De Katholieken in
Rotterdam.
WOENSDAG 28 DECEMBER 1938
WINTERSCHE CONTRASTEN
Plotseling vorst, plotseling dooi
Abnormale situaties.
PAROCHIEHUIS TE RHOON
INGEWIJD.
KAPITAALSVERHOOGING
Wm. H. MULLER C. V.
VERSTEKELING.
HILLEGERSBERG.
TENTOONSTELLING ZUIDER
VOLKSHUIS.
ROTTERDAMSCHE DAMBOND.
KMI
Hun positie na de
hervorming.
In het begin der zeventiende eeuw
waren de protestanten numeriek
nog in de minderheid.
MASSAKAMP DEN HAAG—R'DAM.
GECOSTUMEERD IJSFEEST.
Op de banen van de Hillegersbergsche
IJsclub.
BERKEL EN RODENRIJS.
GEM. ARBEIDSBEURS
SCHOONHOVEN.
VLAARDINGEN.
IJSSELMONDE.
GASBEDWELMING.
HOEK VAN HOLLAND.
OVERSCHIE.
Ook het stadsbeeld is in deze dagen rijk
ia.1 contrasten. Beleefden we tot midden
December eigenlijk een zacht en kaim afster
ven van den zomer, in die mate, dat een win
terjas eigenlijk alleen gedragen werd omdat
de kalender nu eenmaal een demi'tje niet
meer toeliet, als felle tegenstelling kwam op
eens de echte, ouderwetsche winter op de
proppen, zóó plotseling dat een onzer ken
nissen er niet op bedacht kon zijn. Hij ver
heugde zich niet meer in het bezit van een
kauwinstrument, dat men na de melktand
jes voor het verdere leven toegewezen pleegt
te krijgen. Hij behoort ook niet tot degenen,
die voordat de wekker geheel uitgerammeld
is, reeds de temperatuur van het slaapka-
merzeil aan zijn voetzolen voelt. En zoo kon
het gebeuren, dat hij op den ochtend van
het plotselinge contrast naar zijn overdag-
schen mondinhoud greep, dat gewoonlijk
's nachts in een glas een badkuur onderging.
Het voorwerp was ingevroren en hij heeft
zich ziek laten melden dien dag, omdat de
schoonheid van een man ook op kantoor
haar eischen stelt. Ziek melden kan namelijk
voordeeliger uitkomen, voor het geval te
laat komen aanmerkelijke boete oplevert.
Het tweede contrast voor de Rotterdam
mers kwam onmiddellijk na de Kerstdagen.
We weten allen hoe plotseling de dooi inviel.
En toen we gisteren op straat kwamen, ge
leek de stad als buurmans huis, dat de wa
terschade had opgeloopen van den brand, die
er naast gewoed had. Geen plekje, of het
water had er zijn sporen achtergelaten. Om
dat er aan ruimen tijdens de vorstperiode
niets was gedaan, was zelfs de binnenstad
en waren alle hoofdwegen één modderpoel.
De goten waren verstopt en konden vrijwel
niets verwerken. Van de dakgoten sijpelde
de ontdooiende sneeuw. Smetteloos wit ver
anderde in een oogwenk tot een grauwe,
troostelooze massa, glad van onderlaag, waar
auto- en fietsbanden, mitsgaders schoenzo
len op uitgleden. Waterleidingen sprongen
bij tientallen en maakten hier en daar het
aspect op de straten ook al niet florisanter.
En het ijs, het kostbare genoegen van de
jeugd, het zakcentje voor de baanvegers,
het schamele maar niettemin welkome
extratje voor anijsmelk- en polkebrokvir-
tuozën en het minst langdurig gefrequen
teerde sportterrein? Het ijs? Nog was het
niet gedaan met de pret, maar het schaat
senrijden werd een modderballet. Zooals bij
de Zuid-Hollandsche kampioenschappen op
de banen van de IJsclub Kralingen. Van één
centimeter water, die over de ijskorst kwam
vloeien, werden het er drie, vier en vijf. De
schaatsen moesten onmiddellijk na afloop in
het vet, want anders ging het staal aan ont
binding, oftewel roesten laboreeren. Wie
viel, kon meteen bij thuiskomst in zijn lin
nenkast grijpen om zich van schoone kleeren
te voorzien.
Natuurlijk waren er nog enthousiastelingen
genoeg, die nog tot het laatst van het afster
vende ijs willen profiteeren. Maar het waren
de doorgewinterde schaatsenrijders en de
Rotterdamsche jeugd, die aan het glijbaan
genoegen de door Ma betaalde schoenen en
pantalonnetjes waagden. Binnenkort zullen
zij vermoedelijk nog meer in de waagschaal
stellen. Want het zwiepende, scheurende ijs
lokt sommigen even hard als het lied van
den Rattenvanger van Hameln het ongedier
te. Kinderen zien geen gevaar of willen hun
zucht naar heldhaftigheid uitleven in een
gewaagd „ijsje-piepen". Slachtoffers zullen,
jammer genoeg, ook in de komende dagen
wel niet uitblijven....
