M1
25-JARIG REGEERINGSJUBILEUM VAN
KONING CHRISTIAAN X.
's PAUSEN NAAMDAG.
Staking in Amerika's
staal-industrie.
M I V A KRACHTIG 9
9 MISSIE MACHTIG
BUITENLANDSCHE
KRONIEK.
SPAUSEN DELEGATIE
IN LONDEN.
DONDERDAG 13 MEI 1937
The empire.
LONDEN IN. FEESTSTEMMING.
Gistermorgen omstreeks drie uur was de
ondehsche reinigingsdienst al in het touw
om de papierafval enz. van de wachtende
menigte op te ruimen.
Zij sloeg de aankomst Van den
kroningsstoet gade vanaf een
speciale tribune buiten
de Abbey.
Een vorst, die zijn populariteit
volop verdiend heeft.
Plechtige Hoogmis in
Westminster.
de
DE SCHOOLSTRIJD IN HET
DERDE RIJK.
ROODE ROZEN OP HET GRAF
VAN DEN ONBEKENDEN
SOLDAAT.
Een moedig woord van
Regensburgs bisschop.
Opgewekte drukte in
Castel Gandolfo.
DE LES DER HINDENBURG
RAMP.
EEN WAARSCHUWING VAN DODD
Streven milliardairs in Amerika
naar een dictatuur
VEERBOOT OMGESLAGEN;
10 DOODEN.
NEDERLAAG VOOR BLUM.
27.000 arbeiders leggen
het werk neer.
PITTSBURG, 13 Mei (R.O.) De
de AUTOBUSSTAKING IN
ENGELAND.
Rüad van den Beneden-Rijn besluit
de leerplicht-kwestie uit
te stellen.
KAPPERSSTAKING TE PARIJS.
The Empire! God save King George!
Wie gisteren de kroningsplechtigheden
te Londen en de feestelijkheden Van den
dag over een der Engelsche radiostations
beluisterd heeft, zal diep getroffen zijn door
het feit. dat de rijksgedaohte zoowel in het
ceremonieel® als in het officieele gedeelte
volkomen overheerschte.
Wij erkennen gaarne dat het gebeuren
evenzeer als geheel als in elk zijner onder
deden ongemeen indrukwekkend was; maar
zelden ook hebben wij iets gehoord, wat
zoo volmaakt onpersoonlijk was. Dan moge
het normale „God save the King enkele
malen vooral bij de erkenning van den sou-
verein door de vertegenwoordigers van z«n
volk in de Westminster Abbey wat meer
individueel geworden zijn in het „God save
King George"; doch zelfs in deze nominale
aanroeping was het „King", nog met de
diepere idee van het koningschap als zoo
danig, Volkomen onpersoonlijk. Zij sloeg
niet op den individueelen man die daar
een geweldige verantwoordelijkheid ging
aanvaarden; zij gold den king, den koning-
keizer van een rijk. dat zich over de vijf
Werelddeelen uitstrekt.
Slechts één der leidende figuren trad
éven uit die merkwaardige sfeer van het
onpersoonlijke: mr. Stanley Baldwin, pre
mier van het Vereenigde Koninkrijk van
Groot-Brittannië en Noord-Ierland, en, het
is niet te veel gezegd, politiek leider van
het Empire, van het Britsche g#meenebest.
De man bovendien, die binnen enkele da
gen Zijn geweldig ambt zal neerleggen;
voor wien deze kroningsdag, de kroning
van George VI een heel bijzondere, een
persoonlijke beteekenis heeft. Nog slechts
enkele maanden geleden meende men, dat
een Eduard VIII zou gekroond worden;
zonder Baldwin ware het wellicht het ge
val geweest, Maar thé Empire, het Rijk.
zou dan een verschrikkelij ken moreelen
slag gekregen hebben. Nu is die slag af
gewend door Baldwin, die de Common
wealth veilig door een Constitutioneele of
gevaarlijk dreigende constitutioneele crisis
heengeleid heeft. In die Decemberdagen was
er niet zooveel verschil tussohen de twee
situaties.
Maar toch, ook het zoo diep menschelijke
in Baldwins korte toespraak culmineerde
weer in de grootsohe gedachte aan den
dienst jegens volk en rijk, een dienst, welke
voor den koning slechts bij diens dood ein
digt. Inderdaad een indrukwekkend mo
ment, als op dezen kroningsdag vol pracht
en pradl, vol feestelijke schittering, welke
het begin van een gekroond koningschap i3
voor twee nog jonge menschen, teven# her
innerd wordt aan het moment, dat de pa3
gezalfde en gekroonde zijn taak: dienst je
gens het rijk door zijn heengaan aan den
opvolger overdraagt. Wat blijft, steeds
blijft, zijn het rijk en het dienen.
