ENGELSCHEN.
GRAFSTEENEN IN DE ST. ROMBÖUT
VAN MECHELEN.
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1936
EERSTE PLECHTIGE H. MISSEN.
HILLEGERSBERG.
OPENING SPEEL WEI TUINDORP
„VREEWIJK".
SIMULTAAN HAM TE MAASTRICHT.
ENGELSCHE TOERISTEN VERWACHT
SCHOONHOVEN.
DIEFSTAL VAN EEN OVERJAS.
BERKEL EN RODENRIJS.
VLAARDÏNGEN
CURASAO ALS STIEFKIND.
Feodale correctheid.
ER MOET EEN NIEUWE
VLOER KOMEN.
Het is de uitdrukkelijke wil van den
kardinaal, dat niets vernield
tvordt, dat geëerbiedigd
moet worden.
m
De weleerwaarde pater Joannes Pansier
van de Orde der Benedictijnen droeg Zondag
morgen zijn eerste plechtige H. Mis op in de
parochiekerk van St. Liduina te Hillegersberg.
De neomist werd bij het H. Misoffer geassis
teerd door pastoor J. B. A. M. Pilbry als pres-
byter-assistens Diaken was een half broer van
den neomist, de onder-directeur van het Phi-
losophicum te Warmond de Zeereerw. Hoog-
gel. Heer L. J. H. Wolf en subdiaken was
kapelaan P. J. J. Hofstede uit Noordwijker-
hout, terwijl als ceremoniarius fungeerde een
theoloog van het Sepiinarie Warmond.
Op het priesterkoor hadden plaats genomen
de Hoogeerw. Heer Kanunnik J. H. Niekél,
directeur van het Philosophicum te Warmond
en de Zeereerw. heer J. M. H. van der Lugt,
leeraar van het Seminarie Hageveld te Heem
stede.
Het zangkoor van de St. Liduina-parochie
zong de Missa s.s. Trinitatis van Hub Cuy-
pers, het Tantum Ergo van Van Leeuwen en
het „Laudate" van Ruygrok.
Prof. L. J. H. Wolf hield de feestpredikatie
naar aanleiding van de tekstwoorden van
Joan. V. 4 „Haec est victoria, quae vincit mun-
dum, fides nostra".
Het is ongetwijfeld als een groot voorrecht
te noemen, dat de vader van den neomist in
den gezegenden ouderdom van bijna honderd
jaar dit schoone priesterfeest van zijn zoon
heeft mogen bijwonen.
Desmiddags recipieerde de neomist in de
ouderlijke woning aan den Breitnersingel,
terwijl hy des avonds een plechtig Lof cele
breerde, waarna door het koor de Priester
cantate van A. Franssen werd gezongen.
Gisteren beleefde de Tuindorpsche jeugd
weer 'n schoonen dag. De speelwei werd voor
de vierde maal opengezet. Al was 't geen
groote plechtigheid, 't mocht toch 'n heuglijke
gebeurtenia heeten, dat voor de kinderen van
de H. Kruisvindingparochie 'n speelgelegen-
heid werd geopend. Om ongeveer kwart voor
tien sprak de directeur Pater H. de Gruyter
O.S.C. namens pastoor Mulder O.S.C. 'n kort
woord van welkom tot de zusters en broeders,
leidsters en leiders en kondigde de speelweiwet
af. Te oordeelen naar de gezichten viel die
wet erg mee! Er werd zelfs verlof gegeven
om op bescheiden wijze de kunstgrepen en
vaardigheden van moeders kookkunst na te
doen.
Na dit openingswoordje zwermden de hon
derden kinderen over het veld uit en streken
neer op de plekjes door hen uitgekozen. Ze
laadden de lucht met zang en lach, zoodat
geen enkele leidster of leider 'n rimpel be
hoefde te trekken in 't voorhoofd.
Het speelterrein van Vreewijk ligt aan den
Smeetlandsche dijk. De oppervlakte bedraagt
15.000 vierkante meter.
We behoeven niet uitvoerig te vermelden,
dat de inrichting van zoo'n terrein kosten
meebrengt. De directeur zal zeker genegen
zijn om giften te ontvangen. Als u dat stort
op gironummer 96127 met vermelding „voor
speelwei", dan komt 't best in orde.
De laatste simultaan vond plaats bij de
damclub „de Schuivers". Van de 30 partijen
won Ham er 14, maakte 12 partijen gelijk
en verloor 4 partijen. Van de in totaal
137 gespeelde partijen is de uitslag: 85 ge
wonnen, 31 remise, 21 verloren, derhalve
73%. a
Na beëindiging der laatste party sprak de
voorzitter van den Z. Limburgschen Dam-
bond, de heer J. Westerberg. Hij gaf een his
torisch overzicht van Limburg's damleven en
overhandigde den heer Ham namens de Maas-
trichtsche damclubs een zeer fraaie herinne
ringsplaquette.
