DE DOORBRAAK NOORDBLAAK-
COOLSINGEL.
«1
n
VLOOTUITBREIDING BIJ DE
NED. STOOMBOOT
REEDERIJ.
KETHEL.
ROTTERDAM.
HET VERGAAN VAN DE
.ALDABI".
OVERSCHIE.
IJSELMONDE.
VLAARDINGEN.
HILLEGERSBERG.
MAASSLUIS.
ZATERDAG 5 MAART 1938
DE RADIO-CENTRALE.
SCHEEPVAART
TORENHUIS AAN HET VAN
HOGENDORPSPLEIN.
Uitrusting met de Voitli-
Selineider-propeller.
ONGELUKKEN BIJ HET
ROLSCHAATSEN.
VERKEERSONGEVAL.
UIT DE PERS.
AUTEURSRECHTEN OP RADIO-
MUZIEK IN CAFE'S.
Het oordeel van den advocaat-
generaal bij den Hoogen Raad.
Onderzoek van den Raad voor
de Scheepvaart.
s.s. VOLENDAM.
AANRIJDINGEN IN DEN MIST.
A. R. uit Rotterdam, toen laatstgenoemde
wagen een wielrijder wilde passeeren. Door
den mist zagen beide bestuurders hun tegen
ligger te laat.
BEDEVAART NAAR IJSSELMONDE.
AFBRAAK SCHUREN.
GEVONDEN VOORWERPEN.
burgerlijke stand
9,20
Programma 5, Zondag 6 Maart.
Luxemburg 8.35 Engelsch concert; Diver
sen 11.5012,20; Luxemburg 12,20 gev. con
cert; Diversen 8.509,20; Luxemburg
concert, 11,20 dansmuziek.
Programma 5. Maandag 7 Maart.
Luxemburg 8,20 concert; Diversen 11,35
—11.50; Luxemburg 11.50 concert; Diversen
12 48—2 25; Luxemburg 2,25 concert; Di
versen 3.35—3.50; Luxemburg 3.50 Engelsch
concert; Diversen 5.50—6.50; Luxemburg 6.50
concert; Diversen 7,20—10.25; Luxemburg
10.25 concert; 11,20 dansmuziek.
Voor de programma's 14 raadplege men
onze rubriek „Uit den aether".
n Belangrijke stads
verbetering.
SCHIEDAM, 4 Maart. Aangekomen: Ned
s.s. IJselhaven, ledig van Hamburg; s.s. Olaf
Bergh, ledig van Londen; m.b. Vleaaer-
veen, ledig van Par; alle om te dokken in
de Wilhelminahaven; m.b. Beth, met traan
van Zuidelijke IJszee voor N.V. Schieveem
in de Wilhelminahaven.
SCHIEDAM, 4 Maart. Vertrokken: Fransch
s.s. S. N. A. 8, ledig naar Rotterdani; Pana-
meesch s.s. Atlas, ledig naar Huelva.
KERKBERICHX
ZONDAG 6 Maart, 7.30 uur geest, en tijd.
welzijn der parochie; 10 uur maandd. Anna
Peters—Heydra.
MAANDAG 7 uur weekd. Petrus van
Leeuwen; 8,15 uitreiken H. Communie; 9 uur
gez. H. Mis als Uitvaart Anna Maria Waar-
delo.
DINSDAG 7 uur Jacoba OlsthoornRoe-
ling; 8 uur herstel zieke ter eere van de H.
Maagd en den H. Jozef.
WOENSDAG 7 uur Maria Lidulna Huger-
son; 8 uur Joop Sebel (geschenk der school
kinderen).
DONDERDAG 7 uur leden en weldoeners
der drie Missiegenootschappen; 8 uur Jo
anna KonijnenburgHam.
VRIJDAG 7 uur jaarget. Gijsberta Ruig-
rok echtg. H. Roeling; 8 uur Mart. Hems-
broek en Helena M. Fransen.
ZATERDAG 7 uur meest verl. zielen (bus)
8 uur Joannes Rademaker en echtgenoote.
ZONDAG 13 Maart, 7.30 jaarget. Joannes
Hofstede; 10 uur lev. en overl. leden Stille
Omgang.
HEDEN 1ste Zondag der maand. Euch. dag
algemeene H. Communie mannel. en vrouw,
jeugd der parochie, geen aanbidding;- ten
uur Lof en Lijdensmeditatie.
MAANDAG 9 uur gezongen Uitvaart.
DINSDAGAVOND 7 uur congregatie meis-
WOENSDAG 6e voor 't feest van St. Jo
zef; 's avonds 7 uur lof ter eere van den
H JozGf
VRIJDAGAVOND 7 uur Kruisweg.
ZATERDAG biechthooren van 45
68 uur.
ZONDAG de maandel. collecte voor de
armen der parochie, bijzonder aanbevolen.
Dezee week Woensdag, Vrijdag en Zater
dag quatertemperdagen, geboden vasten- en
onthoudingsdagen.
Deze week afdracht der ingezamelde Krui
meltjes, liefst voor Vrijdag.
DE ST. JACOBUSSCHOOL.
