H 0
m
HULDIGING D. GERHARDT.
DE DIVISIONISTEN.
burgerlijke stand.
N-I-E-T-N-A-A-S-T-ELK-A-A-R
MAANDAG 28 DECEMBER 1936
GRAND THEATRE.
Optreden van Vicente Escudero.
R K. SPÖRTVEREEN. „CELER".
VERKEERSONGEVAL.
DE EERSTE GAS- EN SCHERF-
VRIJE KELDER.
RESIDENTIEORKEST.
KERSTVIERING IN BURCHT
„DE VOGELS".
Bij zijn afscheid als directeur van
Ambachtsschool en Vakteeken-
school aan den Beukelsdijk.
s*r; i
AL ANDERHALF MILLIOEN MEER.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
De veerdiensten van de R.T.M.
VAN EEN FIETSENDIEF EN EEN
STIL STRAATJE
Bij het uitgedoofde licht.
DOODELIJK ONGEVAL IN DE HAVEN
De Kerst-tentoonstelling in het
- Museum Boymans te R'dam
geopend.
ROTTERDAMSCH PHILHARMONISCH
ORKEST.
LEON v d. HULST NAAR
VLAANDEREN.
UIT EEN PAAL GEVALLEN.
GEZELSCHAP JAN MÜ5CH.
De Sabijnsche Maagdenroof
J. E.
KANTONGERECHT TE ROTTERDAM.
TAL VAN INBRAAKJES.
Als variété-nummer brengt het programma
van Grand Théatre deze week het optreden
van den beroemden Spaanschen danser Vicen
te Escudero met Custodia Romero en Carmita
als zijn partnerinnen en Sabaa Gomez als be
geleider op de gitaar.
Zoo heeft Rotterdam, waar een afzonderlijk
optreden van dezen kunstenaar niet werd aan
gedurfd, dan toch de gelegenheid om met dit
exclusieve volkskunstgenre kennis te maken.
Want velen zullen de verdere filmvertooningen
voor lief nemen om Escudero en zjjn troep
in een verkort programma te kunnen zien op
treden.
Van een verdere bespreking kunnen wij ons
onthouden na de aandacht, welke wij bereids
hebben gewijd aan Escudero's optreden in
Den Haag en Amsterdam. Doch gaarne ves
tigen wij nog eens de aandacht op zjjn ver
schijnen in het Grand Theater.
Ter gelegenheid van het 4de lustrum heeft
de R. K. Sportvereeniging „Celer" Zondag
avond in het Patronaatsgebouw aan de
Stampioenstraat alhier een feestavond ge
geven.
Kapelaan Tesselaar, geestelijk adviseur
dier vereeniging, heeft den avond met een
kort woord, dat sprak van overwonnen moei
lijkheden, geopend.
Ónder regie van den heer Karei Tubbing
werd heit vroolijke spel in 3 bedrijven „Het
winnende doelpunt" door J. v. d. Heiden op
gevoerd.
Het buitengewoon prettige tooneelstuk, dat
op goede, vlotte wijze door de spelers ten too-
neele werd gebracht, heeft den spelenden een
dankbaar applaus na elk bedrijf, en tot slot
verscheidene open doekjes bezorgd.
Tot slot was er onder leiding van den heer
A. Piek een gezellig Kerstbal met medewer
king van „The Brighton Syncopators".
Het R. K. Tooneelgezelschap „Het Voeücht"
kan met groote voldoening op haar werk te
rug zien.
Zaterdagavond kwam uit de Zaagmolen
straat in de richting Zwaanshals een luxe-auto
bestuurd door J. S. wonende Rubenstraat.
Op hetzelfde moment reed er in de Benthui-
zerstraat een T. O. D. bus, bestuurd door L.
G. wonende Kleiweg te Sehiebroek. Volgens de
verkeersregels had aan de T. O. D.-bus voor
rang moeten worden verleend. Die voorrang
werd niet gegeven en daarom remde de chauf
feur van de T. O. D.-bus uit alle macht ten
einde een botsing te voorkomen. De aanrij
ding werd voorkomen, maar de passagiers in
de T. O. D.-bus werden flink door elkaar ge
schud, terwijl de 40-jarige N. Zizoo, wonende
Jan Willem Frisostraat te Hillegersberg, die
met zijn 5-jarig zoontje Jan op de eerste bank
zat, door de voorruit sloeg. Beide personen
kregen snjjwonden en zijn in de apotheek van
L. aan het Pijnaokerplein verbonden.
Tegen den chauffeur van de luxe-auto is
proces-verbaal opgemaakt.
in den laatsten tijd is de gas- en scherf-
vrjj kelder wel een punt van ieders belang
stelling, er wordt veel over geschreven en
gepraat, maar tot uitvoering komt het in
Verhouding bij particulieren maar heel wei
nig.
Thans is echten de NV. Intermetaal, welke
haar bedrijf aanpast aan den modernen tijd,
een der baanbrekers op dit gebied. Toen in
Juli 1936 plannen bestonden voor het verbou
wen van haar magazijnen en kantoren, was
in het allereerste plan een gewone kelder in
het verbouwingsobject opgenomen, waarna
zij na nauwkeurig en deskundig overleg be
sloot een gas- en scberfvrijen kelder ervan
te maken welke in de finesses is verzorgd.
