MAANDAG 6 APRIL 1936
UIT DE GESCHIEDENIS VAN
KRALINGEN.
V oordracht van mr. H. C. Hazewinkel,
directeur Gemeente-Archief.
DE R. K. VAKTEEKENSCHOOL
IN ZUID.
ROTTERDAMSCHE DROOGDOK-
INBRAAKJE.
NIEUWS UIT DE DIERGAARDE.
OPERA-AVOND CONSERVATORIUM
HOLTHAUS.
MIJ. TOT EXPL. VAN ONROERENDE
GOEDEREN „CASTELLUM".
Lagere winst over 1935.
,HOCAPOLIS".
Belangrijke Engelsche deelname
verwacht.
SPORTVEREENIGING HERCOFA.
MISHANDELING OP EEN
VERGADERING.
SPAARBANK TE ROTTERDAM.
POTTENBAKKERS.
BENZINE-OPSLAG.
DIEFSTALLEN.
BLINDEN-INSTITUUT.
BURGERLIJKE STAND.
MAILVERZENDING.
apollo.
Voor de Vereeniging „Het Oosten" heeft de
heer mr. H. C. Hazewinkel, directeur van het
Gemeente-Archief alhier dezer dagen in de
Sociëteit „Eendragt maakt Magt" aan de
Waterloostraat, gen voordracht gehouden over
de geschiedenis van Kralingen.
Mr. Hazewinkel begon met een citaat van
Gerrit van Spaan, hetwelk weinig complimen
teus is voor de Kralingers: een „stelletje steil-
oorige kinkels", met wie niets te beginnen was
He zeventiende eeuwsche geschiedschrijver
vertelt dat een pastoor nadat alle civilisee-
ringspogingen waren gestrand op de onwetend
heid en ruwheid van de Kralingers, in. arren
moede van den preekstoel de verwensching
uitte: „Kralingen, Kralingen, je mogt er pijp
kaneel op zaayen, maar daar zal gagel op
gaan!" En elders: „...D'uitsporigheden welke
een partij kanaalje op Hemelvaartsdag tot
Kralingen en daaromtrent aanregt, zoude
schandelijk zijn om te zeggen"
Zoo oud als de weg van KralingenMet
dien weg is, aldus spr., hoogstwaarschijnlijk
de Qudedijk bedoeld. De mogelijkheid dat
deze van Romeinschen oorsprong is, is niet
uitgesloten. Mr. Hazewinkel ging de ver
schillende hypothesen welke hieromtrent be
staan, uitvoerig na en kwam tot de conclusie,
dat de historicus eerst in de 13de eeuw grond
onder de voeten krijgt. De thans Oudedjjk hee-
tende weg (en de 's Gravenweg) zijn te be
schouwen als een gedeelte van Schieland's
oudste waterkeering.
Spr. vertelde vervolgens een en ander over
Oedgier van Cralinghen, den eersten ambachts
heer die in de bronnen is te vinden en over
Honingen. Hij stipte daarbij aan, dat een be
vredigende verklaring van de namen Kralingen
en Honingen tot nu toe niet gegeven is.
Van de Hoeksche en Kabeljauwsche twisten
heeft Kralingen erg geleden. Het slot Honin
gen zou gedurende dezen burgeroorlog zjjn
verbrand, volgens de kroniekschrijvers, maar
uit de stadsrekening van Rotterdam blijkt, dat
de muren van het kasteel van stadswege zijn
neergehaald om den vijand een observatiepost
te ontnemen.
Volgens de gangbare opvatting is de Sint
Elbrechtskapel de voorloopster geweest van
de omstreeks 1550 aan den Veenweg gebouwde
kerk. De juiste ouderdom van de parochie
Kralingen is niet bekend. De Krallngsche kerk
wórdt al genoemd tussehen 1276 en 1280; In
1270 is er reeds sprake van een pastorie. De
geheele bevolking van het ambacht Kralingen
zal in de 15de eeuw ten hoogste driehonderd
zielen hebben bedragen. Na de bewogen jaren
van Jacoba van Beijeren volgde onder het be
wind van Philips den Goede een periode van
rust De inwoners hielden zich in dien tijd
bezig met visscherij, veeteelt, turfgraven en
een weinig landbouw.
Aan fiscale moeilijkheden heeft het Kra
lingen niet ontbroken in den loop der eeuwen.
Spreker vertelde in bijzonderheden de ontwik
keling van het vrij gecompliceerde nog al eens
veranderde belastingstelsel.
Het ambacht was, zooals de stads- en dorp
beschrijver opmerkt, doorsneden dppr een aan-
tttl „schoone wegen en paden", 'dié „aller
aangenaamst zoo ter bewandeling al ter spéél-
vaart met rijtuig" waren, Vele handen vonden
w*rk in den aanleg en, het onderhoud van de
riflnen der buitenplaatsen, die de rijke Rotter
dammers zich in den loop van de 18de eeuw
in Kralingen hadden laten bouwen.
Ktalingen was een heerlijkheid; de heer
bézat het recht er de regeermacht uit te oefe
nen. In Kralingen hield hij dit recht in leen.
Kralingen was een feodale heerlijkheid. Mr.
Hazewinkel weidde in bijzonderheden uit over
het Kralingsche bestuursapparaat tijdens de
republiek. In 1811 ontving het gemeente
bestuur bericht van het decreet, dat het onder
worpen was aan de bij de Fransche wetten
bepaalde reglementen en dat daarom de presi
denten en schouten zouden Worden maires en
leden der gemeentebesturen van de municipale
raden der gemeenten.
Een door het Fransche bestuur ingevoerde
nieuwigheid was de scheiding tussehen ge
meentelijke en waterschapszaken (tout ce qui
est relatif a l'administration hydraulique").