Groote st.jging van het aantal leerlingen.
Bij de dezer dagen gehouden inschrijving
van leeringen voor de R. K. school alhier,
zijn 32 leerlingen voor het nieuwe schooljaar
ingeschreven. Naar we vernemen wordt mo
menteel de school geregeld door 180 leerlin
gen bezocht, waarvan er 1 Mei a.s. 14 de
school zullen verlaten, zoodat het nieuwe
schooljaar met 198 leerlingen aanvangt.
Er zullen tijdelijk maatregelen getroffen
worden, zoodat alle kinderen behoorlijk ge
plaatst kunnen worden. De school is per 1
Mei wat men noemt „jokvol" en het laat
zich aanzien dat in de toekomst naar een
definitieve oplossing zal moeten woden uit
gezien.
25-JARIG DIENSTJUBILé.
Vrijdag 11 Maart zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer A. Vlugman als wegwerker
in gemeentedienst werd aangesteld. Onder-
leiding van den toenmalige burgemeester J.
L. Verveen zijn de wegen, dank zij de activi
teit en werklust van den heer Vlugman,
aanmerkelijk verbeterd en verfraaid. De groo
te ijver van den jubilaris, die door z n ge
moedelijk karakter in de gemeente alom be
kend is, zal Vrijdag a.s. wel niet onopge
merkt kunnen passeeren.
I RECTIFICATIE.
Naar ons wordt gemeldt is in ons bericht
van gisteravond abusievelijk vermeld, dat
door den heer Peters en 19 anderen een adres
aan Ged. Staten is gericht tot nietigverkla
ring van het raadsbesluit van 30 Dec. j.l. in
zake de uitschakeling van motoren in
spertijd. Dit bericht dient in zooverre ge
rectificeerd te worden, dat het adres niet
van den heer Peters, doch van andere
belanghebbenden in de gemeenten is uitge
gaan,
In zijn zitting van 1 September 1932 heeft
de Raad bij de behandeling van het voorstel
tot het aangaan van een transactie met de
N.V. Gebrs. Gerzon's Modemagazijnen ken
nis kunnen nemen van een schetsontwerp
voor de doorbraak NoordblaakVan Ho-
gendorpsplein, zulks voor het verkrijgen
van een verbindingsweg tusschen de Noord-
blaak en den Coolsingel, welke aan de
elschen van het moderne verkeer beant
woordt. Op 9 Augustus 1934 heeft de Raad
zich vereenigd met het voorstel in zake het
straatprofiel voor het gedeelte der door
braak ten oosten van het pand-Gerzon
Vaststelling van het gedeelte van het plan
bewesten den Schiedamschedijk heeft ech
ter nog niet plaats gehad, mede omdat ten
aanzien van een onderdeel daarvan nog
geen volledige zekerheid bestond. Aanvan
kelijk was n.l., wat de doorbraak van dit
gedeelte betreft, uitgegaan van een oplos
sing, waarbij o.m. het voormalig Schie
landshuis, waarin thans het Museum
van Oudheden is gevestigd, zou worden
opgeofferd. Sindsdien evenwel is, med
gesteund door den Minister van O., K. en W.
het streven er meer en meer op gericht om
het uit een kunsthistorisch oogpunt zoo be
langrijke voormalige Schielandshuis vooi
het nageslacht te behouden, en heeft de
Raad dan ook, op 10 Juni 1.1. besloten een
van particuliere zijde aangeboden bedrag
ten behoeve van de uitwendige restauratie
van het gebouw te aanvaarden. Daar dooi
deze beslissing kwam vast te staan, dat het
gebouw niet zal wor.-den geamo-
v e e r d, kan thans ook voor het westelijk
gedeelte der doorbraak vaststelling van het
plein in zijn definitieven vorm plaats heb
ben, waarbij met behoud van het Museum
rekening is gehouden.
In aansluiting aan de verbreede Witte
Leeuwensteeg zal, door amotie van het aau
de Gemeente toebehoorende blok oude pan
den tusschen de Karrensteeg en de Groote
Paauwensteeg, een aanzienlijke ver
ruiming van de Karrensteeg tot
stand komen, zoodat het doorgaande verkeer
Noordblaak—Coolsingel in beide richtingen
over een breeden verbindingsweg zal wor
den geleid. Als gevolg daarvan wordt dit
verkeer aan de smalle Soetensteeg en Boij-
mansstraat onttrokken, waardoor deze stra
ten van het snelverkeer worden
ontlast en als winkelstraat in aanzien
zullen winnen.
De nieuwe situatie aan het van
Hogendor ps plein.
