DE
ORANJE-FEESTEN
ONZE STAD.
IN
a---
Sf
i
H
i
i
BIJ HET 75-JARIG BESTAAN VAN HET
ST. ANTONIUSGESTICHT.
II
fin
het ontsteken van de
ROTTERDAM.
DINSDAG 1 FEBRUARI 1938
VREUGDEVUREN.
Een overweldigende drukte.
DE RADIO-CENTRALE.
S 'srvuurpotten, gestookt met ko
len «atS beschikbaar gesteld door de Fa.
C. van Pelt binnenkamer-warmte versprei
den. Om zes uur vond de opening plaats
door den voorzitter van het feestcomité, den
heer Joh. Nauman, die herinnerde aan de
groote mare, welke door 't land is gegaan.
Slechts weinige gebeurtenissen zijn in staat
geweest een zoo groot enthousiasme te wek
ken als juist deze. En vooral de sterke een
heid valt op, die ons volk bindt. Deze een
heid ook heeft 't comité in staat gesteld deze
Prachtige versiering aan te brengen, waar
van het overvloedig uitstralende licht een
®ymbool mag zijn van 't geluk en voorspoed
^an het Koningskind. Met een driewerf
Wm? besloot spreker, waarna een band het
wit v i Us hizette, dat door de aanwezigen
WI.ES b..g.en wjI r|SidD™
,;DE GRAAL" LANGE HAVEN 92.
KETHEL.
-
Een K.L.M. opname van het complex van 't St. Anthonimgesticht te Rotterdam
1863 - 30 JANUARI - 1938
BURGERLIJKE stand.
SCHEEPVAART.
ONGEVAL MET E'EN DONDERBUS
Een jongen werd ernstig gewond.
FEESTVREUGDE IN DE RESIDENTIE. Da drukto op het Binnenhof, waar eenige minuten na het bekend worden van
het blijde nicuius, reeds; honderden bijeen waren om met de feestviering te beginnen.
Siiriiiiniiii!ii!!ii;i iiiiiii;iiiiiniiiii!i r.iiiiiniiiiüiiiiiiinii i
Weerverwachting. g
Iets kouder.
1 Stormachtige tot krachtigen -
Zuid-Westelijke tot Noord-Weste- --
lijken wind, zwaar bewolkt met
1 tijdelijke opklaringen, kans op
regen- of hagelbuien, iets kouder.
WOENSDAG. 1
Voor de wielrijders, p
Zon op 7.41. Zon onder 16.47.
Maan op 7.57 Maan onder 19.25 -
Wielrijders lichten op van 17.17 |-
tot 7.10.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiii mi i mi
Na het bekend worden van de geboorte
Van het langverwachte Oranjekindeke heb
ben de Schiedammers zich niet onbetuigd
gelaten, zooals wij gisteren reeds berichtten.
Den geheelen dag was het overdruk op
straat. Niets dan feestelijke kleuren ver
toonden zich aan het oog. Vlaggen sierden
de gevels in zóó groote getalen, als wij in
geen tientallen jaren gezien hadden in
Schiedam.
Tegen den avond werd het steeds druk
ker, naar gelang het uur naderde, waarop
de eerste officieele plechtigheden zouden
aanvangen. Muzikanten met hun instrumen
ten onder den arm spoedden zich naar ,de
verzamelplaatsen en dra weerklonken, voor
al tegen zeven uur de vroolijke marschen
door Schiedam's straten.
Verlichting Lange Haven
De Lange Haven trekt vele kijkers dooi
de licht-guirlandes en vooral door
illumineerde Appelmarktbrug, weij5t_,ie
at bij avond een feëerieke en effectvolle
een
een
~*J «VUUU ecu no£
versiering vormt. Bovendien is er nj
origineele attractie in den v°i omge-
Cafetaria. De oude Vischmarkt n.l- S_
tooverd in een snelbuffet. °edUc^tjes zorgen
gen en een omlijsting van bestemming
er voor, dat men haar aio toonbank,
.ma niet meer her be"*hoongcmaakt werd,
Voeger de visch schoong geuren
van nu C'G koffie te p bitterballen
strnplerwtensoep'i,nreanen. De afslagruimte
J en de reu Hoor tafeltjes en stoelen,
De°.le borst werd meegezongen,
nenri leuSd voor het hek werd op een knan
P nd sPeculaasje onthaald. ap"
°P het Liduinapiein.
