Naar een
nieuwe
gemeenschap.
D1
Katholiek
Nederland één.
Een uiteenzetting
ST. WILLIBR0RDUS
1 Weerverwachting.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
van het grootsch initiatief
door het R.K. Werklieden-
verhond genomen.
61ste JAARGANG No. 18335
VIJF BI ADEN.
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1938
SAMENWERKING VAN DE
georganiseerde MACHT
EZER dagen werd in het Kasteel
van Antwerpen te Utrecht een
persconferentie gehouden, waaraan de
vertegenwoordigers van bijna alle Ka
tholieke dagbladen, van de Katholieke
- periodieke pers en van verschillende
le, doelbewuste, kloeke en meteen Katholieke tijdschriften deelnamen.
Tot deze conferentie waren zij uitge-
noodigd door het bestuur van het R.K.
Werkliedenverbond, met het doel een uiteenzetting te aanhoor en van het waar
lijk grootsche initiatief door het Verbond genomen: 'n drie-jarige actie te voeren
voor een betere gemeenschap door een grondige hervorming van de geheele
maatschappelijke structuur.
De voorzitter van het Verbond, de heer A. C. de Bruijn, lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, ontwikkelde in een toespraak, die sterk boeide
door haar weloverwogen opbouw en de rustige, zakelijke voordracht, de diep
gaande motieven, die tot het nemen van het initiatief geleid hebben en de
voornamelijk met de R. K. Werkgevers. En grootscheepsche plannen tot het voeren van de actie reeds genomen,
het is een hoogst verblijdend^verschijnsel, dat
De drang naar maatschappe
lijke hervorming.
Het initiatief van
W erkliedenverb ond.
het R.K.
Hervorming van instellingen
en vernieuwing van den chris-
telijken geest voorwaarden voor
een betere samenleving.
De actie niet beperkt tot het
katholieke volksdeel.
Samenwerking met geheel ge
organiseerd katholiek Neder
land.
Groote vergadering op Woens
dag 30 November a.s. te Am
sterdam.
Speciale uitzendingen voor den
K.R.O.
Plechtige H.H. Missen op Zon
dag 4 December in alle kerken.
BUREAU: KOEMARKT^, SCHIEDAM TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
N.V. NEDERL. VERZEKERING
MAATSCHAPPIJ
CATHARIJNESINGEL 48
UTRECHT - TEL. 12870
SLUIT VERZEKERINGEN
TOT ELK BEDRAG
De groote lijnen van het drie
jarig propagandaplan.
Aller medewerking wordt ge
vraagd.
AFSCHEIDSINSPECTIE- Z. M. Koning
Leopold III inspecteert in gezelschap van
H. M. Koningin Wilhelmina de marine
eerewacht voor het Koninklijk paleis op
den Dam bij het vertrek uit de hoofdstad.
Nog wind en betrokken.
Zwakke tot matigen later weer p
p toenemende Westelijke tot Zuide- j§
lijken wind, weinig verandering P
1 in temperatuur. In het Noorden 1
8 gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk M
j weinig of geen regen. In 't Zuiden 1
1 zwaar bewolkt tot betrokken met
H waarschijnlijk eenigen regen.
- Stormwaarschuwingsdienst.
P Geseind van De Bilt 24 Nov. te p
p 8.25 uur aan de posten van Delf- p
p zijl tot Hoek van Holland:
8 „Stormsein neerhalen. Blijft op f|
1 uw hoede" en aan die van Hoek 8
f§ v. Holland tot de Belgische grens; |j
j§ Stormsein neer".
p Voor de wielrijders. 8
VRIJDAG. 1
P Zon op 7.38. Zon onder 15,55. 8
- Maan op 10.19. Maan onder 19.03 1
- Wielrijders lichten op van 16.25 1
tot 7.10.J
Ill!!|!lllllllllllllllllllllll!ll!!llllllll1ll!llllllllllllll!lllll!lllllll!ll!lliillll
ABT DER TRAPPISTEN TE
ZUNDERT.
BENOEMINGEN
hij de Paters Minderbroeders.
PATER F. X. DUYNSTEE O.E.S.A.
