GUI
ZUINIG
Luchttaxi.
mm
met licht,
met sti oom
WÊÊÈSÊKm
DONDERDAG 9 DECEMBER 1937
ALGEMEEN NEDERLANDSCH
VERBOND.
WUM'
-i'
- V 1
-mm
^damp.UoudtUdus
nan deze lampen! Uw
oogen en Uw beurs varen
er wel bijl
Bezoekt het Philips' demonsfratiezaaltje,
Passage 7B, Rotterdam, Telefoon 12656.
Openingsuren:
Dagelijks van 10-12.30 en van 2-8,
Zaterdags van 10 12 en van 3 10 uur.
BRANDEN.
WITTE DWERGSTERREN.
Voordracht van dr. A. J. M. Wanders.
WÈÈmm,
ij
Wmmm'mmÊÊ
"t 1
DE LICHAMELIJKE OPVOEDING.
Het voorstel tot reorganisatie
aangehouden.
HET
POLITIEPERSONEEL
KINDERTOESLAG.
EN
ITALIAANSCHE OPERA.
Lucia di Lammermoor.
HARMONIE CONCERT.
MUZIEK IN ROTTERRAM.
nederlandsche dambond.
VLAARDINGEN.
JUBILEUM DAMVEREENIGING
„ROTTERDAM".
BURGERLIJKE STAND.
ïS>-
'- i ^tf88888£ vi
Reel. 3554 DGVS 94
Tgdens afwezigheid der bewoners is gister
avond brand uitgebroken bij P. G., aan de
Boomgaardstraat. Doordat de kachel te hard
was gaan branden hebben voorwerpen in de
onmiddellijke nabijheid vlam gevat en hier
door is de brand ontstaan. De achterkamer en
een tussehenkamer zijn. uitgebrand. Gasten
van de slangenwagens 21 en 23 hebben met
ieder één straal op de waterleiding, het vuur
gebluscht onder leiding van onderbrandmees
ter van Kan, brandmeester Keppler en hoofd
man Bakker. Slangenwagen 27 stond als
reserve afgepakt. Mede aanwezig waren de
slangenwagens 24, 28, 25 en 31.
Verder is gisterenavond bij afwezig
heid der bewoners brand uitgebroken in een
kamer op de eerste verdieping van pand 139
aan de Claes de Vrieselaan, in gebruik bij
mej. F. v. d. M. De kamer is vrijwel geheel
uitgebrand, terwijl ook het plafond gedeelte
lijk doorbrandde. Gasten van slangenwagen 32
hebben onder leiding van onderbrandmeester
Blom en brandmeester van Bockel, het vuur
gebluscht.
Slangenwagen 39 stond als reserve afgepakt
Mrtle aanwezig waren de slangenwagens 35 en
31.
Voordracht van den heer A. Plesman.
In de aula der Nedérlandsche Handels-
bloogeschool heeft gisteravond de heer A.
Plesman, directeur der K.L.M., voor de afdee-
ling Rotterdam van het Algemeen Neder.
landsch Verbond een voordracht gehouden
over het onderwerp: ,,De Nederlandsche
luchtlijnen in internationaal verband".
Nadat dr. M. J. Pattist de aanwezigen had
welkom geheeten en den spreker had ingeleid,
nam de heer Plesman het woord.
Spr. begon met een schets te geven van de
ontwikkeling der luchtvaart. In 1907, toen
de luchtvaart nog in de kinderschoenen stond,
werd ze voornamelijk gebruikt voor sportieve
en militaire doeleinden en tevens voor instruc
tie. Tijdens den wereldoorlog zette eerst de
krachtige ontwikkeling in, terwijl met de
eigenlijke luchtlijn-exploitatie een begin werd
gemaakt in 1920. Wat in die zeventien jaren
is tot stand gekomen, geeft een duidelijk
beeld van de groote toekomstmogelijkheden
der luchtvaart. Vóór de 19e eeuw was de
snelheid stabiel en zij ging eerst omhoog, toen
de stoomkracht haar intrede deed. Nog hoo-
ger steeg zij, toen het vliegtuig kwam.
Spr. releveerde dan eenige voordeelen, aan
den luchtweg verbonden. Op den luchtweg
bestaat, op het oogenblik althans, nog geen
maximum-snelheid, een zeer voornaam punt.
De luchtweg is daarenboven recht of beter
gezegd volgt een groot-cirkel. De luchtweg
trekt zich voorts van het aardoppervlak niets
aan. Via den luchtweg immers kan men van
het midden van het eene land naar het cen
trum van het andere land trekken zonder
overlading van vracht. In de lucht heeft men
verder evenveel verkeerswegen naast als bo
ven elkaar. De luchtweg behoeft geen onder
houd. De slijtage aan vliegtuigen is gering;
alleen de motoren en de instrumenten slijten.
Vervolgens wees spr. op de groote betee-
kenis van de luchtfotografie, waarvan op het
oogenblik een intensief gebruik wordt ge
maakt voor het opsporen van petroleum. Met
behulp van de luchtfotografie immers kan
men een beeld krijgen van de bodemgesteld
hedd.
Spr. acht het voor ons land van het groot
ste belang de luchtfotografie nog intensiever
te gaan toepassen. In dit verband voorziet
spr. in de toekomst foto-geologen, die aan
de hand van luchtfoto's rapporten omtrent
te exploiteeren gebied kunnen opstellen. Voor
particuliere doeleinden heeft de K.N.I.L.M.
reeds 12 millioen hectare opgenomen.
Ook het vraagstuk der overbevolking be
trok de heer Plesman in zijn beschouwingen.
