i»£5=?aï=2=
G
M'
REX-MARSCH NAAR RRUSSEL NIET
DOORGEGAAN.
ssjsts w*n,cht
Zeelieden-conferentie
gesloten.
'C-S ST f GrooU M"lt
De worsteling
Madrid.
rond
Ook de groote betooging verviel.
RADELOOSHEID IN
MADRID.
MAANDAG 26 OCTOBER 1936
Onrustige Zondag
hoofdstad.
m
de
Hier en daar deden zich incidenten
voor; tijdelijke arrestatie
van Degrelle.
Brussel, 25 Oct. (van onzen
CORRESPONDENT). Het was
vandaag te Brussel een sombere Zon
dag. De onrust over gewelddaden, die
uit de door de regeering van Zeeland
verboden Rex-meeting konden voort
vloeien, had de gemoederen in span
ning gebracht Alles is echter, be
houdens eén aantal botsingen, vrij
kalm verloopen-
ÏTÏÏLjr* het parlementsgebouw
Vijf conventies in eind
stemming aangenomen.
GOEDE SAMENWERKING.
VROUWEN EN KINDEREN
in Russische gevangen
kampen
CHINEESCHE RECHTSPRAAK
Een professor die levenslang kreeg.
«nu! t. Grim», -
OPROEP TOT DEN VOLKENBOND.
Treinverkeer van de hoofdstad
uit onderbroken.
Als gevolg van het gisteren door de
nationalisten ondernomen
bombardement.
HET RADICALEN-CONGRES
TE BIARRITZ.
Eindresolutie keurt aanslagen op
bezit en op de vrijheid af.
DE UITVOERING VAN HET
VIERJARENPLAN.
Mobilisatie van den arbeidsdienst.
KLOOSTERLINGEN ONTERFD
DE
El
BLOEDIGE TERREUR
IN BARCELONA.
Escorial door Franco's
troepen bezet.
Een bewogen zitting van het
roode comité.
ANARCHISTEN EISCHEN TERUG
KEER VAN AZANA.
Doordringende regen, die zoowat den
geheelen dag is gevallen en het gieren
van den wind, die donkere wolken in
vlugge vaart over de stad dreef,
maakten de atmosfeer nog drukken
der.
Anders hebben de Brusselsehe Zondagen,
^.f® al® het we«r niet van de party wil zijn,
altijd iets gezelligs. Daar, waar anders men-
schen op hun Zondags in lange slierten langs
de boulevards kuieren, of in café's hun kennis
sen ontmoeten, zag men thans niets anders
dan zwarte, sombere gedaanten van gendar
men, te voet, te paard en op de fiets. Daar
naast ontelbare politie-agenben, die vooral
opvielen door hun witte helmen. En tusschen
de rrïenig'te, de speurende gezichten van gehei
me agenten van den veiligheidsdienst.
Alle strategische punten van de stad waren
door de op oorlogsvoet gewapende macht
bezet. Ook buiten de stad bevonden zich, op
alle groote wegen, die naar Brussel leiden,
sterke troepenafdeelingen, om een invasie
Jangs den weg, van rexisten naar de hoofdstad,
te verhinderen. Hierin zyn zij grooteödeels
geslaagd, want het uitschakelen der 70 extra
treinen, het in de omliggende dorpen tegen-
ouden van autocars, en andere moeilijkheden,
die op den weg der aanhangers van Degrelle
waren geplaatst, hebben tot gevolg gehad, dat
velen Brussel niet hebben kunnen bereiken.
Moeilijker echter was het, te voorkomen,
dat de rexisten, die Brussel en de buitenwijken
bewonen, zich naar het oentruim zouden bege
ven. Wel werden, om dit te verhinderen, de
trams, die anders het centrum en de ringboule
vards bedienen, uit den dienst genomen, doch
dat kon niet beletben, dat duizenden rexisten
toch de punten bereikten, waar zij wilden
•aamnkoaroen.
Het was niet moeilijk, aan alles, wat men
om zich heen zag, te raden, dat er onrust in
de lucht hing.
Een schrijnende tegenstelling fnet dit alles
was het wapperen van veel vlaggen aan de
.gevels, naar aanleiding der herdenking van
den Ijzerslag door de oud-strijders, die tegen
het middaguur voor den koning hun jaarlyksch
défilé moesten houden.
Teneinde samenscholingen van rexisten of
eventueele tegenbetoogers zooveel mogelijk te
voorkomen, werden voortdurend de gevaarlijk
ste punten door gendarmen schoongeveegd.
■Algemeen werd geconstateerd, dat de gendar
men zich met veel takt van hun taak hebben
gekweten, zelfs daar, waar hardhandig moest
worden ingegrepen. Over de hoofdstedelijke
politie kan niet hétzelfde gezegd worden. Zij
verviel spoedig in haar bekende taktloosheid,
in haar optreden noch vrouwen noch kinderen
ontziende.