Wij gelooven, dat het weinig tegenspraak
zal ontmoeten, wanneer w.j beweren, dat het
R. K. Werkliedenverbond vooral de laatste
jaren geleid wordt op een wijze, die op de
sociale verhoudingen in ons vaderland een
bijzonder gelukkigen invloed heeft. En wij
gelooven eveneens, dat wel algemeen zal
worden
strevende,
verstandige bezadigde en tevens bezielende
leiding van' den Bondsvoorzitter, het Eerste-
Kamerlid A- c- de BruÜn> daarin een zeer
groot aandeel heeft.
De tegenwoordige leider van deze voor het
maatschappelijk leven van geheel ons vader
land zoo beteekenisvolle organisatie is een
reëel man maar tegelijk iemand met hoog
strevende doch oergezonde idealen. Hij heeft
een juisten kijk op de positie en de taak van
het Verbond en op de capaciteit van zijn
medewerkers, die hij noch over- noch onder
schat. Hij is vooral vast overtuigd van het
overwegend belang van een goede samen
werking met andere sociale organisaties,
A. C. de Bruijn.
ingezien, dat Vooral de vaste, vooruit-
tot wie de autoriteit van den Paus weinig
of in het geheel niet spreekt. Hier zal het
zwaartepunt in de propaganda voor de her
nieuwde samenleving dan ook in argumenten,
gebaseerd op het natuurrecht, worden ge
legd.
hij, niet alleen bij de oudere werkgevers
maar ook bij de steeds met zooveel gezond
sociaal gevoel geleide organisatie van de R.
K. Jonge Werkgevers den juisten geest, het
meelevend gevoel en de geëigende sfeer heeft
mogen aantreffen voor hartelijk contact en
innige, vruchtdragende samenwerking.
Tijd en omstandigheden voor een grootsch
initiatief van samenwerking tusschen de ver
schillende katholieke organisaties zijn dan
ook bijzonder gunstig.
Maar het tijdsgewricht, dat wij beleven,
maakt een dergelijke samenwerking ook zoo
broodnoodig- Men zal het ongetwijfeld met
het R K. Werkliedenverbond eens zijn, wan
neer dit constateert.
Ieder, die de maatschappelijke ontwik
keling ernstig volgt, is er van overtuigd,
dat wij leven in een zeer belangrijke
periode van de wereldgeschiedenis, waarin
zal worden beslist zowel over de beginselen,
welke in de toekomst de maatschappij zul
len beheersen, als over de organisatorische
vormen, waarin die beginselen zullen
worden beleefd.
Het is daarenboven voor geen katholiek
twijfelachtig, waar deze juiste beginselen
en organisatorische vormen te vinden zijn.
Dat is in de pauselijke encyclieken, met
name in Rerum Novarum en vooral in
Quadragesimo Anno, de aanvulling, het
complenient,van den zendbrief van Leo XIII,
de magisira encycliek van den nog steeds,
ondanks zijn n°°gen ouderdom in ongebro
ken geestkracht regeerenden Paus Pius XI,
die met Leo XIII als 't ware wedijvert om
den eeretitel: „Pe i aus der Encyclieken".
Al de machtige en zoo moeilijke proble
men, waarvoor deze zoo gecompliceerde en
roerige en gistende tijd de wereld plaatst,
hebben in deze °Pper]in voo^h 26ndbrieven
de richtlijnen gevonden voor hun uiteinde
lijke oplossing. Maar zullen de pauselijke
directieven werkelijk deb
dan moeten zij ovéral ij 15 bestu
Ieder, die de ontwikkeling op maatschap,
pelijk terrein ernstig volgt, is ervan over
tuigd, dat wij in een zeer belangrijke periode
van de wereldgeschiedenis leven. De onrust,
welke de maatschappelijke verhoudingen
vooral sedert het einde van den wereld
oorlog kenmerkt, is reeds herhaalde malen
terecht verklaard als een reactie op de be
ginselen, welke de laatste eeuw het maat
schappelijk leven hebben beheerscht en als
een verschijnsel van overgang naar nieuwe
verhoudingen en vormen op maatschappelijk
gebied.