Overbevolking, aldus spr., ontstaat door het
blijven wonen op eene plaats. Doch de lucht
vaart maakt het mogelijk zich te verplaatsen
met een snelheid van 300 K.M. per uur. De
grootste afstand op aarde bedraagt 20.000
K.M., een traject, dat dus per vliegtuig in
3 dagen kan worden afgelegd. Deze tijdsduur
zal daarenboven volgens spr. op den duur
nog verminderd worden.
Hierna gaf de heer Plesman een overzicht
van de luchtlijn AmsterdamBatavia en
bracht dank aan den directeur-generaal der
P.T.T., dr. ir. Damme die de K.L.M. steeds
heeft gesteund. Naar schatting zal de K.L.M.
het volgend jaar aan ontvangsten voor passa
giersvervoer drie millioen gulden ontvangen.
Het reizen per vliegtuig tusschen Amsterdam
en Batavia wordt volgens spr. te weinig van
hoogerhand bevorderd. Vijfhonderd keer heeft
de K.L.M. onlangs heen en weer gevlogen. In
dien tijd zijn 10.000 passagiers vervoerd, o.w.
slechts een klein aantal Nederlanders. Gedu
rende die periode werd 430.000 K.G. post
overgebracht of 40 millioen poststukken. De
AmsterdamBatavia-route wordt bevlogen
door elf D.O. 3-vliegtuigen. De exploitatie
kost 3.750.000.
De ljjn is op het oogenblik voor de K.L.M.
rendabel te noemen.
Spr. roemde verder het gebruik van de
Douglas-vliegtuigen. Dit type vliegtuigen
vliegt in de Ver. Staten 85 pet. van het aan
tal luchtkllometers en het percentage onge
lukken is veel geringer dan met andere vlieg
tuigen.
Daarna sprak de heer Plesman nog over
het werk van de K.N.I.L.M.
Na de pauze heeft spr. nog de beteekenis
uiteengezet van de helicoptère, het verticaal
stijgende en dalende vliegtuig, dat zich op
het oogenblik in staat van wording bevindt.
Ten besluite van den avond werd de door
de „Imperial Airways" vervaardigde film:
„The future's of the air" vertoond.
Er was groote belangstelling voor dezen
avond.
Voor die afd. Rotterdam van de Neder
landsche Ver. voor weer- en sterrenkunde
sprak dtt'. A. J. M. Wanders Woensdagavond
over witte Dwergsterren. Spr. behandelde
eerst de methode oan de afmetingen der ster
ren te berekenen. Roode sterren zooals Be
telkeuze, hebben een tempera/tuur van on
geveer 3000 gr., gele als de zon een tempe
ratuur van 6000 gr-, terwijl witte als Sinus
12.000 gr. en hooger heet zijn. Is de tem
peratuur 2 x zoo hoog, dan is de lichtsterkte
16 x zoo groot. Weet men nu de afstanden
van twee sterren, dan kan men volgens een
methode uitgedacht door prof. Hartsprung
te Leiden, met behulp van de lichtsterkte de
grootte berekenen. De laatste 20 jaar heeft
men van tal van sterren de afmetingen vast
gesteld. Tot dusver bleek Betelgeuze de
grootste, haar middellijn is 300 x zoo groot
als die van de zon.
Uit afwijkingen van Sirius concludeerde
Brussel al in 1844, dat deze een begeleider
moest hebben. In 1862 werd dit kleine
sterretje werkelijk door Clark ontdekt. De
afstand tot de aarde is even groot als die
van Sirius, de kleur is even wit, maar de
lichtsterkte is maar 1/10.000 van deze. Hier
uit volgt dat de middellijn maar 1/100 is van
die van Sirius, ongeveer drie maal zoo
groot als van de aairde!
Uit de derde wet van Keppler valt af te
leiden dat de massa, het gewicht der sterren
niet veel uiteenloopt. Dit sterretje, dat meer
dan 27.000 x zoo klein is als zon, moet dus
een s-g. hebben van 40.000!
Als de dichtheid werkelijk zoo giroot is
zouden volgens de Relativiteitstheorie de
spectraallijnen een verschuiving naar hst
rood moeten vertoornen. Dat bleek inderdaad
het geval te zijn en men heeft nu al een
st^r in de Hagedis gevonden met een S.G,
van 30.000.000! De atomen schijnen bij die
geweldige hootge temperaturen verbrijzeld
te worden en tot een zeer klein volume ge
bracht te worden.
Hoe ontstaan nu deze witte dwergen? Drie
jaar geleden zijn wij getuigen geweest van
een hemeldlrama, waarbij een kleine ster
Hercules als nova opvlamde om daarna weer
tot de 15e grootte af te zakken, maar nu als
witte dwergster. Voor de uitbarsting was dc
temp. 5000 gr., na afloop 70.000 gr. Hieruil
is de middellijn te berekenen, die was 40 X
zoo klein geworden.
Om deze ster bevindt zich een zich steeds
verder uitbreidende nevel, die als 't ware
uit de ster gespoten wordt.
Novae verdwijnen niet, maar warden de
centrale sterren in planetaire nevels.
Dit typische vlieg
tuigje -werd ontwor
pen door den Ameri-
kaanschen vliegtuig
bouwer Gwynn. Het
vertoont, wat de uit
rusting betreft, veel
gelijkenis met een
auto en verwacht
wordt, dat het spoe
dig even populair als
de auto zal worden.
