M'
DE
KERK EN HET KOMENDE
NIEUWE SPANJE.
buitenlandsche
A.S. GOEDE WEEK-CEREMONIEN
TEN VATICANE.
m
Z. H. Em. kardinaal Goma y Tomas
geïnterviewd
Oviedo omsingeld.
KRONIEK.
STEUNT ROOSEVELT
LEWIS?
DONDERDAG 4 MAART 1937
De wereld is ziek.
av^ch1fnr?nomie"wereid; dat siechts
ZAL DE PAUS DEELNEMEN
AAN DE PLECHTIG
HEDEN
Belangstelling van de Romeinen
en de pelgrims uit het
buitenland.
Het vergelijk in Amerika's
staalindustrie.
ZEVEN ARBEIDERS Bij AARD
VERSCHUIVING GEDOOD.
Van officieele zijde worden de andere
industrieën aangespoord, eveneens
de 40-urige werkiveek en loons-
verhooging in te voeren.
1VEW VORK, 3 Maart. (UNITED
I PRESS.) De positie van Lewis,
Jen leider van het comité voor indu-
strieele orgam8atie (Ci0), als „indu-
stripdictatoi jn de Vereenigde Staten,
is aanzienlijk versterkt door het tot
stand komen van het compromis met
tie staal-indnstiie, hoewel zijn eisch
inzake het „closed shöp".principe nog
steeds niet werd ingewilligd.
De overeenkomst met de staalindustrie
EEN DROOM VAN FORD.
ffi HiWPrf®
DE HAND DER H. THERESIA
Relikwie uit de macht der rooden
thans onder Franco's hoede.
Sociale gerechtigheid is de
eerste eisch.
De kwestie van een Concordaat
en van eventueel herstel der
monarchie.
Een ideale gemeenschap
in Zuid-Georgia.
DE EXPLOSIE IN POLEN.
Geestdrift en ontroering bij de
terugvinding.
Nieuw offensief van Franco
op liet front van Bilbao?
VAN DE FRANSCH-SPAANSCHE
GRENS, 3 Maart. (UN. PRESS.)
In weerwil van hun heldhaftigen
tegenstand tegenover de roode over
macht hebben, volgens hier ontvan
gen berichten, de verdedigers van
Oviedo hun laatsten verbindingsweg
met de buitenwereld thans verloren
en zijn ze nu van alle kanten door de
hen belegerende Asturische en Bas-
kische strijdkrachten omsingeld.
ROODE WOEL ARBEID IN
AMERIKA. J
De zeeliedenstaking indertijd door de
communisten geprovoceerd
DEGRELLE PROCEDEERT TEGEN
DE „SOIR".
DE KLUIZENAAR VAN
DE SAHARA.
X)e bijeenkomst van de conferentie der
Oslo-staten, gisteren te 's-Gravenhage ge
houden, heeft internationaal veel belangste
ling gewekt. Sinds het oogenblik, dat Neder
lands minister-president, dr. H. Coujn, a
uitnoodigingen verzond, en deze door de
geïnviteerde staten met een zekere gretig
heid werden aanvaard, is er door den een
met voldoening, door den ander met een
zekere ontstemming, door velen ook met
een merkbare onrust over gesproken en ge
schreven. Er werd aan het streven er Os o-
staten, dat toch zuiver economisch gericht
is, zelfs een politieke beteekems gegeven en
zoo was het mogelijk, dat een land en
natuurlijk ook één richting in ons eigen
land in onverbreekbare samengekoppeld-
heid tegen deze conferentie protesteerde.
Op het oogenblik hebben we nog slechts
met een bespreking *an regeeringsdeskun-
digen, niet van officiïele gedelegeerden te
doen,' al ligt 11 et in c'e. bedoeling om deze
officieuse onderhandelingen zoo spoedig
mogelijk door een conferentie, welke bin
dende besluiten kan nemen, te doen volgen.
Zooals de zaken er echter momenteel voor
staan, is alles nog slechts verkenningswerk,
voorbereiding van het terrein, waarop later
de volle en vruchtdragende arbeid kan ver
richt worden.
