n» P MAANDAG 15 MAART 1937 ROTT. HOFSTADTOONEEL. ROTTERDAMSCHE KUNSTENAARS SOCIËTEIT. JAN SMETERLIN. ANTOINE VOLLON. DE BRANDWEER. Officieele ingebruikstelling der nieuwe kleeding. 25-JARIG BESTAAN BRANDWEER- VEREENIGING DE VOLHARDING. ROTTERDAMSCHE RECHTBANK. BRANDWEERPREMIES. DE NIEUWE VLOOT- AALMOÈZENIER. WIJZIGING TARIEF OP AUTOBUS LIJN D. BRANDWEERMUTATIES. Pater G. Schimmel O.F.M. volgt Pater A. Jelgersma op. DE OPENING VAN HET STADION. NEDERLANDERS IN DEN VREEMDE Estafette-loop met Feijenoord-vlag. ONGEVALLEN. NOG EENS DE POTVISSCHEN. JUBILEUM. HILLEGERSBERG. PROPAGANDA-AVOND B.V.L. een gedenkdag. PASSIESPEL KRUISVAART COHORT CHRISTUS KONING. GEMEENTEBEGROOTING 1937. MAASSLUIS. burgerwacht „Des duivels prentenboek" bJq- apei in vier bedreven, door Zol- tan Horvath. Vrijdagavond ging voor Rotterdam de première van „Des duivels prentenboek" van den 'zich noemenden 2k>ltan Horvath, onder welk pseudoniem ook enkele jaren terug het aardige blijspel „Ex-Koning Peter" ten too- neele werd gevoerd. Ofschoon 't een publiek geheim is, dat onder dezen Hongaarsohen naam de bekende en knappe Nederlandsche auteur en tooneelcriticus A. den Hertog schuil gaat, heeft toch voor „Des duivels prenten boek" den Hertog Zoltan Horvath willen blij ven. Misschien om den stijl van dit nieuwe stuk, dat evenals vroeger „Ex-Koning Peter" zich onderscheidt door goedmoedige satyre en spot, die altijd weer den gullen lach wekken en zich veilig houden om de grenzen van het betamelijke niet te overschrijden. Het gegeven is niet heelemaal oorspronke lijk en de opzet van het stuk doet denken aan Motaar's „Sprookje van den Wolf". Terwijl 't in Molnar's stuk om een gerealdseerden droom gaat, wordt dit bij den Hertog de mogelijk gedachte fantasie van een tooneel- schrijver, die een willekeurig opgegeven pro bleem uit te werken krijgt. Philip Stone, de gevierde tooneelschrijver, wordt telkens geplaagd door aanvragen om nieuwe stukken, maar hij voelt zich leeg geschreven; zegt, dat hij geen nieuwe gedach ten meer heeft. Hij besteedt zijn avond aan het gokspel met een gentleman, die hij toevallig op de club heeft ontmoet. Deze Roger Livingdale verliest aldoor en blijft toch hardnekkig door spelen in de verwachting, dat de kans nog zal keeren. Hij verliest ten slotte 2000 pond en gaat verslagen heen. Dan ontwikkelt zich een gesprek tusschen den tooneelsohrijver en zijn vlotten secreta ris die de idee oppert een stuk te schrijven over een verslaafd speler, die alles verspeelt en ten slotte zijn vrouw als inzet stelt, zooals de verwoede dobbelaars uit vroeger eeuwen weieens plachten te doen In het begin ver werpt de tooneelschrijver de idee van zijn secretaris: zulk een probleem is voor onzen tfld niet meer te aanvaarden en te verwer ken; er zitten te onmogelijke consequenties aan vast. Maar ais 't dan tien uur wordt en Philip Stone drinkt eenzaam gezeten in zijn fauteuil zijn avond-whislky, fantaseert hij voor ,zioh tusschen de eerste en de tweede whiskey de mogelijke uitwerking van het door zijn secre taris gestelde probleem. Dan beleven wij in het tweede en derde bedrijf, hoe het probleem van de vrouw, die als inzet van het gokspel is gesteld, zou kun nen uitgewerkt worden. De natuurlijk ijdele schrijver speelt daarbij de hoofdrol, aan de hand van een foto in een door zijn mede-speler achtergelaten sigaretten-étui fantaseert h(j zioh de meest charmante vrouw, die hem als prijs zou kunnen toevallen En hoe deze vrouw dan moeilijk de bekoring van den meest ge- vierden auteur zou kunnen Weerstaan. Het geval zou hier bedenkelijk kunnen worden, ais 't in ernst zou worden gesteld, maar den Hertog bewaart den goeden smaak om alles in een toon van bonhomie en Echte spotternij te laten verloopen. Als Philip Stone tegen elf uur z'n tweede whiskey gebracht krijgt, erkent hij dat 't een onmogelijk gegeven blijkt, dat niet meer uit voerbaar is. Hij verwerpt zijn opzet als dwaas, Dan komt de gedesillusioneerde speler in het late uur nog eens terug óm revanche te nemen op zijn tegenpartij die hem-in de ge legenheid stelt de verloren 2000 pond terug te winnen. Wat dan ook gebeurt. En dan komt ten slotte de