Contrasten zijn er ook op ander gebied de
laatste dagen in Rotterdam wel geweest. Zoo
vlug als de vervoermiddelen ons anders naar
de verste uithoeken brachten, zooveel moeite
kostte het zich ook maar enkele kilometers
te verplaatsen. Tivoli-Schouwburg, die door
herlevend Rotterdam den laatsten tijd weer
druk1 bezocht werd, moest zelfs een avond
zijn poorten sluiten wegens gebrek aan be
langstelling. In Arena werden de portemon-
naies der aptisten voorloopig de dupe. In de
anders zöo drukke café's was het dikwijls
eveneens misère ouverte. Het consumptie-
verbruik concentreerde zich meer rgnd de
gelegenheden voor ijs-genoegen. Van een Hil-
legèrsbergsche uitspanning vernamen we,
dat er zelden zooveel warme punch en dito
kwast was gedronken als tijdens deze dagen.
Een café-houder in de Tweede Lombard
straat profiteerde van een andere gelegen
heid. Tijdens den nachtelijken brand herin
nerde hij zich de pot erwtensoep, die hij voor
den komenden dag had gereed staan. Hij zet
te er gauw het vuur onder en was in een
oogwenk aan de kijklustigen bij den brand
zijn snert voor een zacht prijsje kwijt.
Nu de dooi is ingetreden en de binnenstad
weer eenigermate begaanbaar is, keert het
gewone alledaagsleven weer zoetjesaan terug.
De vuurpotten zijn verdwenen, het verkeer
gaat weer zijn gewonen gang en men ziet
ook buiten de zakenuren weer menschen op
straat.
Als contrast met andere jaren hebben we
nu de Kerstmis gehad, zooals ze op prentjes
en Kerstkaarten bij Voorkeur uitgebeeld
wordt. De tramdirectie sluit er het jaar goed
mee af en de taxi-ondernemingen wilden wel,
dat de drukte altijd zoo was, al hebben de
motoren dan meer dan anders te lijden ge
had. Dé fabrikanten van de winkeliers in ar
tikelen voor en tegen de vorst wrijven zich
vergenoegd de handen. Maar er was toch o
zooveel, dat stagneerde, dat kinken in de
kabels bracht. Er was ook al te veel leed bij
de armsten.
De goede en slechte kanten van de ijs-
periode bekeken, mogen we zeggen: het is
nu voorloopig welletjes geweest. Contrasten,
als hier bedoeld, brengen behalve voordeel
en pret, aan de keerzijde ook veel nadeel en
veel schrijnends mee. Ook een stad is nu
eenmaal niet op langdurige abnormale situa
ties ingesteld.
De tweede Kerstdag was voor de parochie
te Rhoon een bijzondere dag, door het feit,
dat op den avond van dien dag het Parochie
huis werd ingewijd, waaraan ook een kleine
intieme feestelijkheid was verbonden. De
stichting van het Parochiehuis voorziet in
een zeer dringende behoefte voor de school
vrije jeugd.
Aangekocht werden het woonhuis met
timmermanswinkel van den heer Bosman.
Maar, een woonhuis met timmermanswin
kel is geen Parochiehuis. Een bouwcommis
sie werd opgericht en deze heeft in samen
werking met timmerlieden, electriciens en
vele anderen, allemaal parochianen, koste
loos haar krachten gegeven. Zoo is tot stand
gekomen het practisch ingerichte Parochie
huis. Pastoor van den Berg heeft het twee
den Kerstdag ingezegend.
De dank der parochianen werd vertolkt
door den voorzitter van den R. K. Volks
bond.
Daarna volgde het amusante gedeelte van
den avond. Het meisjeskoor der Maria-Con-
gregatie zong zeer verdienstelijk, onder lei
ding van mej. van Rooijen, Handel's „Largo"
voor piano en twee violen, door mej. C. van
Rooijen en de heeren P. van Rooijen en Th.
Bresser, had veel bijval. Na zang van eenige
schoolkinderen, werd als slot een Kerstspel
opgevoerd „De bekeering van Ouden Jim",
geschreven door den heer P. van Rooijen,
hoofd der R. K. school van Rhoon, en ge
speeld door kinderen van de 6e en 7e klas.
Het was een schoon spel dat vol aandacht
werd gevolgd.
Door Pastoor van den Berg werd deze
heerlijke bijeenkomst gesloten. Onder de
aanwezigen merkten wij op Pastoor Col-
lignon en Pater Bosch, van Heyplaat, als
mede den Pastoor van Oud-Beijerland.
Met het Duitsche s. Helga L. M. Russ is
uft Algiers in onze haven aangekomen de
38-jaTige Zuid-Slavische zeeman A. Z., die
de reis als verstekeling heeft meegemaakt.
Hij is ter beschikking van- den vreemdelin
gendienst gesteld.
Vereiseht quotum obligatiehouders
niet aanwezig.