Ongetwijfeld heeft de koning zelf deze
grootsohe en breede gedachte voor oogen
gehad, toen hij in zijn bewogen toespraak
■'langzaam eri met nadruk de woorden sprak:
„In mij, als uw koning is voor een periode
de plicht vastgelegd om de eeT éh de On
geschondenheid van de vrije vólken vari de
''"British Commonwealth te handhaven".
En als de koning spreekt van de „mi
nistry of kingship", dan zouden wij deze
woorden Bet liefst vertalen door „het die
naarschap van het koningschap". Boven den
koning staat het rijk, de koning is de die
naar, die, zooals de vorst herhaalde malen
zeide, met de hulp van God zijn geweldige
taak moet vervullen.
Engeland kent het groote feest van den
Empireday. Maar eens In het leven van
eiken vorst valt een allerhoogste rijksdag
de dag waarop hij gekroond wordt. En gis
teren heeft men ervaren, dat welke ver
wikkelingen zich sinds den dag, waarop
George V gekroond werd: 22 Juni 1910, ook
hebben voorgedaan, het rijk nog steeds
bestaat.
Toen stond men aan den vooravond van
sociale en politieke omwentelingen. Zou
met verleden en traditie gebroken worden
en daarmede de oerbron van Èngelands
madht en glorie worden vernietigd? Een
vreeselijke oorlog is over het rijk heenge
gaan en heeft het In zijn grondslagen door-
woeld; het Britsche rijk heeft labour-kabi-
netten gehad; jaren- en jarenlang heeft het
land millioenen werkloozen moeten onder
houden; het groot-grondbezit is in vele ge
vallen van eigenaar verwisseld; de gouden
etandaard is ineengestort; de dominions
zijn door het Westminster-statuut van de
Engelsche parlementaire controle lo
maakt.
Maar, het oude Engeland leeft in nieuwe
omstandigheden met de gevestigde tradi
ties voort. Er zullen nog heel wat schok
ken komen; wat de toekomst in zich bergt,
weet niemand. Echter de samenbindende
eenheidsbegdachte bestaat op dit oogenblilt
zeer sterk en effectief. De kroningsdag is
er een nieuwe openbaring van geweest. Het
was geen geënsceneerde, opgeschroefde
plechtigheid; ongetwijfeld het ceremonOel
staat sinds eeuwen vast, het wortelt in de
katholieke middeleeuwen; maar boven alles
voelde men toch een geestelijke sponta
neiteit, welke aan geen banden gebonden
is. De afwezigheid van den Ierschen Vrij
staat moge pijnlijk gevoeld zijn: zij is on
getwijfeld voor de Engelschen, die de po
litieke ontwikkeling nauwlettend volgen,
een schaduw over het graöote feest. Maar
tegenover dit „incident", stond de aanwezig
heid van alle andere naties van de com
monwealth, in onvoorwaardelijke aanhan
kelijkheid aan het rijk.
Na de feesten komt nu de arbeid. Straks
begint de rijksconferentie, waarop alle pro
blemen van het Empire grondig zullen be
handeld warden. Dan zullen weerstanden
opkomen, maar dieper dan ooit voelt nien,
dat in den chaos van het heden, de rijks-
gedacht® een hecht rustpunt Is; een der
weinige steunpunten, waaraan de vrede
zich nog kan vastklampen.
(Van onzen Scandinavischen Correspondent).
De leden van de pauselijke delegatie naar de
kroningsplechtighedén hebben gisteren in ge
zelschap van mgr. Edward Myers als ver
tegenwoordiger van mgr. Hinsley, aartsbis
schop van Westminster, de aankomst van den
koning en dé koningin en van deii kronings
stoet gadegeslagen vanaf een speciale tribune,
die voor hen buiten de Westminster-abdij was
opgericht.
De delegatie bestond, zooals men weet, uit
den secretaris voor buitengewone kerkelijke
aangelegenheden, Z. H. Exc. mgr. Giuseppe
Pizzardo, ti tulair-aartsbisschop van Nicca;
mgr. Godfrey, rector van het Engelsch col
lege in Rome en markies Giulio Pacelli, offi
cier van de pauselijke edelgarde en neef van
den staatssecretaris van Zijne Heiligheid, kar
dinaal Pacelli.
Mgr. Pizzardo was, naar de „Daily Tele
graph" meldt, zeer onder den indruk van dê
pracht van den kroningBBtoet.