Teneinde een bevredigende afsluiting van
het Van Hogendorpsplein in zijn nieuwe si
tuatie te verkrijgen, is de Directeur van den
Gemeentelijken Technischen Dienst, die het
plan heeft ontworpen, tot de conclusie ge
komen, dat een stedebouwkundig aanvaard
baar geheel slechts zal zijn te verkrijgen
door het stichten van een plaatselijk gecon
centreerde hooge bebouwing, gecombineerd
met een lage bebouwing, waarbij uiteraard
als eerste eisch moet gelden, dat de ligging
van het voormalige Schielandshuis alsdan
zoodanig behoort te worden, dat zijn bijzon
dere architectonische kwaliteiten zuiver be
waard blijven. De noordelijke helft van het
perceel, gelegen tegenover de bestaande be
bouwing op den hoek van den Coolsingel en
de Boljmanstraat, omvat den hoogen bouw,
waarvoor een maximum-hoogte
van 45 M. en een minimum
hoogte van 23 M. is aangehouden
Deze hooge bebouwing zal door haar eenigs-
zins vooruitgeschoven stand van af den ge-
heelen Coolsingel zijn te zien en zal op na
tuurlijke wijze een fraai accent in het stads
beeld kunnen vormen ter plaatse van een
der belangrijkste kruispunten van het oost
west en het noord-zuid gerichte verkeer. De
zuidelijke aansluitende lage bebouwing, met
inbegrip van den beganegrond bestaande uit
twee verdiepingen, waarvan echter de be
ganegrond over nagenoeg de volle lengte
vrij blijft voor een passage van af het Van
Hogendorpsplein naar den achter en naast
het voormalige Schielandshuis ontworpen
museumtuin, vormt den oostelijken wand
van het te scheppen verkeersplein en sluit
tevens den tuin af als voortzetting van den
grondkeerenden muur aan de noordzijde
van de Karrensteeg. Verder is voor het ver
krijgen van een behoorlijke aansluiting van
den te stichten hoogen opstal met de be
staande bebouwing aan den Coolsingel O.z.,
alsmede voor het scheppen van een betere
bebouwingsmogelijkheid op den hoek Cool
singelBoijmansstraat, de lijn van bebou
wing ter plaatse eenigszins naar voren ge
bracht. Het aldus aan de oostzijde afgesloten
Van Hogendorpsplein verkrijgt op deze wijze
een overzichtelijke begrenzing en wordt te
gelijkertijd in een bebouwing gevat, waar
om het als verkeersplein vraagt. Het voor
malige Schielandshuis, los van dit plein op
een eigen plan staande, zal zijn verhoudin
gen en beteekenis geheel behouden in de
intieme afmetingen van den kleiner gedi-
mensionneerden tuin, welke daarenboven
van af het plein onder den la^en bouw door
zichtbaar zal zijn.
In samenhang met de nieuwe pleinindeeling
en mede In verband met de te verwachten
toeneming van de behoefte aafl parkeer
ruimte in de omgeving van de nieuwe koop
mansbeurs aan den Coolsingel is tegenover
de bestaande Passage een parkeerruimte ont
worpen.
De kosten, welke met de uitvoering van de
werken in verband met de doorbraak zullen
zijn gemoeid, zullen naar raming rond
200.000 bedragen. Daarnaast zal wegens de
afbraak van de oude panden tusschen Kar
rensteeg en Groote Pauwensteeg een zekere
huur worden gederfd. Deze panden brengen
thans een netto-huur op van pl.m. f 11.000.
Bouw van kantoorpand voor
Van Alphen Co.
Een belangrijk deel der kosten wordt reeds
aanstonds goedgemaakt door de opbrengst
van den grond, waarop de nieuwe bebouwing
zal verrijzen. Voor dit terrein heeft zich n.l.
een gegadigde gemeld, n.l. de N.V. Van Al
phen Co., v/h. Schuld en Lieuwens q.q-,
welke heeft medegedeeld, dat het de bedoe
ling is daarop een voornaam kantoorpand
te stichten. De ter zake gevoerde onderhan
delingen, waarbij is uitgegaan van een basis
prijs van 525 per vierkante meter voor het
voor hoogen bouw te bezigen perceel I, groot
pl.m. 300 vierkante meter, en van 110 per
vierkante meter voor het voor lagen bouw
bestemde perceel H, groot 250 vierkante me
ter, mochten tot overeenstemming leiden.
De prijs is bepaald op 185.000 voor het
geheel. De kooper zal de oppervlakte, aan
gewezen voor den hoogen bouw, desge-
wenscht met ten hoogste 15 daarvan «*oü
de Zuidzijde en ten deele ten koste van het
voor lagen bouw aan te wenden perceel mo
gen uitbreiden. Voor deze grootere opper
vlakte, die derhalve ten hoogste 45 vierkante
meter zal bedragen, zal eventueel boven den
prijs van 185.000 een bedrag van 200 per
vierkante meter zijn verschuldigd. Bij de be
bouwing van perceel II zal het overgroote
gedeelte, ter lengte van pl.m. 20 meter, voor
openbaren doorgang moeten worden vrijge
houden. De gemeente zal ter plaatse de be
strating aanleggen en onderhouden. Het ter
rein zal uiteraard door de gemeente bouw
rijp moeten worden opgeleverd, waarmede
een onmiddellijke uitgave van 19.000 zal
zijn gemoeid.
Het college is na rijp beraad van oordeel,
dat het project, hetwelk een uitnemende ver-
keersverbetering van de Noord Blaak met
den Coolsingel schept en tevens een goede
voltooiing van het stadsbeeld in deze om
geving waarborgt, Voor verwezenlijking in
aanmerking dient te komen. Zij doet den
raad dan ook daartoe het voorstel.
