Het optreden van kinderverlamming.
CENTRAAL TOONEEL.
hoe de genezing
GESCHIEDT.
ingezonden.
VRIJDAG 28 OCTOBER 1938
„EX ORIENTE LUX".
Oceaanreuzen in de oudheid.
KON. TAPIJTFABRIEKEN.
Onveranderde dividenden
voorgesteld.
DE NIEUWE BEURS.
Eerste 12.500 ronde glastegels voor
de beurszaal-kap aangekomen.
AANVARING OP DE NIEUWE MAAS.
NEDERLANDSCHE DAMBOND.
BURGERLIJKE STAND.
RESIDENTIEORKEST TE R'DAM.
Francescatti speelt het viool-concert
van Paganini.
JUBILEUM DR. G. P. FRETS.
Het droomschip.
Ve LUSTRUM VAN ROTTERDAMSCH
STUDENTEN CORPS.
HOOGER ONDERWIJS.
JUBILE.
Voordracht van dr. P. H. Kramer
over de poliomyelitis.
HEILGYMNASTIEK EN MASSAGE.
DE OUD-HOLLANDSCHE FEESTWEEK
Op de oud-Hollandsche feestweek in de St.
rotterdamsch KANTOOR-
SCHAAKTORNOOI.
STUDIO-CONCERT.
verkeersongevallen.
AUTOMATISCHE LUCHT-
VERSCHAFFING.
GEEN KERSTVEETENTOONSTELLING
PROTEST ZONDER DADEN
Voor den Studiekring „Rotterdam en
Omstreken" van het Vooraziatisch Egyp
tisch gezelschap „Ex Oriente Lux" heelt
Capt. J. Oderwald F. R. S. A. te Amster
dam, oud-gezagvoerder der Maatschappij
„Zeeland" in de gemeente-bibliotheek gis
teravond een lezing met lichtbeelden gehou
den over: „Oceaanreuzen in de Oudheid".
Bij de bewondering van onze moderne
reuzenschepen past eenige bescheidenheid,
omdat ook de ouden reeds zooveel op dat
gebied gepresteerd hebben.
Spreker wilde in hoofdzaak twee sche
pen behandelen, nl. de „Thalamègos" van
Ptolemaeus en de „Syracusia" van Hieron,
beide schepen van ongeveer 200 voor Chr.
Caspari en Koster hebben deze schepen uit
voerig besproken.
Opmerking verdient, dat de „Thalemè-
gos" eigenlijk een voortzetting is van de ge
bruikelijke plezierjachten, waarvan wij
reeds 3000 jaar voor Chr hooren die toen
reeds belangrijke afmetingen moeten heb
ben gehad. De inrichting van het mail-
vracht- en passagiersschip „Syracusia" is
even weelderig geweest als die van de he-
dendaagsche Oceaanreuzen.
Bij de jongere zeelieden dringt dat niet
zoo door. Zij zijn gewoon te rekenen in af
metingen van Nieuw-Amsterdams, Johan v.
Oldenbarneveldt's en Oranje's, maar de
ouderen, die nog met scheepjes van onge
veer 50 meter lengte naar Oost en West
voeren, kunnen zich moeilijker voorstellen,
hoe een dergelijk groot en perfect te noe
men schip in die dagen kon bestaan, aan
gezien zij, 2000 jaar later, in veel bekrom-
pener omstandigheden over zee voeren. Het
schijnt ongelooflijk, dat er in die dagen
schrijvers bestonden, die zulke berichten
maar uit den duim zogen.
En hiermede komen wij op de bewijzen,
die de archaeologie ons in de laatste jaren
op dat gebied gegeven heeft. De schepen
van Caligula zijn monumenten, die licht
werpen op den scheepsbouw der Grieken en
Romeinen, en de waarde der uit het Nemi-
meer opgehaalde schepen rechtvaardigt in
alle opzichten de kosten en moeite, die de
Italiaansche archaeologen aan het voor den
dag brengen ten koste hebben gelegd.
Van de techniek der Grieksche en Ro-
meinsche zeevaart moet wel veel verloren
zijn gegaan, in volgende eeuwen, indien wij
daar in het Nesmi-meer een anker vinden
van een model, dat eerst in het midden der
vorige eeuw „opnieuw" in Engeland werd
uitgevonden.
De studie van dit onderwerp is ook van
belang voor de studie van de geschiedenis
van ons vaderland. „De Batavieren kwa-
Naar wij vernemen, zal de directie van de
Kon. Ver. Tapijtfabrieken op de a.s. vergade
ring van aandeelhouders een voorstel doen tot
een dividenduitkeering op de pref. aandeelen
van 6 pCt. (onv.) en op de gewone aandeelen
van 5 pCt .(onv.)
men in uitgeholde boomstammen in ons
land", is de algemeen verbreide leer en
daarmede acht men de scheepvaart van on
ze voorouders uit die dagen behandeld. Ge
heel ten onrechte, want er zijn talrijke be
wijzen van een belangrijk verkeer via Rijn
en Schelde op Engeland, hetgeen het be
staan van een goede scheepvaart en scheeps
bouw insluit. Een aardig voorbeeld daarvan
is hetgeen ons over een zekeren Carausius
wordt medegedeeld, een zeeman, zeer waar
schijnlijk een ronde Zeeuwsche jongen als
Michiel de Ruyter, uit de derde eeuw na
Chr. Ook het feit, dat Caesar melding maakt
van het gebruik van ankerkettingen in
plaats van touwenkabels in onze streken, is
zeer merkwaardig.
