Het Natuurbeschermingsdilemma.
l
voorburg.
DONDERDAG 19 MEI 1938
R. K. M. S. „AEOLUS'
ROTTERDAMSCHE DAMES-
ZWEMCLUB.
NIEUWE ROTTERDAMSCHE SCHAAK-
VEREENIIGNG.
INBRAAKJE-
ROTTERDAMSCH PHILHARMONISCH
ORKEST.
NIEUWE ROTTERD. INSTRUMENTEN-
FABRIEK -.OBSERVATOR"
ONGEVALLEN.
VERKEERSONGEVAL.
T' DIEFSTALLEN.
ERNSTIGE TRAMSTORING.
ZILVEREN JUBILEUM.
HOEK VAN HOLLAND.
baldadigheid.
SCHIEBROEK.
OVERSCHIE.
AUTO IN DE SCHIE GEREDEN.
VLAARDINGEN,
BURGERLIJKE STAND.
ZILVEREN JUBILÉ ZIEKENHUIS
ST. ANTONIUSHOVE.
IJSELMONDE.
HILLEGERSBERG.
Feestavond in „Palace".
De R. K, M. S. „Aeolus" had over gebrek
aan belangstelling voor haar feestavond,
welke tevens een propagandistisch karakter
droeg, niet te klagen. De gezellige zaal van
„Palace" was althans flink bezet, toen de
voorzitter, ir. Hopster, het welkom toeriep
aan leden en genoodigden, onder welke laat-
sten we vele heeren geestelijken opmerkten.
Wat kon op deze welkomstwoorden an
ders volgen, dan volzinnen van aanmoedi
ging en propaganda? Evengoed als de ka
tholieke school is de katholieke sportver-
eeniging noodzakelijk en wie erin thuis
hoort, mag niet aarzelen om toe te treden.
Na mededeelingen van meer huishoude-
lijken aard, spleet het doek voor het eerste
bedrijf van „Moordromance", de drie-acter
van A. Defresne, welke onder regie van dr.
W. Th. L. van Gelderop ten tooneele werd
gebracht.
Het geeft het onwaarschijnlijke maar
grappige verhaal van den detective, die nooit
zijn huis verlaat als hij een zaak onderhan
den heeft en wiens morse-seinen op zijn
sigarettenkoker wel het publiek, doch niet
den personages uit het stuk opvalt. Er wordt,
volgens de methode Sherlock Holmes, zwaar
in getheoretiseerd; een praatstuk eigenlijk
van begin tot eind.
Ofschoon de gelegenheidsspelers zich
dapper door het geval heensloegen, had voor
het jongere publiek de keuze wel gelukkiger
kunnen zijn, zonder dat men nu bepaald tot
minderwaardig werk zijn toevlucht had be
hoeven te nemen. Maar de sfeer en de stem
ming in de zaal waren van 't begin af aan al
uitmuntend en zoo zijn ze den geheelen
avond gebleven.
Het „korte woord" van den moderator,
pater dr. Wolfgang Schmitz O.F.M., dreigde
eerst door den langen duur van het stuk
te zullen vervallen. Gelukkig is het zoover
niet behoeven te komen. Na het eerste be
drijf verscheen de moderator ten tooneele,
om den leden een hart onder den riem te
steken en de niet-leden aan te moedigen o
het lidmaatschap, of om donateur te worden.
Alles bij alles een avond, welke door ae
feestcommissie goed was voorberei
f Drierondenwedstrijd met voorgift.
Wij geven hieronder de uitslagen van de
tweede ronde van den drierondenwedstryd met
V°Vanlft Hoff—dr. Bergsma 0—1; Theunissen—
Mannee Jr. 0-1; Van Welzenes-Van Zwanen
burg 1—0; Schoonenberg—De Boer
MuyssonDijksterhuis 1-0; Wan-Olsen 0—1;
De Kwant-drs. de Grmter 0-1; De Wit-Lub-
bers 0—1' J F. W. Meyer—Jungenus
De Haas—Jeene V*—Bekker-Van Oostveen
1—0- H W Schroder—H. Meyer 0—1; De Jongste
Groosiohan 0—1; Fonteyn—Mol 1—0; Con-
furius—Koetsheid 0—1; Van Schie—Mannee Sr.
1—0- Lagerwaard—Wols 1—0; Wijker—Van den
Tol 'lo van DaelenSarens 10; Göbbels
Goris 0-1; Coltof-Levin
Onderlinge wedstrijden.
Gisteravond heeft de Rotterdamsche Dames
Zwemclub haar jaarlijksche onderlinge wedstrij
den gehouden in het Oostelijk Zwembad aan de
Vredenoordlaan.
Succesvol zijn deze wedstrijden zeer zeker ge-
geweest, want niet alleen zwom Rietje van Veen
de 100 M. borstcrawl in 1 min. 7,1 sec., een
tijd dien zij nog niet maakte doch ook op de
200 M. schoolslag, waren een tweetal zwem
sters, die behoorlijk voor den dag kwamen, n.L
Jeantje Groenendijk en Jeantje Been, die resp.
3 min. 6,8 sec. en 3 min. 7 sec., voor dezen af
stand noodig hadden.
De voornaamste uitslagen luiden:
100 M. rugcrawl: 1. A. Minkhorst, 1 min. 2u,b
sec.; 2. I. Mol, 1 min.' 21,8 sec.
100 M. schoolslag: 1. R. Dongelmans, 1 mm.
30,4 sec.; 2. A. Kruis, 1 min. 37 sec.
100 M. borstcrawl: 1. R. van Veen (buiten
mededinging), 1 min. 7,1 sec.; 2. J. Groeneweg,
1 min. 11,2 sec.; 3. W. Soetekouw, 1 13-« sec.
25 M. schoolslag 11 t/m 13 jaar: 1- J. Nagel-
kerke, 22,2 sec.; 2. M. Derks, —.4 sec., 3. E.
Kien, 22,9 sec.
50 M. schoolslag 14 t/m PI jaar. 1. G. Schroe-
der, 45 sec.; 2. N. Bannet, 46,8 sec.; 3. A. Hove-
nier, 46,8 sec.
