HALF-UURDIENST OP
HET MIDDENNET.
«Liiiï
WERELD WERKLOOSHEID.
Grepen uit de nieuwe
dienstregeling.
Bescheiden verbetering sinds
het vorige jaar.
yrg
II U i lls I
WOENSDAG 26 APRIL 1939
Het spoorboekje heeft een
ander uiterlijk gekregen.
HILVERSUM KRIJGT ZIJN
VLIEGVELD.
„Gooi" nog dit jaar in
gebruik.
NIEUWE BOERDERIJEN IN
DE WIERINGERMEER.
Dit najaar nog 48 „plaatsen"
beschikbaar.
De veiligheidsmaatregelen
der regeering.
Interpellatie - de Visser
toegestaan.
TET OVERLIJDEN VAN DEN
DEENSCHEN GEZANT.
f Ér L S»
- .11 Jg|
CHAMBERLAIN LUNCHT BIJ DEN
NEDERLANDSCHEN GEZANT.
ARTIKEL 177.
DRIEMAANDELIJKSCHE
STATISTIEK.
DE JUWEELENDIEFSTALLEN.
TREK VAN NEDERLANDSCHE
VLEERMUIZEN.
VLIEGBREVET M. LUCHT
VERDEDIGINGSFONDS.
OP 15 Mei gaat de Zomerdienst
regeling 1939 in.
De belangrijkste wijziging, die het
publiek bemerken zal, is de invoering
van een half-uur dienst op 't midden-
net, waardoor een groot aantal ver
bindingen en aansluitingen verbeterd
werd.
„Klachten zullen er natuurlijk wel altijd
blijven, zoolang al het menschelijke onvol
maakt zal blijven". Zóó ongeveer leidde de
heer Giesberger, den zomerdienst 1939 op
de traditioneele persconferentie in. En hij
voegde daar aan toe, dat het reizend publiek
over het algemeen het systeem van groote
regelmaat waardeert. „Wij beschikken over
een apparatuur, die deze meening wettigt.
We hadden de resultaten wel gaarne wat
grooter gezien, maar financieel zijn we niet
teruggeloopen."
De klachten, die de Spoorwegen bereikten,
vallen in twee catagorieën uiteen; daar zijn
eerst de particuliere, van meneer A., die op
dat of dat tijdstip wil vertrekken en geen
trein gereed vindt staan; deze klachten zul
len er wel altijd blijven. Vervolgens zijn er
de klachten over de aansluitingen. Dit punt
laat natuurlijk ook in de nieuwe dienstrege
ling hier en daar nog wel iets te wenschen
over.
Voert men de frequentie der treinen op,
dan wordt het vraagstuk der aansluitingen
belangrijk eenvoudiger en bij een kwartiers-
dienst bestaat het vraagstuk zelfs niet meer.
De uitvoering van den halfuursdienst op
het zoogenaamde middennet, dat is op de
geëlectrificeerde baanvakken Amsterdam
Arnhem en Rotterdam/MaasDen Haag SS
—UtrechtEindhoven, ingaande 15 Mei e.k.
maakt, dat op verschillende aansluitingssta
tions, de aansluitingen belangrijk worden
verbeterd.
Te 's-Hertogenbosch zijn thans de overgan
gen van de treinen van de richting Nijmegen
op die naar Utrecht 30 minuten, deze wor
den met 15 Mei teruggebracht op 5 minuten,
terwijl de overgangen van de treinen van
Utrecht op die naar Nijmegen van 31 minu
ten worden teruggebracht op 5 minuten. De
aansluitingen van en naar de Langstraat naar
en van Eindhoven worden eveneens bedui
dend beter. Alleen de stoomsneltreinen Am
sterdamMaastricht v.v. hadden een goede
aansluiting op de Langstraat, maar als regel
waren de overgangen ongeveer drie kwar
tier, deze worden thans een kwartier of min
der.
Voor de stations tusschen EdeWagenin-
gen en Arnhem waren te Ede de overgangen
van de treinen komende van Utrecht op die
komende van Amersfoort 45 minuten en in
omgekeerde richting 40 minuten, deze wor
den door de invoering van den halfuursdienst
15 en 16 minuten.
Te Utrecht hadden de dieselelectrische trei
nen van Groningen en Twente een overgang
van 51 minuten op die naar de richting Gel-
dermalsen, deze worden 15 minuten, terwijl
de treinen komende van de richting Gelder-
malsen op die naar Groningen en Twente een
overgang hadden van 46 minuten en deze
wordt 16 minuten.
