ABDIJSIROOP
HET GOUD
■HH
ZAALBERG
lf
Verkoudheid,
hoest, bronchitis
AKKER's versterkte
WOENSDAG 22 DECEMBER 1937
MISSIEZUSTERS NAAR NIEUW-
GUINEA.
Een feit van verstrekkende
beteekenis.
1. -
c -
jen 3e gevaarlijke gevolgen daarvan.
heiligverklaringen van
NEDERLANDERS.
SCHAAKSPEL.
VAN ONZE KATHOLIEKE
SPORTVELDEN.
AMSTERDAM—ROTTERDAM.
SIMULTAAN-SEANCE VAN VIER
MEESTERS.
DAMSPEL
WATERSTAND OP DEN RIJN.
LIMBURGSCHE DAMBOND.
RIVIERTIJDINGEN.
WAT DE RADIO MORGEN
GEEFT.
AANBESTEDINGEN.
MARKTBERICHTEN.
DE BRUG TE HEDEL.
VAN
Geautoriseerde vertaling naar hel
Engelsch van
G. MUNRO TURNBULL.
Nauwelijks een jaar geleden vertrokken
Vanuit de Leidsche Hartebrugkerk de eerste
zes Nederlandsche Minderbroeders naar dien
uitersten hoek van Nederlandsch koloniaal
gebied, naar dat geheimzinnige land, dat ons
alleen maar uit afschrikwekkende verhalen
van koppen-snellen en soortgelijke wreed
heden bekend was, doch dat van lieverlede
meer en meer in de belangstelling kwam te
staan van het landsbestuur, dat op bevolkings-
en ontginningsmogelijkheid werd geëxplo
reerd en dat. niettemin voor 't grootste gedeel
te 'n nog onbekend land is gebleven. Maar
geen land kan zoo onbekend zijn of de liefde
van Christus drijft er de missionarissen heen
om er de heilzame leer van Christus te pre
diken.
Zooals gezegd, nauwelijks een jaar gele
den trokken de eerste zes Nederlandsche
Minderbroeders naar dien uitersten hoek van
Nederlandsch koloniaal gebied. En wanneer
ge dit leest, zijn ook al de eerste missiezusters
op weg om in dat uitgestrekte missiegebied,
dat in zijn volle lengte zich uitstrekt van Am
sterdam tot diep in Roemenië, hei lichame
lijk werk van Christelijke liefde te gaan ver
richten en aldus de taak van de priesters te
helpen verlichten.
Inderdaad een grootsch en een heldhaftig
besluit. Wat dit besluit voor die vier eerste
edelmoedige kloostervrouwen kleine Zus
ters van den H. Joseph van de congregatie
Van Heerlen beteekent, moge blijken uit
een korte beschrijving van het gebied, waar
heen zij als eerste Nederlandsche missiezus
ters op reis zijn.
Tot het missiegebied van de Nederlandsche
Minderbroeders, dat naar zijn hoofdzetel de
missie van Ternate genoemd wordt, behoort
allereerst het eiland Halmaheira, eenmaal
een katholiek eiland. Doch nu is ei geen ka
tholicisme meer, zijn er geen priesters, geen
geloovigen, geen kerken, 't Is indertijd een
kwestie van voorkeur geweest: t geweld
van den kromsabel of eerst de missionaiissen
er uit en dan een paar jaartjes „zachten"
drang uitoefenen. „De laatste manier is de
beste gebleken, want er zijn op Halmaheira
protestanten, mohamedanen en heidenen.
Maar katholieken zijn er niet meer. En toch
zal ook dit eiland met zijn 30 a 40.000 inwo
ners weer voor Christus gewonnen worden.
Met het eilandje dat ten westen ligt van Hal
maheira en genoemd wordt naar het, vroe
ger zoo aanzienlijke stadje, Ternate, betre
den wij een gebied dat grootendeels bewoond
wordt door heidenen en moslims Ternate is
wat men noemt een „zelfbesturpnd" rijk. De
sultan van Ternate heeft nog zeggensmacht
over het noordelijk deel van Halmaheira, ter
wijl het even lager gelegen Tidore de rest
van Halmaheira onder zijn bestuur heeft. Als
herinnering aan den ouden glorietijd heeft
men nu nog het Arabisch schrift, waarmede
de Ternaatsche taal geschreven wordt.
Op Ternate, waar een flinke katholieke
gemeente is, zullen de eerste vier Nederland
sche missiezusters voor Nieuw-Guinea haar
zegenrijken arbeid beginnen.
T7%.-1 WÊÊU
ft
SssPPIBIl
S&SB»
i» O, "gSSSÏ.
-w
h 1
.ii
INGESNEEUWD. In het graafschap Yorkshire zijn dezer dagen diverse
wegen vrijwel onder de sneeuw verdwenen. Een der wegen wordt sneeuwvrij
gemaakt.
Sommige menschen, die wat vatbaar zijn op
borst en keel denken, dat het nu eenmaal
hun lot Is 's winters te moeten hoesten,
kuchen, hijgen en benauwd op de borst te zijn.
Indien GD tot diegenen behoort, probeert dan
eens de nieuwe versttrkte Akker's Abdijsiroop
die honderdduizenden hun levena-blUheld heeft
teruggegeven. Reeds naenkele lepels bemerkt Ge
dat dit middel U werkelijk zal kunnen helpen.
De slijm, die op de bond drukte, en U benauwd
maakte, komt gemakkelijk los. de hoestbuien wor
den zeldzamer, lichter en verdwijnen. Uw adem
haling wordt weer diep en gerulschloos en de
slijmvliezen van Uwborst en keel worden versterkt.
De planten-extracten en de codeïne, de grootste
hoest-bedwinger, maken de nieuwe versterkte
Abdijsiroop tot ,,'s Werelds béste Hoest-siroop".