In de heden gehouden vergadering van hou
ders van 3 pet. winstdeelende obligaties ten laste
der Commanditaire Vennootschap Wm. H. Müller
Co. te Rotterdam werd in stemming gebracht
het voorstel van de vennootschap-schuldenaresse
tot vergrooting van het maatschappelijk kapitaal
der Wm. H. Müller Co. N.V. met 3.750.000
5 pet. preferente winstdeelende aandeelen, waar
van thans voorloopig met een bedrag van
ƒ2.000.000. (Zie ons ochtendblad van 11 dezer).
Volgens mededeeling van den voorzitter, mr.
C. H. Lintzen waren ter vergadering aanwezig
één gemachtigde van obligatiehouders, recht
hebbende op het uitbrengen van 191 stemmen.
Daar dit minder was, dan het voor het nemen
van bindende besluiten vereischte aantal, werd
het voorstel van de vennootschap slechts ter
kennisgeving voorgelezen, waarna besloten werd,
dat in een in Januari te houden tweede verga
dering, ongeacht het dan vertegenwoordigde aan
tal obligaties, een besluit genomen zal worden.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Gistermiddag bracht burgemeester mr. P.
J. Oud een bezoek aan de tentoonstelling,
die georganiseerd is ter gelegenheid van het
20-jarig bestaan van het Zuider Volkshuis.
Onder leiding van den ontwerper, den hèer
P. den Besten, werd de tentoonstelling, die
groei en ontwikkeling van den Linker Maas
oever en het Zuider Volkshuis weergeeft,
bezichtigd. Mr. P. J. Oud toonde zich zeer
belangstellend en vol interesse. De burge
meester was vergezeld van den gemeente
secretaris, den heer W. Smeding.
Voor de tweede klasse competitie van den
Rotterdamschen Dambond won het eerste tiental
van C.D.A. van het tweede tiental van „Het Oos
ten" met 137, als volgt
J. KuypersB. de Graaf 11
H. F. KinneginP. Streefkerk20
C. Kusters—P. v. d. Wal2—0
C. VermeijsJ. Smit 11
A. KinniginP. D. Melaard 11
M. van SplunterN. Baks 20
J. HoffH. Hulsker1—1
H. Geurts—H. de Haas 11
A. FoppenG. v. Straten1-1
J. v. DrielL. Everse 11
- r
MOEDER EN ZOON: zelfportretten van Charley Toorop in de Volksuniversiteit en
van Edgar Fernhout in den Kunstkring te Rotterdam.
De toestand van de katholieken in Ne
derland na de Hervorming wordt samenvat
tend meestal bestempeld als een periode
van onderdrukking. En dit zeker niet ten
onrechte. Maar in zoo'n generaliseerende
uitdrukking blijft er steeds plaats voor een
groot aantal gradaties van erg tot minder
erg, van draaglijk tot ondraaglijk. Hoeveel
vrijheid er in Amsterdam voor geld te koop
was, is wel algemeen bekend. Dat men zich
ook in Rotterdam nog wel iets veroorloven
kon, desnoods zonder ervoor te betalen, is
minder bekend.
Met een prijzenswaardig gebaar heeft voor
een tiental jaren de Nederlandsch Hervorm
de Gemeente te Rotterdam haar archieven
openbaar gemaakt door ze in het Gemeente-
Archief te deponeeren. Hieruit zijn een aan
tal bijzonderheden tot nu toe onbekend, te
putten, welke aantoonen, hoe de overmacht
van de Protestanten 'het product is van een
langzame ontwikkeling. Degenen, die het zoo
graag voorstellen, als was de geloofsafval
onder de katholieken rond 1600, of misschien
nog vroeger, een voldongen feit, zouden hier
vreemde ontdekkingen kunnen doen.
Het terrein van de geschiedenis der Re
formatie is lang nog niet afdoende onder
zocht, zeker niet van den kant der katholie
ken. De geschiedenis van de polemiek
maakt een gelukkige uitzondering, omdat
dr. P. Polman O.F.M. al geruimen tijd met
veel succes hierover studies publiceert. Pas
wanneer over allerlei detailkwesties meer
kennis verkregen zal zijn, is er van de po
sitie van de katholieken, een beeld te vor
men, dat eenigszins de werkelijkheid bena
dert. Dit beeld zal van stad tot stad, naast
trekken van overeenkomst, groote verschil
len laten zien. In het algemeen schijnt er
bij de verdeeling van de licht- en schaduw
partijen op de historieprenten van katho
lieke zijde een tikje te veel aan het zwart
geofferd te zijn, al moet de grondtoon som
ber blijven.
Typeerend is het verschil te zien uit de
acta van den kerkeraad tusschen het begin
van de 17e. en dat der 18e eeuw inzake de
onderdrukking van „paapsche" scholen en
bedehuizen. Er zit een climax in het aantal
vragen, dat tot de overheid om medewer
king gericht wordt. Aanvankelijk met be
hoorlijke regelmaat, maar* later onophoude
lijk. Wanneer tenslotte de verdraagzaamheid
overwonnen heeft, dan ligt de schuld daar
van niet bij de protestanten, want zij hebben
met ijver, dien wij in veel gevallen kunnen
begrijpen, gewaakt voor hetgeen hun ter
ovrrir"-;-a was toevertrouwd.