De kelder is gemaakt als een doos, welke
rondom is opgesloten tusschen 1% steens
muren (33 c.M.) waarachter de wanden var
den kelder met een dubbele wapening ter
dikte van 15 c.M. De vloer van den kelder
is berekend op een belasting van 1500 K.G.
welke toelaatbaar Is, daar het gedeelte van
het gebouw, waaronder de kelder zich be
vindt, bestaat uit 2 verdiepingen en plat
dak.
Daar een trap in een kelder niet mag ont
breken, is deze ter plaatse van beton in
plaats van hout gemaakt.
Deze trap staat in de z.g. gaaaluia, De
deur welke toegang geeft tot den kelder is
naar buiten draaibaar en een stalen gasvrjje
deur staat op een stalen hoekijzeren kozijn.
De kelder is berekend op 16 personen.
Met medewerking van de zangeres Betty
v. d. Bosch heeft het Residentieorkest onder
leiding van Votto zijn derde middagconcert
gegeven, waarvan het tweede deel heel wat
interessanter was dan het eerste. De zangeres,
die liederen van R. Strauss, met prachtige
stemtechniek en mooie voordracht zong, wist
twee liederen van Moussorgsky vóór de pauze
heel weinig tot hun recht te brengen. Daarin
schoot haar stem en vooral haar dramatisch
accent te kort en onwillekeurig verlangden we
ernaar deze liederen te hooren door de zange
res Slobodskaya, die op het laatste Eruditio-
concert op zoo schitterende w(jze verschillende
Russische liederen voordroeg.
Het program van dit concert was hetzelfde
als waarover onze Haagsche muziekrecensent
reeds schreef. We behoeven er dus niet nader
op in te gaan: we willen volstaan met groote
bewondering en waardeering uit te spreken
voor de sublieme wijze, waarop Votto met
het orkest geest en gedachten van Dvorak's
„Aus der Neuen Welt" voor ons heeft doen
leven in sublieme schoonheid en sterke ge
voeligheid. Dirigent en orkest werden enthou
siast gehuldigd.
G.
Wat een stemmige en devote Kerstfeer
scheppen is, daarvan weten de Kruisvaarders
van het cohort St. Barbara het geheim te
openbaren. Zij hadden in hun Burcht „De Vo
gels" aan de Peperstraat een kerstversiering
aangebracht, die er werkelijk wezen mocht.
Natuurlijk vormde in echt katholieken geest
de Stal van Bethlehem het middelpunt dier
versiering. Lajgs de geheele breedte en hoog
te van het lokaal was met eenvoudige mid
delen een grot vervaardigd, waarin de levens-
groote figuren van de H. Familie in en naast
de Kribbe waren opgesteld.
Vooral deze Stal van Bethlehem heeft tjj-
dems de Kerstdagen veel belangstelling ge
trokken van katholieken In en buiten de pa
rochie.
Bij zijn afscheid van het nijverheids-onder
wijs wegens het bereiken van den 65-jarigen
leeftijd heeft Donderdag in Tivoli-bovenzaa)
een sobere, maar treffende huldiging plaats
gevonden van den heer D. R. Gerkardt, direc
teur van de Ambachtsschool en Vakteeken-
school aan den Beukelsdijk. Eenige honderd
tallen personen hadden aan den oproep van
het comité gehoor gegeven, om bij deze hul
diging tegenwoordig te zijn.
Nadat de heer Gerhardt in gezelschap van
zijn twee dochters door de commissie was
binnengeleid en aan de met palmen omringde
tafel had plaats genomen, nam allereerst de
voorzitter van de commissie, de heer Jac.
Couzij het woord. In de groote opkomst ziet
spr. een bewijs, dat velen van hun belang
stelling hebben willen doen blijken tegenover
den heer Gerhardt, aan wien dit afscheid is
bereid en die nu voor de laatste maal als direc
teur van de Ambachtsschool Beukelsdijk ir.
ons midden vertoeft. Wij weten, vervolgde
spr., hoe gij vooral in den beginne tegen dit
uur hebt opgezien. Uw verzoek, om deze hu!
diging vooral uiterst sober en eenvoudig te
houden hebben wij geëerbiedigd. Met enkele
woorden willen wij uw trouwe gade berden
ken, die in uw veelbewogen leven een krach
tige steun is geweest, die lief en leed met u
gedeeld heeft en twee jaar geleden van u is
heengegaan. Zoo uw vrouw dit uur had mogen
beleven, zou zij hebben getuigd: deze huldi
ging is niet onverdiend.
Gij naamt in de ruimste beteekenis van het
woord een uitzonderlijke plaats in, omdat gij
in tegenstelling met zoovele anderen nooit op
den voorgrond trad. Uw voorname beschei
denheid, die u siert, heeft u vooral tot terug
houdendheid genoopt. Gij hebt blijmoedigheid
en zonnigheid om u heen verspreid, gij waart
de humane chef, een eminente en beminde
directeur, die met het groote vertrouwen, dat
u in het leerarencorps stelde, nauwgezetheid
en plichtsbetrachting wist aan te kweeken.
Niet ieder zal precies op zijn 65en geboorte
dag afscheid nemen, zooals u. Wij wenschen,
dat u nog vele jaren in goede gezondheid van
een welverdiende rust moogt genieten.