Later gebruikten hij en mgr. Godfrey de
lunch in het House of Lords in de voor de
hoofden van de biïitehlandsche delegaties ge
reserveerde zaal.
De pauselijke afgezant, die herkend werd
door tal van vooraanstaande diplomaten, ging
van tafel tot tafel, om met de talrijke dele
gaties te spreken.
Hedenmiddag zou mgr. Pizzardo een onder
houd hebben met mr. Neville Chamberlain in
Downingstreet 11. Aan dit bezoek werd even
wel geen politieke beteekenis toegekend.
De Katholieke viering van het kronings
feest had hedenmorgen plaats, toen in de ka
thedraal van Westminster een pontificale H.
Mis van dankzegging werd opgedragen door
mgr. Hinsley.
Na afloop van de H. Mis verliet de pause
lijke afgezant den voor hem In het schip ge-
reserveerden zetel en na zich met de kerke
lijke gewaden te hebben bekleed, begaf hij
zich naar het altaar, waar het Te Deum door
hem werd aangeheven.
LONDEN, 12 Mei. (HAVAS). De stal
meester van Z.M. koning George heeft van
morgen Op het graf van den Onbekenden
Soldaat een krans gelegd van roode rozen
met een lint in de koninklijke kleuren,
De bisschop van Regensburg Z. H. Exc.
Mgr. dr. Michael, heeft In verband met den
feilen schoolstrijd, die thans in het derde rjjk
woedt, nogmaals in een afzonderlijk herder
lijk schrijven een vermanend woord tot de
Katholieke ouders gericht. Het luidt als volgt:
Geliefde Katholieke ouders!
„Het is voor mij een behoefte des harten
een woord tot u te richten. Op de eerste
plaats een woord van hartelijke erkentelijk
heid en warmen dank jegens die ouders, die
ondanks de pressie, die op hen werd uitge
oefend, ten koste van de zwaarste offers
trouw gebleven zijn aan de Katholieke bij
zondere school en die geweigerd hebben hun
kinderen aan te melden voor de neutrale
school.
Zij hebben een bewijs gegeven van heerlijke
trouw en heldhaftigen belijdersmoed, dat hun
tot groote eere strekt en dat voor mij, zoowel
als voor mijn mede-broeders in het H. Pries
terschap, een groote troost beteekent. Moge
God deze trouw en dezen offerzin vergelden
aan die goede ouders en aan hun kinderen.
Vervolgens richt ik een woord tot die
ouders, die onder zwaren druk en dwang en
in den allermoeilijksten zielestrijd en gewe
tensnood zich hebben laten verleiden om te
teekenen voor de neutrale school.
Geliefde ouder! Gij kunt u beroepen op
feiten, die door iedereen moeten worden toe
gegeven, dat de aangifte van leerlingen ab
soluut vrij moet zijn.
Derhalve hebben al degenen, die slechts
onder eenigerlei pressie haun handteekening
gezet hebben vóór de neutrale school, het
recht om deze weer te herroepen en terug
te nemen.
Het zou ongehoord, onverantwoordelijk en
onwettig zijn om eerst te verklaren, dat
iemand vrij zijn stem kan uitbrengen, doch
naderhand degenen, die voor de Katholieke
Echool willen stemmèn onder min of meer be
dekte Vormen te verstaan te geven, dat dit
siechte gevolgen zou kunnen hebben in ver
band met werk, brood en betrekking.
'Men heeft u gezegd, dat het godsdienston
derricht in de neutrale school op dezelfde
wijze gegeven wordt, als in de bijzondere
school. Dit moge misschien voorloopig nog het
geval zijn, doch men moet hieraan toevoegen,
dat het overige onderwijs dat in de gemeen-
schapsschool gegeven wordt, de kinderen kan
Koning Christiaan de Tiende van Denemar
ken viert op 14 Mei zijn 25-jarig regeerings-
jubileum.
Dat wordt een volksfeest, grootsch in zijn
eenvoud en hartelijk in zijn overdadige uitin
gen van aanhankelijkheid en waardeering. De
monarchen van het Noorden dwingen respect
af door de wijze, waarop zij hun koninklijke
waardigheid en de liefde van hun volken heb
ben weten te bewaren te midden van de socia
listische vloedgolven, die over Scandinavië
gekomen zijn.
Men kan gerust beweren, dat de regeerende
koningen zich onmisbaar gemaakt hebben in
de Scandinavische gemeenschappen; hun op
treden en leiding waren zoo verstandig en be
leidvol, dat geen enkele leidende socialistische
figuur den steurt ervan ontberen wil en kan-
De opvoeding va» Christiaan was Spartaansch
in den tegenwoordigen tijd zou men zeggen:
flPmnPEfltitiph.