Na de restauratie bleef de toestand eenige
jaren gehandhaafd. Eerst de grondwet van
1848, vrucht van het veldwinnende liberalisme,
schafte de heerlijke rechten af. In 1856 kwam
het reglement voor het waterschap Kralingen
tot stand. De polder Kralingen behoorde des
tijds nog tot het gebied van den Rotteboezem.
In 1553 kreeg het ambacht een bemaling, be
staande uit drie watermolens aan de Slaak-
vaart.
In 1769 werd tot ontlasting van den gemeen
teboezem de Rotte, een tweede boezem ge
maakt in den polder Rubroek. Kort na de
voltooiing van vele sluizen, dammen, molens
e.d., die de overstroomingen moesten voor
komen, doken er plannen op om eej|F aantal
plassen onder Hillegersberg en Bleisvnjk droog
te leggen. In Kralingen lagen vier plassen:
de Zuidpias, de Midden plas, de Noordpias en
de Achterpias. Slechts de Noordpias is ge
spaard gebleven.
De heer mr. Nauta, voorzitter van de Ver-
eeniging „Het Oosten" heétt aan het einde
van den avond den spreker hartelijk dank ge
zegd voor zijn belangwekkende lezing, die een
aandachtig gehoor had gevonden.
Diploma- en prijsuitreiking.
Gistermiddag had in het R. K. Vereenigings-
gebouw Stampioenstraat de traditioneele jaar-
lijksche bijeenkomst plaats van de R. K.
Vakteekenschool voor Rotterdam-Zuid.
Onder uitstekende belangstelling van den
kant der ouders kreeg de directeur, de heer
Keêsom allereerst het woord, om een reeks
mededeelingen te doen.
De gepasseerde cursus had een normaal
verloop gehad, al waren enkele jongens, die
veel verzuim hadden, aan te wijzen. De direc
teur" legde daarom nog eens byzonderen na
druk op het belang en den ernst van het
onderwijs, dat hier hetzelfde program en peil
heeft der andere vakteekenscholen.
Van de gediplomeerden behaalden de heeren
H. Kok (electricienj en C. Hokken (machine
bankwerker) een getuigschrift vol lóf.
Prijzen voor ijver, gedrag, en trouw school
bezoek verwierwen de leerlingen Kramer (1ste
klas), Verhardt (2de klas), Dries en Fr. Laf-
feber (3de klas). Een eervolle vermelding
voor hun ijver kregen de jongelui J. Laffeber
en Merrëhboer.
Met een felcitatiewoord aan gediplomeerden
en bekroonden en een dankbetuiging aan den
heer P. Peterse voor diens assistentie als
waarnemend directeur besloot de heer Keesom
zijn inleiding.
De voorzitter van het bestuur, kap, J. Tes-
selaar, reikte bi) verhindering van pastoor
Dirken, diploma's en prijzen uit. Daarna sprak
hij nog 'n krachtig propagandawoord ten bate
van het vakonderwijs in het algemeen en voor
dat van de katholieke vakteekenschool in het
bijzonder. Vakonderwijs is geen tijdpassee-
ring, doch een broódnoodige kennis vergaren,
werken aan levenstoekomst en dan door con
tact en milieu óp katholieken grondslag.
Na afloop van deze bijeenkomst werd een
druk gebruik gemaakt van de gelegenheid
om de in het Vereenigingsgebouw ingerichte
tentoonstelling van interessante werkstukken
der smeden, timmerlieden, metselaars en schil
ders te bezichtigen.
De katholieke vakteekenschool heeft een
uitstekende reputatie. Zijn voortbestaan zal
echter van de volle medewerking der katholie
ke Zuiderlingen afhangen.
Gisteravond heeft men zich door middel
van een valschen sleutel toegang verschaft tot
de woning van J. S. aan de Robert Fruin
straat. Uit een linnenkast in de tusschenka-
mer zijn ontvreemd een bedrag ad 16.80, een
gouden schakel-armband, gouden ring met
diamant, gouden broche met paarse steen, gou
den hanger met groenen steen en een paar
gouden oorknopen.
Vrij vliegende kolibries in orchideeënkas
De leerlingen van de conservatorium opera
klasse gaven Zaterdagavond onder regie en
artistieke leiding van Jules Moes een opera-
avond met een zeer gevarieerd program, dat
bij de talrijke aanwezigen zeer in den smaak
is gevallen.
Behalve de tuin- en straatscène uit „Faust"
en de 1ste acte met proloog uit „Paljas" wer
den nog verschillende opera-aria's uitgevoerd
in concertvorm.
In beide opera-fragmenten waren zeer goede
momenten te beluisteren. Alles verliep met
een prijzenswaardige vlotheid, zang, uitspraak
en spel waren over het algemeen te waardee-
ren, al bracht wat vanzelfsprekend is de
een het er beter af dan de ander.
Ook in de aria's in concertvorm was goed
stemmateriaal te genieten.
Diny Hoithaus en Paul Messing zorgden
voor een muzikale begeleiding. Alles bijeen
was het een goedgeslaagde avond. Bloemen en
hartelijk applaus vertolkten den dank der
hoorders. --»•
Al zijn er in de verzorging van gevangen
kolibries de laatste jaren belangrijke vorde
ringen gemaakt, zoodat men op bepaalde suc
cessen kan bogen in enkele dierentuinen, toch
blijven deze levende edelgesteenten uit de- vo
gelwereld pleegkinderen, die uiterste zorg ver-
eischeh wil men. althans kans hebben ze in
hét leven te houden. Eerste voorwaarde is
verder, dat de vogeltjes bi) aankomst in zeer
goede conditie zjjn. Zijn ze merkbaar onder
den indruk van de reis in een kleine kooi, dan
wordt de zaak al direct veel moeilijker. Zoo
Stond het er voor met een viertal kolibrietjes,
die de Diergaarde dezer dagen geheel onver
wachts ten geschenke ontving van den heer
K, van Eek alhier, welke de vogeltjes van een
zijner reizen naar Brazilië had meegebracht.
