Indische Tentoonstelling
te Rotterdam.
m
IOTTSa
gH
^7"AV\^
Belangrijke expositie
in de aanstaande
zomermaanden
DONDERDAG 2 FEBRUARI 1939
b i!,: i'S&JSfêiSR''
Na het „Ontdek uw stad" een
„Ontdek uw koloniën".
NA de zoo bijzonder geslaagde
tentoonstelling „Ontdek uw stad"
in 1937, welke door Z. Exc. minister
Romme werd geopend en in totaal
meer dan 74.000 bezoekers heeft ge
trokken, zal in den a.s. zomer met
medewerking van Z. Exc. minister
Welter van Koloniën en Z. Exc. minis
ter Steenberghe van Economische
Zaken, een nieuwe tentoonstelling
worden gehouden, welke in beeld zal
brengen onze verbinding met Indië
in het algemeen en de verbinding
RotterdamBatavia in het bijzonder.
BURGERLIJKE STAND.
Rotterdamscli Katholiek
Mannenkoor.
Eerste lustrumconcert.
ST. JOSEPHSGEZELLEN R'DAM III.
JOS HOLTHAUS ZESTIG JAAR.
D. B. GOHRES.
Herdenking van zijn zilveren jubi'.é
in dienst der gemeente.
JUBILEUM.
BERKEL EN RODENRIJS.
HOEK VAN HOLLAND.
NEDERLANDSCHE DAMBOND.
ROTTERDAMSCHE dambond.
ROTTERDAMSCH DAMGENOOTSCHAP
KAMPIOENSCHAP DISTRICT R'DAM
EN OMSTREKEN.
PERSOONLIJK KAMPIOENSCHAP
VAN ROTTERDAM.
NIEUWE ROTTERDAMSCHE SCHAAK-
VEREENIGING.
I li!i L ijlÜ 1
Een initiatief met actueele
beteekenis.
De commissie van voorbereiding voor deze
tentoonstelling, waarvan het voorzitterschap
wordt bekleed door den oud-voorzitter van
de Rotterdamsche Kamer van Koophandel,
den heer W. A. Engelbrecht zooals bekend
een uitstekend kenner van onze zeevaart
geschiedenis heeft hedenmorgen in een
conferentie ten stadhuize de pers in de
gelegenheid gesteld nader kennis te nemen
van haar plannen.
Het tentoonstellingsplan RotterdamBata
via is voortgekomen uit het groote succes
dat met de tentoonstelling Orftdek Uw Stad
werd bereikt. Het initiatief is van den wet
houder van Onderwijs en Volksontwikkeling
J. B. J. Ratté, die de volgende commissie van
voorbereiding bereid heeft gevonden het
plan te bestudeeren en uit te werken de
heeren W. A. Engelbrecht, voorzitter; T. P.
Baart de la Faille prof. W. E. Boerman
mr. Jacq. Dutilh dr. S. Hofstra ir. D. de
longhmr. W. C. Mees H. J. A. Middendorf,
penningmeester B. H. Paerels A. Reitsma
Wm. Ruys Bzn.H. van Dijk, secretaris.
Deze commissie heeft zich de medewerking
op artistiek en tentoonstellingsdeskundig
gebied verzekerd van den heer Pieter den
Besten.
Het is geenszins de bedoeling om de
beteekenis van Rotterdam ten opzichte van
de ïndië-verbinding ook maar eenigszins
overdreven voor te stellen. Wel is het de
bedoeling om het aandeel van Rotterdam in
de historie van den Nederlandschen handel
en scheepvaart op Indië tot uitdrukking te
brengen. Elk locaal chauvinisme zal dus van
de tentoonstelling verre gehouden worden.
Wat de tentoonstelling in beeld
zal brengen.
Op de tentoonstelling, welke weer gehou
den wordt in het voor exposities ingerichte
gebouw aan den Schiedamsche Singel, zal in
groote trekken het volgende te zien zijn
Allereerst zal onze aandacht gevestigd
worden op het wereldbeeld der oudheid en
de verbindingswegen met het Verre Oosten,
waarlangs in de middeleeuwen het vervoer
plaats had. We zien daarna de Portugeezen
als de ontdekkers van de scheepvaartroute
op Indië. In aansluiting daarop komt een
beschrijving van de verschillende ervaringen
der Hollandsche ontdekkingsreizen.
Dan komen de oprichting en de daden van
de Oost-Indische Compagnie en het aandeel
van Rotterdam daarin. Dit aandeel is grooter
geweest, dan men gemeenlijk denkt. Verhel
dering van deze kennis is een belangrijke
factor ter bevordering van de algemeene
belangstelling der Rotterdammers voor Indië.
Daarna volgt een reeks beelden (platte
gronden en diorama's) van Rotterdam en van
Batavia uit het begin der 17de eeuw. En in
aansluiting daarop 'n groote reeks van mo
dellen van schepen in de 17de, 18de en 19de
eeuw gebruikt bij de vaart op Indië.
Wij naderen dan den nieuweren tijd, doch
krijgen eerst nog een beeld uit het begin van
de vorige eeuw: plattegronden en tafereelen
van Batavia en Rotterdam uit het begin van
de 19de eeuw en voorstellingen omtrent den
handel en het koloniale beleid gedurende de
19e eeuw (Nederlandsche Handel Mij., Cul
tuurstelsel, herleving van het particulier ini
tiatief, de Rotterdamsche reederij op Indië).
De geheele hoek van de bovenzaal wordt
tenslotte ingenomen door modellen van de
modernste schepen met indrukken omtrent
het geboden comfort en de veiligheid in ver
gelijking met vroeger.
