Het ministerie vraagt ontslag'
Opdracht aan dr. H. Colijn tot
vorming van nieuw ministerie.
Colijn af, Colijn
op!
TIM tyueb in spud.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
I'S) :l8j Supra zuivere
veredelde JENEVER
1
ie. i.
van prinses
Weerverwachting.
VISSER Co. - SCHIEDAM
■Hl
De regeeringspersdienst meldt:
DE heeren ministers hebben bij schrijven van
den voorzitter van den ministerraad van 29
Juni aan H. M. de Koningin ontheffing uit hun
ambt verzocht. Hare Majesteit heeft dit verzoek in
overweging genomen en dendieeren ministers ver
zocht zich voorloopig met de behandeling, en de
afdoening zoo mogelijk, van de loopende zaken te
blijven heiasten.
Hedenmorgen heeft H. M. dr. H. Colijn. minis
ter van Staat, ontvangen en hem opdracht verleend
tot vorming van een kabinet. Dr. Colijn heeft ver
zocht die opdracht in beraad te mogen houden.
STADSNIEUWS.
62ste JAARGANG No. 18518
VRIJDAG 30 JUNI 1939
VIER BLADEN.
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
De Tweede Kamer tot nader
bijeenroeping verdaagd.
De voorzitter van de Tweede Kamer,
mr. J, R. H. van Schaik, deed heden
middag mededeeling van een missive
van den minister van Staat, voorzitter
van den ministerraad, minister van Al-
gemeene Zaken, dr. H. Colijn, waarin
de Kamer in kennis werd gesteld met
het aangeboden ontslag van het Kabi
net.
In verband met het aftreden van het
Kabinet zijn de onderwerpen, die bij de
Tweede Kamer voor openbare behande
ling aan de orde waren, van de agenda
afgevoerd en is de vergadering tot na
dere bijeenroeping verdaagd.
Medewerking van katholieken
aan een nieuw kabinet-
Colijn schijnt uitge
sloten.
DE WEERSLAG IN DE
KAMER.
DE VERJAARDAG VAN
PRINS BERNHARD.
Feestavond van de Princevlag.
■m i ui i n i li i mi in i lil 1111 .until m
Weinig zekerheid.
1 Voor het geheele land: Aanvan- 1
r kelijk iets warmer, gedeeltelijk
bewolkt met enkele plaatselijke
regen- of onweersbuien. Zwakke
veranderlijke wind, later matig
uit Westelijke richtingen.
Voor de wielrijders. ZL
I ZATERDAG.
1 Zon op 4.43. Zon onder 21.23.
Maan op 20.55. Maan onder 4.46
Wielrijders lichten op van 21.53 j|
tot 4.14.
Ti i uit 111 ui li ii 11 ii n in iiiii i il
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
BLOEMPJESDAG HERWONNEN
LEVENSKRACHT.
BEIAARDBESPELING.
De ABONNEMENTSPRIJS» van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt
franco bij vooruitbetaling:
Per week 20 cent; per maand 85 cent; per
drie maanden 2.55.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per maand 1.10, per drie
maanden 3,
LOSSE EXEMPLAREN verkrijgbaar 5 ct.
per stuk.
De prijs der ADVERTENTIES bedraagt 25
ets. per regel. Bij contract reductie.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
Uitgave van de N.V, de Courant De Maas
bode te Rotterdam.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
f 3r PER LITERFLESCH
PRODUCT VAN
Telef. Schiedam 68546, Telef. Rotterdam 43860
Tel. Amsterdam 82692, Tel. Den Haag 391629
Telefoon Haarlem 14752.
De Gratis-Ongevallenverzekering bedraagt 3.000 bij levenslange invaliditeit; 2.000 bij overlijden tengevolge van een spoorwegongeluk; 1000 bij overlijden tengevolge van een ander ongeval; 250.— voor het verlies van een hand, een voet ol
een oog' 100voor bet verlies van een duim, bij breuk van de ruggegraat of bij schedelbreuk; 75.voor het verlies van een wijsvinger of voor het verlies van de voorste twee leden van alle vingers; 50.voor bet verlies van een volledig lid
van een duim of voor het verlies van twee leden van een wijsvinger; 25 voor het verlies van alle leden van een anderen vinger, of van een lid van een wijsvinger, bij breuk van bovenarm, of bovenbeen, onderarm of onderbeen, knieschijf,
sleutelbeen of enkel; 10.voor liet verlies van één lid of twee leden van een anderen vinger. Een en ander volgens de geldende voorwaarden gelijk deze eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
Kabinetscrisis.
Het afgetreden ministerie-Colijn tijdens een der bijeenkomsten,
Het vierde ministerie Colijn, dat thans zijn
ontslag aan H. M. de Koningin heeft aange
boden, is sinds 24 Juni 1937 aan het bewind
met uitzondering van minister mr. J. A. N.
Patijn, die de portefeuille van Buitenland-
sche Zaken eerst aanvaardde op 1 October
1937; tot dien datum was de minister van
Algemeene Zaken, dr. H. Colijn als minister
van Buitenlandsche Zaken a. i. opgetreden.
Bij Kon. Besluit van 19 Mei 1939 werd aan
den heer mr. F. A. de Wilde als minister
van Financiën eervol ontslag verleend.