Ook hier is de archaeologie bezig ons in
het goede spoor te leiden. Zoo b.v. de be
langrijke vondst bij graafwerk te Utrecht
eenige jaren geleden, nl. het voor den dag
brengen van een vaartuig, meer bekend on
der den naam „Utrechtsche schuit". Dank
zij de uitstekende restauratie, staat dit
vaartuig nu in het Centraal Museum te
Utrecht voor studie gereed en is ons land
een vondst rijker geworden, die licht werpt
op den scheepsbouw van onze voorouders
van het begin onzer jaartelling.
Dr. F. Kossmann, de gemeentel-biblio
thecaris, leidde den spreker in en sprak aan
het einde een dankwoord voor de belang
wekkende causerie.
Uit Sudeten-Duitschland zijn de eerste
12.500 ronde glastegels aangekomen, bestemd
voor de beurszaal-kap van de nieuwe Koop.
mansbeurs te dezer stede. Een aantal Sude-
ten-Duitsche meisjes zijn nu bezig op het
werkterrein van den Beursbouw een zonlicht
diffuseerend vlies van gesponnen glas, dat
tusschen twee glazen schijven zit, in deze
tegels te plakken.
Een enorm werk, dat met groote nauwkeu
righeid moet worden uitgevoerd.
Geen persoonlijke ongelukken.
Op de Nieuwe Maas is het motorvracht
schip Walcheren 2, schipper W. Vermeulen
uit Middelburg, in botsing gekomen met de
Matallicus 1, schipper G. Brendel uit Rot
terdam, doordat men elkaar aart boord van
de schepen verkeerd begreep. De Walche
ren 2 kreeg een gat aan stuurboord, waardoor
het schip water maakte. De motorsleepboot
Merel, kapitein W. Ruitenberg, heeft het
scheepje op sleeptouw genomen en bij de
Waalhaven aan den grond gezet. De Metalli-
cus had averij aan den voorsteven en is naar
de Merwehaven doorgevaren. Persoonlijke
ongelukken zijn niet gebeurd.
Dinsdag vond te Rotterdam de ontmoeting Het
Westen-Constant B plaats, welke wedstrijd een
grooten uitslag met zich bracht en welken wij
hier laten volgen:
Het Westen—Constant. B.
J. BullerE. la R/omdelle 0
K. F. de HaanL. van Bergen 11
J. J. de BruynJ. v. d. Doe 02
H. D. VerschoorW. Roozenburg 02
A. Augustijn—J. Verburg 0—2
C. van DijkeJ. Möllenkamp 11
D. Wie^iaJ. Coster 02
J. H. AnsemsW. Kans 0 2
A. Doom—J. Blesgraaff 1—1
J. de KorteJ. Molmans 02
Totaal 3 17
Voor de hoofdklasse competitie, district Rot
terdam won Dordrecht met 126 van Semper
Aangiften van 27 October 1838.
BEVALLEN: M. C. Doof geb. Janzee d. M.
H. de Lange geb. Dols z. K. W. E. v. d. Werf
geb. Veer z. M. Meijer geb. Vermaas d. C.
A. P. Verloop geb. Vellekoop d. M. C. v. 2wam
geb. Rond z. J. 71iasar geb. v d. Wilt z.
C. P. Scheffer geb.*Verbeet z. L. J. v. Wijk
geb. Plena z. C. H. Seip geb. Degeling z.
C. M. v. Harrewljen geb. Twigt d. H. M. E.
R. de Hollander geb. Hossel z. A. Horstman
5 eb. v. Krimpen z. T. Nobel geb. Kreft d.
Versteeg geb. Schorel z. W. J. v. Soerland
geb. v. d. Hurk d. M. Emans geb. Rietveld
f. A. M. L. Nut) geb. Bergsehneider z. E.
de Jager geb. Burger d. H. Delwel geb. Sol z.
M. SC. Slemann geb. Brandwijk d. M. M.
Sanders geb. Lammers z. H. Groeneveld geb.
Madera z. J. Rook geb. Barth d. G. Schijf
geb. Fischer d. R. Dijkstra geb. Hogeterp
d. W. Lagendijk geb. Lindenburg d. C. Mol
geb V Es d. M. J. V. Waardenberg geb. d.
Ouden d. A. M. P. Bakker geb. Faymans d.
G. G. Teeuwen geb. Zwijnenburg z. C. J.
gehlmeier geb. Böhm z.
ONDERTROUWD: H. Verschoor jm. 25 j. en
A. C. v. d. Klooster jd. 20 j., Aelbrechtstraat 21a
G, G. P. Minoggio jm. 27 j. en C. P. Trouw
borst ges 80 j., Zwaerdecroonstraat 28b A
Bakker jm 25 j. en C. Postema jd. 20 j.. Oranje-
boomstraat 365a D. v. Bennekum jm. 30 j. en
Th. M. Blokland jd. 26 j., Oppert 22b M. Bode
Jm 28 j. en E. v. d. Tol jd. 23 j., Hrlledijk 173a
'r. A. Bijleveld jm. 25 j. en A. Sluimer jd.
26 J De Vliegerstraat 59a J. Cornelisse jm.
22 1 en A. v. d. Neut jd. 20 j., Maaskade 22a
J. Deijl jm. 22 j. en J. M. Dollee jd. 21 j.,
Geuzenlaan 8a M. H. v. Dlest jm. 24 j. en A.
A. Buitendijk jd. 28 j., Zinkerweg 28b J. Doense
wedr. 42 j. en J. E. v. Eijk ges. 44 j., St. Maria-
etraat 77b J. J. V. Dijk jm. 22 j. en P. Zuid-
meer Jd. 16 j.. Spanjaardstraat 31a J. Ende-
veld jm. 26 j. en A. C. de Bruyn jd. 23 j., Over-
ijselschestraat 100a A. J. de Geus jm. 26 j. en
J S. Duif jd. 25 j.. Putschelaan 8a M. Goos-
sens jm. 26 j. en J. F. v. Kuyk ges. 27 j„ Cris-
plinlaan 84b J. C. v. Haaren jm. 26 j. en A.