Het vreugdevuur op het plein
Julianapark zou ontstoken worden Zf het
houder mr. M. M. van Velzen S °°r Wet~
3^wam Harpe Daviric Tegen zevenen
wijl hondSen S'roS fTf
Allereerst werd een cnniQ+ °pstelden.
Wilhelmus ton ft P van het aloude
de menigte op eerbiediee^af^0^ Wat door
Oe Roode Kruismannen stram in de houding,
evenals enkele mede aanwezige militairen,
den militairen groet brachten.
Mr. van Velzen was vergezeld van mej.
van Velzen en zijn zoon, terwijl mede aan
wezig waren de voorzitter van de Oranje
vereniging, de heer A. de Bruin en echt-
genoote, de heeren Th. Mouwens, L. Kamp
6r> de Wolf namens het Januari-comité, voor
de Oranjevereeniging de heeren J. Liebeek
en D. B. te Kolsté.
Mr. v. Velzen zeide o.m.: Het is mij een
buitengewone eer om dit vreugdevuur op het
Liduinaplein te doen ontsteken.
Vele weken en dagen van groote spanning
hggen achter ons. Ze zijn voorbij! Heden
morgen bereikte ons de vreugdevolle tijding
dat een telg uit het beminde geslacht van
Oranje geboren is. Ik behoef hier niet te
schilderen de onschatbare waarden die deze
geboorte heeft voor ons, voor Nederland en
de Koloniën. In andere tijden, veel later zal
de historieschrijver dit feit hebben te be
schrijven van zoo'n grooten invloed op Ne-
derland'g Historie. Hij zal de taak hebben
deze daad van God's voorzienigheid te ont-
Moet ik een poging doen de betee-
ous V an ons Vorstenhuis te schilderen voor
Dien land? Het is niet noodig!
Koningstb .0ns hart gloeit de liefde tot ons
NederfandlS' Lief en leed heeft Oranje met
echter uititff^agen. Door iets moeten we
geestdrift; vLgeven aan ons gevoel van
eenheid van aiTanieliefde. Wij beleiden de
de verre gewesten11 in Nederland, ook van
^Mndsche viae «VVaar met trotsch de Ne-
pMet een lang leveaait!
Prinses Juliana, iande Koningin, lang leve
do°r allen mede werdginleve
wzen de vreugdevlam Sn zft'
Harpe Davids speelde
b s' waarna deze kortn g enkele i
beëindigd. te Plechtigheid
Dp dc Broersvest.
OranjLardeeSChte. t6gT Z?Ven uur' *>en de
oheerd kwamm V TrSgen aan§emar-
hierna f-?®' ®en geweldige drukte. Even
Padvinder^ rde St' Ambrosius en eenige
Nadat eveneens met vlaggen gewapend
Was ?r st- Ambrosius een potpourri
Wethb.a eeid van nationale liederen, nam
Voorsnn eJ~- Houtman het woord. De
Naast edige geboorte is thans een feit.
Onze dank in onze harten moeten wij
rp' Vreugde uiten aan ons Vorstenhuis.
19óq \Tlg herinneren wij ons de dagen in
Nu beleven wij weer zulke dagen. Het
leugdevuur is het symbool van het licht
\v harten. Spoedig zal dit vuur gedoofd
orden, maar het vuur dat in ons brandt
deft gedoofd worden en kan niet ge-
e 0 worden. Wij vieren de geboorte van
an oranjetelg. Onze gedachten gaan uit
enar het prinselijk ouderpaar. Met een bede
ho Vertrouwen dat Prinses Juliana spoedig
op f;eld zal zijn en de Prinses voorspoedig
slun ag Sroeien tot een goede oranjetelg, be-
spreker.
stokadat spreker het vreugdevuur had ont-
V0r werd een driewerf hoera voor ons
taan anhuis uitgebracht dat door allen spon-
hiüs Werd overgenomen. Nadat het Wilhel-
heb Was gespeeld, was deze korte plechtig-
ten einde.
