GEMETEN MIJL.
De Ruytertoont
ivat hij kan.
DONDERDAG 11 JUNI 1936
OP VOLLE KRACHT DOOR
DE SCHOTSCHE WATEREN.
Proeftochten eindigen met
prachtig succes.
VEREENIGDE TOUW-
FARRIEKEN.
Winst 301.702 (v. j. verlies
376.421).
REORGANISATIE-VOORSTELLEN.
BURGERLIJKE STAND.
SCHIEBROEK.
GEMEENTERAAD.
HILLEGERSBERG.
BRAND OP DEN PLAS.
SCHOONHOVEN.
MAASSLUIS.
COLLECTE GEWAPENDEN DIENST.
VLAARDINGEN.
GESLAAGD.
Ti Ti Tl TN TT A T) XT" T) T~V "T~l }»ikeö,' éVeiïars de voorproeven, dezelfde
YJ K II H. H Y' J\ K IV II K II p j overschrijding van de gecontracteerde 32 mijl,
SINDS weken heeft de nieuwe
kruiser Mr. Ms. „De Ruyter'
proefgevaren. Allerlei beproevingen
heeft dit kunststukje van onze scheeps-
ingenieurs moeten doorstaan. En de
boot deed het met eere. De trouwe
chroniqueur van deze vaarten, de heer
Mollema, laat ons thans voor het
laatst den oorlogsbodem vergezellen
op de groote krachtproef, de vaart op
de gemeten mijl aan de Schotsche kust,
een proef, welke evenals die andere
van vollekracht-vooruit ineens op
vollekracht-achteruit meer dan prach
tig is geslaagd.
Toen ik Donderdag den 7en Mei te Nieuwe-
diep den kruiser verliet na de welgeslaagde
proeven met den vliegtuigcatapult, zag het er
naar uit, dat hij vóór het einde der week zijn
eerste grootevaartproef onder ontwikkeling
van 45.000 P.K. zou kunnen verricht hebben.
Het is niet te wijten geweest aan een nei
ging van dit hyper-moderne schip om lange
week-ends te houden, dat van snelvaren toen
niets gekomen is; het was de mist, die keer
zijde van mooie, stille dagen op zee, welke het
onverbiddelijk Vrijdag en Zaterdag op zijn
veilige ankerplaats geboeid hield.
Met een „blinkertje" (even optrekken van
den nevel) is de De Ruyter tenslotte dien
Maandag des morgens het Marsdiep uitgeloo-
pen, maar tegen achten lag het al weer dik
in de watten, zoodat men met 6 mijlsvaart
naar het lichtschip Maas gesukkeld is. Een
tweede blinkertje veroorloofde 's avonds 7 uur
den Waterweg binnen te loopen en op stal te
komen bij Wilton Fijenoord.
De week van 11 tot 18 Mei is besteed aan
het dokken van den bodem, welks flanken
netjes schoon gepoetst moesten worden voor
dyn grooten proeftocht naar diep water onder
de Schotsche kust. Bovendien haalden de tech
nici hun notitieboekje te voorschijn en ieder
J^ej^telde of verbeterde de kleine mankement
jes, die in de afgeloopen weken gebleken
waren. Veel was dat niet; ik overdrijf niet,
als ik zeg, dat de gemiddelde huismoeders
meer last ondervinden van haar nieuwe gas
fornuis, haar broodroosterapparaatje, haar
föhn dan de fabrikanten van de De Ruyter
met hun duizend en één machinetjes op dit
geslaagde schip.
Den 18en Mei, kant en klaar voor den
zwaren proeftocht, voer de kruiser weer uit
met ideaal weer en heldere lucht en men
maakte van de gelegenheid gebruik, onmid
dellijk den door den mist ondervonden achter
stand in te halen, door hem op weg naar
Schotland „een handje te geven", zoodat het
schip reeds den eersten dag „op zijn sloffen"
met een gangetje van omtrent 30 mijl de
Noordzee doorkliefde.
Dat is een dag vol schoone beloften voor
de bouwheeren geworden, want alles sloot als
een bus. Zeker, de theorie is tegenwoordig wel
al zoover, dat men geen twijfel behoeft te
koesteren aan voorspelde feiten, maar toch
zijn er, zooals bij elk examen kansen op plus
jes en minnetjes. Onze Hollandsche specialis
ten deden met hun Hollandsche kennis dien
Maandag als het ware een tentamen en zij
haalden „cum laude". Zij haalden geen plusje,
maar een heel cijfer hooger dan noodig was,
want nu bleek van hoe groot voordeel een
door Wilton-Fijenoord uitgepiekerde schroef-
constructie was. Extra, specifiek Hollandsen
was die constructie, want zij leverde vooral
zuinigheid en economie op in het brandstol-
gebruik, en dat doet een Hollandsch hart toch
altijd deugd. Door die economie is de actie
radius van het schip belangrijk vergroot, wat
in tijd van oorlog zijn waarde vermeerdert.
Wat men verkregen had, was op de ondiepe
Noordzee bereikt; men had bij de ontwikkeling
van 47.000 P.K. gezien, hoe belemmerend de
zware zuiging hier werkte, een hekgolf (een
golf gevormd door het door de schroeven op
gezweepte water), zoo hoog als een duin,
brulschte achter het schip. Vol verwachting
van het diepe water onder Schotland stoomde
men dan ook naar Greenock, de havenplaats
van Glasgow, den Dinsdag en Woensdag ge
bruikend voor het doen van brandstofmetingen
bij vaarten tusschen 12 en 15 mijl, Donderdag
morgen 21 Mei bracht de commandant zijn
schip ter reede van Greenock in de Forth of
Clyde ten anker.
Ik had kalm in Den Haag afgewacht tot
ik bericht kreeg, dat men Vrijdag 29 Mei
klaar zou zijn voor de volle krachtproef in
diep water langs de gemeten mijl.