SÜ Bogaards jd. 26 j., Zoutziedersstraat 38b -
J. Hagen jm. 30 j. en M. C. v. d. Linde jd 21
•f., Breede HUledijk 251c W. M. ter Heege jm.
62 j. en P. Mens wed. 49 j., Josephlaan 4b C.
Hendriks jm. 23 j. en J. Netten jd. 26 j., w.w.
.Schiedam 19", Nieuw-Terbregscheweg H.
Janssen jm. 26 j. en J. Bodbijl jd. 23 J„ Johan
Idastraat 33 J. B. Janssen jm. 29 J- en E.
van Belle jd. 21 j„ Hooglandstraat 132b J.
Jonker jm. 23 j. en P. Vreugdenhil jd. 26 Am
sterdam J. M. Klippel jm. 26 j. en A. Lager-
waard jd. 28 j., Schooterboschstraat 95a
Lambaart jm. 17 j. en M. A. de Ruiter jd. 16 j.,
Breedestraat 39a C. van Leeuwen jm. 2b
en M Blonk jd. 23 j., Boezemstraat 29b J.
van Leeuwen wedr. 44 j. en J. v. d. Schore jd.
35 j Overtjselschestraat 122 L. J. van Loon
Jm 22 j. en A. M. Mom jd. 18 j., Slagbekstraat
P. H. Mourik jm. 26 j. en K. K. Groene-
wegen van der Weiden jd. 27 j., Wïlgenweerd 35
H Prudhomme van Reine jm. 27 j. en M.
Bruinzeel jd. 25 J., Bergstraat 33a L Smol Jm.
27 1 en S E. v. d. Wedden jd. 23 J., Veemarkt-
straat 10a Th. Visser ges. 57 j. en S. J. Geen-
sen wed. 59 j., Warmoeziersstraat 77/1 S. Zoe-
temeljer jm. 34 j. en A. v. Munster jd. 25 j.,
Brielle AH. Broere jm. 27 j. en W. Schipper
Jd 27 j., Dunantstraat 25b E. Herkhof Jm. 27
j en F. H. Blaak jd. 28 j., Oranjeboomstraat
166a - G. Boer wedr. 50 j. en L. Groeneveld jd.
37 j. Bree 118 H. N. v. d. Bosch jm 26 J. en
A J Stolk id. 26 i., Lange Warande o4c P.
Groene wegen jm. 24 j. en F. W.
24 j., Kerkhoflaan 52 H. den Hartog jm. 23 j.
en A P. Schepers jd. 25 J.f Willemstad (Cura-
gao) - J. O. M. Kila jm. 29 jen F- de Bruin jd
25 j., Cchepenstraat 33b T. de Korte Jm. 24
j en C. W. Lambillion Jd. 18 j.. Wapenstraat
23b L. Neijhoft jm. 24 j. en R. C. Raayma.-
kers Jd. 24 j., IJsselmonde H. Palms jm. 31 J.
en C. Klip jd. 30 j., Boezemsingel 134b M. Th.
F. Peskens jm. 26 j. en J. Noorlander Jd. 23 J.,
iVestastraat 19 M. Plaisier jm. 22 j. en L. V.
Ouden jd. 23 j., Paarlstraat 44b W. de Ruiter
lm. 21 j. en J. C. Bak jd. 21 Spanjaardstraat
112b C. A. de Rljcke jm. 24 j. en M. C. Linde
man Jd. 24 Justus van Effenstraat 107 D.
H. Schaap jm. 22 j. en U. v. Belle jd. 22 j.,
Meubelstraat 27a A. Scholsz jm. 27 J. en N.
V. Dipten jd. 24 j., Speelmandwarsstraat 17b
G. C. van der Sman Jm. 24 j. en J. G. M. van
•Rijn Jd 19 Afrikaanderplein 14b O. C. G.
Smelt jm. 24 j. en K. Spindler jd. 23 j., Matbe-
nesserweg 110a G. W. C. Stevens jm. 24 j. en
W G. de Bruin jd. 22 j., Vlietlaan 18a J. A.
Stlpsen jm. 26 j. en G. Eikerbout jd. 26 j„ Span
jaardstraat 15e P. Terhoeve jm. 21 j. en B.
Ouwens jd. 16 j., Slaghekstraat 13a F. J. Tim
mermans jm. 24 j. en.C. H. van Gent jd. 30 j.,
Oostmaasatraat 105a JUllersma jm. 31 J.
en A. Breedveld jd. 24 j., Bergweg "IBb H.
C. van Veen jm. 24 j. en E. Tobeck 3d. 20 j.,
Delft A. C. Verheijen jm. 25 j. en W. Konijn
id 26 j., Feijenoordstraat 15a J. H. Verhoe
ven jm. 27 j. en A. J. Dekker jd. 21 j., Pen-
drechtstraat 42a W. F. Vervoorn jm. 28 j. en
N. Akkerman jd. 28 j.. Putschelaan 173b E. H.
J v. Vliet jm 26 j. en L. Eibers jd. 21 j., West-
duelstraAt 45b J. A. van Vliet jm. 28 j. en C.
B Hoornweg jd. 30 j., Heer Kerstantstraat 55
N. A. Weatdijk jm. 28 j. en W. E. v. Alphen
jd. 23 j., Binnenwe 5b J. W. H. v. Wijenhoven
1m 26 j. en A. M. Verschuren jd. 26 j., Boom-
gaardstraat 106a C. Zwetheul jm. 27 J. en 8.