Flacon 90 et., f 1.50.1 2.40, f 4.20. Overal verkrijgbaar.
Roe grooter flacon, hoe voordeeliger het gebruik.
Reel. 915—5 46
Maar dan behoort tot haar toekomstig ar
beidsveld ook het eigenlijke Nieuw-Guinea,
de Noordelijke helft van het Nederlandsche
deel van het eiland, waar de Papoea's waar
van dr. H. Bijlmer in zijn boek over Nieuw-
Guinea schrijft: „Oorspronkelijk en wild, zie
hier twee epitheta, volledig van toepassing op
het volk, dat thuishoort in de duistere oer
wouden, de uitgestrekte moeraswildernissen
en de woeste berglanden van Nieuw-Guinea
en daar een leven voert van Vooi den cul-
tuurmensch vaak huiveringwekkende geheim
zinnigheid, een leven waarin koppensnellen
en kannibalisme nog tot den goeden toon
worden gerekend".
Gelukkig weten missionarissen en zende
lingen ook nog van goede eigenschappen der
Papoea's te vertellen. Zij zijn heusch niet van
gezond verstand verstoken, maar wel zijn het
menschen van snel-wisselende gevoelens. De
weelderigheid van de natuur slaat hun in het
bloed en op zedelijk gebied kennen zij maar
weinig grenzen. Toch moet gezegd, dat hun
levensbeschouwing zeer zeker perioden kent
van strenge afscheiding der sexen, hoewel dit
ook weer ander kwaad meebrengt. Het zal
mede de taak der missiezusters in de verre
toekomst zijn hier met wijze opvoedingsmaat
regelen, doch vooral met veel gebed en mid
delen van genade deze bevolking op te hef
fen uit haar minderwaardigen toestand.
Overigens ziet een Papoea met zijn versie
ringen van neus en oorlellen, met zijn zware
boog, zijn harpoen of speer om visch te van
gen, met zijn steenen bijl er gevaarlijker uit
dan hij in werkelijkheid is. Alléén is hij nooit
gevaarlijk en nimmer strijdlustig Hij is en
kel gevaarlijk op „snel"-tocht, doch tegen
deze wreedheden heeft het Nederlandsch be
stuur strenge maatregelen getroffen.
Zie hier een globaal overzicht van 't werk
terrein waarheen de eerste vier zusters van
de congregatie van Heerlen thans op reis zijh.
Zooals reeds werd opgemerkt zullen zij voor-
loopig zich op Ternate vestigen. Wat haat
komst voor Ternate beteekent moge blijken
uit het volgende. Wanneer nu op Ternate
Iemand ziek wordt in die mate, dat hij (zij)
ziekenhuisverpleging noodig heeft, dan moet
die op Ambon, wat enkele dagen per zeeboot
van Ternate verwijderd ligt gezocht worden.
Dat aan zulk 'n toestand 'n einde gaat komen,
dat alleen reeds is de komst van missiezus
ters waard.
De eerste vier Zusters voor de missie van
Ternate gaan een stuk missiewerk verrichten
van dë allerbeste soort.
Wij mochten bij het afscheid dat een af
scheid voor het leven is tegenwoordig zijn.
Bij die sobere maar toch indrukwekkende
plechtigheid waarmee de heilige Kerk haar
heldenmoedige kinderen uitzendt naar het
verre en vreemde land. Z. H. Exc. mgr. Lem-
mens, onder wiens bisschoppelijk gezag de
congregatie van Heerlen staat, verrichtte zelf
de plechtigheid van het afscheid, daarbij ge-
assiteerd door den hoogeerw. P. Prudentius
van Leusden, provinciaal der Minderbroeders
en door den zeereerw. P. Agnus Arnbrosius,
algemeen missieprocurator van de Minder
broeders in Nederland.
Neergeknield voor haar bisschop, omringd
door hare medezusters en familie ontvjngen
de missiezusters uit de handen van mgr. Lem-
mens 't heilige missiekruis, nadat de hoog
eerw. P. Provinciaal tot haar een hartelijk
woord van bemoediging en afscheid had ge
sproken. En toenonder het zingen van
het Magnificat werden zij uitgeleide gedaan
uit de devote kapel van 't moederhuis der
congregatie te Heerlen. Buiten werd nog een
laatste hand van familie en vrienden gedrukt.
Ingestapt in de gereedstaande auto's, worden
de motoren aangezet. Een korte, een scherpe
draai en de eerste zusters, die naar Nieuw-
Guinea vertrekken, zijn reeds uit het gezicht
verdwenen. De groote reis is aanvaard. Een
leven van opoffering van heldenmoedige ont
bering tegemoet. Maar met een lach op het
gelaat en een traan van vreugde in de oogen.
M. de B.
In verschillende kringen te Rome wordt
gesproken over de te verwachten heilig
verklaring van den Nederlandschen Pater
Redemptorist, Petrus Donders. De „Oéser-
vatore Romano" van 15 December j.l. bevatte
een uitgebreid artikel van drie kolom over
Pater Donders van de hand van Pater Alfon-
sus Santonicola, waarin de heiligheid en de
offerzin van Pater Donders op brillante wijze
worden naar voren gebracht.
Er zijn echter nog andere processen van
heiligverklaring van Nederlanders aanhangig
en in bevoegde kringen vermoedt men, dat
Pater Rothaan S.J. de eerstvolgende zal zijn,
die wordt heiligverklaard. Het proces hier
voor is reeds geëindigd ert alle stukken zijn
gereed.
Naar men zegt zal de heiligverklaring
echt ar niet voor 1940 te verwachten zijn.
Onder gróote belangstelling is Maandag ih
het muzieklyceum te Amsterdam één simultaan
seance schaken gegeven door de grootmeesters
Fine, Flohr, Eliskases en Keres. De belangf
stelling voor deze seance, welke door de bladeti
„Denksport" en „Kleine Denksport" Voor een
liefdadig doel waren georganiseerd, was zeer
groot.