B. en W. doen den Raad weten, dat zij het
voorstel betreffende de reorganisatie van de
gemeentelijke bemoeiingen ten aanzien van
de lichamelijke opvoeding wenschen aan te
houden tot een volgende vergadering, dit
mede in verband met een adres van de Fe
deratie van algemeene sportorganisaties te
Rotterdam, waarin ten sterkste wordt aan
gedrongen om alsnog verschillende aanvul
lingen in het ontwerp-besluit te doen op
nemen.
Voorstel van den heer Hendriks c.j.
aan den raad.
Door den heer J. Hendriks c.s. is het na
volgende voorstel by den Raad ingediend:
De Raad, van oordeel, dat het wenschelijk
is, dat het personeel der politie in het genot
wordt gesteld van kindertoeslag, op den voet
als deze voor het overige gemeentepersoneel
geldend is sinds 1 Januari 1935;
noodigt B. en W. uit voorstellen daartoe
op korten termijn bij den Raad aanhangig
te maken.
Het tempo, waarin gedurende dit jubileum
seizoen gewerkt wordt, is min of meer ver
bijsterend. Men vraagt zich vóór elke opvoe
ring bezorgd af, of er bij dit snel op elkander
volgen van alsmaar opera-avonden wel vol
doende -tijd beschikbaar blijft voor serieuse
voorbereiding en, is zij weer achter den rug,
dan kan men moeilijk zijn verbazing be
dwingen, dat alles ondanks de overbelasting
van het programma nog zóó goed is afgeloo-
pen. Bij ons weten hebben we nog nimmer'
zulk „reges Leben" bij de Italianen die
tegenwoordig ook wel Duitsch zullen verstaan
aanschouwd als dit jaar, ofschoon we van
hen flink aanpakken gewend zjjn. Of echter
uit een zakelijk oogpunt deze buitengewone
inspanning evenredige waardeering zal vin
den? De opera-lievenden moeten onder deze
omstandigheden uiteraard hun aandacht zeer
verdeelen; en op vier malen in één week tijds
een bezet huis rekenen, lijkt ons bijna ver
metel.
Toch was althans gisteravond zelfs on
danks de „concurrentie" van Mengelberg
de belangstelling buitengewoon groot voor
de populaire voorstelling van Donizetti's lar
moyante geschiedenis uit het Schotsche hoog-
lang.
En de zeer talrijke aanwezigen hadden ge
lijk. Goed beschouwd hebben dit keer spe
ciaal gelijk degenen, die een volksvoorstel
ling afwachten. Want afgezien van de „Bo
hème", waren tot nu de opvoeringen tegen
reductieprijs het best verzorgd wat het solis
ten-materiaal betreft. Naast de in dit opzicht
de kroon spannende „Barbier" staat deze
„Lucia" in het eerste gelid.
Op haar beurt heeft de opera-directie ook
weer gelijk, want het eenige wat deze toch
vrijwel verouderde partituur redden kan is
een first classbezetting der voornaamste rol
len.
Voor Attilia Archi's kwinkeleer-talent is
deze Donizetti-muziek een dorado. Beter nog
gedisponeerd blijkbaar dan voor de Gilda-
partij in „Rigoletto", gaf ze haar coloratuur-
acrobatiek in een bij na-volmaakten vorm te
genieten. Haar groote aria in I, ingeleid door
de mooie harpsolo, werd alsdus reeds een
onbetwist succes, dat nog groeide in den
prachtigen samenzang met den Edgard van
den avond, in wiens partij ze het fortuin had
niemand minder dan Gaspare Rubino den
„primum inter pares" der tenoren, dien we
dit jaar nochtans hier voor het eerst mochten
hooren te ontmoeten. De stemmen com
bineerden voortreffelijk.
Ook Marcello Venturini was hier als lord
Ashton beter op dreef dan in zijn Rigoletto,
zoodat hij eveneens bijdroeg om het geheel
op voornaam peil te houden. Dat Mongelli's
ruige bas daarbij niet achter bleef, behoeft
geen betoog.
Brillapt in één woord was dan ook het ver
maarde sextet, waarbij nog assisteerden Ma-
falda Chiorboli en Amilcare Pozzoli. Wij heb
ben het nog nimmer zoo prachtig hooren ver
klanken, dank zij mede de keurige praesta-
tie van het stuwende orkest door den inmid
dels weer herstelden dirigent de Vecchi ge
leid en den gaven koorzang.
En niet minder schitterend slaagde de
groote waanzin-aria van de sopraan, waarbij
Archi zich zelf scheen te overtreffen in het
duel met de fluit en die zij tegelijk speelde
met een zeldzaam getroffen mimiek, welke
geen oogenblik het karakter der figuren deed
vergeten. Een orkaan van applaus was haar
verdiende belooning, waarbij een tuil bloe
men zich aansloot.
Ook voor Rubino werden er Flora-kinde
ren opgedragen.
Alles bijeen: een demonstratie van het bel
canto op z'n best.
Vanavond gaan we afscheid nemen van
Sara Scuderi. L. H.
Het tweede Hairmanieconcert door het
Concertgebouworkest gegeven stond onder
leiding van dr. Mengelberg, die ter gelegen
heid vain 't feit, dat hij na de ongesteldheid
als gevolg van zijn val, weer voor het eerst
zijn orkest zelf leidde, met een hartelijk en
langdurig applaus bij zijn komst op hef po
dium werd verwelkomd.
Het program, dat werd uitgevoerd bestond
uit: Concerto grosso (a kl. t.) van Vivaldi,
de cantate „Jauchzet Gott in allen Landen"
van Bach en de vierde symphonic van
Mahler.
