Eerste lustrum van „Ons LeekenspeF.
LAATSTE BERICHTEN.
Emissie Fransche
Republiek.
ZEETIJDINGEN.
DONDERDAG 8 JUNI 1939
EEN GESLAAGD VIJF
JAREN-PLAN.
door BERNARD VERHOEVEN.
TSJEN KIANG HEROVERD
DOOR CHINEEZEN.
Drieduizend Japansche soldaten
zouden zijn gedood.
Aangeboden bedrag nagenoeg
geheel geplaatst.
DE SACRAMENTSPROCESSIE TE,
DANZIG.
UIT DUITSCHLAND GEZETTE JODEN
WEE OUD-STRIJDERS
vermoord.
DE VERDWENEN 45.000 GULDEN
VEREENIGING VAN
NED. GEMEENTEN.
Bespreking der praeadviezen
over volksgezondheid.
Kreeg of 6tal Groningsche
juffrouw een kapitaal
HANDELSBERICHTEN.
KOFFIE.
CACAO.
OLIËN, OLIEZADEN.
AANBESTEDINGEN.
WISSELKOERSEN.
DUITSCHE MARKEN.
PRIJZEN VAN EDELE METALEN.
STOOMVAARTLIJNEN.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
SLEEPBEDRIJF.
VERKOCHTE SCHEPEN.
NAGEKOMEN ZEETIJDINGEN.
r- «i-f'
Hét gebeurde eens, dat de nachtegalen zich
in een congres gingen beraden over het sinds
jaren nijpende probleem der verbetering van
den vogelzang. Ofschoon het theoretisch ge
deelte van het congres zeer verdienstelijk
•was verlucht met enkele passende spreek-
koortjesin de plaatselijke pers werd van
deze opmerkelijke poging met waardeertng
gewag gerflaakt en het welslagen van het
congres reeds ruimschoots was verzekerd, zoo
lieten de praetische conclusies ter bekroning
der beraadslagingen helaas op zich wachten.
Tot een der deelnemende nachtegalen op het
unieke denkbeeld kwam om te gaan zingen.
En zie, het probleem van den vogelzang
bleek opgelost.
Erkend moet worden, dat de parabel schier
kinderlijk naief is maar waren dat de
congresseerende nachtegalen niet?
Het is nog slechts enkele jaren geleden,
dat we ons donkere spelonken en bin-
menkameren terugtrokken om ons grondig
door middel van inleidingen, beraadslagin
gen en conclusies in te laten met het pro
bleem van het Leekenspel. Allereerst en
allermeest met het Wezen. Het probleem dus
als Probleem- Er waren er, aanwezigen en
afwezigen, die het geval sceptisch bekeken
en alle meeningsverschillen met een ver
pletterend stilzwijgen begeleidden. Mis
schien hoorden zij, de gelukzaligen, het op
standig nachtegalenhart dn zich bonzen
Het zijn.meestal de vrouwen, die met een
welwillende verwondering het getheoreti
seer van de mannen aanhooren, omdat zij
het geloof in concrete sprookjes en een
beetje gezond verstand in hun hart hebben
weggeborgen.
Het resultaat van alle ernstige gedachten-
wisselingen was inmiddels gelukkig, dat alle
meeningsverschillen voor de buitenwereld
zorgvuldig verborgen door wat nietszeggende
algemeene conclusies bleven gehandhaafd;
en dit pleitte tenslotte voor een restant van
gezond verstand bij de mannen.
Xntusschen woekerde de baardgroei op di-
Jettantentooneel onverwoestbaar voort, ter
wijl daarbuiten de nieuwe orde met angst
wekkende luidruchtigheid opmarcheerde, in
gymnastischen spreekkoorvorm: loopende en
sprekende bezemstelen, gedrapeerd met leu
zen, tot gestalten geworden kudde-instinc
ten.
Dit was het uitverkoren oogenblik voor
den Jaatsten moedigen nachtegaal. Dwars
door de theoretische disputen, de gezel
schapsspelen der baardmenschen en de mas
sale vrije- en orde-oefeningen in spreek-
koorverband brak zich een initiatief baan.
Een persoonlijk initiatief, een voldongen feit,
niet eens behoorlijk commissoriaal voorbe
reid dat was het grootste wonder.
,,Hoe komen we aan een repertoire voor
een nieuw leekenspel?" zoo hadden de con
gressisten elkaar met decoratieve denkrim-
pels ondervraagd. Maar iedere vraag naar
het middel werd wederom beantwoord door
de vraag naar het- Wezen.
„Beginnen!" riep een moedwillige nachte
gaal uitdagend door het open raam.
„Beginnen", zeiden en déden laconiek een
paar eenlingen, die vrijwel zonder organisa
torische pourparlers het Tooneelfoncjs „Ons
Leekenspel" stichtten, Twee jonge'menschen,
kapelaan Smit en Anton Sweers; een pries
ter en een leekenspelleider, een fanatisch
geloover en een man van de practijk. Zoo
wil het blijkbaar het menschélijke bestel,
dat uit de grondstof van schier onbeteugeld
idealisme en gewetensvollen werkelijkheids
zin het praetische en daadkrachtige idealisme
voor duurzaam menschen werk wordt ge
kneed-
Dit tweemanschap was het, dat Vrijwel ge
heel op eigen gezag en dus door de twee
spalt van geen enkele synode gebonden
zijn moed, zijn vertrouwen, zijn onder
nemingszin en zijn geld stak in een nieuw
en' gewaagd avontuur. Rechtzinnig in de leer
van het leekenspel of niet, men begon. En
men ging door, met de regelmaat van een
methodisch vijf-jaren-plan. En beschouw
dan dit wonder van zingende nachtegalen,
die bovendien nog goed zijn georganiseerd!