Dat bericht kwam Dinsdag; Woensdag met
de nachtboot van Hoek van Holland naar
Harwich. De Royal Scott voerde m\j binnen
8 uren naar Glasgow. Donderdagavond kon
ik zoodoende aan boord stappen.
JXaar de gemeten mijl
Wij verlaten Vrijdag den 29en Mei de reede
van Greenock. Ons schip glydt dicht langs
den Oostoever der Clyde, langs frisch groene
heuvels en bloeiende bremboschjes de
lente is laat in Schotland langs stadjes
van somber grijze steen, doch met wonderlijk
mooie kerktorens.
Over het heuvellandschap trekken losse
buitjes; soms striemt my kille regen in het
gezicht, maar dan weer speelt zonlicht in de
dalen en op het groene watervlak, sterk be
wogen door een frissche bries van wind
kracht 4.
W(j hebben een nogal lang traject af te
leggen om ketels en turbines gelegenheid te
geven zich aan te passen aan de zeer hooge
temperatuur van den oververhitten stoom.
Daarom stoomen wij eerst rondom het eiland
Arran, waar de gemeten mijl op afgebakend
is.
Wij hebben ditmaal een specialen „mijl"-
loods bij ons, wiens dagelijksch werk het is,
mijlen te runnen. Een collega van hem is juist
bezig met een nieuwen Engelschén torpedo
jager, welken wrj in den loop van den dag
dan ook herhaaldelijk in vliegende vaart pas-
seeren.
De wind valt .niet mee; windkracht 4 is
niet heel sterk, maar wy maken zelf wind en
deze gevoegd bij Aeolus' bries bereikt storm
kracht; men moet zich op het onbeschutte
dek werkelijk voortworstelen om den bak te
bereiken. Hij snijdt mij zoo in het gezicht, dat
het mij lijkt, of mijn wangen afbladderen, zoo
als het laagje grondverf van den kruiser,
dat in den loop der laatste weken er niet
fraaier op geworden is.
Wedren met de vogels.
Den ons volgenden meeuvven kost het niet
de minste inspanning ons by te houden, ik
koesterde wel de illusie, toen ik ze bij 29 mijl
zag afhouden, dat de kruiser hun te vlug af
was, maar toen wij 32 liepen en de kok een
balie afval door den stortkoker vrij zette,
kwamen zij met rustigen vleugelslag weer
terug; op hun gemak pikten zij hun graantje;
met drie, vier slagen zweefden zij weer boven
ons zog en dreven op hun wieken, seconden
lang, met dezelfde vaart voort als het schip.
„Dat komt, omdat zjj groote vliegtechnici
zijn", vertelde mij een deskundige, „zjj pro-
fiteeren van een door onze vaart opgewekten
tegenstroom en zeilen daar lustig mee voort
achter ons aan". Maar wij hebben toch een
koppel wilde ganzen verslagen, het was een
merkwaardig gezicht, deze toch ook snel
vliegende vogels te zien achterraken.
Om half tien zijn wij in de ruimte, de vaart
wordt 25 mijl. Dat is al heel wat; de wind
giert langs masten en torens, uit de ventila
torschachten barst het geloei der ketelven
tilatoren, rillingen varen door het schip.
Tenminste achteruit. Vooruit, op den bak,
merkt men vrijwel niets van de hartwerking
van het schip; zelfs als men een blik buiten
boord werpt, krijgt men geen indruk van de
groote vaart.
Maar kom eens mee, heelemaal achteruit.
Speciaal daar, waar de schroefassen buiten
boord treden, beeft en schudt hét schip. Evèn
turen in het schuimende, voorby ijlende water
geeft een gevoel van duizeligheid, maar een
majestueus gezicht biedt de hekgolf. Zij is
hier in diep water niet hoog, maar wel een
ontzettend kokende geyser; het witte zog,
breed als het schip, schijnt als een geplaveide
straat weg te trekken in de zee en verliest
zich eerst bij den horizon.
Tegen half elf loopen wy 30, een kwartier
later 32 knoopen.
Als men nimmer zulk een vaart van een
oorlogsschip heeft meegemaakt, komt men
wel heel sterk onder den indruk van het
eigenlijk surnormale van zulk een geweldige
energie-ontwikkeling.
In mijn hut op het pantserdek, precies
boven de schroefaskokers gelegen, is het
doodeenvoudig niet te harden. Ik bleef er
maar even om een kop koffie te drinken en
constateerde, dat mijn vergelijking van den
kruiser met een renpaard heel ver doorge
trokken kan worden, want op mijn stoel zat
ik te hotsen als een jeckey op zijn Derbyren
ner.
Maar nog erger was het in de stuurkamer,
een verdieping lager, een klein hol vol ma
chines en reservemachines. Daar was het een
kabaal als in een stoomdraaimolen, die aan
zet; alleen het pierement ontbrak, ,,'t Is
maar een dekplaatje, dat los is getrild",
legde de man, die hier de wacht hield mij
uit, „dat zetten wij na den proeftocht wel
vast", zei hij gelaten en was alweer in de
weer met zijn mallemolen.
Als ik aan dek op een stapel zakken met
aardappelen even in een oppertje (schuil
plaats) uitblaas, realiseer ik het kennelijk
abnormale van het leven op een oorlogsschip,
dat zijn toppraestaties levert. Alles, de leven
den en ook het doodemateriaal, is in span
ning en in ij lende haast; mysterieuze geesten,
technische spoken zijn losgebroken en waren
rond. Wanneer men op een mailboot, in een
trein of in een vliegtuig gewaarwordingen
zou ondergaan, als hier op een met oorlogs-
praestaties varend oorlogsschip, waar égards
voor den verwenden mensch ontbreken, zou
den die transportvehikels niet veel passagiers
krijgen.