Ook te Amsterdam C.S. worden verschil
lende aansluitingen belangrijk verbeterd.
In het bijzonder wordt er de aandacht op
gevestigd, dat in den vervolge te Amsterdam
C.S. wordt geacht aansluiting te bestaan tus
schen twee treinen indien de overgangstijd
tenminste 7 minuten bedraagt, in de thans
geldende dienstregeling was dit 8 minuten.
Ook naar en van de richting Zaandam wor
den nieuwe aansluitingen verkregen.
Gevolgen van den halfuur-
dienst.
Het voornaamste in de nieuwe dienstrege
ling is de halfuurdienst op het middennet.
Dit had echter op de indeeling ver-strek
kende gevolgen.
In verband daarmede moesten b.v. de
doorgaande stoom-sneltreinen van Amster
dam over Utrecht en Eindhoven naar Maas
tricht en terug komen te vervallen. Deze
verbindingen worden tot en van Eindhoven
bediend door de electrische treinen.
Te Eindhoven moet worden overgestapt op
een van de sneltreinen van en naar de rich
ting Dordrecht, welke thans inplaats van
naa° en van Venlo, naar en van Maastricht
zullen loopen. Daardoor wordt tevens de
reisduur van Amsterdam C.S. tot Maastricht
met 11 minuten en in omgekeerde richting
met 8 minuten bekort.
Verbindingen met Groningen
en Twente.
Door de invoering van den halfuurdienst
zijn de dieselelectrische treinen van en naar
Groningen en Twente gering gewijzigd. Deze
loopen op het baanvak den Haag S.S.Rot
terdam Maas—Utrecht in de dienstregeling
van de electrische treinen, waarbij nog dient
te worden vermeld, dat in den middag op
werkdagen trein 124 thans Groningen V.
15.14 wordt gewijzigd van dieselelectrische
trein in stoomtrein. Het vertrek van Gro
ningen wordt 15.00. In plaats daarvan wordt
trein 125, welke om 16.00 van Groningen ver
trekt gewijzigd in een dieselelectrische trein
Groningen V. 16.20.
De dieselelectrische trein 324, die thans
van Enschedé vertrekt om 15.31 uur wordt
eveneens op werkdagen gewijzigd in een
stoomtrein en vertrekt in het vervolg van
daar te 15.20 uur. In plaats daarvan wordt
trein 326 (Enschedé v. 16.20) gewijzigd in
een dieselelecrische trein, welke van En
schede vertrekt te 6.31.
Op Zaterdagen rijdt de Dieselelectrische
trein 123 (Amsterdam C.S- v. 15.17) als
stoomtrein en vertrekt op die dagen van
Amsterdam C.S. ten 15.00 en stoomtrein 325
Amsterdam C.S. v. 16.00 als dieselelectrische
Een rij Diesel-electr.-treinen in 't gelid.
trein. Het vertrek op Zaterdagen wordt dan
16.17.
Op Zaterdagen rijdt de dieselelectrische
trein 323 den Haag S.S. v. 14.45 en Rotterdam
Maas v. 14.53 als stoomtrein, de vertrektijden
zijn dan resp. 14.24 en 14.32, terwijl op die
dagen de stoomtrein 125 den Haag S.S. v.
15.24 en Rotterdam Maas v. 15.32 als diesel
electrische trein gereden wordt, de vertrek
tijden zijn dan resp. 15.45 en 15.53.
Trein 302 EM Enschedé v. 6.37 eindigt te
Amersfoort. Door het latere vertrek van En
schedé is doorvoer naar Amsterdam C.S. in
verband met den loop der forensentreinen
niet meer mogelijk. Door overstappen te
Amersfoort wordt Amsterdam C.S. ten 9.02
bereikt.
„Bereidt u maar voor op ingezonden stuk
ken, heeren" voegde de heer Giesberger
laconiek aan deze mededeeling toe.
Betere verbindingen voor
Zeeland.
Van de nieuwe treinen, die zijn ingelegd,
profiteert op de eerste plaats Zeeland. De
Spoorwegen hebben gepoogd, deze provincie
eenige treinen te geven, die speciaal gunstig
liggen voor het beursverkeer naar Rotter
dam en naar Amsterdam. Zoo krijgt Zeeland
o.a. een paar directe treinen met doorgaande
rijtuigen VlissingenAmsterdam C.S. en te
rug en wel trein 410 Vlissingen v. 10.50, Roo
sendaal A 12.00, Rotterdam D.P. A 12.54, den
Haag H.S. A 13.18, Amsterdam C.S. A 14.11.
