Religieuse kunst.
"Tg
ROTTERDAMSCHE
RECHTBANK.
DINSDAG 28 FEBRUARI 1939
Werk van P. L. Douwes, pater Renald
Rats O.F.M. en Joanna Bierther-
Wicbmann.
CENTRAAL TOONEEL.
SYMPHONIE-VER. „CON BRIO".
BRANDWEER-OVATIES.
Je kunt 't toch niet meenemen.
TOEN OOM LAG TE SLAPEN...
JUBILEA.
AANRIJDING.
NIEUW SCHIP VOOR DE HOLLAND-
AUSTRALIË LUN.
OM HET ZILVEREN NIEUWSBLAD
BILJART.
KALENDER-EXPOSITIE.
Bij Bührmann's Papiergroothandel
aan de Nieuwe Haven.
R. K. GYMNASIUM EN H.B.S.
Lezing luit. ter zee J. van ^er Mey.
ZELDZAME JUBILARESSEN.
BURGERLIJKE STAND.
Gaarne koesteren we de illusie, dat er
vooruitgang wordt bereikt in de dingen, die
ons ter harte gaan. En versch onder den in
druk van hetgeen te Amsterdam werd ge
presteerd, zou men kunnen meenen, dat er
op het gebied van de religieuse kunst een
soort ideaal-toestand bestaat.
Dat is geenszins het geval. Zelfs de prea
labele kwestie van het geregeld en vrucht
baar contact met het publiek kreeg nog geen
begin van oplossing.
Allereerst moet dat contact worden gelegd
en onderhouden door middel van kleine ten
toonstellingen in de groote centra, die tel
kens het werk van één kunstenaar of van
een groep onder de aandacht brengen. Deze
kleine tentoonstellingen nu zijn de laatste
jaren eerder zeldzamer dan talrijker gewor
den. Zij komen in de groote steden momen
teel weinig voor en dat is te betreuren, want
ze zijn zeer nuttig en instructief.
Gaarne vestigen wij dan ook de aandacht
op hetgeen in het kleine zaaltje van de firma
Lenfring aan de Oldenbarneveltstraat te
Rotterdam werd bijeengebracht. Voor het
eerst zagen we daar werkstukken van den
beeldhouwer P. L. Douwes in grooter aan
tal bijeen; verder zijn er vertegenwoordigd
pater Renald Rats O.F.M. en Joanna Bier-
therWichmann.
Douwes is een oud-officier van het Indi
sche leger, die zich eerst op later leeftijd
geheel aan zijn kunst ging wijden. Zijn werk
is niet de vrucht van een hoog-ontwikkelde
artistieke cultuur; men moet dezen beeld
houwer veeleer zien als een natuur-talent.
Hij heeft er de tekortkomingen, maar ook het
élan en de originaliteit van.
Het komt ons voor, dat men het beste doet
uit dit gezichtspunt de tentoonstelling te be
naderen, die anders nogal vragen zou wek
ken. Men vindt er enkele bekende werken,
zooals het kruisbeeld in aardewerk en de
zittende Madonna met de haarvlechten, die
de beeldhouwer ook in toepasselijk kader
heeft gevat om er een kerst-voorstelling van
te maken.
Het meest ging onze belangstelling uit
naar een paar grootere composities in hout.
De kunstenaar heeft het zich daarin niet ge
makkelijk gemaakt. Hij snijdt kruis en cor
pus uit één stuk, hij schiep een gecompli
ceerde piëtci en zelfs een calvarië, waar de
Heiland tusschen de beide moordenaars hangt
op het moment van het: „Heden zult gij mei
Mij zijn in het paradijs."
Voor den durf en den ondernemingsgeest
van Douwes kan men niet anders dan eer
bied hebben. Ook de keuze en de behande-
ling (in algemeenen zin) van hat maienaa,
getuigen van een gelukkig beela.iouiversin-
stinct. En ten slotte is er bij hem een on
miskenbare oorspronkelijkheid van concep
tie, al is het Vlaamsche expressionisme (Ser-
vaes) niet aan hem voorbij gegaan en ai
doet een relief plotseling wel zeer sterk aa
Michelangelo denken, n-1. aan de piëta van
de familie Barberini. (Dat Douwes ueder
onderging uit zoo tegengestelde r - ngei
is intusschen teekenend voor hem
Er valt dus veel te waardeercn in -dez'
stoere en mannelijke plastiek, veel te w::ar
deeren aan inventie vooral. Maar we kunnen
er toch de oogen niet voor sluiten, dat de
kunstenaar meer onderneemt dan hij tot een
goed einde brengen kan. Met geen van de
groote composities is hij er heelemaal uitge
komen. Dat is in verschillend opzicht merk
baar. De worsteling met de stof is nog na te
voelen in partijen, die half-bewerkt hout
bleven. De beelden zijn berekend op hot zien
vanuit één bepaalden hoek, terwijl een rijp
en vormvoltooid beeld van alle kanten be
zichtigd moet kunnen worden zonder groote
teleurstellingen op te leveren.