Nu het vijf jaren geleden is, dat het Too
neelfonds „Ons Leekenspel", zijn loopbaan
begon, mag dit feit met wat feestelijken
nadruk in de herinnering worden gebracht.
Niet zoozeer om dit ééne initiatief, dan wel
om de reeks van intiatieven, die het eerste
lustrum tijdperk boordevol maken. Om zijn
oriënteerend en baanbrekend werk op ka
tholiek leekenspelterrein kan het Tooneel
fonds „Ons Leekenspel" nauwelijks meer
gelden als een particuliere onderneming; en
al is en blijft het gelukkig persoonlijk ge
noeg om niet tot een officieele instelling te
verstarren, het heeft in den loop van luttele
jaren onder ons een plaats van publiek be
lang gekregen. Het Fonds heeft de beste
auteurs op leekenspel-terrein om zich heen
gegroepeerd, het heeft het omvangrijke ge
bied der Jeugdbeweging practisch in erf
pacht genomen, en groeit steeds bewuster
naar een onaanvechtbare monopolie-positie,
al wordt deze gelukkig alleen blijvend ge
waarborgd door de eigen prestaties. Een ge
zonder rechtsverhouding kan men niet wen-
schen.
Geen welmeenend buitenstaander kan,
dunkt ons, anders dan waardeering hebben
voor het werkstuk, dat met een fantastische
reeks van uitgaven door het Tooneelfonds in
een tijdruimte van vijf jaren werd geleverd.
En wanneer men de veelheid en veelzijdig
heid van al deze speelproeyen overziet, dan
moet men al volslagen critiekloos zijn wan
neer men hier en ginds geen critiek heeft,
maar men moet een ongeneeslijk pessimist
zijn, om het gulle en gezonde levensbeginsel
niet te erkennen, dat in het wilde weg
durfde groeien. Men kan een-levenskracht
niet miskennen, die, voortgroeiend, zichzelf
durfde verloochenen. Aan teeltverfijning kan
men pas denken, als er teeltkracht is. Het
is achteraf niet zoo moeilijk, om den miswas
te schiften van den oogst maar hoeveel
levenskansen zijn geschapen en beveiligd
door de erkenning van het levensrecht der
kiemen en onbeperkt vertrouwen op het
onleerstellige leven, dat alleen kan slagen bij
de gratie der mislukkingen.
Juist die breedheid en onbevangenheid, de
warsheid van alle vooroordeelen en voor
ingenomenheden, doen bij het Tooneelfonds
„Ons Leekenspel" zoo weldadig aan- Onze
vaderlandsche katholieke, auteurs kunnen er
zich waarlijk niet over beklagen, dat hun
redelijke kansen onthouden werden. Door
regelmatige prijskampen en persoonlijke op
drachten werd de werklui aangewakkerd
en meerdere lijvige leekenspelbundels heb
ben hun ontstaan te danken aan deze wijze
van bevordering van den inheemsehen
kweek. Het buitenland, dat aanvankelijk te
recht als gangmaker werd gébruikt, is even
terecht geleidelijk naar het tweede plan ver
drongen. Deze verschuiving van het reper
toire alleen reeds is een wapenfeit van be-
teeken'is, ep dat het Fonds zichzelf mag
toemeten.
Met leekenspel alleen hervormt men geen
wereld en vult men geen leven. Dat doet
men trouwens ook niet met een dauwdrup
en de fancy van kleurstof op vlinderwieken.
Die en dergelijke bijzakelijke dingen maken
alleen het leven draaglijk- Het leekenspel is
niet sentimenteeler dan dit soort sprookjes
van goddelijke meewarigheid. Zoolang de
mensch een sociaal wezen- is, kan zijn ge
meenschapsleven alleen maar winnen bij een
collectieven droom, die toegankelijk en
schoon is. Het Tooneelfonds „Ons Leeken
spel", dat katholieke dichters het katholieke
samenzijn met hun droomen laat opluisteren
dat religieuze en profane feesten een zinvol
en stijlrijk uiterlijk schenkt, het blijkt steeds
bewuster te groeien in zijn ambt van cere
moniemeester van het publieke leven. Niet
enkel is de geenszins volmaakte levensstijl
van het katholieke volk met deze lessen in
wellevendheid gebaat, de ceremoniestaf is
tegelijk een tooverstaf van de schoonheid,
die de moeder is der schoone manieren.
Na vijf jaren van groote activiteit is het
Tooneelfonds werkzamer en initiatiefrijker
dan ooit. Een gezegend nieuw vijf-jaren
plan toegewenscht!
SHANGHAI, 8 Juni. (UN. PRESS). Vol
gens Chineesche berichten is Tsjen Kiang
aan den westelijken oever van de Han-rivier
door de Chineezen heroverd. In een slag,
waarin de stad vijfmaal in andere handen
overging, wérden 3000 Japanners gedood.
In de oostelijke buitenwijken houden nog
steeds 300 Japansche soldaten stand.
Het Japansche hoofdkwartier ontkent
echter, dat de Chineezen in de stad doorge
drongen zijn.
SHANGHAI, 8 Juni. (R.O.) Een Engelsch-
man, Mac Allister genaamd, die werkzaam
was bij dezefdq firma als Tinkler, die is
overleden aan de verwondingen, welke hij
in een conflict te Poetoeng heeft opgeloopen,
is onder geheimzinnige omstandigheden
overleden. Gisteravond is een ziekenauto op
een dringenden oproep naar het douane-
bureau gezonden en nam hier Mac Allister
op, die op de fabriek te Poetoeng bewuste
loos was geraakt. Op weg naar het zieken
huis is de patiënt overleden.
