ótukkIn
■■IM
- I
REN AAS
T*
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
(gj i8y Supra zuivere
veredelde JENEVER
liilll*
TIM TYLEK EN SPUD.
1
(f*
VISSER Co. SCHIEDAM
STADSNIEUWS.
s
alida tartaud-klein f
ROTTERDAM.
1 Weerverwachting. E
61ste JAARGANG No. 18100
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1938
VIER RLADEN.
rrin1 a' van j"
aquarium-vereeniging.
N.V. JANSEN WOUTERLOOD'S
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
I 3 - PER LITERFLESCH
PRODUCT VAN
TWEEDE LUCHTBESCHERMINGS
AVOND.
EXCELSIOR.
Do°nde?LfirTeb^utfu
°EFENING BAART KUNST.
ZILVEREN JUBlLé.
SCHEEPVAART
burgerlijke STand
RECHTSPOSITIE IN HET
BAKKERSBEDRIJF.
DREIGEND CONFLICT BIJ EWALD
BEHLE'S BAKKERIJEN.
Begaafd Rotterdamsch
artrice.
WAALHAVEN MILITAIR VLIEGVELD
OUDEGENEVER
FRANZ LEHAR CONTRA
CAFÉHOUDER.
in
Overdag iets zachter.
Z Meest matige Noord-Oostelijke Z
I wind, licht tot half bewolkt, Z
Z weinig of geen neerslag, tempe- Z
I ratuur om het vriespunt des I
nachts, overdag iets zachter.
- De aanvoer van vrij warme -
- lucht via IJsland en Scandinavië -
Z zal de dagtemperatuur nog doen Z
Z stijgen, terwijl des nachts de Z
Z temperatuur maar weinig onder
Z het vriespunt zal dalen.
Voor de wielrijders.
Z ZATERDAG.
- Zon op 7.10. Zon onder 17.19.
Maan op 23.44 Maan onder 8.31 -
Wielrijders lichten op van 17.49
I tot 6.38.
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
ALS DE DRANK IS IN DEN MAN
KANTOORBRIDGE-COMPETITIE.
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt
franco bij vooruitbetaling:
Per week 20 cent; per maand 85 cent; per
drie maanden t 2.55.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per maand 1.10, per drie
maanden 1 3i-, bij vooruitbetaling. Incasso
kosten worden niet berekend.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 5 ct. per
stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
Uitgave van de N.V. de Courant De Maas
bode te Rotterdam.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Tele<. Schiedam 68546, Telei Rotterdam 43860
Tel. Amjterdam 82692, Tel. Den Haag 391629
Telefoon Haarlem 14752
sleutelbeen of enkel; 10.— voor één
lid of twee leden van een anderen vinger. Een en ander volgens de geldende voorwaarden gelijk deze eenmaal per maand in dit blad wordeD afgedrukt.
In verband met de groote belangstelling
welke bestond voor den avond van de afd.
Schiedam van de Ned. Vereeniging voor
Luchtbescherming heeft men besloten nog
een tweeden avond te organiseeren, welke
eveneens in den R. Kr Volksbond wordt ge
houden.
Als voorloopige datum is vastgesteld 10
Maart. De avond zal een herhaling zijn van
den eerste avond, dus dezelfde spreker met
hetzelfde program.
Hockey-programma voor as. Zondag.
Heeren: ExcelsiorNenijto 12 uur.
Dames: ExcelsiorH. D. S. 2 uur.
Af deeling tennis.
afdeeling tennis en is het voorloopt be
stuur samengesteld als volgt: j. schnite
voorzitter, mej. ter Braak, secretaresse* J
Loef, lid; A. Jocker, waarnemend voor'zit-
ter.
In deze afdeeling is plaats voor een be
perkt aantal dames en heeren alsook voor
jongens en meisjes vanaf 14 jaar.
DE RADIO-CENTRALE.
Programma Zaterdag 19 Febr.
.Luxemburg 8,20 concert; Diversen 10.50
Luxemburg 3.55 concert; Diversen 6.20
7 *5°; Luxemburg 6.50 concert; Diversen
7'2°^12 uur.
