WAT DREIGT TE BOEDAPEST?
BUITENLANDSCHE
KRONIEK.
HET ROODE SPANJE.
POLITIEKE LEIDERS
BERAADSLAGEN.
AMERIKA BIEDT Zlj>
EXCUSES AAN.
DE CONTROLE ROND
SPANJE'S GRENZEN.
DE TOESTAND VAN DEN
H. VADER.
DE KERKSTRIJD IN
DUITSCHLAND.
LABOUR WINT ZES ZETELS
Bij de Londensche
verkiezingen.
RAMP VAN DE „LOEKIA
ULTIMATUM AAN
CHRYSLER.
HONGERSNOOD TEISTERT
TSJETJOEAN.
ZATERDAG 6 MAART 1937
Het tweede experiment.
STAKING IN DE havens van
BORDEAUX EN MARSEILLE.
De ervaringen van een
Nederlander.
Regeering der Ver. Staten keurt de
woordendie de Duitselie rijks-
regeering kwetstenaf.
De internationale raad treedt einde
dezer week in functie.
FRANCO'S TOEBEREIDSELEN
BIJ MADRID.
HET ROODE KRUIS IN SPANJE.
Geheime politie neemt circulaire van
de oppositie-leden der evange
lische kerk in beslag.
Duitselie perscampagne tegen
Laguardia voortgezet.
WASHINGTON, 5 Maart. (R. O.)
Arbeidersunie voor de automobiel-
in dustrie eischt „closed shop",
DRIE VROUWEN „BELEGERD"
IN ISTANBOEL.
Verdacht van het heramen van een
aanslag op de spoorlijn
Istanboel:Ankara.
Het verhaal van den eenigen
overlevende;
Reeds 3.000 menschen om het leven
gekomen. -
CHRISTUS KONING-CONGRES.
Van 25 tot 29 Juni 1937 in Poznan.
OOSTENRIJKS LEGITIMISTEN.
v. Wiesner brengt verslag uit.
BUCHARIN EN RYKOF UIT DE
SOVJET-PARTIJ GESTOOTEN.
Dezer dagen heeft de bekende Parijsche
'correspondent van de „Frankf. Ztg.", Fri?~
rich Sieburg, die een even knappe Ppyc
loog als politicus is, een artikel gepub 1
■waarin hij de vraag poogt te beanlwoo
waarom de positie van den Fransohen mi-
nister-president, Léon Blom, zoo beent en
stevig is.
Sieburg is een onverdacht getuige. Hij
eft herhaaldelijk durven critiseeren waar
anderen siechts Jloofden; hij zweeg als an
deren moesten spreken. Als hij daarom de
vraag beantwoordt, waarom Blum niette
genstaande alle experimenten, welke deze
Minister ondernam, en welke lang niet alle
3n goede aarde vielen; niettegenstaande alle
sociale, financiëele en economische moei
lijkheden van den laatsten tijd, zoowel in
het parlement als bij de groote massa zoo
krachtig gegrondvest is, dan is het, bij het-
gien we momenteel in Frankrijk zien ge
schieden; het omweipen van het roer, zeker
van belang zijn korte, overtuigende argu
mentatie te vernemen.
Het feit van Blums soliede positie Is on
loochenbaar; het heeft reeds velen bezigge
houden. Blum de socialist, zij het ook de
zeer verburgerlijkte socialist, die evenals de
marxisme practisch heeft
vollef ?V8n' gaat de combinatie van het
t 0 aan> een tactische uitvinding van
m kou om lanës een omweg de regeer
macht m handen der communisten te spelen.
cdurende zijn bewind heerscht er een echt-
moderne sociale onrust, welke zich in de
specifiek onwettige methode uitleeft; het
kapitaal, dat hij zoo noodig heeft, vlucht
*aar het buitenland. Er scheen een nieuwe,
«evaluatie voor de deur te staan. De zaak
Bc2,een hopeloos voor Frankrijk.
£n toch stond Blum stevig. Hoe? waar
om?