De uitslagen luidden: Eliskases speelde aan
32 borden, won 28 partijen, verloor er 1 en
speelde 3 remise; Fine speelde aan 32 borden,
won 31 partijen en verloor er 1; Flohr speelde
aan 34 borden en won alle partijen; Keres
speelde aan 32 borden, won 28 partijen, speelde
2 remise en verloor er 2.
Opstelling der elftallen.
Voor den wedstrijd op Tweeden Kerstdag te
Amsterdam ten bate van het retraitewerk voor
werkloozen tusschen het Amsterdamsen en het
Rotterdamsch elftal, zijn de ploegen als volgt
samengesteld:
Amsterdamsch Elftal: J. de Kruyf (Wils
kracht) d.; H. Wijfjes (N.E.A.), J. de Bake
(V.V.A.) a.; J. Stalenberg (Wilskracht), L.
Bracké (D.O.S.S.), W. Kloosterman (De Meer)
m.; F. Overtoom (De Meer), N. Burggraaff
(D.O.S.S.), Jb. Mol (R.K.A.V.), Th. Tushuizen
(V.V.A.)Ant. Reuser (V.V.A.) v.
Rotterdamsch Elftal: C. Venrooy (Spartaan)
d.; J. Wolf (Leonidas), W. Pols (Spartaan) a.;
H. Troost (Excelsior), J. Oosterholt (Excelsior),
A. Keehnen (Spartaan) m.; L. Huls (Leonidas),
N. Groothuizen (St. Lodewijk), R. van Lingen
(Excelsior), A. Mentink (Spartaan), J. Vloemans
(Leonidas) v.
22 Dec 21 Dec
22 Dec 21 Dec
Rheinfeld
Breisach.
Kehl
Maxau
Kirchheim
Mannheim
Schweinf.
Wurzburg
Mainz
Bingen
Caub
Mannheim
Bingen
1.76 1.77 Cob'lenz 1.48 1.53
0.83 0.63 Trier 0.65 0.71
1.80 1.84 Keulen 1.12 1.20
3.28 3.29 Dusseldorf 0.52 0.59
Ruhrort 0.42 0.36
Wetter
Wesel —0.65 —0.61
Emmerik 0.62 0.67
Duisburg 0.68 —0.62
Ruhr-sluis 2.78 2.86
2.05 2.11
0.72 0.69
0.80 0.80
—0.09 —0.01
1.17 1.22
1.27 1.31
en Bingen melden 6, Kehl en Mainz
en Caub 4, Coblenz, Trier en Keulen
3 en Duisburg en Ruhrort 2 graden vorst.
Te Geleen speelde De Denkers uit Beek tegen
„De Vaste Zet", Geleen. Uitslag 9—7. Twee
hangpartijen worden later uitgespeeld.
LOBITH, 21 December 1937.
Gepasseerd voor 's middags 12 uur en bestemd
voor
ROTTERDAM: stoomsöhepenSiegfried, He-
kla; Barba, Irmingard, Leonora, Antoinette,
Theodora; Ésperance, Blomb; Helena, Ranch-
baar; Nieuwendyk, Wassenaar; Chopin, v. d.
MeelExpress 25, HammersdorfAMSTERDAM
st. Poeldijk; VREESWIJK: Res Nova, de Bie;
VLAARDINGEN: Scharnforst, Palm; NIJME
GEN Hirgona, HulsmanMAASTRICHTGer-
trianie, Blomaert; GRONINGEN: Actief, Groen;
GOOR: IJsel a, Arts; HEEREWAARDEN
Maria, v. Haaften; Neeltje Jantje, v. Haaften;
BELGIS: Immanuel, Smit; Rheinfahrt 121, En-
gelhardt; Mannheim 208, Bardlng.
DUITSCHLAND: St. De Nederlander.
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
voor;
ROTTERDAM; st. Fretta, Leba 2, Flat Vol.
XI. Bernard, Frans, Korea, Gelderland, Fadir,
Express; Ad. Linden, Voswinkel; Petronella, v.
Ëijken; Pr. Alexander, Verdijk; Binnenvaart 7,
de Vries; Beta, Mooij; Wittekind, Schoning;
Stella Marls, Peulen; Oso 13, Asperen; Johanna,
Verweijmerende Hoop, de Heuvel; Moliei'e,
Wemmers; Splca, Wemmers; Marlenburg, Ur-
metser; Regina, v. Rooljen; Ambon, Laag; Ve-
lasquer, OtjensHerreletde, BotBertha, de
Ridder; Maria, V. Estrik; AMSTERDAM; Oom
Engel, de Ruijter; Willy, Honkoop; Zuid Holland,
den Breejen4 Gebroeders, v. PeltDORDRECHT
st. Cu vier; St. Joseph, Vlscher; KAMPEN: st.
Viteese; SLUISKIL: Dibeno, Hoff; IJMUIDEN
Atno, Verhulst; VREESWIJK; Petrus, Hebers;
HARLINGBN: Archimedes, Bonis; OOSTERDAM
Zuid-Holland, Pieterseï WEESP: Martina, Boele;
KRALINGSCHEVEER: 6 Gebroeders, Geerling;
BRIELLEAvontuur, BloklandSLEEWIJK
Adrlana, Verhei); ZUILEN: 4 Gebroeders, Kalle;
ZALTBOMMEL: Troserphina, Reenen; LEER
DAM: Trwisport 80, Theenaart; DE STEEG:
Nenuphar, Stoter; HAAGSCHE SCHOUW; Gel-
Ha 3, Hoogkamp; TERBORG: Cito, Visser
WALSOORDEN: Flora, Bastlaanse; VLAAR
DINGEN; Elisabeth, Siebenga; BRÉDA: Wil-
helmina, v. RijnenWAPENVELDMaris Stella,
Hutjes; KAMPEN: Vosta, de Boer; KAMPEN:
Johanna, Verwoert; ARKËL: Maria Wllhelmina,
Leenman; ZWAMMERDAM; 2 Gebroeders, v,
Kranendonk; SLUISKIL: Dibeno, Hoff.