Telkens als één der groote lanen door gen
darmencharges was leeggeveegd, verhoogden
de in den wind wapperende vlaggen, als het
ware nog de desolatie van deze straten zonder
menschen, zonder verkeer en waarin zich
alleen van top tot teen gewapende gendarmen
en politie-agenten bevonden.
Af en toe zag men groepen oud-strijders,
die met hun vaandels voor den koning gingen
defileeren en al hun oorlogsonderscheidingen
droegen, door de verlaten straten naar hun
concentratiepunten marcheeren. Daar. waar na
de charges zich rexisten hadden opgesteld die
ook zooveel mogelijk de café's van" de groote
boulevards hadden ingenomen, werden de
afmi/4awa 1..! J 1 I 1J- OUU"
veegde straten, waarop het maar steeds bleef
regenen, waren akelige stukken „niemands
land".
Voeg daaraan toe, dat de meest tegenstrij
dige berichten van mond tot mond de ronde
deden en een stemming van groote ongerust
heid en opwinding hielpen opdrijven. Nooit
heeft het na-oorlogsche Brussel een zoo onrus-
tigen Zondag gekend als vandarg.
Te elf uur begon het défilé der oud-strijders
voor den koning, die met zijn suite, benevens
den minister-president, den gouverneur van
Brabant, den burgemeester van Brussel, mili
taire attaché's van Frankrijk en Italië en een
twintigtal generaals, op een estrade voor het
paleis had plaats genomen.
Langs de zijde van het park, waar zich
anders bij gelegenheden als deze steeds duizen
den burgers bevinden, die de helden van den
IJzer komen toejuichen, had men thans slechts
enkele honderden personen toegelaten, die in
het bezit waren van door de overheden afge
geven speciale kaarten en waarvan men wist,
dat zij niets met de Rex-beweging hadden te
maken.
Bij het défilé der oud-strijders voorbij den
koning, groetten deze Zijne Majesteit met den
hoed hoog op te heffen en te juichen. Ver
schillende malen echter hoorde mien ook, en
vooral van de zijde van oud-soldaten, die de
hoogste onderscheiding, het Vuurkruis, droe
gen, vjjandige kreten tegen de regëering
slaken, die door den koning werden gehoord.
Het défilé trok ook voorbij het graf van
den onbekenden soldaat, waar een nogal be
langrijke groep rexisten zich bij verrassing
had kunnen opstellen, de veteranen toejuichte
en riep: „Leve den Koning", „Rex zal over
winnen, leven de oud-strijders". Ook hier werd
uit de gelederen der oud-strijders dikwijls de
Rex-groet gebracht Slechts heel zelden hoorde
men de stem van een tegenbetooger, roepende
,.De Rexisten na»r Berlijn!"
incidenten; Degrelle aangehouden'
Was tot nog toe de situatie, ondanks ver
schillende charges, gevaarloos gebleken, daar
veranderde dit na het défilé. De rexisten, die
in de omgeving van de Koninklijkestraat
waren opgesteld, moeten een ordewoord hebben
gehad, om zich plotseling en als bij verrassing
naar het voorplein van de Ste. Gudule-hoofd.
kerk te begeven. Toen de late Mis geëindigd
was, kwamen uit de kerk ook enkele honder
den rexisten, die daar hun Zondagsplicht had
den vervuld. Ineiens waren daar een paar
duizend aanhangers van Debrelle bijeen, meest
al goed gekleede jonge menschen, zoo .op het
°°o te zien, uit de burgerij
Zij hadden allen plotseling een Rexinsigne
opgespeld. Er werd geroepen: „Leve Degrelle!"
Op dat moment ging op de tweede verdieping
van een magazijn, dat uitzicht geeft op de
hoofdkerk, een raam open. Verschillende roode
vlaggen met de zwarte Rex-insignes, werden
naar buiten gehangen en daar stond hoven de
hoofden van duizenden Degrelle in eigen
persoon.
E enoorverdovend
strijders luidruchtig door de rexisten toe
juicht en dan zag men in de gelederen de
mannen van den Uzer zeer velen, die de rexis'
tische toejuichingen met den Romeinschen
groet beantwoordden, want het is een feit
dat zich onder de oud-strijders veel aanhangers
van Degrelle bevinden.
Dit heeft o. m. aanleiding gegeven tot een
nogal scherp incident. Teneinde te voorkomen,
dat zich in de onmiddellijke nabijheid van het
Koninklijk paleis rexisten in de omgeving van
de voor den koning defileerende oud-strijders
wouden opstellen, was aan deze laatsten een
°£eroord gegeven, dat zij vóór den aanvang
van het <jéfilé in het met ijzeren hekken afge-
koninklHurk van Brussel, dat tusschen het
Terwijl men zich daar voor het défilé e-ereed
maakte, bleven de woelingen m het tXn
voortduren, waar alles er op dat oogenblik op
gericht scheen, rexisten, die zich naar het
koninklijk paleis wilden begeven, daarvan ver-
Wijderd te houden.