In de benedenzaal de expositie werkt
van boven naar beneden zal op een boeien
de, aanschouwelijke wijze een beschrijving
worden gegeven in reliëfkaarten en diora
ma's van de aanloophavens der scheepvaart
lijn op Indië alsmede van den Nieuwen Wa
terweg en het Suez-kanaal. Tegelijk wordt
In het kort weergegeven de historie van onze
vliegverbinding met Indië met vergelijking
van snelheid en capaciteit van vliegtuig en
schip. Ook omtrent het post-, telegraaf- en
telefoonverkeer met Indië zal een en ander
te zien zijn.
Tenslotte komt de tentoonstelling dan aan
den toestand van heden. Daartoe zullen die
nen kaarten en foto's omtrent het Rotterdam
en het Batavia van heden. Eenige grepen
zullen worden gedaan uit de schatten van
Indische cultuurmonumenten en de wissel
werking van Indische en Nederlandsche cul
tuur zal in beeldtaal worden gebracht. Ten
slotte krijgen wij eenige voorbeelden van de
ontwikkeling der Indische cultures en in
dustrieën onder invloed van de Nederlanders
en sprekende statistieken van het vervoer
van producten en passagiers over en weer en
het aandeel van Rotterdam daarin.
Belangstelling van de regeering.
Het tentoonstellingsplan geniet de groote
belangstelling van de Regeering, in het bij
zonder van de departementen van Sociale
Zaken, Economische Zaken en Koloniën,
welke het met belangrijke bedragen steunen.
Een vertegenwoordiger van het departement
van Koloniën heeft zitting in de Commissie
van Voorbereiding. De gemeente Rotterdam
stelt niet alleen het gebouw ter beschikking,
maar ook den ambtenaar die als secretaris
optreedt en den technischen beambte, die met
de practische leiding der werkzaamheden is
belast.
Enkele belangrijke ondernemingen en voor
aanstaande burgers steunen het plan met
groote bedragen. De nog ontbrekende bedra
gen moeten worden samengebracht door een
beroep te doen op de breedere kringen der
burgerij, waartoe een keurig uitgevoerde cir
culaire in ettelijke 'duizenden exemplaren
wordt verspreid.
Opbouw door jongere werkloozen.
Een belangrijk aspect van den opzet dezer
tentoonstelling is, dat evenals bij de tentoon
stelling „Ontdek uw stad" het geval was, de
opbouw van de tentoonstelling Rotterdam
Batavia grootendeels zal geschieden door
jongere werkloozen. Een aantal hunner is op
genomen in de regeling van „Werkverschaf
fing voor hoofdarbeiders" en geniet als zoo
danig een werkverschaffingsloon van 21 per
week. De anderen worden op gelijken voet
bezoldigd en ontvangen gemiddeld 7 4 8
meer dan de algemeene toelage voor jongere
werkloozen.
In totaal zijn momenteel reeds ongeveer
30 jonge menschen bij de werkzaamheden
betrokken. Hoe ruimer de steun van de bur
gerij vloeit, hoe meer jonge mannen de com
missie aan het werk zal kunnen laten deel
nemen.
Het zijn kantoorbedienden voor het admi
nistratieve werk, jonge intellectueelen voor
het bijeenbrengen der gegevens, teekenaars
en schilders voor het uitvoeren der diorama's,
timmerlieden en maquettebouwers voor de
algemeene inrichting, de reliëfkaarten en de
maquettes, electriciens, schilders, stoffeer
ders enz. voor de overige werkzaamheden.
Ervaring benut voor de groote
tentoonstelling 1941.
Het is niet uitgesloten, dat deze groep ten
toonstellingsarbeiders, waarvan een deel nog
afkomstig is van „Ontdek Uw Stad", zooveel
routine en bekwaamheid in dit vak verwerft,
dat zij een aandeel krijgen in de tentoon
stellingsplannen voor 1941.
Met aller' medewerking kan over een half
jaar een tentoonstelling gereed zijn, welke
een nieuw bewijs zal leveren van Rotter-
damschen ondernemingsgeest in verleden en
heden en van vertrouwen in de toekomst.
Alïe bijdragen zijn welkom. Zij kunnen
worden gestort op giro 131358 van den pen
ningmeester, den heer H. J. A. Middendorf,
Schiekade 164, alhier. Hoe ruimer de bijdra
gen vloeien, hoe grooter de opzet kan wor
den. Zoo wordt er door het comité aan ge
dacht bij gelegenheid van de tentoonstelling
ook een Indische week te organiseeren- met
b.v. een uitvoering van Indische dansen en
gamelan-muziek in het Openluchttheater en
vertooning van Indische films in de bioscoop
theaters.
Boven de cultureele en economische be
langen wil deze Indische oriënteeringsten-
toonstelling ook dienen het algemeen staats
belang. Want door vergrooting van de ken
nis omtrent ons prachtig koloniaal bezit zal
ook het bewustzijn worden versterkt, dat wij
met Indië een onverbreekbaar geheel vor
men; waarmede alle onderdeelen van dat
geheel hier en daar het meest zijn gebaat.
Vooral in dezen tijd, waarin wel eens drei
gende wolken drijven boven Indië, is het
organiseeren van deze tentoonstelling een
daad van eminente en actueele waarde. Daar
om ook, steune men dezen opzet!
Het ligt in de bedoeling de tentoonstelling
„RotterdamBatavia" begin Juni a.s. te
openen. De minister van Koloniën heeft zich
bij voorbaat bereid verklaard de openings
plechtigheid te verrichten.
Aangiften van 1 Februari 1939.
BEVALLENW. C. van Blarum geb. Pesie d
E. Nieuwstraten geb. Dieleman z. L. C v.
d. End geb. Ederzeel z. A. H. M. van Keer
berghen geb. Kalwy z. J. H. Kooper. geb. van
Loon d. M. Milders geb. Jansen z. J. L.
Kauffman geb. Windmann d. J. Brons geb.
Kruit d. H. Barendse geb. David d. L. M
Tettelaar geb. van Dijk d. P. Hooimeener geb.
v. d. Knaap z. C. Snuverink geh. Heggel-
man d. N. A. de Bruijn de Visser d. M. J.