Te Roosendaal krijgt deze trein aansluiting
aan den eveneens nieuw ingelegden trein
221, Roosendaal v. 12.06, 's Hertogenbosch
A 13.08, welke hier aansluit aan .den electri-
schen trein 638, Utrecht C.S. A 13.52. Trein
443 Amsterdam C S. V 15.50, den Haag H.S.
v. 16.50, Rotterdam D.P. v. 17.18, Roosendaal
v. 18.12 en Vlissingen A 19.25.
Deze trein heeft te Roosendaal aansluiting
van den van Groningen en Leeuwarden ko
menden trein 220 Roosendaal A. 17.54.
Nieuw werd ook ingelegd trein 792 's Her
togenbosch V 15.52, Roosendaal A 16.54.
Te 's Hertogenbosch heeft deze trein aanslui
ting van trein 641 van Utrecht (v. 15.10) en
te Roosendaal op trein 415 (v. 17.00) naar
Vlissingen (A 1813).
Door het inleggen van den nieuwen snel
trein 443 werd de bestaande stoptrein 3027
een uur later gelegd. Deze vertrekt in den
vervolge van Roosendaal te 19.00, waardoor
een nieuwe verbinding met Zeeland tot stand
komt, van de richting Dordrecht, met trein
1111 Amsterdam C.S. v. 16.58, den Haag H.S.
v 17,32, Rotterdam D.P. v. 17.55 Dordrecht A
18.16 en vandaar met trein 3027 Dordrecht
v. 18.26 Vlissingen A 20.28. Trein 3027 heeft
te Roosendaal eveneens aansluiting van de
richting 's Hertogenbosch met trein 794,
Roosendaal A 18.54.
Veerdiensten over het
IJsselmeer.
Ook het aantal veerdiensten over het IJs
selmeer werd gewijzigd en van 3 paar op 4
paar gebracht. De klacht van Friesland was:
„je hebt nu die treinen en veerdiensten wel
ingelegd, maar die liggen op een tijdstip, dat
wij er geen nut van hebben".
De eerste boottrein vertrekt nu uit Am
sterdam C.S. te 5.43 en van Alkmaar ten 5.51
en komt reeds te 8.47 te Leeuwarden aan.
De eerste boottrein van Leeuwarden gaat
vertrekken om 6.10 en is te Amsterdam C.S.
aan te 9.15 en te Alkmaar ten 9.04.
De laatste boottrein vertrekt van Amster-
dag C.S. te 1943 (thans 17.43) en komt te
Leeuwarden aan te 22.47. -In omgekeerde
richting vertrekt de laatste boottrein uit
Leeuwarden om 20.10 (thans 18.10) en komt
te Amsterdam C.S. aan te 23.15-
De beide tusschenliggende diensten ver
trekken van Amsterdam C.S. ten 10.43
(Leeuwarden A 13.47) en 1543 (Leeuwar
den A 18.47) en van Leeuwarden 11.10 (Am
sterdam C.S. A 14.15) en 16.10 (Amsterdam
CS A 19-15)*
Tusschen Leeuwarden en Groningen wer
den enkele sneldiensten ingelegd en om
tegemoet te komen aan den wensch naar
snelle treinen naar het Westen, gaan de
treinen 204 en 206 tusschen Leeuwarden en
Meppel doorrijden te Grouw-Imsum, Ak-
krum en Wolvega en worden daardoor 9
minuten versneld.
De dienstregeling op de lijn Scheveningen
Kurhaus—den Haag H S.—Rotterdam—Hof
plein is wederom geheel herzien. De geringe
toename van het aantal reizigers op de tuB-
schenstations wettigt niet het handhaven
van het in het vorig jaar ingevoerde systeem
van 3 stoptreinen per uur en het buiten de
forensen uren vervallen van de sneltreinen.
Deze dienst is geen succes gebleken.
Thans worden buiten de forensenuren in
beide richtingen ingevoerd een uurdienst
van sneltreinen, een uur dienst van semi-
sneltrelnen en een uurdienst van stoptrei
nen aan alle stations stoppende. Tusschen de
eindpunten blijft dus de 20 minuten dienst
gehandhaafd.
Voor een aantal stations wordt de reisge
legenheid door uitbreiding van het aantal
stoppingen belangrijk verbeterd; voor som
mige moest in verband met het geringe ge
bruik dat van de gegeven stoppingen werd
gemaakt dit aantal worden verminderd, ter
wijl te Wychen en Ravenstein alle reizigers
treinen gaan doorrijden, omdat voor de
stoppingen de daarvoor benoodigde tijd niet
meer beschikbaar is.