Inmiddels vernamen de betoogers en een
groot deel der volking en der te Brussel ver
toevende oud-strijders, dat de regeering, van
oordeel zijnde dat zij niet genoeg had aan 2000
gendarmen, ettelijke duizenden politie-agenten
en al de troepen van het garnizoen, dat ge
consigneerd was, gewapende afdeehngen met
mitrailleuses had geposteerd op de binnen
plaats van het centraal postkantoor en in cie
gebouwen van het nationaal instituut voor
radio.
Ook in verschillende ministeries werden,
naar het schijnt, troepen verdekt opgesteld.
Bovendien waren strenge ordediensten aan alle
stations van Groot-Brussel ingericht, om het
aankomen van massa's rexisten met gewone
treinen te verhinderen. De hoofdstad van
België was werkelijk in staat van beleg. De
afgezette strategische punten, of de leegge-
gejuich van zijn aan
hangers en ook kreten van afkeuring stegen
op. Men riep: „De regeering moet ontslag
nemen, leve Degrelle!", en men zong de Bra-
fcanqonne en den Vlaamschen Leeuw.
Het war enoogenblikken van een onbeschrijf
lijke verwarring. Aan het venster zagen wil
Degrelle voor een microfoon spreken, maar
het was ons totaal onmógetjk, daar een woord
van te verstaan. Naast hem stonden de Vlaam-
sche verminkte oud-strijder en de letterkun
dige Paul de Mont en de rexistische parle
mentsleden graaf Xavier de Grunne, Knapen
en Sindic.
In dezen chaos van kreten en gewoel voerde
gendarmerie te paard in vollen galop een
charge uit om het plein vrij te maken. Daarbij
vielen nogal harde klappen. Toch boden de
rexisten zoo goed als geen tegenstand, het
ordewoord eerbiedigend, volgens hetwelk zij
zich van elke gewelddaad moesten onthouden.
Ten de betoogers naar de benedenstad waren
verdreven, verliet Degrelle en zijn staf het
huis, vanwaar hij zijn aanhangers had toe
gesproken. Met uitzondering van den oorlogs
verminkte de Mont, werden zij gearresteerd.
Terwijl zij door twintig dertig politie-agenten
naar klaarstaande auto's werdien gebracht, om
naar het centraal politiebureau te worden
vervoerd, dat zich op de Groote Markt bevindt,
riepen de aangehoudenen: „Rex zal overwin
nen!" en hoorde men daar ook kreten van
„Leve Degrelle!"
Hedennamiddag werd van de zijde van Rex
medegedeeld, dat bij deze arrestatie graaf de
Grünne, die dikwijls koning Albert op diens
bergtochten in het buitenland vergezelde en
zich ook onder de personen bevond, die in den
tragisdhen nacht van 17 Februari 1934 op de
rotsen van Marche-les-Dames naar dten koning
zochten, een slag met een sabel in den hals
had opgeloopen. Nog werd van die zijde ver
klaard, dat zich op het oogenblik, dat Degrelle
werd gearresteerd, ook naast hem bevonden
ftepensionneerde kolonel der gendarmerie,
'gneron, en de Leuvensche hoogleeraar Mer-
ens' hoch dat men deze personen niet heeft
JJfgehou<*en. Van beide deze berichten hebben
evenwel nog geen bevestiging kunnen
de provincie afgereisd, maar er zijn toch nog
belangrijke groepen, die in de stad circuleeren,
wat af en tóe weer aanleiding geeft tot nieuwe
botsingen, niet alleen met de gewapende
macht, maar ook met communisten en socia
listen, die, gebruik makende van de duisternis,
vanuit hinderlagen de aanhangers van Degrelle
overvallen.
Laat in den avond vernamen wij, dat naast
de geweldige politiemacht en het geconsig
neerde garnizoen der hoofdstad, niet 1500,
maar 4000 gendarmen te Brussel en omgeving
waren samengetrokken.
Tijdens het défilé der oudstrijders, dat maar
half zoo talrijk was als het vorig jaar, deed
zich een tragische gebeurtenis voor. Een
70-jarige oudstrijder, Baron de Kerkhove
d'Exaerde, burgemeester van Beuzet, viel dood
neer, even nadat hij voorbij den koning had
gedefileerd.
Zoolang de relletjes in de straten hebben
geduurd hebben de niet-socialistische en niet-
communistische courantengebouwen onder po
litiebewaking gestaan, omdat voor een rooden
aanval tegen deze gebouwen werd gevreesd.