Deze bezwaren gaan nog min of meer der
ambachtsman aan. Wat nu het karakter van
dit beeldhouwwerk betreft naar den gevoels
inhoud, ook hierin vinden we bij Douwes
een zekere „Ueberschwenglichkeit". Zijn H
Hart-beeld met het opengerukt kleed is ei
een voorbeeld van en een der crucifixen, dai
in het opdrijven van de expressie ietwat
krampachtig verwrongen werd. Maar wat
daarbij sterk getuigt voor de oprechtheid en
het talent van den maker: hij overspant zich
niet in dien zin, dat hij theatraal wordt. Zelfs
een zeer gedurfd werk als dat van den Hei
land met den Goeden Moordenaar is in dit
opzicht beheerscht: de schikking en de hou
ding der figuren drukken een wezenlijke
dramatische bewogenheid uit, dit moment
AMBTENARENGERECHT.
Pater Renald Rats O.F.M. „De Goede
HerderRelief in koper. Bij de firma
Lenfring te Rotterdam).
drukken; het werk zou aan een meer gede
tailleerde bespreking onderworpen moeten
worden dan waartoe wij gelegenheid heb
ben.
We zagen verder op de tentoonstelling
eenige werkteekeningen van pater Renald
Rats O.F.M. en een in koper uitgevoerd re-
lief van den Goeden Herder, aantrekkelijk
door eenvoud en innigheid van voorstelling
De kunst van Joanna BiertherWichmann is
vertegenwoordigd o.a. met een vaandel van
St. Petrus van Verona, dat toont hoe er met
eenvoudige materialen en sobere bewerking
nog wel iets goeds is te bereiken, mits het
een kunstenares is, die stoffen en kleuren
kiest en de naald hanteert.
JAN N.
Zaterdag 25 Febr. j.l. gaf de Orkest Ver-
eeniging „Con Brio" onder leiding van haar
directeur Anton Blazer een concert voor de
patiënten en verplegend personeel van de
Psychiatrische Inrichting „Maasoord". Het
programma bevatte o.a. naast kleinere wer
ken van Mendelssohn de Ouverture Rosa-
munde van Fr. Schubert, Ballet Egyptien
van Luigini, Frühlingsstimmen, wals van Joh.
Strauss e.a. De patiënten en genoodigden
gaven vooral na de vertolking van de Ouver
ture Rosamunde blijk van groote waardee
ring voor dirigent en orkest.
Na afloop van het concert heeft één der
doktoren eenige woorden van dank en waar
deering gebracht aan den heer Blazer voor
de wijze, waarop dit concert werd uitge
voerd.
De bond van Vereenigde Vrijwillige Brand
weerlieden is voornemens met medewerking
van het muziekkorps de Brandweer op
Woensdag een af scheidsovatie te brengen aan
den heer S. Tieleman, geaffecteerde aan
Slangenwagen 47, aantreden plm. 8 uur Pom.
penburgsingel.
En op Vrijdag 3 Maart aan de heeren J.
Claas en H. de Vogel wegens het bereiken
van den leeftijdsgrens en aan C. van Donk
in verband met met zijn 25-jarig brandweer
jubileum. Alle geaffecteerden aan Slangen
wagen 51 aantreden 8 uur Hillelaan 41.
Wat de film ons van het artikel Ameri-
kaanschen humor aan den man tracht te
brengen, is doorgaans niet „daverend" te
noemen. Met te meer reden misschien mogen
we ons daarom afvragen, of de schrijvers
van „You can 't take it with you" Moss
Hart en George S. Kaufman wel ras-echte
Amerikanen zijn.
Hoe dan ook, dit blijspel, dat bedenkelijk
de klucht nadert, maar toch niet geheel zon
der serieuzen ondergrond is, steekt gunstig
af bij veel geestigheid zooals die van over
zee pleegt te worden geïmporteerd. Het is van
de gebruikelijke banaliteit gespeend en
eer de reflex van een kinderlijke visie op het
leven, die niet naar complicaties zoekt en
zich kenmerkt door simpele hartelijkheid.
Daarvoor zorgt allermeest de filosofie
van Martin Vanderhof, wiens Opa-figuur Cor
Hermus natuurlijk naar het leven teekent
en die in zijn „huiskamer", vlak bij de Co-
lumbia-universiteit, een wel zonderlingen
familiekring om zich heen mag zien. Wat
hieruit moge blijken, dat er niet alleen af
en toe maaltijden worden gebruikt, maar
ook reptielen verzameld, vuurwerk gefabri
ceerd, tooneelstukken geschreven, caramels
gebakken, balletdansen gerepeteerd, xylo
foon gespeeld, etc. „Vrijheid-blijheid" is hier
wel het parool!
Veel wat op een tooneelstuk lijkt komt er
uit dezen familie-heksensabbath niet te
voorschijn. Maar de toeschouwer heeft er 'n
paar uur kinderlijk plezier aan; en het ge
val ging er dan ook gisteravond in Tivoli bij
de leden der Rotterdamsche volksuniversiteit
grif in.
Geen wonder overigens, nu de troep van
Cees Laseur de taak op zich had genomen,
door dit steekspel van humor en kinderlijke
openhartigheid het gewenschte rhythme bij
te brengen de critiek van meet af te ont
wapenen.