Op het Stationsplein.
tien over zeven verscheen de tambour-
hoet- van het Sted. Muziekkorps om den
dirp!tVan d,en singel en de Kam. Onneslaan,
Lpt gevolgd door zijn korps dat de Lippe-
2ich u j~marsch speelde. Nadat het korps
het opgesteld nam weth. T. Slavenburg
Viert £°r?" Surber zeide m-: Nederland
w Ia en Schiedam viert dit feest mee
lie n tUgjZi rTlet de Koninklijke Fami-
en j en Nederland en Oranje
«n Nederland en ons Vorstenhuis is weder-
een j erkt. Het is hier niet de plaats voor
nadere uiteenzetting, dat zal de histo
ricus beter kunnen doen. Wij willen niets
anders doen dan ons tezamen verheugen met
de Kon. Familie. Van oudsher was het ge
woonte bij groote gebeurtenissen vuren aan
te steken. Hieraan is een symbolische be-
teekenis verbonden van licht en waim
Moge in het leven van de jonge Prinses
licht en warmte zijn.
Tenslotte verzocht spreker ee" derDaar.
hoera op de Kon. Familie, op he Groot-
op de jeugdige Prinses en op d
moeder, waaraan spontaan w g o
tenslotte "de •taï'Lkeiide marach: Turf in
tension a het korps afmarcheerde
.Ul-Tt. maken door do stad.
Op het Rozcnburgerplein.
Het vreugdevuur op het Rozenburgerplein
werd ontstoken door wethouder J. Dinke-
laar, die het een aangename taak noemde
in dit gedeelte van de stad, waar hij ge
boren en getogen is, deze plechtigheid te
mogen verrichten. Spreker kent de eenheid,
die de bewoners van dit stadskwartier bindt
en herinnert aan de vreugdevuren bij de
Germanen reeds eeuwen terug. Overblijfse
len van paarschvuren en het verbranden van
bij elkaar geoogste kerstboomen zijn ook in
Nederland te vinden. Een vuur ontsteken
gebeurt bij plechtige en vreugdevolle ge
beurtenissen. Daarom dan ook in lijn met
ónze voorvaderen óók nu bij de geboorte van
een Prinses. Hoe men ook politiek en maat
schappelijk denkt, het Vorstenhuis' neemt
in de harten der Nederlanders een groote
,oude band tusschen Vorst en
vribrr errj gehandhaafd. Daarom moeten
I ?vAr®n .ontvlammen ter herdenking
van het historisch oogenblik nu er vreugde
gekomen is in het Koninklijk Gezin. Spre
ker wenscht voor de Moeder een spoedig
en algeheel herstel en voor het jonge Ko
ningskind een begrijpen en hoog houden van
den democratischen geest in de toekomst.
Het harmoniegezelschap Gusto speelde
vervolgens twee coupletten van het Wilhel
mus en nadat W. Mak als voorzitter van het
feestcomité spreker gedankt had, vertrok
Gusto onder de pittige klanken van een
Kiarsch voor een kleine rondwandeling door
het Gorzenkwartier.
De Kerkdiensten.
De Kerkdiensten, die gisterenavond in alle
kerken van de stad gehouden zijn, waren
druk bezocht. In de R. K. Kerken werd een
plechtig Lof gehouden, waarna Te Deum, te
vens werd het Wilhelmus gezongen. In de
Gorzenkerk wordt Zondag het Te (Deum
gezongen.
Kndere feestelijkheden
Op den Langen Achterweg zal heden
avond van 8—11 uur het muziekgezelschap
Harpe Davids de vreugde stemming er in
blazen.
Vanmiddag om twee uur werd door het
comité Januari-Oranjefeesten in een plech
tige raadsbijeenkomst een oorkonde aange
boden aan den Bui-gemeester. Op deze plech
tigheid komen wij morgen nader terug,
evenals op de kinderzanghulde die hierna op
de Groote Markt plaats vond.
Hierna werd aan de burgerij gelegenheid
gegeven felicitatieregisters ten stadhuize te
teekenen.
Groot vuurwerk.
Vanavond om tien uur zal op het terrein
aan de Marconistraat een grootsch vuur
werk worden ontstoken. Niet minder dan
12 groote nummers, afgewisseld door vuur
pijlen met diverse uitwerkingen.
Comité-leden brachten in den loop van
den dag bezoeken aan ziekenhiïizen en te
huizen voor ouden van dagen, waarbij aan
de bewoners tractaties werden uitgedeeld.
Orpheus.