Ten einde de diertjes een zoo groot mogelijke
bewegingsvrijheid te geven en gelegenheid te
b._den zooveel mogelijk insecten te vangen en
honing te zuigen, zijn ze in de westelijke vleu
gel van de Victoria-serre, de z.g. orchideeën-
en varenkas losgelaten. Natuurlijk zijn op ver
schillende plaatsen ook drinkbakjes opgehan
gen met de vloeistof, die men den vogeltjes in
gevangenschap met goed resultaat voedert,
ten einde te voorkomen, dat ze op eenigerlei
wijze tekort zouden komen.
De eerste indruk van de genomen maatregel
was heel gunstig. Alle exemplaren baadden
zich in het vocht, dat op de varenbladeren lag
en af en toe stond er een op de wiekjes in de
lucht te drinken uit de prachtige bloemen der
Cymbidiums en andere orchideeën, terwjji een
enkele zich terstond op de insectenjacht, tus
sehen de varens begaf.
De directie vertrouwt, dat bezoekers zich
in de kas rustig zullen gedragen en de teere
vogeltjes vooral niet zullen trachten op te ja
gen. Ze zijn van nature beweeglijk genoeg,
zoodat men bij éenig geduld het fraaie vlie
gen en de mooie kleuren voldoende ziet.
Aan het jaarverslag der N.V. Maatschappij
tot Exploitatie van Onroerende Goederen
„Castellum" te Rotterdam, ontleenen wij het
volgende:
Aan- of verkoop vond dit jaar niet plaats.
De boekwaarde bedroeg 993,024, zijnde de
koopsom, vermeerderd met de kosten van
transport, hypotheek en verbeteringskosten
tot 31 December 1932, waarvan tot 31 De
cember 1935 werd afgeschreven 123.636,
zoodat de panden thans te boek staan voor
869.388. Totaal werd in 1935 aan hypothe
ken afgelost 42.320 en werd aan nieuwe
hypotheken ontvangen 21.500, zoodat onze
hypotheekschuld is teruggeloopen met 20.820
gulden tegen 12.220 gulden in 1934. Van en
kele hypotheken werd de rente verlaagd, ter
wijl voor de nieuw gesloten posten billijke
voorwaarden werden verkregen.
Onverminderd hebben de tijdsomstandig
heden een druk op ons bedrijf uitgeoefend.
Het bruto winstsaldo bedraagt 18.831 tegen
28.817 over 1934.
Commissarissen stellen voor tot verster
king van de liquiditeitspositie van de winst,
na uitkeering van het aan commissarissen
toekomende, voor afschrijving aan te wenden
15.831.
De balans per 31 December 1935 vermeldt
als activa: panden 869.388, kas en" ban
kiers 6.067, diverse debiteuren 338;
en als passiva: kapitaal 318.000, sta
tutaire res. 6.043, hypotheek o/g 539.940,
waarborgen 332, diverse credit, 11.363,
dividend 1933 115.
De verlies- en winstrekening i Januari
193531 December 1935, vermeldt in het de
bet: onkosten 957, hypotheekrente 23.837,
afschrijving panden 15.831, interest 38,
salaris commissarissen 3.000;
en in het credit:- exploitatie panden
46,822, incasso provisie 1.157.
Aan het jaarverslag van de Rotterdamsche
Droogdok-Mij. over 1935 ontleenen wij het
volgende:
Het afgeloopen jaar heeft zich gekenmerkt
door een groote onregelmatigheid in de toe
vloeiing van het repratiewerk, waardoor over
het geheele jaar gerekend het dokbedrrjf min
der bezet was 'dan het jaar tevoren.
Ook voor het nieuwbouwbedrijf was de be
zetting eenige maanden lang weinig bevre
digend. Tengevolge van een en ander bleef
het financieele resultaat bij dat van het vo
rige jaar ten, achter.
Daartegenover is het nieuwe jaar met vrij
Veel reparatiewerk ingezet, terwijl het te
vens mogelijk was vóór het einde van 't boek
jaar, en ook in het begin van het loopende
jaar, eenige belangrijke nieuwbouworders bij
te boeken. Zoolang echter de wereld nog niet
op een meer overzichtelijke economische ba
sis is teruggekomen, blijft het moeilijk, zoo
niet onmogelijk, zich aan eenige voorspelling
te wagen.
De concurrentie uit de ons omringende lan
den laat zich nog si eeds duchtig gelden,
waardoor in vele gevuuen de verhouding tus
sehen kosten en bouwprijzen nog zoodanig is,
dat het niet gewenscht schijnt is veel meer
werk bij te nemen, al blyft daardoor voor-
loopig nog het grootste deel onzer hellingen
onbezet.
De Prinsendam.
Onder het belangrijke werk, dat ons werd
opgedragen, komt zeer in het bijzonder naar
voren de bouw van het nieuwe mail- en pas
sagiersschip voor de Hoüand-Amerika Lijn,
groot ongeveer 33.000 ton. In verband met
de afmetingen van dit schip moest onze hel
ling rio. 7 verlengd en verbreed worden en
het riviereind worden verzwaard. Daarnaast
werd een hellingkruisbaan, lang 208 meter,
met een raillengte van 30 meter, opgericht
met kranen van niet minder dan 33 mieter
vlucht bij 42 meter hijschhoogte, welke het
schip over de geheele lengte en breedte be
strijken en welke tijdig gereed moesten zijn
om op 3 Januari 1936 de kiel te leggen van
dit schip, voorloopig bekend als R.D.M. 200.
In verband met het uitrusten na de te-
waterlading, welke in het voorjaar 1937 moet
plaats hebben, zal een soortgelijke kraanbaan
van 178 M. lengte en 26 M. railhoogte langs
de dokhaven worden opgesteld en de oever
ter plaatse van een zwaren damwand wor
den voorzien om direct naast deze kraan een
groote waterdiepte te kunnen verkrijgen.