Den lsten Mei 1889 werd de jonge Chris
tiaan rekruut der lijfgarde en maakte in het
zelfde jaar zijn eindexamen op de middelbare
onderwijsinrichting; ook werd hij als student
aan de universiteit ingeschreven.
Als rekruut stond hij op Wacht aan de poort
van het koninklijk paleis, hjj kreeg geen enke
len voorsprong op overige miliciens van zijn
lichting en moest geleidelijk alle rangen door-
loopen en alle graden verdienen.
Als student ging het noch vlugger, noch
gemakkelijker; zijn vader Frederik de Acht
ste en zijn grootvader Christiaan de Negende
stonden erop, dat hy zijn bevordering niet dan
na verdiensten zou krijgen, en dat hij boven
dien buiten de kringen van het hof door om
gang met de gewonen van zijn volk levens
ervaring zou opdoen. Tot op den dag van
heden onderhoudt hij vele relaties van dien
Den I5en Mei 1912 werd hij tot koning uit
geroepen.
De koning is zeer populair. Eiken morgen
doet hij zijn rit door Kopenhagen, zonder be
geleiding, hoog te paard gezeten in eenvoudig
uniform, door iedereen begroet en eenvoudig
naar alle kanten zijn dagelijksche bekenden
begroetend-
Bij elk stopsignaal houdt hij halt, ook daar
geen uitzondering makend, en wacht te mid
den van fietsende boodschappenjongens eh
kantoormenschen én werkvolk, tot voor allen
het signaal op veilig staat.
Zijn route gaat kris en kras zoowel door
de avenues als door de arbeiderswijken in de
hoofdstad en 's zomers over de landwegen,
waar hij gemoedelijke praatjes houdt met de
bevolking.
Typisch voor alle Scandinavische vorsten
is, dat zij zich sterk voor sport interesseeren
en dat hun prestigedaar eerder door stijgt
c',an geschaad wordt. Koning Christiaan heeft
door zijn sportprestaties in den loop der jaren
menigen beker gewonnen. Hij is een bekend
zeiler en haalde zijn kapiteinsdiploma. Hij zeilt
zoowel te Cannes, waar zijn koninklijke col
lega van Zweden als Mr. Q. tennist, maar
zwerft, ook in boot eh alitö doOt zijn et*<m
land, gaat dan hier en daar oude bekendèfr be
zoeken en verrast menigen gewonen burger en
boer door ongemeld aan hun deur aan te klop-
P Dat alles geschiedt zonder effectbejag, eerlijk
en oprecht en wordt op dezelfde wijze beant
woord. Bjj dergelijke uitstapjes gaait hij wel
eens een dorpsschool binnen, en houdt er een
gemoedelijk examentje in Deensche geschie
denis, dat altijd op een vrijen dag als beloo
ning uitloopt.
De koning studeert hard en geregeld en 13
als de algemeen- erkende en geachte bemi"
delaar van zijn volk, dat door partijstrijden
soms sterk gescheurd, door zijn tactisch oP"
treden weer tot nationale eenheid en eenheids
zin werd teruggevoerd.
Als constituioneel vorst ontweek hy me
zorg elke aanduiding van dwang, elke ülttoui
ting ui zijn machtige positie onder zijn volk,
wist de leiders voor zijn inzichten te winnen
en liet aan hun beleid over ze naar best ver
mogen uit te voeren.
Het is dan ook een typisch Scandinavlscn
tooneeltje, vorst en sociaal democraat hand
in hand te zien staan en hand in hand te zien
werken. In den beginne was daar minder
zijnerzijds dan van de zijde der democraten
eenige gereserveerdheid en stijfheid bij, maar
de koninklijke gemoedelijkheid en eerlijkheid
overwon dat alles en zoodoende is de Scandi
navische socialist koningsgezind en zou hij
haast niet Weten, hoe het betér kou Künnen
dan op deze vanzelfsprekende "Scandinavische
wijze.
Er zijn dan ook Scandinavische leiders, die
er recht voor uitkomen, dat zij niets anders en
beters zouden wenschen en dat, als zij in een
anderen koers gedwongen zouden worderi, zjj
het 't beste zouden achten het presidentschap,
als de vraag daaromtrent ooit actueel mocht
worden aan de koninklijke familie aan te
bieden, Zelfs in erfrecht.
De Deensche koning heeft zijn populariteit
noch aan groote gesten noch aan grooitsche
redenaarstalenten te danken, maar aan zijn
eenvoudige onweerstaanbare oprechtheid, die
den Deen sterk aanspreken.