Door en door bekende nummers wel is
waar, maar die uigevoerd door deze Amster-
damsdhe keursohare onder dr. Mengelberg
op het hoogst denkbaar artistiek niveau wer
den geheven. De beide eerste compositites
deden weer eens nadrukkelijk uitkomen
welk een weelde van klank, welk een war
men gloed welk een gesloten eenheid dit
strijkorkest tot uiting en leven brengt. Hier
is een homogeniteit in de partijen afzonder
lijk en in het samenspel, welke de grootste
bewondering afdwingt evenals de allerfijn
ste schakeeringen, die ondanks de volle be
zetting van het strijkorkest, niet het minst
aan stabiliteit en frazeerimg inboeten. Welke
meesters op hun instrument het concertge
bouworkest bezit demonstreerde o.rn. de
trompettist M. Komst, die in de Bachcantate
met een verbluffende trefzekerheid en een
prachtige klawkgeving de solo-trompetpartij
speelde, waarvoor hem dan ook alle hulde
werd gebracht.
Dat de vierde symphonie van Mahler in
Mengelbergs visie en ondier zijn toegewijde
en machtige leiding, welke gedragen wordit
door zijn onverflauwde sterke liefde en eer
bied, dien hij den Weensohen meester' toe
draagt, weer op sublieme wijze werd ver
tolkt, met voordracht, welke van de eerste
tot de laatste noot doortrild is van een ge
spannen en in-muzikaal sentiment, behoe
ven we niet weer eens opnieuw te constatee-
ren. Zoo'n herschepping heeft ook in tech
nisch opzicht de volmaaktheid bereikt, welke
door menschenwerk te benaderen is.
Jo Vincent trad als soliste op, die vooral
m „Das Hunimlisohe Leben" als altijd, weer
ontroering wist te brengen en heel de zaal
in onverzwakte aandacht gevangen hield.
Ook in de Bachcantate heeft zij haar voor
treffelijke zangkunst ten toon gespreid, al
moeten we constateeren, dat' de onmensche-
lijke hoogte, die Bach de sopraan soliste te
zingen geeft, ook haar een enkele maal te
machtig werd en een lichte dotonatie tot
gevolg had.
De volle zaal heeft haar, Mengelberg en
het orkest de, welverdiende hulde en dank
gebracht, die zij zoo volop hebben verdiend
voor dezen sohoonen avond.
G.
Op het vierde Zaterdagmiddagconcert (11
December a.s.) zal van het Rottsrdamsch
Philharmonisch Orkest worden uitgevoerd de
muziek die Willem Pijper heeft gecomponeerd
bij Vondel's Faëton, onder leiding van den
componist en met medewerking van Saar
Bessem en Arend Hauer. Ida Rosenheimer
geeft een pianoconcert van Mozart en het
orkest Schubert's Onvoltooide Symphonie,
Voor de hoofdklassecompetitie, afdeeling Rot
terdam, werd de ontmoeting C.D.R.Dordrecht
gespeeld. De gedetailleerde uitslag luidt als
volgt:
C.D.R.—Dordrecht.
J. J. van der Reyden—A. Bax 0— 2
B. C. KlijnG. Pors n- 2
J. v. d. Voort A. Bakker o2
L. B. Damgraag—J. v. d. Wall 1— 1
Th. van Prooyen—D. Meyers 1— 1
G. v. d. Burg—P. L. v. d. Sluys 0— 2
G. DammerA. C. de Wit ji
D. 't Lam—G. Huisman
P. BakkerJ. Huizer q2
L. GastelaarsJ. Jansen jj
Totaal voorloopig 414
Hangparty, wordt arbitrair beslist. Vermoe
delijke eindstand 515.
Voor de hoofdklasse Competitie van district
Utrecht, vond te Hilversum de volgende ont
moeting plaats, waarvan de gedetailleerde uit
slag luidde:
H. D. G. IHuizen I:
G. RumpJ. van Amstel 02
A. F. AtesG. Bout 1— 1
Joh. v. DijkG. Rebel 2— 0
W. HoviusK. Klein 20
C. BongenaarP. Zeeman 02
W. Wolfrat—G. Vos 0— 2
J. v. DijkG. Kruimer 0
G. H. v. WijkP. Slokker 02
E. van Dijk—G. Mulder 1— 1
N. Bouwes—L. v. d. Poel
Voorloopige uitslag 8—10
Hangpartij.
Voor de hoofdklasse werden de volgende wed
strijden gespeeld:
RotterdamHendrik-I.-Amb.:
D. H. MöllenkampP. C. Smaal 20
C. JannemanB. Dijkman 20
W. RoozenburgM. Korenvaar 11
j MadrettorA. van Helden
S. P- KellenbachB. Helderop
J. de Jong—T. v. d. Ven 2— 0
M. de Boer—W. Singewald 1— 1
G. de Jongh—Joh. Rijsdijk 2— 0
J. Krijger—C. Roodbol. 2— 0
M. van VuurenS. de Waard 20
Totaal i4_ 2
♦afgebroken. Vermoedelijke uitslag 164.
7 van Char-
De Zuider Damclub won met 13
lois.
CharloisZuider Damclub:
J. LemsD. v. d. Veer
T. BroereA. H. Goud
A. KrayoC. J. de Zeeuw
A. KleingeldA. Berkhof
J. EijgelD. v. Aalst
P. v. VreeswijkJ. Kerver
J. NollenR. v. d. Klift
L. BoogaardJ. v. Doorn
H. KlingensC. W. Roos
H. Willemsen—G. Trampé
Totaal
Voor de eerste klasse won O. G.
met 164 van Vlaardingen.
