Nieuwe Schiedamsche Courant | 1938 | 11 juni 1938 | pagina 1

WILLEM D

WIT-GELE KRUIS

BALATUM

maar. DftN

„NOORD-BRABAJND

HM TYLEK EN-SPUD.

Het raadsel van de

i Weerverwachting. 5

DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN

STADSNIEUWS.

JAARVERGADERING

MAGAZIJNEN „DE STER"

■d

I

STOOMWASSGHERIJ „EDELWEISS"

Fa. W. VAN LOON

61ste JAARGANG No. 18194

ZATERDAG 11 JUNI 1938

VIER PUA DEN.

BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM

TELEFOON INTERCOMM. No. 68085

I

AANVARING KOEMARKTBRUG

ALS JONGENS RUZIE HEBBEN

aanrijding

ZWIJNTJE

MEDISCHE ZONDAGSDIENST

SCHEEPVAART

RIJKSPOSTSPAARBANK

GEVONDEN VOORWERPEN

DE RADIO-CENTRALE

Programma 5, Zondag 12 Juni

99

ALLES OP HET GEBIED VAN GLAS
N.V. Katwijk's Glashandel, Telef. 68735

R. K. MANNENZANGVEREEN.
ST. CAECILIA

GRAALNIEUWS

UIT SCHIEDAM'S
VERLEDEN.

K. J. C. KRUISVAART

SCHIED. VOETBALCOMPETITIE

BURGERLIJKE STAND

K. J. M. V. KATHOLIEK LEVEN

KETHEL.

ROTTERDAM.

WELK STOOMSCHIP STAK
HET EERST DEN
OCEAAN OVER

Een interessante prioriteits
kwestie.

SUPERBA IO CT

AFD. SCHIEDAM

op DINSDAG 14 JUNI, bovenzaal, R.K.
Volksbond, 8 uur n.m.

SCHIEDAM.
STADHOUDERSLAAN 37 - TEL. 69655

WANDGEDIERTE,

merkwaardige

U/5"

Iets warmer.

1 Zwakke tot matigen verander-

H lijken wind, gedeeltelijk bewolkt,

weinig of geen regen, iets war- Z

g mer.

Voor de wielrijders.

ZONDAG. Z

Z Zon op 4.38. Zon onder 21.21. Z

Z Maan op 20.55 Maan onder 4.19 Z

- Wielrijders lichten op van 21.51

- tot 4.08.

MAANDAG.

Z Zon op 4.38. Zon onder 21.22. Z

Z Maan op 21.39. Maan onder 5.05 Z

-

- Wielrijders lichten op van 21.52
tot 4.08.

De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt
franco bij vooruitbetaling:

Per week 20 cent; per maand 85 cent; per
drie maanden 2.55.

Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per maand 1.10, per drie
maanden 3.—, bij vooruitbetaling. Incasso
kosten worden niet berekend.

LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar a 5 ct. per
stuk.

POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
Uitgave van de N.V. de Courant De Maas
bode te Rotterdam.

NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT

LEVENSVERZEKERING

1843 WAALWIJK

De Gratis-On-'e vallen verzekering bedraagt 3.000 bij levenslange invaliditeit; 2.000 bij overlijden tengevolge van een spoorwegongeluk; 1.000 bij overlijden tengevolge van een ander ongeval; 250.— voor het verlies van een hand, een voet of
een oo<*- f 100— voor het verlies vaneen duim, bij breuk van de ruggegraat of bij schedelbreuk; f 75.— voor het verlies van een wijsvinger of voor het verlies van de voorste twee leden van alle vingers; 50.— voor het verlies van een volledig lid

a e 1 .1 1 rt ITO V» nil a 11 a /tv. /v„11C -AA va tl J IT n H ..Atv «.i.'ntft w rrm. liKi.Attlr r n n lirtimn n vn. rwf ii A l'llllllOOll nil rl P m rt tl 111 rtTl flPl* ll P P Tl L* tl IPSPi I UT

van een

11 of voor het verlies van twee leden van een wijsvinger; 25.voor het verlies van alle leden van een anderen vinger, of van een lid van een wijsvinger, bij breuk van bovenarm, of bovenbeen, onderarm of onderbeen, knieschijf,
1 sleutelbeen of enkel; 10.— voor één lid of twee leden van een anderen vinger. Een en ander volgens de geldende voorwaarden gelijk deze eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.