Men vergete niet, dat de Scandinaviër een
gevoelsmensch is als geeh andere Europeeër,
die moeilijk op het kompas van zijn verstand
alleeii zeilen kan. Zijn hart stuurt mee en met
een kracht, die men bij de uiterlijk kille
menschen van het koude Noorden nauwelijks
vermoeden kan.
Wie dat Riet weet, begrijpt den Scandina
viër niet, en is dan ook al te vaak geneigd
hem uitsluitend als nukkig en onbetrouwbaar
en ongeloofwaardig te beschouwen-
Toen koning Christiaan voor enkele jaren
zijn zilveren bruiloft vierde, nam het geheele
land er deel aan; het werd een echt volks
feest, dat niet alleen zijn aanleiding in het
koninklijk jubileum vond, gelijk dat sómwijlen
wel eens het geval is bij dergelijke gelegen
heden, die velen elke kans om feest te vieren
welkom doet zijn, maar het werd een feest
rondom en met de koninklijke familie, die lief
en leed met haar volk gedeeld heeft.
In den gevaarlijken oorlogstijd, toen Dene
marken minstens zooveel gevaren liep als onS
land, was het de koning, die als beschermheer
der neutraliteit optrad en zijh volk vóórging
lii een waardige en verstandige onzijdigheid en
ervoor in de bres Sprong.
Na den oorlog was hij het weer, die ver
broken bandeh herknoopte en zijn volk over de
crisis der ideologische naweeën van den vol-
kerenötrijd heen voerde-
Hij deed zijn lijfspreuk: „Mijn God, mijn
land, m(jn eer" in den ruimsten zin des woords
alle eer aan.
En dan zij er meteen bijgezegd, niet hij
alleen, maar zijn medevorsten in Scandinavië
evenzeer.
De Scandinavische vorstenhuizen zijn door
familiebanden aan elkaar gebonden en schij
nen als familie-erfgoed een fijn gevoel en een
uitzonderlijk gezond verstand van meetaf als
erfstuk te hebben meegekregen, die zich in de
drie Noordelijke landen op bijna gelijksoortige
en gelukkige wijze hebben doen gelden.
Een aardige anecdote wordit van hem ver
teld. Toen de Russische tsaar zijn grootvader
bezocht, stond prins Christiaan met de lijf
wacht aan het paleis opgesteld. Na de parade
gaf de tsaar aan ieder soldaat der prinselijke
compagnie een tweekronenstuk. Christiaan
werd niet overgeslagen, ook hij kreeg zijn
groote zilvermunt en mompelde tot ziin bun»
man, ziezoo, dat is nou het eerste geld, dat ik
eigens verdiend heb.
Zoo gaan er veel anecdotes over hem, omdat
hii al het Wel en wee van "zijn volk kent.
Tweemaal per maand kart leder, hoog en laag
rijk en arm hem persoonlijk spreken. Dan
geeft hij een audiëntie, die voor ieder toegan
kelijk is-
Komt men niet tot hem, dan gaat hij naar
zijn volk. Op een zijner talrijke tochten kwam
hij voorbij een groep arbeiders, die hun ,,de
mocratische" gevoelens luchtten door hem den
rug toe te keeren alsof zij hem niet zagen- De
koning ging naar hen toe: Morgen, heeren,
zei hij luchtig en vriendelijk en daar vlogen de
petten af, die eerst nog eens extra scheef
over de ooren getrokken werden.
Is hij op een zijner buitengoederen, dan
heeft hij geen wacht -noch detectieven om hem
te beschermen. Mijn beste schutse is het ver
trouwen van en op mij n volk, pleegt hij aan
vorstelijke bezoekers te zeggen, die daar wel
eens hun bezorgdheid over uitdrukken.
En zoo is het.
Het moge zoo blijven voor hem en Voor
zijn koninklijk huls en voor zijn land-
Wanit Scandlnacië kan het gelijkrichtend
gewicht Zijner vorsten nauwelijks, men kan
zeggen, zoo goed als niet missen.
De ondergang der koninklijke huizen zou
misschien het begin van het einde der Scan
dinavische volksgemeenschappen Zijn, 'die heil-
looze aanhangsels der sovjetrepublieken zouden
kunnen worden, eerder en gemakkelijker dan
men denkt.
Wat God verhoede!
Tal van kardinalen, prelaten, pelgrims
en jonggehutvde echtparen in
audiëntie ontvangen
EN seint ons uit Rome d.d.
gisteren
Vandaag, 's Pausen naamdag,
heerschte er in de pauselijke zomer»
residentie, Castel Gandolfo, een opge
wekte drukte.