De eerste run.
Tegen den middag zijn wij gereed voor onzen
eersten run op contractcapaciteit.
De autoriteiten hebben zich met stophor
loges op de brug opgesteld, de roerganger,
gecontroleerd door den loods, houdt stipt zijn
De 3 bakens aan het beginpunt der miji
naderen elkaar snel... opgepast!... daar zijn
zij precies in elkaar... stop)
Vijf waarnemers geven hun stoptijd op, de
waarden worden gemiddeld, men staat weer
klaar voor het tweede stel bakens aan het
einde van de mijl.
Nog eens: „Stop!" Wat gescharrel in tabel
len en ik verneem het resultaat van den eer
sten run: 32.6 mijl.
Mooi! maar op dezen run hadden wij den
wind mee en zoo'n briesje van windkracht 4
levert, als men het tegen heeft, een weerstand
van 500 paardenkrachten op.
Dus vol verwachting loopen wij den tweeden
run in omgekeerde richting. Geen nood, on
danks den tegenwind blijven wij ruim boven
de 32 en de derde komt nog fraaier uit, zoodat
de heeren verkoopers en koopers elkaar toe-
glunderen, als zij zich in afwachting van den
volgenden run op volle machinecapaciteit aan
den middagdisch zetten.
Tegen tweeën zijn wjj zoover; tusschen halt
drie en vier loopen wjj de laatste runs en be-
zonder dat iets is geforceerd.
De laatste krachtproef.
Dan varen wij met 30 mijl terug naar Gree
nock en verrichten de laatste, zeer ingrijpende
krachtproef. De machines moeten er namelijk
tegen kunnen om, bij urgentie, ineens van
voile kracht vooruit, op volle kracht achteruit
te draaien.
Stelt u zich eens voor, dat u uw versnei-
lingshandle van uw auto, als u 55 km. rijdt,
ineens op achteruit zou zetten? U zoudt ons
de gevolgen niet na kunnen vertellen en ik
kan het wel, want onze De Ruyter, met zijn
ruim 6500 ton waterverplaatsing en een vaart
van 30 mijl, ging van de voorste versnelling
op de achterste en boerde al achteruit, toen
ik, die de manoeuvre in de machinekamer
bijwoonde, aan dek gejjld was om te zien ot
wij er nog waren.
Deze manoeuvre definieert volkomen, wat
een modem oorlogsschip moet kunnen door
staan. Geen commandant zal die manoeuvre
uithalen voor sport; zij zal misschien één keer
in het leven van den kruiser voorkomen, als
daarvan zijn behoud afhangt in imminent ge
vaar. En daarom moet hij vertoonen, dat hij
het kan eer het zoover is.
Standbeelden, die doofstommen-
taal spreken.
In vorige artikeen zei ik reeds, dat de
ketels en turbo's van een modern oorlogs
schip den leek niet imponeeren, hoewel zij deu
technicus bijzonder boeien.
Omdat ik hier maar niet in de ware stem
ming kon komen, besloot ik de groot manoeu
vre van volle kracht vooruit naar volle kracht
achteruit bij te wonen en ik heb er geen spijt
van gehad.
Men wist dat ze komen zou; een eerste
maal moest men voorzichtig zijn met surpri
ses. Van wat er gebeurd is, heb ik weinig
gesnapt, ik zal daarom volstaan met het
weergeven van mijn indrukken.
De chef van de wacht stond tusschen zijn
wijzerplaten, een stuk ofhonderd; er
scheen veel contact noodig te zijn tusschen
de machinekamer en de ketelruimen, ik zag
hem althans vingers opsteken, ze toeknijpen
en afweerbewegingen maken en dan greep de
korporaal naar een der vele telefonen en ver
telde, voor mij hoorbaar, wat men bij de ke
tels weten moest. Het respect van den chef
van de wacht voor den chef der machinekamer
scheen handgebaren niet te dulden, de baas
werd ingelicht met alle teekenen, waartoe een
levendig oog, een elastisch voorhoofd en
wenkbrauwen in staat zijn en prompt kwam
de aanwijzing of het bevel met een knikje of,
een vingerwijzing. Door dit intermediair van
gebaren en oogluiken scheen het mij, dat ook
de wijzers der meetinstrumenten werden geïn
fluenceerd; in de moderne techniek reageert
alles zoo snel, dat het mij leek, of al die
wijzers zelf ooren en oogen hadden. Daar
rinkelden de telegrafen! Stop!Achteruit,
volle kracht!
Eén man schiet vooruit, hij draait het groo
te handwiel van vooruit ijlings dicht en vrij
wel tegelijk grijpt een maat het wiel voor
achteruit en opent den stoom den toegang-
tot de turbo's om dezen in hun snellen gang
te remmen en andersom te laten draaien.
Aan hoeveel kranen en wielen verder ge
draaid is, ik weet het niet, maar de leiders
bleven standbeelden, al rolden -hun pogen j. en,
al dafesten tun vingers een Indianendans,"7
Ik lette speciaal op de wijzeis der .slagen
tellers, die den ganschen dag „met zon" ge
draaid hadden en nu even weifelden en toen
dapper „tegen zon" gingen wentelen. Op dat
moment rende ik naar dek, naar het achter
schip. Daar striemden de schroeven de zee in
omgekeerde richting, het groene met wit
schuim bedekte zog werd nu naar voren ge
worpen; het schip lag al stil en voer spoedig
achteruit.
De proef is schitterend geslaagd.
Een „gehoben" stemming.
Het behoeft wel geen betoog, dat de stem
ming aan den spontaan gearrangeerden feest-
disch een „gehobene" werd.
Ook de koks en de hofmeesters zijn onmis
bare raderen in het drijfwerk van den moder
nen kruiser, ook zij reageeren als de wijzers
der technische instrumenten.