Hedenmorgen qmstreeks 10 uur is de Koe-
marktbrug aangevaren door het tjalkschip
„Agnes" u'it Rotterdam. De schipper schatte
de hoogte der brug schijnbaar verkeerd, zoo
dat hij niet om opendraaien had gevraagd.
Toen het schip onder de brug door voer,
kwam het stuurhuis in aanraking met den
ijzeren onderbouw der opklap, zoodat het
dak werd afgerukt. Ook de achterzijwand en
alle ramen van het stuurhuis werd gekraakt.
De brug heeft geen schade.

Gisteravond kregen in de SpieringshoeK
de gebroeders E. resp. oud 16 en 19 jaar,
ruzie met den 14-jarigen E. D. De gebroe
ders E. gingen tot handtastelijkheden over
en een van hen heeft D. zoodanig geslagen,
dat deze bewusteloos bleef liggen. Dooi
voorbijgangers is dr. Groenewegen gewaar
schuwd, die een lichte hersenschok consta
teerde.

Gistermorgen had een aanrijding plaats
tusschen twee wielrijders, de 17-jarige P. den
T. en de 25-jarige J. H. E. op den hoek van
de Tuinlaan en de Gerrit Verboonstraat,
waarbij den T. kwam te vallen en de knie
schaafde. Zij is in den post Buitenhavenweg
verbonden.

j. G. heeft bij de politie aangifte gedaan
van diefstal van zijn rijwiel.

Voor spoedgevallen nemen morgen de vol-
opnrie aeneesheeren den Zondagsdienst waar:
A H. de Bruijn, Nieuwe Haven 147; A.
v d'. Griend, van Ostadelaan 17a; A. L. J.
Xunze, Singel 70 en D. Ris, Tuinlaan 92.
Geopend zal zijn de apotheek van J. H.

Evers, Lange Haven 81, die ook de volgende
Week den nachtdienst zal waarnemen.

SCHIEDAM, 10 Juni. Vertrokken Ita-
liaansch s.s. Assunzione, ledig naar R'dam;
Finsch s.s. Elle (ex Ellerdale), ledig naar

St. John (N. B.).

SCHIEDAM, 10 Juni. Aangekomen Ned.
s.s. Zuiderkerk, ledig van Hamburg om te
dokken in de Wiltonhaven.

Aan het kantoor der posterijen te Schie-
dam werd in den loop der maand Mei 1938
op spaarbankboekjes ingelegd 106.493,27 en
terugbetaald 55.392,33. Derhalve meer in
gelegd dan terugbetaald 51.100,94.

Het aantal nieuw uitgegeven'boekjes be
droeg 68.

(Van 4—10 Juni 1938)

Terug te bekomen aan het Hoofdbureau
van Politie te Schiedam, op alle werkdagen
tusschen 1—2 uur: broche, ceintuur, deken,
handschoen, paar handschoenen, damesjasje,
kinderjasje, kleedje, sportkous, lepel, porte-
monnaie met inhoud, ring met 3 sleuteltjes,
rijwielbelastmgmerksleuteltje van acte-
tasch, sleu e s ot met sleutel, paar lage
zwarte jongenssc oenen, toegangskaart voor
R. K. Ziekenhuis, sportwagentje.

Indien voorwerpen bij vinders worden af
gehaald, wordt tévens mededeeling hiervan
verzocht aan het Hoofdbureau van politie.