200 M. schoolslag: 1. J- Groenenagk, 3 mm.
6 8 sec." 2. J. Been, 3 min. 7 sec.
25 M 'borstcrawl 11 t/m 13 jaar: 1. B. Groenen
dijk (buiten mededinging), 14.8 sec.; 2. Irma
Schumacher, 16,4 sec.; PI. Bras, 17,8 sec
50 M. borstcrawl 14 t/m 16 jaar: 1. J. Been,
35 2 sec.; 2. Gr. de Haan, 36 sec.; 3. H. Kriens,
36 V sec
50 M.'rugcrawl 14 t/m 16 jaar: 1. D. Scheer
der, 43,7 sec. 2. H. van Polfliet, 44,8 sec.
25 M. schoolslag: 1. J. Schotel, 20.4 sec.
25 M. schoolslag boven 16 jaar: 1. M. Landwehr
21 3 sec.;
25 M. rugslag 13 t/m 16 jaar: 1. M. Kruining,
24 sec.
Familie-estafette 3x25 M. vrije slag: 1. fam.
Groenendijk, 45.4 sec.
Schoonspringen: 1. M. Landwehr, 33.23 pnt; 2.
J. Nagelkerke, 27.06 pnt.
Ingebroken is in den rijwielhandel van I.
B. aan de Kipstraat. Men is binnengekomen
door de deur aan de achterzijde van het pand
te forceeren. Uit een lessenaar werd een be
drag ad 8 gulden gestolen.
Op het eerste concert a.s. Zaterdagmiddag
te 3 uur te geven in het Openluchttheater
„Dijkzigt" door het Rotterdamsch Philhar-
monisch Orkest, zullen uitgevoerd worden de
Ouverture Egmont (Beethoven), Aufforde
ning zum Tanz (v. Weber), Poloveskische
dansen uit de opera „Prince Igor" (Borodine)
en als laatste nummer voor de pauze van
Richard Wagner de Ouverture Tannhauser
Na de pauze zullen ten gehoore gebracht
worden Bizet's l'Arlésienne Suite No. II en
tenslotte Gounod's balletmuziek uit de
Opera „Faust".
Gisteren reed in het Zwaanshals de
32-jarige chauffeur P. H. K., wonende Bent-
huizerstraat met zijn vrachtauto. Toen hij op
een gegeven oogenblik stopte en het linker
portier0 open deed, reeds daar tegen op de
24-1arige wielrijdster L. Schenk uit de Hoog
landstraat. Zij kwam te vallen en kreeg ont
vellingen aan hoofd en handen. In het zie
kenhuis aan den Bergweg is zij verbonden.
Vanmorgen om kwart yoór 8 is op de
Schiekade de 15-jarige wielrijdster M- Goor-
cate, wonende Hugo Molenaarstraat met haar
fiets gevallen, doordat een man, die plotse
ling overstak, tegen haar Uets opliep. Met
een gebroken rechterbeen is het meisje per
auto van den G. G. D. overgebracht naar
het ziekenhuis aan den Coolsing
Om kwart over zes gistermiddag zijn °P
den Westzeedijk, hoek Kievietslaan, een
luxe-auto, bestuurd door den 46-jarigen
de B. uit Den Haag en de 26-jarige motor-
rijder H. A. Herzogenrath, eveneens uit Den
Haag, met elkaar in botsing gekomen, door
dat de autobestuurder geen voorrang ver
leende. De motorrijder werd tegen de straat
geslingerd. Hij bekwam een rechterdijbeen-
fractuur en is per auto van den G.G.D.
overgebracht naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel, Beide voertuigen werden be
schadigd.
Ten nadeele van dr. J. D. L. wonende Ma-
thenesserlaan is gisteravond uit zijn auto,
welke voor de woning stond, een koffer met j
medische artikelen gestolen.
Twee doozen zult en schoudertiam zijn
gestolen ten nadeele van A. K. wonende Ge
dempte Botersloot. De doozen stonden voor
diens pakhuis aan de Prinsenstraat.
Een reserve-wiel van zijn auto is ge
stolen ten nadeele van W. v. d. H. wonende
te Oudewater.
Ten nadeele van C. van E. wonende
Wandelocfdstraat is een fiets gestolen, staan
de aan de Rechter Rottekade.
Gisteravond, tegen elf uur, heeft zich een
ernstige tramstoring voorgedaan op het Mar-
coniplein, en wel op de lijnen 1, 4, 10 en 16
in beide richtingen.
Van een rangeertrein, die het Marconi-
plein moest passeeren, was van de locomo
tief de remleiding defect geraakt, waardoor
men genoodzaakt was van wagen tot wagen
alle remblokken los te maken. Dit vereischte
nogal eenigen tijd, met het gevolg, dat het
tramverkeer, doordat de trein ook de tram
rails blokkeerde, werd gestoord.
Vandaag herdacht de heer B. Praal, afdee
Jingschef van de expeditie, den dag waarop
hij 25 jaar geleden in dienst trad bij de N.V.
Kuijper, van Dam en Smeer.
Vanochtend is de jubilaris per auto van
huis gehaald, daafna door de directie ont
vangen en toegesproken door den firmant,
den heer Ch. Driebeek, onder overhandiging
van een cadeau onder couvert.
Vervolgens voerde het woord de algemeen
procuratiehouder, de heer C. J. Versteeg, die
namens het kantoorpersoneel een gouden
horloge met inscriptie aanbood.
Ook voerde nog het woord een dy bazen,
de heer L. Verhoeven, namens het buitenper-
soneel.
Vanmiddag heeft de jubilaris te zijnen
huize gerecipieerd.
Dividend 6 pCt.
Aan het jaarverslag over het boekjaar 1937 der
Nieuwe Rotterdamsche Instrumentenfabriek
.Observator" ontleenen wij het volgende
De afdeelingen werkzaam voor de scheepvaart
en scheepsbouw profiteerden van den beteren
gang van zaken in deze bedrijven.
De overige afdeelingen waren zeer ruim van
werk voorzien, zoodat het personeel moest wor
den uitgebreid tot 85 man.