BELGIë: Jan Belutlt, de Kesel; st. Stlani; st.
Johan; st. Frans; Eemland, v. Ingen; Marcel,
v. d. Wtjgerd; Emma, Janssen; Adelia, Verschel
den; Maria, de Souter; Titania, Heuss; Margrie
tha., Bootman; Cornelia, de Clerq; Josmar, Hoog-
wegen; Louisa, Spel.
EMMERIK, 21 December.
Gepasseerd voor 's middags 12 uur en bestemd
voor
DUITSCHLAND; st. La Place; Internationaal
Verberght; Martha, v. MesschendorpStad Brus
sel, Bolle; Margaretlia. Dubbers; Methel, van
Meteren; Spes, Ruitenberg; Volharding, Smit;
Maria, Erdhuizen; Animo, Evenboer; st. Maja;
Coraiie, Schudding; Constance, Sterling; Sterre
der eZe, Nauwelaars; 3 Gezusters, Reusoveld
Rhenus 47, Ostertag; Antonie I, v. d. Giesen;
Onderneming 7, v. Zeuthemst. Baardwijk
Boschwijk. Borgers; Wijkdienst 18, Staal; st.
Fiat Voluntas 4; Arbedo, Hammei; De Ryn,
Roeckels; Flevo, Schouwenaar; Amstubed 2, v
d. Horst; Stegee, Hollebrandsest. Nico; Aletta,
de Vrij: st. Harmonie 4; Maria Blise, Wanders;
Ocean, Metzdcrf; Matan', Miehiels; Alt, Borger;
st. WillemBaden 48, Maus; Corry, Janssen; st.
Sully- Theophile Gantier. Leik; Thea, de Weerd;
Ernestine. Boellen: Hydra, Dagnelie; Stad
Biehl, Schoots; Johanna, Trouwborst; Adilarta,
Ursinus; Henrika Maria, de Beijer; St. Antonius,
de Beiier; st. K. Vaart 4; Confiance, v. d. Veen;
Ardina, Jansen; Noord Brabant, Versluis; De
Tijd leert alles, Furman; Hendrika, Nout; Sim-
plon, de Mayer; Antonia Vegina, Westerbuis;
st. Voorwaarts; Volharding, v. Veen; Tony,
Eeraerts; Marcel. Heynt.ies; Herro, Dungen; st.
Attractie; Louise, v. Eersel; Rosa, Janssen;
Emmanuel. Blom; Jacoba, Keijzer
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
voor:
DUITSCHLAND: Overijsel, Bruinsma; Excel
sior, V. d. Slacht; Gelria I, Zwaan; Jantje Ep-
piena, Pilon; st. Ophir; Sinco 5, Vervliet- Clarut
Leo, Brugman; 3 Gebroeders, Balt; Machiensteen
22, Vermeulen; Rika, de Bie; Gerritje Hendrika,
Derksen; Rio. Ruitenberg; Greta, Walhout, Quo
Vadis, Rteinmann; Presto, Bakker; Duitschland.
v. d. Werken; Mississipi, v. d. Eyndé; st. Hein-
ricb; Adrlana, Troost; Cornells Johannes. Vre-
denburg- Charlois, Meyer; st. Adriana Ij Bavaria,
Visser; st. Magni; Gelria, Buisman; De t(1d zal
't leeren, Honkoop; Nooit Gedacht, Schouten.
HANSWEERT, 21 December
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: St. Telegraaf 21; Albertine, Les-
sel; 4 Gebroeders, Slager; Koophandel, Vermeu
len; AMSTERDAM: Vertrouwen, Borger; At
tentie, Grihwis- Groot Ammers 4, Groeneveld;
Groot Ammers 6, Groeneveld; Elomalie, Gonihier;
DORDRECHT: Marie Lenie, Boos; Trouw doet
Blijken, de Jong; Beersche Maas, van Werkho
ven; ENSCHEDE; Onderneming, Faasse; SCHIE
DAM: Johanna, Leeman; RENKUMPresto, de
VuystDORDRECHT; Hollandia, Versluis; NIJ
MEGEN: Jane, Dupré; Adriana, Faasse; SLIE-
DHECHT; De Hoop Geleidt Ons, Leeuwensteln
'S GRAVENDEEL; 3 Gebroeders, van Dijke-, AL
PHEN A. D. RIJN; Aeolus, Biemans; HANS-
WEERT: Maria Antonia, v. d. Vliet; SNEEK;
Zeester, Kombrink; LAGE ZWALUWE: Verwis
seling, Dammers; GEERSDIJK: Marie 2, de Kos
ter; MIDDELBURG; Pieternella 2. van Zullekom;
DUITSCHLAND: Belgenland, Mussche; Amice,
Capeleveen; 3 Gebroeders v.d. Meer; Angé, v.d.
Giesen; Valencia, Van Drunenst. Rijn Schelde
2; Goya, Alblas; W. van Driel 46,Braakkolk; Flo-
rentia," Versijp; Dranaco XI, Ligtenberg; Mann
heim 225, GerlachPaul, Nieuwdorp; Gustaaf, v.