Wie in zonnige vacantiedagen langs, den
Rijn van Keulen tot Mainz, de romantiek
van dit mooie berglandschap zocht, moet ze
wel eens ontmoet hebben en aanvaard als
een groet uit het vaderland: die comfortabele
booten, dragende den naam van een der le
den van ons Oranjehuis. En hoevelen zullen
er geweten hebben, al waren het pur sang
Rotterdammers, dat die haar punt van af
vaart vonden even naast de hef brug in de
Koningshaven?
Al generaties lang bevaart de Nederland-
sche Stoomboot Reederij den Rijn tot Mann
heim of verder met haar drijvende hotels
restaurants en het is een gelukkig teeken,
dat ook zij tot vlootuitbreiding is moeten
komen.
Er staan momenteel twee schepen op stapel
waarvan het eene in Nederland en het andere
op een Duitsche werf wordt gebouwd. Zijn
deze gereed, dan worden er opnieuw twee
booten op stapel gezet, zoodat over een jaar
de vloot met een viertal schepen zal zijn
uitgebreid.
Wat het eerste tweetal betreft: eindelijk
gaat de Ned. Stoomboot Reederij weer be
schikken over een „Koningin Emma". Het
oude schip van dien naam moest worden ge
sloopt. De tweede boot zal naar Prins Bern-
hard worden genoemd. De hamen van de
andere twee booten zijn nog niet vastgesteld,
doch een daarvan, verzekerde men ons
lachend, is wel te raden.
De nieuwe schepen krijgen een lengte van
70 M. bij een breedte van 9.60 en een holte
van 2.65 M. Er wordt een groote salon op
Gisteren is de 13-jarige H. Slotboom wo
nende Mathenesserdijk bij het rolschaatsen-
rijden op dien dijk komen te vallen. De jon
gen brak zijn linker onderbeen en werd ver
voerd naar het ziekenhuis aan den Coolsin
gel.
Op den Pleter de Hooghweg is bij het
rolschaatsenrijden gevallen de 7-jarige J.
Baardman wonende Claes de Vrieselaan.
Met een linker dijbeen-fractuur is de knaap
vervoerd naar het ziekenhuis aan den Cool
singel.
Gisteravond is de 19-jarige wielrijdster G.
G. in de Insulindestraat aangereden door een
achter haar komende personen-auto be
stuurd door J. K., wonende Vlaggemans-
straat. De automobilist reed door. Het meisje
bekwam verwondingen aan knieën en ar
men en is met een particuliere auto over
gebracht naar het ziekenhuis aan den Berg
weg, welk ziekenhuis zij na behandeling
weder kon verlaten.
De aanrijdende automobilist is door de
politie opgespoord. Aanvankelijk ontkende
hij iets van een aanrijding gemerkt te heb
ben, ja, hij was niet eens geweest in de In
sulindestraat. Later echter heeft hij het feit
toegegeven. Procesverbaal werd opgemaakt.
Met het Roemeensche s.s. „Kotimaa" zijn
uit Tallinn als verstekeling in onze haven
aangekomen twee Estlandsche zeelieden, de
42-jarige stoker E. R. en de 20-jarige stoker
S. S. I. Beiden zijn ter beschikking gesteld
van den vreemdelingendienst.
De advocaat-generaal bij den Hoogen Raad,
mr. Wijnveldt, heeft thans conclusie ge
nomen in de procedure tusschen den com
ponist Franz Léhar en pen caféhouder te
Rotterdam over de vraag, of laatstgenoemde
verplicht is auteursrechten te betalen voor
muziek welke hij door middel van de radio
in zijn café laat hooren.
De kantonrechter te Rotterdam ontzegde
den componist, die auteursrecht eischte voor
het op deze wijze reproduceeren van zijn
muziekwerk „Der Czarewitsch", zijn vorde
ring en in hooger beroep heeft de Rotter-
damsche rechtbank in gelijken zin beslist.
Thans heeft mr. Wijnveldt in zijn con
clusie echter als zijn meening te kennen ge
geven, dat de caféhouder, die door het in
schakelen van een technisch apparaat de
per radio uitgezonden muziek in zijn cafe
doet weerklinken, welke muziek zonder dat
inschakelen daar ter plaatse niet hoorbaar
zou zijn, wel degelijk de uitvoering van het
werk openbaar maakt en dus de daarvoor
verschuldigde auteursrechten moet betalen.
De advocaat-generaal concludeerde dan
ook tot vernietiging van het bestreden von
nis en tot terugwijzing der zaak naar de
Rotterdamsche rechtbank.
De Hooge Raad zal op 21 April arrest
wijzen,
De raad voor de scheepvaart heeft vandaag
een onderzoek ingesteld naar de oorzaken
van de ramp, waarbij het stoomschip Aldabi
van de maatschappij van Nievelt, Goudriaan
Co. te Rotterdam, verloren is gegaan.