Bouwman geb. Asbetek Brusse z. E. j. v. d'
Hoek geb. Bolland d. C. Hacken geb. van
Bennekum d. J. Klokkenburg geb. Dollaard
z. M. A. Steijlen geb. van Oljen d. D. J.
Karreman geb. Böllermann d. G. S. Dam geb.
de Jong z. C. van Otterloo geb. Lankair z.
A. Kolen geb. Mulders d. G. M. de Vos geb.
de Koning d. B. Wolf geb. van Buuren d.
J. Molkenbuhr geb. Kieviet d. B. Kastelein geb,
Hokke d. S. J. Intven geb. v. d. Linden z.
P. de Knijper geb. Zwanenburg z. N. v. d.
Wielen geb. van Vliet z. M. E. J. Baa(J geb.
Aubert z. J. van Schaardenburgh geb. v. d.
rfg z- C. A. Gietema geb. Schot z. G.
Xèh geb' VerburS z- M. van Gemert
geb. v. Nieuwuand z.
lrlGfsHiUWDi,ir Ai America jm. 25 j. en S. Koogje
Jl. 23 J. M. J. vl Anholt wedr. 33 j. en W. C
Heerhen gesch. vr. 34 j. J. van Breugel Jm.
M 3d' 23 D- Alken Jm. 21
L T 20 - J. c. C. Rasters Jm.
6" L 1 eJk ld' 20 1- - PJ- Bekkers jm.
30 j. en P. Goedendorp Jd. 36 1 j a W
Bogers geb. N. Slappendel jd. 23 'j. H P m'
Bosman wedr. 39 j, en J. M. Knipnels id 29 i
M. van Dalen Jm. 27 J. en M. van Ballégorjen
Jd. 23 J. - R. Faassen Jm. 24 J. en C. Pvan der
Horst jd. 22 j. H. M. Heesbeen jm. 27 1. on
P. J. Vervoort jd. 28 j. W. P. Hofman gesch
m. 33 j. en T. de Vries gesch. vr. 30 J. l'
Hoogendtfk jm. 29 j. en J. van Diik Jd. 30 J
H. J. Mann jm. 27 J. en L. C. Luijendijk Jd.
24 j. H. J. W. Molenaars gesch. m 29 j. en A.
P. Been jd. 22 j. A. H. Odems jm. 24 J. en
J. Wijmans jd. 24 j. H. Oosthoek jm. 26 j. en
M. Ekkebus jd. 23 j. B. Palsrok jm. 23 j. en
M. J. Grund jd. 24 j. A. Polle jm. 29 j en J. C.
Vermaas jd. 25 j. J. A. van der Pijl jm. 24
j. en E. de Groot jd. 19 j. J. Ringeling jm. 29
j. en J. van der Toorn jd. 21 j. G. P Roszbach
jm. 22 j. en H. H. van der Veer jd. 19 j. C.
B. Schenk jm. 34 j. en N. R(jkers jd. 27 j. M.
van Achie jm. 28 j. en C. J. Fasseur ]d. 26 J.
G. Toet jm. 25 J. en A. de Wolf jd. 23 j. C. Ver-
hefen jm. 24 j. en N. G. J. de Vos jd. 24 j.
P. W. Visser jm. 23 J. en C. Spijkhoven jd. 23
j. J. den Draak jm. 34 J. en J. M. Starreveld
jd. 24 j. A. L. van Gils jm. 23 j. en T. A.
Boks jd. 21 j. H. J. Weeteling jm. 25 j. en
E. van Elderen jd. 26 j. J, Wilkes jm. 25 j. en
T. Borkus jd. 25 j. L. C. Blok weer. 47 j. en
A. P. M. van der Perk wede. 38 j. C. H. Box
jm. 29 j. en G. Starre jd. 28 j. W. A. de Beer
jm. 28 j. en J. Jochims jd. 22 j. A. A. van
Broekhoven jm. 27 j. ea P. AI. Visseren jd. 28 j.
Voor het eerste lustrumconcert van het
Rotterdamsch Katholiek Mannenkoor be-
slond groo.e belangstelling. Daardoor en door
de mooie afwerking van het met zorg er.
smaak samengestelde program kreeg dit
concert een feestelijk en artistiek cachet.
In een voorbeschouwing over dit concert
hebben we reeds dirigent en zangers allen
toekomenden lof gebracht voor hun serieus
en ambitieus werken in de afgeloopen jaren
en tevens gewezen op de muzikale waarde
en beteekenis van de uitgevoerde missa
„Sancti Paracliti" van Willem Heijdt, welk-
den hoofdschotel van den avond vormde.
Was het Koor bij de uitvoering van deze
mis in de Kyrië nog niet geheel gedisponeerd
en leek het of men zich, wat de klankver
houding betreft, nog niet volkomen aar de
zaal had aangepast, waardoor eenige matheid
en onzekerheid waren waar te nemen, allengs
werd het beter en al zouden hier en daar nog
wel eenige vlekjes zijn aan te wijzen wat
bij de opeenstapeling van moeilijkheden ih
deze compositie en door afwezig zijn van
steun in de begeleiding, door de geheel vrij
geschreven orgelpartij, niet al te zwaar kan
worden aangerekend dan kan toch worden
geconstateerd, dat het Koor, met medewer
king van den solist van Munster en de kleu
rig geregistreerde orgelbegeleiding van den
heer Fr. Odijk, met de uitvoering van «ieze
mis prachtig werk heeft geleverd, niet enkëf,
wat betreft den zangtechnischen kant, maar,
wat per slot van rekening het hoogst moet
worden aangeslagen, den religieusen geest en
de sterke waarde in muzikaal-liturgisch op
zicht met devotie en juist begrip van stij. tot
leven heeft gebracht.