Donderdag 6 Augustus a.s. wordt in onze
haven verwacht het Engelsche passagiers
schip „Monrose" met een aantal toeristen aan
boord.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor Schoonhoven en de
daaronder ressorteerende hulppostkantoren
werd gedurende de maand Juli 1936 ingelegd
f 20286.14 en terugbetaald 21582.95, dus meer
terugbetaald dan ingelegd 1296.81.
M.U.L.O.-EXAMENS. x
Te Hillegersberg zijn geslaagd voor het
Mulo-diploma A de dames M. v. d. Bogerd,
W. Jansen, M. de Kuiper en M. Versluis en
de heeren P. de Rijk, J. Pluut, en J. v. d.
Pauw allen te Schoonhoven en mej. A. Ver-
spuy te Goudriaan en de heer W. Endeveld
te Lopik. Al deze personen waren leerlingen
van de Chr. Ulo-school alhier.
OP BEZOEK.
Schoonhoven heeft bezoek gehad van een
gezelschap, bestaande uit 36 kinderen van de
leden der vereeniging „G.E.O.S." uit Rotter
dam-Noord; alhier gearriveerd met een
motorboot. Na den maaltijd, die genuttigd
werd in het hotel van den heer Oskam aan
den Opweg, gingen zij naar het voetbalveld
dat te hunner beschikking was gesteld en
waar zij zich uitstekend hebben geamuseerd
met verschillende spelletjes. Het weer was
gunstig en om 5 uur zijn ze weer vertrokken.
DE ZEILTON VAN SCHILPEROORT.
Onder zeer groote belangstelling van de
inwoners van Schoonhoven heeft Zaterdag
avond de heer H. Schilperoort uit Rotterdam
in de Lek nabij de Kat een demonstratie ge
geven met zijn zeilton. Nadat hij eerst was
geholpen om in de ton te kruipen en zijn
kleeding aan te doen, ging hij de rivier op
en gaf daar een demonstratie, met de mede-
deeling, dat het de bedoeling van hem was,
op deze wijze het Engelsche Kanaal over te
steken. Dezelfde heer is destijds met een
waterfiets dit Kanaal overgestoken.
ONTSLAG GEVRAAGD.
In verband met haar voorgenomen huwe
lijk heeft mej. A. Soeters tegen 15 Septem
ber a.s. ontslag gevraagd uit haar functie als
onderwijzeres van de R. K. school, mej. Soe
ters is 11 jaar als onderwijzeres aan de R. K.
school verbonden geweest. De school verliest
in haar een uitstekende kracht.
De heer M. J. V., wonende te Rotterdam,
heeft bij de politie aangifte gedaan van dief
stal uit zijn auto staande in de Dorpsstraat,
van een overjas.
VOETBALMATCH.
Zaterdagavond a.s. zal op het T.O.G.-terrein
een voetbalmatch worden gespeeld, opge
luis' erd met muziek door de muziekvereeni-
ging ten bate van „Godsdienst- en Kunstzin",
mede ter viering van het eerste lustrum. De
clubs zijn T.O.G.Aeolus, aanvang 7,15 uur.
Het Lof zal dien avond te 6 uur worden
gehouden, waarna de muziekvereeniging af
marcheert naar het T.O.G.-terrein.
Het belooft een mooien avond te worden.
Ei is een prijs beschikbaar voor de winnende
club en een troostprijs voor de verliezende.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Apolonia W. A., dochter van
E. Brabander en J. Hulst Maria, dochter
van D. C. Haak en D. Zijderveld Gerardus
J. F., zoon van A. G. de Veld en C. A. M.
Zuidam. Petrus A. M., dochter van J. van
den Bulk en A. Th. Hulst. Wilhelmina J.
M., dochter van E. A. G. van Steenderen en
M. W. van Winden.
ONDERTROUWD: A. van der Lugt 23 j. en
A. A. Klapwijk 25 j. beiden te Berkel en Ro
denrijs.
AANRIJDING.
De 60-jarige mej. de L. werd in de Land-
straat aangereden door een fietsrijder en
Irvam zoo ongelukkig te vallen, dat zij een
hersenschudding bekwam.
CHR. ORANJEVEREENIGING.
De Chr. Oranjevereeniging is er in geslaagd
de feestelijkheden, welke op 31 Aug. a.s. door
deze vereeniging worden gegeven, een buiten
gewoon karakter te geven, door dien avond
een geheel nieuw programma te brengen,
n.l. de opvoering van het prachtige openlucht
spel „Nederland en Oranje" in 3 tafereelen.
De opvoering van dit groote werk, waaraan
ca. 150 personen medewerken, zal plaats vin
den op het feestterrein aan den Broekweg.
Van het begin tot het einde zal dit werk
boeien door zang, muziek, declamatie, vlag-
genrei, springrei, en schitterende costuums.
Tegen billijken prijs zullen op het terrein 'n
ruim aantal stoelen te huur zijn, terwijl door
de installatie van een prima geluidsinstallatie
voor een goede weergave over het geheele
terrein zal worden zorggedragen. Tot slot zal
een schitterend vuurwerk worden afgestoken.