Er heeft zich echter in dit verband niets voor
gedaan.
Tot laat in den avond hebben Rex-aanhan-
gers overal waar zij maar konden, openlucht
meetings gehouden, die telkens door politie
en gendarmen uiteen werden gedreven.
's Avonds beklaagden gendarmen zich er
over, dat zij den geheelen dag en een deel van
den vorigen nacht met een zoo goed als ledige
maag in den killen en doordringenden regen
hadden moeten doorbrengen.
In verband met de berichten van rexistische
zijde, die wij met voorbehoud hebben meege
deeld, vernemen wij later, dat Graaf de Grun
ne niet ernstig zou gewond zijn en dat bij den
aanslag nabij het socialistische volkshuis niet
twee rexisten, maar een socialist door een
revolverschot werd gewond. Dit schot werd
gelost door een Luikenaar, waarvan men zegt,
dat hij rexist is, doch het partijbestuur van
Rex deelt mee, dat deze persoon niet op haar
lijsten voorkomt.
Op de Beursplaats werd een verminkt oud-
strijder door een politieagent met een gummi
stok tegen den grond geslagen en daarna
gearresteerd, omdat hij, toen troepen passeer
den, den Rex-groet had gebracht roepend:
„Leve de konink
Er werden in den loop van den dag maar
twee roode tegenbetoogers gearresteerd. De
zen waren gewapend. Bij een botsing nabij het
lokaal der rexisten, werd een politieagent en
een betooger gewond.
Degrelle in vrijheid.
Rond middernacht werd het kalmer in het
centrum. Dé aangehouden rexisten werden bij
bosjes in vrijheid gesteld, nadat procesverbaal
tegen hen was opgemaakt voor het overtre
den van het verbod van samenscholing.
Te kwart over één werden ook Degrelle en
de personen, die met hem gearresteerd waren
op vrije voeten gesteld.
Op clandestiene wijze werden zy m een
auto door de politie uit het politiebureau aan
de Groote Markt verwijderd en in de omge
ving van het Rex-lokaal in de Karthuizer-
straat in vrijheid gesteld.
Natuurlijk werd ook tegen Degrelle en zyn
vrienden procesverbaal opgemaakt voor over
treding van het manifestatieverbod.
Wy zagen Degrelle lachend uit den politie
auto stappen, bloothoofds, zooals steeds, en
de overjas over den arm. Hij deelde onder
meer mee, dat hij reeds sedert een maand de
verdieping tegenover de hoofdkerk had doen
huren, vanwaar hy tot zyn aanhangers heeft
gesproken en waar hij werd gearresteerd.
Hij bevestigde, dat daar o.m. bij hem was
de gepenslonneerde kolonel der gendarmerie,
Vigneron, die zelf had gevraagd tot zijn lijf
wacht te mogen behooren.
Verder Zeide de Rex-leider, dat hij al de
doeleinden, die hij zich had gesteld, had be
reikt, n.l.:
Ie. Het bewijs te leveren, dat de massa,
een deel der oudstrijders en zelfs van het leger
aan zijn zijde staan en
2e. Toch tot de massa te spreken en Rex-
meetings te doen houden, ondanks het regee-
ringsverbod.
Ten slotte verklaarde hij nog, om te bewij
zen, dat zijn partij gerisciplineerd en onge
wapend is, dat hij eerstdaags aan de regee
ring vergunning zal vragen, een bijeenkomst
van 250.000 rexisten te mogen organiseeren,
waarbij de orde niet door duizenden politie
agenten, een geconsigneerd garnizoen en 4000
gendarmen zal gehandhaafd worden, maar
door één persoon: Degrelle zelf.
Dit was het laatste bedrijf van een sombe
ren Zondag.
ENÈVE, 24 Oct. (VAN ONZEN
CORRESPONDENT) De van
daag gesloten vierde
internationale
stellig
een
wjj
krijgen.
R.!-ilngr?ep van verschillende honderden
teeren tegen het aanhlitiebureau tc pro es
zijn metgezellen, werd 0^ T
ia op deze en andere
centrum van de stad dfeeneVi f
andere gevolgd, waarbij voortdurend Charges
werd enuitgevoerd om de betoogers
onder zich ook Ylaamsche national ban
den, te verspreiden. Om 5 uur waren niet
minder dan pl.m. 250 rexisten aangehuoden.
Op een gegeven moment is Ijet er ook op
de Brouckèreplaats zeer hard toegegaan, ook
daar hadden talrijke rexisten in de café's post
eevat van waaruit zy hun strijdkreet over de
straat slingerden.-Daar kwamen ook o. m. de
botsing Het is algemeen opgevallen, dat zich
onder de rexmanlfestanten veel elegant ge-
kleede jongedames bevonden, eveneens uit de
gegoede bourgeoisie.