De eerste resolutieboeken van den kerke
raad, welke bewaard gebleven zijn, dateeren
van 1639, Op de eerste bladzijde is er reeds
sprake van een commissie tot wering der
scholen van paapschgezinden. Numeriek in
de minderheid, moest men den sterken arm
te hulp roepen, die maar matig enthousiast is.
De burgemeesters, na ingewonnen advies,
dringen er bij den schout op aan wat meer
activiteit aan den dag te leggen. Niet heel
zeker, dat dit het gewenschte gevolg zal
hebben, ontbieden zij ook de onderschouten
en vermanen; dat sij haer beste sou
den doen om de paepsche vergaderinghen
te stooren, de papen gevangen te nemen
ende dat zij oock alsdan de boeten toe
haren profijte souden genieten. Ende bij
aldien de officier (schout) daer ijets soude
tegen attenteren haèr Achbaren (de burge
meesters) de onderschouten souden main
teneren".
Van harte ging het bij den schout dus
niet en de burgemeesters moeten meerderen
tegen minderen uitspelen om iets te berei
ken. Bovendien was de zaak der protestan
ten nog niet dusdanig geconsolideerd, dat
men tot een goed georganiseerden aanval
kon overgaan.
Als op 26 Juni 1641 door mr. Jan van der
Liemp wordt geklaagd, dat „paepsche boe
ken geleert wierden in eenige scholen, en
cathechisatiën gedaen", worden drie gere
formeerde schoolmeesters ontboden door den
kerkeraad om inlichtingen te verstrekken.
Hun antwoord werpt een duidelijk licht op
de verhoudingen: „de kerekenraet souden
alle de Schoolmeesters van de religie gelie
ven te ontbieden, opdat d'eene niet meer
als d'andere mochte beswaert worden". Erg
veel is er niet uit hen los te krijgen, maar
tenslotte verzoekt men hun „in het parti
culier" eenige mededeelingen te doen en
vertellen zij, dat er aan den Heul een „Je-
suitersse is, daer veele kinderen school
gaan en daer men paepsche boeken leert".
Ook bij dr. Taijling werd, naar zij meenden,
school gehouden, doch vooral hun laatste
verklaring moet den kerkenraad ernstig
hebben gestemd, „voechden noch bij het voor-
gaende, dat sè dickmaels maer drie ofte
vier kinderen in hare scholen den cathe-
chismus konden leeren, alsoo selfs gerefor
meerde ouders niet en wilden, dat haer kin
deren, die souden leeren".
Het heeft geen zin hier uit de wekelijksche
klachtenlijst een uittreksel te maken van
al de scholen en schooltjes, welke er ge
weest zijn. Bij al de belangstelling, die er
steeds bestaan heeft voor de plaatsen, waar
men „kerkte" is die voor de scholen, waar
toch ook een groot deel van de godsdien
stige vorming gezocht moest worden, nooit
zoo groot geweest. Op verschillende tijden
lichten de Acta ons in over de „huijsen daer
eenighe cloppen-gespuijs bij malcanderen sit-
ten en woonen". Zoo weten wij dat er scho
len gehouden werden, om slechts enkele te
noemen, „op het Oosteinde, in de Fottebak-
kerssteegh, het laatste huijs aen de Brugh
bij Aegij Joppen, een klop aen de Hout-
thuijn achter de stadsbode de Meijer, Anne
en Margarn.,», Madam La Prese, in de groote
Wijnbrugsteegh", etc.
Een andere vraag is: van wien ging in
laatste instantie de jacht op papen en klop
pen uit? De eerste generatie van predikan
ten is zeker- niet zoo fanatiek geweest, als
men dat soms wel eens heeft willen bewe
ren. Zij waren geenszins de geringsten in
verstandelijke ontwikkeling en staken in
vele gevallen door karaktereigenschappen
schouderhoog boven de middelmaat uit. Het
ligt meer voor de hand de drijvers te zoeken
niet onder de predikanten, doch onder de
kerkeraadsleden, menschen met meer goede
bedoeling dan inzicht gezegend, als is het
bewijs hiervoor niet in ieder afzonderlijk
geval te leveren.
Eenige feiten wijzelf echter duidelijk in
deze richting. 23 October wordt door ds
Berckel „uijt naem van eenige lidmaeten
voorgestelt, dat tot haer groote droefenisse
ende blaeme der religie een papekerek ge-
timmert werde in de Princestraat; dat den
paep selve daer in woonde".
Verder bleek de Rotterdamsche bevolking
nog met een aantal atavismen behept,
waaronder het vieren van St. Nicolaas en
het koningskaarsje springen. Prompt met
het? seizoen meelevend, komt er weer een
klacht in den kerkeraad 26 November 1642
„om te versoucken het weeren van het S.