TOKIO, 8 Juni. (DOMEI). De Japansche
kapitein Osawa is gisteren te Tokio terug
gekeerd, na te hebben deelgenomen aan den
strijd aan de grens van buiten-Mongolië en
Mandsjoekwo bij Nomonhan.
Hij beschreef de plaats, waar de gevech
ten waren geleverd, als zoo mooi begroeid
met bloemen, dat het jammer was hier een
vliegtuig te doen landen. Overdag schom
melt de temperatuur rond 63 graden, terwijl
de nachten kil zijn.
In de omgeving leven Mongoolsche noma
denstammen, wier eenige rijkdom bestaat
uit groote kudden schapen en paarden. Hier
en daar in het land staan Lama-tempels;
verder zijn er warme bronnen, welke zelfs
in den winter niet bevriezen.
Boven dit landschap werden de luchtge
vechten geleverd tusschen meer dan hon
derd toestellen. De Japansche vliegers had
den hierbij het voordeel boven hun eigen
linies te vechten, zoodat zij bij eventueel
omlaagspringen met de parachute, temidden
van hun vrienden terecht kwamen.
Kapitein Osawa verklaarde vervolgens,
dat de Russische vliegtuigen van verouderd
type waren, waardoor de Japansche over
winning te verklaren is.
TOKIO, 8 Juni (R.O.). Naar de woord
voerder der Japansche admiraliteit heden
verklaard heeft, zullen de stoomschepen van
welbekende lijnen voortaan vrijgesteld zijn
van aanhouding en onderzoek door Japansche
oorlogsschepen.
Nieuw Japansch „ultimatum".
SHANGHAI, 8 Juni. (R.O.) Naar van be
voegde zijde wordt vernomen, hebben de Ja
pansche autoriteiten een nieuw „ultimatum"
overhandigd aan de autoriteiten van de
Britsche concessie te Tientsin.
Zij dreigen barrières te zullen oprichten en
andere stappen te zullen ondernemen, om de
concessie volkomen te i^pleeren, tenzij de
Naar wij vernemen, zullen de inschrij
vingen op de hier te lande uitgegeven
25.000.000 obligaties der 3% procent 6-
jange leening ten laste van de Fransche
Republiek ten volle worden toegewezen.
Het tér inschrijving aangeboden bedrag
is nagenoeg geheel geplaatst.
vier Chineezen, die door hen beschuldigd
worden van den moord op Tsjehg Sji Kang,
den douane-commissaris te Tientsin, binnen
twee dagen worden uitgeleverd-
DANZIG, 8 Juni. (HAVAS.) Voor het
eerst neemt vandaag de senaat van Danzig
geen deel aan de processie, welke ter ge
legenheid van Sacramentsdag wordt gehou
den.
i 1
De vermoedelijke reden hiervan is de hou
ding, welke het officieele orgaan van het
Vaticaan, de „Osservatore Romano", heeft
aangenomen ten aanzien van Danzig.
WARSCHAU, 7 Juni. (HAVAS). Ongeveer
2000 Poolsche Joden, die door Duitschland
uit het land zijn gezet, zijn aan de Poolsche
grens, o.m. in Boven-Silezië, aangekomen.
Te Zabrze in Boven-Silezië werden
72 personen door de Duitsche grenswacht
verjaagd, doch Poolsche douanebeambten en
politie dwongen hen terug te keeren, zoodat
zij op het oogenblik in de neutrale zóne ver
blijven, voor het meerendeel zonder geld en
zonder levensmiddelen.
Bij Kattowitz staat een heele trein met
uitgedreven Joden in de grenszone.
Volgens inlichtingen van Joodsche zijde
zou het aantal uitgedreven Joden 4000 be
dragen en zou een totaal van 12.000 met uit
zetting bedreigd worden.
Het gaat voor het meerendeel om Poolsche
Joden, wier paspoorten niet voorzien zijn
van. het speciale visum, dat het vorige jaar
is ingevoerd en dat bewijst, dat de bezitter
het burgerrecht van den Poolschen staat
heeft.
Het hulpcomité der Joden is voornemens
In Zuid-Frankrijk nabij Saint Engrace op
enkele kilometers afstand van de Spaansche
grens zijn twee lijken gevonden, die in ver-
egaanden staat van ontbinding verkeerden'.
De hoofden van de beide slachtoffers wa
ren van den romp gescheiden. Op de plaats
van het misdrijf werd een spel kaarten aan
getroffen, die met bloed bevlekt waren.
De lijken werden door een schaapherder
in de bergen aangetroffen. Uit het door de
politie ingestelde ondcr.goekbleek .dat de
beide slachtoffers oud-solda|en waren -die
aan de zijde der Marxisten iu Spanje had
den gevOéhten en die waarschijnlijk in ge
zelschap zijn geweest van hl anderen Spaan-
schen oud-strijder die met bloed bevlekt
zich bij de politie had aangeroeid en naar
een intemeeringskamp is overgebracht.
Men vermoedt dat de Spanjaarden uit nun
land gevlucht zijn en tijdens een rustpauze
bij het kaartspel ruzie hebben gekregen die
na een hevig gevecht met den dood der bei-'
de mannen is beëindigd-
Er zijn ter plaatse talrijke leege hulzen
van revolverpatronen gevonden.
De dader heeft door de lijken te onthoof
den wellicht getracht om de identificatie
van de lijken te bemoeilijken.