Vervolgens voerde het woord de heer G. A.
Grootehaar, rijksinspecteur voor het nijver
heidsonderwijs, die de snelle promotie van den
heer Gerhardt in herinnering bracht. U is
aldus spr. niet een directeur geweest, die
zich veel naar buiten heeft bewogen. U heeft
zich heel sterk bepaald tot het werk in de
school en dit met groote blijmoedigheid ge
daan. Door uw wijs beleid en uw voorzichtige
leiding werd de school tot grooten bloei ge
bracht. Met tact hebt ge uw leeraren den juis-
ten weg gewezen en waardeering voor hun
werk getoond en daardoor bij vele leeraren
de gaven tot ontplooiing gebracht, die in hen
schuilen. Spr. wenscht den heer Gerhardt een
prettigen levensavond toe en hoopt, dat zijn
otium cum dignitate van zeer gezelligen aard
zal wezen.
Als vertegenwoordiger van het gemeente
bestuur, sprekende mede namens wethouder
Ratté, voerde de heer J. A. Nooteboom, ge
meentelijk inspecteur van het nijverheidson
derwijs, het woord. Spr. schetste allereerst de
verhouding tusschen de scholen voor nijver
heidsonderwijs en de gemeente. Het aantal
jonge menechen, onder uw leiding opgekweekt,
is gegroeid in de duizenden, vervolgde spr.
Daarom is het begrijpelijk, dat de gemeente
er gi cot belang bij heeft, wie aan het hoofd
van zoo'n inrichting is gesteld. Ik verheug
mij, dat ik u namens het gemeentebestuur
hulde en dank mag brengen voor alles, wat
u ten bate van de Rotterdamsche jongens ge
daan heeft. Spr. wenscht ook dank te zeggen
als voorzitter van de contactcommissie voor
het vakteekenonderwijs. De spaarzaam gege
ven adviezen werden altijd bijzonder op pril»
gesteld. Spr. besluit met de dichtregels: Ach.
wieviel 1st dir geblieben und wie sehön ist
noch die Welt.
Bi) ontstentenis van den heer O. S. Knott-
nerus als voorzitter van de Vereeniging De
Ambachtschool, voerde de penningmeester,
de heer H. Nijgh, het woord. Spr. herinnerde
aan den voorganger van den heer Gerhardt,
den heer Lantinga, die dertig jaar het direc
teurschap had waargenomen op een wijze, die
hem tot vermaardheid zelfs buiten onze gren
zen heeft gebracht. De thans scheidende
directeur heeft de taak, om de leiding der
school uit zoo bekwame handen over te moe
ten nemen, voortreffelijk ten uitvoer gebracht.
Spr. schetste vervolgens met .cijfers en ge
gevens den bloei van de Ambachtsschool sinds
het jaar 1914, toen de heer Gerhardt directeur
werd. De uitstekende resultaten zouden niet
mogelijk zijn geweest, wanneer de heer Ger
hardt niet ware een paedagoog van de aller
beste soort, een opvoeder van jongens niet
alleen, maar ook van leeraren. Niet te ver
wonderen, dat er onder de directeuren van
ambachtsscholen in Nederland er twaalf zijn,
die hun scholing onder leiding van den heer
Gerhardt hebben ontvangen. Spr. biedt als
herinnering aan de persoonlijke verhouding
met de bestuurderen een dagelijksche herin
nering aan in den vorm van een gebeeldhouw
de kist.
Opnieuw verkreeg nu de heer Couzij bet
woord, om namens het comité, bestaande uit
leeraren, die onder leiding van den heer Ger
hardt hebben gewerkt, een kleine opdracht
te volbrengen. U wilde, zei spr., bloemen noch
geschenken aanvaarden. Maar gij hebt, zooals
alle menschen, een hobby, n.l. reizen en ge
nieten. Spr. biedt een collectie prospecti van
reizen aan, waaruit de heer Gerhardt een
keuze kan doen.
Vervolgens voerden nog het woord de heer
W. de Groot namens de leeraren van de Am
bachtsschool, de heer Sandifort namens de
leeraren van de vakteekenschool, de heer Of
ten, namens de twaalf directeuren-leerlingen,
de héér Born namens de Vereeniging tot op
leiding van handwerkslieden in Nederland, de
heer Visser van IJzendoorn namens den bond
van vereenigingen tot het geven van nijver
heidsonderwijs, de. D.J. Schoonhoven namen3
de vereeniging van christelijk nijverheidson
derwijs in Rotterdam en eindelijk ds. G. West-
meiaen namens de vereeniging van Vrijzinnig
Hervormden.
De heer Gerhardt heeft ten slotte een har
telijk dankwoord gesproken, waarna allen ge
legenheid kregen van den scheidenden direc
teur afscheid te nemen.
Keerde Maatschappelijk Hulpbetoon
in 1936 meer uit dan in 1935.
In de periode van 1—28 November is door
den Dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon
uitgekeerd ƒ1.982.278.10 tegen ƒ1.903.257.83
in het overeenkomstige tijdvak van 1935.
Over de eerste elf maanden van 1936 is
nu uitgekeerd 22.953.809.20 tegen
21.480.466.51 in het zelfde tijdvak van 1935.