Paul v. d. Putten had beide te stellen
eischen, noodzakelijk voor een weergave,
welke aanspraak wil maken op het pred'.caat
kunstzinnig, op lofwaardige wijze en met
goed resultaat weten te combineeren. Zoo
werd de uitvoering er een van zeer te waar-
deeren zang en innige beleving, welke veel
weg neemt van het bezwaar, dat men zou
kunnen opmerken, dat het zingen van een
dergelijke mis in de concertzaal en dus zon
der samengaan met de liturgische handeling,
niet in staat zou zijn een religieuse en gewij
de sfeer te scheppen. Wat niet wegneemt,
dat het zingen in een kerkgebouw, aanpas
send aan de H. Handeling op het altaar steeds
de voorkeur zal blijven verdienen, om de ge-
eigende en dienende taak van deze muziek
goed tot haar recht te doen komen. Naar wij
vernamen, zijn daartoe plannen in overwe
ging, welke naar we van harte hoopen,«ver
wezenlijkt zullen worden.
Van het program hoorden we nog de koor-
nummers „Ave Maria" van v. d. Putten, „Vic»
timae Paschali Laudes" van Phons Dusch %n
„Het Hazegrauwt" van Willem Landré. Het
sterk cantact tusschen dirigent en koor geeft
den zang een vaste en zekere basis, een nauw
keurig opvolgen van de intenties van den
leider die zich manifesteeren in een be
schaafden massaklank, een evenwichtig sa
mengaan der verschillende partyen, dyna
mische schakeeringen vol afwisseling, ver
zorgdheid en gezonde muzikaliteit. Vooral
de beide laatste werken gaven een puikje
van mannenzang te genieten met mooie zeg
ging en gevoelige kleurschakeering. De diri
gent weet met zijn Koor diéresultaten"-te
bereiken, waarop hij zich met artistieken zin
en vakmanschap heeft ingesteld.
De aanwezigen lieten niet na voor het ge
presteerde op warme wijze lof te bren
gen aan dirigent en zangers. Van der Putten
ontving een lauwerkrans en Dusch werd op
het podium geroepen om de hulde voor zijn
compositie in ontvangst te nemen, van welke
gelegenheid hij gebruik maakte om leider
en Koor zijn dank te betuigen voor de uit
stekende weergave van zijn mooie en knappe
compositie.
Corn, van Munster had als solist veel suc
ces.
G.
Zondag 29 Januari is voor de St. Joseph's
Gezellen Rotterdam III een echte feestdag
geweest.
's Morgens onder de H. Mis van 8 uur
naderden de Gezellen ter H- Tafel en 's mid
dags om één uur had de installatie plaats
van 16 nieuwe leden door den Zeereerw.
heer Pastoor P. v. d. Meer. Deze plechtig
heid werd bijgewoond door de ouders van de
Gezellen en verschillende belangstellenden.
De Praeses wenschte de nieuwe gezellen van
harte geluk en spoorde hen aan trouw te
blijven aan de Gezellenvereeniging en haar
program en die trouw vooral te toonen door
diepen godsdienstzin.
's Avonds om 8 uur werd een ouder-avond
gegeven. De zaal was goed bezet, toen de
vice-praeses kap, Roessen, den avond
opende met een welkomstwoord, daarna
kwam het eerste optreden van de tooneel-
club „Kolping Vooruit" met 't tooneelstuk
„Vlammende Vleugels". De jonge tocmeel-
club mocht met dit stuk al een waar succes
boeken.
De heer Jos. Holthaus, directeur van het
Conservatorium voor Muziek te Rotterdam,
wordt 19 Februari a.s. zestig jaar. Dinsdag
avond 21 Februari, 8 uur, zal hem in de
Groote Nutszaal een concert worden aan
geboden door Raphaël Lanes en Theo van
der Pas, na afloop waarvan een huldiging
zal plaats vinden.
N. van Delft jm. 21 j. en G. Hareksen jd. 18
j. M. H. Evers jm. 33 j. en C. T. Vinke jd. 34
j. G. Hagestein jm. 19 j. en J. Horeweg jd.
18 j. P. W. F. Herrjjgers jm. 29 j. en T. Rotter
dam jd. 30 j. A. Heylema gesch. m. 44 j. en
A. Knijf jd. 46 j. H .W. Kooke jm. 23 j. en
W. van Lootten jd. 20 j. M. Leer jm. 20 j.
en C. Elshout jd. 19 j. P. W. Bras jm. 23 1.
en R. Zeeman jd. 21 j. C. A. van Metel jm. 25
j. en M. P. van Deurzen jd. 24 j. J. W. Nordyk
jm. 23 1. en J. M. Edelenbosch jd. 25 j. J.
Noordzij jm. 33 j. en E. Romeijn jd. 29 j. A.
H. Plug jm. 28 j. en J. H. Breedijk ;,d. 24 j.
A. de Regt jm. 40 j. en W. M. Breuren jd. 37 j.
A. C. W. Schuier jm. 34 j. en A. Verlaan jd.
25 j. G. P. Simonis gesch. m. 36 j. en M. H.
de Vos gesch. vr. 45 j. L. P. Treijtel jm. 30 j. en
A. M. Kros jd. 27 j. H. Verwilligen jm. 22 J.
en J. de Klerk jd. 24 j. G. C. VoUmor jm. 25 j.
en C. Aret jd. 23 j. H. J. Vos jm. 21 j. en
R. van der Helde jd. 23 J. C. G. Vuik jm.
23 j. en H. J. van Angelen jd. 19 j. J. A.
Waaljers Jm. 23 J. en A. A. van Ee 1d. 26 j. -
J. A. Broer jm. 25 j. en A. van der Sijde jd. 22
j. A. Keijzer jm. 30 j. en M. A. van der El-
burg jd. 21 j. C. W. de Lange jm 24 J. en
E. BZerkhout jd. 22 j. E. van der Mede jm.
26 j. en S. Noordzij Jd- 24 j. H. A. Verininde
jm. 24 j. en G. van Boggelen Jd. 22 j.