Ook in de dienstregeling van een aantal
internationale treinen werden belangrijke
wijzigingen gebracht.
Het spoorboekje.
Het nieuwe spoorboekje heeft ook eenige
ingrijpende wijzigingen ondergaan. Aller
eerst is de dienstregeling der bussen niet meer
opgenomen. Dezen zomer zal 't publiek het
nog met de regionale dienstregelingen moe-
Naar wjj vernemen, zal nog in den loop
van dit jaar het vliegveld „Gooi" te Hilver
sum, nabij de Loosdrechtsche plassen, in ge
bruik genomen worden.
In verband hiermede heeft de Utrechtsche
aeroclub in haar vergadering van 20 dezer
een besluit genomen van verstrekkenden
aard. Met ingang van dien datum heeft de
club als zoodanig nl. opgehouden te bestaan,
terwijl daartegenover, in overleg met de
groep, die het vliegveld „Gooi" tot stand
bracht, is besloten tot de oprichting van een
Gooisch-Stlchtsche aeroclub. In het Gooi is
hiervoor reeds een belangrijke kern van .a-
spirantleden bijeengebracht, terwijl uit de
leden van de Utrechtsche aeroclub het
Stichtsche aandeel in de nieuwe club wordt
gerecrufeerd.
Een voorloopig bestuur werd amengesteld,
bestaande uit de heeren K. de Geus van den
Heuvel, P. Verschuyl jr. (secretaris-penning
meester), H. Th. van Marken, O. C. baron
Taets van Amerongen, welke laatste de
Stichtsche groep vertegenwoordigt.
Het veld, waar een groot clubgebouw
wordt opgericht, is gelegen aan den zg. Nood
weg, die de Hollandsche Rading met Loos-
drecht verbindt. Thans is dit nog een grint
weg, doch in verband met het vliegveld
wordt dit dezer dagen een zes meter breede
betonweg. Deze weg zal over korten tijd bij
de Hollandsche Rading een directe aanslui
ting krijgen op den aan te leggen nieuwen
secundairen weg UtrechtHilversum, zoodat
dan het vliegveld „Gooi" uit Utrecht-cen
trum in tien minuten bereikbaar is.
De officieele opening zal waarschijnlijk in
Augustus a.s. plaats vinden.
Met ingang van 1 November a.s. wordt in
de Wieringermeer opnieuw een aantal boer
derijen verpacht, welke bijna het laatste be
schikbare terrein in dit nieuwe land beslaan.
De uitgifte zal ditmaal bestaan uit 48 boer
derijen, n.l. 25 akkerbouw, 21 gemengde- en
2 weidebedrijven met een totale oppervlakte
van ongeveer 1600 H.A.
Tot heden is in de Wieringermeer verpacht
een oppervlakte van 11.750 H.A. Daarop
bevinden zich 268 boerderijen met een ge
zamenlijke oppervlakte van 10.800 H.A.,
terwijl het resteerende gedeelte is uitgege
ven als onbehuisd land, gedeeltelijk voor uit
breiding van het bedrijf van in randgemeen
ten wonende landbouwers, gedeeltelijk voor
de uitoefening van den groven tuinbouw.
Dit voorjaar zijn, met ingang van 1 No
vember 1939, in pacht aangeboden: 18 kleine
gemengde bedrijfjes, bestemd voor landar
beiders, die aan het in cultuur brengen vam,
de Wieringermeer hebben medegewerkt én
een 28-tal gemengde akkerbouw-tuinbouw-
bedrijfjes, bestemd voor tuinbouwers in de
noodlijdende tuinbouwstreken in Noord-Hol-
land) te zamen ter oppervlakte van 460
H.A.' Voorts is een opervlakte van 1000
H.A. aangewezen voor blijvende staatsexploi
tatie.
In 1940 zal nog een oppervlakte van pl.m.
2500 H.A. worden verpacht en daarmede zal
de geheele Wieringermeer dan haar bestem
ming hebben verkregen. Dan zal de uitgifte
van Zuiderzeegronden moeten worden onder
broken tot het tijdstip, waarop de gronden
in den nu nog droog te leggen Noord-Oost
polder kunnen worden verpacht.
De belangstelling voor de nieuwe bedrij
ven is ook thans zeer groot. Reeds hebben
zich enkele honderden candidaten, die
in vorige jaren moesten worden teleurge
steld, opgegeven, terwijl zich ook vele nieu'
we gegadigden voor een bedrijf bij de direc
tie van de Wieringermeer, aan het domein
kantoor te Slootdorp hebben aangemeld.