De omzetten bedroegen in 1937 260.3-8. Het
winstsaldo bedraagt 36.847. Voorgesteld wordt
dit bedrag als volgt te bestedenNa aftrek van
de volgende posten
Afschrijving op machines, gereedschappen, in
ventaris, modellen, octrooien, lincenties, motor
boot, inrichting pand Herderinnestraat 5.«3.
Verhooging der reserve voor dubieuse debiteu
ren f 1000; idem reserve voor waardeverminde
ring goederen 4.989. Blijft als zuivere wins
een bedrag groot 25.424. Waarvan na aftrek van
6 pCt. dividend, uitkeering ingevolge art. 16 sub
2b der statuten, dividend en tantièmebelasting,
totaal 12.438. Ter beschikking van de vergade
ring van aandeelhouders blijft een bedrag groot
12.986. Voorgesteld wordt, hiervan over te boe
ken naar de reserve 6.000 en het restant ad
f 6.986 over te brengen naar nieuwe rekenine
Worden deze voorstellen aangenomen, dan zal
dus over 1937 een dividend van 6 pCt. aan aan
deelhouders worden uitgekeerd.
Hoewel de uitkomsten in het loopende jaar tot
nu toe bevredigend zijn, is de directie toch van
meening dat met het oog op de onzekere voor
uitzichten niet tot een hoogere uitkeering dan
6 pCt. moet worden overgegaan.
De „cri" naar een Natuurbeschermingswet
is in alle toonaarden blijven klinken sinds
in 1928 in de Troonrede werd toegezegd, dat
een ontwerp zou worden ingediend. Sinds is
geen staatsbegrooting behandeld, zonder dat
de minister, wien het aanging, werd aange
vallen ter zake van het uitblijven van dit
wetsontwerp. Ook bij de begrooting 1938 is
de zaak weder op het tapijt gekomen.
Men mag aannemen, dat na de bedoelde
toezegging de moeilijkheden grooter zijn ge
bleken dan werd verwacht, althans minister
Steenberghe heeft zonder omwegen ver
klaard, dat spoedige indiening van een ont
werp niet in de bedoeling lag. In natuurbe
schermingskringen heeft deze mededeeling
begrijpelijkerwijze diepe teleurstelling ge
wekt. Het groote publiek, dat al sinds jaren
telkens in de bladen artikelen onder de
oogen krijgt, waarin op feilen of meer be-
zadigden toon, al naar het temperament van
den auteur, wordt aangedrongen op een wet,
vóór het te laat is, moet zich wel afvragen
of dan de regeering het eenige orgaan is.
dat geen oog heeft voor de urgentie van
natuurbescherming. En toch mag men er
van overtuigd zijn, dat er voor en na de be
wuste troonrede geen regeering, geen minis
ter aan het roer is geweest, die niet aan
het behoud van ons landschapsschoon een
even warm hart toedroeg, als zij, die haar
of hem in dezen bedillen. Zijn bewindslieden
als wijlen jhr. Ch. Ruijs de Beerenbrouck,
die den stoot gaf tot de oprichting der pro
vinciale landschappen, dr. Deckers, die als
Kamerlid pleitte voor de boschcultuur in
verband met het natuurschoon, mr. Mar-
chant, die de Hooge Veluwe reserveerde, mi
nister Steenberghe, die op de begrooting
1938 het bedrag voor subsidieering van na
tuurbescherming buiten de boschwet val
lend, verdubbelde, allen geen onverdachte
bevorderaars van het landschapsschoon.
Wat de verschillende regeeringen deden voor
deze zaak, en dat is waarlijk niet weinig
wordt nergens beter uiteengezet dan in
het doorwrochte artikel, pas verschenen in
de „Gids", van de hand van E. D. van Dis
sel, den onlangs afgetreden directeur van
het Staatsboschbeheer, die de beweging van
de natuurbescherming van haar aanvang af
in leidende functies heeft meegeleefd.
Deze studie gééft een goed inzicht in het
complex elkaar weerstrevende belangen om
het natuurschoon heen.
Daar Is dan in de eerste plaats de groote
drang naar het behoud van vrije natuur-
ruimten, die het sterkst leeft bij de stads
bewoners, die er ook het meest behoefte aan
hebben. Hoe gerechtvaardigd het streven op
zichzelf ook is, niet zelden heerscht in dezè
kringen een tekort aan inzicht voor de eco
nomische belangen van het platteland. Voor
hen geldt vaak eenvoudig: het natuurschoon
is er nog, de regeering zorge dat het er
blijft. Ontginning van woesten grond tot
cultuurgrond, zelfs tot productiebosch zien
zij met leede oogen en trachten zij te voor
komen.
De reactie blijft niet uit. Nog pas enkele
weken geleden besloten de drie groote land
bouworganisaties alle pogingen in 't werk te
stellen om dp voor cultuurgrond geschikte
gronden, die voor natuurmonumenten worden
„Sta even stil Jan, dat konijn in de wei-
tasch is nog niet heelemaal doo
hoofd niet mede, dat het natuurschoon in ons
land voor 80 procent of meer particulier
bezit is, dat door de eigenaren steeds op
eigen kosten in stand is gehouden, een wet
heeft daarmede terdege rekening te houden.
Legt de overheid een claim op dit bezit,
wordt de eigenaar met bepaalde verplich
tingen belast, dan moet van deze, in het al
gemeen belang gevorderde geheele of ge
deeltelijke onteigening, de consequentie
worden aanvaard in den vorm van schade
loosstelling. En hiermede wordt meteen het
groote struikelblok op den weg van den
wetgever gewenteld.
Van alle plannen en wenschen inzake wet
telijke natuurbescherming, die bekend ge
worden zijn, is de hoofdschotel het veilig
stellen van een voldoende oppervlakte na-
tuurruimte. Of men nu daarbij denkt aan
het z.g.n. „nationaal plan", dat tegelijk de
ruimte voor huisvesting, productie, recrea
tie en verkeer wil vaststellen, of aan het
minder omvattende „plan-Cleyndert", dat
voorloopig alleen de natuurruimten wil be
veiligen, of aan het nog wat beperkter plan,
dat de heer van Dissel in zijn studie oppert,
om voorloopig van de nog aanwezige 346.000
H.A. woeste gronden er 121.000 voor natuur
monument te sparen( overigens nog een
respectabel oppervlak), het komt altijd neer
op hetzelfde probleem, d.i. schadeloosstelling
van den particulieren eigenaar. De pogin
gen tot dusver nog niet gelukt om
door provinciale verordeningen, zooals het
veelbesproken Geldersche bebouwingsver
bod, of door gemeentelijke verordeningen
de zaak op te lossen, zijn dan ook te be
schouwen als pogingen om op eigen gele
genheid een beetje onteigening toe te pas
sen zonder schadevergoeding.
