ROME MAAKT TOILET.
ROTTERDAMSCHE
RECHTBANK.
w
VOOR DE E 42.
VRIJDAG 23 JUNI 1939
MOGEN WE MEERIJDEN
VOLKSBOND TEGEN
DRANKMISBRUIK
TWEE JAAR WERK VOOR DE
GOEDE FILM.
GECOMPLICEERD MOTOR.
ONGELUK.
DE VA CANTIE -B ONNEN VOOR DE
BOUWVAKARBEIDERS.
Alcohol en snelverkeer.
Vier gewonden.
KORTE METTEN.
PRINCE LITTLER'S IJS-REVUE.
Voorgevel van een huis werd gesloopt.
HET WIT-GELE KRUIS.
DE KRUISVAART.
Een evenement op de Bühne van
den Grooten Schouwburg.
LOOP DER BEVOLKING.
„Voor God schrijft ons
De sociale
rechtvaardigheid.
„De sociale rechtvaardigheid vor
dert, dat in overleg en eensgezind
heid de salarissen zooveel moge
lijk geregeld worden, dat een zoo
groot mogelijk aantal arbeiders
werk kunnen vinden, en een
behoorlijk loon kunnen verdienen,
om in hun levensonderhoud te
kunnen voorzien".
PIUS XI,
in. „Quadragesimo Anno".
1
De oudste en niemvste Romeinsche
heirtveg en een ondergrondsche
van 265 millioen.
BURGERLIJKE STAND.
v-^"v.W
x
Zonderlinge gedragingen van twee
meisjes.
Op 11 April heeft de autohandelaar D. Smit
uit Reeuwijk, toen hij met zijn two-séater
van Rotterdam naar de plaats van zijn in
woning reed, een alleronaangenaamst avon
tuur beleefd. Toen hij den nieuwen Rijksweg
onder Nieuwerkerk a/d IJssel passeerde, zag
hij langs den weg eën jonge vrouw staan,
die haar hand op stak ten einde hem te be
wegen te stoppen Smit had hieraan vol
daan, waarop de vrouw hem gevraagd had
mét hem mee te mogen rijden. Zij moest
naar Reeuwijk verklaarde zij, maar had de
autobus gemist. Smit stemde na eenige aar
zeling toe, waarop de jonge vrouw hem vroeg
of ook haar zuster mee mocht rijden. Smit
had deze vrouw aanvankelijk niet gezien,
maar tijdens de besprekingen was zij te voor
schijn gekomen. Smit had niet willen wei
geren en zoo stapten beide vrouwen in de
auto. Zij namen plaats naast den bestuurder.
Tijdens de rit had de oudste van de beide
vrouwen, die naast Smit zat, hem gevraagd
wat scheermesjes van haar te koopen, aan
welk verzoek Smit niet had willen voldoen.
Geef me dan een sjoof, had de vrouw
gezegd, waarop Smit eerst uitleg wilde heb
ben, wat dit woord beteekent en hij daarop
uit haar mond vernam, dat een sjoof het
zelfde is als een gulden.
Ook dit weigerde Smit, waarop de vrouw
de versnellingshandle uit zijn stand duwde,
zoodat de motor geen vat meer had op de
wielen en vervolgens het stuur beet pakte.
Smit wist zonder ongelukken de auto aan
den kant van den weg tot stilstand te bren
gen en hij verzocht den dames dringend maar
uit zijn wagen te stappen. Toen zij daaraan
niet dadelijk gevolg gaven, was hij uitgestapt
en om den wagen heengeloopen naar het
rechter portier, dat hij opende, zijn uitnoodi-
ging tot uitstappen herhalend.
De jongste van de twee bleef zitten, waar
op Smit haar had beetgepakt en uit den wa
gen getrokken. Toen hij op dezelfde manier
ook de tweede vrouw wilde verwijderen,
bleek het, dat zij zich meester had weten te
maken van het contactsleuteltje, dat zij
dreigde in het water te zullen gooien. Hij
greep haar hand en wist haar te dwingen het
sleuteltje te laten vallen. Dat kwam op de
mat terecht, zoodat Smit het in veiligheid
kon brengen. Tijdens die worsteling was de
jongste der twee achter Smit komen staan
en uit zijn borstzak had zij toen een horloge
getrokken, waarmee zij zich uit de voeten
had gemaakt in gezelschap van haar zuster,
die inmiddels ook uit de auto was verwijderd.
Smit had het er niet bij laten zitten, doch
was dadelijk naar de Reeuwijksche politie
gegaan en in gezelschap van een veldwachter
was hij den weg naar Rotterdam teruggere
den, waarbij niet ver van de plek, waar hij
de vrouwen in zijn wagen had opgenomen,
beiden weer langs den weg had zién staan.
Zij zijn daarop aangehouden en moesten nu
terechtstaan.
Het waren de gezusters De V., Aaltje 18
jaar en Johanna 16 jaar. Ten laste was ge
legd, dat zij het horloge van Smit te zamen
en in vereeniging hadden weggenomen en
subsidiair was aan de jongste ten laste ge
legd, dat zij aan de oudste gelegenheid had
gegeven tot het wegnemen van dit horloge.
Als eerste getuige werd gehoord de veld
wachter uit Reeuwijk, die verklaarde, dat de
23-jarige autohandelaar Smit zeer gunstig
bekend staat. Bij de aanhouding is het aan
hem toebehoorende horloge in het bezit ge
vonden van Johanna.
Nadat vervolgens Smit zijn verklaring had
afgelegd, die hierboven reeds is weergege
ven, werden nog twee tuinders gehoord, die
uit de verte hadden meegemaakt, dat Smit
de vrouwen uit den wagen verwijderde.
De verdachten ontkenden Smit om geld te
hebben gevraagd. Dat hij hen uit de auto ver
wijderd had, kwam alleen doordat zij niet op
zijn oneerbare voorstellen hadden willen in
gaan. Wat het horloge betreft, volgens Jo
hanna had zij dit op den grond liggend ge
vonden op het oogenblik, dat Smit juist
wegreed, waarom zij het hem ook niet had
kunnen teruggeven.