Zelf blijft hij als regisseur van het gees
tige geheel niet in gebreke een kleine rol
zeer markant te typeeren, als hij samen met
Sara Heyblom zorgt voor het deftig-conven-
tioneele tegenspel in deze komedie van on
bevangen maar-raak-leven.
Met dit laatste maken zich in het gevolg
van Cor Hermus verdienstelijk: Sophie
Stein, Mary Dresselhuys, Ans Koppen,
Ernestine Costa, Peronne Hosang, Joan
Rem melts, Jan van Ees, Chris Baay, Gerard
Schild, Arend Hauer en Sam de Vries, ter
wijl Rie Gilhuys en Jan Teulings het paar
vormend, rond hetwelk zich een spoortje van
'n intrige afwikkelt.
Gelijk gezegd, de V. U.-ers toonden zich
zeer ingenomen met de grappige geschiede
nis. Laat ons hopen, dat ze toch nog iets mee
namen van „Je kunt het toch niet mee
nemen".
Voor Mary Dresselhuys, de balletdanseres-
caramelbakster, was er bij de upaze 'n sier-
lijk-verpakte doos, waarschijnlijkcara
mels. Aan het slot kregen zij en Rie Gilhuys
bloemen.
L. H.
Een ontslag met terugwerkende kracht
Aan drie leden van den gemeentelijken ha
vendienst was indertijd een tijdelijke aan
stelling gegeven tot rijks-hulphavenmeester,
in verband met den dienst, die de Haven
dienst I. uitoefende op de rivier, buiten de
gemeentelijke grenzen. Met ingang van 1
Juli 1938 kwam deze dienst echter te ver
vallen, doordat de rijkshavendienst daarin
voorzag met eigen personeel. Op 8 Septem
ber d.a.v. werd aan de tijdelijk aangestelden
medegedeeld, dat hun ontslag verleend was,
terwijl geacht werd, dat dit ontslag zou zijn
ingegaan op 1 Juli.
Tegen dit, met terugwerkende kracht ge
geven ontslag zijn de drie tijdelijk aan
gestelden in beroep gekomen bij het ambte
narengerecht, waaraan zij verzocht hebben
het hun verleend ontslag nietig te verklaren,
althans hen in het genot te stellen van
wachtgeld.
De behartiging van hun belangen hadden
zij opgedragen aan den héér J. Meertens, be
stuurslid van den C. N. A. B„ die betoogde,
dat de klagers ambtenaar waren in den zin
der wet, zoodat het reglement voor rijks
ambtenaren op hen van toepassing is.
De heer Meertens heeft er voorts op gewe
zen ,dat in ieder geval twee der betrokkenen
een recht op wachtgeld kunnen doen gelden.
De heer A. Kortlandt, gemeentelijk haven
meester, die op verzoek van de klagers als
getuige werd gehoord, verklaarde, dat hij
inzage had gehad van een brief van 20 De
cember 1937 van den minister van Water
staat, waarin werd gesproken over het ont
slag, doch waarin geen naderen termijn werd
'genoemd. Getuige had van dien brief, juist
omdat de termijn daarin ontbrak, geen mede-
deeling gedaan aan de klagers. Op 1 Juli
heeft de rijkshavenmeester getuige een be
zoek gebracht, w aarbij hij hem, in verband
met het eindigen van den dienst met de
Havendienst I bedankt heeft voor de be
toonde medewerking. Getuige althans had
dit zoo opgevat en er geen verzoek in gezien
om aan de klagers den dank van den rijks
havenmeester over te brengen.
De rijkshavenmeester, de heer J. F. Jans
sen, achtte het aannemelijk, dat de klagers
geweten hebben, dat hun ontslag spoedig zou
komen. Bij den dienst wordt er toch door de
klagers geregeld met het rijkspersoneel over
dienstzaken gesproken en allicht dat dan der
gelijke wijzigingen ter sprake komen. Ove
rigens weet getuige zeker, dat hij bij het be
zoek, dat hij aan den heer Kortlandt gebracht
heeft, dezen heeft verzocht zijn dank ook te
willen overbrengen aan het personeel.
Getuige Kortlandt herinnert het zich niet
en in elk geval heeft hij het niet gedaan.
De heer ir. F. L. Slingerman, die namens
den minister van Waterstaat optreedt, zegt
aan zijn contra-memorie niet veel toe te
voegen te hebben. Hij betreurt, dat er met
het verleenen van ontslag eenigszins getrai
neerd is, zoodat dit in December gegeven is
met terugwerkende kracht. Spreker zegt van
meening te zijn dat de betrokkenen volledig
op de hoogte waren van de wijzigingen, die
in den dienst werden gebracht en met de
gevolgen, die dit voor hen zou hebben. In
dien men hier te doen had met menschen, die
door deze handelingen broodeloos zouden
zijn geworden, dan zou men misschien an
ders moeten oordeelen, maar men moet wel
in oogenschouw nemen, dat het hier gaat om
nevenbetrekkingen van gemeenteambtenaren
met een rijksaanstelling, waaraan minder
een tractement, dan wel een toelage aan ver
bonden is geweest. Een vernietiging van het
besluit van den minister tot verleenen van
ontslag, acht spreker niet noodig. Indien de
termijn niet juist is gewéest, dan staat
daarop een sanctie door het toekennen van
no," eenige maanden salaris.