De politie heeft den vermoedelijken dader,
een Spanjaard, Valetin Esteban Larguen ge-
heeten, reeds gearresteerd. Deze beweert
echter, dat Spaansche grenswachten de bei
de vluchtelingen hebben vermoord, terwijl
zij lagen te slapen en dat hij ternauwernood
aan hun handen is kunnen ontsnappen. Het
onderzoek duurt voort.
gebracht, de beantwoording der gestelde
vragen heel moeilijk is-
Voorts werd uiteengezet, dat men er wel
om moet denken, dat preventieve maatrege
len in het belang der volksgezondheid altijd
goedkooper en beter zijn.
Van andere zijde werd gewezen op de be-
teekenis van ziekenfondsen, wier ontwikke
ling dient te worden aangemoedigd, en werd
de vraag gesteld op welke wijze de gemeen
ten, aan het geld moeten komen, waarmede
haar aandeel in eventueel te nemen maat
regelen, zooals de prae-adviseurs die Lebben
aangegeven, moet worden betaald, ook al
dragen deze maatregelen in de toekomst gou
den vruchten. Een groot aantal gemeenten
zal voor de vraag worden gesteld of net rijk
ook daarvoor zal willen bijdragen.
Verder werd betoogd, dat het vraagstuk
niet alleen een socialen, maar ook een staat
kundigen kant heeft en dat er met name in
rechtsche kringen ernstige bezwaren zijn
tegen een verdere uitbreiding op dit terrein.
Voorop moet staan het eigen initiatief te
prikkelen. Een achteruitgang van de belang
stelling voor de volksgezondheid op het
platteland werd ten sterkste ontkend. Wel
is het waar, dat vooral in Friesland beden
kingen tegen het controlesysteem bestaan.
Tenslotte werd nog de vraag gesteld of de
verzekeringsmaatschappijen, die uit den
aard groot belang hebben bij de volksgezond
heid, niet bereid kunnen worden gevonden
in 'de kosten van de overheidszorg bij te
dragen.
In zijn antwoord op de critiek en op de
gestelde vragen onderstreepte dr. Van den
Berg nogmaals de groote beteekenis van de
prophylaxe. Natuurlijk moet rekening wor
den gehouden met politieke mogelijkheden,
doch spr. was van oordeel, dat principieele
bezwaren wel zijn te overwinnen. In dit ver
band wees hij op de kentering in de houding
van bepaalde groepen der bevolking tegen
over het instituut der schooltandartsen. Bij
de volksgezondheid zijn groote gebieden,
waar verplichtingen niet noodzakelijk zijn.
De jongste regeling van de inenting tegen
pokken is daar een voorbeeld van. Zieken
fondsen dragen in veel mindere mate het
karakter van een verzekeringsinstituut dan
ziekénhuisverplegingsfondsen.
Uit een oogpunt van kostenbesparing ligt
de 'taak van de gemeenten derhalve veel
meer op het bevorderen van de ontwikke
ling der laatstgenoemde fondsen. Inderdaad
is het goed de aandacht nog eens te vestigen
op de wenschelijkheid, dat verzekerings
maatschappijen zullen bijdragen in de over
heidsmaatregelen ten aanzien van de prophy
laxe. In het buitenland bestaat een dergelijke
verplichting en ook in ons land is het wel
een gebeurd, dat verzekeringsmaatschappijen
subsidies gaven.
Br. Horst drong in zijn antwoord aan op
een Wettelijke regeling van den schoolartsen-
dienst, zooals dat in Engeland het geval is.
Moeilijkheden bij de organisatie, zooals die
op het oogenblik aan den dag treden, worden
'dan voorkomen.
Ten aanzien van het vraagstuk van werk-
loozen. die hun premie en ziekenfonds enz.
niet kunnen betalen, geloofde de spreker,
dat een gemeentelijke regeling noodzakelijk
is.
Des midags hebben de deelnemers aan
:;hpt congres met door het gemeentebestuur
vpn Amsterdam beschikbaar gestelde auto
bussen een excursie gemaakt naar Nieuw-
Zuid en de boschbaan, waarna op Schiphol
de thee werd gebruikt, eveneens aangeboden
door het gemeentebestuur van Amsterdam.
Op den tweeden dag van de jaarlijksche
algemeene vergadering van de Vereeniging
van Nederlandsche Gemeenten, te Amster
dam, kwamen vanmorgen in behandeling de
prae-adviezen van dr. C. van den Berg, direc
teur-generaal van de volksgezondheid en van
dr. M. D. Horst, directeur van den genees
kundigen- en gezondheidsdienst te Leiden,
over de vraag of gemeentelijke maatregelen,
zooals de bevordering van het ziekenfonds
wezen, van de verzekering tegen de kosten
van ziekenhuis- en sanatoriumverpleging,
van de controle op den verpleegduur vah
armlastige patiënten in ziekenhuizen en sa
natoria, van de voor- en nazorg van krank
zinnigen en eventueele andere maatregelen,
leiden tot verlaging der gemeentelijke uit
gaven. Zoo ja, op welke wijze kun..en deze
maatregelen dan het doelmatigst worden ge
organiseerd
De besprekingen werden ook gevolgd door
vertegenwoordigers van de ministers van
binnenlandsche zaken en van financiën, resp.
de heeren mr. Rosman en Vogel, terwijl de
commissaris der Koningin in de provincie
Noord-Holland, jhr. mr. dr. Röell, het laatste
gedeelte van de discussies bijwoonde. In zijn
inleidende rede herinnerde de wnd. voorzit
ter, de heer A. Verdijk, er aan, dat de ver
eeniging het onderhavige vraagstuk aan de
orde heeft gesteld door de beteekenis van
de volksgezondheid en van de financiën.
Beide zijn de grootste zorgenkinderen van
de gemeenten, nu schraalhans keukenmeester
is geworden en ze kunnen het reeds eenige
jaren niet goed met elkaar vinden.