Mr. F. M. Wilbrenninck, die het O. M. ver
tegenwoordigde merkte op, dat het euvel van
de „meerijdsters", dat zich aanvankelijk in
het Gooi en in de buurt van Ede voordeed,
zich blijkbaar ook tot de omgeving van Rot'
terdam heeft uitgebreid Een heel niet jong
mensch was nu bijna het slachtoffer gewor
den. De schermutseling, die plaats gehad
heeft, moet zich hebben toegedragen, zooals
Smit dat verteld heeft. Twee getuigen, die
ieder een gedeelte ervan hebben gezien, be
vestigen zijn lezing. De vraag is of men hier
te doen heeft met diefstal in vereeniging, dan
wel met diefstal voor de een en medeplich
tigheid voor de ander. Spr. helt over naar
diefstal in vereeniging. Van meer belang is
intusschen, wat er met deze verdachten be
hoort te worden gedaan. Pro Juventube stelt
voor de jongste opname in een Rijksopvoe
dingsgesticht voor tot haar meerderjarig
heid, doch met dit advies kan spr. zich slecht
vereenigen. Spr. eischt ten slotte tegen ieder
4 maanden gevangenisstraf.
Mevr mr. H. M. de Katr—Presser, die Jo
hanna verdedigt, merkt op, dat het O. M. in
de tenlastelegging de beide zusters heeft ver
wisseld, zoodat ten aanzien van het subsi
diaire het O. M. niet ontvankelijk zal moe
ten worden verklaard. Wat het primair ten
laste gelegde betreft, merkt pleiter op, dat
het zeer aannemelijk is, dat het horloge tij
dens de worsteling is afgenomen, zoodat er
tusschen beiden geen overleg daaromtrent
kan hebben plaats gehad. PI. concludeert dus
tot vrijspraak, doch mocht, de rechtbank tot
een schuldig besluiten, dan verzocht plei
ster, dat het advies van Pro Juventute zal
worden gevolgd.
Mej. mr. J. N. Lissauer achtte evenmin
diefstal in vereeniging bewezen en conclu
deerde tot vrijspraak. PI. verzocht de invrij
heidstelling van verdachte Aaltje, welk ver
zoek geweigerd werd.
Uitspraak 30 Juni.
Zijn kindenen onverzorgd achtergelaten.
De 50-jarige stoker Th. L. A. E. heeft
terechtgestaan omdat hij op 4 Maart zijn
vijf kinderen onverzorgd heeft achtergelaten.
Op dien dag was hij met een vrouw naar
Dordrecht vertrokken, nadat hij nog net
weekloon van een 15-jarigen zoon en van
een 14-jarige dochter had geïnd. Toen de
20-jarige zoon, die monteur is, thuis kwam,
vond hij in het huis een groote bende.
Het meubilair was, voor zoover het nog goed
was, weggehaald. Alleen een oude tafel met
drie wrakke stoelen was achtergelaten. Het
eenige voedsel, dat voor de kinderen achter
gelaten was, bestond uit zes brooden en een
stukje worst. Geld was er niet, behalve de
15 weekloon, die de monteur had meege
bracht, maar waarvan reeds dadelijk een
groot gedeelte moest worden besteed voor
het inlossen van het Zondagsche costuum, dat
de vader voor zijn vertrek nog naar de lom
merd had gebracht en waarvan hij, het
lommerdbriefje op tafel had neergelegd.
Toen des Maandags de vader nog niet wa3
teruggekeerd heeft de oudste zoon de hulp
van de politie ingeroepen, die de jongste
kinderen aan de zorgen van het Leger des
Heils toevertrouwde en de beide oudsten Dij
familie onderbracht.
Bij de behandeling werd voorlezing ge
daan van een rapport van den agent van
politie De Waard betreffende den toestand
waarin de woning zich bevond en die volgens
het rapport moeilijk te beschrijven is. Alles
was door en door vervuild en vies en uit
alles bleek dat er al in geruimen tijd niets
gebeurd was om te reinigen.
Het O. M., waargenomen door mr. F. IV1.
Wilbrennink, heeft in zijn requisitoir dit
geval een der schandelijkste uit zijn prac-
tijk genoemd. Kinderen, die doordat zij geen
moeder hadden toch al veel te kort kwamen,
heeft hij onverzorgd achtergelaten, nadat hij
zelfs van twee het weekloon nog had weten
te innen. Niet alleen dat de kinderen mate
rieel te kort gekomen waren, ook aan toe
zicht en leiding had het ontbroken. De vader
heeft zich schandelijk misdragen en daar
voor is geen goed woord te vinden. Tegen
den vader, die zijn plichten vergeten heeft
eischte het O. M. een jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Dijkhuis, pleitte opleg
ging van een mildere straf.
Uitspraak 30 Juni.
Twee jaren geconcentreerde katholieke
actie op het gebied van de film liggen ach
ter ons, en in die periode is wel zoo het een
en ander gebeurd, dat tot verheuging
stemt en goede hoop schenkt voor de toe
komst. Het belangrijkste en tevens ook
merkwaardigste feit is, dat het mocht ge
lukken 70.000 katholieken te doen warm
worden voor een ideaal, dat in wezen on
getwijfeld dadelijk bij den aanvang vast
stond, maar welks middelen tot verwezen
lijking de tijd vorm en gestalte moest ge
ven.
Wij leven (helaas) in een tijd waarin het
individu niet veel te vertellen heeft en de
massa des temeer; daarom zag en ziet de
Katholieke Film-Actie in Nederland als den
meest rechtstreeks naar het doel leidenden
weg; het organiseeren van de katholieken
in één verband, of, juister uitgedrukt: het
organiseeren van de vraag naar goede films.
Want het is immers zeker, dat het aanbod
zich altijd en- overal regelt naar de vraag.
Welnu: Wanneer de katholieken van Ne
derland, tot één geheel vereenigd, den
wensch naar betere films en afkeer jegens
minder goede films duidelijk kenbaar ma
ken, zal aan dit massale verlangen worden
voldaan.