Door de gunstige bedrijfsuitkomsten van
de vorige jare wordt de belangstelling voor
het pachten van een boerderij in de Wierin
germeer steeds grooter. De pachtsommen zijn
zoo gesteld, dat een flinke landbouwer met
ijver, toewijding en kennis er kan komen,
mits hij over voldoende bedrijfskapitaal, het
welk wordt gesteld op 300 per H.A., de be
schikking heeft.
De Tweede Kamer heeft hedenmiddag het
verzoek van den heer De Visser (Comm.)
om verlof tot het richten van vragen aan de
regeering, naar aanleiding van de genomen
maatregelen en het door haar gevoerde be
leid in verband met den huidlgen interna
tionalen toestand, toegestaan.
De interpellatie zal worden gehouden op
een nader te bepalen dag. De vragen zullen
worden gesteld aan den minister van Bui-
tenlandsche Zaken.
ten doen, maar in Oct. a s. verschijnt een
landelijke busgids, uitgegeven door de Ned.
Vereeniging voor Tram en Auto transport
diensten, den Ned. Bond van Autobusonder
nemers en den B.B.H.
De inlichtingen voor de reizigers, die uit
voerig en weinig aantrekkelijk waren, zijn
nu wat smakelijker opgediend en Joop Gee-
sink teekende er eenige geestige illustraties
voor. Los en gratis bij het boekje wordt een
bijlage gegeven: „Wat kost die reis?" be
rekend van veertig van de Nederlandsche
stations.
Vervallen uit het spoorboekje zijn nu ook
de uitdrukkingen „heen" en „terug", om
tegemoet te komen aan de grieven van den
man, die bezwaren maakt als deze: „als ik
's morgens naar mijn kantoor ga, reis ik
„heen". Maar jullie, spoorwegen, zeggen:
neen, meneer, u reist „terug!" In plaats daar
van ia op het kaartje met pijltjes een rich
ting A aangegeven. Wil men tegen de pijltjes
in reizen, dan zoekt men in tabel richting-B.
Jitvaartdienst in de kerk van O. L.
Vrouw van Goeden Raad
te Den Haag.
Hedenmorgen heeft de Pauselijke Inter
nuntius, Zijne Exc. mgr. Paolo Giobbe, in de
kerk van O.L. Vrouw van Goeden Raad te
s-Gravenhage een H. Mis van Requiem op
gedragen als uitvaartdienst voor den over
leden Deenschen gezant bij ons Hof, Zijn
Exc. Harald de Scavenius.
Het stoffelijk overschot van den gezant
stond voor in de kerk bij het priesterkoor
opgebaard. De lijkbaar was gedekt met de
onderscheidingsteekenen van den overle
dene, terwijl aan den voet van de baar een
kruis van witte bloemen was neergelegd.
Onder de H. Mis, die door den Pauselijken
Internuntius gelezen werd, zong het zang
koor onder leiding van den heer Willem van
Meel eenige gedeelten uit de Gregoriaan-
sohe Requiem-mis. De heer Van Meel speel
de voor de H. Mis op het orgel Premier
Choral van Hendrik Andriessen en na de
H. Mis een oud Deensch lied.
De absoute werd ook door den Pause-
lijken Internuntius verricht.
Er was groote belangstelling voor deze
plechtigheid. De kerk was geheel gevuld.
Binnen het priesterkoor hadden o.a. plaats
genomen de vertegenwoordigers van H.M.
de Koningin, J. H. F. graaf Du Monceau,
grootmeester, en kapitein W. Romswinckel,
adjudant van H.M., die beiden aan den in
gang der kerk door den Deenschen gezant-
schapsraad Tage Buil waren ontvangen en
mgr. Jos. Postma, pastoor der parochie.
Verder waren nog in de kerk aanwezig
alle leden van het corps diplomatique met
hun dames, de ministers mr. J. A. N. Patijn
en Ch. J. I. M. Weiter, minister van staat
jhr. mr. dr. H. A. v. Karnebeek, commissaris
der Koningin in de provincie Z.-Holland, jhr.
C. L. van Suchtelen van de Haare en R. A.
baron van Hardenbroek van Hardenbroek,
groot-officieren van H.M. de Koningin, E. H.
Juckema van Burmania baron Rengers van
Warmenhuizen, dienstdoend grootmeester
van H.K.H. Prinses Juliana, luitenant-gene
raal J- J. G. baron van Voorst tot Voorst,
commandant van het veldleger en gouver
neur van de residentie, luitenant-generaal
Muller Massis, oud-gouverneur van de resi
dentie, mr. J. R. H. van Schaik, voorzitter
van de Tweede Kamer, luitenant-generaal
jhr. E- J- M. Wittert, J. G. Guerrero en
Cheng Tien-Hsi, rechters in het Permanent
Hof van Internationale Justitie, mr. dr. L.