Zoo juist vernemen wij van rexistische zijde,
dat in de nabijheid van het socialistische volks
huis twee revolverschoten op een groep rexis
ten werdien gelost, met het gevolg, dat twee
hunner werden gewond, waarvan één levens
gevaarlijk. Ook hiervan' hebben wij nog geen
bevestiging.
Terwijl wy dit schrijven, duurt de gisting in
de stad nog voort. Weliswaar zijn op dit uur,
half negen 's avonds, reeds veel betoogers naar
Van oudsher staat de Chineesche justitie
bekend om haar onverbiddelijke gestrengheid.
Doodvonnissen zijn er aan de orde van den
dag, doch het gebeurt ook dat echte Salo-
monsoordeelen worden uitgesproken, daar de
justitie zich niet streng vasthoudt aan de
wetsartikelen en in tal van gevallen maat
regelen neemt en straffen uitspreekt, die niet
op bepaalde artikelen van de wet gegrond
zijn, doch die toch zeer doelmatig genoemd
kunnen worden.
Dit heeft ook een zekere Hsiao Chichwu,
professor aan de Universiteit van Peking
ondervonden, zij het ook, dat h\j waarschijn
lijk niet met volle overtuiging het vonnis ten
uitvoer brengt.
Deze professor had het gewaagd om in zijn
colleges propaganda te maken voor het
bolschewisme. Het proces tegen professor
Hsiao Chichwu was een groote sensatie in
China. Algemeen werd verwacht, dat de pro
fessor ter dood veroordeeld zou worden en
ook de beklaagde zelf had zich daarop reeds
voorbereid. De rechtbank sprak echter een
heel ander vonnis uit, en „de leeraar der
wijsheid, die de vreeselykste dwaalleer ver
kondigt had, en die als verkondiger der waar
heid ellendige leugens had verbreid", werd
veroordeeld om voortaan „tot aan het einde
zijner dagen, een uitgebreid boek te schrij
ven waarin de leugen en de dwaalleer van het
bolschewisme tot in de kleinste bijzonder
heden degelijk zou worden uiteengezet-. Ten
tweede, de professor zou geregeld lezingen
moeten houden tegen het bolschewisme, terwijl
hjj iedere week in een bepaald aantal kran
ten een anti-communistisch artikel zou moe
ten publiceeren".
- Het merkwaardige vonnis besluit met de
woorden: „Zoo zult gy voor uw beganen mis
slag levenslang moeten boeten en voortdu
rend uzelf in dienst stellen van de zaak, welke
gij eenmaal verraden hebt".
zeeliedenconferentie
succes voor de internationale arbeids
organisatie geweest, zooals wij hier
sedert verschillende jaren niet meer
hadden beleefd
Dank zij de goede samenwerking
tusschen de vertegenwoordigers van
de regeeringen onderling en met de
zeelieden zijn ten aanzien van alle
punten der agenda conventies of aan
bevelingen op den grondslag van de
voorstellen van het internationale
arbeidsbureau met groote meerder
heid van stemmen aangenomen.
Zelfs de vertegenwoordigers van de reeders,
van wie de meesten tegen de grootste helft
van de aangenomen conventies stemden, zul
len de conferentie niet met al te bittere ge
voelens van wrok verlaten, want by het redi-
geeren van de teksten is voortdurend ook met
hun belangen rekening gehouden en is naar
gematigdheid gestreefd, zij het dan ook naar
de meening van de reeders nog niet in vol
doende mate.
De eindstemmingen van vandaag brach
ten geen enkele verrassing. De voor de aan
neming van de ontwerp-conventies vereischte
twee derden-meerderheid was geen oogenblik
in gevaar.
Vijf conventies zijn vandaag in eindstem
ming aangenomen, namelijk de conventie in
zake de minimum-eischen van bekwaamheid
voor officieren der koopvaardijvloot met 80
tegen 9 stemmen, de conventie voor de betaal
de vacanties der zeelieden met 60 tegen 15
stemmen, de conventie over de verplichtingen
van den reeder jegens een zieken of door een
ongeval verwonden zeeman met 70 tegen 14
stemmen, de conventie voor de ziektenverze-
kering van de zeelieden met 60 tegen 5 stem
men en de conventie inzake den arbeidstijd
aan boord van schepen en de bemanning van
de schepen met 61 tegen 15 stemmen.
Bovendien werden nog definitief aangeno
men de aanbevelinig inzake de verbetering
van de verblyfstoestanden der zeelieden in de
havens met algemeene stemmen, namelijk 88
tegen 0, en de aanbeveling inzake eenige in
de conventie voor den arbeidstijd nog niet
geregelde punten met 61 tegen 15 stemmen.
Bij alle stemmingen hebben de Nederlandsche
regeeringsgedelegeerden en de vertegenwoor
diger van de Nederlandsche zeelieden, de heer
Zwaga, hun stem aan de conventie of aanbe
veling gegeven.