Niets is logischer dan de redeneering;
niets is logischer dan dat de K.F.A. haar
streven naar deze redeneering richt; niets
is logischer dan dat alle katholieken van
Nederland dit streven daadwerkelijk steu-
neri.
Velen gaven blijk dit inzicht te deelen,
want wij herhalen: reeds 70.000 katho
lieken stelden de daad. Maar de K.F.A.
moet kunnen optreden namens 100.000-en;
elke stem meer beteekent een invloed meer;
elk lid, dat kan worden ingeschreven, drukt
den hefboom, waardoor de film naar een
hooger niveau moet worden opgeheven, een
fractie van een millimeter naar beneden.
Schenkt dus ook gij uw steun aan een werk
welks beteekenis door de hoogste autoritei
ten wordt erkend en dat de bijzondere sym
pathie had en heeft van twee achtereenvol
gende Pausen; Pius XI en Pius XII.
Wat gij te doen hebt om uw belangstel
ling in het streven van de K.F.A. daadwer
kelijk te toonen?; vraag het den secretaris
van het K.F.A.-Comité bij u ter plaatse, den
heer Sjef Kleyn, Statensingel 52a, Rotter
dam C.
Alle vacantie-bonnen van de bouwvak
arbeiders worden in ontvangst genomen op
Woensdag 28 Juni a.s. van 7.309 uur nam.
aan den Lange Hilleweg 48 en op Donderdag
29 Juni a.s. 's avonds van 7.309 uur aan
den Westersingel 14.
In de 65ste algemeene vergadering van
den Volksbond tegen Drankmisbruik heeft
de algemeene voorzitter mr. W. C. Wendelaar
in zijn openingsrede het overleden hoofd
bestuurslid den heer H. M. J. Sark herdacht.
Spr. herinnerde verder aan de uitgifte van
het nieuwe propagandaboekje, dat de vraag
behandeltIs drankbestrijding nog noodig
Voorop moet staan de aankweeking van een
karaktereigenschap, die met groote letters
voorop het boekje is gedrukt„Zelfbeheer-
sching". Inderdaad, om zelfbeheersching en
verantwoordelijkheidsgevoel is het in de
eerste plaats te doen.
Onze overtuiging dat alle alcoholgebruik
bij snelverkeer gevaarlijk zijn kan, leidde
ons er toe om op de verstrekking van de
bekende cartons, bedrukt met slagzinnen, de
verspreiding te doen volgen van een groot
aantal emaille-borden, welke op daarvoor
geschikte plaatsen langs de wegen zijn aan
gebracht en waarbij het publiek in korte,
krachtige rijmpjes op het gevaar van alcohol
gebruik bij snelverkeer wordt gewezen.
Wij zien dit tegenwoordig met andere
oogen, de oprichting van een cantine of
koffiehuis is thans niets bijzonders meer,
maar in 1899, toen het drankgebruik en het
drankmisbruik iets heel gewoons was, toen
's Maandagsmorgens voor de menschen de
glaasjes jenever op de toonbank van den kas
telein ingeschonken stonden opdat de werk
man voor het beginnen van zijn dagtaak den
inhoud nog gauw even naar binnen kon slaan,
moet zoo'n eenvoudige cantine, waar hoofd
zakelijk koffie, thee, chocolade en desnoods
een glaasje bier verkrijgbaar was, een heele
verandering geweest zijn. Ja, men moest in
dien tijd zelfs moed hebben om daar binnen
te gaan.
Het bestuur van de afdeeling Rotterdam
heeft toen een prachtige daad verricht en
er is reden voor dankbaarheid, dat zij aan
hen, die het werk zouden voortzetten, den
weg gewezen hebben voor een doelmatige
drankbestrijding.
Wij kregen van den minister van Water
staat destijds de hernieuwde opdracht om
voor de arbeiders in den N. O. Polder can-
tines te êxploiteeren. In 1937 werd met Urk
begonnen daarna is Lemmer gevolgd en
thans zijn er plannen tot het in exploitatie
nemen van een schip, dat tot cantine zal
worden ingericht en door zijn verplaatsbaar
heid de arbeiders bij het voortzetten der
werkzaamheden kan volgen.
Op drie nooden van dezen tijd moet nog
bijzonder worden gewezende chauffeurs
van geregelde personen- en vooral goederen
diensten langs de groote wegen, die dikwijls
nog zeer lange rijtijden hebben, hebben ook
behoefte aan oogenblikken van verpoozing
om even op adem te kunnen komen en te
eten. Gaat eens na of zij daartoe wel vol
doende gelegenheid hebbenzoo niet, dan
zou hier mooi werk zijn voor de afdeelingen
van den Volksbond om hun een gezellige en
in den winter vooral warme gelegenheid te
geven om zich te versterken en zich te
ontspannen, wat in het bijzonder voor hen
beteekentzonder alcohol. Overdekt het
heele land met goede Volksbond-rustpunten
voor beroepschauffeurs.
En dan het andere puntde demoralisatie
van een deel der rijpere jeugd, Velen van
hen hebben geen werk en hangen rond,
anderen vinden geen gezelligheid thuis en
zoeken vertier op straat en komen daardoor
met minder gunstige elementen in aanraking.
Voorts kwam het hoofdbestuur ter oore,
dat het voor vele ouders uit financieel
oogpunt niet mogelijk is, dat hun kinderen
aan bestaande sportclubs deelnemenhet
ligt op den weg van den Volksbond om
voor al deze groepen wat te doen, hun de
gelegenheid te geven om 's zomers in de
buitenlucht en 's winters in gymnastiek
lokalen op vrijen middag en vrije avonden
onder goede leiding het lichaam te wennen
aan krachtige zelftucht. Jonge mènschen
geestelijk en lichamelijk fit houden daar
mede bewijst men aan de maatschappij een
onschatbaren dienst. En daarbij komt dan
nog in het bijzonder voor dit jaar de moge
lijkheid tot het bieden van ontspanning aan
de gemobiliseerde militairen bij de grenzen.
Spr. besloot zijn rede met de conclusie,
dat er nog werk genoeg is voor hem, die zijn
naaste wil dienen.