Wij staan voor een keerpunt in het maat
schappelijk leven; in den chaos van het
oogenblik ontkiemt reeds een nieuwe ge
meenschap! In wetgeving en bedrijfsleven,
in alle politieke partijen, onder personen van
allerlei godsdienst is een streven naar maat
schappelijke hervorming, onder verschillen
de namen en gedaanten, merkbaar.
Dat is in onzen overigens donkeren tijd,
ongetwijfeld een lichtpunt.
De algeheele verwarring en ontreddering,
vooral ook op maatschappelijk gebied, heeft
bij talloos velen het inzicht doen rijpen, dat
alleen op den grondslag van de solidariteits-
j „orn tot in alle geledimron sedachte straks een nieuwe, een betere maat-
deerd en doordringen «togen geo^.. opgetrokken yoor een
betere samenleving, een nieuwe gemeen
schap is noodig een grondige hervorming
van de maatschappelijke structuur. Immers
der maatschappij. zeer
Dat hieraan n m a n a
mankeert, zal niemand o n t-
Met name een zoo ontzettend d^eP
pende encycliek als Quadragesimo "Anno ls
een haast onuitputtelijke bron voor JL „^ere
bestudeering. De richtlijnen daar 8eSeve?>
vormen als 't ware de grondwet voor de
ordening van het geheele maatschappeujK
nog altijd berust de inrichting van de maat
schappij op klassen, die verschillende be
langen nastreven en daardoor tot vijandschap
en strijd geneigd zijn.
Die verdeeldheid en versplintering wer
ken verlammend en verwarrend voor de be
vordering van de algemeene welvaart, ter
wijl wij voor de naaste toekomst niets zoo
zeer noodig hebben als krachtig, doortastend
en dus eendrachtig stuwen naar maatschap-
pelijken opbouw en economische hervorming.
Ook de geest moet worden vernieuwd!
Immers vorming van nieuwe maatschap
pelijke organen, noodig om het maatschap
pelijk organisme te herstellen, heeft geen zin,
wanneer de betrekkingen tusschen de leden
van deze organen en de verhoudingen tus
schen de organen onderling, niet gebaseerd
zijn op de sociale rechtvaardigheid en sociale
liefde.
Wanneer wij derhalve willen komen tot
een zoodanige samenleving, dat daarin voor
alle menschen de meest gunstige voorwaar
den aanwezig zijn, noodig voor het bereiken
van hun eindbestemming, dan hebben wij
daarbij onmiskenbaar noodig een daadwer
kelijke toepassing van de christelijke zeden
wet.
De actie hiervoor zal worden gevoerd onder
de leuze: Naar de Nieuwe Gemeenschap.
Zij richt zich zoowel tot katholieken als
niet-katholieken, omdat de princiepen, op
welke de nieuwe gemeenschap moet worden
opgebouwd uiteraard van kracht en heilzaam
zijn voor het geheele Nederlandsche volk.
Ook de Paus zegt in Zijn Encycliek „Qua
dragesimo Anno" over het herstel der maat
schappelijke orde uitdrukkelijk, dat deze
princiepen alleen tot verwezenlijking kunnen
komen in samenwerking met allen, die van
goeden wil zijn, dat dus deze princiepen niet
als specifiek katholiek moeten worden be
schouwd.
Het spreekt echter vanzelf, dat bij heel de
actie rekening zal worden gehouden met het
bestaan van die categorieën van personen,
langs de boorden van Tiber en Seine, van
Bijn, Donau en Theems voordat al de orga-
-- nieke wetten, voor de doorvoering van Pius'
■leven der toekomst, en doorvoering van die maatschappelijke, sociale en economische
—>i.,4-— Viet.ee- I -•-wereldstaatsblad
richtlijnen zal niets meer of minder betee
kenen dan een omwenteling van heel veel
grondwet vereischt, het
2ullen hebben bereikt.
«lat in bepaalde en-machtige kringen als iets Bestudeering van en propaganda voor de
hiiivpnds beschouwd werd, ondanks het feit, directieven, in de zendbrieven der Pausen,
u, pen bespotting vormt van hetgeen met name van Leo XIII en Pius XI, vervat
aai net -»Linr»nnu. -
zoowel door het natuurrecht als door de
zairidïn ookbnog heel wat water stroomen
Minister Nevillei Chamberlain wuift ten
afscheid van eenige vrienden bij zijn ver
trek gisteren uit Londen naar de Fransche
hoofdstadwaarheen hij zich in geselschap
van lord Halifax heeft begeven.
is dan ook volstrekt noodzakelijk. Onze R. K,
Studentenorganisaties gaven op dit punt den
laatsten tijd een zeer verblijdend voorbeeld.