Sieburg zegt het in een korte frase: meer
meer kree°- de Fransche openbare
meenmg het gevoel dat Blum onvervang-
TJ* °m Frankrijk te regeerén.
m™frV0Udig onvervangbaar. Want om het
mexterne Frankrijk te regeeren heeft men
verf onvoorwaardelijk noodig; het
van uUW6n van de massa en het vertrouwen
u. aet kapitaal. Met deze twee vertrou-
ens samen is Frankrijk door alle moeilijk-
den heen te brengen en te redden,
iet vertrouwen der breede arbeidersmassa
czlt Blum ongetwijfeld ten volle; zelfs als
van nu af veel krachtiger tegen de schen
dingen van het particulier bezit gaat op
enden, zal men het van hem aanvaarden;
e'3 slotte is Frankrijk niet van communis-
/■ISche experimenten gediend; daarvoor is
het te behoudsgezind; en als er sociaal-
"'aaglijke toestanden in het land ontstaan,
Z£»l het heel gauwmet het communisme af-
geloopen zijn. De algemeene indruk is toch
®1. dat het sterk en déclin is; wat niet wil
zeggen, dat het juist in die situatie geen
kans van dictatuur zou willen wagen, waar
bij het natuurlijk op de sterk-anti-clericale
gevoelens van een groot deel van links zou
speculeeren.
Maar het kapitaal? Bezat Bluim het ver
bouwen van het kapitaal? Kon hij het
13 zijn politiek zelfs bezitten?
me+en g«neigd deze vragen onvervaard
aa eeri „neen" te beantwoorden. En toch
tiip2elt m°n> als een Sieburg schrijft; „par-
a], n' kapitaal, handel, industrie, volk; allen,
moT rn°et,en> zelfs bii de gedachte, dat de
v °dernisatie van Frankrijk den tegenstand
n de traditie moet opwekken, rekening
M hem houden. Gelijk Europa en de we-
Si h 116111 niet kunnen verwaarloozen." En
®burg voegt er aan toe; ziet niet
nietr°m de Fhausehe socialistische partij
rege de kern van een toekomstige nationale
struor '1® de breedste basis, mét een con-
He 'f* pr°Sram zou worden."
het 1- 1 er een werkelijk wantrouwen van
sta ?lar|sche kapitaal tegenover Blum be-
n- Tegen zijn persoon waarschijnlijk
c, wel tegen zijn nog meer linkschen aan-
c ng. En daarvoor heeft het Fransche kapi-
<ial zich „veilig" willen stellen. Het was
met bang voor Blum, wel voor zijn gevolg
Moskou. En hoogstwaarschijnlijk was Blum
*elf daarvoor zelf nog veel beangstigder dan
het Fransche kapitaal,
Nauwelijks heeft minister-president Blum
Stanley Baldwin brengt met zijn vrouw
zijn stem uit tijdens de Donderdag te Lon
den gehouden verkiezingen voor de
London County Council
dan
°°k een krachtige poging ondernomen
Oft"! U 1 CIV-il UUUVM.VUiV.»
bersten Vertrouwen aan de kapitaal-zijde te
meest 6n' of van a^e kanten worden de
en. bij ëei'Uststellende verklaringen afgelegd;
aap dj en begin van slagen zal Blums naam
Bet pp60, ,Van Poincaré gekoppeld worden.
2insPeli° dt reeds met tamelijk duidelijke
^gelen"8,5"' En daarvoor zijn twee maat-
den jnv Voldoende geweest: het vrijlaten van
metaal <-6r °n van bet verhandelen van edel-
Vcn jn 'h bet binnenland; en het uitschrij-
jeeninCT van een> slechts één groote
een w vK°°r de nationale verdediging, met
De gdt borg tegen de franc-devaluatie.
herstenerste maatregel kan het vertrouwen
verw
dl6e
®chte
spelt.
de tweede zelfs een geheel on-
geestdrift wekken. Merkwaar-
man, van het lot der historie: een
*aUonaje egen°ver de versterking van de
fn zelfs sce6?-rrriacbt aBijd zeer gereserveerd
let Woor<jPldSch gestaan heeft, heeft slechts
spreken om "riationale verdediging" uit te
krijgen! °en geheele natie achter zich te
*n tusschen
0ndernemen 'j betgeen Blum nu gaat
voor érn ^6n exPeriment. Een-waag-
d r' schrp er van het volksfront.