In het hierna volgende debat gaven ver
scheidene sprekers een overzicht van de maat
regelen, die in de plaatsen en streken, waar
zij wonen, op het terrein van de volksge
zondheid reeds zijn genomeh en van de re
sultaten, die daarmede zijn bereikt. Gewezen
werd op de ongelijksoortigheid der verschil
lende gemeenten en hare bevolking, alsmede
op de groote verschillen in den bestaanden
plaatselijken toestand, waardoor, zooals de
prae-adviseurs zelve ook naar voren hebben
Op de tafel voor de Amsterdamsche recht
bank lagen drie eenvoudige sigarenkistjes,
verpakt in bruin papier en voorzien van
plechtige lakken. In die kistjes bevond zich
het gêld, dat de Groningsche vrouw, Sybrigje
V., op 6 April j.l. uit de safe die haar be
jaarden vriend, den Groningschen veekoop
man fi., bij 'n groote bank te Amsterdam had
gehuurd, had meegenomen. Bijna 45.000 in
bankpapier, w.o. 44 bankbiljetten, lagen op
de groene tafel en nauwkerig las een der
rechters de nummers op, die door een opper
wachtmeester werden gecontroleerd.
Vandaag stond Sybrigje V. terecht voor
de hoofdstedelijke rechtbank, verdacht van
diefstal van ruim 44.000; subsidiair was haar
verduistering ten laste gelegd.
De vrouw, die op 6 April met B. te Am
sterdam logeerde, had zijn safesleutels weg
genomen, was naar de bank gegaan en met
45.000 verdween zij naar Groningen, waar
zij woonde in gezelschap van zekeren M.,
dien zij in Amsterdam had ontmoet en dien
zij ook van Groningen kende. Het geld werd
teruggevonden in een safe te Oude Pekela,
waar de vader van M. het op diens verzoek
had opgeborgen.
Zoowel Sybrigje als M. werden gearres
teerd.
„Bekent u het ten laste gelegde?" vraagt
de president.
„Geen sprake van," zegt de vrouw met
klem.
B., als getuige verhoord, vertelt, dat hij
een verhouding had met de vrouw. Op haar
verzoek was hij met haar een paar dagen
naar Amsterdam gegaan. Sybrigje had ge
zegd: Neem je geld maar mee, dan huur je
•in Amsterdam een safe, dat is veiliger. Er
werd inderdaad een safe gehuurd. Get. had
een stuk geteekend, waarmede Sybrigje ook
in de safe kon komen.
President: „En hebt u toen tegen Sybrigje
gezegd: Die 45.000 zijn voor jou."
Getuige: „Geen sprake van."
President: „Neen, dat doet een Groninger
niet zoo gauw."
Getuige vertelt dan nog, dat hij nog een
kapitaaltje in effecten bezit en een boerderij,
waarvan hij 5500 huur trekt.
President: „Dus u kon ook zonder de
45.000 contanten leven.
Getuige: „Ja, dat is allemaal wel waar,
maar ik heb haar geen 45.000 gegeven."
De sleutels van de safe had get. aan zijn
sleutelring gedaan.
President: „En niet aan Sybrigje gegeven?"
Getuige (kort en bondig) „In m'n eigen
zak gestoken."
Een paar dagen later was het tweetal in
een pension gaan wonen. Op den ochtend
van 6 April was Sybrigje vroeg opgestaan
en uitgegaan om een boodschap te doen.
Weldra miste get. zijn sleutels, die een paar
uur later in een envelop werden terugbe
zorgd. .Er was een briefje bij: „Lieve Piet, ik
ga naar Groningen terug, het bevalt me niet
langer in Amsterdam, ik heb het geld, dat
je me gegeven hebt, opgehaald uit de kluis.
Als jé meer inlichtingen wilt hebben, kom
dan maar naar Groningen...."
B. wordt dan nog danig aan den tand ge
voéld maar houdt vol het geld niet aan de
vrouw te hebben gegeven of beloofd.
Zijn plaats voor het getuigenrekje wordt
ingenomen door den bankbeambtei die aan
Pieter.een safeloket had verhuurd. Getuige
had den indruk gekregen, dat hij met een
echtpaar te doen had, zoodat hij geadvi
seerd had, ook de vrouw toegang tot de safe
te verleenen.
Bij het slotverhoor vertelt Sijbrigje, dat
het plan om naar Amsterdam te gaan was
uitgegaan van B. Het tweetal zou een etage
huren in de hoofdstad en later trouwen.
Haar vriend M. had zij toevallig in een
lunchroom ontmoet. Zij was ook met dezen
reeds geruimen tijd bevriend. Eerst wilde zij
niet met M. terug naar Groningen, maar
den volgenden dag was zij van idee ver
anderd. Zij hield toch eigenlijk meer van M.
dan van den ouden B. Maar het geld had zij
heusch „eerlijk gekregen".
Verd. is reeds eens wegens heling veroor
deeld én herhaaldelijk werd zij van beroo-
vingen verdacht-
De Officier van Justitie, mr. L. de Blé-
court, achtte den tenlaste gelegden diefstal
bewezen en vorderde drie jaar gevangenis
straf. Tevens requireerde hij teruggave van
het geld aan B.
De verdediger, mr. F. Pauwels achtte de
verklaringen van de vrouw zeer aanneme
lijk. Er is in ieder geval een dubium in deze
zaak en daarom zou verd. moeten worden
vrijgesproken. PI. verzocht de rechtbank
verd. onmiddellijk in vrijheid te stellen. De
officier verzette zich tegen de inwilliging
van dit verzoek, dat daarna door de recht
bank werd afgewezen.