Volaart Jd. 28 j., Spanjaardstraat 118a M. Blom
jm. 26 j. en M. H. v. d. Berg jd. 25 j., Bonaven-
turastraat 65a J. Hanf Jm. 34 J. en E. M, Jans
sen jd. 29 j., Jacob Catsstraat 141a M. C. A.
Hessels jm. 23 J. en C. de Graaff jd. 22 j., Pang-
kalan (Brandan) A. A. v. Kluiven jm. 21 j.
en W. L. v. d. Jagt jd. 22 J., Nozemanstraat 24b.
GEHUWD: M. H. van der Hoeven jm. 26 j. en
L. M. de Ruiter jd. 23 j. D. E. de Zanger jm.
34 j. en J. Evertse jd. 27 j. J. Braakman jm.
28 j. en H. Enter Jd. 29 j.
OVERLEDEN: M. C. Kip wede. v. B. v.
Buuren 79 j. C. J. Wielard m. van A. G. Rogge
veen 62 j. W. v. Kints wede. v. L. Knop 79 j»
L. C. Schröder wede. v. J. J. de Haan 54 j.
G. Btolk wedr. van G. J. Hakbijl 72 J. H.
Meinstra m. van M. Zeventergen 43 J. G. D.
de Melj wedr. van A. Verhagen 91 j. J. Been
ohgeh. m. 26 j. H. P. H. Blom m. van M.
Lagerwaard 56 J. W. Bakker m. van J. Teeuw
74 j, h. A. M. Verkade m. van P. Bierling
59 1, j. p. Visser m. van A. Kievits 65 j. C.
H. de Vries z. 4 d. W. G. Duisken wedr. van
J v. Putten 71 J. H. A. Breedveld vr. van P. P.
B. Visser 48 J. G. M. Schollaart vr. van D. van
Bergen 61 j. E. v. d. Bos wede. van A. Bree-
straat 55 J. D. J. K. v. Gelderen wedr. v. E.
v. Dorp 66 j. N. S. Barendregt vr. van A. H.
Maas 49 J. L. Salomon vr. van D. Bazel 57
j. J. T. M. Jaspers d. 22 d. A. C. v. Duiven-
bode vr. van J. J. Groeneveld 52 j. J. Verschoor
m. van E. Mus 63 J. H Specht gesch. vr. J.
Ooster 46 J.
Tusschen het symphonlsch gedicht „De
Moldau" van Smetana en de vierde sympho
nic van Brahms was Paganini's vioolconcert
zoo iets als „een kat in een vreemd pakhuis".
Nu we dit vioolconcert weer eens gehoord
hebben in de allerbeste reproductie welke
men zich denken kan, hebben we ons op
nieuw afgevraagd of deze Paganini-composi-
tie eigenlijk nog wel tot een muzikale
kunstprestatie kan gerekend worden. We
meenen van niet en zouden het liever ken
merken als meer of minder bombast. Muziek
moet, wil het in de diepe beteekenis van het
woord waarlijk muziek zijn, den hoorder
genot verschaffen: „avant tout, faire plaisir"
zooals Debussy schreef. En dan genot in den
zin van geestelijke genieting, innerlijke
ontroering en geen muzikale acrobatiek,
geen excentrieke virtuositeit zonder geest,
geen louter klanken-expositie, waarbij de
techniek als vooropgezette bedoeling, domi
neert. En dit laatste is bij dit Paganini-
concert overheerschend. Behalve de bekende
gevoelige melodie in het eerste deel, en
eenige lyrische cantilenen in het adagio is
verder de geheele vioolpartij een opeenvol
ging van enkel virtuosebravour, met een
goedkoope en weinigbeteekenende orkest
begeleiding. Muziek welke psychisch geen
of bitter weinig indruk maakt.
Francescatti heeft met een warmen toon
en een phenomenale techniek de razend-
moeilijke vioolpartij gespeeld, op een wijze
welke niet den minsten indruk geeft van
inspanning en toch moet dit spel van den
violist physiek het allerzwaarste eischen.
Al is de bewondering voor de compositie
zelf, dan heel gering, groot is ze voor zulk
feilloos vioolspel. Het succes van den solist
was uitbundig.
Het orkest speelde de beide bovengenoem-
de orkestwerken met groote toewijding en
warm sentiment onder leiding van dirigent
Szell, die het ensemble krachtig beheerscht
en het ook inspireert tot volle krachtsont
plooiing; die nauwkeurig detailleert zonder
ooit de groote, bindende lijnen los te laten
G.
1 November a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat dr. G. P. Frets als geneesheer aan
de psychiatrische inrichting Maasoord te
Foortugaal werd verbonden. Dr. Frets is in
den lande en ook in,het buitenland bekend
als een eerste deskundige op het gebied van
het erfelijkheidsonderzoek bij den mensch.
Vele verhandelingen op dit gebied zijn van
zijn hand verschenen. Jarenlang is hij voor
zitter geweest van de Nederlandsche Euge
netische Federatie, waarvan hij thans 'nog
lid is. Hij is vice-president van de Interna
tionale Federatie van Eugenetische Organi
saties. Verder is hij secretaris-penning
meester van het Nederlandsch comité voor
wetenschappelijke studie van 't Bevolkings
vraagstuk. In de geheelonthoudersorganisa
tie is hij geen onbekende. Menig weten
schappelijk artikel op dit gebied is door hem
gepubliceerd.
Er heeft zich een huldigingscomité ge
vormd, bestaande uit de heeren prof. dr. C.