verrassing, lady Livington, die ongerust is geworden over het lange Uitblijven van haar gemaal, komt hem ten huize van Philip Stone afhalen. Dit nu is de echte Livington, niet de vrouw uit de fantasie van zoo even, en ze beantwoordt in geenen deele aan de verbeelding, welke de ijdele tooneelschrijver zich van haar gevormd heeft. Zjj blijkt een weinig romantische vrouw, die zioh alleen bezorgd maakt over haar zwak keling van een man, die de emoties van het spel zoo slecht verdragen kan. En veilig wordt deze onder haar hoede medegenomen naar huis. Roger Livington heeft er nooit aan gedacht zijn vrouw tot inzet te gebruiken voor zijn spel; en Philip Stone geeft 't vftn harte op om dit onmogelijk probleem tot een tooneelstuk te verwerken. Wat en passant de schrijver den Hertog dan toch wèJ gedaan heeft. Maar hij doet dit op zulk een goedaardige en ingetogen manier, dat hg de vier lange en toch boetende bedrijven door ons zoo goed ais geen gedegenheid biedt om er ernstig aanstoot aan te nemen. Zoodat wg meenen, dat de vertooning aan volwaasenen niet be hoeft te worden ontraden. De spelers van het Rott. Hofstadtooneel hebben het stuk van den Hertog alle eer ge geven. Na een ietwat tragen inzet, die waar- schljnigk opzettelijk bedoeld is, ging de vlotte vertooning over in een verrassend tempo, dat aan de film deed denken. Ook het Rot- terdamsche publiek bleek hoogehjk ingeno men met dit verrassende tooneelwerk van een Nederlandschen auteur, die ai meer getoond heeft brillante dialogen te kunnen schrijven en weet te beschikken over een humor, die nooit al te uitbundig wordt. De Poolsche pianist en Chopinvertolker Jan Smeterlin heeft in Rotterdam een groote schare bewonderaars. Slechts eenige weken, na zijn eerste Chopin-matinee gaf hg een tweede en de Groote Doelenzaal was weer voor een goed deel gevuld met toehoorders, die het program van den pianist met gespan nen aandacht hebben gevolgd en volop hebben genoten van de voortreffelijke voordracht van Chopin' romantische en dichterhjke muziek. Waar we nog pas kort geleden over Smeter- lins pianistische en artistieke gaven schreven kunnen we nu volstaan met de mededeeling, dat hij ook nu weer een uitbundig succes had. Behalve het program gaf hij nog verschillende toegiften. G, Heit werk van den Ëranschen schilder Arutoine Vohon (18331000) is in ons land steeds gewaardeerd geweest en het komt in menige verzameling voor. De firma Unger v. Mens te Rotterdam heeft de gedachte ge had een speciale tentoonstelling aan Vollon te wijden, die duurt van 13 Maart tot 11 April. Wethouder Ratte kondigt een voorstel aan tot het geven van, opdrachen van gemeente-wege. Met 't gebruikelqke ceremonieel is Zaterdag middag in het Museum Boymans een tentoon stelling geopend van de Rotterdamsche Kunstenaars Sociëteit. De voorzitter, de schilder A. van Rhg'n, kon in zqn welkomswoord tot de, talrijke aan wezigen mededeelen, dat een voorjaarsten toonstelling van Rotterdamsche kunst in Rotterdam traditie zal worden. Het jaar sedert de vorige expositie overschouwend, vond de spreker tal van lichtpunten. Zg gewaagde ook van een plan voor „werkverschaffing". Daarover heeft vervolgens wethouder Ratté nadere mededeèlingen gedaan. Het gemeente bestuur prqst zich gelukkig, aldus de spreker, dat binnenkort een voorstel zal worden inge diend, beoogende om een klein aantal Rotter damsche kunstenaars een collectieve opdracht te geven. In het kader van werkverschaffing voor intellectueelen zullen in het stadion Feijenoord eenige wandschilderingen uitge voerd kunnen worden. Spr. noemde dit een eerste zeer bescheiden poging om wat voor de kunstenaars te doen, maar als die poging slaagt, dan openen zich breeder perspectieven. Voorts verklaarde de wethouder de tentoon stelling voor geopend. Hoofdlieden van de Brandweer berichten ons het navolgende: Reeds jarenlang zgn er in ons korps stem men opgegaan, om, behalve de pijplelders, ook de overige manschappen van uniforme bovenkleeding te voorzien, waardoor zg niet alleen beter voor hun brandweertaak zouden zgn uitgerust, doch tevens ook het aanzien onzer Brandweer zou worden verhoogd. Een door ons daartoe in