Lieve Hollandsche huismoeders, doet het
hun maar eens na om met twee uren optie een
feestmaal van 50 gasten te arrangeeren en
dat klaar te stoomen in een kombuis, die niet
grooter is dan de keuken van een bovenhuisje.
Er is aan tafel gesproken op de klassieke
marinewijze, zonder hiep-hiephoera-geestdrift,
zonder pluimstrijkerij, zonder wederzijdsche
adoratie. Ik hoorde slechts, klanken, zoo uit
het hart wellend, van wederzijdsche waardee
ring, van dank en van gelukwenschen en van
vreugde, dat Nederland iets zeer belangrijks
gewonnen had, een echt Nederlandsch schip,
waarop het dienen een lust zal zijn.
Niet in een speech, maar bij den avond
groet drukte de opperschipper jegens mij het
zelfde uit, op een wrjze, die ieder marineman
uit het hart gegrepen is.
„Mijnheer" zei hij, „het is toch fijn, dat wij
eiken meelegger achter ons gelaten hebben,
het is wel eens heel anders geweest".
Na den zeer vermoeienden Vrijdag is er
niet druk gepassagierd, maar des te langer
nagepraat, of „nageschreeuwd", zooals het in
de marine heet, over de mooie belevingen van
den dag.
Zaterdag den 30sten Mei rijn wij, goed uit
gerust, ten 12 uur 's middags ankerop gegaan,
door de Iersche Zee, via Landsend en Wight
naar huis toe. Op dien dag is de vaarproef van
6 uur stoomen met 30 mijl begrijpelijkerwijs
ook volkomen geslaagd en zeer tot mijn per
soonlijk genoegen en ten bate der rust van het
marchinekamerpersoneel is ten 8 uur 's avonds
de vaart op 15 mijl gesteld. Tijdens deze laat
ste krachtproef kreeg ik nog gelegenheid te
zien, hoe een modern oorlogsschip verstop
pertje met zijn tegenstander kan spelen.
Wij hebben namelijk een neveloefening ge
houden. Uit een batterij achter op het schip
werd uit vier straalpijpjes, die sterk aan
pneumatische verfspuiten doen denken, een
zuur spul uitgedreven, dat in de lucht ver
dampt tot zware nevelwolken. Het merkwaar
dige van dezen nevel is, dat hij voor de vuur
leiding van het eigen schip doorzichtig is,
maar voor den vijand niet. De nevel is als
het ware het tule gordijntje voor onze ramen,
dat ons niet hindert in het naar buiten kijken,
maar onbescheiden oogen van de straat bui
tensluit.
Deze nevel hecht zich zoo stevig op liet
zeeoppervlak, dat hij heel lang hangen blijft,
zoo lang, dat wjj bijvoorbeeld na het uitstooten
van een wolk er ons achter verstoppen konden
en in een mist raakten, welke ons vóór alle
schepen in de buurt onzichtbaar maakte.
Nu zijn de proeftochten afgeloopen. De De
Ruyter is weer thuis en men zal nu vier
maanden lang weinig of niets van den kruiser
Aan het verslag over 1935 van de Veree-
nigde Touwfabrieken ontleenen wij het vol
gende:
De bescheiden over 1935 wijzen een gunsti
ger resultaat aan dan in vorige jaren, toen
aanzienlijke afschrijvingen moesten worden
verricht op den kostprijs van den voorraad
grondstoffen, heel- en halffabrikaat. De winst
over het boekjaar 1935 bedraagt n.l. 678.124
(v.j. verlies 376.421), vóór afschrijvingen op
de vaste bezittingen der vennootschap.
In de laatste vier maanden van het afge
loopen jaar zijn de prijzen der grondstoffen
sterk gestegen, doch deze stijging, die na be
ëindiging van het voor ons belangrijkste ver
koopseizoen intrad, is nog slechts in zeer be
scheiden mate van invloed geweest op het ver
kregen resultaat.
Anderzyds heeft o.m. het herstel van onze
normale productie, die tengevolge van den
brand in onze fabriek te Edam aanzienlijk
was gedaald, tot de meer bevredigende be-
drijfsuitkomst medegewerkt.
De op 31 December 1935 in voorraad zynde
heel- en halffabrikaten werden door ons ge
waardeerd tegen prijzen die niet hooger zijn
dan de inventarisprijzen welke aan het einde
van 1934, na afschrijving op den voorraad,
hebben gegolden, terwijl de per 31 December
1935 aanwezige partijen grondstoffen werden
gewaardeerd tegen haar kostprijzen.
Wij stellen voor het winstsaldo, dat na af
boeking van het verlies ad 376.421, overge
bracht uit 't voorafgaande boekjaar ƒ301.702
bedraagt, aan te wenden voor afschrijving op
de boekwaarde der vaste goederen.
Mede als gevolg van de uitbreiding onzer
fabrieken te Leiderdorp en te Maassluis, ver
band houdende met den brand te Edam, steeg
de- boekwaarde der vaste goederen tot
ƒ4.855.287 (v.j. 4.074.933) en na afschrijving
van 301.702 zullen deze met een bedrag van
4.553.584 in onze boeken voorkomen.
Aan onderhoud en verbetering der techni
sche installatie onzer fabrieken werd in het
afgeloopen boekjaar 148.063 (134.824) ten
koste gelegd en ten laste der Exploitatie
rekening gebracht.
Onze vorderingen op onderhoorige maat
schappijen waren gedekt door de voorraden
en vorderingen dier ondernemingen, behou
dens een som van 460201 die door de be
trokken maatschappijen is vastgelegd in Ge
bouwen en Machines boven het bedrag van
haar aandeelenkapitaal zooals dat in onze Ba
lans is opgenomen. Op de vaste bezittingen
wordt door deze ondernemingen zelve afge
schreven.