9- 2
0— 2
1— 1
0— 2
2— 0
0— 2
0— 2
2— 0
2— 0
0— 2
DE BEGROOTINGSDEBATTEN.
Woensdajgavond is de Gemeenteraad verder
gegaan met de behandeling der gemeentebe-
grootlng 1938. Thans was het woord aan de
wethouders.
Wethouder A. van Rijn (A. R.) bracht al
lereerst dank aan die raadsleden, die lof had
den uitgesproken voor het beleid van B. en W.
Spr. was van meening, dat de heer Rei)
het niet zoo kwaad meende om tegen de
begroeting te zullen stemmen. Spr. behan
delde allereerst zijn afdeeling Onderwijs.
Door de brief, welke door B. en W. aan Ged.
Staten is gezonden, blijkt wel, dat het col
lege al het mogelijke doet om aan te toonen,
dat een subsidie van 12 per leerling voor het
BewaarschooLonderwijs te weinig is. Werkelijk
doen zij al bet mogelijke om door hoogere sub.
sidie 't Bewaarschoolonderwijs op peil te hou
den. Spr. staat «sympathiek tegenovöd het
voorstelvan Toor om toch 14.50 per leer
ling op de begrootng te zetten. De Burge
meester deelde echter, by interruptie mede, dat
hem zoo juist e enbrief had bereikt met de
mededeeling, dat dit niet mocht. Hoewel de
Wethouder deze mededeeling een koude douche
vond, wilde hij de verdere mededeelingen
den voorzitter afwachten. Hij achtte
7—13
(Bolnes)
Bij den ingang van het 25ste bestaansjaar van
bovengenoemde vereeniging welke op een na
de oudste der stad is, heeft het bestuur be
sloten verschillende dam wedstrijden te organi-
seeren, zooals groepenwedstrijden, nederlaag
kampen, tientallenontmoetingen enz.
Ter inleiding zal op Dinsdag 21 December
door den kampioen van Zuid-Holland, den heer
Ph. J. Ham een lezing worden gehouden over
het middenspel, waarvoor belangstellenden
vrijen toegang hebben.
Daarna zal een groepenwedstrijd voor thuis
dammers aanvangen.
Aangiften van 8 December 1937.
BEVALLEN: A. F. de Vos—Buskens z. N.
v. d. Velde—de Graaff d. G. M. Vrijmoet—v.
Assendelft d. J. C. v. d. SlootHoefnagel d.
A. Borst—Tap d. J. v .d. Spoelv. Ooijen
d. M. J. P. HoutmanDut z. A. W. Mos-
tertHoornweg z. N. VerschoorSonneveld d.
W. P. HermansPont z. M. A. T. Rovers
Mollen d. J. Mulderv. d. Berg z. A.
G. Dienaarv. Dalen d. J. v. HaarenSchol
ten d. A. C. Houtstra.Segeren z. A. Wou
ters— Mostert z. J. v. d. StelVerwijs z.
A. J. Pijpersv. Leeuwen d. H. M. Eyfferts
Offerman d. M. SchikhofStevens z. B.
MuddeLebbink z. M. C. W. Breedveld
Wijntje' d. C. BarztlayKruithof z. A. K-
H. SteinbachThomaschewski z. S. A. Fried-
ebrgCohen d. A. Huyzersde Deugd d.
G. M. Dijkstrav. d. Velden d.
GEHUWD: T. A. Altena Jm. 22 J. en C. van
Gemert jd. 21 j. H. J. ten Bosch jm.
22 j. en G. G. H. Hartog jd. 23 j. F- C. H.
Engelen jm. 29 J. en J. Nijhuis Jd. 26 j.
J. van der Ent Jm. 23 J. en C. P. Groenewegen
Jd. 25 J. P. Heere Jm. 23 J. en W. J. J. van
Ztjderveld Jd. 23 J. F. J. Heraerik Jm. 22 J.
en M. Spoorendonlc Jd. 20 J. A. T. Hoste
Jm. 32 J. en K. Boslooper Jd. 22 J. J. Jacobs
Jm. 22 J. en B. Wessels Jd. 21 J. C. Jiskoot
Jm. 29 J. en A. Broekaart Jd. 22 J. M. J. Klip-
pel Jm. 27 J. en J. Jacobs Jd. 19 J. p, j.
Kouwen Jm. 28 ,J. en J. M. Hujjsen Jd. 29 J.
J. T. van der Laar Jm. 33 J. en C. Ceelen Jd.
19 J. T. P. Oosters Jm. 30 J. en J ,C. van der
Meijden Jd. 22 J. M. van der Poel Jm. 27 J.
en A. van Adrichem Jd. 25 J. A. Ridderhof
Jm. 23 J. en A. J. Visser Jd. 19 J. E. W.
Rosman Jm.a 25 J. en S. O. Bechthold Jd. 21 J.
B. Slinger Jm. 30 J. en M. C. C. Dimitrin Jd. 28
- T. J. Tazelaar Jm. 24 J. en E. M. Vermeul
jd. 22 J. L. Tseng Jm. 28 j. en G. M. Snijders
Jd. 31 j. B. 1. Visser jm. 26 J. en F. Etner
jd. 25 J. T. van der Weel jm. 26 J. en M. van
Hulst jd. 24 J. c. de Werk Jm. 24 J. en D.
van D(jk jd. 26 J. W. Winters jm. 28 j.
en P. Mvan der Graaf Jd. 21 J. J- Koppenol
jm. 33 j. en C. Verwoerd Jd. 25 J. P. Liber
Jm. 29 J. en W. D B. van Breugel Jd. 32 j.