De vertegenwoordiger van de Nederlandsche
reeders, de heer Valstar, stemde voor de con
ventie over de minimum-eischen van be
kwaamheid en voor de aanbeveling inzake de
verblijfstoestanden in de havens, doch tegen
de andere ontwerpen.
Bij de stemming over de belangrijkste con
ventie, die inzake den arbeidstijd aan boord
van schepen en de bemanning van de schepen,
hebben van de regeeringsgroep alleen de re
geeringsgedelegeerden yan Engeland en Ja
pan tegen gestemd. Van de reedersgroep
stemden de vertegenwoordigers der Amen-
kaansche, Fransche en Russische reeders voor.
De zeelie'dengroep gaf eenstemmig haar stem
aan alle conventies.
In hun slotwoorden wezen zoowel de direc
teur van het internationale arbeidsbureau,
Butler, als de voorzitter van de internationale
zeeliedenconferentie, Paal Berg, erop, dat het
succes van deze conferentie niet slechts moet
worden beschouwd als een weldaad voor de
zeelieden doch ook van hooger internationaal
standpunt bezien als een in deze ernstige
tijden zoo bijzonder welkome overwinning van
de gedachte der internationale samenwerking.
Ook de vijfde internationale zeeliedenconfe
rentie ging vandaag teneinde. Eenstemmig
met 81 tegen 0 stemmen hechtte zij bij de
eindstemming haar goedkeuring aan de wij
ziging van de conventie van 1920 in dien zin.
dat kinderen beneden vijftien jaar geen arbeid
aan boord van schepen zullen mogen verrich
ten, tenzij een veertienjarig kind in het bezit
zou zijn van een getuigschrift van een school-
autoriteit, dat het in het belang van het kind
zelf zou zijn, een dienstwerking aan boord
van een schip reeds te aanvaarden.
Het bureau van de „Wereldactie dt-r Vrou
wen tegen het bolschewisme en den oorlog"
heeft aan Zijne Exc. Dr. Carlos Saavedra La
mas, voorzitter van de zeventiende algemeene
vergadering van den volkenbond, een oproep
doen toekomen ten gunste van de vrouwen en
kinderen, die in de Russische concentratie
kampen zuchten.
„De ellende en de zedelijke en stoffelijke
nood, waarin deze ongelukkigen leven, tart
iedere beschrijving en iedere voorstelling die
men zich kan maken. Er is niets onbeproefd
gelaten om de totale ontreddering der ge
vangenen te voltooien. De vrouwen moeten
vaak in gezelschap van hun kinderen behan
delingen ondergaan, die wij niet nader kunnen
aanduiden, en zij worden in de concentratie
kampen verplicht om werk te verrichten, dat
de menschelijke krachten ver te boven gaat
onder omstandigheden, die het ondragelijk
maken: honger, koude, ellende, waarbij nog
komt een voortdurend samenzijn met de aller
gemeenste misdadigers waardoor allerlei ge-
slachtziekten verspreid worden, epidemieën,
zedelijke verdorvenheid en wanhoop in de
hand gewerkt worden.
De vrouwen beschikken over geen enkel
middel om zich te verdedigen: zy zijn over
geleverd aan een strafsysteem, dat geen reke
ning houdt met physieke of moreele volks
gezondheid. De kinderen die tusschen deze
gevangenen leven, ondervinden dezelfde be
handeling: zij zijn genoodzaakt om in deze
vreeselijke omgeving te leven, waar ze totaal
demoraliseeren en besmet worden.
En dit, wij herhalen het zonder dat him de
minste hulp geboden wordt, zonder ,dat er
eenig vooruitzicht is op verbetering".
De oproep besluit met de woorden: „De
menscheid kan toch niet langer ongevoelig
blijven voor dezen hemeltergenden stand van
zaken, waarmee tot op heden zich schijnbaar
niemand heeft bezig gehouden
Dezelfde organisatie heeft tevens een op
roep gedaan ten gunste van de vrouwen en
kinderen in Spanje:
„Het tragisch lot van de vrouwen en kin
deren, die het slachtoffer zijn van de marxis
tische wreedheden die in Spanje bedreven
zijn, houdt de publieke opinie van Europa ten
zeerste gespannen. Ontelbare vrouwen en ook
zelfs kinderen staan iederen dag bloot aan
verschrikkelijke behandelingen, waarbij wreed
heid en beestachtigheid met elkaar wedijveren
in geraffineerdheid. Juist zij lijden op de
meest wreedaardige wijze, zij die niets anders
kunnen dan dat lijden over zich heen laten
komen.