Het restant der Obligatieleening werd per
1 Juli j.l. aflosbaar gesteld.
Ten laste der Winst- en Verliesrekening
brachten wjj een bedrag van 20.939 (5.000)
ter aanvulling van de Reserve Dubieuse De
biteuren.
De balans per 31 December 1935 vermeldt
als activa: Terreinen, Gebouwen, Arbeiders
woningen, Machines, Inventaris en Lichters
4.855.287 (4.074.933), Aandeelen in onder
hoorige Mijen met eigen Exploitatie 188.000
(orïv.-Kas en Giro 30.690 (34.059), Debi
teuren 602.215 (703.279), Vorderingen op
onderhoorige- Mijen. 1.126.180 (1.215.115),
Effecten niet genoteerd ƒ6.823 (onv,), Reser
ve Centrale Werkgevers Risico Bank 10.977
(13.206), Vooruitbetaalde kosten en tegoed
aan inkomsten 71.912 (61.342), Voorraden
4,259.165 (3.794.883), Saldo verlies
(376.421), en als passiva: Kapitaal: Cum.
pref. aand. 4.500.000 (onv.), Gewone aand.
4.500.000 (onv.), Reserve Dubieuse Debiteu
ren ƒ107.548 (122.680), 6 pCt. obligatielee
ning (238.000), Uitgelote obligaties
(8.000), Obligatierente (6.997), Crediteu
ren 491.800 (674.364), Nederlandsche Bank
35.538 (361.450), Amsterdamsche Bank
1.058.301 Te betalen kosten 57.615
(57.717), Saldo Liquidatierekening N.V. van
der Lely's Touwfabrieken ƒ48.745 (50.670),
Winst boekjaar 1935 301.702
De winst- en Verliesrekening per 31 Decem
ber 1935 staat debet voor: Verkoopkosten
248.858 (238.170), Onkosten 295.232
(307.851), Interest 12.835 (42.343), Reserve
Dubieuse Debiteuren 20.939 (5.000), Saldo
Winst 1935, vóór afschrijving 678.124
en credit voor: Saldo Exploitatierekening
1.247.903 (209.668), Huren en Diversen
6.713 5.640), Afboeking Reserve Liquidatie-
rekening N.V. van der Lely's Touwfabrieken
1.375 (1.634), Saldo verlies(376.421).
Afschrijving gewone aandeelen
tot 121 pet., uitkeering voor
achterstallig dividend.
Hoewel de resultaten van één jaar uiter
aard nog niet het bewijs leveren, dat de om
standigheden voor onze vennootschap thans
blijvend ten goede zijn gekeerd ook al zijn
de vooruitzichten voor het loopende jaar be
moedigend zoo meenen wij toch, met het
indienen van reorganisatie-voorstellen niet te
moeten wachten.
In dit verband is het dan ook naar ons oor
deel noodzakelijk, op de balanswaarde van
onze „Terreinen, Gebouwen, Arbeidswoningen,
Machines, Inventaris en Lichters" een extra-
afschrijving toe te passen van 1.803.584,
waardoor deze bezittingen na afschrijving
per 31 December 1935 ad 301.702 in onze
boeken zullen voorkomen met een bedrag van
2,750.000.
Voorts meenen wij op de hoofden „Aandee
len in onderhoorige Maatschappijen met eigen
exploitatie" en „Vorderingen op onderhoorige
Maatschappijen" een bedrag te moeten af
schrijven van 338.065.
Ten einde de vennootschap te bevrijden van
de verplichting nog gedurende zes jaren uit
de winst 30 per stuk uit te keeren op de
3639 restantbewijzen, waarvoor jaarlijks een
bedrag van 109.170 noodig zou zijn alvorens
dividend op de aandeelen zou kunnen worden
betaald, stellen wij ons voor, den houders der
restantbewijzen de gelegenheid te bieden,
tegen inlevering hunner stukken, naar keuze
óf f 105 in contanten, óf 150.nominaal
in nieuwe gewone aandeelen te ontvangen.
Houders van 2084 restantbewijzen hebben
bereids toegezegd t.z.t. van dit aanbod ge
bruik te zullen maken door omwisseling hun
ner stukken tegen nieuwe gewone aandeelen,
op voorwaarde dat hot thans ontworpen re
organisatieplan tot uitvoering zal komen.
Daar de restantbewijzen niet in de balans
als verplichting zijn opgenomen en er dus
geen actief tegenover staat, moet ook het
Schrijvirig worden Verkregen. HiérVö'ór zal ten
hoogste 545.850 vereischt zijn.
Hierbij komt nog een voorziening tegen de
kosten en fiscale lasten aan de reorganisatie
verbonden, waarvoor onder het hoofd „Credi
teuren" een bedrag zal worden opgenomen
van 125.000.
Een en ander zal in totaal vorderen
2.812.500, welk bedrag slechts door kapi
taalsafschrijving kan worden gevonden.
Nadat dit in mindering is gebracht van het
gewone aandeelenkapitaal, thans groot
4.500.000, resteert een saldo van 1.687.500.
Wij zijn tot de slotsom gekomen, dat bij
afstand aan de houders der preferente aan
deelen van 1.125.000 nom. nieuwe gewone
aandeelen, d.i. dus 25 pCt. van het nominale
bedrag van het preferente aandeelenkapitaal,
zoowel met de belangen van de preferente
als met die der gewone aandeelhouders op bil
lijke wijze rekening zal zijn gehouden.
Hieruit volgt, dat de houders der gewone
aandeelen zich een reductie van de nominale
waarde hunner stukken tot 12% pCt. zullen
moeten getroosten.
Wij zouden deze regeling echter alleen dan
willen doorvoeren, indien hiermede gepaard
gaat een wijziging van de rechten der pre
ferente en der gewone aandeelen.
In de eerste plaats achten wij het noodzake
lijk, dat het cumulatief karakter van het pre
ferent dividend komt te vervallen.