Eenige aanvulling van reeds bestaande in
richtingen zal mede noodig zijn, terwijl door
ons wordt voortgegaan met het up-to-date
houden van het geheele verdere bedrijf, O.m.
werden de machinefabriek en de kopersla
gerij met eenige moderne werktuigen uitge
breid, terwijl de capaciteit voor het electriseh
lasschen van scheepsonderdeelen meer dan
verdubbeld werd.
Tevens mogen wij releveeren, dat de cen
trale zuurstofvoorziening en centrale acety-
leeninstallatie gereed kwamen, alsmede de
vergrooting van Prins Hendrik Dok No. 4.
De in 1935 ontvangen en afgeleverde or
ders hebben wij reeds eerder gepubliceerd.
Als land, welks industrie een zoo belang
rijke plaats inneemt in de productie van aller
lei artikelen voor het hotelwezen en het café-
restaurantbedrijf, mocht Engeland zeker niet
ontbreken op de groote tentoonstelling op het
gebied van het hotel-, café- en restaurant
bedrijf, de van 29 Méi15 Juni in de Nenyto-
hal te Rotterdam te houden „Hocapolis".
Het tentoonsteUingscomité van de „Hoca
polis" heeft dan ook tijdig contact gezocht
met den Britschen handel en industrie. Naar
van den specialen vertegenwoordiger van de
„Hocépólis" in Engeland vernomen wordit, be
staat er in Britsche kringen levendige belang
stelling voor deze speciale tentoonstelling en
mag men verwaohten, dat Engeland in de
Nentjtohal, alwaar het ook in 1928 officieel
vertegenwoordigd was, wederom door een be
langrijke deelname vertegenwoordigd zal zijn.
De zaak-v. d. Berge voor den
Politierechter.
Op 15 Januari heeft in café Centen een
vergadering plaats gehad van leden van de
N. S. B., waarop het zeer rumoerig is toe
gegaan. Deze vergadering heette belegd te zijn
door eenige lieden, die wel lid waren van de
N. S. B., doch die tegen de leiding verschil
lende bezwaren hadden. Zij hadden er den
32-jarigen assurantiebezorger W. v. d. Berge
uit Schiebroek uitgenoodigd om er het woord
te voeren. Deze v. d. Berge was vroeger
groepsleider geweest van Schiebroek, doch
hij had zooveel bezwaren tegen de leiders,
dat hij was uitgetreden. Gesprekken met
andere functionnarissen gaf hem de over
tuiging, dat ook by dezen tal van klachten j 3 min. 2.2 sec.; 3. G.E.B., 3 min. 2.6 sec.
Wedstrijden voor kantoor- en bedrijfs-
personeeL
Zaterdag heeft de sportvereeniging Hercofa
in het Oostelijk Zwembad te Rotterdam haar
jaarlijksche zwemwedstrijden voor kantoor- en
bedrijfspersoneel gehouden.
De door den heer E. Hertzberger uitgeloof
de wisselbeker werd voor den derden achter
eenvolgenden keer door de Bervo Girls gewon
nen, zoodat hij nu definitief naar haar prijzen-
kast verhuisde. De zilveren plaquette van het
Oostelijk Zwembad was ditmaal voor de Na
tionale.
De resultaten waren:
50 meter vrije slag dames: 1. R. van Male
(Bervo), 34.4 sec.; 2. N. Delwei (Hercofa),
37.8 sec.
50 meter vrije slag heeren: 1. B. Verweij
(Nationale), 37 3ec.; 2. J. A. Goedings (Uni
lever), 37.2 sec.
4 x 25 meter schoolslag-estafette dames:
1. Hercofa, 1 min. 24.2 sec.; 2. E. van Nelle,
1 min. 29.6 sec.
4 X 25 meter schoolslag-estafette hëeren:
1. Nationale, 1 min. 14.4 sec.; 2. Twentsche
Bank, 1 min. 16.2 sec.
25 meter rugslag heeren: J. in 't Hout
(R.B.V.), 19.8 sec.; 2. B. Verweij (Nationale),
20.4 sec.
25 meter rugslag dames: 1. R- van Male
(Bervo), 19 sec.; 2. D. Knecht (E.v.N.j, 19.6
sec.
3 X 25 meter wisselslag-estafette heeren:
1. Nationale, 55 sec.; 2. R.B.V., 55.2 sec., na
overzwemmen met E.v.N.
3 X 25 meter wisselslag-estafette dames:
1. Bervo Girls, 58.2 sec.; 2. Hercofa, 1 min.
18 sec.
Touwtrekken heeren: 1. Twentsche Bank;
2. G.E.B.; 3. Spatero.
50 meter schoolslag dames: 1. N. Delwei
(Hercofa), 42 sec.; 2. J. Zuidam (Bervo Girls),
46.8 sec.
50 meter schoolslag heeren: 1. A. J. Ber
kenbosch (Nationale), 40.4 sec.; 2. B. Schoon
(R.B.V.), 42.8 sec.
250 meter estafette vrije slag heeren: 1.
Unilever, 2 min. 59 sec.; 2. Twentsche Bank,
Onderhanden werken.
Aan het einde van het jaar waren nog on
derhanden: een motortanksehip „Etrema't;
9100 tons D.W.; eeri motórtankBchip. „Efikls'-',
9100 tons D.W.; een dubbelsehroef turbine
mail- en passagiersschip, ongeveer 33.000
bruto registerton; twee installaties voor die
selmotoren van 2800 A.P.K. elk; drie Schot-
sche ketels, 7680 vierk. voet V.O.; verschil
lende apparat voor de groote kraakinstal
latie en raffinaderij te Pemis van De Ba-
taafsche Petroleum Mij; terwijl in het begin
van het nieuwe boekjaar nog werd gecon
tracteerd voor: een onderzeeboot voor de
Poolsche marine; een motortankschip van
15.000 tons D.W. voor de Standard Vacuum
Oil Company; reservoirs en pijpleidingen voor
de kraakinstallatie te Pemis van de Bataaf-
sche Petroleum Mij..