Dat een wettelijke regeling ter bescher
ming van het natuurschoon zonder gelijk
tijdige regeling van het probleem der scha
deloosstelling een doode letter wordt, leert
de geschiedenis van de streekplannen.
Hier heeft men immers reeds de wettelijke
veiligstelling van natuurmonumenten, kant
en klaar vastgelegd in de Woningwet sinds
1931. Toen waren er al streekplanontwerpen
zoo goed als gereed, nu 7 jaar later zijn
er wel in een paar provincies streekplan
diensten gekomen, maar de wettelijke
streekplannen zelf zijn uitgebleven. Het is
duidelijk, dat dit instituut op het doode punt
is gekomen, omdat met het aanwijzen der
natuurreservaten het vraagstuk der schade
vergoeding onder het oog moet worden ge
zien.
De regeering staat dus voor het dilemma
0f misschien is het juister van een tri
lemma te spreken hetzij om te komen
met een natuurbeschermingswet waarmee
eenige millioenen zijn gemoeid, hetzij met
een ontwerp, waarin de kern ontbreekt en
dat dan ook bij verre na niet beantwoordt
aan de verwachtingen, die door de voor
standers van een wet te dien aanzien ge
wekt zijn, hetzij met een ontwerp, dat den
openbaren last legt op hen, die toevallig de
eigenaren zijn van het bestaande natuur
schoon.
Het is begrijpelijk dat in de tegenwoordige
tijden het beschikbaar stellen van. belang-
riike bedragen uit de staatskas voor dit
doel te bezwaarlijk wordt geacht, de tweede
gereserveerd, te doen bestemmen resp. te doeA-l> manier ZOU niemand bevredigen, omdat het
i _1_ ern-n ...««/Inn K fa 1 IT T &t~i
teruggeven ten dienste van de vestiging van
landbouw- en tuinbouwbedrijven. Ook dit is
'n strooming die eenzijdig op bepaalde groeps
belangen is gericht en geen recht doet aan
andere, eveneens eminente volksbelangen.
Wanneer in ons, reeds zoo boscharm land de
directeur van den Cultuurtechnischen Dienst,
zooals onlangs is geschied, als zijn meening
te kennen geeft, dat nog bijna een derde
deel van dat weinige bosch alsnog voor den
landbouw kan worden bestemd, dan moet dit
bij den landbouwstand verwachtingen wek
ken, die bij voorbaat als volkomen onver
vulbaar moeten worden gequalificeerd en die
de reeds bestaande tegenstellingen onnoodig
toespitsen. Men ziet dit aan de felle actie
in de landbouwbladen der laatste weken.
Dan hebben wij te maken met het spook
der werkloosheid, die volkskracht en volks-
moreel ondermijnt. De werkverschaffing, die
althans eenige verzachting brengt, staat
tegelijkertijd bekend als groote natuui-
schoonvernieler.
Dit odium rust ook op den sterken drang
van tegenwoordig naar het forensenwezen,
een drang voortgekomen uit de natuurbe
scherming zelf, die door verkaveling en be
bouwing dé mooiste natuurterreinen aan
tast. Hiertegen wordt doorgaans het hardst
gefulmineerd door hen, die zich reeds van
een aangename buitenwoning wisten te
voorzien en nu meenen dat het genoeg is.
Ook deze strooming lost men niet op door
er negatief tegenover te staan. Nog zijn er
het verkeersvraagstuk, dat lanen doet vallen
en meedoogenloos door fraaie landschappen
breekt, de landsverdediging, die offers aan
natuurschoon eischt, en meer andere.
Aan de regeering valt de weinig benij
denswaardige taak te beurt om al de uit
deze in wezen tegenstrijdige stroomingen
voortkomende eischen te temperen en het
mogelijke te bereiken.
Waarom dan geen wet? Al breekt de ste
delijke natuurbeschermer er gewoonlijk zijn
doel er niet door zou worden bereikt en
tegen de derde methode spreken twee goede
redenen. In de eerste plaats moet een wets
ontwerp op zijn weg naar het staatsblad
beide Kamers passeeren en het eigendoms
recht is in ons land gelukkig nog altijd
geen quantité négligeable. Maar aangeno
men, dat een wet, die de natuurmonumenten
zonder schadevergoeding vastlegt, erdoor
kwam, dan zou die waarschijnlijk de groot
ste slag zijn, dien men kon toebrengen aan
het bewaren van het natuurschoon door de
eigenaren zelf, die het thans vrijwillig en
op eigen kosten doen. Er zijn reeds verschil
lende voorbeelden aan te wijzen, dat voor
genomen dwang van overheidswege precies
de tegenovergestelde uitwerking had als het
bedoelde behoud, n.l. dat snel en radicaal
de eigenaar zelf zijn natuurschoon opruimde,
om aantasting van zijn eigendomsrecht vóór
te zijn. Men mag dit afkeuren, het geeft ech
ter een niet te miskennen aanwijzing hoezeer
dwang in dezen in strijd komt met den aard
van ons volk.
Uit het voorgaande moge blijken, dat het
uitblijven van een natuurbeschermingswet,
die tegemoet komt aan hetgeen de voorstan
ders er van verlangen, doch waarvan de in
houd doorgaans slechts vaag wordt aange
geven, bezwaarlijk tot verwijt aan de regee
ring kan strekken, zoolang deze meent niet
in staat te zijn om de financieele consequen
ties van zulk een wet te aanvaarden.
Wanneer dan ook voorloopig een wet „in
grooten stijl" tot de vrome wenschen zal
moeten blijven behooren, dan behoeft dit
nog niet in te sluiten, dat iedere wettelijke
regeling moet uitblijven.