Wij zijn van meening, dat men bij de tegen
woordige verhoudingen de belangen van alle
partijen het beste dient door de preferente
aandeelen recht te geven op een redelijk pri
mair dividend en hen daarboven te doen dee-
len in de overwinst, nadat ook op de gewone
aandeelen een normale uitkeering zal hebben
plaats gevonden.
Derhalve moeten wjj den preferenten aan-
deelhoudèrs verder verzoeken toe te stemmen
in een verlaging van het preferente dividend
van 7 pCt. tot 6 pCt.
Als compensatie worde dan de verdere
winstverdeeling in dier voege gewijzigd, dat
nadat ook op de gewone aandeelen een divi
dend van 6 pet. zal zijn uitgekeerd het uit
de overwinst voor aandeelhouders resteerende
saldo verdeeld zal worden tusschen preferente
en gewone aandeelen op zoodanige wijze, dat
een preferent aandeel hieruit steeds de helft
zal ontvangen van hetgeen op een gelijk no
minaal bedrag gewone aandeelen zal worden
uitgekeerd.
Ten slotte stellen wy voor, het gedeelte van
de overwinst, dat in den vorm van tantièmes
aan commissarissen ter onderlinge verdeeling
zal toekomen, en dat thans 15 pCt. bedraagt,
terug te brengen tot 10 pet. en het aandeel
in de overwinst, dat aan directeuren en onder
directeuren toekomt, van ten hoogste 15 pCt.
tot ten hoogste 10 pCt.
Na uitvoering van het bovengeschetste plan
zal de kapitalisatie onzer vennootschap het
volgende beeld, vertoonen
6 pet. niet-cumulatief preferent aandeelen
kapitaal ƒ4.500.000; gewoon aandeelenkapi
taal ƒ2.000.100. (Van het gewone aandeelen
kapitaal zullen de preferente aandeelhouders
bezitten 1.125.000; en de tegenwoordige
houders van gewone aandeelen ƒ562.500;
voorts zullen tegen intrekking van restant
bewijzen worden uitgegeven nieuwe gewone
aandeelen tot minstens 312.600, totaal
ƒ2.000.100.welk bedrag eventueel kan stij
gen tot 2.233,350 indien alle houders van
restantbewijzen gebruik maken van het bo
venvermelde aanbod tot inwisseling hunner
stukken tegen nieuwe gewone aandeelen.)
Op deze wijze zal dan de weg vrij zijn tot
uitkeering van bedrijfswinst, na voorziening
in de normale afschrijvingen.
hooren, want nu wordt hij afgetimmerd, dat
is geheel gereed gemaakt voor de bewoning
van zijn 450 koppen tellende bemanning.
En dan zal het schip officieel worden over
genomen en als Harer Majesteits „De Ruyter"
in dienst gesteld worden,
bedrag, noodig voor hun intrekking, uit af-
Aangiften van 10 Juni 1930,
BEVALLENJ. Lips geb, Philipoom d. J.
M. H. L. Snoek geb. Koenen z. M. A. Boertje
geb Roos z. N. E. Meijer geb. van Sandijk
d. P. Bloem geb. van Vliet d. P. v. d.
Ber geb. Vunderink d. A. M. van Steenis geb.
Kremers d. R. v. d. Kruk geb. Oostveen z.
A. Laden geb. Fierlier z. J. Uitermarkt
geb. Vermeule z. V. Vermeu! geb. Akkersdijk
d. G. Gevaerts geb. van Velzen z. H.
Remeyer geb. Rouw d. A. C. Alberts geb.
Geenen d. G. J. L. Visser geb. Bröker z.
G. Hoek geb. Slingerland d. L. Bots geb. van
Helden d. M. C. Vermeer geb. Roosen z.
J. W. van Klaveren geb. Lankhorst z. J.
v. d. Linden geb. Tuinenburg d. E. M. Schreu-
telkamp geb. Berendrecht d. iW P- van Kleef
geb Huizinga z. H. Vrolijk geb. van Ettinger
z. J. C. Sluijter geb. van Wees z.
GEHUWD: K. W. Rühle jm. 30 j. en J. Leent-
vaar jd. 30 j. I. Bobbe jm. 22 j. en M. Hart
jd. 21 j. J. Bos jm. 23 j. en H. A. v d. Barse
laar jd. 22 j. H. v. Buuren jm. 23 j. en J.
Dekkers jd. 20 j. M. H. Consenheim jm. 23 j.
en G. v. d. Windt jd. 25 j. T. J. v. d. Driesche
jm. 23 j. en A. Kranendonk jd. 20 j. J D. v.
d. End jm. 22 j. en L. C. Ederzeél jd. 22 j.
J. Geeve jm. 22 j. en A. J. Winters jd 20 j.
H. v. Gelderen jm. 25 i. en A. Gerritset jd. 26 j.
W. A. v. d. Graat jm. 23 j. en J. Heljkoop
jd. 18 j. J. J. GruijtUuijsen jm. 27 j. en W. M.
Scholte jd. 23 j. J v. Helvoirt jm. 27 j. en
A. Vermeij jd. 21 j. L. v. 't Hoff Jm. 25 J. en
A. M. C. Keiler jd. 24 j. H. J. Hutters jm. 23
j en P. A. v. Eük jd. 21 j. F. PI. Kooiman
jm. 22 j. en R. de Koning jd. 17 j. N. Lank
horst jm. 21 j. en P. Selser jd. 22 j. A. J- W-
v. d. Meulen jm. 26 j en W. H. de Ron jd. 26 j.
C. A. Meijer gesh. m. 37 j. en H. H. C. Content
jd. 24 j. P. v. d. Net jm. 22 j en M. Horstink
jd. 21 j. W. Paszehr jm. 29 j. en L. Kneger
jd. 35 j. F. M. J. de Prez jm. 37 j. en D. P.
v. Hassel jd. 32 j. H. L. Rietveld jm. 33 j.
en Ai v. d. Horst jd. 30 j. K Roest jm. 30 j.