E. Visser, vice-president van den Hoogen
Raad, jhr. mr. A. M. Snouck Hurgronje,
secretaris-generaal van het departement van
Buitenlandsohe Zaken en mr. H. Daniëls,
eveneens van genoemd departement. Als
ceremoniemeesters traden op vier ambtena
ren van het departement van Buitenlandsche
Zaken, nl. jhr. mr. G. J. v. Reenen, chef van
de directie van het Protocol, mr. C. H. L.
F. Crommelin, mr. J. M. A. H. Luns en mr
Visser.
Voor het kerkgebouw stonden opgesteld
een eere-compagnie grenadiers, de Konink
lijke Militaire Kapel en de vaandelwacht
met omfloerst vaandel. De eere-compagnle
bracht eerbewijzen aan de militaire en an
dere autoriteiten bij hun aankomst en ver
trek en ook bij het uitdragen van het stof
felijk overschot van den ontslapen gezant.
Terwijl de lijkbaar uit de kerk werd ge
dragen en in de auto geplaatst, speelde de
Koninklijke Militaire Kapel het Deensche
volkslied en een koraal. Alleen familieleden
volgden per auto de lijkbaar naar Amster
dam, waar het stoffelijk overschot van den
overledene zal worden ingescheept om naar
Denemarken te worden overgebracht. In den
lijkstoet reed ook een drietal auto's met
bloemstukken en kransen mede, o.a. waren
er kransen van H.M. Koningin Wilhelmina,
van het Deensche Hof, van het corps diplo
matique, van het Hof van Arbitrage en van
Internationale Justitie.
Gistermiddag heeft de Engelsche minister
president, Neville Chamberlain, de lunch ge
bruikt ten huize van den Nederlandschen
gezant te Londen, mr. J. P. graaf van Lim
burg Stirum. Na afloop van den maaltijd be
gaf de premier, die vergezeld was van zijn
echtgenoote, zich naar het parlement, voor
het bijwonen van Sir John Simon's begroo-
tingsrede.
;V':.-A"-
It'-xiv'.
In de R.K. kerk aan het Bezuidenhout in Den Haag had vanmorgen de uitvaart
plaats voor den overleden gezant van Denemarken, Harald de Scavenius. De aan
komst van den vertegenwoordiger van H. M. de Koningin, graaf Du Monceau
aan het kerkgebouw; rechts de adjudant van H. M. kapitein Romswinkel.
MED AN, 25 April. (ANETA).
Hier is een voorloopig comité opgericht
inzake het maken van bezwaren tegen de
intrekking van artikel 177 der Indische
staatsregeling-
Dit comité zal contact zoeken met het
Islam-congres, dat binnenkort te Solo wor
den gehouden.
Z. K. H. Prins Bernhard klimt in het
kraaiennest van Hr. Ms. „Tromp".
Het internationale arbeidsbureau heeft
dezer dagen weder zijn driemaandelijksche
statistische overzicht over den stand der
wereldwerkloosheid openbaar gemaakt. Het
overzicht heeft thans vooral betrekking op
den stand in Januari of Februari 1939 en
bevat de ciifers over 22 staten, waarbij ter
vergelijking tevens de werkloosheidcijfers uit
diezelfde lalden op hetzelfde tijdstrp van het
jaar 1938 worden in herinnering gebraent.
Deze vergelijking doet zien, dat de werk
loosheid in den afgeloopen winter iets minder
omvangrijk was dan een jaar tevoren. In
van de 22 staten was het aantal werkloozen
geringer dan in dezelfde maand van 1938.