Er bestaan nog geen grondslagen, om nu
reeds een meening over de kansen der con
ferentie uit te spreken. Minister-president
Colijn zelf was in zijn openingsrede werke
lijk niet al te optimistisch. Hij wierp zelf
twee moeilijkheden op: de meestbegunsti-
gings-clausule en de houding der groote mo
gendheden, welke, zelfs als alle betrokken
staten: België, Denemarken, Finland, Lu
xemburg, Nederland, Noorwegen en Zweden
tot een accoord zouden komen, het ge-
heele verrichte werk zouden kunnen ver
nietigen. En we meenen ons niet te vergis
sen, als we onder, boven, voor en achter de
woorden van Colijn de hoop, misschien zelfs
de verwachting lezen, dat de conferentie
der Oslo-staten het uitgangspunt, de daar te
nemen besluiten de basis van een nieuwe
economische wereldconferentie zullen wor
den. Reeds in den aanvang zinspeelde de
ministerpresident op de mislukking van tien
jaren geleden, en ook de Engelsche pers heeft
herhaaldelijk laten doorschemeren, dat En
geland voor een dergelijke uitbreiding der
besprekingen veel voelde. Met Colijn acht
zij h^t oogenblik daartoe minder ongunstig
dan sinds lang het geval was, vooral sedert
in September tusschen de Vereenigde Sta
ten, Engeland en Frankrijk een overeen
komst op monetair gebied tot stand is ge
komen, waarbij zich verschillende andere
staten hebben aangesloten.
En als ten slotte uit de conferentie der
Oslo-staten geen economische wereldconfe
rentie zou groeien, dan zou het ons aller
minst verwonderen, als Londen zich bereid
zou verklaren met het geheele Britsche im
perium tot dit complex toe te treden.
Dit is intusschen een zorg vobr latex da
ge». Voorloopig zal de Haagsche conferentie
tot een resultaat moeten leiden. Én om daar
toe te komen zal zij vooral te vechten heb
ben tegen de diepste oorzaak van de huidige
crisis, welke echter niet alleen een finan-
ciëelé en economische, crisis, maar bovenal
cen moreele crisis is, crisis als gevolg, van
geestelijke ziekte, welke een groot deel
der menschheid heeft aangetast, en waarvan
zij eerst zal moeten genezen, alvorens de
maatschappelijke saneering een aanvang kan
nemen.
Wat wij noodig hebben is een uitbreiding
van den omvang van het internationaal han
delsverkeer, is gisteren bij de opening der
conferentie gezegd. Het is waar, misschien
waar; maar het is in elk geval den zl"v®r
materialistischen, den liberaal-materia is
schen kant van deze aangelegenheid,
licht kan de conferentie zich op geen an
standpunt plaats, maar dan is helaas
basis om tot een werkelijke en duurzam
verbetering, van nationaal en internationaa
aspect gezien verbazend smal. De nieuwe
wereld, welke opgebouwd moet worden, be
gint niet bij de internationale handelsbe
trekkingen, maar bij den mensch, den in
dividueelen mensch; het moge vreemd en
hard klinken, maar het is de volle realiteit
er komt geen nieuwe wereld met mensch
waardige welvaart, als er geen nieuwe
mensch komt.
Daarom moet men ook de thesis ten zeerste
irw twijfel trekken: dat de economische moei
lijkheden van verschillende staten de grond
oorzaak vormen van de politieke spanningen,
welke een groot deel van Europa en andere
deelen der wereld verontrusten. Wij looche
nen geenszins de wisselwerking van politiek
en economie; als men in onze wereld met
een slag de welvaart zou herstellen, zouden
vele politieke spanningen worden weggeno
men. Maar lang niet alle. Want ze komen
niet alleen voort uit de onverzadigdheid van
mensch en staat, maar minstens evenzeer,
zoo niet veel en veel meer uit hun onver
zadigbaarheid.
Het steeds meer", dat geen verzadiging
k«nt, is de grondoorzaak niet alleen van de
b°litieke spanningen, maar ook van de eco-
noihische moeilijkheden. Niet de spanningen
eh de moeilijkheden zijn primair, maar de
tbenschelijke hartstochten, welke ze ver-
w®kken. Wie bij de eerste blijft stilstaan en
Ze Poogt weg te werken, kan tijdelijk eenig
succes hebben: de omstandigheden kunnen
zelfbeheersching dwingen. Maar voor
werkelijk staatsmanswerk zal men dieper
hioeten grijpen: naar het systeem. Zoolang
dit op liberalen grondslag gebaseerd blijft,
duurt de crisis, nu eens latent, dan weer
rbet De wereld is ziek, zeker. Maar
verschijnsel van de diepeï. iiggen{je
lEN seint ons uit Rome «Ld. gis
teren
Ondanks het slechte weer is de ge
zondheidstoestand van den H. Vader
zeer goed, hetgeen o.a. hlijkt uit dc
vele werkzaamheden, welke Zijne
Heiligheid verricht.