OVERLEDEN: A. v. Veen wede. J. v. d. Meer
82 j. M. F. Henke wede. van J. A. Balck
88 j. L. v. d. Linden vr. van A. H O. Mercey
20 J. S. Tulp wedr. v. J. van der Linden 74
j. - J. Smits gesch. m. van P. M. v./ Aken 70 j.
K. Meuleman wede. v. L. Westdijk 74 j.
J. Burgersdijk wede. v. H. v. Rossen 66 J. J,
M. Brandenburg vr. van M. A. v. d. 1'alm 35 j.
P. Boon m. van A. Potuit 76 j. G Altenburg
z. 5 m. J. Kooyman- óngeh. vr. 67 j.
Voorts als levenloos anagegeven: H, J. Miske-
muller geb. v. d. Lee i.
Onder zeer groote belangstelling heeft de
heer D. B. Gohres, chef-administrateur van
de afdeeling Bevolking, Verkiezingen, Mili-
La_re Zaken ter gemeentesecretarie alhier
zijn zilveren jubileum herdacht in dienst
der gemeente Rotterdam. In een der zalen
van het stadhuis heeft gistermiddag de offi-
cieele huldiging plaats gehad.
Bij deze ontvangst waren o.m. aanwezig
de burgemeester van Rotterdam mr. P. J
Oud, de gemeentesecretaris mr. M. Smeding
de wethouders R. Dijk en A. B. J. Ratté!
prof. Methorst, directeur-generaal van het
Bureau voor de Statistiek, de heeren mr
A. Lichtenauer en ir. J. H. Verloop namens
de Rotterdamsche Kamer van Koophandel,
de garnizoens-commandant majoor E. T. c!
T. Motké, vele hoofdambtenaren, hoofden
van dienst en ambtenaren ter gemeente
secretarie.
Nadat de jubilaris, vergezeld van echtge-
noote en beide dochters, die waren vereerd
met een tuil bloemen, de ontvangstzaal was
binnengeleid, waar vele bloemstukken ston
den opgesteld, nam allereerst het woord de
burgemeester mr. p. j. Oud. Er zijn vele
menschen, aldus spr., die hun plicht doen
gespaard blijven en hun zilveren jubileum
herdenken. Maar wanneer we hier staan aan
het eind van een periode van 25 jaar, dan
is hier meer gebeurd dan alleen de vervul
ling van de plichten van een ambtenaar. De
jubilaris heeft zijn vak verder gebracht. Op
t terrein van de bevolkingsboekhouding, al
dus spr., ben ik geen deskundige, maar daar
over maak ik mij niet ongerust. Wordt men
burgemeester van een kleine gemeente, dan
moet men eerst gaan voluntairen, doch
wordt men burgemeester van een stad als
Rotterdam, dan behoeft men op het gebied
van de bevolkingsboekhouding niets te we
ten. Immers we beschikken over voortreffe
lijke ambtenaren en van hen is de jubilaris
er één. Er is in den loop der jaren op het
gebied van de bevolkingsboekhouding heel
wat veranderd. Dat alles hier voortreffelijk
loopt, kwam ook de afdeeling Militaire Za
ken niet onder uwe leiding, is ongetwijfeld
te danken aan den thans jubileerenden chef
administrateur.
Daarom begrijp ik, zoo zeide spr., dat men
uit alle kringen naar het stadhuis is ge
komen, om den heer Gohres te huldigen,
voor wien het vandaag een glorie-dag moet
zijn. Gij hebt hart voor uw zaak gehad. Uwe
adviezen werden ook elders immer op
hoogen prijs gesteld.
Spr sloot zijn toespraak met te zeggen: gij
kunt met groote voldoening terug zien op
uw werk en wij hopen, dat u nog lang
zult mogen gespaard blijven voor de gemeen
te Rotterdam.
Wethouder R. Dijk zeide zich volkomen te
kunnen aansluiten bij de woorden van den
burgemeester, doch hij wilde daaraan toch
nog iets toevoegen. Ook de distributie van
levensmiddelen voor de werkloozen ressor
teert onder het chefschap van den huidigen
jubilaris. De zorg voor de distributie is aan
hem toevertrouwd. De heer Gohres is mede
geworden een vraagbaak en een gewaardeerd
adviseur op het gebied van de distributie.
Spr. zeide den jubilaris te hebben leeren
kennen als een knap organisator, die er voor
•zorgt dat aan de uitvoering niets hapert. Hui-
tengewoon weinig critiek zeide spr. te heb
ben moeten hooren op het gebied van de
distributie en dat wil heel wat zeggen.
Spr. dankte den jubilaris voor hetgeen
hij heeft gedaan voor dit sociale deel van
zijn taak.
Derde spreker was de gemeente-secretaris
de heer mr. M. Smeding, die zeide, dat de
heer Gohres een goede reputatie geniet bij
zijn collega's, dank zij de vlotheid van op
treden bij den jubilaris, die in zijn werk
het beste heeft gelegd, wat in hem was. De
organisatie op het gebied van de „verkiezin
gen" wordt heel dikwijls als voorbeeld aan
gehaald.
In de reeks van jaren, zoo vervolgde spr.
dat wij elkander hebben leeren kennen, heb
ik als vriend opgemerkt, hoe ge leeft ook
voor uw gezin. Mede namens collega's en
oud-collega's bood spr. den jubilaris een
„havengezicht" aan van den schilder Delf-
gaauw.
Namens het personeel ter gemeente-secre
tarie voerde vervolgens het woord de heer
Leer. Hij releveerde in vogelvlucht de reor
ganisaties op het gebied van de bevolkings
boekhouding en alles wat er in den loop der
jaren is bijgekomen. Hij prees de energieke,
vlotte en kundige leiding van den heer Goh
res, van wien steeds zal kunnen worden ge
zegd, dat hij zelf heeft mede gearbeid. Na
mens het personeel werden den jubilaris een
schrijfbureau en stoel aangeboden.