VLAARD. VRIJW. BRIGADE TOT HET
REDDEN VAN DRENKELINGEN
Zaterdagmiddag werd in de Gele Inrichting
in de Spoorhaven een goedgeslaagde demon
stratie en onderlinge wedstrijden gehouden
van bvengenoemde brigaed.
Na een openingswoord van den voorzitter
der afdeeling Vlaardingen, den heer de Laat,
hield de heer van Veen een toespraak, waarin
hij op het groote belang van zwemmen, en
in het bijzonder van reddend zwemmen wees.
Vervolgens had de opmarsch plaats van de
leden der brigade, waarna op het midden
ponton verschillende grepen werden gedemon
streerd. Na de verschillende demonstraties
werden de wedstrijden gehouden, waarvan de
uitslag is als volgt:
25 M.. schoolslag heeren: 1 P. Wapenaar
20.3 s.; 2 W. Hoogerwerf 23,4 s.; 3 W. van
den Berg 24,1 s.
25 M. schoolslag, 10 M. met drenkeling: 1
K. Faber 26,4 s.; 2 A. Heymans 28,1 s.
25 M. rugzwemmen: 1 P. Wapenaar 28,4 s.
25 M. schoolslag dames: 1 J. Korpershoek
24.4 s.; 2 K. van der "Ende 25,1 s.
Estafette 3 x 25 M. heeren: 1 ploeg: D.
Kramer, J. Tiel, A. Baggus.
25 M. rugslag dames: 1 J. Korpershoek
33,4 s.; 2 M. v. d. Does 35.4 s.
Popduiken: 1 A. Baggus 38,2 s.; 2 J. Tiel
39.2 sec.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 30 Juli3 Aug.
GEBOREN: Johanna, dochter van K. van
Selm en C. Brederveld, Kuiperstraat 52
Petrus J., zoon van A. Hoogendam en K. T.
M. Groen, 1 Maasboschstraat 24 Aart,
zoon van A. Sterk en A. Geilvoet, V. Kinsber-
genplaats 36 Laurens, zoon van J. Kra
mer en J. S. de Bruijn, Tollensstraat 16
Anthonie, zoon van S. Vermeer en M. Stolk,
C. Houtmanstraat 41.
OVERLEDENJacob Hartman, 1 dag,
Bleekstraat 39.
GEVONDEN VOORWERPEN
Te bevragen bijFoet, Havenstraat 22,
portemomnaie met inhoud; Kloosterman,
Stationsstraat 77, oorknop; Vermeulen, Hoog
straat 78, portemonnaie met inhoud; de
Bruijn, Westhavenkade 23 H, huissleutel en
kindertaschje; van der Brugge, de Wetstraat
48, portemonnaie met inhoud; Politiebureau,
bos sleutels; Bijl, Heemraadstraat 44, zakje
met boter; Sta. Parallelweg 3-5, rijwielplaatje;
Verschoor, Heemraadstraat 6, gouden ring;
van Leeuwen, Prins Hendrikstraat 5, rozen
krans; Moerman, Bauwstraat 22, handschoen;
Bakker, 2e van Leyen Gaelstraat A, porte
monnaie; Kramer, Zomerstraat 23, portemon
naie; Voogt, le van Leyden Gaelstraat 32,
muziekrol.
GESLAAGD.
De heer G. C. Boer alhier, slaagde te
's-Gravenhage voor de Nijverheidsonderwijs-
acte N 2b.
Voor het Mulo-diploma A slaagden van hier
te Rotterdam L. J. Visser, H. Noordhoek, J.
Leewis, M. Dijkshoorn, J. Nuyt, B. van Haften,
P. de Goede, A. Bot, A. Wapenaar, J. Starre,
A. de Korte, J. van Leeuwen, K. Wapenaar,
J. Voogd en C. de Bruyn (diploma B).
SCHEEPVAARTVERKEER
Gedurende de maand Juli 1936 zijn alhier
aangekomen 65 stoomschepen, waarvan 14
bunkerschepen, tegen in de maand Juli van
het vorig jaar aangekomen 48 stoomschepen,
waarvan 13 bunkerschepen.
missionarissen en de bevolking voelden zich
gelukkig, rijk, al was 't zonder geld en
goed.
Tot een tiental jaren geleden de almach
tige olie zich over Curagao kwam ontfermen,
de olie zou Curagao gelukkig en rijk maken,
ongekende welvaart brengen.
Vreemde heersohers kwamen in 't land, en
met hen een vloed van nieuwe bewoners, die
vroeger nooit naar Curagao hadden omge
keken, omdat er niets te verdienen was.. Olie-
employé's en veel arbeiders Import uit de
omliggende Zuid-Amerikaansche landen, ohe
trekt aan, evenals vroeger het goud in Klon-
dyke en in den Transvaal.
Is Curagao er gelukkiger op geworden?
De oude bevolking van zwarten en kleurlin
gen kan 't weinig beamen, zij happen
maar weinig mee van de welvaart, die als
een hoorn van overvloed over Curagao zou
worden uitgeschud.
Zij zijn de laatsten, die er vet van zullen
soppen.