het leven geroe pen Commissie heeft dit vraagstuk nader uit gewerkt, met het resultaat, dat dezer dagen de manschappen van een 55-tal slangen wagens van een waterproof jas met lederen pet konden worden voorzien. De officieele in-gebruik-stelling dezer klee ding zal nu plaatsvinden in een bgeenkomst op Maandag 15 dezer, des avonds ten half negen, in het Beursgebouw, na afloop waar van door de manschappen, met het muziek korps ,,De Brandweer" aan het hoofd, langs Noordblaak, Boymansstraat, Coolsingel, Hof plein, Pompenburgsingel, Goudschesingel, Boe zemsingel en Goudscherijweg naar het Vee markt-terrein zal worden gemarcheerd, alwaar de stoet, waarin ook een motorspuit en en kele- slangen wagens zullen mederijden, ont bonden wordt. De heeren brand- en onderbrandmeesters zullen door de welwillende medewerking der betrokken autoriteiten in de gelegenheid wor den gesteld, om het voorbgtrekken van den stoet vanaf het bordes van het Raadhuis gade te slaan. Vrijdag was het 25 jaar geleden, dat de Rotterdamsche Brandweervereeniging „De Volharding" van slangenwagen 28, werd op gericht. Dien avond bracht de Bond van Ver. Vrqw. Brandweerlieden, voorafgegaan door het Muziekkorps „De Brandweer" onder lei ding van den Onderkapelmeester den heer C. C. v. Beugen en gevolgd door de a'fdeelingen 28, 15, 39, 31, 29, 49, 59, 24, 26, 30, 27, 13, 25, een deputatie van de Rott. Brandweerver. „Jan van der Heyden, de jubileerende afdee- ling een groote ovatie. Na een uitgebreide muzikale randwandeling in de wgk van slan genwagen 28, arriveerde men aan het vere nigingslokaal van „De Volharding". Hier reci pieerde het bestuur der jubileerende vereni ging en als eerste sprak de heer B. B. H. L. Heinrich, oudste Brandmeester aan slangen wagen 28, zijn felicitatierede uit en overhan digde, na 'n hartelijke rede, het Bondsinsigne. een geschenk onder couvert. Vervolgens richtte de heer J. H. Erwich, Bondsvoorzitter zich tot het jubileerende bestuur en overhan digde, na een hartelijke rede, dé Bondsinsigne. Nadat nog verschillende afgevaardigden hun gelukwenschen hadden aangeboden, ging de eere-wijn rond en sprak de voorzitter van „De Volharding" de heer W. Both, een kort dankwoord aan allen die op eenigerlei wijze van hun belangstelling hadden doen blijken. Zaterdagavond werd een feestavond gege ven. De onderstaande premies zgn door B. en W. toegekend: Brand Bergpolderstraat 26 op 8 December eerste premie slw. 19, tweede 30, derde 20. Brand St. Mariastraat 1 op 11 December eerste 28, tweede 31, derde 56. Brand Kruisstraat 31b op 13 December eerste 27, tweede 28, derde 29. Brand IJsselmondschelaan 117 op 31 Decem ber eerste 1, tweede 5, derde 2. Brand Passerelstraat 23 op 31 December eerste 34, tweede 35, derde 32. Een doodelijke aanrijding te Schiedam. De 27-jarige chauffeur P. T. B. uit Giessèh- dam heeft voor de rechtbank terecht gestaan wegens het veroorzaken van dood door schuld. Op 7 December des morgens om half negen had verdachte met de door hem bestuurde auto in de Burgemeester Knappertlaan te Schiedam de 18-jarige wielrijdster A. M. Kin- wel overreden. Een van de wielen van het met 5 ton ge laden voertuig was haar over het lichaam gegaan, waardoor zij zoo ernstig werd gekwetst, dat de dood dadelijk was inge treden. Het meisje had op het fietspad gereden, dat in het midden gedeelte van de Burgemeester Knappertlaan ligt, doch ter hoogte van de Thomas Kempisstraat ophoudt, zoodat de fietsers genoodzaakt zijn daar den rijweg te pa3seeren óm weer aan de rechterzijde van den weg te komen. Op het oogenblik, dat mej. Kinwei den rijweg wilde oversteken, was de auto van verdachte haar achteropgereden en had haar gegrepen. Verdachte zeide, dat hg haar in het geheel niet gezien had. Uit eenige getuigenverklarin gen was echter op te maken, dat op het oogen blik, dat zg begon met den rijweg over te steken, de auto van verdachte nog omstreeks zes meter van haar verwijderd was. De ver schillende getuigen waren het er over eens, dat verdachte op dat oogenblik nog in de ge legenheid was geweest door krachtig remmen en door zijn wagen naar rechts te sturen, een ongeluk te voorkomen. Aan den anderen