Cleompot; Marie Claes; Nldeck, EhmannPoitou,
Schön Lloyd 23. Zlmmermann; Algerie, Lieb-
mannFluviale 6, van Schyndel; HaspengauW. de
Wachter; Najade. Schuur; Ingelina Maria, Teu-
ben; Jan, Ehmer; Via Mala, Van Ruyssveldt;
Theodorus Johan, Vos; Voor den Tijd, Kornet;
BELGIë: st. Telegraaf 6; Compaen, Meyer;
Agnes, v. d. Wens; Aduatique, Classen; Mahler,
Gubbels; Rheinfahrt 152, Heuss; Saargöld. Schetl
Flora 2, VermeulenBesiam, van StrydonckAve-
nir 3, de Volder; Credo, v. d. Meersche; Dakota,
Landa: Athos, Theuhisse: Keltla, Regoort; Ro
land. Freunds Ideaal, Markus; Catharina 2.
v. d. Zee- Jan, Hartsuiker; Padua, Loodts;
Louise 2, de Souter; Roos, Kegels; Marcel
Huvghe; Marie, de Wijs; De Hoop, Hoogeveen;
Noordster, Oostland: Sambrla, Jonker; Adriana,
Oecbies- Johanna, Pieterman; Res Nova, Boon;
Eissenfresser, v. Houwelingen: Maria Albertina,
v. d. VHekenMededinger, v. Wijngaarden: Cor
nelia Pieternella, BaayEra, Verbeeclt; Elize Ma-
ria, Kreeft.
•sGravenhage, 21 December. Vanwege
den Rykswaterstaat werd heden aanbesteed: het
onderhoud van gedeelten van de wegen nos. 3
en 12 van het Rijkswegenplan 1932; gedurende
het jaar 1938. Laag3te inschrijver voor de massa
W. Bakker te Gouda voor 49.280.
'S-G rayenhage. 21 December. Vanwege den
rykswaterstaat werd beden aanbesteed; het on
derhoud van gedeelten van de wegen nos. 3 en 12
van het rijkswegenplan 1932, gedurende het jaar
1938. Laagste Inschryver in massa was W. Bak
ker te Gouda, voor 49.280.
Het onder profiel brengen van de aardenbaan
en het maken van gefundeerde klinkerverhardin
gen, wegfundeeringen, betonrabatten en bermver
hardingen op een gedeelte van weg no. 3 van het
rijkswegenplan 1932 (Amsterdam—Bodegraven-
Rotterdam) onder de gemeenten Waddinxveen,
Reeuwijk en Zwammerdam, met bijkomende wer
ken. Laagste Inschrijvers waren J. Bontebal te
Zevenhuizen en A. Bregman en L. Groen te Bent
huizen voor 232.994.
HILVERSUM I (1875 M„ 160 K.H.), tevens
over den Jaarsveldzender 415,5 M. 722 K.H.). Het
pragrama wordt verzorgd van 8.00 tot 9.15 door
den K.K.Q.; van 10.00 tot 11.00 door de N.C.R.V.;
van 11.00 tot 2.00 door den K.R.O. en van 2.00
tot 12.00 door den N.C.R.V.
8.00 tot 9.15, 10.00 tot 10.15 en 10.45 Gramo-
föonpL 11 30 Godsdienstig halluur 12.00 Be
richten 12.15 K.R.O.-orkesl en gramofoontnu-
ziek 2.00 Handwerkles 3.00 Orgelspel 3.45
Bijbellezing 4.45 Cursus handenarbeid voor de
jeugd 5.15 Rotterdamsch Philharmonisch or
kest 6.30 Gramofoonmuziek 6.45 C.N.V.-
kwarttertie 7.00 Berichten 7.15 „Zeevarend
Nederland", causerie -- 7.30 GramofoonmUziek
7.45 Reportage 8.00 Berichten A.N.P. Her
haling S.O.S.-berichten 8.15 Kerstwijding
m.m.v. solisten, Feyenoord's Geref. zangkoor en
het meisjeskoor „Gloria in Excelsis Deo" 10.00
Berichten A.N.P. 10.05 Solistenconcert 70.45
Gymnastiekles 11.00 tot 12.00 Gramofoon
muziek.
HILVERSUM II (301,5 M. 995 K.H.)) Het pro
gramma wordt verzorgd door de A.V.R.O.
8.00 tot 10.00 Huishoudelijke wenken 11.30
Omroeporkest 11.00 Huishoudelijke wenken
11.30 Omroeporkest 12.30 A.V.R.O.-dansorkest
1.00 Kovacs Lajos orkest en solisten 2.00
Voor de vrouw 2.30 Aeolian-orkest, solist en
gramofoonmuziek 4.00 Voor zieken en thuis
zittenden 4.30 Gramofoonmuziek 5.00 Gra
mofoonmuziek 5.00 Voor de kinderen 5.30
Kovacs Lajos' orkest en solisten 6.30 Sport-
praatje 7.00 Voor de kinderen 7.05 Zang
7 40 Causerie over het Kerstfeest in Engeland
8.00 Berichten A.N.P. 8.10 Omroeporkest en
solisten 9.00 Radiotooneel lu.16 Ensemble
„Musica Antiqua" en soliste 11.00 Berichten
A.N.P. A.V.R.O.-dansorkest 11.40 tot 12.00
Gramofoonmuziek.
DROITWICH (1500 M. 200 K.H.) 11.25 Gramo
foonmuziek 12.05 Trocadero Cinema-orkest
12.50 Vroolijke voordracht 1.20 BBC-Variété-
orkest 2.20 Gramofoonmuziek 3.10 Actu-
eele causerie 3.25 Gramofoonmuziek 3.35
Stedelijk orkest van Bournemouth, m.m.v. solist
5.05 Discussie „Christmas" 5.20 Al Collins
en zijn band 6.20 Berichten 6.40 „Books I
read twice", causerie 7.00 Pianovoordracht
7.20 Gramofoonmuziek 7.50 Zang 8.20 Jack
Payne's band en solisten 9.20 Berichten
9.40 Alfred Cave-strijkkwartet 10.05 „Wanted
for murder", causerie 10.20 Kerkdienst
10 40 BBC-orkest m.m.v. solist 1135 Jack
Jackson's band 11.50 tot 12.20 Dansmuziek.