Met moederland, dat zelf diep in de zorgen
zit, denkt „Curagao, de arme kolonie, welke
van Kol aldoor maar wilde verkoopen, kan
zich tegenwoordig best zelf bedruipen". Het
is vet van de olie. Maar de missie, die zich
bijna zeventig jaar belangeloos over de ko
lonie heeft ontfermd, raakt in druk en nood.
Het ziet de Curagaosche bevolking in dien
tijd geweldig toegenomen, in tal en last, maar
weinig in welvaart. Op 1 Januari 1935 was
het aantal katholieken tot 68.725 gestegen op
een totale bevolking van 83.254.
De Rotterdamsche missiebisschop mgr.
Vuylsteke, die bijna heel zijn priesterleven op
Curagao heeft gesleten, heeft wonderen ver
richt om 'die geweldige uitbreiding bij te
blflven. Hfl heeft onsterfelijke verdiensten
verworven door zijn onvermoeide actie voor
de scholen en door het stichten van nieuwe
missie-staties. De bouw van zijn laatste kerk
heeft zijn ontijdigen dood beteekend, toen hij
op het bouwterrein kwam te vallen, welk on
geluk zjjn dood is geworden.
Hoe dikwijls is hij niet met den bedelstaf
door de Vereenigde Staten getrokken om bij
de Amerikaansche geloofsgenooten het kapi
taal te zoeken, dat zijn arme zwarten van
Curagao hem niet konden geven, zelfs niet
toen de olie beloofde hun welvaart te bren
gen.
Mgr. Vuylsteke hield in de Vereenigde Sta
ten vaak zeven preeken per dag.
In het begin van zyn episcopaat zette zijn
opvolger Mgr. Verriet, die ook heel zijn leven
aan Curagao heeft geofferd, het gelukkige
werk van Mgr. Vuylsteke voort. Hij bouwde
twee nieuwe kerken, en zes andere werden
door hem vergroot, hg stichtte vier nieuwe
scholen, en gaf er aan acht andere een be-
langrgke uitbreiding. Hij bouwde ook een
nieuw groot ziekenhuis, en gaf aan twee be
staande gasthuizen een nieuwe uitbreiding.
Maar nu zyn alle hulpbronnen uitgeput.
Amerika zelf is ook in druk gekomen, en
het moederland kent zijn eigen zorgen,
En toch blyft de behoefte aan uitbreiding
nijpen. In de parochie van Yandocet staat
nog een houten kerk voor byna 2000 paro
chianen, ze is heelemaal door de houtwurm
verteerd. De parochie van Groot-Kwartier
heeft ook een houten kerk voor 2850 paro
chianen. Deze kerk is veel te klein, daar
er honderden arbeiders zgn bygekomen, die
nu bq de „Curagaosche Petroleum Industrie"
werken. De parochiekerk op Montagne is in-
dertgd voor 600 menschen gebouwd. Nu wo
nen er ruim 3000.
Ook de eilanden Saba en Aruba wachten
op een beurt.
't Is hoog noodig, dat de bevolking gehol
pen wordt, want van alle kanten werken alle
mogelijke Amerikaansche secten om de ka
tholieke bevolking naar zich toe te halen. ZO
hebben nog geld in overvloed.
Zoo dreigt dan het eens zoo bloeiend Vica
riaat van Curagao in zijn groei gestuit te
worden, als er geen financieele hulp wordt
gevonden, die Mgr. Verriet in staat stelt
nieuwe kerken te bouwen of bestaande te
vernieuwen en te vergrooten. 't Gaat hier
niet alleen om een Nederlandsche missie,
maar ook om een Hollandsehe kolonie, waar
honderden Hollandsehe priesters hun leven
hebben geofferd.
Wij lezen nu dagelijks met schrik in ons
hart van eeuwenoude kerken en kathedralen,
die door een demonischen haat worden ver
woest en in brand gestoken, in het hart van
een oude beschaving.
Hier vragen zwarte arbeiders om een een
voudig bedehuis als troost en versterking in
hun harde zwoegersleven.
Kunnen wy gelukkiger Gods' zichtbare
straf over de ontzinde wereld uitboeten dan
door deze misdeelden in onze eigen kolonie
te hulp te komen?
Mgr. Verriet heeft zgn eigen secretaris
Pater I. de Bruyn naar Holland gezonden
om zijn zaak te bepleiten. Deze heeft domi
cilie gekozen ten huize van Pastoor Biesta.
Berg en Dalsche Weg te Nymegen.
Pater de Bruyn beschikt over het giro
nummer 1445 64, waarop de giften kunnen
worden gestort, groot en klein, mits er uit
drukkelijk bg gezet wordt: „voor het Apos
tolisch Vicariaat van Curagao".
Er was een tgd om plechtig als Pot
gieter te beginnen dat de kolonie Curagao
het stiefkindje was van de Nederlandsche
regeering. Curagao was een zorgenkind, dat
het moederland veel geld kostte.
Vergrgsde landgenooten om niet van
ouden van dagen te spreken zullen zich
nog wel herinneren, dat elk jaar weer bg de
begrootingen het kamerlid van Kol, die als
koloniale specialiteit optrad, strijk en zet de
vraag stelde of 't niet raadzaam was Curagao
maar te verkoopen aan de een of andere mo
gendheid, die er trek in had.