Het schip is op 9 December van het vorige
jaar ten Zuid-Westen van den lichttoren van
Santa Marta Grande op de rotsen van de
Braziliaansche kust geloopen, tengevolge
waarvan het vaartuig brak en verloren is
gegaan.
Op 6 December was het stoomschip, dat
4946 b. r. t. meet en waarop kapitein van der
Laan het bevel voert, vertrokken van Mon
tevideo om via Santos naar Rotterdam te
varen. De bemanning telde 34 leden en bo
vendien bevonden zich twee passagiers aan
boord.
Op 8 December wees het middagbestek
31 gr. 9,2 br. en 50 gr. w.l. aan, het weer was
goed, de wind 2.2.0. Te middernacht kreeg
de tweede stuurman de wacht, omstreeks
een uur later deelde hij den kapitein mede,
dat het schip volgens de log in den licht
cirkel moest loopen, maar dat er nog niets
te zien was. De kapitein had geantwoord:
„laat maar doorloopen". Even voor twee uur
waarschuwde de stuurman den kapitein
opnieuw. Het licht moest volgens het gegist
bes.ik ongeveer op 4 streken zijn. Er werd
nog steeds 27 gr. r. w. gestuurd. De kapi
tein kwam op de brug, het zicht werd ge
schat op 6 a 7 mijl, de windkracht was 2. Te
kwart voor drie zag men plotseling recht
vooruit een witte streep, enkele oogenblik-
ken later liep het schip vast. Er was steeds
voile kracht gestoomd.
Te half vijf werd voor het eerst het mist-
sein van Marta Grande gehoord, toen het dag
werd bleek over den wal een mistbank te
hangen, in zee was het zicht goed.
Het onderzoek liep dan ook over de vraag
of het ongeluk aan een daad of nalatigheid
van den kapitein te wijten is.
De kapitein verklaarde o.a., dat hij de reis
herhaaldelijk had gemaakt, zoodat hij met
kust- en zeestroomingen goed op de hoogte
was. Toen hij het licht van Marta Grande
niet zag, had hij geen vaart verminderd.
Voorzitter prof. mr. Taverne„Geeft u
toe, dat, wanneer u gelood had, u gemerkt
zoudt hebben, dat u dicht op de kust zat?"
Kapitein; „Ik voelde mij veilig. Het be
stek was ongetwijfeld goed, daar het door
den eersten, den tweeden, den derden en den
vierden stuurman was gemaakt."
Ook een radio-peiling had de kapitein niet
genomen. Een dergelijke peiling, zoo vlak bij
de kust, was z. i. niet volkomen betrouwbaar.
Nadat het schip op de rotsen was geloopen,
had men zonder resultaat getracht het weer
vlot te brengen. Het weer was kalm en zon
der gevaar konden de opvarenden aan land
gaan. Op 27 December is het schip gebro
ken.
Ten slotte gaf de kapitein toe, dat hij
wanneer hij onder dezelfde omstandigheden
de reis weer zou maken anders zou navi-
geeren, hij zou, wanneer het licht onzicht
baar bleef en geen mistsignalen werden ge
geven, een mijl of zes de oceaan zijn inge
varen.
Vervolgens hoorde de raad den tweeden
stuurman; zijn verklaringen zijn vrijwel ge
lijkluidend aan dien van den kapitein.
Toen men aan wal was gekomen, hadden
zoowel de stuurman als de kapitein aan den
torenwachter gevraagd of hij mistsignalen
had laten hooren. Hij had hierop ontkennend
geantwoord. Noch de kapitein noch de stuur
man hadden gevraagd of het licht in den
vuurtoren gebrand had.
De raad sprak er zijn verwondering over
uit, dat men niet gevraagd heeft, of het licht
wel brandde.
De wnd. inspecteur-generaal, de heer Man-
te, achtte het niet verantwoord, dat de ge
zagvoerder zonder het nemen van bijzondere
maatregelen is doorgevaren, toen het licht
niet werd gezien, temeer daar het mistig
was en de kaarten niet bijzonder betrouw
baar waren en men niet voldoende waar
schuwingen van de kust ontving.
De stranding is naar zijn oordeel mede te
wil ten aan de schuld van den gezagvoerder.
De raad zal later uitspraak doen,
Toepassing van de nieuive schoepen,
propeller.
gebouwd, benevens een dekhuis en accom
modatie voor zestien doorgaande passagiers.
De booten worden voorzien van centrale ver
warming, electrische verlichting, stroomend
water en een badinrichting. Voor Zondags
dienst en extra diensten, b.v. bij trips, kun
nen de schepen geheel als passagiersschip
worden ingericht. Dan kunnen er ongeveer
1500 personen worden meegevoerd.
Schroef en roer tegelijk.
Het merkwaardigste is wel de toepassing
van een nieuwe vinding, waardoor de sche
pen zondér het gewone roer kunnen worden
uitgerust. Zij worden n.l. voorzien van Voith-
Schneider propellers, dio schroef cn roer
in zich vereenigen en toch noch het een,
noch het ander zijn in de gewone beteekenis.
Hierdoor wordt het nemen van korte boch
ten in de hand gewerkt, zonder noemens
waardige vaartvermindering.