Thans gaat van ons R. K. Werkliedenver
bond een machtig initiatief uit. Dit is over
tuigd, dat in de periode, die wij thans be
leven, niet kan worden volstaan met de tot
dusverre gebruikte middelen, om onze maat
schappelijk6 beginselen ingang te doen vin
den, niet alleen bij de Nederlandsche ka
tholieken, maar bij de geheele bevolking van
ons vaderland. Het Verbond wenscht een
.massale en geconcentreerde actie", het ont
wierp een driejarenplan voor de propaganda
van de gemeenschapsgedachte, „gebaseerd
op de beginselen van Sociale rechtvaardig-
heid en naastenliefde, in overeenstemming
met de richtlijnen, welke daarvoor door Z
H. Paus Pius XI in Zijn encycliek Quadra
gesimo Anno gegeven zijn".
Als het Verbond en zijn voorzitter iets
aanpakken, doen zij geen half werk: voor
deze actie is reeds een bedrag gevoteerd van
150.000 en zij zal worden gevoerd „in sa
menwerking met geheel georganiseerd ka
tholiek Nederland, om aldus alle beschikbare
krachten en middelen te mobiliseeren vóór
heDegracüe zaf worden gevoerd onder de
leuze:
NAAR DE NIEUWE GEMEENSCHAP!
Zij zal zich echter niet alleen richten op
de katholieken, maar ook op de met:kat^°
lieken met voor elk dier groepen geeigende
middelen, leder middel zal worden aange
wend: manifesten, pakkende affiches, bro
chures voor jongeren en ouderen, een krach
tige verkoopsactie voor de encyclieken Re-
rum Novarum en Quadragesimo Anno, het
verstrekken van inlichtingen en illustratie-
materiaal aan de pers over het verloop der
actie, het stimuleeren van publicaties enz.
Voor de propaganda van de Nieuwe Ge
meenschapsgedachte onder de niet-katholie
ken wordt vooral gedacht aan een algemeen
affiche op aanplakzuilen enz.; een beknopte
uiteenzetting van Quadragesimo Anno, waar
voor in de pers zal worden geadverteerd en
die gratis op groote schaal zal worden ver
spreid manifesten, huis aan huis in geheel
Nederland.
Met name wijzen wij nog even op de zoo
gelukkige gedachte om ook de jeugd in de
actie te betrekken. Wij herinnerden er reeds
aan dat er wis en zeker nog een lange tijd
mede zal gemoeid zijn, voordat de gedachten
van een encycliek als Quadragesimo Anno
gemeengoed zullen zijn geworden en vooral
voordat zij in de daad zullen zijn omgezet
Daarbij zal voor de jeugd van heden nog
een zeer belangrijke taak zijn weggelegd,
Daarom is het zoo'n uitstekend idee onze
studeerende jeugd, reeds te beginnen bij
de hoogste klassen der lagere school, over
de gemeenschapsgedachte en Quadragesimo
Anno te doen voorlichten. Wij doen een be
roep op de geestdriftige medewerking van
al onze onderwijzers en docenten over het
geheele gebied van ons katholiek onder'
wijs.
Nobel is de gedachte, de actie, die zal
worden ingezet Woensdag 30 November in
een groote vergadering in Bellevue te Am
sterdam, waar onder voorgaan van onze
hoogste geestelijke en wereldlijke autoritei
ten geheel georganiseerd katholiek Neder
land aanwezig zal zijn, van den beginne af
te plaatsen in haar eigen bovennatuurlijke
en religieuze sfeer: op Zondag 4 December
zullen door geheel ons land plechtige heilige
missen worden opgedragen om-Gods zegen
over dit grootsche menschelijk pogen in Zijn
dienst af te smeeken.
Er is geen twijfel mogelijk: geheel katho
liek Nederland bidt en werkt mee.