U. Ariens Kapper, voorzitter, mevrouw dr.
A. van Borkfeltkamp, dr. H. J. T. Bijlmer,
prof. dr. J. A. Honig, prof. dr. H. W. Met
horst, dr. P. J. Waardenburg en dr. J. San-
ders, secretaris. Dinsdag a.s. om half één
des middags zal dr. Frets gelegenheid ge
ven hem geluk te wenschen in de bovenzaal
van restaurant Tivoli, Coolsingel, alhier
Tevens zal het comité dan het huldeblijk
aanbieden. Daarna zal men zich vereenigen
aan een gemeenschappelijke lunch.
Dit ranke vaartuig, dat op de grenslijn
tusschen werkelijkheid en fantasie schijnt te
koersen, geheel naar de intenties van zijn
bouwmeester Marcel Achard, wiens voor
liefde voor de onwerkelijke werkelijkheid
en de werkelijke onwerkelijkheid bekend is,
liep reeds begin Maart van dit jaar te Am
sterdam van stapel. Maar sinds het zee koos
zagen wij het in de Rotterdamsche wateren
nog niet binnenvallen. Van de gelegenheid
om het te „bekijken", nu het gisteravond
onverwacht in de binnenhaven der Volks
universiteit bleek gemeerd te liggen, hebben
we dus een gretig gebruik gemaakt.
Oorspronkelijk heet dit tooneelspel „La
Corsaire", de Fransche benaming voor kaper
schip in dit geval een weliswaar uit de 18e
eeuw doch niettemin heel erg reeel. Toch
lijkt ons de Nederlandsche titel niet zoo
slecht gekozen, nu de dramatische hande
ling voor een goed deel verloopt in droom
sfeer en juist deze sfeer er het hoofdelement
van vormt, waarop wel even extra-nadruk
mag gelegd worden. Want er is helaas in djt
jongste product van Achard een en ander,
dat van bedoeld hoofdelement afleidt, aldus
den concentrischen vorm, waarom een too-
neelstuk nu eenmaal vraagt, min of meer
ontwrichtend en het vermoeden doet rijzen,
dat de auteur het materiaal voor de film en
dat voor het tooneel wat door elkander haal
de, nu hij ook als scenario.schrijver reeds
zijn krachten beproefde.
Trouwens dit „Droomschip" ontleende
zijn entourage geheel aan het filmbedrijf
en dat aan dit bedrijf als zoodanig niet
alleen eigenlijk te veel critlsche aandacht
wordt geschonken maar er ook een worp
naar gedaan wordt om zijn technische mo
gelijkheden te imiteeren, komt o.i. juist op
de debetzijde van den schrijver, die er zien
te weinig rekenschap van gaf, dat een poging
tot combinatie van de twee kunstvormen wel
altijd tot mislukking zal gedoemd zijn.
Het dramatisch conflict, waar het op aan
komt, speelt zich af tusschen het buitge
maakte blank-onschuldige meisje en den
kaper-kapitein, die voor haar op het eerste
gezicht in liefde ontvlamt, welke genegen
heid gaandeweg van tiaar kant wordt beant
woord, zoodat zij tenslotte, als de zeeroover
in handen van het gerecht valt en ter dood
veroordeeld wordt, met hem verkiest te
sterven om in het hiernamaals ook voor
altijd, naar zij meent, met hem vereenigd te
zijn.
Of liever, zoo is het film-conflict, waarbij
twee filrnspelers dag aan dag zijn betrokken,
maar dat over de grens van fantasie en
realiteit langzaam in hun eigen leven blijkt
over te gaan.
Achard heeft de sfeer dezer intrige weer
fijn geteekend en de beide vertolkers
vooral Rie Gilhuys, die het wisselend stem
mingsbeeld van de filmactrice, den held
harer droomen ontdekkend in de werkelijk
heid, met keurig genuanceerd spel volkomen
aannemelijk maakte hebben ons doen
gelooven in zijn meesterschap om aan het
in elkaar vloeien van illusie en realiteit op
dichterlijke wijzen vorm en gestalte te geven.
Joan Remmelts was haar partner in de rol
van zeeroover-filmacteur en had in eerst
genoemde kwaliteit wat steviger kunnen
zijn aangezet.
Een niet-arischen filmproducer wist Cees
Laseur (onlangs ten onrechte verdacht, of
liever met de gebruikelijke bombarie uit
gekreten, als „volksvreemde") verrassend
goed te treffen, terwijl Jan van Ees en Chris
Baay een kostelijk draaiboek-schrijvers-duo
vormden.
Van de vele kleinere rollen noemen we
nog: Ans Koppen Péronne Hosang, Sam de
Vries en Gerard Schild.
De scheepsdecors van Lucas Wensing vie
len zeer te loven.
Onder het overtalrijke publiek, dat den
Grooten Schouwburg geheel vulde, toonden
verschillenden niet steeds voldoende begrip
voor hetgeen hun werd voorgezet; er werd
althans herhaaldelijk zeer te onpas gelachen.
Aan waardeering ontbrak het intusschen
geenszins.
L. H.
ROTTERDAM, 27 October. Bevorderd tot ac
countant de heeren W. Bins, P. C. Vervloet; P.
Lingen en J. A. N. v. d. Brandhof.
Geslaagd voor het candidaats examen In de
economische wetenschappen mej. H. Bosman en
de heeren H. van Essen en W. A. Renardel de
Lavalette.
Gisteren herdacht de heer J. de Beer het
feit, dat hij voor 25 jaren in dienst trad bij
de firma Hulstkamp Zoon Molijn.
De jubilaris werd te zijnen huize gehul
digd door een der firmanten, waarbij hem
een cadeau onder couvert werd overhan
digd. Namens het fabriekspersoneel werd hij
door een zijner collega's toegesproken en hij
mocht een geschenk in ontvangst nemen. Ook
van het kantoorpersoneel en andere zijden
ontving de jubilaris vele blijken van be
langstelling.