De Berlijnsche brandweer in actie tijdens het blusschingsiverk van den brand,
welke gisteren in de onder grond sche te Berlijn uitbrak.
In de vergadering der Staten van Zeeland
kwam aan de orde het voorstel, om aan de
R. T. M. te Rotterdam van 11 Juni 1936 tot 31
December 1936 voor den veerdienst Anna Ja
cobs—Zijpe ten hoogste 4116,50 en voor den
dienst NumansdorpWillemstad 058,50 sub
sidie te verleenen, te besluiten in beginsel be
reid te zijn, een evenredig deel te dragen in de
verbetering en ook in de eventueele nadeelige
gevolgen voor den exploitant.
Daarbij is van verschillende zijden aange
drongen op loslaten van den band met de R.
T. M., die niet voor een goede exploitatie zorgt.
Sommige leden wilden liever een anderen par
ticulier de zaak zien leiden, weer anderen wil
den een provinciaal veer Anna JacobaZijpe.
Het resultaat was, dat de eerste subsidies
werden toegekend met 14 tegen 13 stemmen;
de verbetering van het veer met 35 tegen 1
de deelneming in eventueel verlies werd door
Ged. Staten ingetrokken.
Hierna kwam de begrooting 1937 aan de
orde.
Bij de algemeene beschouwingen kwam o.a.
naar voren, dat men moet aansturen op meer
werkverschaffing, vooral in bepaalde deelen
der provincie, waar men meer voor steun dan
voor werkverschaffing voelt uit financieele
overwegingen. Ook de nivelleeringen van de
provinciale belastingen passeerden de revue.
Het kwam ook tot een dispuut tusschen de
S. D. A. P., waarvan de heer Onderdijk er op
wees, dat hij niet is voor het aan banden leg
gen der N. S. B.-leden, terwijl de heer Vie-
nings (R.K.) juist 't houzee-geroep wilde te
gen gaan.
De heer Dekker (N. S. B.l kwam tegen een
en ander op en diende eenige moties in, slaan
de op het niet steunen van liefdadigheidsinstel
lingen, waarvan de bestuursleden bezoldigd
zijn, het niet herkiesbaar zijn van leden van
Ged. Staten als zij 70 jaar of ouder zijn te
gen uitbreiding van den Zondagsdienst op de
Westerschelde en een tegen' het toelaten van
vergaderingen van de Dageraad.
Geen der moties kreeg voldoende ondersteu-
Zaterdagavond ging iemand op bezoek bij
kennissen in de Van Brakelstraat, alwaar hij
een pakje moest afgeven. De man plaatste
zijn fiets voor de deur, nadat hij het vehikei
op slot had gedaan en ging naar boven. Toen
hij echter een minuut of wat later weer bul
ten op de straat kwam, was het karretje ver
dwenen. Iemand aan de andere zijde van de
straat, die toevallig voor het raam zittende,
had gezien, dat een manspersoon de fiets had
meegenomen, gaf eenige aanwijzingen in welke
richting hij den dief bad zien weggaan, terwijl
een derde nog wist te vertellen in weik pand
de man was verdwenen.
Onmiddellijk waarschuwde de bestolene zijn
kennissen, die het bewuste pand in de gaten
zouden houden, terwijl hij zelf naar het bureau
van politie aan de Witte de Withstraat trok,
om hetgeen hem was overkomen mede te dee
len.
Een agent ging mee naar het pand. Er werd
gebeld, doch de deur bleef gesloten. In ver
band met het feit, dat juist Zaterdag ver
schillende aangiften van diefstal van fietsen
in deze omgeving waren gedaan, werd een
rechercheur opgeroepen en deze verschafte
zich toegang tot de woning, die geheel duister
werd gehouden.
In een zij-kamertje t:of men in het donker
een vrouw met eenige kinderen aan. De man
was onvindbaar. De vrouw zeide Het bellen
niet te hebben gehoord.
De rechercheur ging op zoek en op een
bovenkamer trof hij 9 fietsen aan, benevens
een groot aanta! onderdeden. Bij deze fietsen
stond ook bet juist gestolen rijwiel.
Nadat alle gestolen voorwerpen ware over
gebracht naar het bureau aan de Withstraat,
werd in den loop van den avond de dief aan
gehouden. Hij is de 39-jarige chauffeur W. J.
A„ die inmiddels heeft bekend. Hij ts inge
sloten.
Man op slag gedood.
Donderdag was de 41-jarige klinker M. Bo-
gert, egwoond hebbende tn de Voetsuisstraat
plaat liep onder een luchtkoker door, werd
gert, gewoond hebbende in de Voetsiusstraat
met werkzaamheden bezig op het bij de Rot
terdamsche Droogdok Mjj. liggende Brazi-
liaansche s.s. „Faama Heber",
Op het moment, dat de man over de vuur
plaat Uep onder 'n luchtkoker door, werd door
dezen koker een plank naar beneden gewor
pen. Deze plank kwam juist op het hoofd van
den man terecht, die op slag werd gedood.
Per politie II is het stoffelijk overschot
naar het bureau van de rivierpolitie overge
bracht.