Nicolaas-spel". Een jaar later op 19 Decem
ber „op haer versoek binnen gestaan, Ja
cob Croondestein, Hendrik Pieters en Ma-
rijtje Beekmans (een bijzonder onrustig ele
ment, waar de kerkeraad zelf handen aan
vol heeft) begeeren, dat de E. kereken-raat
aande Achtbare Magistraet soude believen
te versoeken, dat de koningskaarsen noch
gemaeckt noch verkocht souden mogen
werden; is geresolveert haar te prijsen in
haren ijver
Ja, wat kon de kerkeraad anders doen,
dan zooveel ijver prijzen! In den loop van
de jaren wordt de lijst uitgebreider en het
optreden resoluter. De heeren burgemees
ters knikten maar toestemmend en zeiden
steeds vele heilzame maatregelen toe, waar
van maar een klein gedeelte tot uitvoering
kwam. Het kon ook niet anders bij zoo'n
voortdurenden regen van klachten, dat
de Hooftsteegh eenige paepsche crucifixen
en andere beelden tot grote ergernisse wer
den verkocht; dat Jesuiten en andere ge
ordende paepen gesignaleerd waren. Het
vergrooten van de kerken aan de Leeuwe
straat, op de Slikvaart en het Steiger, het
plan tot het bouwen van een wees- en ar
menhuis, maar liefst midden op de Hoog
straat, het zijn allemaal redenen voor nieu
we ergernis, alsook „de stoutigheden van
het pausdom in 't komen met carossen voor
haer kerek, ende het beslaen van de straten,
door haer veelheid, in het beginnen ende
het eijndigen van haer afgodendienst" en
„het opzigtelijke hertrouwen der papisten
tegen de placaten van den lande en gestelde
ordre der Heeren Burgemeesteren zelf met
stadsdienders op de koetsen en meer an
dere gewoone cieraadje en omstandighe
den".
Tenslotte moet het den stadsbestuurders
wel verdroten hebben om te ageeren tegen
menschen, waar ze dagelijks in alle vriend
schap mee omgingen en zaken dreven, want
Rotterdam was en bleef een handelsstad en
deze dogmatische passies stimuleerden geen
handel. Door de veelvuldige bezoeken van
de heeren kerkeraadsleden waren de bur
gemeesters immuun voor de achtervolgings
bacil en in de verte lichtte reeds de ver
lichting met vrijheid, gelijkheid en broeder
schap, waaruit nieuwe verhoudingen gebo
ren werden.
M. P. VAN BUIJTENEN.
Beide tientallen waren volledig.
Totaal 13—7
Maandag werd te Den Haag een massakamp
gehouden tusschen de districten den Haag cn
Rotterdam. De Hagenaars wonnen met 83 tegen
71 punten, waarmede zij dus revanche genomen
hebben voor de verleden jaar in den Maasstad
geleden 11979 nederlaag.
Aan de eerste tien borden eindigde de strijd
in een 146 overwinning voor den Haag, zoo
dat de gastheeren beslag legden op de uitgeloof
de medaille.
Rotterdam was zeer gehandicapt, doordat de
sterke vereeniging „Constant", tengevolge van
een meeningsverschil met het districtsbestuur,
haar spelers niet wilde afstaan. Vooral de tien
hoofdborden waren verzwakt en zoo konden de
Hagenaars een gemakkelijke zege behalen.
Over het geheel genomen hebben de gasten
echter goed partij gegeven en het eindresultaat
is dan ook zeer eervol te noemen.
De uitslagen aan de eerste borden luiden:
Den HaagRotterdam
1. J. B. de HaasJ. Blom 20
2. J. M. Bom—D. v. d. Veer 2—0
3. J. de BruinJac. Buller 2—0
4. A. L. v. FranckV. F. Tromer 02
5. J. F. KuijerL. Baardewijk 11
6. C. ValstarK. F. de Haan 0—2
7. G. Wuodenberg—C. Heij 2—0
8. J. WinkelmanJ. Kerver11
9. J. H. BrabersD. Wiersma 20
10. F. H. Bijk—B. C. Klijn 2—0
Van de allerlaatste mogelijkheid het
was nog ijs, maar het rijden er op naderde
heel dicht de watersport heeft de Hille
gersbergsche IJsclub gisteravond nog gepro
fiteerd door het houden van 'n gecostumeerd
feest. De meeste belangstelling kwam natuur
lijk van de Hillegersbergenaren zelf, want
de Rotterdammers konden gisteravond nau
welijks meer gelooven, dat er gereden kon
worden. Het zag er in den beginne naar uit,
dat het aantal gecostumeerden niet groot zou
worden. Doch geleidelijk aan zagen de
honderden toeschouwers, die zich langs het
plankier van het paviljoenterras hadden
opgesteld, al maar meer fantastisch gekleede
rijders en rijdsters op de baan verschijnen.