II,I, vji
Buikspreker: „Mijnheer de directeur, een
leelijk iets, mijn partner wil niet optreden
als hij niet eerst een voorschot krijgt!"
bent 1"
DE kinderverlammiiigs - epidemie
van 1938 kan twee haarden aan
wijzen: de eene is Twente, de andere
Zuid-Holland, met Gouda als middel
punt. In September, altijd de kwade
maand voor het optreden van de
ziekte, is ook nu weer het hoogte
punt geweest.
Versiering van den Eendrachtsweg.
Ter gelegenheid van het Vijfde Lustrum
van het Rotterdamsch Studenten Corps zal
gedurende de daaraan verbonden feestweek
van 513 November de Eendrachtsweg,
waar de Studenten Sociëteit gelegen is,
versierd worden. De versiering draagt de
kenmerken van het op te voeren Lustum
Spel „Jacatra" van A. den Hertog, met Jan
Pietersz. Coen als centrale figuur. Ook de
Sociëteit „Hermes" zal een gevelversiering
ondergaan, aangepast aan de straatversie
ring, eveneens in V.O.C.-stijl, waar ook het
Coen-element zal domineeren. Ongetwijfeld
zal deze versiering en illuminatie er toe
bijdragen de Lustrum-week van het Rot
terdamsch Studenten Corps luister bij
zetten.
te
Aldus dr. P. H. Kramer, eerste genees
heer 'van het gemeentelijk ziekenhuis aan
den Bergweg, in een voordracht over kin
derverlamming, gisteren gehouden voor de
42e algemeene vergadering van de Z. H.
vereeniging Het Groene Kruis, over welker
verloop men elders in dit blad heeft kun
nen lezen.
Spr. begon zijn voordracht met een kort
historisch overzicht te geven, in herinnering
brengend, dat Badham deze ziekte in 1836
voor het eerst beschreef, dat Jacob von Hei
ne in 1840 en in 1860 het ziektebeeld duide
lijker omlijnde, maar dat in 1887 de Zweed-
sche geneesheer Medin voor het eerst als
zijn meening te kennen gaf, dat deze kinder
verlamming een besmettelijke ziekte was,
die van mensch op mensch kon overgaan.
Grootere epidemieën op het eind der vo
rige en in het begin van deze eeuw gaven
telkens iets ruimer inzicht in de versprei
ding van de ziekte: Wickmans stelde in 1912
uit zijn studies over een Zweedsche epide
mie vast, dat er vele ziektegevallen voor
komen, die alleen met een acute ziektepe
riode gepaard gaan (vaak gelijkend op
griep), zonder dat verlammingen aan de
ledematen volgden.
Deze onvolledige gevallen van kinderver
lamming zjjn voor de verspreiding van de
ziekte waarschijnlijk van grooter belang dan
de zieken met verlammingen, die meestal
langdurig bedlegerig zijn.
Later werd nog vastgesteld, dat ook vol
komen gezonden de smetstof kunnen her
bergen in de neus-keelholte, zonder dat
ziekteverschijnselen zich voordoen.
Waar men meent, dat op één geval met
verlammingen wel tien onvolledige gevallen
zich voordoen en dat daaromheen zich nog
zeer vele smetstofdragers groepeeren, daar
is het wel duidelijk, dat het meestal niet
gelukt om den schakel te vinden, die de
uitgesproken ziektegevallen verbindt en ook
dat het aantal menschen, dat korter of lan
ger tijd de smetstof herbergt, zeer veel
grooter Is dan het kleine getal der duide
lijke en in de statistiek voorkomende ziek
tegevallen.
Een ieder, die het virus echter een tijdje
heeft meegedragen, vormt in zijn bloed af-
weerstoffen tegen deze ziekte, welke ver
hinderen dat hij, in zijn verdere leven nog
door deze ziekte wordt aangetast.
Het heeft geruimen tijd geduurd voordat
deze feiten konden worden vastgesteld om
dat bevestigende dierproeven slechts met
apen kunnen worden uitgevoerd (andere
dieren zijn niet vatbaar voor deze ziekte),
proefnemingen dus kostbaar zijn en slechts
in bepaalde instituten en dan nog op kleine
schaal kunnen worden uitgevoerd. Spr.
noemde in dit verband vooral het Instituut
Pasteur, en behandelde de dierproeven van
Levaditi en andere onderzoekers en de ver
kregen uitkomsten.
Wat de verspreiding van de ziekte aan
gaat trok spr. een parallel met mazelen om
de conclusie te motiveeren ,dat de naam
kinderverlamming vaak onjuist is. Ook vol
wassenen die tevoren niet met de smetstof
in aanraking zijn geweest zijn vatbaar en
kunnen verlammingen krijgen. Bij de laatste
epidemie behandelde spr. o.a. een vrouw van
38 jaar met uitgebreide verlammingen. Vele
der ziektegevallen gaan niet meer verlam
mingen gepaard. Neutraler acht sph. den
naam ziekte van Heine-Medin, waarbij twee
medici, die veel over deze ziekte hebben ge
werkt, worden geëerd.
Vervolgens bespreekt dr. Kramer de kli
niek van de ziekte aan de hand van een te-
bel van 23 ziektegevallen uit de laatste
maanden, welke hij zag en meerendeels in
het ziekenhuis aan den Bergweg behandelde,
In het begin van de ziekte worden o.a. in
spuitingen met bloed of met serum gege
ven meestal afkomstig, van oud-patienten
met poliomyelitis. Spr. roemt de medewer
king, die daarbij van deze herstelden uit
vorig® epidemieën (o.a. zijn te Rotterdam in
1929 en in 1930 vele ziektegevallen van kin
derverlamming voorgekomen) is ondervon
den om met de afweerstoffen die in hun
bloed aanwezig zijn, hun tegenwoordige
lotgenooten ter wille te zijn.