In den loop van vandaag heeft de
H. Vader voorts vijf personen in
audiëntie ontvangen.
De nadering van het Hoogfeest van Paschen
heeft tot gevolg, dat men meer dan ooit be
gint te spreken over het verschijnen van den
H. Vader in het openbaar en dat de Romeinen
zoowel als de pelgrims uit het buitenland be-
geerig zijn te weten, wanneer en hoe dit zal
plaats vinden.
De groote plechtigheden der laatste drie
dagen van de Goede Week zijn, zooals men
weet, weder door Paus Pius XI Ingevoerd, na
dat zij van 1870 tot 1933 niet meer hadden
plaats gevonden. De H. Vader voerde de
plechtigheden weder in in de Goede Week van
het jaar 1933, het H. Jaar bij gelegenheid van
het eeuwfeest der Verlossing.
Deze plechtigheden zijn uiterst indrukwek
kend en al celebreert de Paus niet persoonlijk,
toch wordt Zijne Heiligheid er door verplicht
zich herhaaldelijk her- en derwaarts te bege
ven.
De lijfarts van den H. Vader, professor Ml-
lani, wien de kostbare gezondheid van Zijne
Heiligheid is toevertrouwd, ziet derhalve vol
bezorgdheid de Goede Week tegemoet.
Op Witten Donderdag bijvoorbeeld moet de
H. Vader persoonlijk het Allerheiligste van de
Sixtijnsche kapel in plechtige processie naar
de andere Vaticaansche kapel, de Capella Pao-
lina, overbrengen, waar zich het H. Graf be
vindt.
Op Goeden Vrijdag brengt Zijne Heiligheid
het Allerheiligste zelf weder terug naar de
Sixtijnsche kapel, woont daar de in het Latijn
uitgesproken, predikatie van den apostolisehen
prediker bij en neemt als eerste deel aan de
vereering van het H. Kruis.
Of de H. Vader tot deze krachtsinspanning
in staat zal zijn, is de vraag en derhalve moet,
zooals reeds In het kort gemeld, de prefect der
pauselijke ceremonfën, mgr. Respighi een „pro
memoria" opstellen, waarin het minimum
wordt aangegeven van de ceremoniën, waar
aan Zijne Heiligheid in de Goede Week moet
deelnemen.
Personen uit de onmiddellijke omgeving van
den H. Vader, met name professor Milani als
ook Zjjn beide particuliere secretarissen, mgr.
Venini en mgr. Confalonieri, die voortdurend
met den H. Vader in contact komen, verkla
ren, dat Zjjne Heiligheid een dergelijke inspan
ning niet zal kunnen doorstaan en professor
Milani is zelfs bevreesd, dat zjjn verheven
patient opnieuw zou kunnen instorten.
Met het oog hierop is er thans sprake van,
dat de H. Vader op den eersten Paaschdag,
indien het weder goed is en de gezondheids
toestand van Zijne Heiligheid het toelaat, op
de zoogenaamde „Portantina", welke reeds
onder Paus Leo XIII vaak werd gebruikt,
naar de Aula delle Benedictione zal worden
gedragen, waar Hij de „Sedia Gestatoria zal
bestijgen en van de groote midden-loggia uit
den zegen „Urbi et Orbi" zal geven.
Professor Milani zou vanzelfsprekend zeer
ingenomen zijn met een dergelijke regeling,
aangezien dan de deelneming van den H. Va
der aan de plechtigheden in de Sixtijnsche ka
pel zou kunnen vervallen. Want ondanks alle
vorderingen, welke het herstel van Zijne Hei
ligheid maakt, blijven de oorzaken van Zijn
ziekte bestaan.
De H. Vader zelf heeft herhaaldelijk tegen
over Zijn bezoekers, kardinalen, bisschoppen,
apostolische vicarissen en prefecten, ver
klaard, dat Zijn herstel werkelijk iets wonder
baarlijks heeft, daar Hijzelf maar al te goed
geweten heeft, hoe ernstig Zijn toestand was
in de laatste dagen van November J.I., toen de
ziekte zich openbaarde, welke evenwel reeds
geruimen tijd latent was geweest.
De Romeinen zeggen, dat de H. Vader een
echte Lombardiër is: sterk, taai en energiek,
zooals deze Noord-Italianen bijna allen zijn.