Johan Braakensiek teekende indertijd een
prent, waarby v. Kol een handkar door de
straten voortduwde, met het opschrift ,,een
kolonie te koop".
De doorsnee-Nederlander interesseerde zich
weinig voor deze arme kolonie, die maar een
houwpost was; als hy van Curagao sprak, dan
was 't- over een glaasje met het bekende
smakelijke vocht, dat een geigken naam
droeg. Over Oost-Indië bestond een gansche
literatuur, Curagao bleef altyd een Assche-
poes.
Als in het moederland nog over Curagao
gesproken werd, dan was 't omdat onze Ne
derlandsche priesters er een harde missie
hadden. En daarom waren de Katholieke Ne
derlanders Curagao wel gezind, en offerden
gul hun kwartjes voor de arme zwartjes.
Historisch hebben de Hollanders in 1634
Curagao in bezit genomen. In die dagen wa
ren alle inwoners katholiek, en als eersten
zegen, dat zij Hollandsch bezit waren ge
worden, kregen zij de blijde boodschap dat
de katholieke godsdienst verboden werd ver
klaard.
De Roomsche priester mocht er voortaan
geen voet meer aan wal zetten.
Zoo goed en kwaad als 't ging hebben held
haftige misisonarissen getracht het katholiek
geloof oj^ Curagao te bewaren, tot in 1870
de missie van Curagao als Hollandsehe ko
lonie werd opgedragen aan de paters Domini
canen.
Het eerste begin was zeer moeilyk „pas
d'argent et pas des Suisses". Slechts drie pa
ters konden voor Curagao worden afgestaan.
Maar dank zy de heerlijke solidariteit van de
katholieke landgenooten hebben de Domini
canen er prachtig kunnen werken. Hoe zy
Curagao hebben verzorgd en gekoloniseerd
bewees het prachtige gedenkboek, dat zy
vol trots na vyftig jaren arbeids mochten
uitgeven.
Zy hebben tot het geestelijk heil op Cu
ragao en de Bovenwindsche eilanden kerken
gebouwd, scholen, ziekenhuizen, gestichten
voor de weezen en de jeugd, leprozen- en
krankzinnigengestichten, zij hebben Curagao
een R.K. Volksbond, een St.. Josephgezellen.
een katholieke pers gegeven. Maar met dat
al bleef Curagao stoffelijk een arme kolonie,
die weinig vruchtbaar was en permanent ge
kweld werd door langdurige droogten, die
telkens weer den schralen oogst deden mis
lukken. Om in den stoffelyken nood tege
moet te komen herstelden de Paters op het
eiland een verloren gegane nyverheid, de in
dustrie der strooien hoeden. Zy richtten voor
de arme bevolking speciale vlechtcursusseu
in, richtten vlechtscholen op, zy trokken er
zeiven als handelsreiziger op uit om voor de
opbloeiende industrie meer afzetgebied te
Vl^feBleef toch''een arme kolonie,'mrar^'f^Sflementszittingen) zich aan den nieuwen
(Van onzen Londensche correspondent).
Onlangs stierf lord Sterachie. Erfgenaam
van den titel was de honourable Edwin Stera-
chey, zijn eenige zoon. Deze is thans lord
Sterachie.
Het bovenstaande wordt niet door een zet
fout geteisterd. De tegenwoordige lord Ste
rachie heette, toen hy nog niet lord Ste
rachie heette, Sterachey.
Het geslacht dagteekent van Crécy, maar
men neemt aan dat het vóór Crécy, zy 't dan
niet in de gedaante van een geslacht, ook
reeds bestond, ofschoon slechts in geringe
mate.
Nu iets anders. Lord Printon is lid van 't
kabinet, 'n Jaar geleden was sir Algernon
Sunlife Blister lid van 't kabinet. Acht jaren
geleden was sir Algernon Boyd Croame lid
van 't kabinet.
Ctg hebt 't reeds geraden: de twee sir Alger
nons en lord Printon zijn een en de zelfde per
soon, of, óm niet in eerbied te kort te schie
ten, persoonlijkheid. Sir A Boyd Croame werd
sir A. Sunlife Brilster toen acht jaren geleden
zijn oom sir Gerald Sunlife Blister stierf.
Nauwelyks hadden hij, de eerste minister, de
leider van de oppositie, de speaker van 't
lagerhuis en Hansard ('t officieele verslag der
naam gewend, of sir Algernon kreeg er alweer
genoeg van. Hij besloot zich bij de algemeene
verkiezingen niet weer candidaat te stellen in
het district dat hem aanbad;bygevolg verhief
de eerste minister hem tot peer, zoodat hij
als lid van 't hoogerhuis toch in 't kabinet kon
blyven. Zijn geslacht dagteekent dus van de
algemeene verkiezingen van 't jaar negentien
honderd en zooveel. Volgens het decreet van
zyn creatie tot baron heeft hij deze verhef
fing te danken aan „belangrijke diensten, den
lande bewezen". Over 500 jaren zal er, als
alles goed gaat, een lord Printon zijn, die
Lord Printon is, en bij kroningsplechtigheden
wellicht 't erfelyk recht zal hebben het visch-
couvert van den souverein te dragen, alleen
omdat in negentien honderd en zooveel sir
Algernon Sunlife Blister meer dan genoeg
had van den naam, dien hij toen al acht jaren
gedragen, en bovendien den lande zulke be
langrijke diensten belezen had.