Gerepareerd werden: 555 schepen, waar
van gedokt in onze eigen dokken 314 sche
pen, met 1.417.407 bruto registerton, gedu
rende 1242 dokdagen..
Het aantal werknemers met een diensttijd
van minstens 25 jaar heeft zich intusschen
tot 123 man uitgebreid. Het aantal pensioen-
trekkenden, incl. de weduwen, bedroeg op het
einde van het jaar 138. Het Tuindorp Hey-
plaat onderging ook dit jaar geen uitbrei
ding. Het fonds ter behartiging van de Be
langen der nagelaten betrekkingen van werk
nemers stond op 31 Dec. j.l. voor 246.089
te goed, terwijl de Vereeniging tot beharti
ging van de belangen van het personeel van
de Rotterdamsche Droogdok-Maatschappij be
schikte over een kapitaal van ƒ834.454.
Nadat het totale winstbedrag ad 306.347
(403.289) is verminderd met het voor afschrij
vingen bestemde bedrag 141.347 (210.789)
blijft als te verdeelen winst over 165.000
(192.500), waaruit 3 pet. (v.j. 3%) dividend
kan worden uitgekeerd.
De verlies- en winstrekening over 1935
vermeldt in het debet: voordeelig saldo
306.347 (403.289), te bestemmen als volgt:
afschrijving op Bouw-Mij. Heyplaat 4.080
(3.140), afschr. op gebouwen en vaste ge
reedschappen 27.895 (104.954), afschr. op
P. H. Dok no. 4 50.000 (52.100), afschr. op
losse gereedschappen 33.534 (30.038), af
schrijving op vaar- en voertuigen 20.706
afschr. op sleepbooten Dockyards XV
en XVI 5.000 (17.721), totaal afschrijving
141.347 (210.789), te verdeelen winst
165.000 (192.500);
en in het credit: per winst op orders etc.
306.347 (403.289).
De balans per 31 December 1935 vermeldt
als activa: ongepl. aandeelen 4.500.000
(onv.), kas en kassiers 1.445.629 (607.158),
effecten 2.034.696 (2.232.489), deelneming
in andere ondernemingen 1.073.100 (v. j.
1.036.900), interest 26.455 (28.334), debi
teuren 775.758 (585.758), Bouwmaatschap
pij „Heyplaat" ƒ1.— (onv.), terr. ƒ400.000
(onv,), gebouwen en vaste gereedschappen
674.801 (618.932), Prins Hendrik Dokken
nos. 1, 2 en 3 1.(onv.), Prins Hendrik
Dok no. 4 1.300.000 (1.350.000), losse ge
reedschappen 1.(onv.), vaar- en voertui
gen 1. (onv.), Sleepboot Dokyards XV en
XVI 135.000 (140.000), magazijnvoorraad
en steenkolen 516.266 (434.742), werken on
derhanden 1.023.005 (1.408.167), vooruit
betaalde assurantiën, etc. 15.738 (24 887)
erfpacht 18.648 (18.684);
en als passiva: kapitaal 10.000.000
(onv.), statutaire reserve ïoo.OOO (onv.),
buitengewone reserve 827.500 (onv.), cre
diteuren 610.525 (575.057), Scheepsbouw
Maatschappij „Nieuwe Waterweg" 76.796
(58.704), voorschotten op werken onderhan
den 1.908.546 (1,360.031), dividend aandeel
houders (vorige jaren) 4.405-(6.020), di
vidend aandeelhouders 1935 165.000 (v. j.
192.500), fonds ter behartiging belangen
nagelaten betrekkingen van werknemers
246.089 (265.282).
bestonden en zoo verklaarde hij zich bereid
in de bovengenoemde vergadering het woord
te voeren.
Zoodwra v. d. Berge in de vergadering was
verschenen, was het rumoer ontstaan. Het
bleek, dat men het er op toegelegd had zich
van de bescheiden, die hij bij zich had, meester
te maken. Toen dat niet op een zachtzinnige
wijze kon geschieden, heeft een der vergade-
ringbezoekers hem een klap in het gelaat
gegeven en van de consternatie, die daardoor
ontstond, gebruik gemaakt om die bescheiden
weg te nemen. De stukken zijn v. d. Berge
later teruggegeven.
Thans had de 25-jarige B. V. die v. d.
Berge den klap had gegeven, zich wegens
mishandeling voor den politierechter, mr. B.
F. Verveen te verantwoorden.
Hij gaf de feiten toe en zeide ook, dat de
aanleiding was geweest een herrie om zekere
papieren.
De politierechter: De zaak is heel eenvou
dig. We zullen er niet diep op ingaan.
Als eerste getuige stond op de rol B. A.
v. Waardhuizen, doch de politierechter achtte
het niet noodig dezen te hooren.
Het O. M. waargenomen door mr. J. C, V.
Melschke; Ik heb dezen getuige vborge-
fc>ra-clxt, omdat deze zóu kunnen verklaren^
dat v.' d. "Bergé naar de Vergadering is gelókt!
De politierechter: Ach, dat is niet noodig.
De verdachte bekent.
Getuige W. v. d. Berge verklaarde een uit-
noodiging te hebben ontvangen om op deze
vergadering het woord te voeren. Tijdens een
herrie die er ontstaan was. had hij van ver
dachte plotseling een klap gekregen.
He politierechter: En die heeft u pijn ge
daan?
Getuige: Ja.
De politierechter: Gaat u dan maar zitten.