Wat de wijding van de Gouden Roos betreft,
welke, zooals reeds gemeld, in den by die ge
legenheid tot kapel ingerichten salon van den
H. Vader zal plaats vinden, daarbij zullen
slechts de prefect der pauselijke ceremoniën,
mgr. Respighi, do Maestro di Camera, mgr.
Mella Arborio di Sant'Elia en de apostolische
nuntius bij het Quirinaal, mgr. Borgongini-
Duca, tegenwoordig zjjn.
De H. Vader wijdt de Roos en giet persoon
lijk in de kleine „Teca", welke zich in het mid
den van de Roos bevindt, wat gewijde mus
kus en balsem.
De Gouden Roos bestaat ditmaal uit een
tak van 48 centimeter lengte, welke een groote
gouden roos draagt, in welker midden zich de
„Teca" bevindt. Onder de groote roos bevindt
zich een twijg, welke verscheidene knoppen
en bladeren draagt. Het geheele kunstwerk
is uit massief goud vervaardigd en staat in
een vaas, een zoogenaamde amphora in Etrus-
kischen stijl. De vaas heeft geen versieringen
en bestaat uit zilver, dat verguld is. Op de
eene zjjde is het wapen van den Paus aange
bracht en aan de andere zijde het cijfer „Anne
XVI".
De vaas is 36 centimeter hoog en is in twee
tinten verguld, namelijk licht en donker.
Het geheel wordt bewaard in een kostbaar
etui, dat 1.10 meter hoog is. Het etui is ver
vaardigd van het fijnste marokijnleder, ter
wijl het van binnen met crême-kleurige zijde
is bekleed.
een
ziekte: in de ziel.
POLSON (Montana), 3 Maart. <Un. Press),
■toetis werkzaamheden aan den bouw van
n geweldigen Polson-dam heeft zich van-
daa« een aardverschuiving voorgedaan, waar-
Mi zeven arbeiders om het leven kwamen.
Hrle andere arbeiders, die hun makkers ter
hülP wilden snellen, werden door een tweede,
kleinere aardverschuiving bedolven, doch lie
pen slechts min of meer zware verwondingen
o».
wordt hier herhaaldelijk ais de rgroot.
ste gebeurtenis inde Amerikaansche
arbeidersbeweging of al8 j>een jj}8t0„
rische gebeurtenis gekenschetst.
Momenteel stelt V6??8 ^en President der
Amerikaansche arbeidsfederatie (a.F.L.)
Green, volkomen in de s^ uw en het is heel
goed mogeljjk, dat het Cio een machtspositie
zal gaan bekleeden, zooals de A.F.L. nooit
heeft kunnen bereiken. In dit verband is het
teekenend, dat van offieiee'e zÜde reeds an
dere industrieën werden aangespoord, het
voorbeeld van de staalindustrie te volgen,
d.w.z. de 40-urige arbeidsweek in te voeren,
de loonen te verhoogen en de vakvereenigin-
gen te erkennen.
De bondsminister van arbeid, miss Perkins,
juicht de overeenkomst in de staalindustrie
toe en noemt haar „het belangrijkste succes
der laatste jaren in de richting der collec
tieve arbeidsovereenkomsten". Deze overeen
komst toont volgens miss Perkins aan, dat
de betrekkingen'tusschen arbeiders en werk
gevers in een moderne fase zjjn getreden.
Lewis zelf ziet in de tot stand gekomen
overeenkomst het grootste succes, dat de Cio
tot nog toe heeft weten te bereiken en is
van meening, dat zulks niet zonder invloed
zal bljjven op de onderhandelingen in de ko-
lenindustrle. Hij heeft thans voorgesteld, de
onderhandelingen welke momeneel gevoerd
worden over de nieuwe arbeidscontracten in de
bruinkool-industrie tot 9 Maart te verdagen
om zooals hü zegt, beide partijen tijd te geven
haar standpunt nader te bepalen,
BOSTON, 3 Maart (UN. PRESS) Het co-
vo°r de industrieéle organisatie onder
elding van Lewis heeft den strijd om de or-
gamseering van de arbeiders in groote itl*
c i rfeele vakvereenigingen thans ook in de
schoenindustrie doen ontbranden.
Het comité maakte vandaag de oprichting
bekend van een vakvereeniging der „Veree
nigde schoenmakers van Amerika", welke bij.
haar stichting 20.000 leden in alle deelen der
Vereenigde Staten telt.