Tegen negen uur begon de jury aan de beoor
deeling, gedurende welke de ingeschreven
deelnemers eenige malen de revue moesten
passeeren. Het was, wanneer men dien
fleurigen stoet zoo voorbij zag rijden, 'wel
dubbel jammer, dat het ijsfeest niet volkomen
tot zijn recht kon komen. Want een fijn
regentje begon te vallen, welke geleidelijk
aangroeide tot een flinke stortbui. Eer het
echter zoo ver kwam, heeft men nog de
gelegenheid gehad om het vuurwerk af te
steken, dat achter op de banen was opgesteld.
Na afloop van het vuurwerk volgde in
het Plaswijck-paviljoen de uitslag van de
jury en de uitreiking der prijzen. Burgemees-
ter Van Kempen hield te voren een hartelijke
speech, waarin hij hulde bracht aan het
onverdroten werk van het ijsclubbestuur, in
het bijzonder aan den heer M. Jansen Sr.,
die dag in dag uit in de weer is geweest om
alles te regelen.
De voorzitter van de ijsclub, de heer A. F.
D. Hueck, heeft hierna de prijzen uitgereikt.
Het waren voor de kinderenmooiste
B. Janzee paren Gebrs. Vieyra (cowboys)
origineel le bedelaars Elly Kersteman en
Herma Verweij 2eheks Gerrie Tonnon
3eKabouterJan Hoogstraaten4e
Schooiertje Jan Clement.
Voor de grooten Origineel groep dronken
matrozenDemand, Welter en Becker
mooiste groepen le prijs Hongaren heer en
mevr. Spruit en mevr. Dahnert2e prijs 6
kozakken heer Smulders c.s.3e prijs pierrot
en pierrettes heer Verhulst, mej. De Fouw en
mevr. v. Toornde Fouw. Mooiste paren le
prijs Schotten mej. *'an Abkoude en heer
Hasselman 2e moorenkoning en vrouw heer
en mevr. BakkerKruit. Enkelen mooiste le
prijs Russin mej. Schweikker 2e prijs Ko
ninkin van den nacht mej. Vermunt3e prijs
Tyrolienne mej. v. d. Lek 4e prijs Kauka
sische mej. v. Buren en 5e prijs Russin mej.
De Fouw.
NED. KATII. VOLKSBOND.
Morgenavond, Donderdag 29 December,
geeft de afdeeling alhier van den Ned.
Kath Volksbond, den jaarlijkschen feest
avond in de zaal Harmonie, toegankelijk
voor de leden hun dames Medewerking
wordt verleend door de R. K. Tooneelverge-
niging „Vondel".
Totaal 146
Gevraagde werkkrachten
Afd. voor mannen. Fabrieks-, loop- en
fietsjongens, leerl. en aank. halfwas kappers,
sleepbootmatrozen met paspoort, jongens voor
de Rijnvaart. Voor Schiebroek: kappersbe
diende. Voor Hillegersberg: lakspuiter, bank
werkers en draaiers. Voor IJsselmonde: half
was beitsers en politoerders. Voor Overschie:
halfwas brood- en banketbakkers.
Afd. Voor Vrouwen. Voor psychiatrische
inrichting: leerl. verpleegsters minstens 19
jaar met diploma Mulo of 4-jarig huishoud
school, Industrieschool, Vakschool voor meis
jes of in het bezit van een daarmede gelijk
gesteld diploma. Winkeljuffrouwen bekend
met tricotage, manufacturen, stoffen, con
fectie, bakkerij, levensmiddelen, galanterieën
enz. Een leidster voor demonstratiewagen.
Hotelpersoneel: kamermeisjes, werkmeisjes,
bedienjuffrouwen. Huishoudpersoneel: echt
paar, vrouw keukenmeid, man huisknecht;
keukenwerkmeisjes, 2e meisjes, meisje* al
leen, dagmeisjes. Kleedingindustrie: naaisters
en knipsters voor overhemden, aank. naai
sters voor heeren- en damesmaatwerk, con-
fectienaaister damesjaponnen, lingerienaai
sters, lampekapnaaisters, machinestikstei
bedrijfskleeding, rijgsters, handwerksters en
leerlingen, zakkeninzetsters, machinestikstera
en handwerksters broeken (kleermakersbe-
drijf), hoedengarneersters, appreteuses. Kap
persvak: bekwame en aank. aapsters, wasch-
en inkrulmeisjes. Fabriekspersoneel: hoofd
juffrouw voor banketbakkerij, brocheerstei
voor drukkerij, fabrieks-, pak- en loop
meisjes, zakkenstopsters, erwtenverleesters,
lompen- en darmensorteersters. Voor was-
scherij: strijksters en meisjes voor allerlei
werkzaamheden. Voor Dordrecht: een bro
cheerster. Voor. Leiden: lederstiksters. Te
Hilversum voor hotel: kamer- en werkmeisjes
ERNSTIGE AANRIJDING.