Bij vinders; abonnement voor autobus
J. Barneveld, Boerhavelaan 48; autoped,
C. van den Hof, Wilhelmmastraat 4; broche,
W v d Berg Puttershoekschestraat 6; hand
schoen, A. J N. v. d. Valk, Oosterstraat 20;
witte handschoen, N. Kopenhagen, Parallel
weg 98; hondje, C. v. Ark, K. Kerkstraat 9a;
armbandhorloge, J. Schellevis, Broersvest 85;
hondje, D. v. d. Meulen, Villastraat 72; hon
denbelastingpenning, C. J. de Rnode, Gor-
donstraat 31c; regenjas, G. van Rijswijk, P.
Potterstraat 35b; kat, H. J. v. d. Steen, Hoog
straat 76; koffertje met inhoud, Zoun,
Westfrankelandschestraat 77b; Kerkboekje,
R. K., A. Smal, v. d. Elststraat 16a; kin
dermuts, J. Ommering, Gallileistraat 44b;
kindermuts, B. Mandenmaker, Grofbaan
35.6; medaille, A. Roelfsema, v. d. Elststraat
la; portemonaie, G. v. d. Graaf, Lekstraat 2;
damesportemonnaie, T. v. d. Kruit, Lekstr.
28a; portemonaie, F. Timmermans, R'dam-
schedijk 65.7; pet, J. Dips, L. Achterweg 69;
kinderpetje, F. Kemp, Warande 20b; porte-
monnaie met inhoud, J. c. van Steenoven,
Parallelweg 154b; kinderrokje, A. van Aal
ten, Singel 202; kosteloos rijwielbelasting-
merk met bewijsje, W. Verhoef, Van Beve
renstraat 25b; rijwielbelastingmerk, A. Gom-
mel, Vlaardingerdijk 29a; idem in huls, C.
Nieuwenhuizen, Veenlantstraat 19; Rozen
krans, G. J. Rademaker, Huysmanstraat 51;
rijwielbelastingmerk met klem, Otterloo, van
Smalevelstraat 31b; rijwielbelastingmerk, W.
Pronk, "luysmanstraat 18a; Padvindersriem,
H. Planke, Groenelaan 121a; A. S. V. Shirt,
C. Schepen, v. d. Elststraat 14a; Sleutel, H.
Buitenhek, Strijenschestraat 7; fietssleutel, M.
Kopenhagen, Parallelweg 98; spoorboekje, H.
Beuman, Oosterstraat 17a; snoeischaar, H.
Krabbendam, Rubensplein 17b; 5 sleutels
aan ring, P. J. Snijders, Doeihofje 26; kin
derschoentje, P. Swamborn, Poortugaal-
achestraat 23b; vultpotlood, J. Boekee,
Beaumurstraat 14b; vliegmachientje voor rij
mel, L. de Jong. Singel 138.2; voetbal, A.

aas, Bleekerstraat 17; vulpenhouder, mej.
jlihant, Nwe Haven 281; zakmesje, H. van
Beeuwen, Julianalaan 120; zwempak, badpak
!\n handdoek, C. v. d. Meulen, Van Marum-
8traat 20.

De raderboot „Curasao", het eerste Nederl. stoomschip, dat den Atlantischcn

Oceaan overstak.

Luxemburg 8,3511,50 concert; Diversen
11,50—12,20; Luxemburg 12,20—8,50 gevar.
concert; Brussel (Fransch) 8.50—9,20 con
cert; Luxemburg 9,2012 uur gevar. con
cert.

Programma 5, Maandag 13 Juni.

Luxemburg 8,209,20 concert; Diversen
9 20—10.35; Luxemburg 10.3512.45 gevar.
concert; Brussel (Fransch) 12.451,20 Sa
lonorkest; Luxemburg 1,20—1.40 gramofoon;
Pauze 1,40—1.50; Brussel (Fransch) 1.50—
2.20 gramofoon; Luxemburg 2,25—3.35 gra
mofoon met fluitsoli; Pauze 3,35—3.50;
Luxemburg 3.507,15 gevar. concert; Di
versen 7,15—7,30; Keulen 7,30—7.50 gramo
foon; Deutschlandsender 7,50—8,20; Diver
sen 8,208,50; Brussel (Fransch) 8,5010.40
gevar. programma; Luxemburg: 10.4011,50
gevar. concert.

Voor de programma's 14 raadplege men
onze rubriek: „Uit den aether".

G. A. DE WINTER
Westmolenstraat 1618 Telefoon 68519

Gisterenavond werd door de mannenzang-
vereeniging „st. Caecilia" een buitengewone
ledenvergadering gehouden.

Na opening door den voorzitter werd
mededeeling gedaan over de werkzaamhe
den in den eerstkomenden tijd, o.m. 2 maal
optreden in de maand Juli. Verder sprak de
voorzitter nog over de in studie te nemen
werken. Doch dit was slechts de inleiding
van den avond.

Het hoogtepunt werd bereikt, toen de
voorzitter aankondigde, dat onze burgemees
ter, Mr. Dr. F. L. J. van Haaren, de mede
deeling had gedaan, dat hij het bescherm
heerschap over onze vereeniging aanvaardde.
Dit bericht werd met groot gejuich ontvan-

gen'

Hierna werd nog door verschillende leden
het woord gevoerd, o.m. sprak de heer de
Boer tot directeur de Rooij, dat hij met be
stuur en leden hoopte, dat de vereeniging
onder bescherming van onze beschermvrou
we „st. Caecilia" en onder zijn bescherm
heer, den burgemeester, op de zoo goed inge-
slagen weg zou mogen doorgaan.