Het is een goed denkbeeld, om de speciale
tentoonstellingen in de musea te wijden aan
een persoon, groep of school. In het bijzonder
deze Rotterdamsche Kersttentoonstellingen
zijn voor het groote publiek bestemd en be
ter dan dit te onthalen op een veelheid van
Uitingen die toevallig vereenigd zijn, is het,
een inzicht te geven door een geheel, dat dui-
delijken samenhang vertoont.
Deze tentoonstelling van de- divisionistische
school is een gelukkige greep geweest. Men
heeft een collectie bijeengebracht, die bijzon
der de moeite waard is, wat wij nog wel nader
hopen aan te toonen.
Gistermiddag heeft de opening plaats ge
had, waarvoor groote belangstelling bestond.
Wij zagen er den burgemeester, mr. P. Droog-
leever Fortuyn, den wethouder J. B. J. Ratté,
het echtpaar Kröller-Müller en verscheidene
bekende figuren uit de kringen van kunst en
kunsthandel.
De burgemeester heeft een kort openings
woord gesproken en dank gebracht namens
het gemeente-bestuur voor de gebleken be
langstelling. Zij wekte de verwachting, dat
velen dit voorbeeld van de aanwezigen zou
den volgen en dat de tentoonstelling zich in
een druk bezoek zou mogen verheugen.
De burgemeester wees erop, dat wederom
menig werk in bruikleen was verkregen uit
de collectie van mevrouw Kröller, thans de
KroUer-MUUer-sUcbting, en bracht daarvoor
den heer en. mevrouw Kröller bijzonder dank.
Deze Kerst-tontoonstelling wordt aldus tot
een gebeurtenis gemaakt, wat dóór hét. ge
meentebestuur zeer wordt gewaardeerd.
Vervolgens deed de burgemeester mededee-
Hng over de schenking van dr. Bieren» de
Haan, waarover men in het avondblad heeft
kunnen lezen.
De directeur van het museum, daarop het
woord verkrijgende, gaf een overzicht van
de periode van Seiirat tot Toorop, welke de
expositie omspant.
Den 15den Mei 1884 werd in een barak,
staande in den tuin van de Tuilerieën te Pa
rijs, de eerste tentoonstelling van de. Onaf-
hankeltjken geopend. Zij beteekende een de
monstratie tegen de „Salon des Artistes
Francais" van alle kunstenaars die streden
tegen de conventie die daar hoogtij vierde.
Onder de exposanten bevonden zich: Georges
Seurait, Paul Signac. Henri-Edmond Cross en
Charles An,grand. Zij streefden, zonder elkaar
te kennen, hetzelfde doel na. De band werd
langzamerhand Inniger; anderen voegden zich
bij hen.
Gebaseerd op de wetenschappelijke onder
zoekingen van Chevreuil, Helmholz, Rood en
Humbert de Superville werd de formule van
het divislonisme in de praktijk gebracht. De
tegenstelling van zuivere kleuren naast elkaar
op het doek gebracht, deed een sterker bouw
en grooter tinteling ontstaan.
Reeds in 1874 waren nieuwe tendenzen naar
voren gekomen. De groep der Impressionisten
met Manet en Monet als voornaamste repre
sentanten, stelde voor het eerst bi) Nadar ten
toon. In 1886 werd een gecombineerde ten
toonstelling gehouden, waar het streven der
Divisionisten voor het eerst ten volle tot
uiting kwam.
Uit eerbied voor hun directe voorgangers,
noemden zij zich Neo-Impresaiónisten. Seurat
had zijn meesterwerk „La grande Jatte" vol
tooid. Het groote doek deed een schandaal
ontstaan. De eerbied en bewondering van an
deren werd er des te grooter door. „Lè Cha-
hut", het tweede meesterwerk van Seurat be
vindt zich als Inzending van de Kröller-Müller
Stichting op deze tentoonstelling.
De Vlamingen Theo van Rijsselberghe en
Henri van de Velde, traden in ditzelfde jaar
toe- Exposities van de „XX" en de „Libre
Esthêtique" te Brussel, brachten hun opvat
tingen verder naar het Noorden. Het is daar
dat Jan Toorop hun invloed onderging.
Een vergelijking van het werk van Seurat
en Signac met Rijsselberghe en Toorop toont,
zooals vanzelf spreekt in eenzelfde techniek,
het verschil van persoonlijkheid en van land
aard. Georges Seurat, In 1891 op twee-en-der
tigjarigen leeftijd reeds gestorven wist in he
bijzonder rhythme en stijl te bereiken.
Veel dank moet gebracht worden aan ade
inzenders, in het bijzonder aan het bestuur
van de Kröller-Müller Stichting, uit wier rijk
bezit niet minder dan 51 schilderijen werden
afgestaan. Mede dank zij het goede inzicht
van den heer H. P- Bremmer, konden op het
juiste moment deze thans kostbare- werken
verworven worden. Moge deze tentoonstelling
zoo besloot spr., die voor het eerst in ons
land een zoo uitgebreid geheel vertoont, de
aandacht trekken, die zij verdient.
Hierop werd de tentoonstelling bezichtigd.
Bach'g Weihnachts-oratorium.
In den tijd van vier dagen hebben we twee
maal Bach's Weihnacliits oratorium gehoord
en beidie malen is de uitvoering een teleurstel
ling voor ons geworden; de tweede maal nog
grooter dan de eerste, omdat ,de uitvoering
door -het Philharnionisch orkest en het Phil-
harmonisch koor onder leiding van Flipse, de
gerechtvaardigde verwachting deed koeste
ren een reproductie te krijgen, die technisch
en geestelijk in orde zou zijn. Noch het een,
noch heit ander was het geval.