Deze staten zijn de volgende: Dantzig, Dene
marken, Duitschland, Finland, Litauen, Ne
derland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Polen,
Roemenië, de Vereenigde Staten van Ame
rika, Zuidslavië en Zwitserland. De toestand
was daarentegen op het stuk der werkloos
heid ongunstiger dan een jaar geleden in de
volgende 9 staten: Australië, België, Canada,
Chili, Engeland, Frankrijk, Hongarije, Ierland
en Zweden. Groot zijn de verschillen over
het algemeen niet. Het éénige land, welks
cijfer in Februari 1939 aanzienlijk van dat
van Februari 1938 afweek, is Duitschland,
waar het aantal werkloozen van 946.000 tot
196.000 is teruggegaan
Voor deze 22 staten tezamen was het
aantal werkloozen in den afgeloopen winter
1938/1939 eveneens iets minder hoog dan in
den winter 1937/1938. Bedroeg het cijfer der
wereldwerkloosheid toen 16.370.000, het is
thans verminderd tot 15.496 000. Het verschil
is van bescheiden aard, doch er bestaat alle
reden zich over dezen ook slechts besc ïei en
vooruitgang te verheugen, wanneer men e-
denkt, dat volgens de vorige driemaandelijk
sche statistieken het aantal werk oozen in
deze ruim 20 staten uit verschillende deelen
der wereld in Juli 1938 niet minder dan 4
millioen hooger was dan in Juli 1937 en dat
ook in October 1938 daar nog 2% millioen
personen méér onder werkloosheid te lijden
hadden dan in October 1937. In Juli 1938
vier millioen werkloozen méér dan een jaar
tevoren; in October 1938 2V> millioen werk
loozen méér dan een jaar tevoren; in Janu
ari 1939 bijna een millioen werkloozen min~
der dan een jaar tevoren. Uit dit hjs .le
blijkt wel heel duidelijk, dat het bedtrlTIej
leven in de wereld wederom vooruitgaa
betreurenswaardige hierbij is slecht3'
vermeerderde bedrijvigheid in f
ningsindustrie vermoedelijk voor e g o ste
gedeelte voor deze vermindering wereld-
werkloosheid aansprakelijk is-
De indruk over een V6rbe"
tering, die ten aanzien va stand der
werkloosheid weder is !n®fT8. en' Wordt niet
verzwakt door het f®1 D1J een verge
lijking van de werkloosheidscijfers der
thans verschenen ->ta 1 met die van drie
maanden geleden een stijging der werkloos
heid blijkt. De tnan.s openbaar gemaakte
cijfers hebben bedekking 0p de wit ermaan-
den Januari en Februari, terwijl de vorige
den Stand der werkloosheid in October of
November aanduidden. Het is een algemeen
bekend fei*' dat Nijging der werkloosheid
in de° winter een zich steeds herhalend
seizoenverschijnsel ig. Er bestaat dus op zich
zelf geenerlei grond tot ongerustheid, omdat
het aantal werkloozen van 13.200.000 in Oc
tober 1938 gedurende de wintermaanden tot
bijna 15% millioen gestegen is. Voor een
beoordeeling van de ontwikkelingstendenz
der wereldwerkloosheid is een vergelijking
met den toestand op hetzelfde tijdstip een
jaar geleden meer betrouwbaar dan een ver
gelijking met de cijfers van het vorige kwar
taal.
Tot de stijging der wereldwerkloosheid
gedurende de wintermaanden hebben alle
bovengenoemde landen bijgedragen, met uit
zondering van Finland, Nieuw-Zeeland en
Noorwegen, waar de werkloosheid ook in het
ongunstige seizoen nog iets is teruggegaan.
Zooals steeds, bevat het driemaandelijksche
statistische overzicht van het internationale
arbeidsbureau naast de gebruikelijke cijfers
over het aantal werkloozen ook weder de niet
minder traditioneele gegevens over het aan
tal werkhebbenden. Deze gegevens betreffen
natuurlijk ook dezelfde jaarperiode als die
over de werkloosheid, doch zij hebben ge
deeltelijk op andere landen betrekking. Niet
tegenstaande dit onderscheid brengen ook de
gegevens over het aantal werkhebbenden in
deze 20 staten dezelfde slotsom als die over
het aantal werkloozen in 22 gedeeltelijk an
dere staten Ook hier blijkt van een vooruit
gang in vergelijking tot het vorige jaar.
In 13 van de 20 staten was het aantal
werkhebbenden in Januari 1939 grooter dan
in Januari 1938. Dit was het geval met
Duitschland, Engeland, Estland, Frankrijk,
Hongarije, Italië, Japan, Letland, Nederland,
Polen, de Vereenigde Staten van Amerika,
Zuid-Afrika en Zuidslavië. De toestand was
ongeveer volkomen gelijk gebleven in Noor
wegen, terwijl het aantal werkhebbenden
slechts geringer geworden was in de vol
gende 6 staten: Australië, Canada, Finland,
Luxemburg, Zweden en Zwitserland.