Het verzoek om toekenning van wachtgeld,
moet naar het oordeel van spr. worden afge
wezen, omdat er geen grond voor wachtgeld
aanwezig is, aangezien de functie van kla
gers niet genoemd wordt in het Bezoldigings
besluit.
Het Ambtenarengerecht zal over drie we
ken uitspraak doen.
In het politiebureau aan de Meermanstraat
is ingesloten de 28-jarige J. C. G., een pen
sionhouder in de binnenstad. Deze man was
op bezoek gekomen bij zijn oom, den gros
sier W. F. H„ wonende Nieuwe Crooswijk-
scheweg. Terwijl tante reeds naar bed was
gegaan en oom bij de kachel zat te slapen,
vond „neef" de gelegenheid geschikt om uit
de portfeuille van oom twee bankbiljetten
van twintig gulden te stelen. Met dit geld
betaalde hij verschillende schulden af. Bij
zijn arrestatie werd nog eenig geld op „neef
lief" gevonden.
Op 1 Maart a s. zal de heer A. van Eek,
afdeeling kapiteinskamer, den dag herdenken
waarop hij 40 jaar geleden bij Hudig Veder
te Rotterdam in dienst trad. Op dien dag zal
tusschen 3 en 4 uur des middags ten kantore
der firma gelegenheid bestaan den heer Van
Eek met dit jubileum te complimenteeren.
Morgen hoopt de heer J. P. D. van Aalst
zijn zilveren jubilé te vieren bij de firma
Peek Cloppenburg, Hoogstraat alhier.
Op 1 Maart zal de heer W. de Bie, pro
curatiehouder bij de N. V. Handelmaat
schappij Beukers Schell, 25 jaar bij deze
N.V. in dienst zijn.
Op den Goudschesingel is vandaag de
55-jarige H. W Hendriks, wonende aan de
Hoogstraat, terwijl hij achter een stilstaan-
den tramwagen de rails wilde oversteken
aangereden door een personenauto, be
stuurd door den 60-jarigen M. P, D. uit den
Haag- De man bekwam een hersenschudding
en is met een auto van den Gem. Gen.
Dienst naar het Ziekenhuis overgebracht.
Zitting van 27 Februari.
P. L. Douives. „Piëta". Hout. Bij de
firma Lenfring te Rotterdam
van de passie heeft waarachtige gestalte ge
kregen in levende en gespannen vormen
Daarin ligt wel het beste bewijs van Douwes
kunstenaarschap.
Een bespreking van zijn werk moet wel
schijnbare tegenstrijdigheden bevatten. Ter
verklaring daarvan herinneren we aan ons
uitgangspunt. We hebben niet te doen me:
een geheel harmonisch volgroeid talent,
maar eerder met een begaafdheid, die al zoe
kend en strijdend naar verwezenlijking trachi
en waarvoor het falen hier en het bereiken
daar vlak naast elkaar liggen, zooals dat
niet zeldzaam is bij zulke romantische rea
listen. We geven hier slechts enkele in-
Gesmokkelde fototoestellen.
Kostbare bontwerken, foto-toestellen en
verrekijkers 'behoorden tot de artikelen, die
toeristen zich gaarne in het buitenland met
een voor Nederlanders gunstige valuta, aan
schaften, waarna dan getracht werd deze aan-
koopen over de grens te krijgen, zonder dat
daarvoor het verschuldigde invoerrecht was
betaald. Dat was mat deze artikelen nogal
gemakkelijk, omdat de toerist het immers
kon doen voorkomen, alsof ze al lang zijn
eigendom waren en hij ze op reis van huis
had aangenomen. De dienst der invoerrech
ten heetc daar echter een stokje voor ge-
scho.en door te verlangen, dat de toerist dan
een be wijs zou overleggen, waaruit zou moe
ten b. Ijken, dat hij het in te voeren artikel
inderdaad in het land zijner inwoning had
gekoent. Voor wat de foto-toestellen betreft
werd voor zulk een bewijs genoegen geno
men met de overlegging van een identiteits
kaart, welke door den ontvanger der invoer
rechten wordt afgegeven op een zoogenaamd
nationaliteitsbewijs, dat de kooper van een
foto-toestel van zijn handelaar kan verlan
gen.
In den zomer van het vorig jaar is de
dienst van invoerrechten en accijnzen een
paar gesmokkelde Leica-toestellen op het
spoor gekomen. Deze toestellen werden aan
geboden, vergezeld van een nationaliteitsbe
wijs, dat het stempel droeg van een te goeder
naam bekend staanden importeur te 's Gra-
venhage, doch bij onderzoek bleken ze niet
door hem te zijn ingevoerd, zoodat men hier
te doen had met een valsch nationaliteitsbe
wijs.