eaat°^twikke]ir,Ien het de voriSe week reeds,
saci-ée'^bik m Pn de Fransche politiek
Zaken +1, of van de bekende „union
die hiaratu st»an •er Blum- Maar zooals de
ook i lm an v^Sium de eenige man,
I, ,ge man o. re'den, waarschijnlijk
Het eerste expert s haar kan doorzetten,
waarin het mislukk^ misiukt in het deel
maakt een kans. We\^t; het tweede
af- acht<m in spanning
FARIJS, -5 Maart. (D.N.B.) De staking
m cle naven van Bordeaux, liggende sc,he.
n overgeslagen op Marseille. Op twee
-cnpen, die g^grmmdag zouden vertrekken
passagier3 en mail aan boord hadden voor
de eilanden Réunton en Madagascar, legden
o cmanningen een uur voor het vertrek
bet werk neer.
Als Nederlander en katholiek, gevestigd m
Zuid-Spanje en uitgeweken naar Sevilla ten
gevolge van het roode schrikbewind, heb ik
met verontwaardiging een artikel gelezen in
het ochtendblad van het „Handelsblad van
11 Februari 1937, gedurende mijn kort opont
houd in Holland. Dat de R. K. kerk zich zon
der voorbehoud aan de zijde der nationalisten
stelde, is zeer begrijpelijk, omdat met alleen
in het roode Spanje alle priesters en religieu
zen laaghartig vermoord werden, de kerken
geplunderd en in brand gestoken, doch wijl
het zelfs voldoende was bekend te staan als
practizeerend katholiek om gevangen gezet,
vermoord of doodgemarteld te worden.
Als ooggetuige en na de eerste twee maan
den in het roode Spanje gewoond te hebben
en sedert in het door de nationalisten bezette
Spanje, kan ik verklaren, dat de nationalis
ten niemand vermoorden, de. orde handhaven
en niemand bestraffen, die zich niet aan mis
daden schuldig heeft gemaakt.
Het andere artikel is van dr. J. Brouwer in
de „Haagsche Post" van 13 Februari j.l.
Hij zegt, dat er geen rood Spanje is en dat
de Valencia regeering het heft in handen
heeft, de grondwet nakomt en wettelijk is.
Hoe kan men spreken van een wettelijke re
geering, gebaseerd op een parlement, dat
voortspruitte uit de verkiezingen van 16 Fe
bruari 1936? De toenmalige minister-presi
dent Portela Valladares gaf hoegenaamd geen
bescherming aan de ordelievende partijen,
nam de politie van de straat en liet de groot
ste dwang toe van Jan Rap en zijn maat.
Niettegenstaande behaalden de rechtsche par
tijen een meerderheid, die nog grooter ge
weest zou zijn, na de tweede verkiezingen, die
veertien dagen later plaats moesten vinden.
Doch wat deed Portela Valladares? Inplaats
van de verkiezingen tot het einde te brengen,
gaf hij het bewind aan Azana over, die met
zijn socialistische, communistische en anar
chistische vriendjes begon de mandaten van
de rechtsche afgevaardigden te anuleeren,
de gevangenissen open te zetten, de katho
lieken en ordelievende menschen schandelijk
te vervolgen, zoodat bij de tweede verkiezin
gen een behoorlijk mensch niet meer naar de
stembus kon gaan. Is dat dan een wettige
regeering
De volgende «tap was om den president van
de republiek Alcala Zamora zijn ontslag te
geven en dit vette baanjc kwam Manuel
Azana ten deel met Casares Quiroga als mi
nister-president. Toen werd de vervolging nog
erger. Quiroga verklaarde zich in het pare
ment als „beligerante" d.i. strijder. Welke
eerste minister heeft het recht in een parle
ment te verklaren, dat hij zijn politieke tegen-
standard als „beligerantes" beschouwt? Heeft
dr. Brouwer er wel eens over nagedacht, dat
zulk een verklaring de aldus tot stand ge
brachte minderheid het volste recht geeft de
regeering eveneens als „beligerant" te be
schouwen
In begin Juli 1936 kwam de vermoording
van den leider der rechtsche partijen, den
begaafden ex-minister José Calvo Sotelo. Dr.