°°r de programma's 14 raadplege men
°nze rubriek: «Uit den aether".
De serenade welke O. B. K. Zaterdag zou
brengen aan het echtpaar Groenewegen in
rï® Lekstraat, kan door bijzondere omstan-
«igheden niet doorgaan.
GESLAAGD.
d® d°or de Commissie van het Centr
men .nst* Pont op 20 Januari eehnn i
™.®n Jn Den Haag slaagden "°uden exa-
tijk diploma Duitsche Hand n* het Prac"
dames: A. Spit en C. Vervn 5"0rresP* de
lingen van de Erkende Iw beide leer"
School alhier.
Op i Maart a.s. zal het
zlJn> dat de heer P j 7 ïaar geleden
SCHIEDAM ifi r x
Grieksch s.s'vann ei"uari- Aangekomen
Rotterdam; EnfT Gounarfe> ledig van
terdam, beide ledig van Rot-
haven; Panamee^n dokk®n de Wilton-
Rotterdam; zuir4 01 S'S*' PIANA> ledig van
lica, ledig van p 4?vlf s*s* Carica Mi-
Schiedam, ledig otte™am; Ned. s.s. Stad
te dokken in "laardingen, alle om
SCHIEDAM 17 Wtlheiminahaven.
s.s. Arion, led'm Vertrokken Duitsch
s.s. Warrior, ledio Jfr Amerikaansch
SCHIEDAM f7vaiKremen*
Carol Dorian, 'iedi v ®brL Aangekomen s.s.
leen in de Wiltonhave" ouaa,1> °m te dok-
Aangifte van 15—17
GEBOREN: Maria Th., docht^uari
a v d Water en F. M. c. Stt5 va" A. J.
straat 21 - Hubert s zoo v^8?^-
V0dNDGERa4e0UWD* P
C. M. Koppers 33 jaar L- W v. d en
24 jaar en A. C. van- Zetten 18 jaar P
van 't Geloof 21 jaar en A. v. d. Vorle 19
D, van Doorn 29 jaar en M. b. v_
T inde 24 j^sr.
GEHUWD: C. P. Marinus 58 jaar en A.
v. d. Berg 50 jaar W. Janssen 56 jaar en
M L. van Erp 56 jaar.
OVERLEDEN: J. E. P. Meeder, 68 jaar)
Dr. Noletstraat 1 Th. Bokhorst 82 jaar,
L. Achterweg 71.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
CIJFEREN.
«Sniliriteerende naar een eventueele be-
treXg1kantoorbediende, bij het alhier
op te richten abattoir, werd mij medegedeeld
dat hierin reeds voorzien is en wel dat er
een ongehuwde onderwijzer aangesteld
van buiten de stad. Is dit geschied met me
dewerking van B. en W.??? Zijn Schiedam
mers ongeschikt??? Is het de bedoeling de
slachters, wanneer zij niets te doen heb
ben, onderwijs te laten geven? Of èn dit
zal wel hoofdzaak wezen geen R KHo
pende, dat door dit ingezonden stuk de be
stuurders van den R. k. Bond van Handels-
en Kantoorbedienden wakker geschud zul-
len worden teeken u mijnheer de Re
dacteur hartelijk dankend voor de plaats
ruimte. r
Een Werklooze Kantoorbediende.
HUISVADER.
Eerste opname van de graftombe van ivijlen koningin Astrid in de vorstelijke
crypte te Laeken, welke opname gisteren werd vervaardigd bij de herdenking
van den vierden verjaardag van het overlijden van wijlen koning Albert.
Woensdag 16 Febr. is in gebouw Harmo
nie opgericht een Schiedamsche Aquarium-
vereeniging onder den naam „Natuurgenot
in huis".
't Voorloopig secretariaat is gevestigd bij
den heer A. Jansen, Newtonstraat 10a alhier.
Men schrijft ons, namens de samenwerken
de bakkersgezellenbonden:
De actie, in het laatst van het vorig jaar
ingezet, om ook in Rotterdam voor de bak
kersgezellen wederom tot vaststelling van
een rechtspositie door middel van een col
lectieve arbeidsovereenkomst te geraken,
heeft geleid tot een tweetal samensprekin-
gen tusschen werkgevers- en arbeiders-or
ganisaties.