De uitvinder hiervan, de Weensche inge
nieur Ernst Schneider, heeft de nieuwste re
sultaten, bereikt in den vliegtuigbouw, op
dezen scheepspropeller toegepast en wel zoo,
dat alleen de deelen welke arbeid verrichten
met het water in contact komen. Het ver
dere mechanisme, dat de bladen draagt en
voortdrijft, ligt binnen in den scheepsromp.
De verliezen, veroorzaakt door schroefnaaf
en asleiding, vallen hierdoor weg. Waar de
propeller tegelijk als stui/rinrichting fun
geert, kan de achtersteven, waaraan nu het
roer ontbreekt, zoo gebouwd worden, dat er
zoo weinig mogelijk weerstand ondervonden
wordt.
Draait de gebruikelijke schroef in verti
cale richting, de nieuwe propeller draait ho
rizontaal. Gelijk vinnen van een zeemonster
hangen de bladen ervan een zestal van
uit den achtersteven omlaag. Tijdens den
cirkel, dien zij moeten beschrijven om stu
wende kracht te ontwikkelen, voeren zij 'n
slingerbeweging uit, welke door den „roer
ganger" geregeld wordt. Het eigenaardige is
n.l., dat de in stroomlijn gevormde bladen
steeds, bij welke manoeuvre ook, in dezelfde
draairichting loopen. De verschillende ma
noeuvres worden uitgevoerd, doordat de bla
den tijdens het draaien van stand verande
ren. Ér kan full speed voor- of achteruit
worden gevaren, zonder de draairichting of
het toerental van den motor er komen 2
Dieselmotoren van 400 P.K. elk te wijzi
gen. De taak van het roer wordt zelfs op
betere wijze vervuld, daar het schip ook
zonder vaartsnelheid bestuurbaar is.
De geheele bediening bestaat uit het ver
richten van twee handelingen, die gemakke
lijk door een man vanaf de brug kunnen ge
schieden. De scheepstelegraaf is hiermee
automatisch van het tooneel verdwenen.
De uitvinding van ir. Ernst Schneider
heeft haar practische bruikbaarheid bewe
zen en de Ned. Stoomboot Reederij verwacht
er dan ook voor den altijd lastigen Rijnvaart,
waar men met sterke stroomingen heeft re
kening te houden, zeer veel van.
Het stoomschip Volendam van de Holland-
Amerika Lijn vertrok hedenmorgen van Rot
terdam naar New-York met 63 kajuitspassa
giers, 44 passagiers toeristenklasse en 125
passagiers derde klasse.
Hedenmorgen om half zes is een vracht
auto bestuurd door den 38-jarigen F. C. B.
wonende te Rotterdam, die van af den Rijks
weg den Hofweg wilde indraaien, van achte
ren aangereden door een luxe auto, bestuurd
door den 35-jarigen W. G. S. wonende te
Naaldwijk. Door den mist zag deze den
vrachtwagen te laat. S. werd aan beide
knieën gewond en bekwam een ernstige
hoofdwonde. De naast den bestuurder zit
tende 54-jarige H. Z. uit Wassenaar bekwam
een gebroken neusbeen, hoofdwonden en
schaafwonden aan de knieën. Dokter Bree-
mer verleende de eerste hulp. De auto is
door de politie in beslag genomen. Het ver
keer ondervond van een en ander belang
rijke stagnatie. Met roode lantaarns was het
rechter deel van den weg afgezet, terwijl
ongeveer 8 M. van de plaats van het ongeluk
mannen met roode lantaarns werden gepos
teerd om het naderende verkeer te waar
schuwen. Ondanks deze voorzorgsmaatregelen
reed een auto, bestuurd door den 51-jarigen
D. N. uit Rijnsburg den wachtpost snel
voorbij, en botste doordat hij te ver naar
links uithaalde tegen de aan den rechterkant
van den weg op den berm geparkeerde
ziekenauto van het Roode Kruis. Beide wa
gens werden ernstig beschadigd.
Omstreeks half 8 is op den Delftweg een
bus van de R.E.T., komende uit de richting
Delft en bestuurd door den 32-jarigen P. J. L.
te Rotterdam in botsing gekomen met een
vrachtwagen, bestuurd door den 40-jarigen
De bus werd ernstig aan de linkerzijde
beschadigd, evenals de vrachtauto. Persoon
lijke ongelukken hadden niet plaats.
Pastoor van Aken en de K.J.M.V.-er.
In „De Katholieke Werkgever" worden
enkele artikelen gewijd aan wijlen pastoor
van Aken, mr. G. Mutsaerts herdenkt zijn
verdiensten rond de Kath. Jonge Werkge-
versvereenlging en schrijft om..
Zijn levensideaal was den katholieken
werkgeversstand te doordringen met so-
ciale-economische beginselen geput uit en
gegrondvest in den godsdienst, welken die
stand belijdt, daarnaast wilde hij afreke
nen met een onbegrensd individualisme en
met den klassenstrijd.
Dat ideaal verwezenlijkte Professor van
Aken tijdens zijn adviseursschap in den
kring der jonge werkgevers.