Brouwer weet het waarschijnlijk niet, doch
anderen kan het niet onbekend zijn, dat Calvo
Sotelo 's nachts uit zijn huis werd gehaald
door politieagenten op bevel van den minister
president Casares Quiroga en dat den vol
genden dag zijn lijk onbegraven op het kerk
hof werd gevonden, waar het in den steek
gelaten was. De moordenaars werden nooit
gestraft, hoewel iedereen wist wie het waren.
Hoe kaii men Casares Quiroga en zijn vrien
den wettelijk noemen, als zijzelf zulke mis
daden niet alleen toelieten, maar organiseer
den?
De vermoording van Calvo Sotelo gaf den
doorslag en ik kan den heer Brouwer verze
keren, dat in Spanje de nationalistische regee
ring de eenige is, die gezag en verantwoor
delijkheid heeft en dat in eike plaats, waar de
nationalisten binnenkomen, zjj met vreugde
en gejuich ontvangen worden, ook door de ar
beiders-bevolking die, behalve de roode rad
draaiers en beroepsmisdadigers het na de
eerste twee dagen van het roode paradijs
reeds lang beu zijn.
Nog even over het z.g. kapitalistisch-demo
cratische stelsel, dat in rood Spanje volgens
Dr Brouwer regeert. Mijn persoonlek voor
beeld." Ik heb' ëén exportzaak In een belang-'
rijke Zuld-Spaansche havenplaats, maar van
18 Juli af zijn er geen booten gekomen en
daardoor staat het bedrijf geheel sül In mijn
pakhuizen, waar geregeld 8 tot 10 vaste
werklieden arbeiden, werden er nog tien bij
gezet door de roode syndicaten; op kantoor
óp gelijke wijze. Onder zichzelf hebben zij toen
een werk-comité gevormd, hoewel er niets e
werken viel. Zij hebben zich steeds de loonen
laten uitbetalen, eveneens door het werk
comité van de banken en met Kerstmis een
maand extra-salaris, terwijl ik als eigenaar
over niets te beschikken had zonder toestem
ming van mijn werk-comité. Ik moest dan
nog heel tevreden zijn, dat de heeren mij er
niet heelemaal uitzetten. Dat ik geduld werd,
was aReen te danken aan het feit,, dat ik
buitenlander ben, want de Spaansche patroons
hadden in den, regel tpt de vlucht hun toe-
Wij zullen de orde weten te hand-
haven: wij hebben er de mid
delen toe", verklaart
Daranyi.
Boedapest, 5 Maart. (Havas.)
Te Boedapest hebben zich poli
tieke gebeurtenissen voorgedaan, waar
van het karakter en de beteekenis nog
moeilijk zijn vast te stellen, doch die
groot opzien hebben gewekt.
Gedurende de laatste 48 uur is de aan
dacht in beslag genomen door een
reeks besprekingen tusschen de poli
tieke leiders.
De grootste geheimhouding werd ge-
eischt en de pers heeft dan ook bet
stilzwijgen bewaard.
Niettemin heeft zich het gerucht ver
spreid, dat de minister-president
Daranyi had vernomen, dat bepaalde
groepen van uiterst rechts, gesteund
door de belangrijke organisatie „Move"
en beschikkend over geld uit het bui
tenland, een beweging voorbereidden,
die hen minstens van het minister
presidentschap zou verzekeren.
Hoewel dit gerucht niet bevestigd wordt,
sluit het aan bij de problemen, waarmede de
politieke leiders zich den laatsten tijd hebben
bezig gehouden. Overigens biedt dit gerucht
tenminste een verklaring voor de woorden,
gisteren door Daranyi gesproken. In een toe
spraak tot de afdeeling Boedapest van de
partij der nationale eenheid heeft de minister
president namelijk gezegd: „De toestand van
het land, zoowel in het binnenland als ten aan
zien van het buitenland, laat niet toe, dat
men zich aan avonturen waagt. In ieder ge
val zal de regeering de orde weten te hand
haven: zij heeft er de middelen toe".
BOEDAPEST, 5 Maart. (HAVAS). Fe-
renczy, de chef van de staats-politie, is afge
treden. Er is nog geen opvolger aangewezen.
Het Is mogelijk, dat binnenkort een mi
nister van blnnenlandsche zaken zal worden
benoemd. Op 't oogenblik houdt Daranyi deze
portefeuille ad interim. Als candidaat wordt
Bobory, de ondervoorzitter der kamer, ge
noemd.