Ontginningswerken, wegenbouw, rivier
verbetering, die als de grootste natuurbe-
dervers bekend staan, zijn tegenwoordig
vrijwel alle geheel of semi-overheidswerk,
veelal is de uitvoering in werkverschaffing,
de niet-overheidswerken worden zoo zwaar
gesubsidieerd, dat de staat er alles in te zeg
gen heeft. Er is dus geen reden dat er on
noodig natuurschoon door te loor gaat; de
staatsoverheid heeft dit volkomen in de
hand. Met een wet valt daarbij niets te be
reiken, er is slechts voor noodig, dat er een
voldoende coördinatie der betrokken rijks
diensten bestaat. Aan de verontwaardigde
stemmen, die uit landbouwkringen erover
opgaan, dat in Noord-Brabant eerst natuur
servaten moeten zijn vastgesteld, alvorens
tot ontginning mag worden overgegaan (be
doeld is dan met rijksgeld) kan men aflei
den, dat de bedoelde coördinatie thans effec
tief is. Volgens de klachten van den land
bouw zou zelfs het doel worden voorbij ge
schoten. Ook zonder wet wordt dus blijk
baar in dezen aan de natuurbescherming
recht gedaan. Daarentegen laat bij de uit
voering der werkverschaffingsobjecten de
zorg voor het landschapsschoon meestal nog
veel te wenschen over. De techniek heeft
nog onvoldoende geleerd.zich in dezen aan
te passen; zij wil steeds heerschen. Het is
een te betreuren feit, dat bij de opleiding
der bodemcultuurtechnici, zoowel als bij die
van den water- en wegenbouw, het element
natuurbescherming in ons land vrijwel ge
heel ontbreekt. Insgelijks zijn voorschriften
inzake bewaring en herstel van natuur
schoon bij de werkverschaffingsobjecten
achterwege gebleven. Hier vindt de staats
overheid nog een dankbaar terrein voor re
geling, wellicht ook wettelijke.
Ook op het stuk van bescherming van be
paalde plant- en diersoorten ligt behalve
op 't gebied der'vogelbescherming het ter
rein der wetgeving nog nagenoeg braak.
Het is een dringende eisch des tijds, dat al
thans hierin met spoed wordt voorzien. De
o.i. grondige reden voor liet uitblijven van
een wet, die de natuurreservaten vastlegt,
bestaat ten aanzien van de planten- en dier
soorten niet.
SCHIETVER. IMMER VAARDIG.
In de nationale wedstrijden te Oude Rhijn
eindigde Immer Vaardig als no. 11 met
punten In den korpswedstrijd op buks en m
eerekorps buks no. 8 met 132 punten.
De heer A. Landa werd op de personeele
baan no. 10 met 46 en 44 punten. De heer J.
Leerdam op de vaste baan no. 8 met
punten, terwijl op de vrije baan J. Leerdam
no. 22 met 89 punten werd.
OPENING ZEEBAD HOEK v. HOLLAND.
Op 28 Mei a.s. zal het Zeebad te Hoek van
Holland voor het publiek worden openge
steld. Het zeebad zal geopend zijn op werk
dagen van 11—18,30 uur en op Zondagen
van 10—18 uur. Bij gunstige weersgesteld
heid wordt het openingsuur gesteld: op
werkdagen 10.30 uur op Zondagen 9 uur.
Strandtentvergunningen zullen vanaf Zondag
22 Mei alleen verkrijgbaar zijn aan de cabi-
neloods bij het Slag. Bij gunstige weersge
steldheid is het kantoor daartoe geopend
van 8—13 uur. Bij ongunstig weder naar
gebleken behoefte.
Aangifte is gedaan van vernieling van het
Evangelisatiegebouw staande in de de Ruyter-
straat alhier. De politie is de daders op het
spoor,
BURGERLIJKE stand
GEBOREN: Johanna Catharina Maria d. V. H.
C. van Lieshout en A. Hoogwerf!.
Beide inzittenden in veiligheid.
Gistermiddag, om 3 uur, is een personen
auto, bestuurd door den 59-jarigen W. Jonk
heer uit Óillegom, op den Abraham van
Stolkweg, tegenover de fabriek van Van
Nelle, doordat de bestuurder de macht over
het stuur kwijt raakte, met een ongeveer
K.M.-vaart in de Schie gereden.
De heer J., alsmede zijn passagie
Zonneveld, uit Sassenheim, konden zichuit
den wagen werken en zoo den k
Zij kwamen er met een nat pa
Later in den middag is de auto met een
kraanwagen gelicht.
25-JARIG JUBILEUM
Dinsdag heeft de heer Jac. Breur, bar
bier alhier, onder vele blijken van belang
stelling den dag herdacht, dat hij vóór 25
aar zijn zaak aan de Westhavenplaats open
de en tevens, dat hij 25 jaar als barbier aan
het Ziekenhuis is verbonden.
Dinsdagmorgen is de jubilaris in het Zie
kenhuis op hartelijke wijze toegesproken
door Zuster van Meurs, die hem namens 't
personeel een fraai kapstokkleed aanbood,
terwijl hij op de mannenzaal van de patiën
ten een bloemenmand ontving.
Velen hebben den jubilaris in den loop
van den dag hun gelukwensehen aangebo
den, terwijl hij ook tal van stoffelijke blijken
van belangstelling kreeg, o.m. 32 bloemstuk
ken. Ter gelegenheid van dit jubileum is de
heerensalon geheel gemoderniseerd.
NOG WAT TE GOED
Op last van den Officier van Justitie is
door de politie alhier gearresteerd Ph. D.,
wonende alhier, tot het ondergaan van 14
dagen gevangenisstraf. Hij is overgebracht
naar de strafgevangenis te Rotterdam.
GROOTE WALVISCHVAARDER
Aan de Nieuwe Matex alhier is aangeko
men een van de grootste walvischvaarders
der wereld, n.l. het Japansche s.s. Nishin
Maroe II, met 20.000 ton walvischtraan. Het
schip, dat bij binnenkomst in den Waterweg
een diepgang had van 35 voet, heeft een
bruto inhoud van 49.750 M3. Het schip is
lang 164 meter, breed 23 meter en diep
15 meter.