De directeur-generaal van het bureau vooi
de Statistiek professor Methorst wenschte
den jubilaris oprecht hartelijk geluk en sprak
de verwachting uit, dat de heerGohres nog
heel lang zal blijven gespaard voor de be
volkingsboekhouding in Nederland.
De heer Lagerwey voerde het woord na
mens de onderafdeeling van den Ned. Bond
van Gemeente-ambtenaren. Hij dankte den
jubilaris voor het vele werk dat hij heeft
gedaan voor den ambtenaren-stand. Zijn
vlotte wijze van optreden heeft er ongetwij
feld toe bijgedragen, dat de burgerij meer
en meer het werk der ambtenaren is gaan
waardeeren. Spr. bracht den heer Gohres
een bloemenhulde.
Laatste spreker was de héér Fonkert uit
Oud-Beijerland, die den jubilaris feliciteerde
namens den Ned. Bond van Gemeente-amb
tenaren en namens de afdeeling Zuid-Hol
land van dien bond. Voor de leden van den
bond heeft de heer Gohres onnoemelijk veel
gedaan. Spr. memoreerde de twee deelen
over de „Bevolkingsboekhouding" welke van
zijn hand verschenen in samenwerking met
prof. dr. G. A. van Poelje en mr. F. A. Helm-
strijd.
Nadat eenige foto's waren gemaakt werd
een ieder in de gelegenheid gesteld den heer
Gohres persoonlijk te complimenteeren, van
welke gelegenheid een zeer druk gebruik
werd gemaakt. In' de wandelgangen van het
stadhuis waren eenige buffetten aangericht.
De heer Wintermans, baas bij de Gemeen
telijke Schilderswerkplaats, herdacht heden
zijn 40-jarig ambtsjubileum.
De jubilaris werd in het gebouw aan de
Hoogstraat gehuldigd en toegesproken door
architect J. Poot, welke de groote verdien
sten van den jubilaris prees, waaraan
de hoofdambtenaar de heer C. J. Paulis nog
eenige woorden van dank toevoegde. Ver
schillende sprekers voerden hierna nog het
woordt, onder aanbieding van een fraaie
rooktafel en een vulpen.
B. V. L-AVOND.
Dinsdagavond had de plaatselijke afdee
ling van den B. V L. een feestavond ge
organiseerd in de Bloemenveiling ter gele
genheid van het 20-jarig bestaan van het
Instituut der B. V. L. en den eersten ver
jaardag van ons Prinsesje Beatrix. Voor in
het gebouw was een keurig podium opge
steld geheel in Oranjetinten en met bloe
men versierd, wat een schitterend geheel
vormde. Voor het podium was een versierde
ruimte gereserveerd voor de autoriteiten.
Te kwart voor acht sprak Burgemeester
Gründemann het openingswoord. Spreker
heette allen hartelijk welkom, in het bijzon-
der Res. Luit. Kolonel J. P. Boots, Com
mandant van Z.-Holland-West; den heer L.
G. Rooyaards voorz. van Z.-Holland-West;
Res. Kap. Karres, secr. van Z.-Holland-West;
Majoor Kruis; Majoor Goldberg; Burgemees
ter van Meetelen van Bergschenhoek; de
heer Reggeband, plaatselijk leider van Over-
schie; Vaandrig Goldberg; Kapelaan Steen-
landt; Pater H. Zwaans S.J. Majoor Hulp-
Aalmoezenier en Mevr. Secrève, declama-
trice. Het is een zeer gelukkige gedachte,
aldus geachte spr om het feest op dezen
dag te vieren: een der hoogtijdagen van on
ze nationale feestdagen: de eerste verjaar
dag van ons geliefd Prinsesje Beatrix. Hoe
ging er een orkaan van vreugde over Ne
derland bij de geboorte van den Geluks-
brengster. Ons lot is veilig. H. M. de Ko
ningin heeft in Haar radio-rede gewezen op
onzen plicht. Spr. zou de rede in één woord
kunnen samenvatten: Saamhoorigheid. Ten
slotte deelt Burgemeester Gründemann me
de, dat er gelukwensch-telegrammen ver
zonden waren aan H. M. de Koningin en H.H.
K.K H.H. Prinses Juliana en Prins Bernhard
De heer A. Klapwijk, commandant van den
B. V. L. sprak woorden van dank tot den
Burgemeester, waarna Mevrouw Secrève de
clameerde. Dan betrad Overste Boots het
podium tot het houden eener korte rede.
Spreker wilde liever geen rede uitspreken,
doch woorden van hart tot hart tot zijn Land-
stormers. Propaganda is hier overbodig.
Overste Boots sprak een woord van lof aan
de verdiensten van onze Landstormers. Spr.
memoreerde de radio-rede van Minister
Slotemaker de Bruine, gericht tot den B.
V. L afd. Den Haag. Vervolgens ging spr.
na hét ontstaan der B. V. L. en wat er me
de is bereikt. Het leger van den B. v. L.
bestaat uit dezelfde mannen, die in 1914 aan
onze grenzen de wacht hielden aangevuld
met jongeren.
Voor de pauze volgde nog een toespraak
van den heer Rooyaards waarin deze de
preventieve kracht naging der B. 'V. L. Dit is
haar grootste waarde. Geen extremistische
elementen konden nu tot uitbarsting komen.
Bij de Rijksbegrootings-debatten is nog
aangedrongen op verdwijnen van B. V. L. en
burgerwachten. Die groepen zijn dus nog
niet van hun dwaalwegen teruggekomen.
Wij gaan een gevaarlijke toekomst tegemoet.