Gisteravond omstreeks half elf, reden over
den Goudschesingel twee motorrijders met
zeer groote snelheid naast elkaar. De
28-jarige C. de Ruyter die den weg was
overgestoken, en zich tusschen de beide
voortjagende motoren bevond, kon zich niet
meer uit de voeten maken. De man liep
tegen een van de beide motoren aan, met
het gevolg, dat hij tegen den grond werd
geslingerd en ernstige inwendige kneuzin
gen opliep. Bovendien was zijn linkerknie
gebroken en verkeerde hij in bewusteloozen
toestand. De motorfiets sloeg om waarbij de
19-jarige C. Vr. en zijn duopassagier, de
25-jarige C. H. M., resp. een hersenschud
ding en wonden aan het gelaat bekwamen.
De motorfiets reed nog eenige meters door
en trof daarbij den 62-jarigen F. Greve, die
ernstige hoofdwonden opliep. De vier ge
wonden zijn naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel vervoerd.
De politie nam beide motoren in beslag.
Qp last van de Bouwpolitie heeft de firma
Lekkerkerker gisteren een begin moeten
maken met het sloopen van den voorgevel
van pand no. 69 aan den Boezemsingel, daar
deze gevel een gevaar opleverde voor het
verkeer. Van te voren was overleg gepleegd
met den eigenaar van het pand, maar dit
traineerde zóó lang, dat de Bouwpolitie meen
de geen langer uitstel te kunnen dulden.
Twee woningen van het pand zijn nog be
woond en het is natuurlijk voor de bewoners
allesbehalve aangenaam, dat de voorgevel
wordt gesloopt. Vermoedelijk zal het pand
nu aan de voorzijde worden dichtgespijkerd.
Bescherming bij gasaanvallen.
Woensdagavond had in het St. Luciage-
sticht aan de Aert van Nesstraat te Rotter
dam de eerste cursus plaats over de bescher
ming bij gasaanvallen, door dr. B. G. J. M.
Verbeeten, arts te Dordecht, die zich bereid
had verklaard deze belangrijke lessen, spe
ciaal voor de religieusen, belangeloos te
geven.
Nadat dr. C. Minderop, voorzitter van het
Wit Gele Kruis, den geachten spreker en alle
aanwezigen had welkom geheeten, gaf hij
direct het woord aan dr. Verbeeten die op
zeer duidelijke wijze, aan de wel 200 aan
wezigen uitlegde, hoe men de verschillende
soorten gas zou kunnen herkennen en welke
maatregelen men er tegen zou moeten nemen.
Een en ander werd door de aanwezigen
met groote aandacht gevolgd.
Aan het eind dankte de voorzitter van het
Wit Gele Kruis dr. Verbeeten voor zijn dui
delijke uiteenzetting-
Op Zondag a.s. 25 Juni zal de Buurt
schap Zuid in dit district haar eerste tornier
houden. Dit zal plaats hebben op de bekende
speelterreinen „St. Koenraad" van de paters
Capucijnen, gelegen aan den Dorpsweg.
Om half 3 's middags zal met wapperende
vlaggen en slaande trom worden afgemar
cheerd van het Cohort St. Theresia, aan den
Strevelsweg, naar de kerk van den II. Aarts
engel Michaël op den Dorpsweg, alwaar al
lereerst een kort Lof zal worden gehouden,
aanvangende om 3 uur. Vervolgens trekt men
naar het tornierveld op, waar vier Cohorten
met een sterkte van ongeveer 200 jongens
den strijd tegen elkaar zullen aanbinden in
spel en vaardigheid, afgewisseld door vroo-
lijke liederen. Deze strijd zal plaats hebben
ten aanschouwe van genoodigden en belang-
stellenden, w.o. natuurlijk vele ouders, ter
wijl hier ongetwijfeld ook aan leiders en
jongens uit andere Buurtschappen de gele
genheid geboden wordt te komen zien wat
hunne makkers in Zuid presteeren.
Gezien het programma belooft het een
mooie en prettige middag te worden.
Ja, dit mogen we gerust een evenement
noemen; een sport tot kunst verheven, beter
nog: kunst in den echt verbonden met het
kunstige. Variété en revue-tafreelen met
aanwending van hulpmiddelen der moderne
techniek op den loopenden band, maar van
een gehalte, waar ook de artistiek verwende
respect voor moet toonen.
Men weet vaak niet wat meer te waar-
deeren is, de virtueuse prestaties op de
schaats, de toeren op het gladde ijs, de gratie
van danssterren en ballet, de in het algemeen
op peil gehouden circushumor, de origineele
scène-vondsten of de voornaamheid van het
geheel, die smaak- en stijlbegrip verraadt,
alsmede een van humbug gespeend compo
sitietalent en een vasten leiderswil. Wanneer
na de finale het doekmaar niet vallen
wil, omdat het applaus ovationeele afmetin
gen aanneemt, begint men zich eindelijk te
realiseeren o.m. de uitzonderlijkheid van het
geval, dat uren lang van een revue is ge
noten, zonder bewustwording dat men al
dien tijd tegen één en hetzelfde décor heeft
aangekeken en niemand eigenlijk iets anders
had gewild. Beter bewijs, dat het levende
beeld hier alles is, kan men zich moeilijk
denken.
Prince Littler's IJs-Revue in den grooten
Schouwburg heeft mede de verdienste, dat
iedereen haar genieten kan. van den artistiek
verwende tot hem, die van variété-, circus-
of revuesfeer houdt of verzot is op. kleur- en
klankenharmonie.
t Is waarlijk onbegonnen werk de ruim
30 nummers, over twee bedrijven verdeeld,
aan een uitvoerige bespreking te onderwer
pen. Voor enkele mogen we een uitzondering
maken, op de eerste plaats voor de jonk
vrouwelijke sterren Pamela Prior en Randi
Gulliksen. Deze ijs-sterren wedijveren met
elkaar in gratie en sierlijkheid, doch naar
onzen smaak wint de bewoonster van de
Noordelijke landen het van Miss Prior, die
toch in 1937-1938 het wereldkampioenschap
kunst-schaatsrijden verwierf. Randi Gullik
sen is voor ons de guitig-arstistieke, gra-
cieuse danseres op de schaats. De wereld
kampioene is meer de voortreffelijke schaats-
virtuose, die niet van het „klassieke" afwijkt
en daarom gauw in herhalingen vervalt.