K. Nuis Jm. 28 J. en N. Qualm jd. 27 J. A. J.
den Otter Jm. 27 J. en P. van der Jagt Jd. 26 j.
J. F. Pel Jm. 24 J. en A. Bovekerk Jd. 22
J. F. van Schalk jm. 28 j. en C. Boerman
jd. 25 J. C. Vut)k Jm. 25 J. en A. Laurens Jd
22 J. w. P. van Es Jm. 19 J. en C, H. G. C.
Ronteltap jd. 18 j. W. A. Berkel jm. 29 1. en
E. F. de Sterke jd. 20 J. A. Eekhof Jm 20 j
en L. J. E. van der Greft Jd. 20 J. H. J.
Gerritsen Jm. 24 J. en D. van Dam jd 19 j
J. de Goede jm. 27 J. en J. K. Busse Jd. 22 J.
P. C. Homburg jm. 30 j. en C. A. Windhouwer
Jd. 29 j. J. W. Huvers Jm. 23 J. en A. Barten
Jd. 21 j. L. J. Llps jm. 30 j. en C. M. Verbeten
Jd. 19 J. H. M. Lubbe Jm. 25 J. en L. Hameet-
man jd. 21 j. C. H. Michels jm. 20 j. en J.
C. A. M. van Beek jd. 21 j. R. C. Op den
Camp jm. 26 J. en F. B. A. Poelmans Jd. 18 J.
A. P. Pothuizen Jm. 28 j. en S. C. Bron jd. 22 J.
A. H. Rotmeyer Jm. 28 J. en H. M. Steehouwer
jd 34 j. D. P. Schijven jm. 23 J. en T. van
Os Jd. 22 J. N. A. Sleeuwenhoek Jm. 26 j. en
S. C. ter Haar Jd. 22 J. P. J. Slijkhuis Jm.
20 J. en M. Smit jd. 17 J. G. van der Spek
jm. 23 J. en M. Krommenhoek Jd. 21 J. G.
van der Stroom Jm. 32 J. en A. van Mullem
jd. 26 j. H. Versloot wedr. 34 J. en M. Aafjes
Jd. 32 J. B. J. de Wolff jm. 27 J. en J. S. de
Swart jd. 23 J. A. Brusse jm. 28 J. en L. C.
Gelens Jd. 23 J. E. van den Burg Jm. 39 J. en
D. J. Hartmann Jd. 30 J. E. Kouwenhoven jm.
27 J. en L. M. Oosterlee Jd. 27 J J. H. te Niet
van
echter een hoogere spbsidie dan 12 moge
lijk, daar de gemeente financiën er toch heel
wat beter voor staan dan enkele jaren gele
den. Wat het Lager Onderwijs betreft staat
spr. principieel op het standpunt, dat de school
een taak der «ouders is. Spr, staait daarom
op het standpunt, dat de overheid i.e. de
wethouder van Onderwijs, niet de taak heeft
propaganda te maken voor het Openbaar
Onderwijs. Spr. is ook van meening, dat de
schoolvoednig niet tot de taak der overheid
behoort. De Raad heeft toch reeds een
breed standpunt ingenomen, öoor aan een
particuliere vereeniging, die maaltijden aan
de kinderen verstrekt subsidie toe te ken
nen. De ingestelde commissie ad hoe inzake
stichting van een schoolartsendienst zal
spoedig haar taak aanvangen, in den loop
van 1938 zal het rapport verschijnen, dus
dan zal diit punt ruimschoots in den Raad be
sproken kunnen worden. Spr. igeeft vervol
gens enkele cijfers aangaande het bezoek van
de verschillende cursussen aan de Visschertj-
school,alhier. Meermalen heeft spr. er op ge
wezen, dat iedere leerling der Vissdhery'school
aan R-ijk. en gemeente enkele (honderden gul-
dens per jaar kost. Door de Visscherijschool
is echter een betere explotatie van het Han
delsgebouw mogelijk. Er worden echter thans
met behulp van hoogerhand pogingen in het
werk gesteld om aan de Visscherijschool een
internaat te verbinden, waardoor de opleiding
va npersoneel voor de groote vaart wordt mo
gelijk gemaakt ook voor leerlingen van bul
ten de gemeente. Voorts gaf spr. een uitvoe
rige uiteenzetting van hetgeen de gemeente
doelt voor de jeugdige werkloozen. Spr. deelde
mede, dat het gemiddelde uurloon van werk
loozen in werkverschaffng loopt van 25 tot 34
cent per uur, niet één heeft echter minder
weekloon ontvangen dan zijn sbeunuitkeerinig
bedraagt. De één ging echter hooger boven
het steunbedrag uit dan de andere. Ook
gaf de wethouder een uitvoerig overzicht
omtrent de werking van het rouleering-
systeem, zooals spr. een krachtige verdedi
ging van de maatregelen, welke de gemeente
neemt inzake de luchtbescherming.
Wethouder Don (C. H.) sprak ook zijn er
kentelijkheid uiit voor de woorden van waar
deering. uit den Raad gesproken. Na enkele
opmerkingen van algeimeenen aard kwam spr.
op de
Verlaging van den waterpr(js.