^Dok de Kon. Zangvereen. Schiedam's Man
nenkoor Orpheus heeft gisteren ook hare
gelukwenschen doen toekomen aan H. M.
de Koningin en H. K. H. Prins Bernhard en
Prinses Juliana.
Vreugdevuur.
Direct na het bekend worden van de
m?klijke geboorte hebben de werklieden
WPP- f T, Gepsbouw Mii- De Nieuwe Water-
„arness) een groot vreugdevuur
„Aen" .I' pochten allerlei oude manden
Programma 5 voor Woensdag 2 Febr.
Luxemburg: 8.20 Concert. Diversen:
12 4g2 25 Luxemburg: 2,25 Concert.
Diversen: '3.35—3.50. Luxemburg: 3.50
Concert. - Diversen: 7,20-11,20. - Lu
xemburg: 1120 Dansmuziek.
Voor de programma's 1 t.m
men onze rubriek:
„Uit den
4 raadplege
aether".
Dinsdag 1 Febr.: 79,30 uur: Contributie
betalen voor alle groepen.
Woensdag 2 Febr.: Geen Cirkelavond, en
geen sportclubs. Cursussen, huishoudschool
vervallen deze avond. Inplaats daarvan onze
onderlinge Oranjeviering in de zaal van de
Gorzen Lekstraat 55.
Alle leidsters en leden van Schiedam en
Vlaardingen worden in uniform getooid met
oranje uiterlijk half 9 uur in de zaal ver
wacht.
De Kleutergroep van 6.157-15 gaat wel
door. Alle kleuters die mee moeten doen aan
de oranje avond worden niet om 6 uur aan
de gym.zaal, maar 7 uur aan 't clubhuis
Lange Haven verwacht met hun jurken, van
waar uit we samen naar de Gorzen trek
ken om nog even in de zaal te repeteeren.
Jullie moeten zorgen gegeten te hebben,
je kunt niet meer naar huis terug.
Donderdag: Gewoon Cirkelavond, voor
verschillende groepen.
Vrijdag: Clubhuis gesloten.
-4
de Prins, d
deed mr. van
num-
was
DE BLIJDE GEBEURTENIS
Met groote vreugde is het blijde nieuws
ook hier ontvangen. De sirene op net raad
huis gilde over het dorp. De klokken der
kerken verkondigden met bronz®"
het verheugende nieuws en °^lddellljk
hierop reageerde de bevolking door het uit
steken der vlaggen. Het feestelijk versierde
Raadhuis prijkte gisteravond meen keurige
feestverlichting, terwijl de bevolking zelf zoo
enthousiast gestemd was dat net zelf het
plan opvatte een vreugdevuur op te rich
ten en het daartoe benoodigde materiaal
als teertonnen en takken m groote massa
had bijeengebracht op een terrein tegenover
de burgemeesterswoning. De belangstelling
was groot. De feestvreugde werd na het
vreugdevuur nog geruimen tijd voortgezet.
Voor deze gelegenheid was ook de spertijd
in verband met de feestverlichting niet van
toepassing zoodat op meerdere plaatsen de
versieringen reeds vroeg m een vroolijk
feestlicht stond. Alles tezamen een waar
dige inzet van het oranjefeest.
Door de oranjevereeniging Wilhelmina
werd ons het volgende programma der fees
telijkheden toegezonden.
Woensdag v.m. zullen de schoolkinderen
op de scholen getracteerd worden op be
schuit met muisjes en chocolademelk. Het
bestuur der Oranjevereeniging zal hierbij
tegenwoordig zijn. De kinderen moeten een
kopje meebrengen. R. K. school om 10 uur.
Chr. school half elf en openbare school 11
uur.
Bij gunstig weer 's avonds de groote licht-
stoet en lampionoptocht te 7 uur vanaf het
Huis te Rivier. Dit zal echter nog nader be
kend gemaakt worden al naar de weersom
standigheden.
Volgende week Dinsdag en Woensdag ver
tooning van de nieuwste Oranjefilm. Dins
dag bij J. C. de Bruin half twee voor de
schoolkinderen der Chr. en openbare scholen
om vijf uur en half acht voor de grooten.
Woensdag in de zaal bij de R. K. Kerk,
half twee voor de schoolkinderen der R.K-
school en om vijf uur en half acht voor
de grooten. Toegangsprijs boven 14 jaar 1"
ct. Kaarten nu reeds verkrijgbaar bij den
voorzitter der Oranje Ver. Wilhelmina.
vet met Ontbraken.bij6en' Waarbij
Dranjcbuurtvereeniging
Nieuwe Westen.