Maar aangezien verwacht mag worden dat
't geslacht in den loop dier vyf eeuwen voort
durend glorierijker zal worden, is het waar
schijnlijk en ook zeer te hopen, dat in vier-en-
twintig honderd en zooveel de oudste zoon en
ergenaam van lord Printon de honourable
Roger Prynton met y zal heeten.
Men kan de Engelschen verdeelen in twee
groepen, namelyk in diegenen die 't werk
woord Sterachie zonder fouten vervoegen en
het zelfstandig naamwoord Boyd Croame
precies zyn vergrootenden en overtreffenden
trap weten te geven en hierop tro'tsch zyn;
en in diegenen die hiertoe niet in staat zijn en
zich ervoor schamen.
Ik heb verweerde oud-kolonels van 't Indi
sche leger zien blozen omdat zy lichtzinniglyk
lord Sterachie met ey inplaats van met ie uit
spraken. Een ieder weet, dat de echtgenooten
van scherpne'uzige hausse-speculanten een'
flauwte nabg geweest zyn, wanneer zij erop
betrapt werden sir Algernon Sunlife Blister
voor een stellenden trap te houden, terwgi
toch een ieder die in zekere kringen verkeert
of verkeeren wil, weten moet, dat hy de
vergrootende trap is van sir Algernon Boyd
Croame.
Onbemiddeld achtergebleven weduwen van
miskende maar fatsoeniyke echtgenooten bly
ven aleen dank zg de gedaante-verwisselingen
der Sterachies en der Printons noemenswaar
dig in 't leven. Niet lang geleden zocht ik er
een op. Ik had haar man gekend in wat hij
en zij ten onrechte zyn glorletgd noemden
een brave imbecile van 'n man, over 't paaid
getild door zijn plotselingen dood, eenige jaren
geleden, zy werd door vrienden, niet zoozeer
van haar levenden als wel van haar dooden
man, geholpen om van de zwaar belaste ech
telijke woning naar een kleinere, van daar
naar 'n nog kleinere woning te verhuizen,
vervolgens naar 'n provincieplaats, waar zij
goed uit den weg, en ten slotte naar een veel
afgelegener provincieplaats, waar zij nog be
ter uit den weg was. Gelukkig met weinige
uitzonderingen zg, die zich hij hun dood niet
hebben te verwijten, ooit een arm achterge
bleven weduwe geholpen te hebben!
Veel van 't niet vele dat zy bezat, heeft zij
te gelde gemaakt, maar „Who's Who" en
„Brett's", beiden van 1919 het jaar waarin
zg weduwe werd heeft zg meegevoerd van
huis tot huis en van provincieplaats tot pro-
(Van onzen correspondent.)
U dacht Immer», dat u nog best
vóór die andere auto het kruispunt
kon pesseerenl Meer langs
den weg moet u dat niet „den
ken", u moet 't zeker weten!
Brussel, 28 Juli 1936.
De steenen vloer van de al-oude St. Rom-
bouts-Kathedraal van Mechelen is op sommige
plaatsen zoo zeer versleten, dat men er eerst
daags toe zal moeten overgaan een nieuwen
vloer te doen plaatsen.
Voor wie de kathedrale kerk van Mechelen
kent, ryst dadelyk de vraag: wat er dan wel
zal geworden van de vele grafsteenen, welke
zich in den huidigen vloer bevinden en paral
lel hiermede met de graven onder deze stee
nen
Het gerucht was verspreid, dat men ge
woon een nieuwen vloer boven de oude stee
nen zou aanleggen, waardoor deze radicaal
zouden komen te verdwijnen. Begrijpelijker
wijze heeft dit nogal opschudding teweeg ge
bracht bg de archeologen en de folkloristen.
Het gerucht was zelfs tot in het buitenland
doorgedrongen, wat o.m. blijkt uit het feit,
dat de commissie der monumenten uit de
Pas-de-Cglais te Atrecht onlangs vergadering
hield en daar een motie goedkeurde, waarin
de wensch werd uitgedrukt, dat de grafstee
nen der Mechelsche Kathedraal zouden be
houden worden op grond van de overweging,
dat een groot aantal burgers van de streek
van Artois daar begraven liggen, van in den
tijd, dat zij als leden behoorden tot den Groo-
ten Raad van Mechelen.
Toen men in Mechelen kennis kreeg van
deze motie en van hooger bedoelde geruchten,
was men betrekkelijk verwonderd over de
lichtzinnigheid van de personen, die zich on
gerust maakten over iets, waar niet de min
ste aanleiding toe is, want het kerkbestuur
van St. Rombouts denkt er heelemaal niet
aan deze steenen, waaronder er zich overigens
vele bevinden welke niet de minste archeolo
gische, historische of folkloristische waarde
hebben, te laten verloren gaan.