Het O.M. meende, dat het optredt.. van
verdachte niet toelaatbaar geacht kan wor
den. Wegens mishandeling eischte het O. M.
25 boete subs. 10 dagen hechtenis.
De verdediger, mr. W. Vermaas dankte hét
O. M. voor het mild requisitoir. Om tot een
goed oordeel te komen, moeten wij de om
standigheden bekijken, waaronder het feit
gepleegd is.
De politierechter: Is dat wel verstandig?
De verdediger: Met het oog op het requi
sitoir is het niet noodig. Pleiter wijst er dan
op, dat ook een geldboete als het O. M.
gerequireerd heeft niet door verdachte be
taald kan worden. Pleiter dringt aan op dé
mentie en vraagt zoo mogelijk een voor
waardelijke straf.
De politierechter vonnis wijzend, veroor
deelt verdachte tot ƒ10 boete subs. 4 dagen
hechtenis.
Hinderniszwemmen dames: 1. R. va-n Male
(Bervo), 27.8 sec.; 2. I. Martin (R.B.V.), 28
sec.
Vereenigingsprijs heeren: 1. Nationale, 28
pnt.; 2. R.B.V., 16 pnt.; 3. Twentsche Bank,
14 pnt.
Vereenigingsprijs dames: 1. Bervo Girls, 28
pnt.; 2. Hercofa, 22 pnt.; 3. E.v.N., 10 pnt.
Van 425 April zal in het Kunstnijverheids-
huis „de Distel", Schiedamsche Singel 65b,
Rotterdam, een tentoonstelling gehouden wor
den van: pottenbakkerskunst op eigen bodem,
vervaardigd door: Gerrit de Blanken, N.V.
Brouers' aardewerk, Chris Lanooy, Hofstede
Crull, Het Kruikje, Bert Nienhuys, C. Sluyter,
Verrijn Stuart, Vier paddestoelen en Zaalberg.
Er zijn verder handweefsels door Kees
Moser.
Beschikkende op het beroep, ingesteld door
de N. V. Wm. H, Müller en Co., te Rotterdam,
tegen het besluit van B. en W. dier gemeente,
waarbij aan de N. V. Deutz' Oliehandel en haar
rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergunning
is verleend tot het Uitbreiden van de inrich-
ting tot liet bergen en verwerken van smeer-
oliën óp het" terrein aan de Galileisfraat nó. 41,
uitkomende aan de Benzinehaven, met een
opslag van ten hoogste 150.000 liter benzine,
100.000 liter petroleum en 100.000 liter gas-
olie, alsmede met een opslag van ten hoogste
1000 liter benzine in bussen en vaten en voorts
met een pomphuisje, heeft de Kroon, met
handhaving voor het overige van het bestre
den besluit van B, en W. de daarbij gestelde
voorwaarden vervangen door andere.
ijlt de Gemeente-Bibliotheek aan de Blok
makersstraat is ten nadeele van L. van L.
wonende Spangenschestraat een winterjas
ontvreemd.
Ten nadeele van den melkhandelaar J. V
zijn op de Boompjes uit een auto 20 kilogram
margarine en braadvet gestolen.
De werkinrichting voor hulpbehoevende blin
den alhier ontving ëen legaat, groot 10.000,
uit de nalatenschap van wijlen mej. M. A.
Jansonius de Vries, gewoond hebbende te
Warffum.
Aangiften van 4 April 1936.
BEVALLENC. J. Schols geb. Huis d.
A. Koetsier geb. Bos z. G. A. Koopman geb.
Ne[i33® z. J. T. L. Morsel geb. van Wouw d.
1. B. Witkamp geb. Tilders d. A. W. Brink-
huljsen geb. Fringe z. C. P. J. van Riet geb.
Pierot 2 zns. J. Welfing geb. de Vries z. H.
Benninghof geb. Geveke z. C. Vischschraper
geb. Stolk z. N. van Santen geb. Boelen z.
W. J. A. de Vos geb. Eerland d. A. C. Kouwen-
hoven geb. Mac Lean z. L. M. Peteroff geb.
Akkermans d.
OVERLEDENK. S. v. Ooijen wede. van O
Schelling 72 j. G. A. Bijkerk m. van A.
Crebel 40 j. J. Maaskant wede. van J. v. d.
Bie 72 j. J. J. Bensdorp vr. van W. Koekke-
bakker 62 j. G. de Munnik wedr. van J. v.
Caaelen 84 j. J. A. de Waaij m. van M. R.
v. Vuuren 62 j. J. E. Bos d. 4 J. J. R- C.
v. d. Hee vr. van J. W. Solleveld 43 j. J. v.
Brenk wedr. v. H. Boon 63 j. R- Stutvoet
m. van M. de Vries 43 J.
Eerstvolgende verzendingen en laatste bus
lichtingen resp. laatste aanbieding aangetee-
kende stukken aan het hoofdpostkantoor alhier.
Ned. Indie. 0 April mail s. Indrapoera v. Mar
seille gew. st. 15.—, aanget. st. 10.—; 10 April
zeepost s. Kota Tjandi v. Rotterdam gew. st.
11.—, 9 April aanget. st. 20.— 8 en 11 April lucht
post via AmsterdamBandoeng gew. st, 1.30, v.
dag aanget. st. 20.— 9 April luchtpost vla
MedanBatavia gew. st. 15.aanget. st. 14.30;
8 en 11 April luchtpost via MedanBatavia gew.
st. 15.—, aanget. st. 14.30; 8 en 11 April luchtpost
via Londen—Singapore gew. st. 1.30, v- dag
aanget. st. 20.8 en 11 April luchtpost Londen—
Singapore aansluiting niet onher alle omstan
digheden verzekerd) gew. st. 11.40, aanget. st.
11.40.