Deze vereeniging houdt haar feestavond
op 7 Februari in den R. K. Volksbond, dus
niet in gebouw Eendracht, zooals het pro
gram meldt. Opgevoerd wordt alsdan de
operette .Neerlands Feestdag" van onze
stadgenoote mej. H. de Vries, terwijl de pia
nobegeleiding m handen is van den heer L.
J. Hilberink
GEBOREN 29 Jan.. Leendert Ph., zoon
van A G Noordhoek en K. Eigenraam 72.
Jacoba H. dochetr van J. Visser en G. Nie-
man, Buijs Ballotsingel 40 Engelma J. M
dochter van K. G. A. Zielhorst en J. C. Ver
heul, Newtonstraat 14. Jan, zoon van J
Th. 't Hoen en C. E. den Bleeker, Burg.
Knappertlaan 255. - 31 Jan.: Adriana C
J-. dochter van J. A. Kostense en A. C
Streng, Nassaulaan 75. - Neeltje M„ doch
ter van A Faasse eri M- C. Haagberg, Heen-
vlietschestraat 22. Bernardus J. zoon van
L. J. Zwanenburg en A. Brökhng, Nieuwe
Haven 235. Johanna, H. J. w„ dochter
van B. A. Kuiters en D. Janse, Maiiastraat.
235. 29 Jan. Ar ie ,/aon, van J. Lans en
A. W. M. Koens, Edisonstraat 59.
OVERLEDEN: 28 Jan.: C. Vogelezang 62 j
(jchtgenoote van- M. J. Goedhart, Parallel
weg 236. 30 Jan.: M. J. Geeratz 69 j
echtgenoote van P. C. Steens, St. Liduina-
straat 45.
SCHIEDAM 1 Febr. Gedurende de maand
Januari kwamen alhier binnen 85 stoom
schepen en 2 torpedobooten tegen 54 stoom
schepen, 3 motorschoeners en 1 zeesleep
boot in Januari 1937.
SCHIEDAM, 31 Jan. Aangekomen Deensch
tn.b. Henning Maersk ledig van Ostersnoor,
om te dokken in de Wiltonhaven; s.s. Ample
Forth, ledig van Londen om te dokken in de
W ilhelminahaven.
SCHIEDAM 31 Jan. Vertrokken s.s. Eka-
terini Coumantarou, ledig naar Rotterdam.
De 13-jarige H. G. Korte, wonende Al'
brecht Engelmanstraat, heeft op een terrein
achter de Droogdok Mij. een niet ontplofte
donderbus gevonden. Toen hij probeerde het
voorwerp aan te steken, is dit ontploft waar
door zijn rechterhand is afgerukt en hij
bovendien ernstige wonden aan borst en
brandwonden aan het gelaat en het lichaam
opliep. Hij is in het ziekenhuis aan den Cool-
singel in vrij zorgelijken toestand opgeno
men.
In de maand Maart 1934 hadden wij het
voorrecht een Gedenkboek te mogen schrij
ven naar aanleiding van het 75-jarig bestaan
van de Aartsvereeniging „Prima Primaria der
eeuwigdurende aanbidding en van het liefde
werk voor arme kerken te Rotterdam.
Onder het snuffelen in oude vergeelde no
tulenboeken dezer stichting kwam ons her
haaldelijk de naam onder de oogen van een
vrome en edele Rotterdamsche dame An g e -
lica Maria Antonia de Kuyper
wie katholiek Rotterdam groote en eerbiedige
dankbaarheid verschuldigd is.
Was deze Angelica de Kuyper al dadelijk
bij de oprichting van bovengenoemde veree-
niginS met mevrouw H. de BruynSerruys
een der voornaamste stuwkrachten van de
nieuwe stichting, welke een vlucht heeft ge
nomen over heel ons land, mede dankt ka
tholiek Rotterdam aan haar nobel initiatief
twee voor onze stad zoo belangrijke stich
tingen van katholieke charitas en wel de St.
Elisabeth-vereeniging en het nu jubileerende
gint Antoniusgesticht.