Spreker zeide dat een jaar geleden door een
groot bedrijf in deze gemeente een verzoek bij
B. en W. was ingekomen om verlaging van de
waterprijs. Deze onderneming betaalt op heden
een gemiddelden prijs van 16 cent Per M3.
bij een vedbruik van ruim 100.000 M3. Zus
terbedrijven in andere gemeenten betalen
niet meer dan 12 cent. De prijs van
het water is nog zoo, aldius spr., dat het on
ze bevolking neg niet voldoende animeert
tot meerder verbruik. De Prijs is te hoog en
ook niet het minst uit hygiënisch oogpunt
moet de burgerij zoo goedkoop mogelijk van
water worden voorzien. Het kwam spr. voor
deze beide punten met Rotterdam te moeten
bespreken, terwijl hij met den directeur een
basis zocht, waarmee met eenig succes de
bespreking te Rotterdam op mocht geba
seerd zijn. Spr. en de directeur meenden de
ze gevonden te hebben op goede gronden.
Het is den Raad bekend, aldus spr., dat Vlaar.
dingen een contract heeft met Rotterdam tot
1942. We moeten dus Rotterdam kunnen aan
toonden, dat van dee voorstellen ook Rot
terdam profijt zou trekken. Voorgesteld is
aan Rotterdam de eerste 500.000 M3. tegen
contractprijs af te nemen en het meerde
re verbruik tegen een verlaagden prijs, waar
bij spr. dan tevens wilde vastleggen, dat de
verminderde prijs ten goede zou komen aan
de bungerij wat voor Rotterdam beteekent
een belangrijk grocxtere waterlevering. Direct
kon niet tot overeenstemming worden geko
men hoewel van een loyale houding van den
wethouder der bedryven te Rotterdam ge
sproken kan worden. In de besprekingen
werd tot deze voorloopige overeenkomst ge
komen, dat voor de eerste 100.000 M3. boven
de 500.000 M3. 2 cent per M3. minder be
taald zou worden als de contractprijs en het
meerdere verbruik boven de 600.000 M3. met
4 cient beneden den contractprijs. De wet.
houder van Rotterdam moet dtit nog in de
commissie en in den Raad voorstellen. Spr.
heeft evenwel goeden moed. B. en W. zou
den onzen Raad dus kunnen voorstellen den
en H. Bruning Jd. 25 J. M. Voogt Jm. 28 J. en
P. Volk Jd. 23 J. J. de Wit Jm. 25 J. en A.
H. Ubas Jd. 26 J. D. Zevenbergen Jm. 30 J. en
B. Hoogerwerf Jd. 27 J.
OVERLEDEN: W. Koks, wedr. v. L. Leijten
65 J. W. Beijd, vr. van J. G. Kemerlings 81 J.
A. M. Andeweg, man van A. den Boer 44 J.
A. Brouwer, ongeh. vrouw 79 J. P. Storten-
beeker, man v. M. S. v. Putten 71 J. H. J.
Reus, zoon 7 J. P. v. d. Horst, zoon 3 j.
M. Sohn, man v. A. Snoek 65 j.
wafieaprtjs in zijn geheel tot 18 cent per M3.
te verlagen, wat het bedrijf dan nog pl.m.
5000 zou kositen boven het verlaagden be
drag van Rotterdam voor 1938 is een verbruik
begroot van 730.000 M3„ dat zeer zeker ver
overschreden zou worden, als wij de geheele
burgerij eien waterprijsverlaging tot 18 cent
per M3. kunnen aanbieden. Spr. hoopt, dat de
Raad tevreden zal zijn met déze voorloopige
mededeelingen. Mislukte de zaak, dan komen
B. en W. met andere voorstellen.
Wat aangaat de electriciteitstairieven, gaf
spr. alereerst een overzicht, wat het gemengd
abonnement voor den winkelstand beteekent.
Hieruit bleek, dat voor meerderen hierin flink
voordeel zit. 106 Personen zijn thans aangeslo
ten bij ihet gemengd abonnement. Er is gezegd
dat het incasseeren der woonhuisabonnemen
ten moeilijkheden oplevert in de wintermaan
den. Ook is verzocht om het abonnementsta
rief te incasseeren in 11 termijnen in plaats
van in 7 termynen, zooals thans geschiedt. Er
moeten dan echter 4 x 4000 kwitanties meer
worden gebruikt per jaar, ook moeten 4 x
4000 meteropnemimgien meer per jaar geschie
den. Een en ander zou een meerdere kosten
meebrengen van 3000 per jaar. Dilt is niet
verantwoord. Spr. wil echter nog eens in de
commissie een en ander bespreken.
Het gasverbruik neemt regelmatig toe,
weggeloopen verbruiken komen weer terug.
Komende tot het grondbedrijf zeide spr.,
dat tot Augustus de aanvragen om grond in
den Vettenoordschen Polder betrekkelijk ge
ring waren. Men meende dus, dat er voorloopig
grond genoeg bouwrijp was. Na Augustus
zijn echter een aantal aanvragen binnenge
komen, zoodat B. en W. hebben overlegd wat
te doen staat. Binnenkort zijn dan ook voor
stellen te verwachten, om meer grond in den
Polder bouwryp te maken en wel van de
Sweelinckstraat tot aan het Pompstation.
Spr. wyst er voorts op, dat nog stukken
bouwrijpe girond liggen bij den Broekweg en
de Troelstrastraat. Voorloopig is er dius nog
bouwrijpe grond genoeg. Straks zullen ook
plannen komen tot het bouwryp maken van
grond aan de Groeneweg bij den Burg. Pruis
singel. Spr. is dan ook van meening, dat
voorloopig nog niet hoeft te worden overge
gaan tot aankoop van grond, Spr. deelt mede,
dat spoedig vooratellen te verwachten zijn tot
het in orde maken van het Mengelbergplein,
hetgeen de bebouwing er om heen zeer rc.1
bevorderen. Bij het voorstel tot het vaststellen
van erfpaühitsprijzen voor gronden aan de
Burg. Pruissingel en den Groeneweg. Hier zal
echter geheid moeten worden, waarmee met
de erfpuchtsprijaen wordt rekening gehouden.