Suriname: 9 April mail s. Flandre v. Bordeaux
gew. st. 10.—, aanget. st. 9.30; 17 April zeepost
s. van Rensselaer v. Amsterdam gew. st. 1,80, 16
April aanget. st. 20,
Aruba, Bonair, Curasao: 7 April mail s. Aquita-
nia v. Southampton gew. st. 9.30, aanget. st 9
7 April mail s. Aquitania v. Cherbourg eew 'st'
19.45, aanget. stc. 19.15; 8 April mail I. Man
hattan n. Southampton agew. st. 9.30. aanget.
st.. 9—; 15 April zeepost s. Baarn v. Amsterdam
gew. st. 1.30, 14 April aanget. st 20
Saba, St. Eustatius, St. Martin: 7 April mail
s; Aquitama v. Southampton gew. st. 9.30, aanget.
9.—; 7 April mail s. Aquitania v. Cherbourg
gew. at. 20.30, aanget. at. 20.—4 15 AprU aeepoat
s. «aam v. Amsterdam gew. st. 1.30, 14 AprU
aanget st 20
RENNERSCLUB ROTTERDAM.
Gisteren heeft dé Rennersclub Rotterdam
een teamwedstrijd voor A en B klassers ge
houden, de C klassers en juniores reden pe-
leton. De uitslag van het 1ste team was:
Suiker, Bloem, Duyvebode, Dijkstra, Kamp,
Langhorst en Koekkoek. Tijd over 56 KM. 1
uur 35 min. Koekkoek gaf op wegens ziekte.
2de team: Gillet, Weeda, v. d. Wal, Vrees-
wijk, Oudenaarde, Fafie 1 uur 37 Injn_ 30
sec. Oudenaarde en Fafie gaven op.
lste B team. Demmenie, Spierenburg,
Veerdonk, Boon, Bogeert, Overbeek, van
Vliet en Wemering. Tijd 1 uur 38 min. 14
sec. van Vliet en Wemering moesten door
een valpartijtje opgeven;
2de B team: W. Cooy, W. de Ruit, Seel-
bach, J. Snijders, Venema, van Es, C. Kooy
en de Reyer in 1 uur 41 min. 1° sec-> C.
Kooy en de Reyer gaven op-
C Klas: 28 K.M. peleton: 1- Smit, 52 min,
2. Dubbels, 3. Corbou, 4. v. d. Ven, 5. Trys-
burg.
Juniores: 28 K.M- peleton: 1. Heere 52
min., 2. de Haas, 3. Raatgever, 4. Bakker,
5. Jensen.
ROTTERDAMSCHE rennersver.
Ter voorbereiding van de komende natio
nale teamwedstrijden heeft bovengenoemde
vereeniging gisteren haar eerste teamtrai
ning gehouden voor de klassen A en B over
de route tweemaal Gouda. Klas C reed deze
route eenmaal. Hoewel er in een onbehage
lijke koude en met een hinderlijken wind ge
start werd, mogen de tijden toch niet slecht
worden genoemd.
Eerste werd het A-team met P. v. Vliet,
J. Dolstra, B. Kamerbeek en H. Aartsen in
1 uur 55 min. 14 sec.; 2. P. Waterreus, N.
v. Tiggelen en A. Nuyen in 1.56.15.4. In dit
team kwam A. W. Coenradie te vallen en T.
v. Noord kréég een lékken band.
In klas. B werd eerste het team bestaande
uit H. Castenie, G. Lauck, J. Meekeren, J.
Dansberg in 2.2.13,2.
kihr C: 1. V- d. Starren, Habermehl, a.
Hallenlebeu en A. de Vries in 1.8.5.2; 2 v.
Santen, Lesgever en v. Oort in 1.15.1,6.
Bedrijfsoverscliot 542.229 (1.734.728).
Aan het verslag over het jaar 1935 van de
Spaarbank te Rotterdam ontleenen wy het
volgende:
De devaluatie van de Belgische valuta en
de korte ministerieele crisis hier te lande in
den zomer, veroorzaa n een verhoogde op
vraging van spaar;. en er verliep een
geruimen tijd, voovua. oet vertrouwen weer
geheel was teruggekeerd. Dientengevolge werd
in de maanden Augustus/October, in tegenstel
ling met het vorige jaar, meer terugbetaald
dan ingelegd.
De ffnancièele resultaten zijn ook thans
gunstig te noemen.
Het aantal spaarrekeningen aan het eind
van 1935 bedroeg 178043 tegen 172866 op uit.
December 1934, alzoo een vermeerdering van
5177. Hierbij moet rekening gehouden worden,
dat op het saldo van 70 spaarders de verjaring
werd toegepast, daar zij gedurende 30 jaren
hun spaarbankboekje ongebruikt lieten. Fei
telijk is dan ook het aantal rekeningen met
5247 vermeerderd.
Ook het kapitaal aan inleggers verschuldigd
steeg eenigszins. Op 31 December 1934 be
droeg het 44.377.312, terwijl eind 1935 het
tegoed was 44.454.011, alzoo een vermeerde
ring van ƒ76.699. Aan rente werd op 31 De
cember 1935 bijgeschreven 1.256.329, zoodat
er 1.179.630 minder werd ingelegd dan terug
betaald.
In het boekjaar 1935 werd ingelegd
ƒ22.659.382 (23.291.943); de terugbetaling
was 23.839.012 (23.717.992).
In de maanden April, Juni, Juli, Augustus,
Septembe^, October en December werd meer
terugbetaald dan ingelegd.
De omzet in 1935 bedroeg totaal 46.498.394
(47.009.936).
Het aantal uitstaande hypotheken is 521
tegen 543 in het vorige jaar, terwijl het to
taal der hypothecaire vorderingen ƒ9.934.653
bedroeg tegen 10.505.633 op het eind van
1934. Executies hebben dit jaar niet plaats
gehad. Evenals in 1934 werd ook nu aan ver
schillende hypothecire debiteuren uitstel van
periodieke aflossing verleend, terwtjl iri enkele
gevallen betaling der rente in gedeelten werd
toegestaan.