Ten aanzien van het verlangen der gezel-
lenbonden bleken de meeningen binnen den
kring der werkgevers verdeeld te zijn.
Waren er eenerzij ds principiëele voor
standers, anderzijds waren er pertinente te
genstanders.
Dit is voor de gezellenbonden aanleiding
geweest thans de werkgeversbonden te be-
blijven00*1-00^ moet onze liefde een geheim
- Ja, m' SChat!?
bel aanl aar Je staat tegen de electrische
richten, dat zij besloten hebben met alle
daartoe geëigende middelen de actie voor
een collectieve arbeidsovereenkomst door te
zetten, waarom aan ieder der werkgevers
organisaties verzocht wordt vóór 1 Maart
haar definitief standpunt bekend te maken,
eventueel voorstellen omtrent den inhoud
der C. A. O. te doen.
De directie van Ewald Behle's bakkerijen
hier ter stede heeft aan onderscheiden per
soneelsleden een loonsverlaging aangekon
digd tegen Zaterdag a.s. Dat is aanleiding
geworden voor de bakkersgezellenbonden
t.w. de Alg., R. K. Christ, en Neutrale bon
den, om gisteravond met het personeel te
vergaderen. In deze druk bezochte bijeen
komst werd met algemeene stemmen beslo
ten deze loonsverlaging van de hand te wij
zen en daartegen zoo noodig met onderbre
king van den arbeid op te treden. Het per
soneel omvat circa 100 man.
jn Bronovo te 's-Gravenhage, waar zij
sinds kort ter verpleging was opgenomen is
hedenmiddag de bekende actrice Alida
TartaudKlein overleden. Sedert geruimen
tijd was zij door een ongeneeslijke kwaal
aangetast, tylaar lang te voren had de nood
lottige samenloop van omstandigheden,
waarmee het verdwijnen van het eigen Rot
terdamsch tooneelgezelschap vergezeld ging,
een vroegtijdig einde gemaakt aan haar loop
baan van even begenadigd als gevierd too-
neelspeelster. - En zij, wier kunstenaarsziel
vóór alles op de beelding der tragiek scheen
afgestemd, moet in de eigen levenservaring
wel sterk de bitterheid hebben geproefd van
de desillusie, die in dit aardsche tranendal
nu eenmaal niemand bespaard blijft, maar
die den gevoelsmensch toch dubbel zwaar
treft, vooral wanneer zij hem overvalt op
een oogenblik, dat het eerbetoon en de be
wondering der menschen juist hun hoogte
punt hebben bereikt.
Alida Johanna Maria Klein was Amster-
""damsche van geboorte, maar ze is op en top
een Rotterdamsche figuur geworden en meer
dan veertig jaren lang gebleven; geen actrice
noch acteur was de Maasstad zoo trouw
als zij.
Op tien jarigen leeftijd reeds (in 1883)
kwam zij in de hoofdstad op de Tooneel-
school en reeds zeven jaren later had zich
haar bijzonder talent dermate ontwikkeld,
dat ze mevr. Beersmans, die plotseling onge
steld geworden was, kon vervangen in de
koninginnerol van „Vorstenschool" de rol,
waarvan zij in latere jaren zulk een gave en
gerijpte creatie geven zou, dat ze alleen
reeds daarmede haar reputatie van eerste
tragédienne vestigde en in tallooze reprises
handhaafde. Tragédienne van gestalte en
gebaar en door haar diepe klankrijke stem,
teekende geen gewaad haar waardiger dan
de vorstenmantel met diadeem.
Met haar snel stijgend succes viel samen
de glorietijd van het Rotterdamsch Tooneel,
waarvan haar echtgenoot Frits Tartaud een
der directeuren was. Nu ziet deze bijna
3J-jarige veteraan zijn levensgezellin, die
bijna 65 is geworden en in een lang leven
lief en leed met hem deelde, nog het eerst
ten grave dalen.