DIEFSTAL.
Bij de politie alhier is aangifte gedaan,
door den heer D. B., dat Woensdagmorgen
uit zijn winkel aan de Waalstraat is ont
vreemd een portemonnaie met eenig geld en
wat kleingeld uit een doosje. Vermist wordt
een bedrag van plm. 7. De politie stelt
een onderzoek in.
VOETBAL.
Ned. Voetbal-federatie-elftalLuxemburg.
De wedstrijd N.V.F.-elftalLuxemburg,
welke op den 2en Pinksterdag op het H.V.O.
terrein alhier wordt gespeeld, begint te 3,30
uur, terwijl de voorwedstrijd Z.A.C.-elftal
H.K.V.B. om 2 uur aanvangt. De leiding
van eerstgenoemden wedstrijd berust bij den
Franschman Jean Tureat.
BINNENGEKOMEN
In de Vuloaanhaven zijn binnengekomen
de stoomschepen Maasburg met 11.042 ton
erts; Stad Dordrecht met 6102 ton erts; Stad
Zaandam om te bunkeren;' Ethiopia om 2850
ton kolen te laden.
25-JARIG JUBILé.
Op 21 Mei a.s. zal het 25 jaar geleden zijn,
dat de kuiper J. van der Schee m dienst
trad bij de firma W. Kwakkelstein, alhier.
GEVpNDEN VOORWERPEN
Te bevragen bij; Politiebureau, melkbus
sleutel; van Weel, Huygensstraat 7, melkbus
sleutel; Stahlie, van Schravendijkplein 22,
sokophouder; Baars, Messchaertplein 44,
beitel; van der Leeden, Bilderdijkstraat 13,
dameshoed; Storm, Joubertstraat 12, rijwiel-
plaatje; Brauckman, Dr. Abr. Kuyperstraat
51, gouden ring; Brinkman, Broekweg 74,
portemonnaie met inhoud; Strays, Rijke
straat 22, rijwielplaatje; van Elk, Lijsterlaan
53, Vlaard. Ambacht, dameshorloge en rij-
wielplaat je. biaaicf
PAARDENWCARKT -
De jaarlijksche paardenmarkt zal alMë&os
worden gehouden op Vrijdag 3 Juni a.s., op -
hqt terrein aan de Knottenbeltlaan (bij den -
Maassluisschendijk)
POSTDUIVENVER. DE ADELAAR.
Met 199 duiven in concours werd een
wedvlucht gehouden van Noyon (Frankrijk)
afstand 286 K.M. De uitslag luidt als volgt:
1 17 L. Priem, 2 8 10 23 J. Lucieer, 3 20 24
Tl Vink 4 37 J. Hoogendam; 5 J. v. d.
Windt; 6 C. Stolk, 7 18 26 C. van Aken; 9
A Huibers 11 A. v. d. Hoeven, 12 G.
Schenk 13 35 47 50 C. Pille, 14 40 42 Gebr.
Kauffeld, 16 29 W. Bakker, 18 49 A. Pronk.
19 41 J- Vink en Co., 21 32 L. de Ligt, 22
25 39 43 Gebr. van Toor, 27 M. Leegwater,
28 H. Priem, 30 31 46 A. de Ruiter, 33 P. v,
d. Knaap, 34 38 44 J. Rijnaard, 36 45 48 A.
v. d. Berg. Gelost te 10.20 uur met Z.Z.O.-
wind en bewolkte lucht. Aankomst eerste
duif 12,49.47 uur, aankomst 50ste duif
13.41,14 uur.
POSTDUIVENVER. KEER WEER
De postduivenvereeniging Keer Weer hield
een wedvlucht van le Havre. In concours
Aangiften van 18 Mei.
BEVALLEN: W. Verhulst—de Knoop z. C.
H G A Keemink—Weertman d. L. 5. w.
Breuervan Dijk z. - E. H. A. M. de Groot-
Spaan d. A. van Doorn—Molendijk d. M. H.
J Smit—Hellings d. J. F. A. Vestman—Nab z.
G J. W. BruensHobo d. H. N. Velthuis
d Broek d. J- P. Ris—Warmer d. W. den
Adel—Kaal z. S. Duermeijer—van Aken Z. F.
van Veenvan Gemert d. M. Dullaard Kindt
d. B. J. van Reeuwjjkde Bruijn d. D. B
Marcus—Does d. M. M. van Idsingavan Gooi
d. M. F. G. Nefkens—Baars d. E. ten Teije—
Wennekes z. C. A. Westphal—Meijntjes d.
W. Seholtenvan IWijenhotf z. A. E. de Bot
Wessing d. M. OostrumSchilperoord z. A.
C. C. v. d. BoomMaseurs z. A. W. J. v. d.
"WalleAkkermans z. L. M. van HeelGiebner
r| H, RolloosHeusdens z. M. A. Jansen
v. d. List z. P. E. v. Bruggen—v. d. Steen
levenl. d.
GEHUWD: M. Balen jm. 23 j. en E. C. Harte-
veld id 22 j. J. Brand jm. 30 j. en J. Bunk jd.
20 1. - E. C. Brecht jm. 28 j. en W. P. Smit jd.
27.j. w. J. Burghouwt jm. 23 j. en A. M. Gijsen
jd. 26 j. J. Buskoop jm. 23 j. en W. C. Roodnat
jj' 19 j. p. a. Doornhein jm. 32 j. en M. L. van
Vliet jd 27 j. A. Franken jm. 22 j. en E. J.
Fen«n jd. 24 j. - J. C. J. Frigge jm. 33 j. en M.
F. Schöbinger jd- 23 j. H. de Graaf jm. 31 j. en
H. M. van Kan jd. 28 j. L. C. van der Hoek
jm. 24 j. en A. de Jong jd. 21 j. J. Hoefnagel
jm. 31 j. en T. Elfring jd. 34 j. J. G. Honcoop
jm. 24 j. en M. de Jong jd. 22 j. C. J. J.
Hoogstraten jm. 29 j. en W. T. van der Tuijn Jd.