Op Zondag 26 Juni a.s. houdt de Graal
naar zomertocht. Zii, die hieraan wenschen
deel te nemen, kunnen zich Zondag 12 Juni
a.s. e wee uur opgeven aan het Graalhuis,
Lange Haven 92 alhier. Kosten van deel
name zijn voordipioma 15 ct.; voor insigne
50 ct. De Graal houdt haar trainingstochten
vandaag en Zondag i2 juni 0m half 3.

Zij, die zich hierbij willen aansluiten, kun
nen dit te allen tijde doen.

Vóór 50 jaar.

Wij lezen in de Nieuwe Schied. Courant
van 13 Juni 1888:

Hedenmorgen omstreeks elf uren wilde
de vrachtrijder B. van Lingen, die met zijn
voertuig vanaf de „Hoogstraat" kwam aan
rijden, ter hoogte van de Korte Dam uit
wijken voor een rijtuig. Bij deze beweging
kwam het paard te vallen. Na door den voer
man in het rechte spoor te zijn terug ge
bracht, begon het verschrikte dier te steige
ren met het noodlottige gevolg dat het dier
met den kop en de beide voorpooten te
recht kwam in de winkelkast van de firma
Joz. J. M. Engering naast het lokaal van
de Spaarbank. De verwoesting daar door
het paard teweeg gebracht was ontzettend;
hoe meer het dier werkte, om zich uit zijn
lastige positie te bevrijden, des te verder
brak de groote spiegelruit af, terwijl kistjes
sigaren van de fijnste soort en andere za
ken, die bij het winkelraam waren uitge
stald, in een oogwenk onder de hoeven van
het paard als gras vertreden waren. Eerst
nadat men het paard uit den wagen had
gespannen, gelukte het het razende beest,
dat inmiddels ernstig door de glasscherven
verwond was, uit zijn enge gevangenis te
bevrijden. De schade door, den winkelier,
behalve het verlies van zijn spiegelruit ge
leden, wordt op 70 begroot, terwijl de
voerman waarschijnlijk het verlies van een
best paard, eerst onlangs door hem aange
kocht, zal hebben te betreuren.

Vóór 25 jaar
Wij lezen in de Nieuwe Schied. Courant
van 12 Juni 1913:

Zondag 15 Juni a.s. hoopt de heer C. C.
Steens den dag te herdenken, waarop hij
gedurende 25 jaar van het koorgezelschao
„Lof en Stichting" der St. Janskerk aan de
Lange Haven, deel uitmaakt. De Hoogmis
te half elf, zal dan ter zijner intentie wor
den opgedragen.

Havenparochie.

Zondag na 't Lof ontspanningsbijeenkomst
van St. Bavo- en Aloysiusban.

Maandag 7,308 uur godsdienstles voor
St. Thomas en aspirantenban; 89 uur Ban-
uur.

Dinsdag 7,308 uur godsdienstles voor St.
Bavo- en Aloysiusban; 89 uur banuur.

Woensdag 7.45 Jongenscongregatie.

Donderdag St. Thomas en aspirantenban,
indien 't weer 't toelaat naar buiten.

Vrijdag St. Bavo- en Aloysiusban. Als
boven.

Uitslagen.

P.W.F.S.V. 1—5; VVR 1—Hercules 1
Z—2; Steeds Hooger 1NOVI 1 00, Zwalu
wen 1—WF 6—1; DVO 1—HVO 2 3—2,
RSV—BZS 1—3 DRZRorfii 3—2, St. Hoo
ger 3—St. Hooger 2 1—3, Zwaluwen 2—
HVO 3 3—4, NFC 2—Hercules 2 1—2; Zwa
luwen 3—VVR 2, uitgest.; Kethel—NFC 1
0—6.

GEBOREN: Cckrnelis H. en Pieter, zoons
van C. H. van Gerven en A. Noordzij, Zalm
straat 15 Hendrika F., dochter van J. W.
Houtbraken en H. F. Scharloo, Rozenburg-
schestraat 7 Catharina M. H., dochter van
H. L. Schouten en M. T. J. Heijdeman, Dirk
van Wassenaarstraat 17.