BOEDAPEST, 5 Maart. (HAVAS). Sedert
hij zijn ambt aanvaardde en in het bijzonder
na den dood van Goemboes, heeft m.rivier-
president Daranyi er naar gestreefd, de over-'
dreven Duitschgezinde en nationaai-socialis-
tisch-gezinde actie der uiterst rechtsche ele
menten te neutraliseeren.
Deze elementen bevatten de eigenlijke na-
tionaal-socialisten, de pijlkruisers" en „zeis
kruisers", de rasorganisatie „Toroel", de or
ganisatie „Move" en groepen van de uiterste
rechterzijde van de partij der nationale een
heid, met de heeren Marton en Mecser.
Zij hadden meermalen uiting gegeven aan
hun ontevredenheid en met voldoening kennis
genomen van de benoeming van Marton tot
medebestuurder der partij der nationale een
heid, een eerefunctie.
Marton, die onder Goemboes had getracht,
het land te organiseeren volgens de formules
der autoritaire staten, was ook voorzitter van
de zeer machtige „Move", die de oud-officieren
in het kader van nationalistische actie in zich
vereenigt en over grooten invloed bij leger,
politie en bestuur beschikt.
Als men geloof mag schenken aan de ge
ruchten, die te Boedapest de ronde doen, dan
is. het deze organisatie geweest, die het ini
tiatief tot de beweging heeft genomen. Door
haar toedoen zouden belangrijke sommen uit
het buitenland verdeeld zijn.
Hoe het zij, het schijnt niet, dat de regee
ring het tot een schandaal zal laten komen.
Daranyi schijnt slebhts te wenschen, dat zijn
tegenstanders ongevaarlijk worden gemaakt
en dat elke mogelijke terugslag, in het bijzon
der op internationaal terrein, voorkomen
wordt.
BOEDAPEST, 5 Maart, (D.N.B.) Minister
president Daranye heeft, na dagenlange con-
Minister-president Daranyi.
'ferenties met de leden van zijn partij en de
leiders der oppositie, vandaag een verklaring
afgelegd, waarin hij zegt, „dat de regeering
qp den grondslag der christelijke moraal en
van het nationale prestige staat en zich van
dezen grondslag noch naar rechts noch naar
links zal laten afbrengen.
De regeering zal de rust en de orde in den
lande tot iederen prijs handhaven!
De bladen melden, dat de afgevaardigden
van alle partijen voor de aanvang van de par-
lementszitting van heden met ingenomenheid
van deze verklaring van den minister-presi
dent kennis hebben genomen.
BOEDAPEST, 5 Maart. (HAVAS). Van ge
zaghebbende zijde wordt van avond de vol
gende mededeeling verstrekt:
aëinds eenige dagen deden in politieke krin
gen allerhande geruchten de ronde over
putsch-plannen vaft zë'kerë' ë'xtré'mfs'tlflehe po
litieke ^groepen.
Er was evenwel voor die geruchten geen en
kele ernstige grond.
De teugels van het bewind bevinden zich in
sterke handen en de regeéring is macAitig ge
noeg, om iedere eventueele extremistische
agitatie in de kiem te smoren.
vlucht moeten nemen of zij werden gevangen
gezet en naderhand vermoord.
Ik kon tenslotte vertrekken, dank zij een
Engelsch oorlogsschip en kwam te Sevilla aan,
waar een volmaakte orde heerscht en aan
niets gebrek is.
C. M. SCHUURMANS.,
LONDEN, 5 Maart (R.o.) De internationale
raad, belast met de administratie van de plan
nen tot controle van de bewaking te land en
ter zee van de Spaansche grenzen, moet ein
de dezer week in functie treden.
Deze raad zal bestaan uit een voorzitter,
benoemd door de non-interventie-commissie,
en vertegenwoordigers van Engeland, Frank
rijk, Duitschland, Italië en sovjet-Rusland.
Ieder van deze mogendheden zal 16 procent
van de kosten der contröle moeten dragen,
de resteerende 20 procent zal worden opge
bracht door de 22 overige staten.
De vlootmogendheden, die hun oorlogs
bodems aan de Spaansche kusten zullen laten
patrouilleeren, zullen de kosten hiervan zelf
moeten dragen.