26 j. H. Huizer jm. 19 j. en J. M. Zeddeman
jd 20 j F. J. Ivens jm. 25 j. en A. A. Kevenaar
jd'. 21 j. w. W. Janse jm. 32 j. en I. M. J.
Tabink jd. 35 j. J. Jansen Jm. 31 j. en J. van
Groningen Schinkel Jd. 25 j. J. Kalksma Jm.
25 j. en D L. Wapperom jd. 20 j. P. J. de Lange
jm. 27 j. en P. M. Pauw jd. 23 j. H. B. Masthoff
jm. 29 j. en A. de Knegt jd. 31 j. J. J. Morelis
jm. 28 J. en H, P. A. van der Heijden jd. 21 j.
J. Ooms jm. 21 J. en D. Slootjes jd. 20 J. J.
Paaü jm. 26 j. en S. W. Smit jd. 24 J. D. van
der Rest ges. 46 j. en J. H. Kruijsbergen wed.
49 J. J. L. J. J. G. Rejjns jm. 26 j. en C. J.
Kerkhofs jd. 23 j. T. Seelbach jm. 25 j. en P. J.
Hessel jd. 19 j. p. Seton jm. 20 j. en A. J. van
't Slot jd. 17 J. J. Terpstra jm. 23 j. en M. F-
van Es Jd. 24 j. C. A. van Tiggelen jm. 25 j. en
L C. M. de Wolf jd. 23 j. J, de Visser jm. 23 j.
en g van der Linden jd. 20 J. H. van der Vlies
im 25 j en H. E. Kok jd. 27 j. P. A. Vollemans
tres 28 j en J. M. S. Verwe\j jd. 26 j. J. C. van
Vuét Jm. 19 j- en J. Bakker jd. 17 j. F. W. M.
Zwerts jm. 22 j. en T. Kemperman jd. 27 j. M.
Bazuin jm. 24 j en H. Verhoef jd. 24 j. L. Breur
lm 34 j. en C van der Kaaden jd. 36 j. - W. F.
Cleffken jm. 28 j. en J- 8mit jd. 21 j E. M.
Duit jm. 30 j. en A. Valjd. 24 j. - C. A. van der
Laan jm. 36 j. en A. M. Okee jd. „4 j. G. C.
Madern jm. 27 j. en J. Fnetema jd. 23 J. - H. W.
Mulder jm. 33 J. en A. J. van Semmel jd. 29ij.
C. B. van Oeveren jm. 26 j. en P. J- Vlasveld jd.
25 i e. Penning jm. 26 J. en M. Kersbergen jd.
23 j. J. van der Pol wed. 32 j. en P- M. Nickel
ij 27 j A. J. Posthuma jm. 30 j. en C. van
Kerkwijk 1d. 22 j. H. van Us jm. 26 j. en G.
Schipper jd. 24 j. - A de Vries jm. 36 j. en M.
Glatz jd. 33 j. - J- J- Zoeteman jm, 24 j. en R.
Klooster jd. 24 j. - J. Me«er jm. 23 j. en J.
Kuntkes jd. 20 j. D. Hoogenboezem jm. 28 j.
en A J va aden Ouden jd. 24 j. - P. Krtjgdman
Im.Vj. en E Post jd 24 j. - H P A. EhmUng
jm. 28 j. en T. J. Aantjes jd. 24 j. w.de Wa^ra
led. 55 j. en C. E. J. Koeman jd 40 j. - W.
M. van Ameb jm. 23 j. en S. M- Y «f»houten id
C. van Beekum jm. 25 j. en S. A A. Schouten d.
25 j. - A. Braams jm. 24 j. en G. C. A. Smit d.
23 j. - A. M. Brunold ges. 41 j. en A, de Biuyn
jd. 46 j. J. W. van Dam jm. -9 J- en a-
Monteban jd. 29 j. H. van Dorp jm. 28 j. en N.
Buthfer jd. 27 j. A. H. Frank jm. 27 j. en A.
M van Zuilekom jd. 25 j. T. van Heelsbergen
jrri. 28 j. en B. C. H. Huijsdens jd. 28 j. A. den
Hertog jm. 26 J. en P. de Koning jd. 26 j C.
van den Heuvel jm. 23 j. en E. B. Nuis jd. -4 J.
W. Kervezee jm. 24 j. en J. B. W. Pruim jd.
20 j. A. Kloet jm. 27 J. en D. Elzing jd. 26 j,
J. de Kwant Jm. 28 j. en M. J. Broere wed. 35 j.
H. C, Loeff wed. 45 j. en S, E. de Wolff jd.
41 j. J. M Mutsaers jm. 26 j. en J. S. Postmus
jd. 23 j. J. A. van Noort jm. 22 j. en W. J.
Peters jd. 22 j. P. van den Oever jm. 22 j. en
A. van Lienden Jd. 18 j. P. de Oude jm. 23 j. en
M. Veldman jd. 18 j. J. A. Platen jm. 34 j. en
A. de Jong, jd. 28 J. A. de Reuver jm. 25 j. en
L. Smit jd. 28 J. A. de Ruiter jm. 25 j. en M. A.
Markies Jd. 19 j. W. Schermer wed. 32 j. en G.
Vermeulen jd. 32 j. A. Smolders jm. 22 j. en A.
M. Romers jd. 19 j. D. Snijders jm. 39 j. en A.
Ponse jd. 26 j. H. H. Sinneveld jm. 24 j. en R.
S. Heijermans jd. 21 j. H. van der Staail jm-
22 j. en N. Kievit Jd. 24 j. P. M. Tompot jm.
23 j. en T. A. van der Wel jd. 22 j. P- O.
Vrijer jm. 24 j. en G. J. Molier jd. 17 j- L j!
A. Wilmsen jm. 27 j. en B. F. Hoenderop 3<».
A. H. J. Wolffers jm. 25 J. en G. „Ou» 2fi j.
22 j. C. Bezemer jm. 27 j. en J- L JHencjerson
J. L. van den Ende jm- 28 j- fn jj van der
jd. 20 j. - P. van 't Hof Jm- 30 1 en F M
Burg jd. 21 j. - T. C- Huu.^ 25 j. en
Hulzebos jd. 28 j. F. G. tegaal jm, 24 j. en
N. Holsteijn jd. 23 J. jr Roetering jm.
L. J. van de Pol Jd. J- D de jm 24 j.
27 j. en M. ste°' J2i K. Sorelhsas jm. 26 j. en
en L. Megdam j M. A. van Scbijndel jm.