Want naar waarheid kan over dit machtig
ondernemen worden getuigd:
„Een werk van vérstrekkende beteekenis
voor de toekomst van het Nederlandsche
volk staat thans te beginnen".
Dr. J. W.
Het R.K. Werkliedenverbond is er van
overtuigd, dat voor de doorvoering van deze
beginselen, welke voor de maatschappelijke
reconstructie den grondslag moeten vormen,
noodig is een krachtige samenwerking van
allen, die reeds met de nieuwe gemeenschaps
idealen bezield zijn. Het heeft daarom be
sloten tot het voeren van een driejarige actie
voor het propageeren van de gemeenschaps
gedachte in het maatschappelijk leven, geba
seerd op de beginselen van sociale recht
vaardigheid en naastenliefde, in overeenstem
ming met de richtlijnen, welke daarvoor door
Z. H. Paus Pius XI in Zijn encycliek „Qua
dragesimo Anno" gegeven zijn.
1 Het Verbond zal zijn centralen propaganda-
dienst, onder leiding van den heer L. M.
Beumer, voor deze actie beschikbaar stellen,
terwijl met het oog op de uitvoering van dit
plan een voorloopig algemeen comité is sa
mengesteld.
Het Verbondsbestuur is daarnaast echter
van meening, dat deze actie wil zij succes
hebben gevoerd moet worden allereerst
in samenwerking met geheel georganiseerd
katholiek Nederland. Daarom ligt het in de
bedoeling aan buiten het Verbond staande
katholieke organisaties gelegenheid te geven
een vertegenwoordiger aan het reeds ge
noemde algemeen comité toe te voegen. Op
deze wijze zal getracht worden alle beschik
bare krachten en middelen voor het groote
doel te mobiliseeren.
De actie zal worden voorbereid door een
in de groote zaal van Bellevue, Leidschekade.
Op deze vergadering zal het- woord worden
gevoerd door mr. dr. D. Beaufort O.F.M., lid
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
door den heer J. Asberg en door prof. mag.
dr. J. B. Kors O.P., hoogleeraar aan de Ka
tholieke universiteit te Nijmegen.
Tot deze vergadering zijn uitgenoodigd de
nationale en diocesane besturen van tal van
katholieke organisaties op sociaal, econo
misch, politiek, godsdienstig en cultureel ter
rein, benevens een groot aantal vooraanstaan
de katholieken.
Het Verbondsbestuur mocht van H. H. Exc.
mgr. dr. J. de Jong, aartsbisschop van Utrecht
en mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem
en van Z. Exc. prof. mr. C. P. M. Romme,
minister van Sociale Zaken, reeds de toezeg
ging ontvangen, dat zij voornemens zijn deze
bijeenkomst bij te wonen.
De welwillende medewerking van den
K.R.O. is reeds verkregen voor het verzorgen
van een 20-tal uitzendingen. Te beginnen op
Dinsdag 6 December zullen steeds om 7.15
uur radio-uitzendingen worden gehouden,
welke op deze actie betrekking hebben.
Bekende en vooraanstaande personen zul
len zich tot het Nederlandsche volk richten
om het op te wekken de nieuwe en betere
gemeenschap mede te helpen voorbereiden
en verwezenlijken. Het geheele Nederlandsche
volk, omdat de weg naar een nieuwe ge
meenschap niet gebaand kan worden zonder
de medewerking van alle maatschappelijke
groepen in onze samenleving.
Naast de korte toespraken van circa 15
minuten zal de overige tijd van deze radio
uitzendingen gevuld worden met suggestieve
en passende entourage.
Het Verbondsbestuur heeft tot alle plaat
selijke afdeelingen van de aangesloten bon
den het verzoek gericht al dan niet in
samenwerking met de plaatselijke afdeelingen
van andere katholieke organisaties op Zon
dag 4 December a.s. in alle parochiekerken
van Nederland, doch minstens in één paro
chiekerk in elke plaats een plechtige H. Mis
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWfc
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt
franco bij vooruitbetaling:
Per week 20 cent; per maand 85 cent; per
drie maanden 2.55.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per maand 1,10 per drie
maanden 3.
LOSSE EXEMPLAREN verkrijgbaar 5 ct.
per stuk.