In iedere driemaandelijksche statistiek van
het internationale arbeidsbureau treft men
steeds ook aan een vergelijking tusschen het
aantal werkhebbenden op het oogenblik,
waarop de statistiek betrekking heeft en in
het aan de economische wereldcrisis nog
voorafgaande jaar 1929. Sinds de statistiek
van Januari, die op het aantal werkhebben
den in het najaar 1938 betrekking had, is in
dit opzicht niet veel gewijzigd. In de meeste
landen was het aantal werkhebbenden nog
steeds grooter dan in 1929. Het getal werk
hebbenden in 1929 op 100 stellend was dit
getal in den winter 1938/1939 gestegen tot
146 in Estland, 145 in Japan, 136 in Zuid-
frika, 125 in Australië, 125 in Letland, 120 in
Zuidslavië, 117 in Hongarije, 116 in Zweden,
111 in Engeland, 110 in Duitschland, 109 in
Noorwegen, 108 in Italië en 104 in Finland.
In Polen, waar in het najaar 1938 voor het
eerst het peil van 1929 was overschreden,
was thans weder een aanmerkelijke terugval
te bespeuren. -
Het aantal werkhebbenden ln Polen was
in Januari 1939 weder gezonken tot 89 pet.
van het getal van 1929. Behalve Polen had
den ook de volgende 6 staten het peil van
1929 nog niet bereikt: Nederland (94,8),
Canada (89), Frankrijk (85), de Vereenigde
Staten van Amerika (84), Zwitserland (77)
en Luxemburg (74). Over België, dat in de
vorige statistieken ook steeds tot deze groep
behoorde, worden ditmaal geen gegevens
verstrekt. Opvallend is de stijging van het
peil van het aantal werkhebbenden in ons
eigen land. Terwijl het index-cijfer voor ons
land in December 1937 nog slechts 89,8 be
droeg, is dit in December 1938 tot 94,8 geste-
'gen'
De Haagsche rechtbank heeft gisteren
mevr. D., die gev&ngen genomen was W
verband met de aanhouding van haar zoon,
0p wien een pakje met juweelen is gevon
den, uit de preventieve hechtenis ontslagen.
Naar men zich zal herinneren, zijn eerst in
deze zaak vijf personen aangehouden, n.l.
het echtpaar D., hun zoon en twee anderen.
Bij de beslissing over de gevangenhou
ding zijn de laatste twee op vrije voeten
gesteld, de familie D. werd evenwel in
preventieve hechtenis gesteld, welke vorige
week Dinsdag voor dertig dagen werd ver
lengd. Maandag heeft mr. H. Huygens een
verzoekschrift tot ontslag uit de preven
tieve hechtenis van mevr. D. ingediend met
het gevolg, dat zij Dinsdag op vrije voeten
is gesteld.
Eenigen tijd geleden maakten wij reeds
melding van een vale vleermuis myotis myo-
tis, die van Berlicum bij 's-Hertogenbosch
naar het Belgisch deel van den Sint Pieters
berg getrokken was, om daar te overwinteren
zoodat dit dier een afstand van 100 K.M.
had afgelegd.
Thans is een rosse vleermuis (nyctalus
noctula), welke op 2 September 1938 door
den heer L. Bels. die zich hier te lande met
het biologisch vleermuizenonderzoek bezig
houdt, te Soestdijk geringd werd, op 31 Mas'*
i 1 te Duehem Westfalen gevangen. Blijk
baar had dus dit dier zijn winterslaap op
140 K.M. afstand van zijn zomerverblijf door
gebracht. Het is opvallend, dat dit dier een
heel andere richting had ingeslagen dan de
vale vleermuis uit den St. Pietersberg.
He vleermuizen zijn nu weer uit hun win
terslaap ontwaakt en de kans is dan ook
vrij groot, dat men nog meer geringde exem
plaren vindt.
pe heer L. Bels, zoologisch laboratorium,
janskerkhof 3, Utrecht,, zou hier gaarne be
richt over ontvangen met nauwkeurige ver
melding van vindplaats, datum, etc., opdat
een beter inzicht verkregen kan worden ln
leefwijze en trek van de Nederlandsche vleer
muizen.
Maandag j.l. werden op het vliegveld
Ypenburg examens gehouden voor het
vliegbrevet M., van het luchtverdedigings
fonds. Van de 6 candidaten slaagden: E. J.
Wils, den Haag, F. Overeljnder, Santpoort;
J. B. Bosman, Enschede, J. H. Schade, Gro
ningen, en J. Fukken, Vlissingen.
Het aantal gebreveteerde M-vliegers is
hierdoor tot 78 gestegen, terwijl nog een
veertigtal candidaten bij het Fokkerfonds en
luchtverdedigingsfonds voor het M.-brevet
in opleiding zjjn.