De aanbieder van het toestel werd aange
houden, doch aangezien hij handelde in op
dracht van een ander, werd de laatste aan
den tand gevoeld. Hij was de 21-jarige foto
graaf G. B. uit Den Haag, die beweerde van
een hem onbekenden man drie Leica-toestel
len te hebben gekocht, bij welke blanco
nationaliteitsbewijzen waren. Op verzoek
van dezen man heeft hij deze bewijzen in
gevuld, op de manier, zooals die onbekende
hem dat opgaf. De onbekende had daarop
een der nationaliteitsbewijzen onderteekend,
doch op de beide andere had verdachte maar
met een willekeurigen naam zelf geteekend.
Wegens valschheid in geschrifte moest hij
zich verantwoorden. Nadat eenige getuigen
gehoord waren, heeft het O. M. waargenomen
door mr. E. D. H. Schutter er op gewezen,
dat door het smokkelen van dergelijke dure
toestellen niet alleen aan den staat groote
schade wordt toegebracht, maar ook de bona
fide handelaren zeer ernstig nadeel lijden.
Het O. M. eischte 5 maanden gevangenisstraf.
Parasieten op de liefdadigheid.
In hooger beroep heeft terechtgestaan de
44-jarige J. van G., commandant van het
Leger des Heeren, die door den kantonrech
ter was veroordeeld tot 5 boete subs. 2
dagen hechtenis, terzake van overtreding van
de verordening op de straatpolitie. Ver
dachte had namelijk op zijn last drie perso
nen een openbare inzameling laten houden
in de straten van Charlois.
Verdachte beriep er zich op, dat het hier
geen openbare inzameling was, maar dat
deze menschen colportage-arbeid verrichtten.
Het pakket, dat de colporteurs aanboden
bevatte twee ansichtkaarten en een extra-
Banier der Waarheid, in verband met het
12Vè-jarig priester-jubileum van den presi
dent (verdachte)
Het O M. meende, dat het verweer van
verdachte heelemaal niet opgaat. Er werd
huis aan huis aangebeld en dan kan men
zeker spreken van een openbare inzameling.
Het is het O. M. een raadsel, waarom ver
dachte in appèl is gekomen, want hij is door
den kantonrechter toch zeer clement behan
deld. Er is door den Armenraad een rapport
over het Leger des Heeren uitgebracht, waar
in de wèrkzaamheid van eind November '36
tot Mei '37 onder de loupe wordt genomen.
Van de ingezamelde gelden voor maatschap
pelijk werk komt 50 pet. aan een der mede
werkers ten goede en anderen ontvangen een
vergoeding van 5 tot 7 per week. De netto
opbrengst komt ten goede aan een nachtasyl
zoor zwervers. Verdachte heeft in die periode
een 60 ontvangen als bijdrage voor zijn
levensonderhoud. Het O. M. was van mee
ning, dat verdachte er veel te goedkoop was
afgekomen en het einschte thans 25 boete
subs 25 dagen hechtenis.
Verdachte merkte op, dat zijn organisatie
verkeerd begrepen wordt.
Uitspraken 13 Maart.
Uitspraken.
De rechtbank heeft veroordeeld:
C. H., 33 jaar, zonder beroep, gedetineerd,
wegens diefstal van een bankbiljet van 100
ten nadeele van zijn vader, dat verdachte
weggenomen had uit een linnenkast in zijn
ouderlijk huis, tijdens de afwezigheid van
zijn vader en moeder, tot 6 maanden gevan
genisstraf, met aftrek van den tijd in voor-
loopige hechtenis doorgebracht en met be
paling, dat 4 maanden van de straf voorwaar
delijk worden opgelegd met een proeftijd
van 3 jaar.
L. van P., 23 jaar, grondwerker, zonder
vaste woonplaats, thans gedetineerd, wegens
diefstal van een reserve-wiel van een auto,
ten nadeele van een garagehouder M. Reym
te Nieuwerkerk a. d. IJssel, tot 4 maanden
gevangenisstraf, met aftrek van den tijd in
voorloopige hechtenis doorgebracht.
J. H., 29 jaar, chauffeur te Utrecht, wegens
het aan zijn onvoorzichtig en roekeloos rijden
te wijten hebben, dat de door hem bestuur
de autobus op den Zuider IJsseldijk, onder
de gemeente Haastrecht, in botsing was ge
komen met een uit tegenovergestelde rich
ting komende autobus tengevolge waarvan
passagiers van beide autobussen kwetsuren
hebben opgeloopen, tot 200 boete subs. 14
dagen hechtenis.
H. W. V., 25 jaar, timmerman, wegens het
aan zijn onvoorzichtig rijden te wijten heb
ben, dat de door hem bestuurde auto, op den
Plasweg, onder de gemeente Waddinxveen,
in botsing was gekomen met langs den weg
staande boomen, tengevolge waarvan twee
passagiers uit zijn auto kwetsuren hadden
bekomen, tot 14 dagen hechtenis en ontzeg
ging van de bevoegdheid om motorrijtuigen
te besturen voor den tijd van 1 jaar.
li
In de Maashaven heeft gistermorgen lig
plaats genomen het m.s. „Abbekerk", een
zusterschip van het in September 1938 bij de
Vereenigde Nederlandsche Scheepvaartmaat
schappijen in gebruik genomen m.s. „Arends-
kerk". Beide schepen werden gebouwd op
de werven van de firma F. Schichau te Dant-
zig. Dat deze bouw op een Duitsche werf ge
schiedde, is het gevolg van het feit, dat de
Nederlandsche maatschappij Javatabak voor
den Duitschen handel vervoert.