PARIJS (Radio Paris 1648 M. 182 K.H.) 7.50,
9.10 en 10.40 Gramofoonmuziek Prot.
causerie 12.40 Bailly-orkest, en zang 3.05
Zang 3.20 Vioolvoordracht 4.20 en 8.35 Zang
8.5Ö Raugelkoor en solisten 10.50 Gramo
foonmuziek.
KEULEN (456 M. 658 K.H.) 5.50 Plietzsch Mar-
ko-orkest 7.50 E. Börschel-orkest 8.50 Gi
taar en Cembalo 11.20 Stedelijk orkest van
Koblenz 1.35 Omroepschrammelensemble
3.20 Omroeporkest -4.35 Hobo en piano
6 30 Gramofoonmuziek 7.35 „Das Christel-
flein", opera 9.50 tot 11.20 Stuttgarter volks
muziek, Kurt Rehfeld'S orkest en solisten.
BRUSSEL (322 M. 932 K.H.) 12.26 Gramo
foonmuziek 12.50 Omroeporkest 1.50 tot 2.20
Gramofoonmuziek 5.20 Omroepdansorkest
6.35 Fluitvoordracht 7.20 Gramofoonmuziek
8.20 Gevarieerd programma 10.50 tot 11.20
Gramofoonmuziek en Duo Busch.
(484 M. 620 K.H.3 12.20 Gramofoonmuziek
12.50 Omroepkleinorkest 1.50 tot 2.20 en
5.20 Gramofoonmuziek 6.35 Max Alexys' or
kest 7.35 Gramofoonmuziek 8.20 Cabaret
8.50 Omroepsymphonie-orkest 10.30 tot 11.20
Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER (1571 M. 191 K.H.)
6 45 Öttü Fricke's orkest, mannekoor en solisten
8.20 Berichten 8.35 Barnabas von Geczy's
orkest en solisten 9.20 Berichten 9.50 Weer
bericht 10.05 Opera-uitzending 10.40 tot
11.20 Nederèaksisch symphonie-orkest.
ROTTERDAM, 21 December. (Bericht van de
Rotterdamsche Eiervelling, Warmoezterstraat).
Kipeleren 4.20—5.70 per 100 stuks. Aangevoerd
135.000 stuks.
SNEEK, 21 December. (Vee) Aangevoerd 119
melk- en kalfkoeien 105—225, 36 vette koeien
]40240, 12 vette kalveren 2035, 125 gras
kalveren 30—85, 295 nuchtere kalveren 7—12,
216 schapen 16—25. 558 lammeren 13—17, 452
varkens 60—140, 50 kleine biggen B—18, 3
paarden, 6 bokken en geiten, vette varkens 27—
30Vz ct.f vette koeien 2834 ct., vette kalveren 30
'^Handel in melk- en kalfkoeien prijshoudend,
vette koelen flink pryshoudend, vette kalveren
behoorlijk, graskalveren lui en duur, nuchtere
kalveren pryshoudend, schapen en lammeren kalm
en lager, varkens en zouters Iets lager, biggen
vrywel pryshoudend. (Hbld.)
ROTTERDAM (Gem.» Radiodistributie)
Programma 1: Hilversum I.
Programma 2; Hilversum II.
Programma 3: 8.00 Keulen ca. 9.20 tot 9.40
Parijs R. 10.35 Parijs R. 12.05 Radio P.T.T.
Nord, gramofoonpl. 12.20 Parijs R. 1.20
Ned Brussel, berichten 1 -35 Keulen 2.20
Radio P.T.T. Nord. concert 3.05 Londen Regio
nal, orkest en gramofoonpl. 5.20 Boedapest
(2igeunermuziek) of div. ca. 6.20 Keulen
7.35 Fransch Brussel (484 M.) 7.50 Londetv
Regional, orkest 8.20 Fransch Brussel <484 M.)
8.50 Parlj R. 10.50 Keulen 11.20 Diver
sen.
Programma 4: Ned. Brussel 9.20 Luxemburg,
gramofoonpl. 10.35 Londen Regional, morgen
wijding 11.05 id. Orgelspel 11.35 Droit-
Wich 12.50 Londen Regional, orkest 1.20
Droitwich 10.05 Weenen, dansmuziek 10.20
DroitWich.
Thans Is definitief bepaald, dat de vaste
verkeersbrug over de Maas te Hedel op 29 De
cember a.s. officieel zal worden geopend en
wel door minister Van Buuren.
40.)
Hij zal leven! snikte zij. Niet waar,
EddieHij zal toch blyven leven?
Alvoreng Bailey een antwoord kon formu-
-ren, was de bungalow opeens vervuld van
stem"ngeW°on lawaai- Er Wonken talrijke
ceiulchl' s'watoh'a zware bas, opgewonden
uit het r^n ,de huisjongens en boven dit alles
trommel g maUS dreunende geluid van een
'I^pH^ovpv Ofronste het voorhoofd en was
°Z! tut door h» 200 ernsU*e Inbreuk op het
01 i Hot v»ar zo° 8:06(1 getrainde
personeel. HM moest wel een buitengewoon
belangrijke gebeurtenis ztjn, Welke eeu derg-e.
lijko opwinding in het huis, waar een zieke"
lag, kon teweeg brengen.
Boos liep zij naar achteren, waar zij hn^r
hand ophief om stilte te bevelen.
Het geroep en geschreeuw hield terstond
op en maakte plaats voor een zacht gemom-
pel. Er lag een ongewoon verheugde uitdruk
king op Dogwatch' ondoorgrondelijke gelaat.
De huisjongens trokken grimassen van opwin
ding.
Dogwatch nam haar bij den elboog en wees
haar de rivier.
Door een opening in de struiken bemerkte
twee groote kano's. Zij zaten vol inlan
ders. De zware paddies raakten hét water
op de maat van den trom en langzaam na
derden de kano's den aanlegsteiger.