Het is weer opnieuw gebleken, dat Bach
aan leiding, koor, orkest en solisten zeer bij
zondere eisehen stelt, waarvan niet, zonder
schade te doen aan de innerlijke waarde en
uiterlijke schoonheden kan worden afgewe
ken. Eenheid van stijl, eenheid van vormen
moeten toch zeer op den voorgrond staan,
maar door de zeer persoonlijke en dan nog
wisselende interpretatie van den dirigent,
van de verschillende choralen bijv., kwam die
eenheid in het gedrang.
De diepe ontroering, die den geloovlgen
mensch bevangt op het hoogheilig Kerstfeest;
de eenvoud om het aanminnige der Godde
lijke liefde, die zich openbaart onder den
zichtbaren vorm van een klein Kindje, de
Eeuwige Zoon des Vaders, door Bach zoo diep
religieus en vol biddende Godsvrucht in deze
muziek tot uiting gebracht, is in deze uitvoe
ring zoo weinig levend geworden, dat maar
een heel enkele maal de innigheid der Kerst
gedachte tot uiting kwam. Het bleef te veel
bij uiterlijkheid en dan nog een uiterlijkheid,
die aan schoonheid nog al wit te wenschen
liet.
De uitvoering droeg sterk het karakter van
ongeacheveerdheid, van ruwheid zelfs, van
onevenwichtigheid en maakte, we gelooven
niet dat we ons vergissen, den indruk van
onvoldoende voorbereiding hoofdzakelijk bij
het orkest. Bi) het orkest vooral gebeurden
dingen, die niet mochten voorkomen. We be
hoeven alleen maar te herinneren aan de
weergave van de „Sinfonia", waarmede het
tweede deel wordt ingeleid, om nog maar te
zwijgen van de minder precieuse afwerking,
die meermalen was te constateeren, en die we
van dit ensemble niet gewend zijn.
Ook het zingen van het koor was dikwijls
zoo, dat er geen aanleiding was om er met
lof over te spreken. Wij hebben het bjj vorige
gelegenheden heel wat beter gehoord. Behal
ve in sommige choralen, waar moeien zang
werd gegeven, kenmerkte de uitvoering, wat
het koor betreft, zich door ongerustigheid, ge
brek aan warmen, bloeienden klank, en af
wezig zijn van adeldom en distinctie. De so
pranen waren in de hooge noten schel en vlak
en de zuiverheid was daar evenmin in de
perfectie. De mannenstemmen, het zwakste
deel van het koor, waren dikwijls in den mas
saklank niet te onderscheiden. De alten wa
ren verreweg het beste; zij produceerden een
warmen en beschaafden toon.
Als solisten werkten mede Ankie van
Wickevoort Crommelin en Jo v. d. Meent
Walter, die ook Woensdagavond bij Rotte's
Christelijk Gemengd Koor solleerden en te
wier opzichte, na deze uitvoering, geen aan
leiding is onze meening te herzien.
Jahon v. d. Ploeg (tenor) en Bas de Groot
(bas) waren de heeren-solisteit Aan de
Groots zingen en voordracht is nog wel een
en ander te verbeteren. Zijn stem is nog te
vlak en van te weinig draagkracht; ze kl.t'lu
hogrzoo' ei£' nuchter, zonder ziel. Ztfn voor
dracht moet bovendien' nog aanmerkelijk aan
persoonlijkheid winnen.
Van de Ploegs geluid is ontegenzeggelijk
van mooie en klare kwaliteit en sinds we hem
voor het eerst hoorden is een aanmerkelijke
verbetering te constateeren. Enkele hinder
lijke gebreken zal hij nog moeten afleeren.
Daar zijn bijv. in het hooge register de nog te
geknepen toonvorming, en dat onvoorbereid
en onbeheerscht toontreffen; waardoor het
timbre wordt verruwd en gloed en glans af
wezig blijven. De aria „Frohe Hirten eilet" is
tebnisch een nog te zware opgave voor hem,
alhoewel er al veel goeds in te waardeeren
viel.
Bij Marinus FUpKe en Ferdinand Timmer
mans waren de eerbalo- en orgelpartjj in goe
de handen.
G.
De voordrachtkunstenaar Leon van der
Hulst, die onlangs op uitnoodiging van het
Ministerie van Onderwijs voor de Vlaamsuhe
Radio is opgetreden, is thans aangezocht om
in tal van plaatsen in Vlaanderen voordracht
avonden met werken van schrijvers in vroo-
lijkén trant te komen geven.
Donderdagavond om 9 uur is de 21-jarige J. A.
Dekkers wonende Aelbrechtsstraat, terwijl hij
bezig was met het aanbrengen van versierin
gen in de van Heeldwarastraat uit een 7 M
hoogen paal gevallen, die, afknapte. Met in
wendige kneuzingen en een gebroken P°ls ls
de man opgenomen in het ziekenhuis aan den
Coolsingel.
De paal viel door een ruit van de woning
van den heer D. van Beek. De ruit werd ver
nield, doch verdere persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
Aangiften van 24 December 1836.