Mevr. Tartaud-Klein beschikte over een
meer dan gewone literaire ontwikkeling;
vandaar dat haar voorkeur uitging naar
klassieke stukken van hooge allure, waar
naast vooral de sombere Ibsen haar zeer
scheen aan te trekken. (Bij herhaling cre-
eerde zij verschillende figuren van den
Noorschen dramaturg). Vandaar ook, dat zij
als voordrachtkunstenares mede zeer werd
gewaardeerd en dat door jeugdige beoefe-
588838888888835
wsSSs.
Interpellatie-Menist.
Door het Raadslid Menist (R.S.A.P.) zijn
de volgende interpellatie-vragen ingediend:
1. Zijn de berichten in de pers versche
nen over onderhandelingen tusschen de
Gemeente Rotterdam eenerzijds en het De
partement van Defensie anderzijds aangaan
de den verkoop van het Vliegveld Waalha
ven, juist?
2. is het B. en W. bekend, dat het in de
bedoeling van het Departement van Defen
sie ligt, om het vliegveld Waalhaven tot een
basis te maken van de Nederlandsche mili
taire luchtvloot?
3. Willen B. en W. medeeelen, waarom met
zoo een groote geheimzinnigheid de onder
handelingen over den verkoop van het vlieg
veld worden gevoerd?
4. Hebben B. en W. zich rekenschap gege
ven, dat de ernstige gevaren, die een bevol
king van een open stad, gelegen aan een
groote rivier, in oorlogstijd bedreigen, zullen
toenemen d^or de vestiging van een mili
taire luchtvloot-basis, daar het immers be
kend is, dat oorlogvoerende partijen er
steeds op uit zijn, om deze in de eerste
plaats te vernietigen?
5. Wil het college bevorderen, dat alvorens
de Raad voor een beslissing wordt gesteld,
de bevolking van Rotterdam gelegenheid zal
krijgen zich uit te spreken over de al of niet
medewerking voor het maken van een mili
tair vliegveld in onze Gemeente?
Alida TartaudKlein j*
naars (ters) van voordracht- en tooneel-
kunst beide gaarne en vaak op haar een
beroep werd gedaan.
Ook in andere tooneelfiguren intusschen
wist haar rijk geschakeerd talent zich in te
leven. Wij denken hierbij aan Heijermans'
«Kniertje" en de rol van het oude moedertje
hit de „Medailles van een oude vrouw". En
ijiet te vergeten aan haar ontroerende cre
atie van zuster Beatrijs, die als van zelf een
stille bede voor de afgestorvene op de lip
pen brengt.
We zagen Alida Tartaud ooit aan een blij-
blijspel, om niet te zeggen een klucht, haar
medewerking verleenen; doch het moest ons
toen reeds uit de pen, dat zij voor dit genre
Riet the right woman on the right place kon
geacht worden. Heel haar wezen trok naar
het tragische, naar innigheid en ragfijne
nuanceering; zoodat ook zelfs groot-drama
tische rollen haar fort niet waren.
;1 VOOR FIJNPROEVERS TROEF
DISTILLEERDERIJ EN L I K E U R S T O KE R IJ
SCHIEDAM
\VinkelGroote Markt 35, Telef 68128
Reel. 998S 25
Nog slechts vijf jaren geleden werd haar
assistentie ingeroepen voor een niet zonder
veel idealisme op touw gezette actie ter
herkrijging op de Rotterdamsche planken
van een eigen-steedsch ensemble; en zoo
koesterden wij de hoop, mevr. Tartaud, die
na haar afscheid van het Rotterdamsch Too
neel zich toch nog een- en andermaal op de
planken had vertoond, weer opnieuw in het
eerste gelid te zien bij een nieuwen Rotter-
damschen troep. Jammer genoeg liepen de
mooie plannen op niets uit en mevr. Tartaud
was met ons een nieuwe ontgoocheling
rijker.
Zoodat de jongere generatie de begaafde
Rotterdamsche actrice nog enkel bij naam
kende. Wat niet wegneemt, dat zij in de
annalen onzer tooneelgeschiedenis tot voor
het verre nageslacht staat geteekend als een
onzer eerste artisten uit een tijdperk, toen
de schouwburg nog bij ons volk in eere was
en er zij het naar ouden stijl en trant
volop tooneel werd gespeeld.