kant was een der getuigen, die'achter het veronge lukte meisje had gereden toch wel van mee ning, dat zij onvoorzichtig had gedaan, door zonder even om te kijken of haar rechterhand uit te steken van richting te veranderen. Het O. M., waargenomen door mr. H. A. J. Reumer, begon zijn requisitoir met een woord van deernis aan de nagelaten betrekkingen van het slachtoffer, om daarna tot de con clusie te komen, dat verdachte, die het meisje had kunnen zien, niet voldoende heeft opgelet. Volgens het O. M. is verdachte een man, die denkt, dat alles maar voor de auto moet wij ken. Hij is een gevaar voor den weg en hij hoort niet achter een stuur. Het O. M, eischt zes maanden hechtenis en ontzegging van de bevoegdheid om motorrgtuigen te besturen voor den tqd van 1 jaar. Mr. J. Hollander uit Den Haag, die zich na mens verdachte bij het woord van deernis aan sloot, was van oordeel, dat uit de feitelijke omstandigheden van een schuld van verdachte niets is komen vast te staan, maar wel, dat het meisje roekeloos heeft gereden. Pleiter concludeerde tot vrijspraak. Uitspraak 23 Maart. Uitspraken. De rechtbank heeft veroordeeld: A. A. B., 23 jaar, bloemist, gedetineerd, we gens diefstal verdachte was op heeterdaad betrapt bg een inbraak ten huize van den heer A. W. Hoffman te Hillegersberg, waar hij op de W. C. werd aangetroffen met een kussen sloop vol met gestolen voorwerpen, terwijl later bleek, dat verdachte eveneens had inge broken ten huize van dr. Gerards en bg den Engelschman mr. Haughton, beiden te Over- schie tot ,een gevangenisstraf van 2 jaren met aftrek van de preventieve hechtenis. ,D. M., 22 jaar, melkslijter te Capelle a. d. IJssel, wegens het plegen van ontucht met iemand beneden 16 jaar, tot 12 maanden ge vangenisstraf, met de bepaling, dat 8 maan den van de straf voorwaardelijk zullen aijn met een proeftijd van 3 jaren. J. G. de J., 48 jaar, loswerkman, gedeti neerd, die terecht gestaan had, terzake van eenzelfde misdrijf. In deze zaak heeft de rechtbank een onderzoek gelast naar de geestvermogens van verdachte. Sedert het in dienst stellen van autobuslijn D (RotterdamDelft v v.) is meerdere malen gebleken, dat de passagiers, die van deze ign gebruik maken, het op prijs zouden stel len, indien op dezen dienst retourbiljetten wer den ingevoerd. Aan dit verlangen zou kunnen worden voldaan door op de trajecten Rotter damDelft en OverschieDelft dag-retour kaartjes tegen den prijs van resp. 0.55 en 0.40 beschikbaar te stellen. Voorts verdient het aanbeveling op deze trajecten een kindertarief in te voeren, dat op resp. 0.20 en 0.15 ware te stellen. De ter zake geraadpleegde commissiën voor de bedrijven en voor de financiën kunnen zich met de hiervoren omschreven tarlefswqzigin- gen vereenigen. Ook heeft de inspecteur van de Rqksverkeersinspectie in het district Zuid- Holland, aan wiens goedkeuring de tarieven op de interlocale autobusdiensten krachtens het op 15 Februari 1.1. in werking getreden „Reglement autovervoer personen" zijn onder worpen, B. en W. bericht tegen een aanvul ling ais bedoeld geen bezwaar te hebben. Onder mededeeling, dat een wijziging van den prijs van de schoolkaarten op buslqn D in overweging is, welke herziening eventueel met ingang van het schooljaar zal kunnen worden ingevoerd, geven B. en W. den Raad in overweging in den hierboven aangegeven zin te besluiten. Benoemd is tot onderbrandmeester aan slangenwagen no. 37 de heer W, M. Zeiler, Van der Takstraat no. 46/7. Naar wij vernemen is door den H. E. Pater Provinciaal der Franciscanen, aan wien door den Bisschop van Haarlem is overgelaten de aanwqzing van een opvolger voor den afge treden vlootaalmoezenier Albada Jelgersma O.F.M., als zoodanig voorgedragen de weleer waarde Pater G. Schimmel O.F.M., thans ka pelaan aan de Franciscanerkerk van het Boschje te Rotterdam. De nieüwe vlootaalmoezenier, wiens benoe ming waarschqnlqk met 1 April a.s. zal in gaan en die zijn standplats krijgt in Vlissin- gen, is 42 jaar oud. Hij werd op 6 Februari 1895 te Hoogwoud (Noord-Holland) geboren, studeerde aan het Franciscaansch Gymna sium te Megen, philosophie te Wychen en theologie in