BEVALLEN: S. M. E. Ofman geb v Tjitert
d- A. v. Niadelt geb. Both cl, M. M. Hopater
geb, Kuijpers d. - E. de Boer geb. Hooijberg z.
H. D. Rtjna geb. v. d. Berden z. M. Stuif
zand geb. v. d. Linden z. "oeüzema geb.
v. Gelder z. - J. M. J- A. ten Cate geb. Voe
d. N. V. Tatenhove geb. atarn H M
v. d. Over geb. Vermeulen z- M. P. Engel-
berta geb. Hamerslag d. H. K. Hausdorff
geb. Gradenwitz d. Graphorn geb. v.
Leijenhorst d. B. M. Hofele geb. Klooster d.
C. H. V. d. Poort geb. Nijman d. - A. G.
v. Lit geb. VerweU z. J. c. de Zeeuw geb.
Bogedr - B. v. d. Boom geb. v. d. Haalt d. -
M. 't Hooft geb. Mohjn d. j. p Verstraeten
geb. Gijz<£ A. A. v. Dalen geb. Kamp
1 r sJ:AP-sW™A?bUTdeMeer d' Brlnk8r
vSSST 2?', de Vis lm- 42 j? en O. M. c.
Verhoomi jd. 23 j. - A j. Koen Jm. B0 j. en
M H t ri' v r J' 0c,la Jm' 37 3' en
V,en If 28 I - N. C- Monster Jm.
n,r en M. L. E. van der Helde gesch. vr.
jw. 38 j. en G. Stern jd. 28 J.
OVERLEDEN: S. Ulianchenco ongeh. m. 42 j.
L C. Cahn m. van B- Rozenburg 60 j.
D. Meerits vr. van H. Eliaear 5fl j. D. Hoft-
ijzer wedr. van L. Blom 80 j. J. Rus Hartland
wede. v. M. de Bakker 74 J. A. W. Koreman
wedr. v. W. C. Kroep 53 j. A. N. de Ruüter
m. van W. Mol 75 J. - J. Lengkeek m. van J.
E. Mlddelweterd 38 J. - T. H. M. Verberck vr.
V. H. A. Brunia 54 j. L. Anker wede. v. Jfc*.
van Zwienan 74 j, C. Slbr(jns vr. van J. 11.
Wijnen 31 J. - A. C. Klevith geach. vr. v. C.
v. Delft 65 J. P .J. C. Stoffels m- van 8. W.
F. v. Leeuwen 78 j. C. de Fluiter vr. van J.
Ruiter 61 j. - J. C. La Grouw wede. van P.
C. Nielsen 83 J. J. A. PU' "1 van M.
Westerveld 78 j. - A. Y. v. d. B«rs wede. v.
W, v. d. Gaauw 72 J. - A. Schilt ogneh. m. 58 1.
G. Broeksma vr. van L. Veltman 65 j, p
v. Vliet vr. van C. J. Mahn 48 J. - H. F. W.
v. d. Melden ongeh. vr. 84 J. G. C. Slagmolen
ongeh vr. 65 J. L. Dorsman wedr. v. A. Bree-
man 84 j. - 8, Boele wede. v. M. v. Deursen
Tl j. C, Sint-Annaland z. 5 j. M. Hersman
gesch. m. v. C. Lookerman 46 J, J, p. Mackloet
onneh. m. 25 J. - C. Renard wede. v. J. Dekker
66 jl. B. den Baars wede. v. P. Groenendijk
67 j. H. v. d. Meuten m. van M. v. d, Griend
56 jaar.
Voorts al» levenloos aangegeven: W, M. Ro-
mundè geb. Verbeek z. Al, J. v. d. Sande geb.
Kling z. G. Lagendijk geb. v. ,d. Sluis z.
Wie zal het in deze tijden een tooneeldirec-
tie kwalijk nemen, als zij tegen de uitputting
van haar gezelschapskas 'n paardenmiddeltje
aanwendt, dat zelden gefaald heeft, ook al
is het dan in casu de presentatie van een
klucht, welks auteur tot het kwartet behoort,
dat volgens de geschiedenis van het drama
beter verzwegen had kunnen worden?! Een
mensch leeft wel niet van brood alleen, maar
geen enkele maag heeft nog met louter kunst
een lichaam kunnen voeden. En wanneer zelfs
Dr. Royaards en de Rotterdammers (met
Henri Poolman) in de vettere jaren niet ge
schroomd hebben „De Sabijnsche maagden
roof" af te draaien, waarom dan Jan Musch
er leelijk voor aangekeken? Het Buziau-isme
heeft trouwens als caricatuurkunst. recht van
bestaan de maand Januari zal het weer
bewijzen en als anderen het ook eens een
keer beoefenen willen, mag er niet altijd met
twee maten worden gemeten.
Tooneel-directeur Striese is van het ras
der Henri de Lagardière'shij gaat niet dood,
hij blijft leven. Von Schönthan heeft zelf
voorspeld dat zijn „Raub der Sabienerinnen"
het langst repertoire zou houden en hij gaat
gelijk krijgen. Dank zij de omstandigheden.
Dwongen die niet tot noodsprongen, 't stuk
zou van de armen zijn begraven en, niemand
zou bloemen hebben aangedragen.