Persoonlijk is spr. van meening, dat hier wel
woningen gebouwd kiunnen worden van het
betere type, zooals in Vlaard. Ambacht. Er is
van B. en W. alle medewerking te verwachtten
om deze gronden bouwrijp te maken. Zeer
binnenkort kan hier het werk beginnen en spr.
hoopt, dat hier door het bouwen van arbeiders
woningen en het wat betere woningtype een
fraai tutodiorp kan verrijzen. Wat de verkoop
van erfpachtsgronden aangaat, is spr. van mee
ning, dat de verkoopfactor afhangt van de
nieuw vast te stellen erfpadhtsprijaen. Voor de
oude erfpachtsprijzen wil spr. den factor 20
handhaven, verminderd met 10 pet.; voor de
nieuw vast te stellen erfpaohtsprijzien zal
waarschijnlijk een hoogere factor noodig zyn.
Wethouder Buis (S. D. A. P.) begint met
het zwembad. Het is niet waar, dat deze
kwestie op de lange baan wordt geschoven.
Het water in de Sahara Is niet slecht, dödh
de vraag- is, of tvet op de gewensdht© t«mpwt-
ratfjiur gebracht kan worden. Ook willenB.
en W. eerst tot overeenstemming komen met
de hoogere instanties wat betreft de fi
nanciering. Er wordt ook getracht om te
konnen tot het stichten van 2 groote bassins,
zoodait dames en heeren gelijktijdig zullen
kunnen zwemmen. Spr. raadt af, nu al te
trachten een post op de begrooting te plaat
sen voor de nieuwe inrichting. Er wordt hard
gewerkt.
Openbare werken.
Wot vorig jaar bij de begrooting is toege
zegd omtrent vrebeterimg der straten, is in
1937 ook uitgevoerd. Wat nu beloofd zal wor
den, zal d'an ook in 1938 worden uitgevoerd,
Het trottoir in het verlengde van den Schied.
weg staat niet als eerste werk. Het is echter
mogelijk dat er nog iets gebeurt, waardoor
dit trottoir zeker zal worden aangelegd. Spr,
hoopt, dat er nog spoedig iets meer zal ver
beteren aan diit gedeelte van den Schiedam-
schien weg. Spr. geeft den Raad in ernstige
overweging, dat op den kapitaalsdienst den
post blijft gehandhaafd voor vernieuwing van
den kademuur aan den Kon. Wilhelminaha-
ven. Deze is noodig, terwijl er weeir een aantal
arbeiders werk zullen vinden. Tn 1938 zal ook
worden overgegaan tot het opnieuiw voegen
van de toren der groote Kerk. Spr. is tegen
opensteling van het feestterrein voor het pu
bliek. De weg van Burg. Pruissingel naar
Westerhoofd zal nog wel even toekomstmu-
lzek blijven. Wat betreft den weg langs het
Vulcaanterrein is al eens een plannetje ge
maakt tot het maken van een weg ter breedte
van 5 6 meter. Deze zal pl.m. 5500 kosten,
waarin pl.m. 3000 arbeidsloon. Spr. is niet
tegen dezen aanleg.
Wat betreft de modemiseering van den vuil
ophaaldienst is spr. dankbaar, dat dit voor
stel met zooveel sympathie door den Raad is
aanvaard. In enkele stadswijken zal een uni
forme vuilnisemmer worden verstrekt, waar
voor een kleine vergoeding moet worden ge
geven. De nieuwe vuilnisauto's krijgen een
grootere capaciteit, men zal nu vroeger kun
nen beginnen met het ophalen. Het systeem
van vergoeding voor den verstrekten vuilnis
emmer hoeft niet van de andere gemeente te
worden overgenomen. De levensduur der em
mers is vastgesteld op 8 jaar. Deze modemi
seering in de 2 stadswijken zal ƒ14.000
15.000 kosten.
Spr. zet vervolgens uiteen, op welke wijze
hij zijn volle medewerking heeft gegeven om
de collecte voor de spaarregeling van Minister
Romme te doen slagen. De collectie heeft bier
ruim 3400 opgebracht. Van de 479 steuntrek.
kers die er van konden profiteeren, hadden
zich 440 personen opgegeven als spaarder. Hoe.
wel de spaarregeling van Minister Romme
niet overeen kwam meit de inzichten van spr.
kan hij zeggen, dat bij als wethouder zijn
volle medewerking heeft gegeven en Vlaar
dingen is één der gemeenten, dje praci>itig
op tyd klaar waren met de uitvoering der re
geling. Spr. vindt het wel jammer, dat nog
steeds niet officieel bekend is gemaakt, hoeveel
aan de spaarders mag worden uitgekeerd..
De Raad besloot na afloop der rede van den
wethouder te eindigen om ruim elf uur.
Donderdagavond voortzetting. j
LOOP DER BEVOLKING "1
Het aantal inwoners dezer ggmeente be
droeg op 1 Januari van dit jaar 30.309. Het
vermeerderde door geboorten met 576, door
vestiging met 1008, totale vermeerdering
1584. Het verminderde door overlijden met
194, door vertrek met 1331, totaal 1525. To
tale vermeerdering over de eerste elf maan
den van dit jaar 59. Het aantal inwoners der
gemeente bedroeg op 1 December j.l. 30.363.
Vermindering in November 7, Aantal huwe
lijken in November 18.