Voorts zijn daar fenomenen als David Da-
vis, een acrobaat met durf en bravour, Rhona
enClifford, Thaell, een zwierig danspaar,
René Rougemont, die als zilveren Mercurius-
beeld op stelt-schaatsen gewaagde toeren
verricht, Hugh Pope de ijs-clown en Sidney
Frown die hem zoo mogelijk in dwaasheid
nog overtreft.
Maar ook willen we wijzen op frappeeren-
de tooneeltjes, als de ingevroren danseresjes;
de feeërie met het zwarte licht" een
filmisch sprookje J. Whitehouse met zijn
menagerie, het Blue Ballet, de vermakelijke
scène van het bedrieglijke vat enz.
Reeds na de eerste acte scheen het applaus
niet tot bedaren te kunnen komen en aan
het slot groeide het handgeklap aan tot een
welverdiende ovatie.
De bevolking van Rotterdam ls in de maand
Mei vermeerderd met 1133 personen en be
droeg op 31 Mei 615.640-
Het Katholiek Comité van Actie"
(Van onzen K.correspondent).
i
Rome, 19 Juni 1939.
Al sinds maanden zijn de voorbereidin
gen voor de wereldtentoonstelling van 1942
(E (sposizione) 42) in vollen gang. Duizen
den arbeiders zijn dag en nacht aan het
werk in de streek van de Tre Fontane, tus
schen Rome en de zee, om het terrein te
effenen en een vasten ondergrond té schep
pen voor de geweldige bouwwerken, die
hier zullen verrijzen. Deze préliminarieën
zullen voorloopig veel tijd in beslag ne
men, want de totale oppervlakte van de
toekomstige tentoonstelling bedraagt niet
minder dan 400 H.A., d.i. 1/5 van de opper
vlakte van het huidige Rome, en het werk
stuit op tallooze moeilijkheden, daar de
bodem vulkanisch is en doorzaaid met grot
ten en onderaardsche gangen.
De streek, waar de tentoonstelling ge
bouwd zal worden, ontleent haar naam aan
de beroemde Benedictijner-Abdij, die ge
bouwd is op de plek, waar Paulus onthoofd
werd. De legende verhaalt, hoe het hoofd,
toen het van de romp gescheiden was, drie
maal opsprong en hoe op elke plek, waar
het den grond geraakt had, een fontein ont
sprong van heilzaam water. Later werd
over elke fontein eeq kerk gebouwd, een
klooster verrees en de paters omzoomden de
streek met een prachtig eucalyptuswoud, om
de daar toen sterk heerschende malaria te
verdrijven. Dit stille bosch en de eenzame
abdij, één der meest idyllische plekjes in
de omgeving van Rome, zijn nu gedoemd,
hun romantiek te verliezen en het bosch is
zelfs al gedeeltelijk gekapt. Dit heeft na
tuurlijk veel protest van aestheten en ro
mantici uitgelokt, temeer waar in de directe
omgeving van Rome genoeg andere groote
onbebouwde en zelfs meer geschikte Cam-
pagna-gebieden te vinden zouden zijn ge
weest.
Maar Mussolini heeft met opzet de streek
van de Tre Fontane gekozen, om een oud
ideaal te verwezenlijken, dat hij gemeen
heeft met vroegere Romeinsche kiezers: de
hoofdstad van het keizerrijk uit te bouwen
tot de zee en Ostia weer tot de haven van
Rome te maken. Daarom ook zullen de
straten, pleinen, parken en gebouwen van
de tentoonstelling ook na 1942 blijven be
staan en wie zijn residentie kiest in deze
zóne, zal alle mogelijke faciliteiten krijgen.
Naar men zegt, zijn dan ook reeds groote
stukken land tusschen de E 42 en de stad
aangekocht door bouwondernemingen.
Om dit grootsch plan metterdaad te ver
wezenlijken, moeten allereerst goede en
snelle verbindingen geschapen worden met
net centrum van de stad. De electrisohe
trein-linie RomeOstia, die hier voorbij
komt en de autobus E 42, die reeds nu een
geregelde verbinding onderhoudt met piaz
za Venezia, zouden op den duur natuurlijk
onvoldoende zijn. Daarom werd besloten tot
den aanleg van een nieuwen weg, de via
Imperiale, entot den bouw van de
reeds lang overwogen, veel-omstreden, voor
absoluut-onuitvoerbaar gehouden onder-
grondsche! Toen dit plan jaren geleden voor
het eerst werd opgeworpen, waren alle vak
lieden eensgezind van meening, dat de aan
leg van een dergelijk vervoermiddel onder
de oppervlakte van het huidige Rome een
concrete onmogelijkheid was. Want de ge-
heele bodem van de Eeuwige Stad en haar
omgeving is doorspekt met ruïnes van tem
pels en villa's en thermen, met catacomben
en andere overblijfsels uit vroeger tijden.
Wat een verrarring, om te gaan graven in
deze fora! Maar Mussolini heeft eenvoudig
bevolen, dat ze komen moet, en ziedaar: na
tallooze slapelooze nachten hebben technici
en ingenieurs een weg gevonden, om het
bevel uit te voeren.
De ondergrondsche zal beginnen aan het
station Termini, dwars onder de stad door
gaan, achter de ruïnes van de Aureliaan-
sche stadsmuur eenigen tijd boven den
grond rijden, om tenslotte weer onder-
grondsqh in het nieuwe stadsdeel aan te
komen. De bouwkosten echter zijn enorm.
Ofschoon de afstand naar verhouding slechts
kort ls, zijn ze geschat op ongeveer 265 mil
lioen lire en men voorziet reeds nu, dat dit
bedrag nauwelijks toereikend zal zijn. Maar
wanneer ze klaar is, zal ze 25.000 personen
in 7 minuten van Termini naar de Tre Fon
tane kunnen brengen.