Weert, waarna hij 5 Maart 1921 werd priester gewijd. Na den cursus sociologie en welsprekendheid gevolgd te hebben, werd zijn eerste standplaats Heerlen, alwaar hij vier jaar als kapelaan aan de Rectoraatskerk aan de Laandertstraat is verbonden geweest. Vervolgens ging hij naar het klooster der Pa ters Minderbroeders aan den Sittarderweg en kreeg de zielzorg onder de mgnwerkers te vervullen, na nog geruimen tgd als vicarius vertoefd te hebben in het klooster te Ophoven bij Sittard. Daarna kwam hg haar Holland en werd kapelaan te Delft aan de parochiekerk van de H.H. Nicolaas en Gezellen, Martelaren van Gorcum. Gedurende een viertal jaren had bg hieT gewerkt, bijzonder in het jeugdwerk, toen hij in October 1935 werd overgeplaatst naar de Boschjeskerk te Rotterdam, alwaar eveneens het mannelijk jeugdwerk zijn bijzon dere taak werd. De pianist Marinus Flipse, maakt op het oogenblik een tournee door Finland. Hij zal er .ook werken spelen van Hollandsche compo nisten: Diepenbrock, Voormolen, v. d. Sigten- horst Meyer, Kuiler en Pijper. Op de Johan de Wit" van de Stoomvaart Mij. NederlandP', die aan de lcade te A'datn lag, brak Zaterdagmiddag brand uit, welke echter door snel in grijpen spoedig gebluscht kon worden. De hoofdstedelijke brandweer, die geen dienst hoefde te doen, bij het schip. Voor de opening van het „Fegenoord-Sta- dion" op 27 Maart a.s. is het volgende pro gramma samengesteld: le estafetteloop, 2e marsch van diverse muziekverenigingen, 3e défilé in het Sta dion, 4e eere-voétbalwedstrijd. Dat den estafetteloop betreft, van het oude terrein zal een athleet starten met een spe ciaal voor dit doel vervaardigd zijden Feyen- oord-vlaggetje en geeft dit op verschillende punten over aan anderen. De route is Feyen- oord-terrein, Dordtsche Straatweg, Dordt- schelaan, Maashaven, Hillelaan, Hilledijk, Hillesluis, Rosestraat, Steven Hoogendijk- straat, Oranjeboomstraat, Kreekweg, Sta dion; in het geheel een afstand van plm. 9 K.M. De laatste looper moet klokslag 3 uur onder de poort van de eere-tribune arrivee- ren. Trompetgeschal zal zgn aankomst mel den. Te zelfdertijd houden diverse muziekver eenigingen een marsch door Rotterdam-Zuid en wel van verschillende punten af om ten slotte tezamen te komen in het Stadion. In het Stadion staan de leden van „Feyen- oord" in een carré opgesteld. Zg vormen handreikend en in gespreiden stand een ket ting, met het gelaat gericht nlaar de tribunes. Voor de hoofdtribune wordt de toegang niet door spelers afgesloten, maar is een rood wit lint gespannen. Nadat de openingsspeech gesproken is, zal dit lint worden doorgeknipt, waarna de nieu we Fegenoordvlag naar binnen gedragen wordt. De bestuursleden hebben die vlag met een vaandeldrager in hun midden, 'waarbij zq geflankeerd worden door de spelers van het eerste elftal. Deze groep betreedt dan het veld en be geeft zich naar het midden, onderwijl speelt de muziek fanfares en gaan de vlaggen om hoog. Om dit laatste zoo gelijkmatig moge- lijk te doen, wordt hiervoor medewerking ver leend door leerlingen der Zeevaartschool. Op commando zwenken daarna de spelers het terrein op en formeeren in de lengte twee dicht aaneengesloten colonnes, in rgen van elf, aan weerskanten van de nieuwe vlag. De groep marcheert achtereenvolgens naar de korte zgde links, de Feqenoord-zijde, de korte zgde rechts en de hoofd- en eeretribune voor het brengen van den sportgroet! Zg knielen en brengen den groet, waarbij één arm wordt gestrekt en de andere over de borst gebogen. De hoofdvlag en elf vlag gen, welke de eerste elftalspelers mededra- gën, nijgen op dat moment in een saluut naar het publiek. Nadat deze ceremonie op vier plaatsen is verricht, gaat het niet meer deelnemende ge deelte, uit de colonne en op een signaal gaan de overigen naar de zijden van het veld en groepeeren zich, staande met de handen op elkanders schouders, tot het woord „welkom", dat dan viermaal zichtbaar wordt. De vier woorden welkom gaan daarna over in een afvloeiing. In looppas snellen de leden twee aan twee in tegenovergestelde richting, langs den buitenkant van het veld, om ten slotte door het midden in rijen van vier weer