■Uit de tabel blijkt, dat vele lijders nog
verlammingen hebben meest aan één arm
of been, maar ook eenige aan twee, drie of
vier ledematen. Waarschijnlijk zal een lang
durige nabehandeling hun nog veel van het
verloren bewegingsvermogen kunnen terug
geven.
In het ziekenhuis wordt deze nabehande
ling al ingeleid, maar voortgezette physi-
sche therapie (w.o. goedgeleide massage,
heilgymnastische oefeningen door deskun
digen) kan naar spr.'s ervaring uit de vo
rige epidemieën vaak zeer belangrijke resul
taten afwerpen. Ook orthopedische en elec-
trische behandeling kan hierbij in de toe
komst aan de orde komen.
Spr. is van meening, dat vooral de neus-
keelholte bij den mensch de plaats is, waar
de smetstof binnendringt in het lichaam en
zich vermenigvuldigt. Door hoesten, neus-
slijm, speeksel e.d. kunnen gezonden wor
den besmet. Hij meent dat de verspreiding
door voedsel water e.d. veel minder belang
rijk is en dat onze maatregelen dus vooral
tegen den eerstgenoemden verspreidings-
vorm gericht moeten zijn.
In aansluiting hierop worden de afzon
ringsmaatregelen der lijders en de inaa,
gelen tegen de gezinscontacten b®®p™nt
Wat de overheidsmaatregelen betiei
dr. Kramer, dat de school slechts een ij-
komstige rol bij de verspreiding v e
ziekte speelt, al zal klassesluitmg ij ver
schillende gevallen In één klas en school-
sluiting bij verspreide geva en over ver
schillende klassen aangewezen zijn en te
vens aanbeveling verdienen in die omstan
digheden grootere kinderbijeenkomsten te
gen te gaan. Onnoodlg bezoek vooral met
kinderen aan plaatsen die een „haard" van
de ziekte vormen is af te raden, maar even
zeer is het vluchten met kinderen uit zoo'n
plaats naar een veiliger oord te ontraden,
omdat bij een eventueele besmetting van
zoo'n kind bij veranderde levensomstandig
heden het uitbreken van een z.g. reis-polio-
myelitis (zooals van Duitsche zijde beschre
ven is) in de hand wordt gewerkt en een
nieuwe haard kan ontstaan.
Ten slotte behandelt spr. nog eenige epi
demiologische bijzonderheden van de epide
mieën van 1929 en 1930 en 'uit den huidigen
nazomer, die gelukkig al weer over het
hoogtepunt heen is. De sterfte aan de ziekte
is ongeveer 15 pet. voor wat Nederland be
treft. De sterfte is bijna steeds daaraan toe
te schrijven, dat de ademshalingsspieren
worden aangetast. Ook een doorwerking
naar de hersenen kan het einde beteekenen.
Kinderverlamming is 'n ziekte, die het ze
nuwweefsel treft en bepaalde gedeelten van
het ruggemerg worden erdoor ontstoken. De
bijbehoorende spiergroepen verliezen dan
hun functie, vandaar de optredende verlam
ming, die zich meestal uitstrekt tot de le
dematen.
Op de jaarvergadering van den kring Rot
terdam van het Nederlandsch Genootschap
voor heilgymnastiek en massage, onder
voorzitsterschap var, mej. J. A. de Haas.
bieek uit het jaarverslag van de secretares
se, dat in het afgeloopen vereenigingsjaar
op de poliklinieken voor on- en minvermo
genden 4000 behandelingen gegeven waren,
waarvan 65 pet. geheel gratis. De in het
oude raadhuis gehouden tentoonstelling trok
550 bezoekers terwijl bij de daarop gestelde
vragen bleek, dat op sociaal gebied voor
heilgymnasten en masseurs(euses) nog zeer
veel werk te doen is. Verder vermeldde het
jaarverslag o.a. een cursus in tastmassage
en eenige belangrijke voordrachten over de
behandeling van de gevolgen van kinderver
lamming gewrichtsrheumatiek, enz. Mej. M.
Vermaas werd als secretaresse herkozen
evenals de heer W. de Heer als 2e commis
saris.
Joseph's Gezellen, welke aanvankelijk he
denavond zou eindigen, doch nog is ver enge
tot Zondagavond, zal het Cabaret-ensemble
„De Speeldoos" onder leiding van Anton Piek
de twee. laatste dagen zijn belangelooze me
dewerking verleenen.
Jaarlijks wordt dit tournooi gespeeld
door tientallen van de sehaakvereenigingen
der verschillende groote kantoren ln Rot
terdam-
De uitslagen van de vóórronden waren: le
ronde: G. E. BStokvis 4%5%; Unilever
v. d. Schrtyt 8%1%; NationaleR.V.S.
5%
2e ronde: Stokvis—Robaver 8—2; R.V.S.
—Unilever 8%1%; v. d. SchuytNatio
nale 2%—7%.
3e ronde: RobaverG.E.B. 4%5%; R.V.
S.—v. d. Schuyt 9%1%; Unilever—Na
tionale 64.
De eindstrijd, welke gespeeld werd tus
schen Unilever en Stokvis, eindigde na tal
van spannende momenten in een 64 over
winning voor Unilever. Na afloop werden
met eenige hartelijke speechjes de wissel
beker met de bijbehoorende plaquettes, die
verleden jaar door G.E.B. gewonnen wer
den, overgedragen.