Het is derhalve dringend noodzakelijk om
onmiddellijk te hunnen gunste een actie te
ondernemen. Met afschuw slaan wij de toonee-
len gade, die zich thans in Spanje afspelen
en wij zyn van meening, dat het hier een
plicht van menschelijke solidariteit geldt en
daarom doen wy een dringend beroep op den
volkenbond om tuschenkomst ten gunste van
de Spaansche vrouwen en hun kinderen".
PARIJS, 24 October. (A.N.P.). Werklooze
maijnen en vrouwen in Parijs kunnen hun
haar gratis geknipt krygen. Eiken Dinsdag
en Vrijdagavond kunnen zy op vertoon van
hun werkloosheidskaart toegang krygen tot
de Parijsche kappersschool, waar dan hun
coiffure verzorgd wordt.
BIARRITZ, 24 October. (R.O.). Het congres
der radicaal-socialisten heeft een tamelijk be
wogen verloop gehad. Ook vandaag hebben
weer verschillende sprekers de houding der
communisten gecritiseerd. Er werden ver-
schillende resoluties voorgesteld, welke even
wel door Daladier, in samenwerking met
Herriot, Chautemps en Maurice Sarraut, wer
den saamgevat in een resolutie, die op voor
stel van den president van het congres met
algemeene stemmen werd aangenomen.
Om acht uur vanavond ging het congres
uiteen onder het zingen der „Marseillaise".
De eindresolutie vermeldt, dat de partij d
voorzitter en den radicalen ministers, die zit
ting hebben genomen in de regeering van het
volksfront, dank zegt, met kracht en onop
houdelyk de partyleer te hebben verdedigd.
Getrouw aan de aangegane verplichtingen,
herinnert zij aan de rechten van den menscl
en de onaantastbaarheid van de/, eigendom ei.
verklaart zy, dat de bezetting van fabrieken
werkplaatsen en magazijnen een ontoelaat
bare aanslag op de vrijheid beteekent.
De voortdurende agitatie op straat, van
welke zijde ook, is onvereenigbaar met een
hervatting der economische activiteit.
Vervolgens wordt op de noodzakelijkheid
gewezen, de radicale leer meer dan ooit in
haar geheel toe te passen, waaraan aansluit
een opsomming der bekende punten van het
partijprogram.
BERLIJN, 24 October. (D.N.B.). Minister
president Goering heeft in het kader van de
tenuitvoerlegging van het vierjarenplan in
overleg met den rijksarbeidsleider Hierl de
mobilisatie van den geheelen rijksarbeids
dienst bevolen.
Dit bevel is noodzakelijk geworden door het
vroege intreden van het koude weer. Men is
reeds druk bezig met het binnenhalen van den
vroegen oogst.
De rechtbank voor successierechten te
Neurenberg heeft een bevel uitgevaardigd,
dat degenen die in een klooster treden, het
recht op hun erfenis verliezen.
PERP1GNAN, 24 October. (UN.
PRESS). Reizigers uit Barce
lona, die hier heden' aankwamen,
maken melding van nieuwe anarchis
tische gewelddaden in de Catalaansche
hoofdstad.
De slachtoffers van de terreur zijn
thans echter niet alleen onder de
nationaal-gezinden, doch ook in de
rijen van het linksche front te vinden,
waar*moord het middel van den strijd
om de macht is geworden.
De moordaanslagen worden nu zelfs
op klaarlichten dag gepleegd-
Vandaag bijv. heeft een zwaar gewapende
anarchistenbende op de zeer drukke Rambla
del Estudis een ongelooflijken aanval op een
menschenmenigte ondernomen. Zonder pardon
werd door deze lieden op de in paniek uiteen
vluchtende menschen gevuurd, met het ge
volg, dat, voorzoover tot nu toe bekend, een
persoon werd gedood ep een groot aantal per
sonen, waaronder ook vrouwen en kinderen
werd gewond.
Onder de gewonden zou zich ook een lid
van de Catalaansche regeering en een lid van
den gematigden vleugel der Catalaansche
regeeringspartij bevinden.
Tengevolge van deze anarchistische geweld
daden wot dt de verhoudmg tusschen de ver
schillende regeeringsgroepen steeds meei ge
spannen.
Er zyn teekenen, die er op wijzen, dat de
gematigde leiders van de linksche partijen
zich tegen de bolsjewiseering van Catalonlë
en tegen de uitroeping van een Catalaansche
sovjet-republiek in Barcelona met beslistheid
zullen verzetten.
Volgens een uit Burgos ontvangen bericht,
verluidt aldaar uit betrouwbare bron, dat de
nationalistische strijdkrachten Zaterdagmid
dag El Escorial hebben veroverd.
ADRID, 26 Oct. (UN.PRESS.)
Meer dan vijftigduizend leden
van de roode vakvereenigingen heb
ben naar schatting de hoofdstad
Zondagmorgen vroeg verlaten, om
loopgraven en andere verdedigings
werken in de omgeving aan te
leggen.