De godsdienstige opvoeding, van hun
ouders medegekregen, alsmede hun jeug
dig gemoed, ontvankelijk voor de verwe
zenlijking van maatschappelijke idealen,
vormden een vruchtbaren bodem voor
zijn sociaal-priesterlijken arbeid. Hij heeft
dien bodem met kracht en vlijt beploegd
en de vrucht geoogst van een nieuwe ka
tholieke werkgeversgeneratie, waarin zijne
sociaal-economische opvattingen als leven
de werkelijkheid woonden.
Onder hen werden begrippen als onge
breidelde concurrentie, het niets ontzien
de eigenbelang, het laisser faire laisser
aller beschouwd als de wortelen van het
maatschappelijk kwaad, waarin de bijl ge
dreven moest.
Onder hen werd de beoefening van de
naastenliefde jegens den werkman in de
fabriek de schoonste sociale deugd, en de
vredelievende samenwerking tusschen ka
pitaal en arbeid en tusschen patroon en
werkman gezien als de eerste maatschap
pelijke plicht.
Deze opvattingen waren destijds verre
van algemeen en vonden niet zonder hor
ten en stooten ingang.
Professor Van Aken heeft zijn jongens
langs de moeilijkheden, waarvoor zij bij
de verdediging hunner sociale beginselen
kwamen te staan, heen gevoerd.
Thans vinden wij hen terug als ijverige
leden der A. K. W. V. vaak op zeer ver
antwoordelijke posten in het bestuur.
Professor Van Aken hier zie ik het re
sultaat van uw werk.
Het vorige jaar hebben vele jonge werk
gevers gestaan met een brok in de keel
aan de groeve van hun nobelen vriend en
strijdmakker, Everard v. d. Marck.
Aan het graf spraken arbeiders van de
fqbriek en van de vakorganisatie der werk
nemers en werkgevers. Met ontroering in
de stem werd door hen allen getuigd. Gij
waart een edel werkgever, een sociaal pa
troon voor Uw volk, een voorbeeld voor
Uw collega's en voor Uwe dankbare ar
beiders.
Professor van Aken, zie hier Uw werk.
K. N. V. B.-BEKER.
De 3 Vlaardingsche clubs De Hollandiaan,
Fortuna en V. F. C. hebben ingeschreven
,jor de K. N. V. B.-beker-wedstrijden,
waarvan binnen enkele weken de le ron
de zal worden gespeeld.
VLAARD. GEZONDHEIDSKOLONIE.
De heer TV. van Kalmthout, directeur van
het Conservatorium der R.K. Leergangen
te Tilburg, die 10 Maart a.s. zijn 25'
jarig jubileum viert als leeraar aan de
Muziekschool van de Mij. tot bevordering
der Toonkunst te Nijmegen.
Door 15 zusters-pelgrims van St. Frans
uit Rotterdam wordt een pelgrimstocht ge
houden. Als sluitpunt van deze pelgrimage,
als genadeoord, waar zij langs een omweg
komen, is uitgekozen het aan Maria gewijde
kerkje aan den Koninginneweg alh'®r'
waarheen reeds eerder bedevaart genou c
werd.
Op 12 Maart komen zij daar aan, j neo-
ben daar een Lof en in de sacris ie worden
onderlinge besprekingen geho"d?" over »de
verhevenheid van den maagde jken staat
en „De gehuwde vrouw en het moeder
schap",
Gistermorgen zijn door gemeentewerklie-
den en de politie een groot aantal schuren
afgebroken, die zonder vergunning van de
gemeente waren geplaatst,. De eigenaren,
die herhaaldelijk waren aangeschreven, haü
den geweigerd deze af te breken. Een en
ander geschiedde op grond van het bipaaL-
de bij art. 70 der Woningwet.
'AANVULLINGEN EN WIJZIGINGEN
RIJKSTELEF.. KANTOOR VLAARDINGEN
Nieuwe aansluitingen.
827 Jb. van der Heyden, Meubelmakerij-Wo
ninginrichting, Hoogstraat 51-53.
828 J. Nieuwstraten, Timmerman-behanger
Oosterstraat 60.
824 H. A. Piket, Parkweg M.
666 Adr. Smulders, van Riebeeckstr. 51.
Vervallen aansluitingen.
578 Vlaardingsche Verkoop-centrale, Groot
handel in schoeisel, P. K. Drossaart-
straat 65-67.
SCHIETVEREENIGING WILHELMINA.
Uitslag schietwedstrijd 1937-1938. 1. A. van
Dorsen 2278 punten; 2. C. M. van Dalen 2263
p.; 3. A. van Zeyl 2261; 4. J. Spaans 2253
5 C. van Roon 2253; 6. W. Rooöenburg 2249
7. J.. H. Bos 2209; 8. K. Dijkshoorn 2203; 9
A. Buis 2202; 10. H. Verboon 2173; 11. K. W.
van Dorp 2158; 12. A. R. Berentse 2157; 13
I. M. Verhulst 2122; 14. A. van der Weyden
2095; 15. H. J. Buis 2085; 16. H. Boer 2078
17. J. Dorsman 2065; 18. J. P. Verspille 2028
19. J. van der Weyden 2012; 20. J. van der
Plas 1956; 21. A. Maarleveld 1861: 22. M
van Klink 1825; 23. C. Ruigrok 1788.