De nieuwe vakvereeniging zal reeds zeer
binnenkort beginnen met het voeren van een
energieke propaganda onder de schoenmakers
volgens de bekende methodes van het Cio.
Te JVindsor worden de voorbereidenda maatregelen getroffen voor het plaatsen
het monument, ter nagedachtenis van Koning George V, dat door Koning
George VI in April a.s. zal worden onthuld.
van
IN een interview, dat Z. H. Em.
kardinaal Goma y Tomas, aarts
bisschop van Toledo en primaat van
Spanje, heeft toegestaan aan een
bijzonderen correspondent van de
„Berliner Lokal Anzeiger" heeft dc
kardinaal belangrijke verklaringen
afgelegd over den toestand van de
Katholieke Kerk en over de ver
houding van Kerk en Staat in
Spanje, in verband met een even-
tueele restauratie der monarchie;
WAYS, (Georgia) 3 Maart. (A.N.P.) In
Zuid-Georgia, aan den oever van den Ogee-
chee-rivier, wil Henry Ford, aldus de „Herald
Tribune", zijn droom: een ideale industrieele
gemeenschap, omgeven door boerderijen, die
haar van alles zal voorzien, verwezenlijken.
Als onderdeel van zjjn uitgebreid program
ma voor deze kleine stad, die 18 mjjl ver
wijderd ligt van Savana, Georgia's voor
naamste zeehaven, heeft Ford aangekondigd,
een fabriek te zullen oprichten voor de fa
bricatie van aüto-onderdeelen.
„Wij zullen daar een industrie vestigen",
zoo zeide hij. „Een bekwaam man is reeds
met de voortbereidende plannen bezig'. Er zul
len auto-onderdeelen worden vervaardigd,
doch welke is nog niet beslist, dit hangt er
van af wat het geschikst* is."
De fabriek zal aan de bevolking van deze
gemeenschap, die vroeger den landbouw, vee
teelt, visseherjj en houthakkerij als haar voor
naamste bronnen van inkomsten beschouwde,
werk verschaffen en zal in nauwe verbinding
staan met de onlangs door Ford aldaar opge
richte ambachtsschool.
„Ons doel is om, evenals in onze andere fa
brieken, in de juiste verhouding menschen te
verkrjjgen van alle leeftijden", aldus ver
klaarde Ford, wiens winterverblijf bij Rich
mond Plantation enkele dagen geleden is
klaargekomen.
„Wjj willen geen werklieden uit andere ste
ken hierheen halen. Het volk hier zal vol
doende bedreven zijn. Iedereen zal deelnemen
aan den landbouw, hetzij hij een boerderij ge
meenschappelijk met anderen of op zyn eigen
naam bezit.
Alles hangt af van de school en de toekomst
van hen, die daar worden opgeleid. De school
zal goed geschoolde arbeiders afleveren, die
door andere fabrieken zulen worden gezocht".
Jongens en meisjes, zullen op de ambachts
school zoowel den landbouw als de industrie
als onderdeel van hun schoolopleiding leeren.
Op het oogenblik vinden reeds honderden
menschen arbeid bjj de verschillende werk
zaamheden, die Ford hier laat verrichten.
Hjj stelt zich dagelijks persoonlijk van het
werk op de hoogte. Reeds is een gemeen
schapshuis, dat twintig logeerkamers, een
groote dans-, conversatie- en eetzaal bevat,
voor gebruik van de schoolkinderen en hun
ouders gereed gekomen.
Wegen worden aangelegd, kanalen gegraven
en verschillende bouwwerken aanbesteed.
WARSCHAU, 3 Maart. (P.A.T.) Van de ve
len, die gisteren bjj de explosie van de kruit
fabriek te Pionki werden gewond, zijn er van
daag nog 14 aan hun kwetsuren bezweken.
Op de vraag, hoe de kardinaal zich den
toekomstigen toestand van Spanje voor
stelde, antwoordde deze:
„Ik geloof, dat het land alleen vrede kan
vinden, wanneer het de sociale gerechtigheid
leert beoefenen. De rijken moeten meer afge
ven en begrijpen, dat bezit zekere plichten
geeft, en de arme moet niet in iederen
welgestelde zijn vijand zien. Het komt hier
op neer, dat allen elkander van weerszijden
helpen en ondersteunen."
„Houdt Uwe Eminentie een verandering in
de kerkelijke hiërarchie voor noodzakelijk?"