Het is een feit, dat de bestaande vloer door
een nieuwen moet vervangen worden. De be
staande is meer dan een eeuw oud en heeft
niet alleen door slytage, maar ook door het
bombardement van Mechelen, in 1914, veel
geleden. Sommige steenen zijn gebroken of
geheel uit hun voegen gerukt en geven aan
de kerk een aanblik van verwaarloozing, die
het prestige eener metropolitanekerk niet
waardig is. Het voornemen om een nieuwen
vloer te plaatsen bestaat trouwens reeds
sedert jaren en men 'heeft de verschillende
aspecten van dit werk re'eds ernstig kunnen
onderzoeken.
Het is heelemaal onjuist te beweren, dat de
grafsteenen zouden vernield worden, of onder
den nieuwen vloer zouden komen te liggen. De
aartsbisschoppelijke overheid heeft zelfs uit
eigen initiatief opdracht gegeven, dat niets
mag verloren gaan wat eenige archeologische,
historische, of heraldieke waarde heeft.
Onder de ruim tweehonderd grafsteenen,
welke zich in St. Rombouts bevinden, zijn er,
die werkelijk niet de minste waarde meer heb
ben, doordat de inscripties door siytage geheel
zyn uitgeveegd. Toch zullen ook deze bewaard
blyven uit pieteitsoverwegingen. Zij zijn, ma
terieel gesproken, echter niets meer dan ver
sleten steenen tusschen de andere versleten
steenen van den vloer. Men zal deze, zooals
vroeger reeds by eenzelfde omstandigheid in
de Kathedraal van Reims is geschied, in den
grond stoppen op de plaats zélf, waar zy thans
liggen. Op deze wijze heeft men zekerheid,
dat zy' niet voor profane doeleinden zullen
worden gebruikt.
Wat de andere steenen betreft, die wèl een
zekere waarde hebben, deze zullen weggeno
men worden en na gerestaureerd te zijn, wor
den ondergebracht in plaatsen in de kathe
draal, waar zij voortaan beter zullen bewaard
blijven. Deze steenen bevinden zich thans
meestal in de midden- en de zijpassages en in
het deambulatorium, dus juist op plaatsen,
waar zij bijzonder aan slijtage zijn blootge
steld Bij de herstelwerken, zullen zy tusschen
de kolommen worden geplaatst, dus in deze
gedeelten van de kerk waar de passage het
geringst is.
Men kan nu doen opmerken, dat na deze
verplaatsing de grafsteenen niet meer de kis
ten zullen bedekken waarvoor zij aanvanke-
lyk zyn bestemd geweest. Hierop antwoordt
de archeologische dienst van het aartsbisdom
dat die steenen in den loop der tijden, reeds
meer dan eens zijn verplaatst geweest. Vroe
ger lag het hoogkoor van de kerk er vol van.
Men heeft deze dan weggenomen en er an
dere plaatsen aan gegeven. Sommige dezer
steenen werden rechtstaande in de muren der
zy-kapellen gemetseld. Daar komt anderzyds
nog by, dat heel wat steenen, die thans in
de kathedraal liggen, daarin zyn gebracht,
toen het oude kerkhof, rondom de kathedraal,
werd onteigend.
De meeste grafsteenen, die zich thans in de
kathedraal bevinden, zyn gewyd aan de na
gedachtenis van personen zonder de minste
be teekenis. Het is een tijdlang mode geweest,
dat burgers van Mechelen hetzij uit piëteit,
hetzij uit hoovaardigheid, in de kathedraal
werden begraven en het graf met een grooten
steen werd bedekt. De archeologische dien
sten hebben ook geconstateerd dat tal van
graven, waarop zich steenen bevinden, niet
eens meer een stoffelyk overschot, of assche,
of ornamenten van een overledene bevatten.
Ook heeft men opgemerkt, dat soms een
steen waarvan de inscriptie niemand meer
intereseerde, werd omgekeerd en op een
nieuw graf werd gelegd, nadat op zyn rug
zijde een nieuwe inscriptie werd aangebracht.
Dit is o.m. het geval geweest met het graf
van bisschop Hauchin, wiens testament-uit
voerders zuinig zyn te werk gegaan, met een
dergelyken occasie-steen te koopen.
Tydens de Fransche revolutie werden door
de vreemde soldaten vele graven openge
maakt, om te zien of er geen schatten in
verborgen waren. Lichamen en geraamten
werden eruit gehaald en weder op andere
plaatsen ter aarde besteld.
In 1810 werden de van het hoogkoor af
komstige grafsteenen, en in 1818 deze uit
de Heilige Sacraments-kapel, naar de omge
ving van den tol'en verhuisd. Toen in 1863
werken werden uitgevoerd voor het verwar
men van de kerk veranderden alweer vele
steenen van plaats.