Op den dag van 23 Maart 1859 dat de leden
van de nieuwe vereeniging „Liefdewerk voor
arme kerken" voor het eerst officieel in ver
gadering bijeenkwam, werd ook het bestuur
geformeerd met mevrouw Henri de Bruyn
Serruys als Presidente, en deze mejuffrouw
Angelique de Kuyper als vice-presidente.
Mej- de Kuyper stelde aanstonds een zaal in
haar woning aan de Bierhaven bereidwillig
beschikbaar om er de vergaderingen te hou
den, en ook voor de wekelijksche bijeenkom
sten, waar gezamenlijk de sieraden en para-
inenten voor de arme kerken zouden vervaar
digd worden. Maar Angelica de Kuyper had
nog andere plannen en voornemens. De nieu
we vereeniging werd voor haar de aanleiden-
de gedachte om het Liefdewerk op den duur
te verbinden aan een religieuse congregatie,
zooals dit ook in België was geschied. Voor
zich zelve koesterde de vrome dame al jaren
lang den hartewensch zoowel haar leven als
haar vermogen geheel aan God toe te wijden.
In overleg met Pastoor Henriet, die tot Pro
vinciaal der Jesuieten-orde gekozen in de
pastorie aan de Wijnhaven was blijven resi-
deeren en met goedkeuring van den Bisschop
van Haarlem, mgr. Wilmer, mocht mej. de
Kuyper overgaan tot de stichting van een
nieuwe congregatie onder den door haar zoo
nederig gekozen naam van „de Dienstmaag
den van Jesus", welke tot doel zou hebben
de bevordering van de vereering van het
Allerheiligst Sacrament en de versiering van
arme kerken in Nederland, en mede het
bezoeken van arme en ongeneeslijke zie
ken. Het eigen woonhuis van mej. de Kuyper
aan de Bierhaven werd de bakermat van de
nieuwe Congregatie, waarvan zij zelf de eer
ste overste werd.
Helaas is deze nieuwe Congregatie geen
lang leven beschoren geweest, maar toch is
de vrome opzet van Angelica de Kuyper in
zijn driedubbele beteekenis niet veftoren ge
gaan, maar is onder opzichten tot een rijke
Werkelijkheid geworden.
In de korte levensjaren, die Angelica de
Kuiper nog toebedeeld zouden worden, is zij
van groote beteekenis geweest, allereerst
voor het liefdewerk voor de arme kerken en
was het, die voor alles zorgde. In haar huis
en midden werkten twintig a dertig dames
geregeld voor de arme kerken, zij leidde alle
correspondentie, alle verzending, zij zorgde
voor het innen der contributies, voor het ver-
deelen der aanbiddingsuren in de verschil
lende kerken.
Wat de vereering van de H. Elisabeth tot
het bezoeken en verzorgen van arme zieken
betreft, zooals dit in de statuten van haar
congregatie werd omschreven, de Vereeniging
van de H. Elisabeth doet nu ook al driekwart
eeuw in onze stad haar gezegend werk
Haar derde doel was de verzorging en ver
pleging van arme en ongeneeslijke zieken. Op
6 Augustus 1862 had moeder Angelique zoo
als mej. de Kuyper nu voortaan heette haar
eerste zieke opgenomen en ook het huis aan
de Bierhayen zag langzamerhand meerdere
vrome .dienstmaagden" binnen zijn muren.
Haar geestelijke leidsman Pater Henriet,
steunde haar op alle wijzen. Door het liefde
werk der arme kerken was hij o.m. in kennis
gekomen met vele aanzienlijke Rotterdam
sche dames en o.a. ook met mevr. A. Serruys
—de Bruin. Aan deze vroeg Pater Henriet of
zij voor de kosten van één ongeneeslijke zieke
borg wilde blijven en ook of zij wilde mee
werken aan het huis aan de Bierhaven eenige
uitbreiding te geven.
De edele mevr. Serruys deed meer dan haar
gevraagd werd; op haar verzoek yereemgden
zich eenige dames tot een comité onder e-
scherming van den H. Antonius, tot inzame
ling van de benoodigde gelden. Statuten wer
den gemaakt en werden op 30 Januari 1863,
dus juist gisteren vóó 75 jaar, door mgr.
Wilmer goedgekeurd en bekrachtigd.
Hiermede was de grondslag van het latere
ons zoo vertrouwde Sint Antoniu s-g e -
sticht gelegd.
In het voorloopig bestuur werd mevr. A.