Op 21 Februari maakte het nieuwe m.s.
„Abbekerk" van Dantzig uit den officieelen
proeftocht, die aan alle gestelde verwachtin
gen voldeed.
De proefvaart duurde een dag, waarna het
schip koers zette naar Hamburg, waar dade
lijk geladen werd. Door omstandigheden, nl-
moet de „Abbekerk" reeds in den namiddag
van 2 Maart a.s. vertrekken en het schip zal
voorloopig in den dienst op Oost-Azië wor
den ingezet. Later zal het schip zijn bestem
ming volgen den dienst op Australië.
Kapitein van het nieuwe schip is de heer
Romijn, terwijl de bemanning, die grooten-
deels uit Laskaren bestaat, negen en vijftig
koppen telt.
Gisteravond zijn te Rotterdam de wedstrijden
om het Zilveren Nieuwsblad-biljart in het club
lokaal van de Maasstad voortgezet.
De uitslagen luiden als volgt:
CALAND—ROTTERDAM.
Petit
149
19
25
7-84
de Bie
175
19
24
9.21
Klinge
175
49
25
3.56
Tournier
127
49
12
2.59
Oversloot
128
49
27
2.81
v. d- Hoeff
150
49
13
3.08
Arons
125
52
18
235
v. d. Hoeff
121
52
13
2.28
Caland scoorde 577 en Rotterdam 573 punten.
MAASSTAD—HET ZUIDEN,
Berkelouw
164
25
34
6.56
Waalboer
175
25
31
7.—
den Arend
175
44
30
397
Veentjer
159
,44
19
3-61
Sleutelberg
141
46
16
3,06
Boer
150
46
14
3.26
Smit
125
51
17
2.45
Vogel
108
51
13
2.11
Maasstad
heeft 805 en
het Zuiden 592
p. be-
paald.
CALAND—HET ZUIDEN-
Petit
79
16
23
5-64
Waalboer
79
16
83
10.93
Klinge
155
43
20
3.60
Veentjer
175
43
19
4.07
Oversloot
77
45
13
1.71
Boer
150
45
16
3.33
Airons
125
25
13
2.27
Vogel
86
55
9
1.56
Caland maakte 436 en het Zuiden 586
punten.
DE STAND-
Te beh.
P.
beh. p-
pet-
Maasstad
3800
3559
93-65
Het Zuiden
4630
4293
92.72
Caland
3880
3251
83.78
Hillegersberg
3075
2535
82.43
Rotterdam
4065
3334
82.01
Vrachtauto's vol met documenten enz. werden de laatste dagen uit het gebouw
van het Spaansche gezantschap te Parijs naar elders overgebracht, in verband
met de reeds eenige dagen hangende en thans definitief genomen beslissing der
erkenning van Franco door Frankrijk.
Ook dit jaar houdt de N.V. G. H. Btifar-
mann's Papiergroothandel in haar showroom
aan de Nieuwe Haven 147 een expositie,
welke een fraaie collectie kalenders omvat,
haar verstrekt door verschillende drukke
rijen uit den lande, terwijl ook buitenland-
sche inzendingen op deze interessante ten
toonstelling niet ontbreken, 't Peil aan onze
Nederlandsche kalenders is de laatste jaren
ongetwijfeld heel wat beter geworden en
exposities als deze kunnen er toe medewer
ken am dit peil nog meer te perfectionnee-
ren-
Dat er met het doode stuk papier heel wat
valt te bereiken, daarvan geeft deze ten
toonstelling, welke wordt gehouden van 27
Februari tot en met 11 Maart en welke da
gelijks is geopend gedurende de kantoor
uren, zeer zeker blijk. Wanneer we zoo eens
rondneuzen, dan mag het een gelukkig ver
schijnsel genoemd worden, dat bij onze Ne
derlandsche kalenders de „zakelijkheid"
langzaam aan wat op den achtergrond gaat
komen. Een kalender, waar men een heel
jaar lang tegen moet aankijken, mag ten
slotte toch wel iets „pakkends" hebben. De
Fransche modellen zijn daarvan de meest
sprekende exempels. Ziet de buitenlander
oVer het algemeem meer kans om van zijn
kalender trouwens van iedere reclame
een wat men noemt „blikvanger" te mak**,
de Franschen blijven daarin toch matadors.
De Amerikaansche modellen, dikwijls
heele groote lange vellen vielen ons nu niet
direct mee en dit te meer niet omdat men
in het land van Uncle Sam op het gebied
van uitgeverij, vaak andere voorbeelden
kan bewonderen. Denken we alleen maar
eens aan de dikwijls zoo charmant geïl
lustreerde tijdschriften. De Duitschers schij
nen nog 't liefst te werken met de z-g.ii.
blokkalender, terwijl er bij ons meer ani
mo bestaat om te gaan in de richting van
de groote bladen, waardoor men dan ook
beter de gelegenheid krijgt zijn thans typi
sche voorkeur voor geïllustreerde kalenders
uit te leven.