„Ik weet niet, aldus de kardinaal, waarop
u zinspeelt, maar u is verkeerd ingelicht: in
de huidige botsing, die zijn oorzaak vindt in
sociale wantoestanden en nog vele andere
dingen, is de Kerk het slachtoffer. Zij wordt
als de zondebok aangezien."
„Is het waar, dat een gedeelte van de on
dergeschikte geestelijkheid met de bolsjewis
ten sympathiseert en zich aan hun zijde heeft
gesteld?"
„Dat is een leugen, zooals er zoovele in
omloop zijn. Ik zal het u precies zeggen: Van
de ongeveer 25.000 priesters zjjn er slechts
twaalf geweest, die de zaak van het bolsjewis
me steunen. Zij zijn mij allen persoonlijk be
kend. Het zjjn ongelukkigen, die verblind zjjn,
en niet weten wat zjj dóen", aldus luidde het
antwoord.
„Welke zullen de voornaamste punten zijn
in het Concordaat, dat met de nationalistische
regeering van Spanje zal gesloten worden?"
„Een toekomstig Concordaat moet van deze
gedachte uitgaan, dat Kerk en Staat elkander
van weerszijden moeten helpen. Vooral het
probleem van de jeugdopvoeding is zeer ge
wichtig; zjj moet In het toekomstige Spanje
op christeljjken grondslag worden opgebouwd.
Ook het christelijk huwelijk is een punt, dat
niet verwaarloosd mag worden."
„Is Uwe Eminentie voor een restauratie
van de monarchie?"
„Men heeft voortdurend beweerd, dat Kerk
en monarchie in Spanje onafscheidelijk ver
bonden waren. Het feit, dat wij getracht heb
ben onderhandelingen aan te knoopen met de
republiek weerlegt dit. Als het Spaansche
volk dróómt van de voortzetting van zjjn
historische grootheid, dan is het mogeljjk, dat
het daarbij denkt aan de monarchie. Niet de
staatsvorm is voor ons echter beslissend,
maar wel het christelijk karakter van een
staat."
Nog een vraag: „Ziet Uwe Eminentie ver
band tusschen de Kerkvervolging in Mexico
en die in het roode Spanje?"
„Ja zeker. Achter deze beide gebeurtenissen
zie ik de hand van de internationale vrij
metselarij. Deze is het ongeluk van Mexico
en eveneens van Spanje. Haar relaties waren
invloedrijk genoeg om de geheele politiek te
beïnvloeden."
Deze belangrijke verklaringen van den kar
dinaal worden nog aangevuld door een inter
view van dezelfden correspondent met
Mgr. Oloechea, bisschop van Pampluna, over
den materieelen toestand van de Katholieke
Kerk in Spanje.
Tegenwoordig bezit de kerk in Spanje geen
z.gl latifundiën meer. Het land, dat vroeger
aan de Kerk behoorde werd in 1830 door den
staat ontnomen en aan den rijken adel ver
kocht. Het grootgrondbezit van meerdere
Spaansche Grandes stamt daarom uit dezen
tijd.
In het Concordaat van 1861 verplichtte de
Spaansche staat zich om de geestelijken te
onderhouden als een schadeloosstelling voor
de in beslag genomen goederen.
Deze regeling bleef geldig tot aan den val
van de monarchie. De republiek nam de wei
nige bezittingen aan kerken, scholen en pasto
rieën nog van de Kerk af.
Eerst werd ondersteuning ingehouden,
maar onder Gil Robles kregen de geestelijken
50 procent van het salaris, dat zij voor de
revolutie hadden gehad.
De meeste priesters krijgen nu een salaris
van 1500 peseta's per jaar, een kleine min
derheid 3000 peseta's, waarbij dan nog mis-
stipendia en andere kleinere inkomsten ko
men.
Het vermogen van het bisdom Navarra be
droeg naar de mededeelingen van Mgr. Oloe
chea ongeveer 12 tot 15 millioen peseta's, die
in hypotheken enz. waren belegd. Het grond
bezit van het bisdom bestond alleen uit het
bisschoppelijk paleis van Pampluna en uit
den grond, waarop de kathedraal van Pam
pluna was gebouwd.
Van de rente van dit bedrag moesten 1000
priesters in 547 parochies onderhouden wor
den; 160 van deze parochies waren zoo arm,
dat de parochianen in het geheel geen tege
moetkoming konden geven.
Bij de kerken komen nog de kloosters voor
mannelijke religieusen en 79 tehuizen- voor
zusters, die allerlei instellingen onderhielden.