af te vloeien en met muzikale begeleiding door de poort afmarcheeren. De deelnemers plm. 400 zijn allen in vol ledig clubcostuum, hetgeen ongetwijfeld een kleurrijk effect zal geven. Hierha heeft de voetbalwedstrijd plaats. De 22-jarige K. Braun wonende Vrienden- laan is Zaterdag op den Goudscherijweg met zijn fiets tegen een auto opgereden. Het slachtoffer bekwam een hersenschudding en een hoofdwonde en is door den G.G.D. ver voerd naar het ziekenhuis aan den Coolsingel en aldaar opgenomen. Zaterdag is de 6-jarige C. B., wo nende Speelmanstraat in de Lusthofstraat aan gereden door een auto. Met een hersenschud ding-is de knaap opgenomen in het zieken huis aan den Coolsingel. Vrijdag is de 36-jarige A. J. v- d. Putte Smit wonende Heerjansweg in haar wo ning bij het ramen zeemen uit het raam van de eerste étage gevallen. Met een wervel fractuur is het slachtoffer opgenomen in het ziekenhuis aan den Coolsingel. Om tien uur Vrijdagavond was de 28- jarige H- A. Andernach bezig met het uit leggen van een loopplank vanaf het Rijnschip „Emma Hermann" liggende in de Waalhaven. De loopplank kantelde, waardoor A. een klap kreeg en in het ruim viel. De man bekwam inwendige kneuzingen en is door de Politie II vervoerd naar het bureau van de Rivierpolitie en vandaar door den .G.G.D. naar het zieken huis aan den Coolsingel. Het woonhuis van het oude vrouwtje te Schiebroek, waarin een vondst van onge- 25.000 werd gedaan, terwijl de veer vrouw temidden van lappen vodden lag. Onze redactie ontving van de heeren A. Vermeulen uit Schipluiden en G. P. de Braban der uit Poeldijk nog een paar vragen aan gaande de potvisschen, die dr. A. B. van Deinse te Rotterdam hier beantwoordt: Inderdaad is in 1899, op den eersten Decem ber, nabij Terheide, op weg naar Loosduinen, een groot walvischachtig dier aangespoeld. Dit was intusschen géén potvisch, maar een vinvisch, die baleinen in den bek had, terwgi de potvisch van tanden is voorzien. Bedoeld dier van 1899 is op het strand schoongemaakt en het complete skelet met de baarden is nu te zien in het Zoölogisch Museum vande Rijksuniversiteit te Utrecht. Het is mijn ver eerde leermeester prof. dr. A. A. W. Hubrecht, hoogleeraar in de dierkunde, geweest, die dit mooie skelet voor Utrecht deed bewaren en opstellen. Het dier was 21 M. lang en er werd door den schilder Hanau een fraaie aquarel van vervaardigd, terwijler ook foto's van bestaan. In hun vragen bedoelen de heeren Vermeulen en De Brabander hetzelfde dier uit 1899. In 1895 is er ook een vinvisch van ruim 22 M. lengte in ons land aangespoeld, maar dat was bij Callantsoog in Noord-Holland. Dit skelet is nu in het museum van Artis te Amsterdam. De laatste inlandsche potvisch, vóór deze twee van Terneuzen, kwam in 1781 op 17 Mei te Zandvoort aan land. Het was een manigk dier van 64 voet lengte, waarvan het stedeigk archief te Haarlem een teekening bewaart. Het skelet is verloren gegaan. De verwarring van strandingsgevallen ont staat in de eerste plaats, doordat namen wor den verwisseld en dat men de kenmerken van de verschillende soorten, zeer begrijpelijk overigens, onvoldoende kent: Daarbij komt dan nog, dat na 'b.v. veertig jaar, ons geheugen ons parten gaat spelen, wat betreft het juiste jaartal. In ons land zijn vier soorten groote en zeer groote walvischachtige dieren bekend geworden door aanspoeling. Een ervan is de potvisch, voorzien van groote tanden in de onderkaak. De drie andere zijn vinvisschen, die baarden of baleinen in den bek, afhangend van het gehemelte, dragen. Het dier van 1899 was de gewone vinvisch, Balaanoptera physa- lus en deze gelijkt al heel weinig op ©en potvisch. Van de beide' pótvisschën van' Ter- neuzen 1937, liggen nu nog 'slechts de twee koppen op het terrein van de Parkhaven te Rotterdam. Het overige skelet is alreeds naar Leiden vervoerd, naar het Rijks Museum van Natuurlijke Historie. Nog enkele dagen en de twee schedels zullen ook te Leiden zgn aan gekomen, waarmede dan deze geschiedenis tot het verleden zal behooren. Transport van de schedelsnaar Leiden. Hedenmiddag werd de uitgebeende schedel van een der potvisschen per vrachtauto naar