OVERLEDEN: W Schrumpf, 13 jaar, Nas-
saulaan 75 D. Vis, 58 jaar, wed. van K.
de Bruin, Nieuwe Haven 71.

De op Dinsdagavond vastgestelde voetbal
wedstrijd K.J.M.V.—Excelsior kan wegens
het niet beschikbaar zijn van een terrein
niet door gaan.

I

KERKBERICHT

Zondag 12 Juni 7,30 Philip van Wisse en
Cornelia Ham; 10.10 géestel. en tijd. welzijn
parochië.',

Maandag 7 uur zeereerw. pastoor W. H.
de Groot; 8: uur Arn. van Puffelen.

Dinsdag 7 uur zek. intentie; 8 uur Barb.
Hofstedeke Leede, lid St. Lid.ver.

Woensdag 7 uur Leonard Vaarting; 8 uur
gez. Requiem jrgt. Petrus van Leeuwen.

Donderdag 7 uur overl. fam. (O); 7.45
lev. leden Lev. Rozenkrans.

Vrijdag 7 uur maandd. Willem Olsthoorn
en Jacoba Roeling; 8 uur Maria Elis. Olst
hoornHeinsbroek.

Zaterdag 7 uur Leon. Kerklaan; 8 uur
meest verl. zielen (bus).

Zondag 19 Juni 7,30 jrgt. Corn. Lans
bergen. 10,10 Adr. Peters, lid St. Radboud-
vereeniging.

Heden feest van de H. Drieëenheid, collecte
voor de armen der parochie, bijzonder aan
bevolen; 7 uur lof.

Maandag 7,30 congregatie jongens.

Dinsdag 7,30 congregatie jonge mannen.

Woensdag 8 uur gez. Requiem.

Donderdag feest van het H. Sacrament,
dag van devotie, ten 7.45 gez. H. Mis en
's avonds 7 uur lof ter eere van het H. Sa
crament.

Vrijdagavond 7 uur Lof ter eere van H.
Hart.

Zaterdag 45 en 68 uur biechthooren.

Zondag 19 Juni onder het Octaaf, algem.
H. Communie voor de heele parochie.

Heden na elke H. Mis zitting in het Ver-
eenigingsgebouw ter betaling van de op 2e
Pinksterdag gekochte en gehuurde plaatsen.

Vrijdagavond na het lof gelieven de zela-
tricen van het H. Hartfonds de offertjes aan
de pastorie af te dragen.

DE RA'ADSVACATURE.

De heer J. J. J- van de Water, die door
het centraal stembureau als opvolger op de
R. K. lijst in de vacature Peters tot raadslid
zal worden benoemd, heeft medegedeeld deze
benoeming te zullen aanvaarden.

Als een bijzonderheid vermelden wij, dat
door deze benoeming binnen één jaar het
vierde nieuwe raadslid zal worden ge
ïnstalleerd.

CONCERT.

Hedenavond om acht uur zal de muziek-
vereeniging Kunst en Vriendschap een con
cert geven op het Dorpsplein.

SCHOUW

Woensdag 15 Juni a.s. zal in den Harg-
polder de iaarlijksche voorjaarschouw ge
dreven worden. Om beboeting te voorkomen
worden ingelanden herinnerd aan de hierop
betrekking hebbende artikelen in de keur

De heerJ J. J- van de Water, die door

Pionierswerk van de „Curagao".

Ei EN aardige prioriteitskwestie is
aanleiding geworden tot het
organiseeren van een speciale ten
toonstelling in het Museum voor Land
en Volkenkunde en Martiem Museum
„Prins Hendrik" aan de Willemskade,
betrekking hebbende op het eerste
Nederlandsche stoomschip, dat den
Atlantischen Oceaan overstak, n.l. de
raderboot „Curagao".

In Londen wordt n.l. thans eveneens een
expositie gehouden, geheel gewijd aan de
transatlantische stoomvaart van de laatste
honderd jaar. Daarbij wordt de reis van het
Engelsche s.s. „Sirius", dat in 1838, dus pre
cies een eeuw geleden, van Cork naar New-
York voer, als het beginpunt van de trans
atlantische stoomvaart genomen.
In ingezonden stukken in de „Times" is

Reel. 2519—5 36

Recl.607S 15

DE NIEUWSTE PATRONEN

Hoogstraat - Wilhelminaplein - Rembrandtlaan

RecL 8891S

ZUIVERAARS

Specialiteit in het verdelgen van

Niets bèhoeft ontruimd te worden.

evenwel terecht op de tocht van de „Cura
gao" in 1827 gewezen, terwijl zelfs nog voor
andere schepen de eer wordt opgeëischt,
reeds vóór 1838 met stoomvermogen den
transatlantischen tocht te hebben gemaakt.