L, H.
Valt radiotnuziek in cafes onder
de auteurswet T
Over de geheele wereld wordt thans een
strijd gestreden tusschen componisten en
caféhouders over de auteursrechten van mu
ziekstukken, welke in café's door middel van
de radio ten gehoore worden gebracht.
Ook in ons land is deze strijd aangebon
den en wel door den componist Franz Lehar,
die een caféhouder te Rotterdam in rechten
aansprak vanwege het reproduceeren van
zijn muziekwerk „Der Czarewitsch".
De kantonrechter te Rotterdam ontzeg
de den componist zijn vordering en de
rechtbank aldaar heeft in gelijken zin be
slist. Lehar teekende beroep in cassatie aan
en in deze kwestie werd gisteren voor ons
hoogste college gepleit.
Voor Lehar trad op mr. F. J. de Jong, te
's-Gravenhage.
„In bijna alle landen hebben de compo
nisten hun processen gewonnen", deelde plei
ter aan het begin van zijn betoog mede,
„alleen in Duitschland en Italië zijn ze in
het ongelijk gesteld". Het is nu de vraag of
de caféhouder een uitvoering geeft in den
zin van de auteurswet De rechtbank heeft
beslist van niet, want de muziek is reeds uit
gevoerd door het orkest in de studio van de
omroeovereeniging. Pleiter is het hiermede
niet eens. Een kunstwerk, dat openbaar ge
maakt is, kan zeker nog eens uitgevoerd
worden. Vergelijk bijv. een tooneelstuk, dat
eerst als boek uitgegeven, daarna opgevoerd
wordt.
Voorts moet men de zaak sociaal-econo
misch zien. De radio vervangt de vroegere
pianola of gramofoon, waarvoor de caféhou
der wel auteursrecht betaalde.
Voor den caféhouder trad op mr. E. J. Eg
berts te Amsterdam. Pleiter betoogde, dat
de auteurswet er van uitgaat, dat den kun
stenaar een vergoeding voor zijn geestelij
ken arbeid toekomt. Maar als hij ten aan
zien van zijn rechten een bepaalde beslis
sing gegeven heeft, is hij daaraan gebonden
en moet hij de consequenties daarvan dra
gen. Zoo moet een schijver dulden, dat zijn
boek in een leesbibliotheek door iedereen
gelezen wordt, een kunstenaar, wiens werk
dient om in het openbaar tentoongesteld te
worden, dat men afbeeldingen van dat werk
maakt. Zoo is het ook met den componist,
die erin toegestemd heeft, dat zijn werk door
de radio zal worden uitgezonden. Overigens
meende pleiter, dat de caféhouder het werk
niet openbaar maakt, maar alleen de gele
genheid, welke een radiostation biedt om
een muziekuitvoering te hooren, vergemak
kelijkt.
Pleiter meende daarom, dat de caféhouder
niet tot betaling der auteursrechten kan
worden veroordeeld.
De procureur-generaal zal op 3 Maart a.s.
conclusie nemen.
DAftR. H£d
JE fl'JN r£'JlM6r' het
HEEFT HET AL-Vbi1^*0 &EN KT)
LEEN DE-N Weg l-r;?lr'N KYvAM HET
Hi&RHEEN VVETEIvyl JULLif AF.
TFVIfJDBN,SPUDQV BIN HEN
w 21 in
r
ZOO F/^NG
J 'J BENT -2B-
fCER WEER.
&L'j,D^T JE
BAAS E
HeZ00,V«E HEB- INMIPDELS IS ER
BEsj DE iVOOgDIE-y WEER nieuw WeR
INMIPDELS
KAPlTEI N
CLAR.tC
/Wj Ni Nft A14
IS COBi/vA
NES; gevangen
HAAi; DftTVI
Ni ET PHBE..
rCAPlTEIN-GftdT
U nóA R. E.ENS
N/5SR. H&T
vtoor
- j
WAFLË
/2'j
-• I I llll.il I I Mil I 11 I I II II I I II llll! I lij
7i mi 111111111111111111111111 lü
19 Feb r.: Tivoli-Schouwburg, F eest week
in Salzburg, (Centraal Tooneel) 8.15 uur
(volow.) Nut, Rotterdamsch trio, 8,15
uur.