Gaspedalen zijn gewillig! Haar
als uw autosnelheid verdubbelt
wordt uw remweg (afstand, noodig
om te stoppen) 2x2—4
maal zoo groot!
ROTTERDAM, 8 Juni 1939
KOFFIE. (Gem. contr.) Noteering op termijn.
8 Junt 7 Juni
ochtend middag ochtend middag
Juni 10 io 10 10
September 10^ WH 10H 1016
December JOH JOH WH 10H
Maart 10)6 1096 1096 1096
Mei '40 I09é 1096 1096 1096
Stemming kalm kalm kalm. kalm
Loco superior Santos 15 ct. loco Robusta f.a.q.
13 ct. per kg.
Omzet 1000 bn. Weekomzet bn.
AMSTERDAM, 8 Juni 1939.
CACAO 8 Juni 7 Juni
laten bieden laten bieden
JuniP.80 8.65 8.85 8.75
Juü8.85 8.75 8.90 8.8
September 9.— 8.90 9.05 8.95
October9.10 8.95 9.10 9.—
December 9.20 9.10 9.25 9.15
Januari 9.25 9.15 9.30 9.20
Maart 9.35 9 25 9.40 9,35
Stemming kalm. Dagomzet nihil.
LONDEN, 8 Juni 1939. (R. B. D.)
LIJNOLIE. (1 ur) Loco 2696, Juni en Juli-Aug.
2596, Sept.-Dec. en Jan.-April 2594.
HUL, 8 Juni 1939. (R. B. D.)
LIJNOLIE. (1 uur) Loco, Juni en Juli-Aug.
25/196, Sept.-Dec. 25/3.
AMSTERDAM, 8 Juni 1939.
LIJNOLIE 8 Juni 7 Juni 6 Juni
Vliegend 2)96
Juli 1796)6 1796 17 1796
Aug179696 1 796 1 7 1796
Juli/Aug-
Aug.-Sept
Sept.-Dec, '39 1796 1 79»,96 17
Jan /April *40 1796 179696 17
Mei/Aug 17 9$ 1796 17
ROTTERDAM, 8 Juni 1939.
LIJNOLIE. (Bericht van de Vereeniging voor
den Oliehandel) Juli, Aug., Sept.-Dec., Jan.-April
en Mei-Aug. 1794.
Coevorden, 7 Juni Alhier is aanbe
steed het maken van een klinkerbestrating van
4 en 6 M op den weg van Coevorden naar de
grens der gemeente Dalen. Laagste inschrij
ver Chr. van der Aa te Coevorden voor 38 553
Ingekomen 35 biljetten/ Gunning aangehouden
Dongen, 7 Juni. Alhier is door B. en W!
aanbesteed het maken van een asphaltbetonweg
op fundeering van den weg DongenTilburg en
het verbreeden en voorzien van een asphalt-
betonlaag Van de Bolkensteeg en Klein Dongen
te Dongen Laagste inschrijf ster N.V. Aug. van
Dyck-Petit" te Bergen op Zoom voor 81600
voor de massa
AMSTERDAM 8 Jnnt 7 Juni 6 Juni pariteit
Londen per 8.7996 8.8096 8.8196 12.101
Berl.p. 100 Mk. 75.35 75.45 76.50 59.261
Parijs p. 100 frs. 4.9756 4.9896 4.95 9.743
Bruss. p.lOObelg. 31.97 32.01 32.04 24.967
Zwits. p. 100 frs 42.37 42.44 42.47 48.007
Kop.h. p. 100 kr. 39.30 39.3-296 39.3716 66.671
Stock. p. 100 kr. 45.3296 45.40 45.45 66.671
Oslo per 100 kr. 44.2296 44.3796 44.3296 66.673
New-York per» 1.8796 1.88 1.S8A 1.4633
Voor papier- en andere soorten marken zie
de rubriek „Duitsche Marken".
Uuam 8 Juni' 7 Juni
8 Juni 7 Juni
.ormen 8.80 8.8196 Denem. 39.29 39.35
ierüjn 75.35 75.40 Zweden 45.31 45.3896
a rijs 4.98 4.9896 Noorw. 44.22 44.29
Brussel 31.9896 32.0296 Spanje
Bern 42.37 42.45 Italië
N.-York 1.8796 1.8896
Registerm. vrije
Dito (onderst.)
Reism. (binn.)
Dito (buitenl.)
Handelssperr-gu
Zilvermarken
Bankpapier
8 Juni
2796—2896
39
5096
4396
7%894
29963096
2696—2796
7 Juni 6 Juni
28—29 27%-28%
39 39
5096 5096
4096 4396
796—8 796—8
29—30 29—30
26—27 26—27
GOUD
8 Juni 7 Juni
bieden laten bieden laten
Baren A'dam 2096.75 2098 75 2099.75 2102.25
id. A'dam lev. Lond. 2096.75 2098 75 2099.75 2102.25
gouden Üentjes 12.68 12!72 12.71 12.75
dollars S.14 3 16 3.15% 3.16%
ponden 15 31 15.36 15.35 15.3896
Locdensche noteeringen (fixe, in Nederl. crt.)
Goud baen
Zilver baren
Platina (ongev.)
2096 25
25.43
1865
21.02.55
25.54
1865.—
Londensche noteeringen (in sterling).
Goud d 148/5 148/4
Zilver spot 19f§ 20
Zilver forward 19% 19H
Op basis van den koers van den vorigen dag.
ledig; 5.30 S. N. A. 8 (Fr.), Gans' Transp. Co.,
Tunis, naar Capeile a/d IJsel, fosfaat; 6.45
BERNHARD SCHULTE (Duitsch), Schulte en
Bruns, Helgoland, Maashaven Nz., ledig; 7.