het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie te Leiden overgebracht. De kop van het tweede exemplaar zal waarschijnlijk morgen worden vervoerd. Dinsdag a.s- zal het 25 jaar geleden zqn, dat de heer A. W. Ditters in dienst trad bij de N.V. „Bouwstoffen" v./h. A. E. Braat. De Bijzondere Vrijwilllige Landstorm hield in Lommerrijk een propaganda-avond van de afdeelingen Hillegersberg, Schiebroek, Ter- bregge en Bergschenhoek. De burgemeesters van genoemde gemeenten woonden den avond bij. De voorzitter van de afd. Hillegersberg. de heer W. L. M. Daniels, riep den aanwezigen het welkom toe en herinnerde aan de oprich ting van de afd. Terbregge in het vorige jaar. Verder volgde de mededeeling, dat de gezant van Zuid-Afrika, de door hem toegezegde rede niet kon houden. Voor de vertooning van de f"m „De Land storm rondom Oranje" üet het muziekkorps van den T. O. D. eenige marschen hooren, en in de eerste plaats het „Wilhelmus", mede gezongen door alle aanwezigen. De nieuwe leden der plaatselijke commissiën, de heeren J. H. Schouwink, pastoor Filbry en pastoor Bekkering, zgn daarna geïnstalleerd. De uitreiking der brevetten geschiedde door den commandant van het Landstormcorps Rotterdam, luit--kolonel mr. W. A. C. van Dam. SPr- voeê"de aan de uitreiking eenige woorden toe ter herinnering aan historische feiten, °- a- aan het jaar 1672, toen Nederland, door een viervoudige macht besprongen, ten onder dreigde te gaan, doch door het energiek optreden van den derden Willem van Oranje behouden bleef. •De afd. Schiebroek ontving, na de gehouden wedstrijden, den wisselbeker. De 5 schutters ontvingen de draagmedaille. Tenslotte volgden nog een komische film en de bekende Indië-film. Vandaag. 15 Maart, viert de populaire Opperbrandmeester, de heer A. F. D. Hueck, zijn 75-sten verjaardag. De heer Hueck woont van die 75 jaren reeds 45 in Hillegersberg. Op 15 Februari 1890 vestigde hij zich hier als loodgieter en op dienzelfden dag werd hij aangesteld als pomper bij spuit 1. Onafge broken is hij van dat oogenblik af aan de brandweer verbonden geweest. Na zijn be noeming tot brandspuitmeester, volgde spoe dig zijn promotie, door de benoeming tot brandmeester, terwql hij reeds 3 Maart 1921 tot Opperbrandmeester werd aangesteld. In de intieme, eige» sfeer van den Burcht had Zondagmiddag de eerste opvoering plaats van het Passiespel der Kruisvaartjongens van de Parochie Christus Koning te Hillegersberg. 'n Passiespel mogen wg het eigenigk niet noemen, het was iets anders, iets meer dan dat. Het droeg een geheel eigen cachet. Af gewisseld door proloog, zang en declamatie werd het lqdensdrama van Onzen Christus Koning gevolgd en bemediteerd op een wijze, die ontroering bracht. Met gespannen aandacht en in devote stilte werd de opvoering door de aanwezigen ge volgd. Er was geen enthousiast en storm achtig applaus, zelfs niet toen het einde ge komen was. Er was slechts ontroering en diepe bewondering voor hetgeen hier door jongens gepresteerd was, voor de wijze waarop hier o.m. verzen van Vondel en Guido Gezelle werden gedeclameerd en voor het voetlicht bracht. En menig Vader of Moeder zal niet verwacht of vermoed hebben, dat hun jongen tot zoo iets in staat was. Van dezen middag ging niet alleen een on gekende propaganda uit voor de Kruisvaart, doch de aanwezigen hebben tevens de over tuiging gekregen, dat dit Katholieke jeugd werk op zeer hoog plan staat. B. en W. schrijven naar aanleiding van de ingediende gemeentebegrooting 1937 het vol gende aan den Raad: In den zomer van 1936 bleek, dat de dienst 1935 sloot met net niet onbelangrijk nadeelig saldo van 67.060.81. Daarna moest in de raadsvergadering van 13 November 1936 worden besloten tot wij ziging der begrooting 1936, waarbij een be drag van 79-734 ongedekt bleef. Het behoeft dan ook niet te verwonderen, dat het opmaken van de begrooting voor den dienst 1937, waarmede dekking moest wor den gezocht voor het nadeelig saldo 1935, met eigenaardige moeilijkheden gepaard ging. In de voorafgaande 5 begrootingsjaren werd geleidelijk zoozeer alle ruimte uit de ramingen weggezogen, dat verdere belangrijke besparingen op de uitgaven