De binnenhof van het pauselijk
buitenverblijf stond vol auto's en
autobussen, welke tal van kerkelijke
hoogwaardigheidsbekleeders, pelgrims
uit Italië en het buitenland en tal van
jong gehuwde echtparen naar Castel
Gandolfo hadden gebracht, waar zij
doör Z. H. den Paus in audiëntie
zouden worden ontvangen.
De gebouwen van de pauselijke residentie
waren met tal van vlaggen in de pauselijke
kleuren getooid evenals het stadje zelf, waar
i(Ti de parochiekerk een plechtige H> Mis
werd gecelebreerd tot intentie van den H.
Vader, om Gods zegen af te smeeken over het
verheven werk van Zijne Heiligheid. De ge
heele bevolkihg van het plaatsje naderde on
der déze H. Mis gemeenschappelijk ter H
Tafel, eveneens tot intentie van Z. H. deii
Namens de bevolking werd door den burge
meester aan Zijne Heiligheid een telegram
van gelukwensch gezonden.
De H. Vader ontving eerst H.H.H.H. Em
de kardinalen Pacelli en Laurenti in audiëntie
benevens pater Gemelli, rector van de katho
lieke universiteit van Milaan en mgr. Gal
biati en vervolgens vierhonderd jong gehuwde
echtparen, onder wie een jeugdig paar uit
Manilla.
Onder de talrijke pelgrims, die later nog
door den H, Vader werden ontvangen, be
vond zich ook een groep katholieke Ascari's
uit Eritrea onder leiding van een tweetal
missionarissen.
In het, Vaticaan zijn ditmaal veel meer
gelukwenschen en telegrammen ontvangen
dan gewoonlijk. Uit alle deelen van de we
reld stroomde een buitengewoon aantal feli
citaties binnen,
Zal Duitschland, zoo lang het niet
over voldoende helium beschikt
den lüchtichependienst
staken
BERLIJN, 12 Mei. (ÜN. PRESS). Vah Wel
ingelichte zijde wordt vernomen, dat DUitsch-
land, indien wordt vastgesteld, dat het ge
bruik van waterstofgas uitsluitend de oorzaak
of de voornaamste oorzaak is geweest van de
ramp met het luchtschip „Hindenburg", waar
schijnlijk de luchtvaart met Zeppelins, wat
commercieele doeleinden betreft, zal laten
varen, zoo lang men niet in staat is, over he
lium in voldoende hoêveelheden te beschikken.
Er zouden dan nog slechts een paar lucht
schepen met waterstofgas voor militaire doel
einden worden gebruikt.
NEW YORK, 12 Mei. (D.N.B.) Na een on
derbreking van één dag, in verband met de
rouwplechtigheid van gisteren voor de slacht
offers van de „Hindenburg", heeft de com
missie van onderzoek heden haar werkzaam
heden hervat.
Als eerste getuige verU-crde luitenant
Tyler, de commandant van de landingsploeg
o.a., dat de brand naar zijn meening te wijten
Is aan een ontploffing. Aangezien hij de steek
vlam vlak voor het hoogteroer heeft waarge
nomen, houdt hij het reeds hierom voor uit
gesloten, dat de explosie een gevolg zou kun
nen zijn van na-ontstekihg in de uitlaatbuizen
der motoren, die reeds stilstonden.
De laridingstoüwert zijn beslist droog ge
weest. Zij konden dus niet in aanmerking ko
men als geleiders van eventueel opgehoopte
statische electriciteit.
De politie heeft medegedeeld, dat haar beste
detectives en ontploffingsdeskundigen ter be
schikking gesteld zullen worden van de com
missie van onderzoek.
Verklaring van minister Roper.
WASHINGTON, 12 Mei. (D.N.B.) De mi
nister van handel, Roper, heeft vandaag hier
naar aanleiding van den ondergang van de
„Hindenburg", o.a. verklaard;
Wij mogen ons niet laten ontmoedigen of
vooringenomen zijn. De kwestie, of helium of
waterstofgas gebruikt moet worden, zal
nauwkeurig bestudeerd worden, tk persoon
lijk geloof, dat een plan kan worden uitge
werkt op grond waarvan heliumgas uit onze
voorraden voor wereldhandelsdoeleinden ter
beschikking kan worden gestéld, natuurlijk
zonder welk deel ook van onze vredespolitiek
daaraan op te offeren.
Het ministerie van den minister bestudeert
op het oogenblik nog diepgaander dan te
voren de mogelijkheid van het Vervoef door
luchtschepen, dat vooral bij den dienst over
den Oceaan doelmatig is gebleken.
vervreemden van geloof en Kerk en hen ten
deele daarvan ook reeds vervreemd heeft.