Zjj zorgde voor onderwijs, voor de seminaria,
hospitalen, klinieken en inrichtingen voor
geesteszieken.
Hierbij komen nog 21 kloosters van be
schouwende orden. De grootere kloosters tel
len over het algemeen 60 kloosterlingen of
studenten en de overige kloosters g-emiddeld
12 broeders of zusters. Hun grondbezit is over
het algemeen niet groot.
Toen de correspondent vroeg, waaraan de
meeste uitingen van haat te wijten waren, gaf
de bisschop toe, dat er in het Zuiden van zgn
diocees meerdere priesters waren, die hun
taak niet goed vervulden en zich niet ge
droegen als dienaren Gods, zoodat ook de
menschen den godsdienst niet innerlijk be
leefden. Daarbij was vooral rond Murcia de
onwetendheid zeer groot.
In het Noord-Oosten van Catalonië was
meer welstand en meer godsdienstzin, en het
moet gezegd worden, dat het niet de Catala
nen waren, maar buitenlanders, die hier de
kerken in brand staken.
Over het algemeen waren het menschen uit
Barcelona, die op het land hun woede gingen
koelen op de weerlooze geestelijkheid.
Toen de roode horden te Malaga zich bjj de
verovering dier stad door de nationalisten tot
een overhaaste vlucht gedwongen zagen,
slaagde ook generaal Villalba, het hoofd der
roode legermacht op het Malaga-front, er nog
juist op het kantje af in, te ontsnappen.
Alles ging echter 'zoo razend vlug in z'n
werk, dat den generaal geen t*3 meer over
bleef, zjjn koffers mee te hemen.
Aan deze omstandigheid is het te danken,
geljjk uit een relaas in het Fransche blad „Le
Jour" blijkt, dat de witte troepen beslag
hebben kunnen leggen op een kleinood van
onschatbare waarde, dat zich in een reistasch
van den gevluchten generaal bevond.
Tusschen pakjes bankbiljetten ter waarde
van bijna 100.000 pesetas, tusschen schitteren
de en kostbare juweelen en een prachtig
kruisbeeld, dat uit de kathedraal van Malaga
was geroofd, vonden de soldaten van Franco
tot hun groote vreugde een schitterende
zilveren relikwie in den vorm van een hand.
In dit kunstvol bewerkt kleinood zat een
fijn-gevormde hand verborgen, waarvan de
vingers versierd waren met stralende diaman
ten, met smaragden, topazen en amethysten.
Op de relikwie waren de woorden gegrift:
„Teresa de Jesu" en wel in het handschrift
van de heilige Theresia van Avila zelf. Want
in de zevende eeuw bestond de wegens de
verminking van documenten, die er het gevolg
van was, wel eenigszins te bejammeren ge
woonte, de letteren, welke de namen van
heiligen vormden, uit de handschriften der
heiligen uit te snijden en deze letters dan in
hun relikwieën te griffen.
De soldaten hadden hier dus wel degelijk
de hand van de H. Theresia, welke in het
Carmelietenklooster te Ronda bewaard was
gebleven, totdat de rooden in Spanje aan het
roer kwamen.
In de relikwie is een kristallen ruitje aan
gebracht, waardoor men de palm, den rug en
de onderschelden leden van de fijn gevormde
vingers kan zien. De hand van de heilige is
op wonderbare wijze bewaard gebleven; het
dor gedroogde vleesch is licht goudkleurig,
net als een gouden juweel dat eeuwen oud is.
Toen dr. Castro Albaran via den radiozender
van Salamanca het heuglijke nieuws verkon
digde in verheven bewoordingen, die trilden
van vreugde, steeg in gansch Spanje een kreet
van geestdrift op, welke de harten en de zielen
van het katholieke Spaansche volk in ver
voering bracht en een opperste hulde van
vereering was voor zjjn geliefde groote Spaan
sche heilige, Santa Teresa de Jesu.
„La Santa .Espanola con Espana!": „De
Spaansche heilige is met ons", Tiep het volk
in een heilig enthousiasme uit. De hand die
„De Kasteelen der Ziel" had geschreven, een
teeder werk van heilige mystiek, berustte
thans weer te Salamanca, onder de, veilige
hoede van generaal Franco.
En heele volksscharen togen weldra naar
de kathedraal, waar duizenden ingetogen
wachtten, om met ontroerden eerbied een kus
te drukken op de heilige relikwie.