•ïï'/eTi vMrJe jd. 22 j. - H. Wacker jm.
ol pn J c. Hoefnagel jd. 22 j. J. van der
zwaan jm.' 35 j. en A. C. E. Petri jd. 25 j. - A.
J Ztilmans jm. 24 j. en J. A. Dormolen jd. 25 j.
K Kruithof jm. 23 j. en J. A. Valken Jd. 23 j.
OVERLEDEN: P. v, d. Wetering ongeh. vr.
83 j. H. Hitzert wedr. v. A. v. Antwerpen 78 j.
I. Molendijk vr. v. C. Kraak 59 j. J. Ver
hagen wedr v. A. M. Grevenstuk 75 j. T. v.
Vuren ongeh. m. 85 j. C. F. Kooren m. v. M.
L. de Groot 48 j. J. Verboom m. v. W. Roozen-
brandt 64 j. J. M. Ceelen ongeh. vr. 51 j. W.
Snoeij m v. C. v. Blanirestein 78 j. A. G. Stok
1 11 m. A. F. W. Haack ongeh. m. 75 j. J.
Elshout m. v. C. v. Zanten 73 j. A. J. Hamstra
m. v. D. v. Straaten 63 j. F. C. J. L. Honden-
brouck m. v. G. H. Vergoed 66 j. P. Korteweg
m. v. M. L. Becker 53 J. W. Heinekke m. v. C.
Iburg 50 j. J- Grevel m. v. J. W. P- Mees 28 J.
J. J. Petutschnigg vr. v. W. W. Vollebregt
43 j. J- Frank ongeh. m. 22 A. M. Trosee
wede. v, J, G. v, d. Lind 74 j.
Gisteravond had in het Forumgebouw een
druk bezochte bijeenkomst të
noodigden en belangstellenden, tenei
komen tot oprichting van een comité, tot
XïdMg van ae„'haldebli)»4e
bevolking aan het bestuut v» bus-
hove ter gelegenheid van het ïg be
staan dezer zegenrijke inrlC Voor
burg en eenige omligSe ,e n' Ook
uit andere gemeenten ware 'u?e belang
stellenden aanwezig urgemeester
van Leidschendam de heer Keijzer.
Het initiatief tot deze bijeenkomst ging
uit van de wethouder van sociale zaken
en van openbare werken de heeren Schreu-
der en Meijer- E3rstgenoemde leidde de ver
gadering en dankte de aanwezigen voor de
6 ?„irnmst. waarna <rDia
der en
eoede opkomst, waarna gelegenheid werd ge
geven tot geduchtenwisseling omtrent de
samenstelling van het comité en den vorm
van het aan te bieden huldeblijk. Na eenige
discussie werd besloten een z.g. werk-comité
samen te stellen, welk comité op zijn beurt
t.z.t. een comité van aanbeveling zal benoe
men. lot leden van het werkcomité werden
door de vergadering benoemd de burgemees
ters der gemeenten Rijswijk, Leidschendam
en Nootdorp de heeren mr. Hellenberg Hu-
bar, Keijzer en Schölvinck, de wethouders
der gemeente Voorburg de heeren de Hoog.
Meijer en Schreuder, mr. Schmal, lid der
Gedep. Staten van Z.-Holland en voorts de
heeren dr. de Vries, generaal Zeeman, Wis-
sink, Slappendel en ds. van der Heijde. De
heer Koldeweij werd als adviseerend lid aan
het comité toegevoegd. Tot eere-voorzitter
van het comité werd gekozen de burgemees
ter van Voorburg jhr. C. W. Stern en tot
secretaris de heer J. Godwaldt.
Aan het slot der vergadering werd onder
hartelijk applaus der aanwezigen de heer
Schreuder tot voorzitter van het comité be
noemd. De heer Meijer heeft de heer Schreu
der daarbij toegesproken en hem dank ge
bracht voor het innitiatief in deze en voor
zijn bereidheid om de leiding der werkzaam
heden op zich te nemen.
"Deze werden
bos'- 2 *5 10 Sl8ë23S M1SJV Heinsius; 3 4 A. van
^,2 6 Jac. van den Berg; 7 A. J.
8 Gebr. Heinsius; 9 20 J. Priem; 11
22 L.'van Brandwijk; 12 H. J. Snoek; 14 A.
van Es; 15 17 L. Verbeek; 16 H. J. Snoek;
19 Dr. Moerman; 21 A. van Houwelingen;
24 A. Schippers. Eerste overduif A. van der
Meyde. Aankomende eerste duif 11,12,19 u.
Laatste duif 10.38.22 uur. Vrijdag a.s. in-
korven voor Stendal. Afstand 510 K.M.
IN DE SLOOT.
Het 13-jarig zoontje van den heer T. B.
geraakte spelend In de sloot langs het Bol-
nesserdijkje, welke sloot, door de afsluiting
van de rioleering, vol rioolvuil zit. Met veel
moeite werd hij, vol rioolvuil, uit zijn be
narde positie bevrijd.
GEVONDEN VOORWERPEN
Ceintuur, bij T. van Valen, Benedenoost-
dijk 155/2; belastingmerk in étui, politie
bureau; gouden dameshorloge, M. Note--
boom, Burg. van Slijpelaan 25a; lichtroode
portemonnaie, C. Ista, Benedenstraat 45; be
lastingmerk, A. Sneep, Groenendijk 51, por~
temonnaie met inhoud, Kooy, Dorpsstraat
151; sleutels, bril in étui en beursje op het
Politiebureau, te bevragen van 9—12 en
25 uur.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Lambertus Albert z. v. c. L. KHnga
en A. M Kieboom Antonius Marie z. v. A. M.
Stoffels en B. Nemethy Johannes z. v. P. P*
Slot en C. D. Muljsson.
Bezoekster tot gids: „Hoe konden d'<®
vrouwen toch in zulk een costuum wande"
len". J'