«n J. de Gelder jd. 24 j. - D. A. Schilperoort
jm. 28 j. en A. C. de Keijzer jd. 26 j. D. v.
't Slot jm. 27 j. en E. M. L. de Klerk jd. 21 j.
L. Stok jm. 24 j. en J. H. Heyermans jd. 22
I. j, H. H. Strater jm. 29 j. en A. C. v. d.
Spek gesch. vr. 35 j. - G. Verhoeven jm 21 j. en
E. A. Broere jd. 18 j. H. de Vrij jm. 35 j.
en E. Wetsch Jd. 25 j. H. Wannst jm. 26 j. en
J. Verweil jd. 21 J. H. G. Blok jm. 26 j. en
M. Verhoek jd. 23 j. M. A. Broekmans jm. 25
j. en A. Buising jd. 20 j. J M, A. v. Elswiik
jm. 28 j. en C. A. Kilhne jd. 25 j. L. de Held
jm. 30 j. en M. M: de Waal jd. 19 j. j. Heij-
mans jm. 26 j. en J. Verburg jd 28 i P «L
Heystek jm 25 j. en A. F. Baer id.' 24 j.'
M. Kerkhof jm. 26 j. en U. Nijding jd. 22 j. -
M. Koppenol jm. 29 j. en F. H. A. v. Weelden
,27 L ,T W- v- Leijden jm 23 j. en G- v.
Berkum jd. 24 j. p. c. Lucas jm- 29 j en
A. J. Klootwijk jd. 26 j. J. W. Smeehuijzen jm.
30 j. en W. Beer jd. 24 j. H. SpeUers Jm. 27
j. en D. M. Veldhoen jd. 23 j- f: f
jm. 25 j. en J. Bijl jd. 22 j. J- Vogel jm.
30 j. en P. A. Ie Grand jd. 23 J. G- Aarnoudse
jm. 29 j. en A. M. Ouwerkerk jd. 28 c. Bliek
jm. 33 j. en H. Walvoort jd. 37 j. c. v_ d
Boom jm. 23 J. en B. v. i-Haak jd. 19 j.
W. H. Buijel jm. 25 j..en D. W. Groenendijk
O-I -i ~WA- J* ten Cate jm. 24 1 en r
M. J. A. Vos jd. 19 j. B. Doddema jm. 27 j. en
H. Vissers Jd. 18 J. P. H. v. Ee jm. 33 j. en
A. C. V. Deursen jd. 27 j. W. E. Evers wedr.
55 j. en J. J. Michels jd. 47 j. p, W. v. Geest
jm. 21 j. en A. Hoornweg jd. 21 j F. de Jong
en G. Buitenhuis wede. 34 j.
H. de Jongh jm. do j. en B. Roelofse jd. 30 j.
P. H Kern jm. 25 j. en J. c. Vermeulen jd. 22
V 1 Kervezee jm. 23 j. en M. W. Arts jd. 24
i' 7" -A- Kroos wijk jm. 30 j. en A. J. v. d.
Meter jd 26 j. G. Lafeber jm. 37 j. en A. Hout
man jd. 27 j. M. Nootenboom jm. 24 j. en M.
Elderbroelc jd. 17 j.W. P. de Pater jm. 24 j.
en J. Zevenbergen jd. 22 j. J. C. Ritman jm.
23 j. en M. Rijshouwer 1d. 20 j. H. Sanders
gesch. m. 41 j. en G. Querido gesch. vr. 40 j.
J. Scheffer jm. 29 j. en C. P. Tenholter jd. 25 j.
L. A. Eiermans jm. 24 j. en F. Ducardas Jd.
24 j. L. C. Tiggelman jm. 26 j. en J. E. San
ders jd. 22 j. R. Verhei) jm. 26 j en M W v
d Schoor jd. 22 j. H. Vissers gesch. m. 26 j-
en W. B. v. Emmerik jd. 21 j. J. de Vries
jm. 24. j. en A. C. Petersen jd. 23 j. D- A.
Werkhoven jm. 25 j. en T. Schalk jd. 22 j- ~r
D. A. Wiegmans jm. 26 j. en H. Klapwijk jd- ->
j. T. N. C. Bakker jm. 29 j. en H. RruU
jd. 22 j P. A. Brusse jm. 28 j. en M. v.
Welsenis jd. 33 j. Aa den Outer jm. 27 J. en
A. M. Geerlof jd. 26 j. D. Overkleeft jm. 32 j.
en C. Edelschaap jd. 34 j. P. Spek Jm 23 j.
en P. H. Röhrs jd. 29 j. 3. W. v. d. Stolpe jm.
26 j. en I. C. Vilijn jd 28 j. A. Verhey jm.
22 j. en G. M. v. Eldijk jd. 20 j. A. v. d.
Windt jm. 22 j. en B. Mudde jd. 19 j J.
Ztjdeman Jm. 28 j. en E. J- 3d- 24 j.
H. v. d. Gouwe lm. 27 j. en A M. v. d. Mey jd.
23 j. W. Koote jm. 27 j. en J. Koolhaas jd. 27 j.
OVERLEDEN: C. Kelnemans vr. van J. H. v.
d. Sloot 70 j. E. F. Vink ongeh. vr. S3 j.
P. 'Do'üss vrl "v. J. Breda 77 j." e 's'chneider
wede. van L. A. Weller 74 j. P. F. v. Klaveren
z. 5 m. IJ. Zondervan m. van J. A. Klop
50 j. H. Gouverneur ongeh. m. 68 j.
Voorts als levenloos aangegeven kind van:
N. Israel geb. Trijtel z.
In de gisterenavond gehouden zitting van
den gemeenteraad is het verzoek van den
kappersbond, inzake de toepassing van art.