Deze omsingeling is het gevolg van de ver
overing van den San Claudio-pas door de re-
geeringstroepen, en deze pas vormde den eeni-
gen verbindingsweg, waarlangs de belegerden
van Oviedo nog, van Grado uit, munitie en
levensmiddelen kregen toegevoerd.
Gisteren echter werd een nieuwe geweldige
aanval op de rechtsche posities ondernomen
Het is een der bloedigste episodes geworden
van het offensief tegen Oviedo. Drie uur lang
liet de regeeringsartillerie een ononderbro
ken hagel van granaten neerkomen op de
stellingen der nationalisten, die slechts met
een machinegeweervuur dit intense vuur kon
den beantwoorden.
Desondanks hielden Franoo's mannen
stand en wellicht zou ook deze aanval der
Basken op niets zijn uitgeloopen, ware het
niet, dat de inmiddels opgestegen luchtmacht
der nationalen de onbegrijpelijke fout beging,
in stee van de aanvallers, de posities der ver
dedigers met een moorddadig vuur te besto
ken en aldus de laatste weerstandskracht der
eigen mannen te breken.
MADRID, 3 Maart. (HAVAS.j Met ingang
van 11 Maart wordt het broodverbruik te Ma
drid gerantsoeneerd. Dagelijks wordt 300
gram per hoofd verstrekt. Het rantsoenstel
sel geldt ook voor een aantal dorpen in de
nabijheid der hoofdstad.
WASHINGTON, 3 Maart. (UN. PRESS.)
De vroegere directeur van het departement
van handelsmarine, Joseph Weaver, eischte
vandaag tijdens de debatten in de commissie
voor de handelsmarine van het huis van afge
vaardigden nadrukkelijk, dat een onderzoek
zou worden ingesteld naar de steeds toene
mende berichten over den woelarbeid van de
communisten en andere links-radicale elemen
ten in de Amerikaansche handelsmarine.
Weaver verklaarde, dat mogelijkerwijze de
communisten de voornaamste verantwoorde
lijkheid dragen voor de geweldige zeelieden
staking, welke kort geleden aan de kusten
van den Stillen en den Atlantischen Oceaan
de geheele Amerikaansche scheepvaart maan
den lang heeft stilgelegd.
Ten bewijze hiervoor toonde hjj communisti
sche vlugschriften, welke in de havens aan
de Oostkust zijn uitgereikt en waarin de zee
lieden worden aangespoord, hun arbeidspapie-
ren welker verplichte invoering, zooals be
kend, een der aanleidingen was tot de sta
king, te verbranden.
BRUSSEL, 3 Maart (HAVAS). Naar aan
leiding van een artikel in het Belgische blad
„Le Soir" had de leider der rex-beweging,
Degrelle, een vervolging tegen dit blad doen
instellen, daar hjj niet wilde toestaan, dat
iemand hem er van beschuldigde, voor zjjn
campagne Duitsch geld aan te nemen. Hij
eischte een schadeloosstelling van 300.000 frs.
Vandaag is de behandeling van deze zaak
begonnen. De advocaat van het blad betoogde,
dat het programma van rex beoogt, België te
veranderen in een federatieven staat, onge
veer als die, welke ontstaan is tijdens den
oorlog, dus tijdens de bezetting, en die de
goedkeuring der Duitsche autoriteiten had
verkregen.
Het is dus een anti-nationale beweging en
de pers heeft dus het recht, de aandacht van
het land op deze zaak te vestigen.
De advocaat van Degrelle antwoordde hier
op, dat Degrelle het land een grooten dienst
heeft bewezen door zich met de Vlaamsche
leiders te verstaan.
Onze correspondent te Parijs meldt ons:
Naar aanleiding van een door de „Union
Latine" georganiseerd bezoek aan het graf
van pater Charles de Foucauld in December
j.l. is besloten gelden bijeen te brengen, niet
alleen voor het onderhoud van de kluis te
Beni-Abbes en die te Tamanrasset in den Hog-
gar, maar ook, om bij zijn graf en wel te El
Golea een kerk te bouwen, de eerste kerk
in den Hoggar en zelfs de Sahara. Zooals be
kend, bevindt zich de verst gelegen op den
weg naar „de gebieden van het Zuiden", het
Noordelijk deel der. Afrikaansclie woestijn-
vlakten, te Touggourt.
BERN, 3 Maart (Havas). De universiteit
van Lausanne heeft Mussolini als oud-student
van deze hoogeschool genoemd tot doctor ho
noris causa in de sociale wetenschappen.