ALKAID (Ned.), van Nievelt Goudriaan Co.,
Hamburg, Lekhaven Wz., stukg.
NIEUWE WATERWEG aangekomen.
7 Juni namiddag:
7.10 ARY SCHEFFER (Ned.). Havre; 8.45
PEARU (Estl.), Tallinn; 8.55 GISELA (Duit),
Holtenau voor Dordrecht.
10.10 KELLEKWALD (Duit.), Hamburg, bun
kert' 10 20 SCHIE, Rafsö; 10.30 BARENFELS,
Hamburg; 10.40 AUGUST BOLTEN (Duit.), Man-
tyluoto10.50 LENA PETERSEN (Duit.), Dan
zig: 11.- MIDSLAND, Sunderland; 11.40 SAN-
DENBURGH, (Ned.), Hamburg.
Vertrokken.
7 Juni namiddag:
3.10 GAD1LA t., St. Kitts; 4.20 PALMA m.,
Londen; RONALD, Houston; 4.45 SARP, Chri3-
tinehamn; BOR, Tonsberg; 5.20 STANLEY,
Huil; 6.45 ALLER, Brisbane; 8.— MALKAH t„
Hamburg; BERNISSE, Hamburg. 8.25 MILOS,
Hamburg; 8.45 LARS KRUSE, Newcastle; BA
DEN, Hamburg; 9.10 HOLLANDIA. Piraeus;
KERKPLEIN. Oxelosund; INSULINDE m.,
Londen; JUPITER (Noor), Bergen.
9.35 ROBERTA, m. Londen; HERKSEE, Ko
ningsbergen; BATAVIER III. Londen; LUDOLF
OLDENDORFF, Vivero; WESTPLEIN, Oxelo
sund; ANGLO MAERSK, t, St. Kitt's v.o.» 9.50
NOORDZEE, m, Koningsbergen; 10.20 MELRO
SE ABBEY. Hull; 10.40 ORANJEPOLDER, Lon
den; 11.40 BALKAN, Koningsbergen.
Wind O. Z. O. matige koelte, kalme zee, helder.
IJMUIDEN aang 7 Juni SIGNE. Tallinn n
Zaandam; FENNIA. Raumö- OLIVA, Raumö;
vertr. 7 Juni BOULDERPOOL, Swansea;
ANNA W m King's Lynn; ACHILLES, Ham
burg; THEANO, Rotterdam; THESEUS, Ko
penhagen; CABO, m., Londen; RHEIN, Hamburg
NIGERIAN, Rotterdam; ATT S_, m„ Rotterdam,
ZAANDAM aangekomen 6 Juni: ANNA W.,
Amsterdam, ledig, Gruno; LOWESTOFT TRA
DER, King's Lynn, ledig, Gruno.
VLISSINGEN 7 Juni aang KONINGIN EMMA
Harwich- FIDELITAS, Bremen, bunkert;
vertr ^RINSES JULIANA, Harwich;
gep naar Antwerpen: CIRCE, Honfleur; MEO-
NIA, Middlesbro; JOLLY NIGHTS, Londen; CITY
OF PARIS, Londen; BRIDGEPOOL, Sorel; D/UN-
MOIR, Londen; ALASKA Havre-
gep. van Antwerpen: P. L. M. 21, Port de Bouv;
INGER JOHANNE, t HavreIRLAND, Bre
men- GIRONDE, Alexa'ndriëVIRGO m., Gdynia;
JERSBEK, Hamburg; BEAVERDALE, Londen;
LEOPOLD L D.. Cardiff; DIAMANT, Tilbury;
AIRE, Goole;" ATLAS, Plymouth;
gep. naar Gent: THETIS A., Port Said; DONA
FLORA, Immingham; POLLUX. Oxelosund;
gep van-Gent: ALOUETTE, Londen; NOTOS,
Rotterdam; ZELO, Newport
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
LOCHMONAR vertr. 8 v. Vancouver n. Rott.
KON NED STOOMBOOT MIJ
ACHILLES 7 v Amsterdam n Hamburg.
THESEUS 7 v.'Amsterdam n. "Kopenhagen
KONINKLIJKE/SHELL.
GADILA 7 van Schiedam naar St. Kitts.
MEYER CO.'S SCHEEPV. MIJ.
DIOMED Japan n. Rotterdam 6 v. Manilla.
DOLIUS, Batavia n. Amsterdam p. 7 Gibraltar.
MENESTHEUS, Japan n. Rotterdam 7 v. Aden.
PHRONTIS Batavia n. Amst. 6 van Colombe.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
ALKAID 7 van Hamburg te Rotterdam.
ABEL TASMAN 2 Juni van Struer te Randers.
ANNA m. 6 v. Rotterdam te Duinkerken.
COEN m., 6 van Hamburg naar
DELFSHAVEN 7 v. Rosario te Antwerpen.
HAVIK 4 Juni van Goole te Oldenburg.
MASCOTTE 2 Juni van Kopenhagen te J arhuus,
RABENHAUPT 3 v. Frederikshavn te Bremen.
SLAMAT 3 Juni van Methil te Nordenham.
ROTTERDAM aangekomen.
7 Juni namiddag:
3.45 DITMAR KOEL (Duitsch), Ver. Kolen
Mij., Antwerpen, bunkert Vondelingenplaat;
4.15 SCHLESWIG HOLSTEIN (Duitsch). Lehn-
kering en Co., Wilhelmshaven, Waalhaven 70,
ARIMA MARU Rott. n. Japan p. 6 Gibraltar.