In ieder geval staat vast, dat de pioniers-
tocht van de „Curagao" reeds elf jaar vroe
ger dan die van de „Sirius" plaats vond en
dat de „Curagao" het eerste Nederlandsche
stoomschip is geweest, dat den Atlantischen
Oceaan overstak.

Op 26 April 1827 vertrok het schip van
Hellevoetsluis en vier weken later, op 24
Mei, kwam het te Paramaribo aan. Via Cu
ragao, vanwaar het schip 6 Juli vertrok, werd
de terugreis naar Nederland aanvaard. Op 4
Augustus kwam het schip hier weer te Helle
voetsluis aan. Op den romantischen tocht,
waarvan wij ons in dezen tijd de moeilijk
heden nauwelijks kunnen voorstellen, stond
het schip onder leiding van den luit. ter zee
le klasse J. W. Moll. De „Curagao" was 438
Engelsche ton groot, mat 134 voet, was ge
tuigd met drie schoenermasten en gewapend
met twee caro'nades (scheepskanonnen). De
bemanning bestond uit 42 koppen. Het schip
vervoerde mail- en ministerieele dépéches
en andere waardevolle zaken naar onze ko
loniën in West-Indië. Op de heen- en terug
reis gingen ook reeds enkele passagiers mee.

Oorspronkelijk heette het schip „Calpe".
Het was namelijk in Engeland gebouwd, door
de fa. Duke te Dover. Reeds vóór het even
wel afgebouwd was, werd het door onze
Marine aangekocht en herdoopt in „Cura
gao". (De acte van verkoop en overdracht
is eveneens tentoongesteld). Na dezen
eersten, moedigen en glorieusen tocht,
heeft de „Curagao" nog een paar reizen naar
West-Indië gemaakt. Daarna, in den tijd van
de afscheiding van België en Nederland, is

TOEN "itg WEEK. °jU!>ELNNfS~
KWAM WÊCVLUuriT-UE 2a&
ik. 1 m de GAuwre £at

TAPPER O NEE MAN .9. fR, ®.E-

TAPPER O NEE MAN BE-

WUSTEtoob narH,81"

•f*' Y£qowBN EN Was f

HAD CLARK ONT
DEKT r*p-
PER. VOOR MUR-
DOC.K MOEST
doodgaan.

jft.fAAAR. DAT HfNOERT
NTET, "WANT CLAR.K:

iS TOCH AC V/iT OEN
WEG -GERUlKVD .1.0 EN
JULUE HEr HUISJE.
YAM MUR.OOC.K HE666M
OPGEBLAZEN.

WAT VERTEL J E
DAA\ Kcüssl BEN
JE ÜE TWE.E FLESCH-

jEe. met Macha"

s/eR.<3ir, YJE.LKE t'N
DE HAK VA N JE
LAARS -Z-ATEN
KW jr GERAAKT

ALS KAPlTEiN CLArUN
Vvï<sr DAT fre Hi ER
ITLOSS ACHTER
VOLGDE He

WAT IS PAr.H'J

WA
GAAT

j ou dat

AA N

(V0RTON?

COPyVCHT

OW MUWfcl

llliuillillf

«!llllli!llllllll.l .1'II I I I I III I lllllll 111 llllllll'l I

lllill!ll!!lllli!IHII!

I I

I I I I I I I I I I I I I I

de „Curagao" een tijdlang op de Schelde ge-
stationneerd geweest. Later heeft het schip
weer dienst gedaan in de West-Indische wa
teren. In 1850 is het gesloopt.

Het is niet ondienstig, dat in Nederland
weer eens de aandacht wordt gevestigd op
deze feiten. Een autoriteit als de heer J." W.
van Nouhuys, die een speciale studie van dit
onderwerp heeft gemaakt, noemt de „Cu
ragao" „het eerste als werkelijk stoomschip
uitgeruste en als zoodanig bevaren schip,
dat de reis maakte heen en weer over den
Atlantischen Oceaan, als inleiding boven
dien van een geregelde stoomvaart- en mail
verbinding tusschen Europa en Amerika.