Men schat de kosten van de contröle op
maandelijks 75.000 pond sterling. Aan de grens
tusschen Gibraltar en Spanje zullen vijf waar
nemers worden geplaatst.
De plenaire vergadering van de niet-inmen-
gings-commissie is uitgesteld tot morgen.
MADRID, 5 Maart (HAVAS). Volgens be
trouwbare uit particuliere bron ontvangen In
lichtingen concentreeren de nationalisten
thans intensief nieuwe troepen voor Madrid.
Het betreft hier verscheidene duizenden
volkomen geoefende en goedbewapende man
schappen, die over eenige divisies zouden zijn
verdeeld. Een divisie zou geheel gemotoriseerd
ztim
Men verwacht een offensief op groote
schaal.
BERN, 5 Maart. (HAVAS). Bondspresident
Motta heeft in den bondsraad rapport uitge
bracht over de vraag van den Belgischen mi
nister van bultenlandsche zaken betreffende
de actie van het internationale Roode Kruis
ten gunste van .vrouwen en kinderen in de
Spaansche oorlogszone.
De bondsraad verklaarde er In principe me
de accoord te gaan, dat Zwitserland samen
werk! tot het geven van meer kracht aan de
tot dusverre ondernomen actie van het inter
nationale Roode Kruis, waartoe tevens nieuwe
fondsen ter beschikking zullen moeten worden
gesteld.
Men seint ons uit Rome d.d. gisteren:
De tijd, waarin de H. Vader zich ontzag, is
thans definitief voorbij. In den loop van den
dag heeft Zjjne Heiligheid acht personen in
audiëntie ontvangen.
Voor de wijding van de Gouden Roos, welke
Zondag a.s. zal plaats vinden, worden reeds
alle voorbereidende maatregelen getroffen.
De H. Vader zal den Foriere Maggiore, mar
kies Giovanni Battista Saechetti, belasten
met het overbrengen van de roos naar den
nuntius, voordat deze het geschenk naar het
Quirinaal brengt.
Bij de wijdingsplechtigheidzullen slechts
enkele prelaten tegenwoordig mogen zijn. Pei-
jgriïns worden in het geheel niet toegelaten.
BERLIJN. 5 Maart 1937. (R.O.). Van ker
kelijke ztfde wordt medegedeeld, dat de ge
heime politie de copie in beslag heeft geno
men van een rondschrijven aan de oppositie
leden der evangelische kerk, welk schrijven,
met het oog op de aanstaande kerkelijke ver
kiezingen, werd rondgezonden en waarin ver
klaard werd, dat het verkiezingsdecreet niets
antlers is dan een nieuwe aanval op het be
staan van de kerk en de waarheid van het
H. Evangelie. De geloovigen dienen te weten,
aklus luidt het in de circulaire verder, dat
de nieuwe poging, om orde te scheppen in de
evangelische kerk, wordt gedaan met 't doel,
de kerk ondergeschikt te maken aan de nazi
filosofie.
LONDEN, 5 Maart. (R.O.) De officieele uit
slag der verkiezingen voor den Londenschen
graafschapsraad zijn thans bekend. De arbei
derspartij heeft 75 zetels verworven; de con
servatieven hebben 49 zetels.
De arbeiderspartij heeft dus zes zetels ge
wonnen.
De Amerikaansche regeering
heeft Duitschland haar verontschul
digingen aangeboden naar aanleiding
van de opmerkingen van Laguardia
ten aanzien van Hitier.
De verontschuldigingen geschiedden
in den vorm van een mondelinge ver
klaring van den chef der afdeeling
West-Europeesche zaken van het
departement van staat, Dunn, aan den
Duitschen gczantschapsraad, Thom
son.
Dunn zeide, dat hij de woorden, welke
de rijksregeering kwetsten en niet de
houding der regeering van de Ver-
eenigde Staten weergaven, afkeurt.
Evenwel wees Dunn op het recht van
vrijheid van het woord in de Ver-
eenigde Staten, welk recht bij de
grondwet aan ieder burger wordt ge
waarborgd en als een nationaal erf
goed wordt gewaardeerd.