Op het Studio-concert van a.s. Zaterdag
zal het Rotterdamsch Kamerorkest uitvoeren
de tweede symphonie van Van Beethoven.
Sophie Both-de Haas zal de aria „Ah.perfido"
zingen.
Hedenmorgen om kwart voor acht reed de
20-jarige J. Komhof, wonende Zwarte Paar
denstraat, met zijn carrier op het houten
plankier nabij de Ceintuurbaan. De carrier
schoot plotseling van het plankier af en K.
viel van de carrier met zijn hoofd tegen een
betonnen paal. Per auto van den G.G.D. is
hij vervoerd naar het ziekenhuis aan den
Bergweg, waar zijn hoofdwonde werd be
handeld.
Op den Oostzeedijk hoek Plantageweg
is vanmorgen de 25-jarige wielrijder S. Kroon
wonende Oranjeboomstraat, aangereden door
een particuliere auto, bestuurd door J. N. uit
Lelckerkerk. Met een vermoedelijke wervel
fractuur is de man per auto van den G.G.D.
vervoerd naar het St. Franciscusgasthuis en
aldaar opgenomen.
Vanmorgen heeft op het Marconiplein
een aanrijding plaats gehad tusschen de par
ticuliere auto, bestuurd door den 35-jarigen
J. J. Bijl uit Schiedam en de particuliere
auto, bestuurd door den 21-jarigen G. de
Vries, wonende Bergsingel. Laatstgenoemde
auto werd zoo zwaar beschadigd, dat deze
door een takelwagen moest worden wegge
sleept. De chauffeur van laatstgenoemde auto
alsmede de 20-jarige mej. C- Smit, wonend^
alhier, die naast hem zat. sloegen met hun
hoofden ïègen de voorruit en -
eenige hoofdwonden. Per auto van den G.G.D.
zijn zij vervoerd naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel, doch na behandeling konden zij
weer huiswaarts ::3eren.
De mechanisatie en automatlseering van
het bedrijfsleven gaat nog immer gestaag
zijn gang. Waar men ook om zich heen ziet,
telkens treft men wel weer een nieuwtje op
een of ander gebied. Voor het vernuft en
de wonderbaarlijke ontwikkeling van tech
nici en techniek schijnt"vrijwel niets meer
onbereikbaar.
Bij den heer W. Buitendijk, rijwielhande
laar in Rotterdam-Zuid, troffen we thans
weer het nieuwste op het gebied van rij
wielbanden vullen. We kennen alle maal de
rijwielpompen in haar verschillende uit
voeringen, we hebben in verschillende
werkplaatsen ook reeds gezien, dat een mo
tor het pompen overbodig maakte. Van een
luchtautomaat hadden we tot dusver op dit
gebied nog niet gehoord. Genoemde firma
heeft ten behoeve van wielrijders een in
stallatie doen plaatsen, welke voor „één
cent in de gleuf" de noodige lucht uitwis
selt om de banden bol te doen staan. Nie
mand behoeft men wat te vragen, alleen de
slang op het ventiel en de cent in de gleuf
en de zaak is gezond. Doordat de slang aan
de buitenzijde van de etalage is bevestigd,
kan iedereen hiervan gebruik maken.
In verband met het heerschendr md- en
klauwzeer zal de Kerstveeten helling
van de Hollandsohe Maatschappij wn Land
bouw die jaar niet doorgaan.
Jlfj ,1
Voordat we deze woning huren wil ik eerst
eens weten of de buren beneden goed met
Jantje zullen kunnen opschieten.
Sluit aan bij de Staatspartij
Een vlammend protest van Katholiek Rotter
dam tegen de satanische aanvallen op de Kerk
in Weenen, Prachtig. Telegrammen van
trouw aan Christus en Zijn Kerk- Ook prach-
t i g-
Echter wat geeft dit alles, indien deze weer
zinwekkende gebeurtenissen in Oostenrijk en
Duitschland voor ons Katholieken geen les zijn.
Thans moeten daden gesteld worden en moet
ervoor gewaakt worden, dat zoo iets in
ons land kan plaats grijpen. Zeer terecht zeide
Rector Drost, dat de Kerk zich niet laat weg
dringen van haar terrein op het gebied van
onderwijs, opvoeding der jeugd, op het gebied
van het recht der ouders en het terrein van
het huwelijk. Dat is het Goddelijk recht van
de Kerk, dat door geen staatsmacht verkracht
kan worden.
In het veilig stellen van onze hoogste goe-
deren, behoeven wij ons niet op anderen te
verlaten.
Laten wij Katholieken dus onzen tijd begrij
pen, zoo ooit, dan bestaat thans de meer dan
gebiedende noodzakelijkheid van een hecht ka
tholiek blok tegenover deze wereldheerschers
der duisternis. Onze tijd eischt, dat wij met
onzen geheelen persoon en met al onze kracht
en medewerking in de politieke organisatie
moeten treden.
Van de in ons land bijna 1% millioen katho
lieke kiezers, is slechts 1/3 gedeelte lid van de
R-K- Staatspartij. Dat moet dus veranderen.
Laat dan het protest dat alom in den lande
weerklinken gaat, vergezeld zijn van een daad
en geeft U bij Uw plaatselijke besturen op al'
lid van de R.K. Staatspartij.
KATHOLIEKEN OP UW HOEDE, SLUIT V
AANEEN, AFZIJDIG BLIJVEN IS IN DEZ^1
TIJD IN HOOGE MATE ONVERANTWOOR'
DELIJK.
TH. WALGERING,
Secr. v. d- R-K. Staatspartij#
afd. Santpoort-station»