Serruysde Bruyn presidente en de altijd
onmisbare moeder Angelique vice-presidente.
Maar in dezelfde maand Januari 1863, aat
de statuten van het nieuwe Sint. Antonius-
comité werden goedgekeurd werd moeder
Angelique reeds ernstig ziek, en twee maan
den later op den tweeden Paaschdag stiei f
zij in geur van heiligheid.
In April 1867 bleek dat wegens de toe
komstige verplaatsing der zieken naar het
nieuwe tehuis en de daarbij gepaard gaande
uitbreiding de „Dienstmaagden voor Jesus
niet langer bij machte waren de verzorging
en verpleging op zich te nemen. Toen werd
door de Sint Antoniusvereeniging de Con
gregatie van J. M. J. aangezocht de verple
ging over te nemen, van welke genereuse
taak zich deze zelfde Zusters tot op den dag
van heden óp de meest voorbeeldige wijze
kwijten. Op 25 Mei 1868 kwamen de eerste
Zusters van J. M. J. hier aan en de negen zie
ken die aan de Bierhaven werden verpleegd,
werden nu overgebracht naar het nieuw ge
bouwde Sint Antoniusgesticht aan den Nieu
we Binnenweg.
Zeventig jaren geleden was dit nieuwe
Sint Antoniusgesticht het eerste gebouw, dat
dan nog landelijken weg opende, die als
Nieuwe Binnenweg werd gedoopt. Sindsdien
heeft het Sint Antoniusgesticht een heele
nieuwe stad om zich heen zien optrekken.
Maar ook het Sint Antoniusgesticht groeide
met de stad. Telkens hadden er nieuwe uit
breidingen plaats, totdat in 1912 daartoe in
de vereering voor het Allerh. Sacrament. Zij staat gesteld door een edelen weldoener een
||§§|1 1
heel nieuw voorgebouw met twee zijvleugels
werd opgetrokken, dat de stichting een dub
bele oppervlakte en ruimte schonk.
Van de zes eerste Zusters die zich in 1868
aan de verpleging kwamen wijden, is thans
het getal Zusters op meer dan zeventig ge
stegen, onder wie tal van gediplomeerde
krachten, terwijl het huis thans meer dan
drie honderd verpleegden telt.
Mevrouw Antoinette Serruysde Bruyn
was de eerste presidente van de stichting en
bleef dat tot aan haar dood in 1885. Vele
kostbare schenkingen houden tot aan den dag
van heden in het huis nog altijd de herinne
ring levendig aan deze edele weldoenster.
Zij werd als presidente opgevolgd door mej.
Marie Minderop, die deze functie eveneens
waarnam tot haar dood in 1898. Zij werd
weer gevolgd door mej. Marie van Tomputte,
die in 1920 stierf. Toen trad mevrouw Lucia
MargrijMinderop als presidente op, maar,
deze legde haar functie wegens hoogen leef
tijd neer in 1927. Zij werd opgevolgd door
mej. Eugenie d'Aquin, die verleden jaar
kwam te sterven en eenige maanden geleden
pas werd mevrouw Cath. MiddendorfHen-
sen tot presidente gekozen.
Opmerkelijk is dat al deze verdienstelijke
dames, die mevrouw MicfclendorfHensen in.
het voorzitsterschap zijn voorgegaan, ook in
het Sint Antoniusgesticht zelf zijn gestorven.
Zelfs mevrouw Margry, die haar tachtigsten
verjaardag nog te midden van haar dierba
ren in eigen huis mocht vieren, nam kort
nadien haar intrek in het gesticht, waar zij
slechts enkele dagen later stierf.
Nog altijd is het Sint Antoniusgesticht zijn
eerste doel, dat mejuffr. Angelique steeds
voor oogen had gestaan, trouw gebleven, de
verpleging van ongeneeslijke zieken. De
katholieke Rotterdammer, die ook maar epns
het Sint Antoniusgesticht bezocht, Weet bij
ervaring, hoe op de lichte, zonnige zalen heel
de eindelooze schakeering ligt uitgestald van
de menschelijke ellende, waarvoor geen her
stel meer is te wachten. Daar hoort men dag
in dag uit den dorren hoest van den tering
lijder, daar ziet men de machteloosheid van
het verlamde lichaam, de voeten, die niet
meer kunnen gaan, de handen die niet meer
kunnen grijpen, oogen, die niet meer kunnen
zien, het lijden in zijn altijd nieuwe beproe
ving, pijnen duldeloos in nooit meer te er
varen leniging. Onder de ongeneeslijken be-
hooren ook de ouden van dagen, voor wie de
ouderdom met zijn gebreken is gekomen, en
die ook thuis zoo moeilijk verpleging kunnen
vinden. Dan is er voor den Rotterdammer
maar één verstroostend verschiet, de liefde
rijke en zorgzame verpleging in het Sint An
toniusgesticht.