De tweede verbinding, de via Imperiale,
is reeds gedeeltelijk gereed. Ze loopt van
Rome, langs de Tre Fontane, naar Ostia, met
een gelijkmatige breedte van 100 M. en ver
schillende afdeelingen voor auto's, vracht
voertuigen, autobussen, fietsen, rijtuigen,
voetgangers e.a. Ze is een voortzetting van
de via dellTmperi en de via del Trionfi en
begint in de buurt van de porta Capena,
waar ook de via Appi Antica begint, zoodat
c!e oudste en de nieuwste Romeinsche straat
hetzelfde uitgangspunt hebben. Bij de ten
toonstelling verwijdt ze zich dan tot een
geweldig plein, met parkeerruimte vóór
30.000 automobielen. Om den toegang tot de
tentoonstelling te vergemakkelijken, zal de
ze voorzien worden van 7 ingangen en om
het stadsverkeer niet onnoodig te belasten,
wil men zeven bruggen bouwen, die dwars
over de groote toegangsstraten van Rome
heen de bezoekers direct naar de tentoon
stelling voeren.
Met bijzonder verlof van de betreffende
Douw-commissie en het ministerie van bin-
nenlandsche zaken is het mogelijk, het ten
toonstellingsterrein reeds nu te bezichti
gen. Maar voor den leekentoezoeker biedt
dit eigenlijk weinig interessants, want of
schoon enkele gebouwen reeds klaar zijn, is
de hoofdzaak, zooals gezegd, momenteel nog
grondarbeid en het terrein ziet eruit, a io.
voorwereldlijke groote mollen hier een onbe
grensde graaf woede botvieren. Om echter
den bezoekers (hoofdzakelijk buitenlandschen
vaklieden) een indruk te geven van het ge
weldige complex, dat hier in de volgende
drie jaar zal verrijzen, heeft men een na
tuurgetrouwe plastiek gemaakt van de ten
toonstelling met alle gebouwen en parken
en voorzien van een mechaniek met gramo-
foonplaten, dat alle bijzonderheden ver
klaart in de gewenschte taal. Een 100 M.
nooge boog uit aluminium, met een basis
van 200 meter en van binnen bestijgbaar,
domineert het geheel en staat midden in een
geweldig park met meren (waar men
roeien, zeilen of zwemmen kan), waterval
len, sportterreinen, idyllische café's en wat
dies meer zij. Behalve de paviljoens voor de
verschillende landen, die zeer overzichte
lijk geordend en onderling door overdekt
wegen verbonden zijn, zijn in het corVP^
vele gebouwen begrepen, die later v0°^aarI
zelfde doeleinden kunnen dienen, als
toe ze thans bestemd zijn, nl. het ,>Pa a*zo
voor de administratie, dat van de con0res
sen, de post met een telefooncen i a e met
2000 nummers, de kerk van Pieter aui
e.a. Niet minder dan 358 congressen zijn
reeds aangekondigd voor de PerI° e van de
tentoonstelling en daarbij zullen e modern-
ste technische hulpmiddelen, zooals vèr-
schrijver, telervisie-apparaten e. gebruikt
worden.
Gezien deze grootsche plannen en de ge
weldige voorbereidingen' c ie noodig zijn,
is het dus geen wonder, dat men reeds drie
jaar van te voren begint met de uitvoering.
Alleen reeds voor de beplanting van het
bijna ^boomlooze gebied zijn ongeveer
5.800.000 boomen en struiken noodig, w.o,
volwassen pijnboomen, cypressen, palmen,
sinaasappel-, citroen andere Zuidelijke
boomen, die uit alle deelen van Italië naar
Rome getransporteerd zullen worden. Men
zou kunnen zeggen, dat, terwijl de wereld
tentoonstelling in New York in vollen gang
is, Rome reeds in het teeken van jie volgen,
dé staat. Het zegel E 42 is wettig gedepo
neerd en vele maatregelen van heden vin
den hun oorzaak in de komende gebeurtenis
van 1942.
Zoo zijn b.v. sinds eenige weken de Ro
meinsehe schoenpoetsers uit het stadsbeeld
verdwenen. Vroeger zaten ze idyllisch op
alle hoeken der straten, met als eenig ma.
teriaal een kist met zalven en borstels,
een wankelen stoel voor den cliënt, wiens
oude schoenen er echter na de behandeling
door den besmeurden toovenaar uitzagen als
fonk'el-nagel-nieuw! Maar dit publieke toi
letmaken is een wereldstad niet waardig en
daarom zijn ze nu verbannen naar „salons"
waar ze in georganiseerde groepen hun
cüenten bedienen. In vele lokalen hangt
sindsdien een karton, waarop met groote let'
ters te lezen is, dat bijv. Peppino ,,de schoen
poetser van de piazza di Spangna", zij
clientele ervan verwittigt, dat hij thans zijn
beroep, (zonder prijsverhooging: vraag naar
Peppino!) uitoefent in den salon'van via
della Vite of dat Umbertino van de hoek
van het Corso verhuisd is naar de via in Lu-
cina. Deze sociale verheffing van dit^ be
langrijke element (een schoenpoetser is
de Itallaansche samenleving minstens even
onmisbaar als de kapper, want na de haar
dos speelt de voetbekleeding de hoofdrol
Aangiften van 22 Juni 1939.
BEVALLEN: E. A. Renings geb. Post z.
J. A. Verdouw geb. Both z. W. M. van der
Wal geb. van der Zwaan d, I. Zwaai geb.
Lems z. J. G. Mol geb. Geerink d. B. van
Zevenbergen geb. Kok d. M. Bolk geb Ver
hoek d. J. Potuit geb. Vevemat d. E. A.
Boelhouwers geb. Noks z. N. B. de Vries geb.
van Dam z. G. Lipachits geb. Grootkerk z.
G. Bout geb. Teeuwissen z. A. Deege
geb. Ouwerkerk d. D. Engel geb. Krajels d.
J. Kok geb. Le Blanc z. J. G. Stotijn
geb. Godschalk z. A. den Hartog geb. Sterk z.