Ziet U dat, miss Jaek'lin! Dogwatch'
stem beefde van opwinding. Die dikke fella
man, die daar in den boeg zit te zweeten,
is Jerega. En de blanke naast hem, wie is
dat, miss Jaek'lin?
Jacqueline's hart sprong op van vreugde.
Dan wendde zij het hoofd af om de overwel
digende ontroering te verbergen, welke haar
aangreep en welke het bloed naar haar gelaat
joeg.
Ia! verklaarde Dogwatch als een, die
het altijd wel geweten heeft. Mis' Grainger
is een kraan, dat heb ik altijd wel gezegd.
HOOFDSTUK ZES EN TWINTIG.
Jacqueline hoorde voetstappen naderen, ter
wijl zij Zich haastig kleedde. Een besliste, op
gewekte stap. Zij gluurde door de jaloezie
voor het raam naar buiten, maar Zij wist wel,
wie het was vóór de figuur nog zichtbaar
werct
Even later klonk het dringend geklop van
Jerry op den deurpost.
Hij stond op den drempel, zijn gedeukte
helm in de hand, toen zij op hem toetrad. Het
zonlicht viel ln smalle strepen door de jaloe
zieën op zijn schouders en kleurde zijn haar
als vuur. Hij was ongeschoren, ongewasschen,
onbeschijfelijk vuil en smerig. Zijh gelaat
toonde duidelijke sporen van vermoeidheid,
van gebrek aan slaap, gebrek aan behoorlijk
voedsel. Zijn oogen waren rood omrand, de
leden opgezwollen door de beten' 'van insec
ten. Maar er sprak bewuste kracht uit iedere
lijn van zijn kaarsrechte lichaam. Haar aan
staande man!
Gedurende een seconde stonden zij zoo te
genover elkaar. Dan ham hij haar zonder een
woord te zeggen in zijn armen en trok haar
naar zich toe.
Het was Jacqueline, die de betooverlng ver
brak. Zachtjes vertelde zij hem van Hugh's
plotselinge ziekte, hoe zvj hem onbeweeglijk
in z\jn ruststoel gevonden had hoe zij hem in
bed gebracht hadden en hoe Eddta Balley
terstond gekomen was om haar te helpen bij
de verpleging.
Jerry hoorde haar zwijgend aan. Dan nam
zij hem bij de hand ên bracht hem naar ue
ziekenkamer.
De huisjongens, die nu weer doodstil ge
worden waren, weken bij hun nadering ach
teruit. Jerry nam Eddie Bailey's hand cn
drukte die krachtig.
Murdoch lag nog steeds in denzelfden staat
van coma, welke zoo angstig veel op den dood
geleek. Jerry staarde naar zijn wit gelaat,
de doorschijnende handen, waar de blauwe
aderen zich duidelijk op afteekenden, welke
onbeweeglijk op het laken lagen uitgestrekt;
hoorde zijn zware ademhaling. Hij voelde
Jacqueline's Vingers om zijn pols knellen. Zij
beet haar tanden in haar lip en had zicht
baar moeite om Zich te beheerschen.
Jerry ging een stap opzij om Dogwatch bin
nen te laten, die een stapel in handdoeken
gerolde voorwerpen voor zich uit droeg-
Warmwaterkruiken, verklaarde Eddie
Bailey, terWtjl hij de kruiken tegen het
lichaam van den patiënt legde.
Er verscheen een blik vol plotselinge ver
rassing in Jerry's oogen. Hij boog zich over
het bed, tilde Murdoch's oogleden op en richt
te zich dan met gefronst voorhoofd weer op-
Dan boog hij zich opnieuw, heel voorzichtig
én teer met z\jn vingers het hoofd van den
Zieke bevoelend.
Fronsend streek hy met zijn hand langs z\jn
stoppeligen kin, .terwijl hij probeerde zich de
een of andere, heel vage, herinnering voor
den geest te halen. Dan had hij het plotseling
gevonden. Tien jaar geledenméér. Toe
juichingen en aanmoedigingen uit de kelen
van een vijf honderd jongelui...... de bal voor
»tjn voeten... de goal binnen zijn bereik. Pas-
seeren, dribbelen, in vollen ren dwars over het
veld. Donaldson een yard of dertig van hem
verwijderd... chargingtegen hem opbot-
send, schouder tegen schouder. Donaldsoh met
een smak over den kop... de bal ln de goal...
hartstochtelijk gejuichhet fluitje van den
scheidsrechter. Dan een vreeselijkè stilte.
De match was gewonnen, maar de oogen
van de menigte waren nu gericht op een
groepje zwijgende figuren rondom Donald
sonmet doodsbleek gelaatonbeweeg
lijk op den grond uitgestrektlijkkleurige
lippen. De schOoldokter, mét Zijn stethoscoop
luisterend naar teekenen van leven. Een
draagbaar...,,, de tocht naar het hospitaal
de beklemmende ziekenhuisluchtjes in de
gangen, Donaldson zoo bleek, zoo stilmet
uitzondering van zijn moeilijke ademhaling...
warm water kruiken......
Jerry verliét de kamer en wenkte de an
deren dringend hem te volgen. Zijn gelaat
stond hoogst ernstig.
Ik vrees, dat ik een ontstellende verras
sing voor je heb, Jack, zei hij rustig maar
beslist. Hugh Is knock out geslagen, een
moordaanslag met een zandzak. Hij lijdt nu
aan een ernstige hersenschudding.
Waarachtig! mompelde Eddie Bailey.
Daar heb ik heelemaal niet aan gedacht.
Jacqueline staarde Jerry met ontstelde blik
ken aan.
Je moet je vergissen, Jerry, riep zij.
Je moet je vergissen. Wie zou Hugh in dezen
uithoek willen vermoorden? Dat kan niet
waar zijh.