ASHANTIAN Rott. n. Lagos 2 van Kotonou.
ARETE 6 van Rotterdam te Cardiff.
BAXTERGATE Amst. n. Busreh p. 5 Oüessant
BALI 5 van Rotterdam te Oslo.
BELGIEN 4 v. Rotterdam te Burntisland.
BEHAR 6 Juni van Rotterdam te Kobe.
CIRCE 3 van Rotterdam te Honfleur.
C. OF CAPE TOWN Rott. n. Z.-Afrika 7 te Ldn.
CAMERATA 6 van Rotterdam te Savona.
CjjEARTON Zaand. n. Bristol Kanaal p. 6 Wight
CARDIUM 11 van Pernis te Curasao.
DANMARK 5 van Rotterdam te Yokohama.
DAGO 3 van Rotterdam te Nordenham.
DROMUS Rott. n. Southampton p. 6 Dungeness
DOTTEREL Rott. n. Manchester 6 v. L'pool.
ELGO Rott. naar Stockholm p. 6 Elseneur.
ERIKSBORG 3 van Sundsvalle n. Harlingen.
ERMINIA MAZZELLA 3 v. Rott. te Napels.
EGYPTIAN REEFER 6 van Rotterdam te Hbg.
FREIEIsiFELS 5 v. Amst. te Bunder Shahpour.
FILIA GORTHON, Rott. n. Lewisport 7 te St.
John's (NF).
GRADO 5 van Rotterda mte Bordeaux.
GAMBIAN Rott. n. Bathurst p. 4 Finisterre.
GRETA FORCE 5 v. Rotterdam te Belfast.
HADA COUNTY Rotterdam n. Montreal 6, 110
mijl Z.W. van Valentia.
JAMES J. MAQUIRE Rotterdam n. Aruba p.
5 Beachy Head.
LAGOSIAN Amst. n. W.-Afrika p. 4 Oüessant,
LECHISTAN 3 v. Rotterdam te Gdynia.
MYRIEL Rott. n. Constantza p. 6 Gibraltar.
MENES Rotterda mn. Java p. 6 Gibraltar.
NIGARISTAN Amst. n. Busreh 7 van Aden.
OREST 6 van Rotterdam te Kopenhagen.
OLGA TOPIC, Rott. n. Servola p. 7 Gibraltar,
POPI S. 3 v. Vlissingen te Stockholm.
PHaDRA 6 van Rotterdam te Kopenhagen.
PREUSSEN, Rotterdam n. Japan 5 v. Hongkong,
RABAT Rott. n. Vigo 6, 30 m. O. van Niton.
RUDOLF Leningrad n. Groningen 4 v. Danzig.
RANSDORP 5 van .Amsterdam te Gothenburg.
SIGRID MATTHIESSEN 5 V. Rott. te Stockh.
SIMONBURN Rott. n. Cardiff p. 6 Dungeness.
SANTA CRUZ Rott. n. Lissabon p. 6 Dungeness
SELMA 6 te Londen uitgekl. n. Terneuzen.
SANDHILL 6 v. Amsterdam te Sunderland.
TARN Rotterdam naar Japan 5 van Lissabon.
TUDOR 5 van Rotterdam te Melbourne.
TAKORADIAN 2 v. Rotterdam te Freetown.
VOGESEN Rott. n. Huelva p. 5 Beachy Head,
WANGONX Rott. n. Z.-Afrika 6 v. Walvischb.
WACOSTA Rott. n. Georgetown p. 6 Dungeness
YOLANDA 4 van Schiedam te Tuxpan.
YASUKUNI MARU 5 van Rotterdam te Kobe,
ZVIR 3 van Pernis te Portland (O.)
ROTTERDAM. 7 Juni. De sleepboot Lauwer
zee, met twee lichters op sleeptouw van Sulina
naar Rotterdam is gisteren te Algiers aangeko
men en heeft denzelfden dag de reis voortgezet.
Het Eng. s. Garth Castle, groot 7625 bruto
en 4639 netto tons, in 1910 gebouwd, is door de
Union Castle Lijn te Londen voor ongeveer
17.500 voor sloop verkocht aan de Hughes
Bolckow Shipbreaking Comp. Ltd. te Blyth.
Het Eng. s. Marine Trader (ex Arnaa) ex Gou-
westroom), groot 1391 bruto en 832 netto tons,
in 1918 op de werf van de Rott. Droogdok M(j.
gebouwd, is door de Newfoundland West-Indies
S.S. Company Ltd te St. John's (N.F.) naar
Frankrijk verkocht.
Het Noorsche s. Vesle-Hei, ex Porto, 714 bruto
en 326 netto tons groot, in 1916 bij de N.V.
Scheepswerf de Merwede te Hardinxveld ge
bouwd, is verkocht aan Alfred Thommesen te
Narestö (Noorwegen).
HALCYON LIJN.
ROZENBURG 7 van Fedalah naar Vlaardingen*
VREDENBURG Wabana naar Vlaardingen 10
(9 v.m.) te Hoek van Holland verwacht.
STAD ARNHEM 7 van Bagnoli naar Morphou-
baaif voor Rotterdam/Vlaardingen.
VERWACHT TE ROTTERDAM.
BERNLEF 6 Juni van Danzig.
GIOV. BOCCACCIO van Genua.
LYMINGE 6 Juni van Genua.
MONTE SANTO 6 Juni van Genua.
SCHWANHEIM 6 Juni van Wabana.
LILLIE MATTHIESSEN van Stockohlm via
Antwerpen pass. 7 Brunsbuttel.
FRIESLAND van Leningrad, naar Dordt pass,
8 Brunsbuttel.