Aan het eind van 1935 was bij 20 posten
achterstand in de rentebetaling tot een be
drag van 26.992, en wel voor 14 posten met
19.028 op landerijen en 6 posten met 7.963
op huizen. Het zal vermoedelijk noodig zijn in
den loop van 1936 voor een gedeelte dezer
posten, hetzij tot vrijwillige afwikkeling, het
zij tot executie van het onderpand over te
gaan.
Wij achten het raadzaam reeds nu een be
drag van 143.403 tegenover mogelijke ver
liezen op deze hypotheken over te brengen
naar de Reserve voor verlies op Hypotheken
en koersverschillen op Effecten. In dit bedrag
is de achterstallige rente inbegrepen.
In 1935 werd een regeling aangegaan met
een hypothecairen debiteur, waardoor execu
tie werd vermeden en vermoedelijk een veel
grooter verlies werd voorkomen. Het hierdoor
ontstane verlies ad 13.200 is ten laste van de
Verlies- en Winstrekening afgeboekt.
De in 1934 begonnen conversies zijn ook in
het begin van 1935 voortgezet en brachten
veranderingen in ons effectenbezit. Verschil
lende obligaties werden vervangen door fond
sen van lager rentetype. Evenals vorige jaren
werden de effecten tegen dè beurskoersen van
30 December op de balans aangenomen.
Na afschrijving van het koersverlies
1.234.654, dat ten laste van de daarvoor i e-
stemde Reaerverekoning ia gebracht, StcLctt
ons effectenbezit te boek voor ,r 2e.321.7w,
welk cijfer 2.075.792 minder is dan op 31 Dflf.
cember 1934.
De geldleeningen, gesloten met openbare
lichamen en met instellingen, wier richtlge
betaling door Rijk of Gemeente is gegaran
deerd, bedragen in totaal 12.055.914. Dit ia
2.577.374 meer dan het vorige jaar.
Ons bezit aan schatkistbiljetten, rentende
3% pCt., bedraagt thans 4.000.000. Aan
prolongatiën was 160.000 en aan beleenin
gen en voorschotten 61.960 verstrekt.
Betreffende de onroerende goederen wordt
o.m. het volgende medegedeeld: In het begin
van 1935 waren wij in de gelegenheid het in
het jaarverslag over 1932 vermelde perceel
land te Waddinxveen te verkoopen en wei voor
den prijs van 6.500, dit is 1.500 meer dan
de boekwaarde.
De verbouwing en nieuwbouw van het
Hoofdgebouw kostte 244.655, met welk be
drag de post onroerende goederen werd ver
hoogd. Aangezien de werkzaamheden, behou
dens enkele inwendige verbeteringen, welke
in het begin van 1936 zullen uitgevoerd wor
den, thans achter den rug zijn, kan nu het
Fonds voor verbouwing en nieuwbouw, groot
250.000, geheel gebruikt worden ais afschrij
ving op de onroerende goederen. Deze staan
dan te boek voor 538.155. Tot meerdere ze
kerheid meenen wij goed te doen U voor te
stellen nog ƒ48.155 ten laste der Verlies- en
Winstrekening af te schrijven, waarna dan de
onroerende goederen op de balans zullen voor
komen met 490.000.—.
De reserve voor waardevermindering der
Panden blijft onverminderd op 200.000.
Het totaal-bezit der Spaarbank bedroeg
54.239.225 (55.227.355) en was als volgt be-
legd: kas, postgiro, enz. 2.24 pCt., effecten
48,53 pCt., schatkistbiljetten 7,37 pCt., pro
longatiën 0,30 pCt., beleeningen en voorschot
ten 0,11 pCt., leeningen op schuldbekentenis
22,23 pCt., hypotheken 18,32 pCt., onroerende
goederen 0,90 pCt.
De gekweekte rente bedroeg in totaal
2.238.871 (2.151.586). Door de verjaringsbe
paling kwam 793 aan de Verlies- en Winst
rekening ten goede. Tegenover het totaal van
f 2.239.665 staan de volgende posten: Inleg
gers tegoed geschreven aan rente 1.256.329,
Onkosten 174.769, Salarissen 266.336, in to
taal ƒ1.697.435. Er is dan een beUrijfsover-
schot van ƒ542.229 (1.734.728).
Voorgesteld wordt hieraan de volgende be
stemming te geven: af te schrijven: op Debi
teuren voor verlies op hypotheek 13.200
op onroerende goederen 48.155 op
meubilair ƒ16.679 te verhoogen: Fonds
voor eenige niet verzekerde pensioenen 7.386,
te versterken: Reserve voor koersverschillen
op effecten en verlies op hypotheken, resp.
met 291.2-®n 143.403, in totaal met
ƒ434.654 (1..'00.000), waardoor deze reserve
dan te boek staat voor ƒ3.000.000 (3.800.000),
by te voegen: gewone Reserve het restant
22.152 (384.728), waardoor deze reserve
stijgt tot 6.253.566 (6.231.414), zijnde 14,06
pCt. van de som aan Inleggers verschuldigd.
RENNERSCLUB „FEIJENQORD".
Gisteren werd een peleton-rit gehouden
over een afstand van 98 K.M. voor ama-
eurs. Er stond een krachtige wind hetgeen
e ter voor Jaap Saarlooa geen beletsel was
om met ruim 5 minuten voorsprong het
eerst over de streep teg aan in den tijd
van 2 uur 36 minuten.
Nieuwelingen 76 K.M. A. Sandee wist zich
hier met een feilen eindspurt als eerste te.
klasseeren in den tijd van 2 uur 11 min.
Junioren 44 K.M. Met grooten voorsprong
kwamen Smits en Bernaards over de finish,
tijd van eerstgenoemde 1 uur 15 min.