Er is weliswaar geen Katholieke wiskunde,
zooals men zoo gaarne spottender wijze be
merkt, maar er is wel onderricht in geschie
denis en natuurkunde en in andere vakken,
waarbij men volop gelegenheid heeft om weer
uit het kinderhart weg te rukken, wat de
godsdienstleeraar zorgvuldig heeft ingeplant.
Indien de bijzondere school werkelijk tegen
de volksgemeenschap ware, zooals thans be
weerd wordt, hoe zou dan de Führer in het
rijksconcordaat het bestaan daarvan hebben
kunnen waarborgen
Het verwijt dat men tegen de bijzondere
3Chool heeft, zou dan een verwijt tegen den
Führer worden. Wij hebben allen de bijzon
dere school gevolgd, niemand kan ons des
wege verwijten, dat wij niet te allen tijde
onze plichten jegens volk en vaderland trouw
en offervaardig hebben vervuld.
In deze stormachtige tijden bid ik voor u
van ganscher harte,
Uw Bisschop dr. MICHAEL.
In verband met het bovenstaande valt nog
te melden, dat de bisschop van Regensburg
aan de geloovigen, die voor den zwaren druk
bezweken zijn en gestemd hebben voor de
neutrale school, geadviseerd heeft, aan de
desbetreffende onderwijsautoriteiten, door
middel van de parochieele instantie de navol
gende verklaring te overhandigen en door
hun handteekening te bekrachtigen:
„Door alle instanties wordt de nadruk er
op gelegd, dat de aangifte van nieuwe leer
lingen voor de bijzondere school geheel uit
vrflen wil mag geschieden. Ik heb mijn toe
stemming slechts gegeven, wijl ik door her
haalde bezoeken onder pressie was komen te
staan. Daarom trek ik mijn toestemming in
en verklaar, dat ik mijn kinderen slechts
naar de Katholieke bijzondere school zai zen
den, die ons door den staat zelf gewaarborgd
werd. Ik geef volmacht aan mijn parochie
om deze verklaring aan de desbetreffende
onderwijsautoriteiten te doen toekomen".
NEW YORK, 12 Mei. (HAVAS). De
„Richmond Times Dispatch" heeft heden een
brief gepubliceerd ,dlen de ambassadeur van de
Vereenigde Staten te Berlijn, William Dodd,
op 1 Maart j,l. aan verscheidene Amerikaan-
sche senatoren heeft gezonden. In dezen brief
verdedigt Dodd het plan van Roosevelt tot
hervorming van het hooggerechtshof.
De „New York Times" publiceert de voor
naamste passages van dit schrijven. Er wordt
o.a. In gezegd, dat „bepaalde individuen, in
de Vereenigde Staten, die een groot fortuin
bezitten, de instelling van een dictatuur wen
schen en bereid zijn, een „Huey Long" te steu
nen. Er zijn politieke personen, die gelooven,
dat het hun mogelijk is, tot een macht te ge
raken, gelijk aan die welke in Europa wordt
uitgeoefend, doch intieme vrienden hebben
mij verklaard, dat iemand, die bijna een
milliard dollar bezit, bereid is aan een der
gelijk programma zijn steun te verleenen, na
tuurlijk, om er het toezicht op uit te oefe
nen".
Dodd vervolgt dan: „ieder onzer, die onze
geschiedenis kent en vertrouwen heeft in ons
regeeringsstelsel, moet alles doen, om onzei
president te steunen, zelfs indien hij en e e
znner hervormingen wil gewijzigd zien
Dodd verklaart, dat de huidige crisis in
de Vereenigde Staten de gevaar «kate 1S se
dert Lincoln. „Wij verkeeren, aldus de am
bassadeur,, in een even gevaarte Positie
als in 1914".
Dodd vermeldt to zijn brief niet den naam
van den milUardair, waarop hij doelt.
MOSKOU, 11 Mei. (D.N.B.) Op een zij
rivier van de Dwina is een veerboot, waarop
zich 17 personen bevonden, tengevolge van
het onstuimige water, omgeslagen, waardoor
10 personen om, het leven kwamen,
eerste grote staking in de
Amerikaansche staalnijverheid sedert
1919 is gisteravond te 11 uur uitge
broken, toen de nachtploeg in twee
fabrieken der staalonderneming van
Jones en Laughlin niet aan den
arbeid ging. Bij deze onderneming
zijn 27.000 arbeiders in dienst.