De oude schepriem teruggekeerd

De heer Van Nouhuys, die het eerste
scheepsjournaal van de „Curagao" in een
deel van de Linschotenvereeniging weer heeft
uitgegeven, schrijft in zijn voorbericht tot
deze uitgave nog:

„Aan het tijdperk, waarin het zich snel
ontwikkelende, uit handelsoogpunt renda
bele Stoomvaartverkeer over den Atlanti
schen Oceaan, krachtig is gaan grijpen in de
economische en cultuurgeschiedenis der
menschheid, een tijdperk, dat op zijn vroegst
begint met het jaar 1838, ging een korte
phase vooraf, die op zich zelf een overgang
vormt van aanmerkelijke historische betee-
kenis, niet het minst op 't gebied van de
techniek der zeevaart: de aloude schepriem,
opgetelde eeuwen geleden door de ontwik
keling van het zeilvermogen weggevaagd van
de baren der wereldzee, opnieuw terugge
keerd naar in machtiger vorm, nu mecha
nisch bewogen door het stoomwerktuig, zich
gereed makend om de heerschappij ter zee
over te nemen van lucht- en zeilvlak, zij het
dan niet voor den verderen levensduur van
het menschdom".

In deze ontwikkeling beteekent de tocht
van de „Curagao" een belangrijke gebeurte
nis. (Er moge hier nog aan herinnerd wor
den, dat Koning Willem een belangrijke stoot
gaf tot dezen tocht). Deze tocht geschiedde
elf jaar vóór de Engelsche stoomschepen
„Sirius" en „Great Western" naar Amerika
voeren en daarmede een geregelde stoom
vaartverbinding op Amerika inleidden.

Op de tentoonstelling zijn verschillende
gegevens, die op de „Curagao" betrekking
hebben, aanwezig. Zoo is er nog een onvol
tooid model van deze raderboot (om naast
dit begin van het Ned. Transatlantische ver
keer het laatste punt in de ontwikkeling te
laten zien, is tevens een model van de
„Nieuw Amsterdam" geplaatst). Verder zijn
de bouwteekeningen en het schegbeeld van
de „Curagao" tentoongesteld, terwijl ook aan
wezig is een afbeelding, waarop het schip
voorkomt, de haven van Rotterdam binnen
komend. Het Rijksarchief heeft voor deze
tentoonstelling het oorspronkelijke scheeps
journaal van de „Curagao" en de acte van
overdracht en verkoop van het schip (toen
het van Engeland naar onze Marine over
ging) beschikbaar gesteld.

Verder zijn nog tentoongesteld een paar
modellen van raderbooten uit den eersten
tijd van de stoomvaart: van de „Cornet", het
eerste passagiersstoomschip, dat in Europa
gebouwd werd, in 1812, door John Wood en
Co. Glasgow; van de „Pelikaan" en van de
„Dordrecht"; van de „Leerdam", den eersten
in Nederland gebouwden Oceaanstoomer en
voorts een drietal afbeeldingen van Engel
sche stoomschepen uit het begin van het
transatlantische stoomvaartverkeer, n.l. van
de „Sirius", de „Great Western" en de
„Great Eastern".

De raderboot „Sirius" maakte in 1838 (van
4 tot 22 April) een tocht van Cork naar
New-York, waarbij zij voortdurend van
stoomvermogen gebruik maakte. Hiermee
was het begin van een geregelde stoomvaart
verbinding tusschen Engeland en Amerika
gemaakt. De „Sirius" was slechts 703 ton
groot. De „Great Western" voer op 7 April
1838 van Bristol, drie dagen later dan de
„Sirius" en arriveerde in New-York op 23
April, slechts enkele uren later dan de
„Sirius". De reis duurde dus 15 dagen.

Met belangstelling mag nu het resultaat
van de verdere onderzoekingen worden tege
moet gezien. Welk schip het ook geweest
moge zijn, dat met stoomkracht de eerste
Oceaanreis maakte, in ieder geval niet de
„Sirius", zooals de Londensche tentoonstel-
lingsbestuurderen meenen, doch zeer ver
moedelijk onze Nederlandsche raderboot
„Curagao".

Mede in verband met deze kwestie is een
bezoek aan het „Prins Hendrik"-museum op
de Willemskade, waar een speciale „Curagao-
tentoonstelling" is ingericht, zeker de moeita
waard.