Doch laten wij rustig afwachten vol ver
trouwen; tegelijkertijd bereid om op te tre
den tegen binnen- en buitenlandsche vijan
den. Na de pauze sprak Pater Zwaans in-
plaats van Gen.-Majoor Art. Oudendijk, die
wegens ziekte zijner echtgenoote verhinderd
was.
Pater Zwaans sprak over de geestelijke en
moreele herbewapening in verband met de
radio-rede van H. M. de Koningin. Voor den
oproep uit Engeland bestond hier in ons land
reeds het gevraagde door het instituut en den
B V. L. Dit is herbewapening van de daad.
De B. V. L. is een machtig leger zonder on
derscheid van geloof en stand. De Eerw.
spr. ging bij de opwekking tot herbewape
ning uit den Christelijken grondslag van on
ze Staatsinrichting. Bij zijn reis door Italië
had Pater Zwaans niet de eer genoten den
Duce te spreken. Doch wel had hem getrof
fen de spreuk, welke hier en daar was aan
gebracht en kilometers ver te zien was: Ge-
looven, Gehoorzamen, Strijden. Zoo wil Mus
solini de Italianen voor zijn ideaal wakker
roepen. Dat geloof moeten ook wij hebben
voor onze principen; op ons geloof in Chris
tus onze herbewapening opbouwen, ons ge
loof ten volle beleven; dan zal ons het dier
baarste niet worden ontrukt. In ons vertrou
wen moeten wij zijn als kinderen. Ons ge
ven voor anderen en hen beminnen. Door
onze goedheid zullen wij anderen kunnen
opbeuren Naar het voorbeeld van onze Ko
ningin: Christus vóór alles tot ons einde.
Dan zal geluk komen. Met een Koningin als
de onze leven wij in een bevoorrechte po
sitie. Laten wij Haar volgen.
Commandant Klapwijk dankte de spre
kers. Het slotwoord werd gesproken door
Kap. Karres op de hem bekende geestige
en humorrijke wijze. Het R. K. Fanfare
corps „Godsdienst en Kunstzin" en de Tam
boers en Pijpers der Mariniers uit Rotter
dam, luisterden deze alleszins geslaagde
avond op. De laatsten voerden nog een
groote Militaire Taptoe uit.
PRINSESJES VERJAARDAG.
De Oranjevereeiriging Hoek van Holland
heeft den verjaardag van Prinses Beatrix
gevierd met eene groote bijeenkomst in ge
bouw Harmonie, waar werd opgevoerd het
blijspel „Gemeubileerde kamers te huur".
De spelers oogstten zeer veel succes.
Ook in het vluchtelingenkamp is de ver
jaardag van Prinses Beatrix niet ongemerkt
voorbijgegaan. In de middaguren werd op 'n
terrein achter het kamp een voetbalwed
strijd gespeeld tusschen twee elftallen, ge
kozen uit de vluchtelingen. Tevens stonden
wedstrijden in hardloopen op 't programma
vermeldt. Des avonds werd een concert ge
geven door de muziekvereeniging Rotterdam
aan Zee, hetgeen de feeststemming in het
kamp verhoogde.
HOOFDKLASSE.
Voor de hoofdklasse der competitie speelde
tegen Excelsior te Den Bosch de Bredasche
Damvereeniging D.S-V. De kampioenen behaal
den ook nu weer een sprekende overwinning.
Het resultaat was
ExcelsiorD-S.V-
1. BechtholtMeuwissen 20
2- v. LiemptJongeneelen 20
3- J. VerlouwWijn j1
4. J. Maasv. Ardenne 20
5- J. v. Galanv. Loon 20
6. HeesbeenBijl 11
7- H- Verlouwv. d. Horst 20
3- M. Maasv. d. Zwaan 11
9- v. Baaienv. Roijen 11
10. v. d. DungenDielissen 20
Totaal 16—4
Voor de le klasse speelde te Ginneken de
Ginnekensche Damvereeniging tegen D.D.V. uit
Dongen. Uitslag 8—12.
Hierdoor is de kampioenskans voor Ginneken
van de baan.
Woensdagavond had voor de eerste klasse
competitie van den Nederlandschen Dambond
Afdeeling Rotterdam, de destijds uitgestelde ont-
moeting plaats tusschen de eerste tientallen van
het RoUerdarnscli Dam-Genootschap en de dam-
f 10 e»nls,Pernis won na spannenden strijd
met 12—8, als volgt
R. D. G.—PERNIS.
1- J. P. HuibersJ. sastemeyer
2. H. H. W. Borghardt—M. Speelman
3. Jos. LodewijkxF. Groeneveld
4. A. v. d. LaanW. Biert
5. J.'A. LodewijkW. Roest
6. D. Rijneke—A. Kruithof
7- Chr. v. d. Spek—A. de Waard
8. B. C. WoutersL. 'tHart
9. I. Bonarang—P. van Vliet
10. M. GodijnG. van Viegen
Totaal 812
Beide tientallen telden een invaller.
Dinsdagavond werden voor de tweede klasse-
competitie dfn R°tterdamschen Dambond
verschillende wedstrijden gespeeld. Allereerst
had de bela grijke ontmoeting plaats tusschen
de kampioenscandidaten Het Westen 2— B.D.A.
Na spannenden strijd wist Het Westen met 117
te winnen, zoodat zij nu de leiding heeft geno
men. De uitslag was
Het Westen 2—C.D.A.
9 tI,k-TheunissenJ- P. Kuypers 1—1
2. in. D. van DaalhuizenH. F. Kinnegin 02
3. J. J, ThijssenC- Kusters afgebr.
H.G. HoogendoornC. Vermeys 20
5. P. C. GordienA. Kinnegin 20
6- G. H. A. v. LeeuwenM. van Splunter 11
7. A. W. DeltenreJ. Hoff 0—2
8. H. F. Gouwens—A. Geurts 20
9. D- C. EschbachJ. A- Foppen 11
10. N. CorstanjeJ. van Driel 20
Voorloopig totaal 117
Beide tientallen waren volledig. De vermoe
delijke uitslag wordt 11—9.