NEW-YORK, 5 Maart. (D. N. B.) De
Duitsch-Amenikaaiische kamer van koop
handel heeft in een schreven aan den voor
zitter der New-Yorksche wereldtentoonatel-
ling-1939 geprotesteerd tegen de uitlatingen
van Laguardia, die ritting heeft in het be-
etuiur dier tentoonstelling. De kamer ver
klaart, dat door de woorden van Laguardia
de deelneming van Duitschland aan de ten
toonstelling twijfelachtig is geworden en de
Dudtsch-Amerikaansche betrekkingen ge
schaad zijn.
NEW YORK, 5 Maart (HAVAS). Toen bur
gemeester Laguardia vernam, dat het staats-
departement den Duitschen ambassadeur ver
ontschuldigingen heeft aangeboden naar aan
leiding van de door hem afgelegde verklarin
gen, zeide hij: „Ik handhaaf wat ik heb ge
zegd en ik herhaal nogmaals, dat de fanaticus
met het bruine hemd de voornaamste attractie
moet vormen van de gruwelkamer, welke ik
heb voorgesteld op de wereldtentoonstelling
van New York in te richten".
„De regeering van Hitier heeft anders wel
gauw begrepen, wien ik met mijn woorden be
doelde, voegde Laguardia hieraan toe. Ik weet
echter niet, of dit te wjjten is aan het feit, dat
zij geen gerust geweten heeft, dan wel aan
mijn krachtdadig zeggingsvermogen".
WEENEN, 4 Maart. (D.N.B.) De film
„Fredericus", welke, zooals bekend, na een
perscampagne was verboden, is, nadat er
enkele deel en uit zijn geknipt, herkeurd en
raag thans weer vertoond - worden.
NEW YORK, 5 Maart (R.O.) Martin, de
president van de unie van arbeiders in de auto
mobielindustrie, heeft verklaard, dat hij een
ultimatum zal zenden aan de Chrysler-direc-
tie, waarin geëischt wordt, dat terstond een
antwoord zal worden gegeven op den eisch
der vakvereeniging, om haar te erkennen als
eenig organisme, dat als onderhandelaar mag
optreden tusschen deze maatschappij en haar
arbeiders.
PROVIDENCE (Rhode Island), 5 Maart
(UN. PRESS). De staking der vrachtchauf
feurs alhier,, welke sinds Dinsdag j.l. aanzien
lijke schade heeft berokkend aan de industrie,
is yandaag beëindigd, nadat de chauffeurs een
compromis-voorstel hadden aangenomen,
waarin hun een ioonsverhooging van tien pro
cent werd toegezegd. Oorspronkelijk hadden
zij, zooals gemeld, een verhooging van 26
procent geëischt.
Inmiddels komen uit San Francisco berich
ten binnen omtrent een taxi-staking, welke
tegen 10 Maart a.s. daar dreigt uit te bre
ken. De taxi-chauffeurs eischen een mini
mum-loon van vijf dollars per dag. Thans ver
dienen zij een loon van minstens 3.50 dollars
per dag.
In San Francisco worden dagelijks gemid
deld 20.000 personen per taxi vervoerd.
ISTANBOEL. 5 Maart. (D.N.B.) Een sterke
politiemacht heeft gisteren huiszoeking trach
ten te verrichten in eeri door drie Armeensche
vrouwen bewoond huis in het stadskwartier
Kadikoei.
De vrouwen, die gewapend waren met mes
sen, verzetten zich hevig tegen de agenten. Bij
het handgemeen, dat hierop ontstond, werd
een politieagent zwaar gewond, terwijl een der
drie vrouwen zulke ernstige verwondingen be
kwam, dat zij even later overleed.
Toen de belde overgebleven vrouwen inza
gen, dat verdere tegenstand nutteloos was,
staken zij het huis in brand.
Uit de met groote koppen opgemaakte be
richten, welke de bladen omtrent dit gevech+
publiceeren, valt op te maken, dat de drie
Armeensche vrouwen betrekkingen met het
buitenland hebben onderhouden. Zij werder
door haar buren ervan verdacht, van haar
huis uit, dat slechts op enkele meters afstam
van de spoorlijn Istanboel-Ankara was gele
gen, een aanslag op den spoorweg te hebben
voorbereid. Men vermoedt, dat zij zelfs voor
nemens waren, een aanslag te plegen op een
der talrjjke extra-treinen, welke geregeld deze
lijn. passi'crc:: en waarin zich vooraanstaande
Tittkschë persoonlijkheden bevinden.