Suggestief zijn die kalenders, waarin
bijv. de aard van het bedrijf is verwerkt
Een kalender in den vorm van een pomp
(benzine-station) in den vorm van een pijp
scheepvaartbedr'
De tentoonstelling omvat verder nog zak
agenda's, briefhoofden enz. enz., waarui
voor onze drukkerijen heel wat valt te lee~
ren. En men zal dan ook goed doen °P deze
tentoonstelling eens zijn licht te gaan °P"
steken.
Maandagavond werd de aula der
school door den luitenant ter zee J. N J.
van der Mey, in opdrach van het departe
ment van defensie, een lezing gehouden
over „De Koninklijk® Marine en onze offi
cieren bij de Marine' He bijeenkomst werd
geopend door den rector van 't gymnasium,
mr. E. van der Helm O.F.M., met een oord
van welkom tot den directeur dei .„.B.S.,
eenige Leeraren, vele leerlingen der hoogste
klassen van gymnasium en H.B.S. en ouders
van leerlingen, die helaas niet talrijk waren.
Een bijzonder welkomst-woord gold de
genoodigden. waaronder wij opmerkten ko
lonel H- F. J. M. von Frijtag Drabbe, chef
van het korps mariniers en vele leden van
A.r.K-O., die in uniform aanwezig waren.
Voor de pauze werd de Koninklijke Ma
rine zelf behandeld, haar drievoudige taak,
haar bestaansrecht, haar inrichting, terwijl
een gedeelte van haar activiteit werd aan
getoond door een relaas van eenige interres-
sante gebeurtenissen der laatste jaren, waar
bij onze zeemacht betrokken was. Een en
ander werd met landkaart en lichtbeelden
geïllustreerd.
Na de pauze werd voornamelijk gespro
ken over het beroep van marine-officier, de
opleiding, de vereischten, de kosten enz.
De perspectieven in de verschillende dienst
vakken werden toegelicht. In dit milieu
werd van aelfsprekend het beroep van ma
rine-officier speciaal ook van katholiek
standpunt beschouwd. Met een hartelijk
dankwoord tot den spreker besloot de rec
tor deze goed geslaagde leerzame en be
geesterende bijeenkomst.
Donderdag 9 Maart a.s. zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat mej. C. Henderson en mej.
P. Ruffa in betrekking kwamen bij den
heer P. Haubrich, Nieuwe Binnenweg 127.
Als bijzonderheid zij vermeld, dat de beide
jubilaressen reeds eerder elders 25 jaar in
betrekking zijn geweest-
Het zal haar op 9 Maart dan ook zeker
niet aan belangstelling ontbreken.
Aangiften van 25 Februari 1939.
BEVALLEN A. v. Nu« v. ICout»r«n d
"W. Kouwenhoven geb. Hlskemullor M
A. A. Dik geb. Linnemann z. J. Reyogoud
geb. Lodder z. N. Kamstra geb. Buscop d.
C. Verbiest geb. Wesenbeek d. W. J. Min
naar geb. Hutters z. J. C. de Bruljn geb. v.
Vliet z. C. Woldhuis geb. v. Commenie d.
E. H. Stolk geb. Nooijen z. F. F. Hoegee geb.
Bontes d. C. M. Ploeg geb. v. d. Have d.
D Groen geb. v. Amerongen z. J. Brox geb.
Lagendijk d. H. L. de Vos geb. Schut d.
M. J. Poot geb. v. Vliet d. M. L. P. v. Puffelen
geb Carlebur z. J. N. A. de Geus geb. Steen
d. L. F. v. Driel geb. Ruijzing d. G-. F.
Erwich geb. Feuth d. F. J. Plas geb. Schim-
mer d.
OVERLEDEN: R. Fok wede. v. W. de Vries
66 J. J. de Smit d. 5 m- E. M. Weevelaar
vr. v. J. V. Helden 67 j. M. Immig vr. v. L.
den Outer 78 1. J- p- Broeders z. 1 j. J. C.
Dekkers wede. v. W- Hendrikse 82 j. J. C. v.
Gemert vr. v. H. y. d. Velden 76 J. P.
Groeneweg ongeh. vr. 04 j. A de Heus m. van
C. ZHderveld 70 j. C. v. 't Hoff ongeh. vr. 83
AM. Junius d. 10 m. W. C. Erfmann vr.
van P O. v. Duijl 47 j, w. G. v. Essel wedr.
vr. C.' F. Wareman 74 j. H. B. Zaal m. van
A c. Raaphorst 72 j. j. v. d. Werf m. van G.
VViersma 66 j. p de Visser vr. van K. v. d.
Linde 71 j. A. P. Arnoldus ongeh. m. 24 j.
M- J- v- Tol m. v. G. Voogt 50 j. H. Duijm
m. van W. Jonker 47 J.
Aangiften van 27 Februari 1939.
BEVALLEN- E de Jong geb. NettenbreiJer
d' G. C. Neleman geb. v. d. Peppel d. A.