Jerry liep de veranda op en neer, zich be
wust van een gedachtengang, welke hem ont
stelde en bijna verlamde. Jacqueline zat
kaarsrecht op een stoel, zenuwachtig haar
handen wringend. Als gedrongen door een
plotselinge ingeving holde zij naar de schijf-
tafel, waar zij met koortsachtige haast in de
verspreid liggende papieren begon te zoe
ken, waarna zij ook in de ladeh keek. Mur
doch's tasch lag open op den grond. Met een
kreet van ontsteltenis haalde zy Ook die leeg.
Het geeft niéts, Jack. Je zult het niet
Vinden, zei Jerry met een stem, welke Jacque
line vreemd lil de ooren klonk. De stem van
een man, die ten prooi is aan een bittere
woede en verachting.
Die ellendeling! siste hij. Dat gemeene,
verloopen sujet!
Jacqueline liet zich Weer ln haar stoel neer
vallen, terwyi zij haar gelaat in haar handên
verborg. Jerry's stem leek van grooten af
stand tot haar door te dringen.
Ik had aan myn eersten impuls gevolg
moeten geven om den ouden man te waar
schuwen, hem op zijn hoede doen zyn. Dat
plunderen van de Bafe, Jack, was evenmin 't
werk van de Wilde roovers. Safes! Wat weten
zij van safes? God! Ik had het moeten be-
grypenDat gefluister, die vage zinspe
lingen dat samenzweren. Ik weet waar ik
over spreek. Ik weet het, zeg ik je.
Hij was nu kalm, ijzig koel, beheerscht.
Hy ging naar de deur, zyn helm opzettend.
Ik ga naar het station, liefste. Binnen een
uur ben ik terug, en ik breng het notitieboekje
van Hugh mee.
Hij boog zich over haar heen om haar een
kus te geven, maar met een gebaar hield
Zij hem tegen. Even was zij te versuft om
te spreken, nu de geheele, vreeselijke waar
heid tot haar was doorgedrongen. Langza
merhand herwon zij echter baar kalmte.
Durston is al uren geleden vertrokken,
Jerry. Hij heeft een gewapende patrouille
bij zich: versterkingen voor jou-
Hierop lachte Jerry Grainger kort en snij
dend. Jacqueline rilde bij het hooren daar
van.
Dat is prachtig! zei hij.
Hij liep opnieuw gejaagd de veranda op
qn neer, probeerènd zijn gedachten te ver
zamelen en zich deze buitengewone situatie
rustig in te denken. Twee gedachten hiel
den hem voortdurend bezig: de zekerheid,
dat het Durston's werk was, dat Hugh Mur
doch tegen den grond was geslagen en de
overtuiging, geboren uit zijn ervaring met
den man, dat hij terstond moest handelen,
of heelemaal niet. Durston's obsessie inzake
Murdoch's zaken, een obsessie, welke in een
manie ontaard was; Nabuna's desertie op
den avond van den oVerval, een feit, dat
hij nu heel goed meende te kunnen verkla
ren, de geforceerde safe, het ontbrekende
notitieboek; Durston's Vólkomen onlogische
en onbegrijpelijke haast om hem, Jerry, te
gaan benstaan, al die toevalligheden waren
niet natuurlijk. Dit alles wees ongetwijfeld
op Durston.
Maar hét was gemakkelijk genoeg iemand
van een misdaad te beschuldigen, maar heel
wat moeilijker om het benoodigd bewijs te
leveren. Indien Murdoch stierf, zou Dur
ston onder verdenking vallen en bloot staan
aan een spoedige arrestatie, Maar wat dan?
Al de door hem opgesomde argumenten
vormden geen voldoend bewijs voor een be
schuldiging tot moord of poging tot moord.
En de rechtbank zou ongetwijfeld een diep
gaand onderzoek instellen naar de verhou
ding, welke er tusschen hem en Durston
bestaan had, en daaruit zijn conclusies trek
ken. Indien Murdoch herstelde, en zijn aan
valler herkend had, maar ja, wat dan? Dé
crimineele rechtbank Zou den schuldige ze
ker veroordeelen, maar de mijn-exploitatie-
Wet kende alleen gemerkte en genummerde
datqm-paaltjes. En Durston's eerste werk
na het inhameren van zijn merk-paaltjes zou
natuurlijk zyn het vernietigen van het eenig
bewijs, dat Murdoch zou kunnen aanvoeren
voor zijn bewering, dat hij de eigenlijke
ontdekker van het goudveld was.
Bezit is het sterkst argument in dergelijke
kwesties.
Maar er was toch zeker nog iets anders
noodig voor iemand een claim kon laten
registreeren?
Bezit Durston een gouddelvers-certi
ficaat, Jack? vroeg hij.
Jacqueline knikte.
Een officieele magistraat, Jack? Zou
men hem een dergelijk stuk....
Hij heeft er een, Jerry. Ik heb het ge
zien. Ik zou me zelfs het nummer kunnen
herinneren, als het moest. Zij keek hem
eigenaardig aan. Weet je niet, Jerry, dat hij
Hugh aangeboden heeft diens claims voor
hem af te palen? Heeft Hugh je dat nooit
verteld?
Jerry schudde het hoofd. Dat zou hij toch
nóóit kunnen doen, Jack, en in functie blij
ven.
Dienstvoorschriften waren wel het
laatste, waar hij zich iets van aantrok. Hij
was van plan de politie, de gouvernements-
voorraden en gouvernement3-dragers te ge
bruiken. En, terstond nadat de claims wa
ren afgepaald, moest Hugh Durston's Ont
slagbrief pósten en hun gezamenlijke na
men laten registreeren. Hij was woedend,
toen Hugh zijn voorstel verontwaardigd van
de hand wees.
Ik begrijp het, zei Jerry nadenkend.
Heb jij een delf-certificaat, liefste?
Ja. Hugh heeft daarvoor gezorgd.
Wordt vervolgd.