De prijs der ADVERTENTIES bedraagt 25
ets. per regel. Bij contract reductie.
POSTCHEQUE- én GIRODIENST No. 81440
Uitgave van de N.V. de Courant De Maas
bode te Rotterdam.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
LEVENSVERZEKERING - LIJFRENTEN
COLLECTIEVE PENSIOENVERZEKERINGEN
Selma Lagerlöf in gesprek met prins Eugen en prins Wilhelm van Zweden (r.)t
twee der gasten, die den tachtigsten verjaardag van de beroemde schrijfster
kwamen meevieren.
te doen opdragen ofn Gods zegen af te
smeeken over deze actie.
Uit het voor deze actie opgestelde propa
ganda-plan blijkt, dat, voor zoover het de
rechtstreeksehe propaganda onder het ka
tholieke deel der bevolking betreft, samen
werking zal worden gezocht met tal van
andere groote katholieke organisaties op so
ciaal, economisch, politiek, godsdienstig en
cultureel terrein.
Er zal een beroep worden gedaan op krach
tige medewerking van de katholieke pers,
contact zal worden gezocht met universitei
ten, hoogescholen, seminaria enz., terwijl ook
de medewerking van de katholieke manne
lijke en vrouwelijke jeugdorganisaties zal
worden ingeroepen.
Van de overige propagandamiddelen noe
men we nog: het bevorderen, dat op de hoog
ste klassen van de lagere scholen, de M.U.L.O.
en middelbare scholen, over de gemeen
schapsgedachte en „Quadragesimo Anno" ge
sproken wordt;
propageering van de „Quadragesimo-
Anno"-gedachte in de openbare lichamen;
het initiatief nemen tot meetings, waar
aan een zoo breed mogelijke kring van ka
tholieken deelneemt.
Al deze punten moeten, voor wat de uit
werking betreft, nog nader onder het oog
worden gezien.
In het algemeen kan nu al gezegd worden,
dat de actie zal worden ondersteund door
manifesten, pakkende affiches, brochures
zoowel voor de jeugd als voor volwassen Ka
tholieken, het stimuleeren van publicaties
welke met de actie verband houden, een
krachtige verkoop-actie van de uitgaven der
Encyclieken „Rerum Novarum" en „Quadra
gesimo Anno", enz.
De beginselen, op welke de nieuwe ge
meenschap moet worden opgetrokken, zijn
gegrond op de natuurwet.
Deze beweging wil dan ook aandacht, in
stemming, enthousiasme en actieve mede
werking vragen van alle Nederlanders, die
hunkeren naar een betere samenleving, die
erkennen, dat alleen de beginselen van recht
vaardigheid en naastenliefde de redding kun
nen brengen uit den chaos en de tegenstel
lingen van het oogenblik.
Een werk van vèr-strekkende beteekenis
gaat dus beginnen.
Mogen alle goedwillenden door dit groot
sche plan bezield worden en de komst van
de Nieuwe Gemeenschap krachtig helpen
voorbereiden!
illllll!lllll!ll!IU1lll!ll!llllllll!lll!l!!l!ll!!ll!llll!llllll!ll!llllllll!l!ll!!l!l|
Bij Koninklijk besluit is benoemd tot offi
cier in de Orde van Oranje-Nassau mgr. D.
N. Muis, abt der Cisterciënser Abdij te Zun-
dert.
Op voordracht van den Hoogeerwaarden
pater provinciaal-delegaat heeft Z. H. Exc.
de bisschop van Haarlem als kapelaan be
noemd te Delft: „H. Joseph" pater J. J.
Hulsebosch O.F.M., te Rotterdam: „H. An-
tonius" pater C. J. M. Buschman O.F.M. en
te Amsterdam „H. Franciscus" pater G. C.
Verhaar, O.F.M.
Naar wij vernemen, is de Zeer Eerw. Pater
F. X. Duynstee O.E.S.A., die eenigen tijd ver
pleegd is in het Sint Jozef-ziekenhuis te
Heerlen, teruggekeerd naar de pastorie aan
de ^Postjesweg te Amsterdam, waar Z. eerw.
nog gedurende enkele weken volkomen rust
moet houden om geheel te herstellen.