Jan Musch en Jeanne van Rijn (als Rosa,
de dienstbode) gaven hun rollen voor honderd
procent de eer die daaraan toekwam, door er
een clownerie van te maken. Onzin moet nu
eenmaal onzinnig worden gespeeld. Geen won
der, dat er gijn in de zaal was, als bij de best
geslaagde revue-scènes. Ze werden waardig
gesecondeerd door Jaap van der Poll, als „pro
fessor" Gollwitz, de onbenulligheid in persoon;
en door van Staalduynen als de luidruchtige
Grosz, Lize van der PollHamakers als de
bedillerige moeder en door vele anderen.
Zooals vanzelf spreekt, was de improvisatie
niet van de lucht en al mag ze dan misschien
wel eens gediend hebben als handige camou
flage, wanneer de juiste tekst niet direct op
de lippen wilde komen, het publiek had er
In ieder geval schik in. Daar was het maar
om te doen.
In aanmerking genomen, dat we tegen
woordig niet veel gewend zijn, was de Groote
Schouwburg niet onbevredigend bezet.
Geen prijsopdrijving-
Voor den kantonrechter mr. J. H. v. d. Meu-
len Is gisteren voortgezet de^ behandeling van
de zaak tegen den 44-jarigen S. J. de V., di
recteur eener vennootschap te Amsterdam,
die zich aan onredelijke prijsverhooging zou
hebben schuldig gemaakt door in October voor
stof van een heerenjas 8.60 per meter te
yragen terwijl voordien die prijs 6.50 was
geweest.
Bij de eerste behandeling had verdachte zich
bij monde van zijn raadsman, mr. F. W. Goud
smit, beroepen op een stijging van de wolprij-
zen, die met de waardevermindering van den
gulden, de prijsverhooging van 2.10 per me
ter had veroorzaakt. Twee leden van het per
soneel van verdachte hadden bevestigd, dat de
wolprijsverhooglng haar invloed had doen
•jolden.
De ambtenaar van liet O.M^ mr. C. W. ha»
.•on van -bedem-' had "in verband met dit ver
weer- het hooren van een onpartijdigen des
kundige noodzakelijk geacht.
Dit verhoor heeft thans plaats gehad. De
beer M. Kattenburg, onderdirecteur van een
vennootschap alhier, verklaarde, dat er inder
daad een prijsstijging van wol te constateeren
is geweest, die vooral na de monetaire maat
regelen haar invloed heeft doen gelden. Die
prijsstijging bedraagt van 15 tot 45 pet De
deskundige achtte een verhooging als door
verdachte i repast niet onredelijk.
De. ambten •-•ar van het O.M. merkte in zijn
requisitoir cp, dat men hier niet kan spreken
van een ondoordachte vervolging, aangezien
verdachte in het vooronderzoek in het geheel
geen beroep gedaan heeft op een wolprijsver
hooglng Gezien die stijging achten de ambte
naar hier ge?n sprake van prijsopdrijving en
hij adviseerde dan ook tot vrijsp.aak.
De verdediger mr. F W. Goudsmit kon zich
met het requisitoir vereenigen. Inderdaad is
het fout geweest, dat verdachte die zich steeds
achter de economische maatregelen van de
regeering heeft geplaatst, zich niet op de wol-
prtjsverhooging heeft beroepen. Pleiter zeide
overtuigd te zijn dat de kantonrechter hier een
vrijspraak zal geven.
De kantonrechter dadelijk uitspraak doende,
sprak verdachte vrij.
ïn den nacht van Zaterdag op Zondag heeft
men zich door middel van valsehe sleutels toe
gang verschaft tot de navolgende woningen:
Bij H. M. aan da Insulindestraat, alwaar
twee gouden ringen werden ontvreemd; bij D.
v. d. M. aan de Vijverhofdwarsstraat, waar 20
gulden werden gestolen; bij mej. E. R. wonen
de aan den Goudschesingel, waar een radio
toestel werd meegenomen; bij M. M. B. aan de
Almondestraat waar de kamers overhoop wer
den gehaald, doch waar niets vermist wordt
en bij W. T. A, v. d. V. wonende Schefferetraat,
waar een regenjas en een bedrag ad 16.50
werden gestolen.
Nog werd ingebroken in een manufacturen-
magazijn aan de Hoogstraat. Hier wore,en
vermist tafel- en ontbij11®1*®"®'
Van Vrijdag op Zaterdag -men zich
toegang verschaft tot de woning van W. de
J. aan de Spanj»ardatraat- ïïen bankbiljet van
100 gulden Plua een aatital vreemde munten
werden gestolen. In dien zelfden nacht werd
ingebroken in dea winkel van W. A. v. d. B.
aan den Matheqesserweg. Uit een vitrine werd
een regenjas gehaald.
zaterdagavond heeft men zich toegang ver-
schaft, tot de woning van B. de B. aan de
Duyststraat. Een gouden collier wordt ver
mist. Zondagavond werd ingebroken in de
woning van M. K. aan de Vlerambachtstraat.
kien doosje met 20 gaspennlngen werd mee
genomen.
Uiterst hinderlijk en vol ge
varen is het, wanneer meer
dan twee fietsers naast elkaar
rijden. (Op smalle wegen
en paden Is zelfs twee nog
te veel