Op bevel van de vakvereenigings-
leiders begaven zich niet alleen
arbeiders van alle beroepen doch
ook kantoorbedienden, schoenpoet
sers, tooneelspelers, journalisten en
schrijvers naar de buitenwijken van
Madrid, gewapend met schoppen en
houweelen.
De hoofdstad bood dientengevolge
gisteren een ongewoon rustigen aan
blik.
MADRID, 24 October (UN. PRESS.) Het
gisteren door de nationalisten ondernomen
bombardement op Madrid en voorsteden heeft
als voornaamste uitwerking gehad, dat het
geheele treinverkeer van Madrid uit is onder
broken.
Uit den luchtraid is duidelijk de superiori
teit gebleken van de nationalistische lucht
macht boven die der regeeringsaanhangers.
In de voorsteden werden slechts enkele perso
nen zwaar gewond.
Het afweergeschut der regeeringstroepen
had vrywel geen succes en kon dan ook niet
verhinderen dat de nationalistische bommen
werpers verschillende malen boven de stad
cirkelden.
Het doel van het bombardement was niet
zoozeer schade aan te richten, dan wel de
bevolking der hoofdstad te demoraliseeren.
Desniettemin was de bevolking ternauwer
nood onder den indruk, aangezien reeds dagen
lang soortgelijke bombardementen worden uit
gevoerd.
Van het Madrileensche Zuidfront wordt nog
gemeld, dat het Escorial en Pegirinos zich
nog in handen der rooden bevinden.
TENERIFFE, 24 October (R O.) De radio
club maakt bekend dat de rechtschen zich
hebben meester gemaakt van Mostoles tiR-
schen Naval Carnero en Madrid op 18 K.M.
van de hoofdstad.
De luchtstrijdkrachten der nationalisten
hebben Bilbao gebombardeerd en er belang
rijke schade aangericht.
In den sector Siguenza zetten de witte
strijdkrachten den opmarsch voort. Zij hebben
den berg Cristobal veroverd.
Cartagena is voorts gebombardeerd, evenals
drie in de haven liggende regeeringsschepen.
BURGOS, 24 October (UN. PRESS.) In be
voegde kringen alhier is niets bekend om
trent het in de buitenlandsche pers versche
nen bericht, volgens hetwelk alle nationalis
tische oorlogsschepen het bevel hebben ont
vangen, sovjet-schepen die in de Spaansche
wateren met wapens aan boord worden aan
getroffen, in den grond te boren.
Volgens de oorlogsbepalingen van het Inter
nationale recht evenwel kunnen alle schepen
die wapenen voor Madrid aan boord hebben,
worden beschoten, indien zij in de Spaansche
wateren worden aangetroffen.
MADRID, 24 October (D.N.B.) Zaterdag
had op het departement van buitenlandsche
zaken een bijeenkomst van het roode comité
plaats, welke een stormachtig verloop had.
De oorlogscommissaris en minister van
buitenlandsche zaken, Del Vayo had zich we
gens de groeiende ontevredenheid onder de
roode militie genoodzaakt gezien, haar lei
ders bijeen te roepen, om de redenen uiteen
te zetten, welke een verplaatsing van de re
geering naar een havenstad aan de Middel-
landsche zee zouden kunnen rechtvaardigen.
De keuze van den nieuwen regeeringszetel
zou aan de rooden worden overgelaten.
Del Vayo gaf een uitvoerig exposé van de
internationale politiek en las een uitvoerig
rapport van den Sovjet-Russischen gezant,
Mozes Rosenberg voor. Hij slaagde evenwel
niet erin, de leden van het roode comité van
de doelmatigheid van een verplaatsing van
den regeeringszetel te overtuigen.
De vertegenwoordiger van de „Federación
anarquica Iberica" verklaarde, dat op een al
gemeene vergadering besloten was, dezen
maatregel niet alleen van de hand te wijzen,
doch bovendien met aandrang den terugkeer
van president Azana naar Madrid te eischen*
In het verloop van de buitengewoon opge
wonden discussies kwam het tot ernstige in
cidenten, waarbjj tal van deelnemers aan de
bijeenkomst elkaar met hun revolvers be
dreigden.
De vertegenwoordigers van het roode co
mité dreigden de leden der regeering aan te
klagen wegens verraad, zoodat minister Del
Vayo tenslotte zijn voorstel tot verplaatsing
van den zetel der regeering moest intrekken.
De vergadering maakte ook aanmerkin
gen op de houding van den Russischen ge
zant Mozes Rosenberg.
De minister van buitenlandsche zaken wees
evenwel op de krachtdadige ondersteuning
van de Moscousche regeering en kondigde
aan, dat den 25sten October zes Sovjet-Rue-
sische schepen met een omvangrijke ladinf
munitie uit een Russische haven zullen ver
trekken.