P. M. Gebhard geb. Hartwig d. F. Krijgs
man geb. Smitsman d. J. Beijnders geb. IJzer
man z. H. G. M. Lobe geb. te Witt z, M.
A. A. Borsten geb Warnau z. A. H. van
Trirum geb. Wittenberg d. J. W. Boshuizen
geb. Barendregt d. N. van der Horst geb. da
Bie z. L. Maring geb. van der Sterre z. J.
M. Kleijn geb. Zevenbergen d. N. J. Breevaart
geb. van Gendt z. a. van Vliet geb. VyTeinkal
A. v Es geb. Vonk d.
ONDERTROUWD: R. Zeeman ges. 42 j. en
Kuiper jd. 34 j., p/a. Oosteinde 98 P. J.
Baars jm. 25 j. en M. F. v. d. Pluym jd. 26
p/a. Nieuwehaven 159 p. y. Houten 23
en D. Simons 20 j., Parallelweg lila H.
Doeleman 27 j. en C. A. M. Harms 26 j., Utrecht
J. v. Berkel 28 J. en T. Terlouw 30 j., Feljen-
oordstraat 21c H. Bode 24 j. en C. S. Kreuk
25 j-, Ridderkerk W. P. J. Debets 27 j. en
M. H. Esveld 26 j., Koestraat 6b j. L. De.
nekamp 30 j. en J. H. Hammendorp 25 J.. Ha.
thenesserlaan 454b J. Donker 28 J. en M. G.
Wagener 23 j., Amersfoort E. A. Dut 24 j.
en N. C. v. Genderen 21 j., Hoveniersstraat 13b
C. v. Dijck 27 j. en J. v. d. Toorn 22 j„ N.
Boezemstraat 11b F. v. Dijk 22 j. en H. Chr.
Kempe 17 j., Vredenoordkade 35b J- Edel
27 j. en A. J. Smaal 28 j., Mathenesserdijk 110b
M. C. M. v./ Hagen 26 j. en G. J. Haazer
23 J., le Schansstraat 50a* R. L. Hakennes
27 j. en E. Mertens 23 j., Rhijnvis Felthstraat
Ha J. H. Hendriks 24 j. en A. Zwart 24 j.,
Sikkelstraat 59a H. Huigens 25 j. en H. J.
Pieterman 24 j., Middelburg J. Huisman 31
en W. Cornelisse 23 j., Adamshofstraat 103a
A. G. H. Janse 28 j. en J. G. de Roos 28 j.,
Boezemkade 44b P. Kalkman 29 j. en P. J.
Mulder 27 j., Gr. Hilledijk 314 C. Karsbergen
25 j. en N. M. Briel 23 j., Tarwestraat 50
W. M. v. d. Kasteelen 32 j. en J. A. Dissel
28 j., Kruisstraat 61a J. J. A. Korzilius 31
j. en W. M. Habraken 21 j., Mathenesserweg
57b p. J. Kruidenier 25 j. en M. Alblas 21
Polderstraat 23b C. v. Kruining 25 j. en
M. ter Broek 27 j., Kortekade 66a A. W.
Mannee 28 j. en H. M. Groenenboom 26 j.,
Josephstraat S3a J. Ras 26 j- en P. F. J.
Dierickx 26 J., Slaghekstraat 200a J. W.
M. v. Rooije ges. 37 j. en M. B. Becker ges.
38 j., Groeneiaan 14b J. H. Ruts 27 j. en
E. S. H. Ouwehand 26 j., KogelvangersLraat
lc K. v. d. Waart v. Gulik wed. 39 j. on
M. W. v. d. Blankevoort wed. 39 j., Ros. Manz-
straat 76a J. C. Willegers 24 j. en W. Kort
land 18 j.,Sionstraat 48a S. Attema 32 j. en.
N. D. v. Houte 24 j., Libellenstraat 6b J.
Been 25 j. en D. Kanters 24 j., De la Reijstraat
19b J. A. Brandsma 25 j. en LKoopmeiners
24 j., Aalten M. Bruinsma 25 J. en A. de Zwart
21 j., le Pioenstraat 21 A. C. v. Horik 26
en A. M. Ernonds 21 j.. Zaagmolenstraat 11b
J. Kohaut 23 j. en M. F. Tebrugge 22 j.,
Zijdewindestraat 75a L. Kroonen 26 j. en A.
Verhoeff 25 j., Multatulistraat 10b A. A.
Kruijd 27 j. en E. v. d. Staaü 23 j., Amsterdam;
J. Dammer ges. 26 j. en J. P. Chr. Blaauw
19 j., Putschelaan 160h W. Dorpmans 23 j.
en H. M. v. Dalen 18 j., Commanderijstraat 6b
N. de Jong 25 j. en Chr. A. v. d. Burght
24 1., Snellemansstraat 21a C. Liefhebber 29
en W. H. Kruis 23 j., Rechthuislaan 48b
W. B. Jonkman 26 j. en Chr. Ippel 23 j., Grond-
heerendijk 57a W. L. Telder 26 j. en J.,
Broersma 22 J., Assendelffstraat lb J. H.
Hnfstra 96 1. en F. G. Hofman 26 j., Amster
dam - W G. Hol 24 j .en J. A. de Ron 26 j..
Soerabaja (N.I.) N. Adriaans 23 J. en M.
A. Dijkstra 21 j., Langegeer 22 A. Boer 27
en M. Tuinenburg 21 j., Dnevriendenstraat
37b J. v. Boven 25 j. en B. J. Keijzer 21 j.,,
Vredenoordkade 11c J. M. de Jong 33 J. en
A. M. de Graauw 23 j., Boogjes 48 G. M.
Marges 30 j. en P. Snijders wed. 36 j., Beile-
voyssti-aat 63 H, C. M. v. Oudheusden 26 j*
en' NVJ. v. <1. Vorm 22 3 Gvaveniugre
L A Parha 27 J. en B. A. de Haan 2.
