn
koning. Het is loyaal jegens de kroon
een loyauteit, welke de proef door.
staan heeft van onpopulaire souverei
nen maar deze verstands-loyauteit
wordt opgeluisterd door gevoelsliefde
voor den persoon des konings.
In deze liefde deelen de koningin
en de prinsen.
Het zou koning George vijf en
twintig jaren geleden niet zoo heel
gemakkelijk vallen de liefde zijner
onderdanen te veroveren.
Zijn vader, Edward VII, was bemind
geweest gelijk geen Britsoh souverein
vóór hem. De plaats te bezetten,
welke deze monarch in de harten van
zijn volk ingenomen had, was een
missie, waartoe onnoemelijk veel ver.
eischt werd.
Beantwoordde koning George aan
dieze eischen?
Als prins van Wales was hij veel
minder op den voorgrond getreden
dan zijn zoon, of voor hem onder
de regeering van koningin Victoria
zijn vader. Het volk kende hem be
trekkelijk slecht. Hij bezat niet dat
wonderlijke „savoir faire", dat het ge
heim was geweest van Edwards in
vloed en bemindheid. Hij maakte den
indruk van eenigszins teruggetrokken
te zijn.
Het volk zou langen tijd noodig
hebben om te „wennen" aan den
nieuwen koning of het zou langen
tijd noodig gehad hebben, wanneer
niet na weinig jaren de oorlog een
onbreekbaren band, gesmeed had tus-
schen vorst en volk.
Het vergat Edward VII niet. Het vergeleek
steeds den zoon met den vader, en was natuur
lijk onbillijk, want aanvankelijk beoordeelde
het koning George niet naar diens eigen hoe
danigheden, maar naar de hoedanigheden van
zijn vader, die hij miste.
En toch had aan den vooravond van den
grooten oorlog George V reeds het volle ver
trouwen, ofschoon nog niet de volle liefde zijner
onderdanen verworven.
Men was begonnen in te zien, dat hij een
nationaler koning was dan Engeland ooit gehad
had sinds de Hannoveranen op den troon ge
komen waren.
Hij was de eerste, die gehuwd was met een
Engelsche prinses voor een groot deel van
Duitschen bloede, weliswaar, maar Engelsch
van geboorte, Engelsch van opvoeding en
Engelsch van geest.
Hij was de eerste, aan wiens hof geen vreem-
delingen-bevoorrechting plaats vond. Het hof
was tot in het begin dezer eeuw onpopulair
geweest, ondanks de vereering, welke het volk
koesterde voor koningin Victoria. Het was on
populair geweest, omdat het on-Engelsch was,
en omdat tal van buitenlandsche bloedverwan
ten en gunstelingen er parisiteerden. Edward
VII, minder eenzijdig Duitsch georiënteerd dan
zijn moeder, had eveneens grooten smaak ge
vonden in den omgang met vreemdelingen;
bovendien had hij den „familie-zieken" aard
zijner moeder.
Koning George was door-en-door Engelsch;
zijn hof was Engelsch. Hij bracht niet, gelijk
zijn vader, weken lang door in Frankrijk of
Oostenrijk: hij maakte nimmer den indruk
nader te staan tot zijn Duitsche bloedverwanten
dan tot zijn Britsche onderdanen.
Zijn buitenlandsche sympathieën werden niet.
gelijk die zijner grootmoeder, bepaald door de
vraag, waar zijn neven en nichten woonden.
Hij bracht al zijn tijd in Engeland door. In
de 25 jaren zijner regeering, is hij nooit anders
in het buitenland geweest dan voor het afleg
gen van officieele bezoeken of het behandelen
van staatszaken.
Hij stelde belang in Europeesche politiek,
maar vóór alles was hij rijksstaatsman. Hij was
dit reeds geweest als prins van Wales. Een
Rijksfederatie van autonome Britsche landen
met centraal parlement te Londen, was zijn
ideaal in een tijd, waarin het volk, onder een
radicaal bewind, zelden verder blikte dan de
dorpspomp.
Hij was de eerste souverein, die zich per
soonlijk kronen liet tot keizer van Indië. De
dunbar te Dehli in 1912 was een feit van on
noemelijke beteekenis in de geschiedenis van
het Britsche rijk.
Hij was een zeer nationaal koning en de be
lichaming van groote en trotsche idealen.
Maar hij was ook een zeer beleidvol consti
tutioneel koning. Hij besteeg den troon, terwijl
er een groote constitutioneele crisis heerschte.
De ministers uit den tijd wisten wat het
volk nog niet wist dat de koning door zijn
takt de oplossing dier crisis vergemakkelijkte
zonder dat het prestige der kroon eronder
leed.
Ruim vier jaren had hij geregeerd toen de
oorlog uitbrak. Een maand later was het alsof
hjj reeds vijf-en-twintig jaren geregeerd had.