Een typischen aanblik geeft deze sgroote
rtrozaielc van g'oiatecnen zeer zoker. wel aan
de kathedrale 'kerk, doch het is ook een reu,
dat deze heterocliete bevloering een. eerder
rommelig aspect aan de kerk geeft. Thans
gebeurt het niet zelden, dat, als men het
ongeluk heeft boven een dezer grafsteenen
geplaatst te zijn, men daar voortdurend met
zyn stoel schommelt op uitgekapte wapen
schilden of andere decoratieve motieven van
deze steenen.
Bij de aanstaande vloerwerken, zullen de
huidige steenen in drie verschillende catego
rieën verdeeld worden: le) deze die zullen
bewaard blyven, omdat zij van historische of
archeologische waarde zijn; 2. deze die niet
in die categorie vallen, en 3e.) (je ateenen
die vernield zyn en n-et meer kunnen be
waard blijven. En opdat dit alles met kennis
van zaken zou worden uitgemaakt, zal een
commissie worden benoemd, die de grafstee
nen in deze categorieën zal verdeelen.
Het is overigens de uitdrukkelijke wensch
van den a i dinaal, dat niets zal worden ver-
nielc van wat moet geëerbiedigd worden.
vincieplaats, met haar toegewyden hond en
haar wereld-verachtende kat, die een tragi®011
gebrek aan begrip hebben van het voortdu
rende verval hunner meesteres. In elke nieuwe
woning, hoe klein ook, vond zy steeds een
knus hoekje voor den hond en de kat en een
vensterbank voor „Who's Who" 011 "Brett's".
Goede vrienden te Londen, die elk een guinea
bijgedragen hadden tot het „fonds", hebben
hoofdschuddend tot elkaar gezegd ua(.
schande was dat zy, onder haar omstandighe
den, nog 'n hond en 'n 11 a' eten gaf, en
haar pleegmoederschap over „Who's Who"
en „Brett's" is vaak aangehaald als een tref
fend bewys van haar onjuist inzicht in haar
eigen maat8chapPelüIce positie. Maar de hond
en de kat hebben haar m staat gesteld
mensch- en „Wh° s Who" en „Brett's" hebben
haar in staat gesteld meer dan mensch, name
lijk dame te blyven. Hoezeer ook haar huid
en haar kleeren versjofelden.
Niet lang geleden zocht ik haar op in haar
jongste woning, 't \yas hartbrekend. Ik kan
mij nlet vo°rsteilen, dat een 'man die een
vrouw heeft die weduwe kan worden, by zulk
>n bezoek niet aan z'h eigen dood denkt. Zij
had rheumatiek en zat in een rommeligen
keuken in een deerlijk gehavenden leunstoel
op rafelige, verkleurde kussens uien schoon
te maken (of wat men met uiten doet). Er
was een tijd geweest dat 't bijna als onfat
soenlijk gegolden zou hebben, indien men
zich in haar tegenwoordigheid 't woord keu
ken had laten ontglippen.
„Who's Who" en „Brett's" lagen op 't aan
recht, waaruit ik afleidde, dat de keuken ook
haar boudoir was. Zonder deze monumenten
van het fatsoen van haar imbecilen echtge
noot, zou ik met diepe smart gedacht hebben:
„De wil in haar, dame te zyn, is gebroken".
Een onweerstaanbare drang iets heel llef-
deryks tot haar te zeggen, maakte zich van
my meester. Ik wilde haar toonen dat ik,
ondanks de keuken, de uien, de rafels, de
verkleurdheid, de versjofeldheid, geloofde in
haar en in de nagedachtenis van haar man.
De wil een vervallen weduwe te troosten,
wordt steeds vervuld. Ik behoefde niet te
zoeken naar passende woorden. Zij werden
my als 't ware ingegeven.
„Lord Sterachey is gisteren gestorven", zei
ik.
zy keek my streng hoofdschuddend aan en
maakte een vermanende beweging met haar
uienmes.
„Lord Sterachie", verbeterde ze my. „De
erfgenaam van den titel heet Sterachey".
■Neen, deze weduwe had nog niet met de
weréld afgedaan. Ik ben er zeker van dat zy
!ord Printon en anderen, die sinds den dood
van haar man tot peer verheven zyn, in haar
editie-1919 van „Brett's" bijgeschreven heeft.
Heel myn hart dringt er by my op aan haar
'n editie van 1936 toe te zenden anoniem per
post. aar ik durf niet. Ze mocht er eens achter
komen en denken dat ik den draak met haar
deftigheid steek.'
Er zyn in Engeland vele honderden pëVsoon-
ïykheden die sir John (met een of andereen
familienaam) heeten. Ik ken iemand die by
voorkeur over dezen of genen sir John
spreekt, maar halsstarrig weigert hem door
middel van den familienaam nader te defini-
eeren. „Dat doet men niet", zegt hij. Laatst
had hy 't over twee verschillende sir Johns
tegelijkertijd. Hij ruste in vrede.
Sater-.
Prof. tluib Luns bezig-aan de voltooiing
van een portret van mgr. dr. G. C. van
Noort, gemaakt in opdracht van de Ver»
tot Weldadigheid van den Allerh.
V erlosser.