Maandagmiddag kwam het negenjarig
dochtertje van den heer v. Wijk nabij de
ouderlijke woning van het ijs den weg op-
ge!oopenj toen juist een der Citobussen aan
kwam.
Door de gladheid gleed het meisje uit en
hoewel de chauffeur uit alle macht remde,
kon hij niet verhoeden, dat het kind ge
raakt werd.
Met een smak werd het meisje tegen den
grond geworpen en werd hevig bloedend
bij haar ouders binnengedragen.
Dr Hoogerbrugge was spoedig aanwezig
en constateerde eenige bloedende verwon
dingen aan het hoofd, terwijl het kind een
vrij ernstige hersenschudding bekomen had.
Hoewel de toestand niet levensgevaarlijk
is, moet hij toch ernstig worden geacht.
OP HET IJS GEVALLEN.
De heer G. B. had Maandag het ongeluk
bij het schaatsenrijden te vallen, waarbij hij
zoo ongelukkig terecht kwam, dat hij zijn
linkerpols brak.
ST. DEUS DEDIT.
Vrijdagavond a.s. houdt de afdeeling van
de R. K. Land- en Tuinbouwarbeidersbond
„St. Deus dedit" haar jaarvergadering.
De agenda vermeldt o.m.: Bespreking van
het arbeidscontract en de daaromtrent loo-
pende geruchten.
Bestuursverkiezing Aftredend zijn vooruit
ter en secretaris Of beiden herkiesbaar zijn,
zal op de vergadering worden bekend ge-
ITlclclRt
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat ten
geheel nieuw bestuur zal gekozen worden.
Verloting van 2 deelnemerskaarten aan een
besloten retraite zulks ingevolge besluit van
de vorige jaarvergadering.
VERGADERING ST. JOZEFVEREENIGING.
De in het Parochiaal vereenigingsgebouw
gehouden ledenvergadering was, niettegen
staande het koude weer nog vrij goed be
zocht. De voorzitter, de heer A. C. M. Pon-
sioen heette in een kort woord de aanwezigen
van harte welkom. Van den eerw. adviseur
was bericht van verhindering ingekomen. De
notulen werden onveranderd goedgekeurd.
Vervolges las de secretaris een keurig en
uitgebreid jaarverslag voor, waarin mede de
jaarverslagen der verschillende onderafdee-
lingen verwerkt waren en tevens het over
lijden werd herdacht van den heer M. Hoef
nagel, die gedurende 25 jaar bestuurslid en
secretaris der vereeniging is geweest.
Dan was de beurt aan den penningmeester
om een overzicht te geven omtrent den toe
stand der kas. Het bleek dat, dank zij den
gehouden bazar, er thans een batig saldo ten
bedrage van 162,87 was. Dit mooie eind
resultaat hadt het bestuur doen besluiten om
de leden een sigaar aan te bieden.
Vervolgens de verkiezing van twee be
stuursleden wegens periodieke aftreding van
A. C. M. Ponsioen en J. Murk. Na gehouden
stemming bleek dat beide heeren wederom
herkozen waren. Zij namen hun benoeming
aan.
Tot voorzitter werd gekozen A. C. M. Pon
sioen. Bij monde van den heer van Berkel
bracht de commissie belast met het nazien
der boeken, verslag uit. Alles was keurig in
orde bevonden.
De rondvraag bij deze vergaderingen ken
merken zich altijd door een aparten geest en
ook deze maal was daaraan weer niet te ont
komen. Enkele punten zijn in den breede
besproken.
BOND VOOR GROOTE GEZINNEN.
Reeds jarenlang handhaaft de afd. Schoon
hoven van den Bond voor groote gezinnen de
traditie om op 2en Kerstdag de kinderen der
leden een prettigen en aangenamen middag
te bezorgen. Ook ditmaal is zij daar niet van
afgeweken. Een lange stoet kinderen onder
geleide van de Eerw. Zusters bewoog zich
Maandagmiddag door de besneeuwde stra
ten op weg naar het Vereenigingsgebouw,
om daar weer eens echt te genieten. En ge
noten hebben zij. Dolkomische filmpjes heb
ben zij gezien, er is getracteerd en op de
glundere kindergezichtjes stond duidelijk ta
lezen, hoe prettig het was. Een heel kleine
broekeman hoorden we de verzuchting sla
ken, dat ie wel wou, dat het iedeyen dag zoo
was.
Des avonds vulde de zaal zich met vele
belangstellenden, die kwamen zien naar de
film „Hoe ik mijn kind gedood heb". Na af
loop hiervan werden nog een tweetal filmpjes
afgedraaid. Aan het begin van den, avond
sprak de voorzitter der afd., de heer' Nien-
huis, een openingswoord terwijl de eerw. heer
Kapelaan sloot.
De heer C. van Buren alhier is aan een
groot gevaar ontsnapt. Bij het zoken naar
gaslekken in West-IJsselmonde ontmoette
hij een groote hoeveelheid ontsnapte gassen,
die zich in den bevroren grond hadden ver
zameld. Bewusteloos zakte hij in den gegra
ven kuil ineen. Dr. G. Meerkerk kon de
levensgeesten nog opwekken, zoodat de man
er nog goed afkwam.