20 F e b r.: Tivoli-Schouwburg, Feestweek
in Salzburg (Centraal Tooneel) 2 en 8,15
uur Doelen, Residentie-orkest, 2.45 uur.
D a g e 1 ij k s: Groote Schouwburg, Neer-
lands Bloedt Bouwmeester revue). 8 uut
Zondags ook 2 uur (volw.). Bristol, Ca
baret der prominenten, 8,30 uur, Zondags
ook 3 uur (volw.).
Bioscopen: Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 24 Februari in: Luxor,
La Habanera (boven 18 jaar); Studio:
Nachtasyl (volw.); Lumière: De laatste der
mohikanen (boven 18 jaar); Colosseum:
Maytime (volw.); Prinses: Het gaat om mijn
leven en She (volw.); Corso: Zinga (boven
18 jaar)Capitol en City: mr. Moto slaat
toe (boven 18 jaar); Centraal: Bedreigde
levens en Spoorloos verdwenen (volw.);
Harmonie:: De raadselachtige mr. Moto en
Hollywood zoekt een prinses (boven 18 j.);
Cineac: Actualiteiten.
Tentoonstellingen: A. de
Haan Zonen, Saftlevenstraat 8: kunst
nijverheid uit Bali (tot 20 Febr.) Studio
'32, teekeningen van Dr. Louis Raemaekers.
De Distel, Schiedamschesingel 65b: li
tho's van Aart van Dobbenburgh (tot 28
Febr.). Rotterdamsche Kunstkring: Moder
ne Fransche kunst (tot 7 Maart). „De
Schakel", Delftschevaart 14: S. Kan en Louis
van Roode (tot 20 Febr.) Unger v.
Mens, Eendrachtsweg 27: schilderijen en tee
keningen van Jan Roelants (tot 13 Maartj.
Museum Boymans: Groep R. 33 (tot 6
Maart).
Schiedam.
Passage-theater tot en met Zondag: Shall
we dance en Hoe langer hoe gekker (volw.)
SCHIEDAM, 18 Febr. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn.
Moutwijn 46 pet. 16 per H.L.
Spoeling.
Spoeling ƒ1,401,50 (niet officieel).
Komt hij op een ander schip aan.
Met het Duitsche s.s. „Santa Fé" is in onze
haven aangekomen de 28-jarige Amerikaan-
sche olieman A. E., woonachtig in Boston.
Van huis uit was de olieman opvarende van
het Amerikaansche s.s. „American Press",
liggende te Antwerpen. Daar was de man
echter aan het „passagieren" gegaan, had te
veel „lambiek" gedronken en stapte in plaats
van op zijn eigen schip aan boord van het
naast liggende Duitsche s.s. „Natal". Daar is
hij gaan liggen slapen in een hoekje en eerst
toer. de boot midden op zee was, kwam hij
na zijn roes te hebben uitgeslapen, tot de
ontdekking, dat hij „verkeerd" was. Onder
weg, ter hoogte van Spanje, kwam hij de
„Santa Fé" tegen en de toen weer nuchtere
olieman werd overgeheveld. En zoo kwam
hij in de Rotterdamsche haven, waar de zee
man ter beschikking is gesteld van den
vreemdelingend ienst.
De uitslagen van de deze week voor de
K.B.B.R. gespeelde competitiewedstrijden
luiden als volgt: Robaver II wint van Mül-
lerco III 2927, Postal Builders wint van
Ermezo II 3327, Twentsche Bank I wint
van Pechvogels 3717, A.K.V.W. wint van
Robever III 3021, Robaver IV wint van
Cohen3729, Cats II wint van Ervea I
3523, Müllerco I wint van Cats I 3921,
De Grens wint van G.T.D. 2817, Ambaro I
wint van Ervea 2 3621, Ambaro II wint van
Heineken 2 3928.