PORTEMONNAIE ONTVREEMD.
Donderdagmiddag werd bij de politie al
hier aangifte gedaan door van E., werkzaam
in een rookerij alhier, dat uit zijn broek
die hij in de rookerij had opgehangen, was
ontvreemd een portemonnaie, inhoudende
5.50. Als verdacht van dezen diefstal werd
door de politie aangehouden zekere M., die
in de rookerij was geweest.
Na verhoor bekende hij den diefstal te
hebben gepleegd. De portemonnaie had hij in
het pakhuis van zijn vader verstopt, waar
het voorwerp in beslag werd genomen. Pro
ces-verbaal is opgemaakt.
De inkomsten over 1037 bedroegen 1889,39
Dè'liitgavëfi bedroegen iso7,ee.
lover 193-7 dus 81.33.
BURGERLIJKE STAND VL AMBACHT.
GEBOREN: Leendert, zoon van W. Bos en
A. M. Bos, Kethelweg 32. Philippus J.,
zoon van J. van der Lee en M. van der Have,
Emaus 24. Clazina dochter van H. M Neb-
beline en H. C. la Mark, Kwartellaan 6.
Johanna M. F., dochter van M Houdijk en M.
Smelik, Lijsterlaan 20.
BINNENGEKOMEN.
In de Vulcaanhaven is binnengekomen het
stoomschip „Stad Dordrecht" met 5700 ton
In het politiebureau aan de Hillegonda-
straat zijn in de afgeloopen week de navol
gende gevonden voorwerpen gedeponeerd:
een damestasch en een zwarte ceintuur.
Bii vinders zijn te bekomen: Dop van een
radiateur, Bruinhout, Bloklandstraat 24b,
Roteidam; Rijwielbelastingmerk, Van dei-
Starre, Dorpsstraat 54 b; ceintuur, De Roon,
Bergaan 95; padvindersriem met sleutel,
Stevens Oude Raadhuislaan 2; m-ikbus,
Vermeulen, Crooswijkschekade 120, Rotter
dam; aar glacé handschoenen, De Lange,
Berg'plein 2; damesportemonnaie, Hollander,
Julianalaan 54; schooltasch, Uitenbogerd, Ju-
lianalaan 37; handtasch, Sprokkreeff, N.
Binnenweg 85, Rotterdam; een wollen hanc-
schoen, Siebes, Julianalaan 58a; wit baby
mutsje, Van Eijk, Dorpsstraat 101; tabaks
pijp, Koks, Hillegondastraat 5 b; transport
rijwiel, Menheere, Akkerwindestraat 1; arm
band, 'met ingegriften naam, Kok, Koren
bloemstraat 9b; bruinlederen heerenporte-
monnaie Van Dongen, Emmalaan jO. een.
houten stoel, Van Keijgerden Vredenoord-
kade 5, Rotterdam; kinderhandschoen, Ver
beek, Berglustlaan 47a.
Voorts is een wit hondje komen aanloo-
pen aan het adres Julianalaan 38a en een
klein hondje, bij Dortmond, Prins Maurits-
straat 2. burGERUJKE STANd.
ONDERTROUWD: J. G. van der Ploeg 65 j.,
Utrecht en en A. Tinbergen 55 j., alhier - A.
J. F. Schaap. 28 Rotterdam en J. W. van
^OVERLEDEN: P. M. Hauk 86 j., wede. van
L. van Reijn. alhier.
AANBESTEDING.
Zaterdag 19 Maart a.s., des motg^J1
zal in het gebouw Sursum Cord- worden aan
besteed het bouwen van 10 woningen aan
de Fenacoliuslaan.
MAASSLUISSCHE FEESTFILM
Donderdag as- zal ,in het gebouw Varia
de Maassluissche Feestfilm worden vertoond
Het programma vermeldt: de feestavond
van de Noordvliet-Prinsekade, de tocht van
de Ooievaar door Maassluis, de Historischc-
Allegorische optocht enz.
ARBEIDSBEURS
Het aantal ingeschreven werkzoekenden
bij de Arbeidsbeurs bedroeg in de afgeloopen
week 539 tegen 591 in het vorige jaar. Hier
onder waren 146 fabrieks- en losse arbei
ders, 21 timmerlieden, 9 metselaars, 40 mach.
houtbewerkers, 24 Noordzeevisschers, 69 tex
tielarbeiders, 7 typografen en 6 dienst
boden.
BEVALLEN: D. J. Jordaanv. d. Kaaden,
ZOon A. KloostermanPunt, zoon K.
C. van DijkSchiks, dochter J. W. M.
Ouwenbroèkde Willigen, dochter A. G.
L. DiepstratenEssenberg, dochter J.
Tennissenvan der Plas, zoon.
OVERLEDEN: Dirk Dekker, 48 jaar
Maarten v. d. Hoeven, 11 maande».