Een nieuw tijdperk was aangebroken. De
onvergetelijke koning Edward behoorde tot het
verleden.
Gedurende den oorlog symboliseerde de ko
ning meer dan ooit het rijk. De legioenen, die
overkwamen uit de dominions, zij waren de
legers van den koning-keizer. De loyauteit der
Britsche overzeesche landen gold niet Engeland,
zij gold den koning-keizer.
De monarch deed zijn moeilijken plicht ge
lijk de geringste zijner onderdanen. Hij deed
zijn plicht niet uiterlijk heroïek, niet met
schitterend vertoon, niet met daverende wel
sprekendheid, maar kalm en eenvoudig. Hij
voerde geen legers aan, maar hij regeerde. Want
zonder dezen regeerenden koning zou het vrij
heidlievende Engelsche volk niet vier jaren
lang zijn vrijheden geofferd hebben, het zoy
zich niet aan de oorlogsdictatuur van Lloyd
George hebben onderworpen, het zou vol wan
trouwen geweest zijn tegenover de mannen, die
alle tradities braken door de invoering van
persoonlijken dienstplicht.
Het volk leerde in die jaren zijn kloeke, moe
dige koningin kennen en beminnen. Queen
Mary is een vrouw met een sterk karakter en
een indrukwekkende persoonlijkheid. Zij ls
zeer energiek. Gedurende de oorlogsjaren leid
de zij met groote geestkracht de verpleging der
gewonden en zieken. Zij inspireerde elke be
weging tot leniging van nationalen nood.
De overwinning versterkte nog het prestige
van het koninklijk gezin; een nederlaag zou dat
prestige ternauwernood hebben aangetast.
De koninklijke prinsen waren nu mannen en
jongelingen geworden. Zij begonnen een rol te
spelen. Zij werden, de een na den ander, deel-
genooten in „de zaak huns vaders".
Het koninklijk gezin was, in de oogen der
herstel. Toen de moeilijkheden
haar hoogtepunt bereikt had.
den, maakte de koning gebruik
van zijn constitutioneel recht
om zelf te handelen. Hij was
het, die persoonlijk ingreep,
en de nationale regeering be
noemde, welker werkzaamheid
oorzaak is, dat thans 's konings
zilveren feest gevierd kan
worden in een stemming van
hoop en vertrouwen.
Alle groote steden maken
dan ook toebereidselen im. het
feest des konings mee te vie
ren. Guirlandes en verlichtin
gen in de centrale straten zul
len de voornaamste middelen
zijn om den steden ook uiter
lijk feestelijk aanzien te geven.
Zilveren jubile-boomen zul
len geplant, zilveren jubile-
medailles geslagen worden.
Kinderen zullen drinken uit
zilveren jubile-bekers, en over
heel het land zullen zij zwaaien
met hun jubiie-vlaggen. En
aan het eind van den grooten
feestdag zullen padvinders
vreugdevuren ontsteken, en
gelijk in 1897, bij het diaman.
ten jubilé van koningin Vic
toria, zal Engeland één groote
vuurbaken zijn.
Londen zal een stad van
bloemen zijn, en niet alleen wat
de wegen aangaat, waarlangs
de feeststoet trekken zal. Bijzonaer rijk belooft
de bloementooi van Whitehall te worden, de
Engelsche kweekers staan de voor de versie
ring noodige bloemen eri planter kosteloos af.
Ook de openbare gebouwen zullen getooid
worden met de geurige en kleurige voortbreng
selen der natuur, en er is sprake van dat zelfs
de sobere gevel van No. 10, Downingstreet „in
de bloemen gezet" zal worden.
Vele groote gebouwen zullen des avonds
met „stroomlicht" geïllumineerd worden. Men
verwacht dat de winkeliers en hotelhouders
niet minder dan de landelijke en stedelijke
overheden tot het feestelijke aanzien der stad
zullen bijdragen.
Optochten en schouwspelen.
De drie grootste schouwspelen gedurende
de feestweken zullen de wapenschouwingen
van zee-, land- en luchtmacht zijn, maar tal
van andere „pageants" zullen plaats hebben
welke, elk in haar soort, niet minder groote
belangstelling zullen gaande mi ken.
Zoo zal er op 10 Mei een optocht van ver
lichte booten op de Theems piaats hebben, en
wel van Greenwich in het Oosten naar Chelsea
in het Westen. Dit schouwspel wordt georga
niseerd door de Motor Boat Association.
Er is bovendien sprake van dat de beele
Koning George tijdens een troepen-parade.
ne admiraliteit aan de kathedraal geschonken
werd.