De wedstrijd tusschen het eerste tiental van
D-O.S. en het tweede tiental van de damver
eeniging „Het Oosten", eindigde in een gelijk
spel1010-
Hieronder volgt de uitslag
D O.SHet Oosten
X. Jac. Loeve—B. v- d. Graaf
2. J. A. Kloot—P. Streefkerk
3. Th. A. van Ginkel—P. v. d. Wal 1—1
4. P. BroeksJ. Smit r~
5. H. Oranje—P. D- Melaard 2
0- A. J. KleynM. Schroevers 2 0
7- S. C- van DongenH. Hulsk® 20
8. G. de Jong—H. de Haas 1—1
9- L. de JongG. van Straa 1x
10. L. J. Siepman—L- Evers 0—2
Totaal 1010
D.O.S. telde twee reserven, terwjjl het Oosten
met 1 invaller verscheen-
Vervolgens won het eerste tiental van C.D.
R.Z. met li-» van Constant b, als volgt:
C.D B.Z-—Constant
1 G. Lems"Vp- Gielen 2—0
2' j. Leins J- van Kloeten 1—1
3- W. Nuys-W. de Warte 1-1
4. P- 5r? k°R~P, Mahn Jr1—1
5- Molendijk-G. Molmans 1-1
6. m. Soetensj. A van Gent 2-0
7- H. Westrop-j. clausing 1-1
0 w trlerre'L van Hoven 02
m w' fjerweyerM. de Graaff 1—1
10- H. Brug-J. Fimo 1-1
Totaal 11—9
C.D.R.Z. was volledig, terwijl Constant 4 in
vallers telde. Door deze nederlaag zijn de kam
pioenskansen van Constant b- zoo goed als ver
keken.
Tenslotte eindigde de wedstrijd tusschen de
eerste tientallen van O-NA- IJsselmonde en
Concordia te Rockanje in een 119 overwin
ning van eerstgenoemde. De gedetailleerde uit
slag luidt hier
O.N.A.Concordia
1. J. Heiden—C- Vermeulen 1—1
2. Joh. Kuiper—J. v. d. Doel 2_d
3- Jan Kuiper—P. Schipper 2"~
4- P. St. MaartensdijkA. Plooster 2—u
5. Jac. VeermanB. Langedoen i
6. P. D- Stugman—K. Langedoen b
7- L. DonkerW- Padmos
8. PI. HeidenP. Eland
9. H- HolM. v. d- Nol rM
10. A. EeftensA. Snoei
Totaal 11—9
O.N.A. was volledig: Concordia had 3 in
vallers.
Voor de wedstrijden voor de borden-bezetting
werden Woensdagavond de volgende partijen
gespeeld
H. v. d. Sluis—D. Ardon 0—2
A. Cremer—J. v. d. Eist 0—2
W. H. CremerL. Heydra 20
A. Cremer—A J. Mulder 20
U- van Lier eindigt als eerste.
In het clublokaal van de B. V. Stadion ge
vestigd in café-restaurant Caland, zijn de eind
strijden en het kampioenschap van het district
Rotterdam en omstreken klein biljart libre
3/5 voortgezet en beëindigd.
De uitslagen luiden als volgt:
Ossendrijver, B.V. de Maasstad 150 31 24 4 83
Veentjer, B.V. Het Zuiden 145 31 18- 4.67
Van Lier, Soc. 't Zuid 150 23 21 6-52
Linders, B.V. Dordrecht 102 23 1 6 4.43
Smeekes, Soc. 't Zuid 150 36 42 4,16
Lemm, B.V. A.M-O.K- 137 36 15 3 80
Scheffer, B.V. Rotterdam 150 50 14 3.—
Hendriks, B.V- Royal x42 50 17 2.84
De eindstand luidt als volgt:
Gew- Alg.
part. Pnt- H.S. Gem-
G- van Lier, Soc. 't Zuid 6 12 32 4,82
M. Linders, B.V- Dordrecht 5 10 35 5.17
E. Ossendrijver, B.V.
de Maasstad 5 10 28 4.25
J. H. Echeffer, B.V- R'dam 4 8 26 3.51
G. F. Lemm, B.V. A.M.O.K. 3 6 30 4-55
M. Veentjer, B-V- het Zuiden 2% 5 44 4.27
G- Smeekes, Soc. 't Zuid 2 1 32 4.04
J. W- Hendriks, B.V. Royal Vi 1 32 3.24
Woensdag werden voor de voorwedstrijden
van bovengenoemd kampioenschap in groep A
de volgende wedstrijden gespeeld:
Pion—A. de Graaf 2—O
J. Kerver-L D Baardwijk'0—2
p. Meinster—H. Wittevrongel 1—1
j. van Kloeten—-G. H. va„ Leeuwen 2-0
J. Buller was vrij.
tS' ^er<3ep de afgebroken partijen
ttw r^' ansen en J. B. Eekhoud en C.
Hey tegen D. v. d. Veer remise.
He partijen, die Dinsdagavond in den win»
terwedstrijd der Nieuwe Rotterdamsche Schaak»
vereeniging tot een beslissing kwamen, waren
vrijwel alle partijen die in vorige ronden ver
waren.
De uitslagen luiden:
Van der EisenVan Hepp 0 1; Roodzand
Coltof 01; ComperiusGobbels Vz14: Bekker
Muysson 0—1; Van Schie—Jungerius 0—1; Van
WageningenMol 10; Slagmolen—Van der
Linden 1—0; Verhulst—Wols 0—1; Van 'der
Blieck—Kater 0—1; Sanders—Van Heest
De Jager—Hoos 0—1; Sewen—Tas 1—q; Rood»
zantGöbbels ViV4-