Schansstraat 69a F. Ras 25 j. en J. C. Pab-
bruwee 18 j., Pupillenstraat 95a P. Chr. Reu-
mer 32 j. en N. Walraven 19 j., Hugo de Groot
straat 113c - L. J. Ras 24 j. en J de Vries
19 j„ R. Rottekade 115a J. P. la Rivière 25
j. en P. J. v. Aken 23 j., Vinkenstraat 29b
F. G. C. Rothuizen 28 j. en A. C. M. Touw
21 j., Arnhem; B. L. Kutten 23 J. en H. E.
Kloosterman 2i j., Korte HiUestraat 38a. R.
Rijnsdorp 30 j. en M. Marmus 28 j 3e Ppn-
ackerstraat 10 P. W. M- Sieling; 21 j. en H.
M. de Vaal 21 Lusthofstraat 82a G. A.
de Smit 96 1 en A. Bom 20 j., Burg. Roosstr<
29b J. Stéyf 28 j. e? A -Diepenhorst 28 U
Portlandstraat 68b Steljn 28 j. en M. J.
v d Meii 29 j- Mathenesserdijk 232b L. v.
Strien 28 1 en H. c- Klop 30 j., Insulindestraat
117b J JJ7 den Toom 38 j. en J. E. v. d.
Luyt ges 37 Weteringstraat la F. Ve-
nema 35 j- en v' 36 j., v. Alkemadestr*
nema 35 3^ Q Verbeek 28 j. en J. A. Gouwe
loos 22 j-, v- Werffstraat 43b W. Verhoeks
34 1, en W. Krab 29 j., Bellevoysstraat 12a
T Verkwik 23 j. en p. Heus 22 j., Capelle a/dj
TTssel p' J' Th. Veth 25 j. en G. E. S. Hout.
buizen 26 j., Schietbaanstraat. 32b J. J. R.:
Visser 2® 1" en A. Ploegstra 25 j., Mijnsheeren-
,.nd 126b p. Vlasblom wed. 43 j. en I. Hui.
Le.' 38 j., IJsclubstraat 36a - G. S. V«lle" v,.ed
52 j- en J. M. Groeneweg 35 j., Schermlaan 9b
A. A v. d Waal 29 j. en L. de Jonge 25 J.,
Adr. Miiderstraat 40b M. H. de Wachter 32
j. en H. Vos 27 j-, Rodenrijschelaan 29b W.
v. Wattiim 32 j- en J. J. Gaedtke 29 j„ Noze-
manstraat 57b J. F. de Wildt 27 j. en M,
M. W. Weeninlt 27 J., Beverwijk N. Wyntja
25 j. en P. v. Herk 21 J.. 3e Camissestraat 43c
J. W. v. IJzendoorn 35 j. en M. C. Mulder
36 j., Nassauhaven 69a S. Buquet 27 j. en H„
A. Hilgers 25 j., P. Langendijkstraat 43 Drf
J. Overeem 35 j. en M. Korendyk 35 j., s Gra-
venhage - G. Ruijgt ges. 46 j en L Vermejj
wed. 4.3 j., Pieretstraat 5b H. G. kooiman
24 j. en F. Verworst 23 j., Ranonkelst«iat 23b
- J. R. v. Mosselaar 25 n
21 j„ Schiedam - G. V. Sprang 24 j en C.
■r a v Eiiok 22 1 Ochterve'ltstraaL
Dwa awLnl 18 j-, Kralingsche Kerklaan 2
S v GeldLren 26 V yn M. Verstraten 22 j„ Groen
Prinstererstraat 99a J. J. y d. V^el 31
jaen A J Kwakernaat 24 j„ Coolsingel 4.
OVERLEDENN. E. v. Veen ongeh. vr. 75
j p J. Huswit gesch. vr. v. C. Lieshout 31
i' p; Visser m. van A P. Breur 77 J. M.
L Doeglas vr. van G. J. Kloppert 32 j. M. v.
d pindert ongeh. m. 34 j D. D. Weslerdyk
ro. van M. A. P. Hertogs 78 j. I. J. Boogaart
wedr. van W. Barendswaard 87 j. K. Kraak m.
v. P. Jakobse 66 j. A. A. M. Zwueste vr.
v. W. v. Maren 66 J J. den Ouden wedr. van
H. den Hooglander 74j J. A. Kuiper wedr. v.
H. den Boer 70 j. J. Koffeman d. 2 j. C. v<
Zuuren ongeh. m. 29 j. L. Ooms vr. van W. A;
Molendyk 62 j L. C. Vervloet ongeh. vr./ 24 J.
E. J. Schilling vr. van T. W. Koks 80j
T. v. Zehl ongeh. m. 50 j. A. v. Zanten m. van
P. v. d. Stam 66 j.
Voorts als levenloos, aangegevenM. Keb.
Fentln d A M. Bruin geb. Noordegraaf z.
C. Holtrop geb. Verkerk z.
In de Zuidelijke elegantie) is niet meer of
minder dan een nationale revolutie! En met
de taxi's gaat het net zoo. Reeds zijn vele
van de oudste vehikels aan het verkeer ont
trokken en vervangen door nieuwe, hoogst
luxuieuze met ingebouwde radio en meer
dergelijke luxe. In 1942 moeten ze allemaal
zoo zijn en de taxi-chauffeurs kunnen reeds
nu beginnen met de afbetaling in vooruit in
kleine wekelijksehe termijnen. Iedere win
kel, die een ouden of ouderwetschen ingang
en vitrines heeft, moet deze vernieuwen,
tnoderniseeren, versieren met marmer of
travertijn; en wat de oude volkswijken en
kromme stille straatjes betreft: daar wordt
allang gebroken en gebouwd. Ook met den
bouw van het nieuwe station is al een begin
gemaakt.
Rome maakt groot toilet, zooals een jong
meisje, dat voor de eerste maal haar in
trede zal doen ln society. Het wil in 1942
toonen, dat het in geen enkel opzicht bij
welke andere metropool dan ook achter
straat. En deze tentoonstelling is voor Italië
de beste gelegenheid, om voor de geheele we
reld te bewijzen, wat het fascisme, dat in
1942 twintig jaren regiems achter zich zal
hebben, tot stand heeft gebracht.