De aartsbisschop zal dien dag kruisen wijden,
welke geschonken zullen wordei aan alle Ang-
licaansche kathedralen in het Rijk, en welke
bestaan uit metalen afgietsels van het 8ste-
eeuwsche Canterbury Cross. De kruisen zul
len ingelegd worden in stukken steen van de
kathedraal.
Evenals in 1911, aan den vooravond van ko
ning George's kroning, zal op j Mei in de Al-
bert Hall een dankzeggings-dienst gehouden
worden door de vereenigde Protestantsche
kerken; het koor zal bij deze gelegenheid uit
ongeveer duizend stemmen bestaan.
De officieele foto van de koning en koningin van Engeland, genomen te
midden van hun familieleden op hun huwelijksdag-
natie, een nationale eenheid geworden. Elk
zijner leden vervulde een groote taak, en toch
vervulden allen dezelfde taak. De prinsen reis
den het onmetelijke Rijk af in naam van hun
vader, en versterkten alom de gevoelens van
loyauteit en liefde.
Het was na den oorlog, dat men begon te
ontwaren, dat de regeering van George V een
„groote regeering", een „roemrijke regeering"
was geworden.
Het was een moeilijke regeering, want de
na-oorlogsche troebelen waren hardnekkiger
dan de gevaren van den oorlog zelf.
Ook in deze moeilijke jaren waren de souve
reinen de belichaming van den Nationalen wil.
Hoe bemind deze koning was, bleek in den
winter van 1928 op 1929, toen het volk vreesde
dat hij door een zware ziekte ten grave ge
sleept zou worden. i
Nog moeilijker jaren zouden volgen °P zijn
motor-industrie in Juni een greote betooging
zal houden om blijk te geven var. de vordcr.^
gen welke zij in de laatste 25 jaren geina
heeft lke„ avond
Van 25 Mei tot 8 Juni zal
de vestinggracht van de Tower
een historische opvoering omgevi
Nergens in Londen aan
ter aan zulk een voorst
Religieuse diensten.
Den 15 Julli. zal kathedraal van Can
terbury een bi-izondere dienst gehouden wor-
den vooT
de strijdkrachten. Deze zal om drie
l Ur hiermede aanvangen dat adir'raal Tweedie,
cpperbevelhebber van het Nore-eskader, zes
slagen geeft op de scheepsbel var het oorlogs
schip „Canterbury", welke het vorig jaai door
Acht-en-dertig jaren geleden In Juni
1897 vierde het Engelsche volk het laatste
„regeertaigBjutoilee".
Het was een feest zooals zelden een natie*
gevierd heeft, want hoeveel volken hebben
bet voorrecht gehad meer dan zestig jaren
lang geregeerd te worden door éénzelfden
koning of koningin.
Het was het diamanten regeeringsfeest yan
de groote koningin Victoria.
Het was een feest, zooals er wellicht nooit
een gevierd is. geworden. De premiers van
alle zelfbesturende koloniën werden te Londen
ontvangen als gasten der natie; tientallen
vorsten kwamen uit Indië over en vormden
op den dag van het jubilee een eerewacht zoo
schoon en statig, dat zelfs deze trotsche konin
gin vgn Engeland dubbel trotsch kon zijn om
dat zij ook keizerin in Indië was. Alle deelen
van het onmetelijke Rijk waren door keur
troepen vertegenwoordigd En niet alleen het
honderd-talige rjjk, heel de wereld bracht
hulde aan de vorstin, wier geschiedenis de
geschiedenis was van Europa.
Statig reed zij heel de stad door in een door
acht* paarden getrokken koets, en het was een
zegetocht gelijk Londen nog nimmer aan
schouwd had. Bij millioenen stonden haar on
derdanen langs den weg geschaard, en zij
juichten in extase, in uitbundige geestdrift de
Kleine oude vrouw toe, die zoo groot en trotsch
was als het wereldrijk, dat zij regeerde. En,
toen de avond viel, vlamden in alle steden en
op alle heuveltoppen tusschen Land's End en
de Orkneys de vreugdevuren op die den nacht
in dag deden verkeeren.
Den volgenden "dag gebruikten 300.000 armen
de armsten onder de armen den maal
tijd met de prinses van Wales, en de prins van
Wales inspecteerde, als vertegenwoordiger der
koningin, de oorlogsvloot te Spithead, waar
160 oorlogsschepen, opgesteld in vijf rijen, elk
vijf mijlen lang, den donder hunner eere-
schoten over het water deden rollen, terwijl
het koninklijke jacht voer door de met staal
ommuurde lanen.
Meer dan de helft dier schepen was gebouwd
in de tien jaren, verloopen sinds koningin
Victoria's gouden jubilé.
Inning - Links de kleine vierjarige Hooglander in 1869. Daarnaast de kinderen van koning Edward met tttfe. den tateren koning George m 1874. vervolgens de
George V van Engeland van kind tot