Tito geb. Kerssen z. E. v. Pelt geb. Smit
z. jj. v. Druten geb. Hegmans d. T. R.
H. Vlig geb. Janssen z. J. v. d. Hoek geb.
Kuiters 2d. C. G. Kuipers geb. Blom z.
A. Stok geb- v. Ree d. C. E. A, Brands
geb. Roepers d. J. p. Janssens geb. de Groot
z. A. E. v. d. Klaauw geb. Keller z. H. M.
Corver geb. Engels z. G. W. M. de Koning
geb. Etman d. M. M. Ruijtenbergg eb. Snelle-
man d. A. M. Engelen geb. Tol d. C. M.
Tinkhof geb. Truijers z. E. J. M. v. Schie
geb. Schaaij z. A. J. Huijamans geb. Gootjes
d. P. J. A. Pelk geb. Melgert d. C. M. V.
Grondelle geb. Straetemans d. P. H. v. d.
Burg geb. v. Driel d. J. M. v. d. Ploeg geb*
v Noort d. J- M. Woldhuis geb. Edel z.
L. Griesdoorn geb. Vermeulen d. C. M. V.
Ree geb. Beverloo z. B. M. Picavet geb. de
Kovel z. A. J. Oorschot geb. v. Beurden z.
H. M. Bonebakker geb. Westermann d. A.
Q.. Verhagen geb. Priest d. C/ A. Berendsen
geb. Ponsioen d. E. F. Hakenkruger geb. Ras
z. C. Gruppelaar geb. Bokhoven d. A. Stoel
geb. Haegens z. M. I. Twigt geb. v. Galen
d. E. Leenmans geb. Nobbe z. A. P. Dijk
man geb. Oomen d. A. Bogerd geb. Kopmels
z. IJ. Smits geb. Romein d. P. E. Maas
kant geb. den Held z. C. M. J. D. de BruUn
geb. Torenbos z. D. v. Boggelen geb- Gol-
verdingen z. M. A. Corbeau geb. Schollmeyer
d. M. Wehrmeijer geb. Dijkgraaf z. p.
Perwald geb. Vink d. J. v. d. Enda geb
Mahn z. W. Kosten geb. v. Zomeren z.
C. J. v. Bremen geb. Kooiman z. E. E. Kok
geb. Breugelmans z. A. M- viert"*"" ,geh'
Krompong d. - J. C. Bijl Viergever d
C. E. v. Rooijen geb. Claaasensz C. v. Dijk
geb. Stad d. P. de Groot geb. v. Loon z.
J. V. Ewiik geb. Lennlngn z. A. v. d. Hoek
geb. de Jong z. - C. Pikaar geb. Schaker z. -
A. V. d. Heuvel geb. Bierhuize d. A. J. Kerk-
hoff geb. Vermast 1. K A. Ploegg eb. Maris
(j A. C. den Boer geb. Snelleman d. J.
Hullts geb. Vrijssen z. W. Warnas geb. Serne
z L. v. d. Bergh geb. Treurniet z.
OVERLEDENA. Boer wede. v. A. L. de
Groot 71 j- w- V. Woensel vr. van P. Tim-
xnerfl 72 j. P- Ooms ongeh. m. 76 J. J. C.
VVittekoek m. van C. H. Maljers 68 j. H. L.
HUlters m. van C. v. Heumen 79 J. A.
Schravendeel ongeh. m. 37 j. M. J. Kuiper vr.
van J. C. Leijerweert 02 j. J. Gifzen ongeh. m.
32 j. J. H. Mittertreiner m. van M. v. d.
Wielen 73 j. M. v. Beest wede van K. Holtring
68 j. E. G. v. d. Meulen wede. van D. I. den
Brassem 79 J. L. P. Kluit m. van A. M. Oost-
hoek 90 j. A. de Reus m. van C. Riedeman
84 j. H. Schipper wede. van A. de Bloois 69
j. T. B. J. Hubers vr. van A. Elie 88 j.
T. Kemmer z. 7 m. C. S. T. Boon vr. van
B. Sporre 72 J. J. J. Bakvis m. van C. A.
Pleijsier 74 j. W. Broeders z. 1 j. C. Offer
man gesch. m. v. T. E. Tleze 82 J. W. Box
meer wede. v. J. H. Hulstkamp 94 J. L. v.
Leeuwen wedr. van C. Haagens 89 j. J. C. v.
d. Waal wede. van H. v. d. Wijk 74 j. G. F.
Indermauer wede. v. C. J. A. Staessen 77 J.
P. L. Laheü z. 4 J. H. J. de Wolf m. van A.
M. Kopicki 81 j. A. M. Ruis d. 11 m. L.
H. v. d. Put m. van M. J. Muilenburg 52 j.
L. v. d. Velden vr. v. E. J. Boortman 72 j.
G. v. d. Vliet m. van J. H. Holkers 35 j.
A. Verhagen m. van G. Zwaans 46 J. - J.
Soerink vr. van H. de Vries 67 J. H. Wester,
man m. van J. M. Westerduin 69 j. O. v. Sijn
ongeh. vr. 86 J. A. Jorens vr. van W. Schaare-
mu 67 i.