TENTOONSTELLING' PLUIMVEE.
De heer P. de Bel alhier, behaalde op de
Nationale tentoonstelling te Leerdam met 26
ns. 26 prijzen, n.l. 19 eerste, 5 tweede en 2
derde prijzen. Hij kreeg het hoogst aantal
punten voor 1 ras 1 kleur en een grooten
lauwertak, uitgeloofd door den Burgemeester
van Leerdam.
..Te Bolnes vonden op het ijs eenige onge
vallen plaats. Zoo viel mej. Tamerius en brak
een arm. De heer Ch. Ipskamp bekwam een
gebroken neusbeen.
HARDRIJDEN
Onze dorpsgenoot H. Kalter heeft te Stol
wijk bij de nationale hardrijderij voor man
nen? den eersten prijs behaald.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Clara E., dochter van G. v. d.
Dool en J. de Gier.
OVERLEDEN: A. M. van Buren, 69 jaar,
weduwe van P. de Waard C. Gelderblom
77 jaar, echtgenoot van A. Maasland.
COLLECTE
De collecte, welke gehouden werd ten bate
der Joodsche vluchtelingen, heeft totaal op
gebracht 146.69.
IJS-ONGEVAL.
De 30-jarige C. C. alhier had het ongeluk
tijdens het schaatsenrijden te vallen. Nadat hij
eerst met het voorhoofd op de punt van zijn
schaats terecht was gekomen, sloeg hij ach
terover en bleef bewusteloos liggen. Toen
door een lid van de E.H.B.O. eerste hulp was
verleend, werd de man per brancard naar
huis vervoerd, waar dr. Teer, die inmiddels
was ontboden, een lichte hersenschudding
constateerde.
de KOMST VAN DEN BURGEMEESTER
Zooals gemeld zal met den aanleg van den
strandboulevard binnenkort een aanvang
worden gemaakt. Als officieele datum is
thans vastgesteld Maandag 9 Januari, op
welken dag Burgemeester Oud de eerste
spade in den grond zal steken.
Tevens wordt dien dag het feit herdacht
van het 125-jarig bestaan der kustartillerie.
De Burgemeester zal dan tevens een officieel
bezoek brengen aan het fort.
BINNENGEKOMEN.
In do Vulcaanhaven zijn binnengekomen
de stoomschepen „Stad Schiedam" met 9100
ton erts; „Kelbergen" met 7500 ton erts;
„Mira" om 5400 ton kolen te laden; „Kotlin",
„Stogheim" en „Tal Valdis" om te bunkeren.
HUUR RIJWIELEN VOOR DE GEMEENTE
Het in huur verstrekken van 29 gewone en
3 transportfietsen voor den gemeentedienst
gedurende het jaar 1939 is gegund aan J
Remmerswaal alhier, voor 17.50 per rijwiel
„SURSUM CORDA".
De Chr. Harmonievereeniging „Sursum
Corda" heeft op het nationaal zang- en mu
ziekconcours te Rotterdam van Romuzanco
aldaar in de hoogste eere-afdeeling met 397
punten den eersten prijs behaald, met bij
zonderen lof der jury.
ZILVEREN JUBILEUM.
Op 12 Januari a.s. zal de heer C. Wasse'
naar 25 jaar varen voor de Nieuwe Matex
N.V. met zijn motorschip „Dankbaarheid".
SUCCESSEN VAN „H. V. O."
De volgende heeren, allen leden van de
Harmonievereeniging „H. V. O." behaalden
op het te Rotterdam gehouden Solisten-con
cours successen: K. de Winter op trombone
een len prijs, le afdeeling; P. v Rijk op
piston een 2en prijs, le afdeeling; A. Klos
op bariton een len prijs met lof de rjury,
2e afdeeling; P. v. Rijk en A. Klos in een
duo een len prijs, 2e afdeeling.
KOLENDAMP.
Door den heer Smits uit de Steynstraat
werd de politie gewaarschuwd dat er gas of
kolendamp in zijn woning hing. Reeds wa
ren twee kinderen hierdoor bedwelmd ge
raakt, die door Dr Moerman werden bijge
bracht. Het gezin werd bij familie onderge
bracht. Het personeel der gasfabriek heeft in
den nanacht een onderzoek ingesteld, waar
bij bleek, dat het hier kolendamp betrof. De
schoorsteen was namelijk verstopt en dit was
oorzaak, dat het gevaarlijke gas in de kamer
kwam.
R. K. DANSCLUB.
Vrijdag a.s. geeft bovengenoemde club een
soiree in het Vereenigingsgebouw, Oranje
straat. Aanvang 8 uur.
De laatste opname van wijlen Emile Van'
dervelde, toen hij met zijn vrouw op
Kerstdag een wandeling maakte in het
Sterkamerenbosch.