6 der Winkelsluitingswet in handen gesteld
van B. en W. ter fine van praeadvies. Goed
gekeurd werd het voorstel van B. en W. om
aan den heer P. Winterswijk een schadever
goeding toe te kennen, daar meer dan een
derde gedeelte van zijn grond in het uitbrei
dingsplan is aangewezen voor plantsoen. Het
voorstel om met den wenk van den minis
ter, om bij aanbestedingen deelneming van
elders niet uit te schakelen, rekening te hou
den werd na eenig debat aangenomen. Goed
gekeurd werd ook het voorstel, om een ver
zoek in te dienen, dat de gemeente Schie-
broek zal worden geplaatst in de 2de klasse
met betrekking tot de salarieering van het
onderwijzend personeel.
Aangenomen en goedgekeurd werden o.m.
de verordening op de keuring van waren, het
voorstel tot aangaan van een kasgeldleening
van 25.000, tegen 4pet. bij de Amster
damsche Spaarkas, voor den tijd van drie
mnd., het voorstel om een overeenkomst aah
te gaan met het destructiebedrijf Gekro te
Overschie, het voorstel tot het toevoegen van
eenige bepalingen aan het ambtenaren-regle
ment, inzake het ontslag van de benoemde
ambtenaren en tot vaststelling van het ge
lijktijdig genot van belooning krachtens biir-
gelijken of militairen dienst, door ambtenaren
te vervullen.
Bewoners van de Emmalaan bemerkten
Dinsdagavond dat er een boot in brand stond
op den Bergschen Achterpias. De politie werd
gewaarschuwd en deze verscheen onmiddel
lijk.
Spoedig bleek het, dat er kwajongens aan
het werk waren geweest. De lading was
brandbaar en bestond uit houtwol, krullen,
enz. Benige jongens hadden die lading in
brand gestoken, waarna zjj de boot losmaak
ten en lieten drijven.
Toen de politie verscheen, gebruikte deze
een eenvoudig middel. Men liet de boot zin
ken, om die daarna weder te lichten en naar
den wal te brengen.
BOTERMARKT.
Op de Woensdag gehouden botermarkt werd
besteed voor Goeboter 0.75 en voor Weibo-
ter 0.65 per pond. Handel zeer vlug.
EIER VEILINGEN.
Waaggebouw: Aanvoer 5000 stuks. Kip
eieren ƒ2,50—2,85; eendeieren ƒ2,50 per 100
LopikerstraatKipeieren 2,502,85eend
eieren ƒ2,10—2,30, beiden per 100 stuks.
GEVONDEN VOORWERPEN
Op het bureau van politie zijn in!}#itm|en
te bekomen betreffende onderstaande gevon
den voorwerpen: een portemonnaie en eeo
heerenrijwiel.
BRIGADIER BIJ DE RIJKSVELDWACHT.
Tot Rijksveldwachter-brigadier in de Bri
gade Schoonhoven, met als standplaats
Schoonhoven, is benoemd de heer A. Tiele-
mans, Rvjksveldwachter-brig.-titulair te Nieu-
wenhom (Voome).
KINDERUITZENDING
In de volgende week zal het Centraal Ge
nootschap voor Kinderherstellings- en Vacan-
tiekolonies een collecte houden. Aangezien van
de 20 kinderen die voor uitzending in aan
merking komen er slechts 5 kunnen worden
uitgezonden in verband met de aanwezig0
geldmiddelen en personen van alle gezindten
van deze uitzending kunnen profiteeren, word
deze collecte gaarne aanbevolen.
VOETGANGERS EN WAGENBRUG.
B. en W. maken bekend, dat ia bepaald-
dat voetgangers op de Wagenbrug de rechtei-
zijde der brug moeten houden.
Overtreding van deze bepaling is strafbaar
gesteld met een geldboete van ten hoogste
25 of hechtenis van ten hoogste zes dagen.
B en W- maken bekend, dat op Donder
dak 18 Juni a-s- 111 deze gemeente de collecte
voor den gewapenden dienst zal worden ge
houden. ZÜ hevelen deze collecte waarvan
de opbrengst is bestemd voor behoeftige en
verminkte oud-militairen.
SCHEEPSBOUW.
Door de N.V. Vlaardingsche Machine
fabriek I. A. Kreber alhier werd
scheepswerf De Nieuwe Maas N-V- opdraai
gegeven voor den houw van e®11 casco v0°
een stoomsleepboot met een vermogen van
200 I.P.K.
BENOEMD-
De heer A. C. van Leeuwen, onderkapel
meester van de Kon- Militaire kapel, dir. der
Chr. Harmonievereeniging Sursum Corda al
hier, is met ingang van 1 Juli a.s, bevorderd
tot kapelmeester en geplaatst bij het zesd®
regiment infanterie te Breda.
Be heer D. de Bruyn, alhier, slaagde
de kweekschool „De Klokkenberg" te Nljiue'
gen voor de onderwijzersacte.
UIT HET HANDELSREGISTER
Uitgetreden als vennoot van de Banket-'
Chocolade- en Suikerwerkfabriek „De Valk
le van Leyden Gaelstraat alhier, de heer R*
C. Noordegraaf alhier.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Te bevragen bij: van Leeuwen, Markgraat*
laan 31, jasje; Politiebureau, bos sleutel»!
Fousert, Markgraaflaan 33, rozenkrans!
Smits, Rijkestraat 7, huissleutel; Kuit, Dijk"
laan 59, taschje; Bruggeman, Bilderdykstr.
rijwielplaatje WL; Huizer, Vondelstraat E*»
sleuteltje; Starrenburg, Oosterstraat 29, W*
wielplaatje; Hoftijzer, le Maassteeg' 7, rywi
plaatje.