Het St. Antoniusgesticht, het huis van lij
den, maar ook het huis van barmhartigheid
van christelijke naastenliefde in haar schoon
ste beoefening. Want als wij denken aan de
duizenden van ongelukkigen en gebrekkigen,
van onherstelbare zieken en ouden van da
gen, die gedurende de voorbije vijf en zeven
tig jaren hier den troost van een goede ver
zorging en liefderijke verpleging hebben ge
vonden, dan dient hier ook op dit jubelfeest
een gedachte van bewondering en dank uit
te gaan naar de vrome, eenvoudige, waarlijk
heroïsche vrouwen, die door de wereld on
gekend en ongeteld zich dag en nacht be
langeloos wijden aan het lijden van al die
hier wonen. De eerwaarde Zusters van J. M.
J., die zich nu hier in dit huis al zeventig
jaren lang dag en nacht geven om het on
noemelijk lijden van anderen te verlichten
hun vaak weerzinwekkende kwalen te ver
zorgen, hun ouderdom met liefderijke hulp
te omringen, zonder zucht naar wereldscha
belooning, alleen uit kracht van hun gebed
en religieuze belofte. Gaat zelve eens na wat
een zieke, die u persoonlijk lief is, in uw
eigen omgeving dagelijks aan zorg en opof
fering kost, en dan hebt gij vaak nog de
voldoening, dat hij herstellende wordt, dat gij
hem aan het leven hebt weergegeven. Maar
de Zusters van Sint Antonius weten, dat haar
zelfs die menschelijke voldoening onthouden
blijft, dat zij geen eigen verwanten verple
gen met wie zij door banden van liefde en
dankbaarheid verbonden zijn, dat haar eiken
dag weer dezelfde offers worden gevraagd,
welke aldoor grooter worden naar mate met
de jaren het lijden verergert en de kwalen
toenemen.
Haar dagelijksche sfeer is en blijft de
smart, het klagen, het kreunen, de jammer
en de ellende van het leven.
En daar tusschen staan zij met haar milden
lach van troost, opbeuring, vriendelijkheid,
medelijden.
Drie kwart eeuw al wordt dit heldendicht
van katholieke naastenliefde afgespeeld in
dit huis van troost en barmhartigheid, dat
den naam draagt van het Sint Antoniusge
sticht.
De verpleegden hebben ieder nog de radio,
dat moderne wonder, waardoor zij nog met
de wereld daarbuiten in contact blijven, de
Zusters luisteren alleen naar de seinen in
huis, waarmede haar hulp kan worden in
geroepen.
Ook het Sint Antoniusgesticht heeft door
de crisis zijn financieele zorgen gekregen,
voor vele verpleegden kan niets meer wor
den betaald of bijgepast, terwijl de eerste
klasse voor inwonenden, die ook voor alle
gezindten toegankelijk is, de laatste jaren ook
door de omstandigheden niet meer zoo druk
als vroeger gezocht wordt. Schenkingen en
legaten blijven uit.
Mogen wij bij dit jubelfeest het oude ver
trouwde Sint Antoniusgesticht nog eens aan
aller aandacht aanbevelen.
Het feest van het 75-jarig bestaan zal op
Dinsdag 1 Februari herdacht worden; het
bestuur zal dan dien dag van 2 tot 314 uui
receptie houden.
Ook de Zusters van St. Antonius mogeit
dien dag dankbaar feest vieren, want zij
hebben in deze driekwart eeuw de woorden
waar gemaakt van dien grooten prediker
over het menschelijk lijden, den beroemden
Père Sanson, niet „douleur maitresse dq
mort", het lijden geen meesteres over den
dood, mar „douleur maitresse da yie", hei
lijden meesteres over het leven.
P. HYACINTH HERMAMfc J