Het hooggerechtshof heeft onlangs een be
roep, dat de firma Jones en Laughlin had
aangeteekend tegen de Wagmerwet, die, zoo
als bekend, het collectieve arbeidscontract in
de staalnijverheid in overeenstemming met de
grondwet verklaarde, afgewezen. Sedertdien
heeft de directie geen duidelijke houding ten
aanzien van de collectieve overeenkomst aan
genomen.
Gisteren had zij een onderhoud mêt John
Lewis en James Dewly, die het departement
van arbeid vertegenwoordigde.
Daar dit onderhoud niet het door de vak
organisatie gewenachte resultaat bracht, gaf
Murray, de rechterhand van Lewis, het sein
voor de staking. Vandaag zullen 27.000 arbei
ders weigeren aan het werk te gaan. De be
sprekingen zullen echter worden voortgezet.
DETROIT, 13 Mei (UN. PRESS). De vak-
vereeniging voor arbeiders in de automobiel
industrie bereidt een nieuwen slag voor tegen
Ford. Met alle propaganda-mtddelen, waarover
zij de beschikking heeft, wil ze de arbeiders
der Ford-fabrieken van River Rouge bewe
gen, deel te gaan uitmaken van haar organi
satie. Tot dusver is de vakvereeniging, die
behoort tot het comité voor industriëele or
ganisatie van Lewis er niet in geslaagd, bij
de Fordfabrieken vasten voet te krijgen en
door haar dreigementen den „auto-koning" tot
toegeven te dwingen.
Bij de General Motors is evenmin rust inge
treden. In twee groote fabrieken van dit con
cern hebben de arbeiders opnieuw het werk
neergelegd.
LONDEN, 12 Mei. (HAVAS). Het centraal
comité van het autobuspersoneel heeft van
daag een korte bijeenkomst gehouden. De
aan de stakers verstrekte steun zal de vak
vereeniging naar men zegt aan het einde der
week 50.000 pond sterling hebben gekost. De
reservefondsen van den bond bedragen even
wel ongeveer 1 millioen pond sterling.
LONDEN, 13 Mei (D.N.B.). Tijdens de kro-
ningaplechtigheden is de onaangename uit
werking van de autobusstaktog duidelijk aan
het licht getreden,
Tengevolge van de buitengewone verkeers
moeilijkheden - de autobussen vervoeren in
normale tijden vijf millioen passagiers per
dag wordt onder het publiek een sterke
ontevredenheid merkbaar.
Het slechte weer maakte het gisteren na de
plechtigheden nog moeilijker de menschen el
ders heen te brengen.
Een half uur en langer moesten de passa
giers der ondergrondsche treinen in de rjj
staan.
Het Ziet er nog niet naar uit dat de sta
king spoedig zal zijn bijgelegd, De achter de
staking staande communistische elementen
trachten met alle middelen een regeling, welke
eenige concessies van het personeel zou ver-
eischen, te verhinderen.
STRAATSBURG, 12 Mei. (HAVAS??9®Ö
algemeens raad van den Beneden-Rijn Vjfieei't
vandaag in een buitengewone zitting tie" kwes
tie inzake de verlenging van den leerplicht
met den duur van een jaar besproken. M
Door de leden werden moties tegen ver
lenging ingediend.
De prefect stelde hierop voor, over te gaan
tot de orde van den dag, welk voorstel even
wel eenstemmig werd verworpen, waarop de
prefect en zijn medewerkers de zaal verlie
ten, terwijl de zitting werd voortgezet.
Met algemeene stemmen werd tenslotte be
sloten, de verlenging van den leerplicht uit
te stellen.
PARIJS, 12 Mei. (HAVAS). In een heden
avond gehouden bijeenkomst hebben de kap
perspatroons de gisteren tussctten de afge
vaardigden van patroons en bedienden in het
bijzijn van een vertegenwoordiger van het
ministerie van arbeid tot stand gekomen
voorloopige overeenkomst verworpen.
Nadat de kappersbedienden kennis hadden
gekregen van de weigering der patroons,
hebben zij in een in het vakvereenigingsge-
bouw gehouden vergadering besloten, dat
morgen (dus Donderdag) in alle kapperssa
lons in het Parijsche gebied gestaakt Zal
worden.
PARIJS, 12 Mei. (HAVAS). De nationale
veiligheidspolitie heeft categorisch het bericht
tegengesproken, volgens hetwelk op dé arres
tatie van den terrorist Masurik een tweede
arrestatie zou zijn gevolgd.
De veiligheidspolitie dementeert even cate
gorisch, dat negen bommen zouden zijn ont
dekt,
LONDEN VIERDE FEEST. Een vroo-
lijk groepjedat reeds vroeg in
„stemming" was.