BARCELONA, 5 Maart (UN. PRESS) De
eenige overlevende van de bemanning van de
gisteren bij Kaap Bagur op een mijn geloopen
Grieksche tankboot „Loekia", Juan Canalitza,
heeft In heit ziekenhuis van Bagur, waarheen
hij na zijn redding is vervoerd, de volgende
verklaring afgelegd:
Ik bevond mij, op het oogenblik dat de
ramp plaats greep, met den scheepsdokter
in de cabine van den kapitein, die ziek was,
toen plotseling een ontzettende explosie het
schip geweldig schudden deed.
Ik rende naar boven. Langs de machine
kamer, waaruit geweldige vlammen en heete
stoomstralen naar buiten sloegen, bereikte
ik het dek. Volkomen uitgeput van de door
stane emotie, sprong ik in zee en werd eeni
gen tijd later gered door 'n vaartuig dat door
den vuurgloed van de brande „Loekia" ge
waarschuwd, derwaarts gekomen was. Er wa
ren trouwens nog verscheiden andere schepen,
meerendeels visschersvaartuigen, in de buurt,
die trachtten de „Loekia" te naderen, om zoo
mogelijk den leden der bemanning nog red
ding te bieden. De op dat oogenblik woedende
storm heeft helaas die pogingen verijdeld.
De „Loekia" zonk ongeveer zeVen zeemijlen
van de kust.
Tot dusver zijn vijf lijken van de beman
ning naar de kust gedreven en daar geborgen.
SHANGHAI, 5 Maart (UN. PRESS) In het
Noorden van Tsjetejoean heerscht, naar eerst
thans hier bekend wordt, reeds maanden lang
een hevige hongersnood.
In den loop van de maanden Januari en
Februari kwamen in het Noord-Westen der
provincie 3.000 menschen van honger om het
leven.
In de residentie van den kardinaal-primaat
van Polen, Z. H. Em. dr. August Hlond, zal
dit jaar van 25 tot 29 Juni het vijfde inter
nationaal Christus Koning-congres gehouden
worden.
Het congres voert als leuze: „Katholieken
van alle landen vereenigt U".
De geheele geloovige wereld moet georga
niseerd worden, om het gevaar der godloozen-
actie af te weren en een positieve tegenactie
in het leven te roepen.
Dit congres, dat als het ware bij de deur
van Rusland gehouden wordt moet het sein
beteekenen voor een wereldoffensief tegen de
helsche aanslagen der godloozen. Tegenover
de wereldorganisatie der godloozen moet een
wereldorganisatie van diep-geloovige Christe
ned staan.
Dit congres heeft de uitdrukkelijke instem
ming van den H. Vader, terwijl kardinaal
Hlond vom Posen, kardinaal Innitzer van
Weenen en kardinaal Ver'dier van Parijs het
beschermheerschap hebben aanvaard.
WEENEN, B Maart. (Havas) Na den
terugkeer van den leider van de legitimis-
tische party, baron von Wiesner, te Weenen,
is het bestuur van deze partij bijeengekomen.
Het bestuur hechtte zjjn goedkeuring aan
het rapport van von Wiesner, waarin deze
o.a. verklaarde, dat het herstel van de Habs-
burgers een zaak is, welke alléén Oostenrijk
aangaat.
Verder werd besloten, zou nauw mogelijk
samen te werken met het Vaderlandsch Front
en de statuten van alle legitimistische ver-
eeniglngen in Oostenrijk met elkaar in over
eenstemming te brengen.
MOSKOU, 5 Maart. (D. N. B.) Officieel
wordt medegedeeld, dat in de laatste plenaire
zitting van hut centraal uitvoerend comité
van de bolsjewistische partij besloten is, den
vroegeren hoofdredacteur van de „Iswestia"
Bucharin en den vroegeren voorzitter van
dein raad van volkscommissarissen, Rykof,
die zioh sedert geruimen tijd in hechtenis
bevinden, uit te partij te stooten.
Sato, oud-gezant te Brussel en Parijs,
benoemd tot minister van buitenl. zaken
in het nieuwe Japansche kabinet.