slechts in ge ringe mate waren te verwachten, terwijl vei" meerdering der uit de crisisdiensten voort vloeiende lasten onverminderd doorging. Alhoewel aan het opvoeren van de ont vangsten in den vorm der bezwaring' van belastingen grenzen zijn gesteld, werd in de vergadering van 19 Februari 1937 overeen komstig ons voorstel nog besloten tot ver hooging der Personeêle Belasting, terwijl een voorstel tot verhooging der schoolgeldheffing in voorbereiding is. Bovendien is het in het belang van de stabiliseering van gas-afzet gebiedend noodig, het gastarief te verlagen, waarmede een vermindering der opbrengst van 2000 per maand gemoeid zal zijn. Nadat voor ons College onomstootelijk vast stond dat het sluitend maken der begrooting 1937 niet mogelqk zou zqn, zonder extra hulp uit het Werkloosheidssubsidiefonds, hebben wij ons reeds in October 1936 met de bevoegde instanties te 's-Gravenhage in ver binding gesteld. Ons College heeft intusschen de ramingen aan grondige revisies onderworpen, waardoor bereikt kon worden dat de extra bgdrage, aanvankelijk geraamd op 351.739.32, in de thans aangeboden begrooting kon worden teruggebracht tot 282.448.72. Alhoewel omtrent deze rijkssubsidie nog geen zekerheid bestaat, is het standpunt van ons College, dat ulteindelqk niet langer meer gewacht kan worden met de behandeling der begrooting, waarbij het vertrouwen"' kan wor den uitgesproken dat de Raad zal inzien, dat in deze moeilijke tijden ook in onze gemeente offers moeten worden gebracht. Daar alleen in eensgezindheid aan de moeilijkheden het hoofd kan worden geboden, rekent ons College er op, dat bij de behandeling van deze be- grootihg persoonlijke bezwaren zullen worden opzij gezet, onverschillig of die bezwaren het gevolg zijn van een te ver ingrijpen, dan wel van de meening, dat met de bezuinigingen en versoberingen niet ver genoeg wordt ge gaan. Indien inderdaad een economische verbete- ring voor de deur staat, dan mag worden aangenomen, dat Hillegersberg zal behooren tot die gemeenten, welke zich vrij spoedig zullen herstellen. Daarom is het jammer, dat na een omzichtig beleid van meerdere jaren in het zicht van de haven toch nog hulp van buiten moet worden aangevraagd. Den weg, die thans noodgedwongen wordt betreden, zijn. echter reeds velen vóór ons opgegaan. BURGERLIJKE STAND. ONDERTROUWD; N. Jana 23 j. en C. M. van Es 25 j... beiden alhier; A. F. Bienefelt 31 j. alhier en M. Trimp, 25 j., Rotterdam; J. A. W. Uudolphi 24 j. alhier, en C. van Bellen 24 j„ Rotterdam. OVERLEDEN: M. A. va® de Griend echtg. van G. S. Krijger, 70 j. De jaarvergadering van de Burgerwacht zal op Vrijdag 2 April in de bovenzaal van de Moriaan gehouden worden. Behalve het uit brengen van de jaarverslagen zal een be stuursverkiezing plaats hebben wegens het periodiek aftreden van de heeren W. F. F. de Bruin en W. v. Luipen. DE GEMEENTE-BEGROOTING Naar wq vernemen is de begrooting voor het dienstjaar 1937 door Ged. Staten goed gekeurd. UIT OUDE TIJDEN. Men is thans bezig aan den Noorddqk nabij de Wedde tegenover-het café de Zon de boo- men te rooien. Op zich zelf is dit geen bijzon ders, al is het jammer voor het weinige hout, dat wij hier bezitten. Er is echter daarbij nog iets anders te ver melden. Bq het werk is hier een zeer oude stapel put bloot gekomen, ook wel genoemd zakput. Bij onderzoek is gebleken, dat voorheen daar huizen hebben gestaan. Een oude kadasterkaart, welke in het ge meentelijk museum berust, wees uit dat eeni ge meters van af het ijzeren hekwerk van de Wedde een vijftal huizen hebben gestaan welke kort na 1828 zijn afgebroken. Uit 't een en ander blijkt, dat de dijk, wel ke door deze gemeente loopt aan beide zij den bebouwd is geweest. Van den Zuiddqk was zulks bekend ge worden door werkzaamheden, welke voor eenige jaren hebben plaats gevonden. Daar zitten de meeste kelders van die huizen nog in den dijk. Jammer is, dat wij in onze oudheidkamer van dien toestand geen platen bezitten. WERKLOOSHEID Het aantal werkzoekenden was in de af- geloopen week weder iets minder en be droeg nu 584 personen,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1937 | | pagina 2