Zooals men zich herinneren zal waren van
de zijde van den minister van Financiën bij de
samenstelling van de ontwerp-begrooting
voor het jaar 1940 bezwaren gerezen, die
voornamelijk betrekking hadden op nieuw
aangevraagde uitgaven. De minister van Al
gemeene Zaken, dr. H. Colijn werd toen ad
interim belast met het beheer van het de
partement van Financiën.
Wat wel verwacht en gevreesd werd is dus
werkelijkheid geworden.
De kabinetscrisis is er. En wel een crisis
onder zeer bijzondere omstandigheden.
Immers deze crisis breekt uit niet alleen
°P een buitengewoon ongelegen moment met
het oog op den zoo gespannen internationa
len toestand, waarbij wij wel niet direct maar
toch zeker onrechtstreeks ten nauwste kun
nen betrokken worden, maar daarenboven op
een zeer ongewone wijze, die de oplossing
niet gemakkelijker maakt.
Immers zij breekt uit niet, zooals gewoon
lijk, in het parlement of liever door een geste
of een uitspraak van het parlement, maar zij
vond haar ontstaan in den boezem van het
Kabinet zelf.
Terwijl in gewone omstandigheden de for
matie van een nieuw Kabinet zou dienen
te worden opgedragen aan den voornaamst.en
leider van de oppositie, die het Kabinet ten
val bracht, dient thans die formatie te wor
den opgedragen aan een der ministers, die
deel uitmaakte van de meerderheid in het
Kabinet, die zich uitsprak voor een bepaal
de politiek.
De Koningin heeft het zoo begrepen, en
aan dr. Colijn terstond de vorming van een
nieuw Kabinet opgedragen.
Maar nu staan wij aanstonds voor de zeer
voorname kwestie: zal de politiek, door de
meerderheid in het kabinet voorgestaan, ook
mogen rekenen op een meerderheid in de
Staten-Generaal? En is er dergelijke meer
derheid niet, dan zal een Kabinet, dat komt
met een program, gebaseerd op de politiek
van de meerderheid in het Kabinet, slechts
voor de Staten-Generaal kunnen verschijnen
om daar zijn doodvonnis te vernemen. Iets
dergelijks zou in de omstandigheden, waar
op wij boven doelden, toch wel niet minder
dan funest zijn.
De internationale toestand en de proble
men, die wij, mede met het oog op dien in
ternationalen toestand ook binnen onze gren
zen hebben op te lossen, eischen dringend
dat deze crisis niet alleen zoo kort mogelijk
duurt, maar ook leidt tot het optreden van
een Kabinet op een basis, die een
behoorlijke samenwerking
met de State n-G eneraal ga
randeert. Het behoeft echter wel geen
betoog, dat deze oplossing helaas! even moei
lijk als gewenscht is.
Immers: Eén ding mogen wij gerust voorop
zetten: het staat wel vast dat het geschil in
het kabinet voornamelijk, zoo niet uitslui
tend, zal zijn ontstaan door een verschil van
inzicht tusschen Colijn met de hem vol
gende ministers eenerzijds en de katho
lieke ministers anderzijds.
Als dit zoo is dan is er slechts ééne ge
volgtrekking mogelijk: medewerking van de
katholieken is vrijwel uitgesloten aan een
nieuw Kabinet-Colijn. Op een compromis is
op het oogenblik geen kans of uitzicht meer
en wellicht zou dit zelfs niet gewenscht--
zijn, aangezien dit de kiem van een snel
uitbrekend nieuw conflict al te zeer in zich
zou dragen. Voor beide part ij en,
Col ij n en de katholieken,
is hét gewenscht dat zij
thans, althans t ij del ij k,
scheiden. Het doet ons leed, dat wij
het niet anders kunnen zien.
Misschien zal dit zoo stellig advies onzer
zijds eenige verbazing wekken, omdat juist
ons blad onder de katholieke bladen wel
het sterkst een zoo lang mogelijke samen
werking met dr. Colijn heeft verdedigd.
Wij hebben zelfs niet geaarzeld, in 1935,
toen de ook werkelijk uitgebroken crisis
dreigde, ons zoo stellig mogelijk uit te spre
ken tegen het veroorzaken van een crisis op
dat moment en tegen een breuk met Colijn.
Wij deden dit zelfs nog, toen, mede door de
houding van dr. Colyn zelf, de breuk vrijwel
onvermijdelijk was.
Wij namen deze houding aan, ondanks het
feit, dat een dergelijke houding onzerzijds
onder voor de katholieke fractie zoo moei
lijke omstandigheden, voor deze fractie stel
lig min of meer pijnlijk was. Wij deden dat
echter omdat wij meenden daarmede het al
gemeen belang te dienen en op gronden die,
helaas! achteraf of liever gezegd onmiddel
lijk na het uitbreken der crisis, maar al te
juist bleken.
Thans meenen wij echter, evenzeer in
's lands belang, te moeten adviseeren; laten
wij het niet probeeren met een nieuwe sa
menwerking, die tot mislukking is gedoemd.
Met volledige waardeering van ieders in
zicht, dienen wij thans na zoo lang moge
lijke samenwerking uiteen te gaan, naar wij
hopen, voor zoo kort mogelijk.
De katholieke fractie zal dan natuurlijk
ook tegenover een buiten haar om gevormd
kabinet-Colijn zich stellen op een objectief
standpunt, het beoordeelend enkel en alleen
naar zijn daden.
Wel is met groote vreeze te vreezen, dat
dit oordeel niet gunstig zal zijn, al hopen wy
het tegendeel.
Kc®it dan het conflict, dan zal het ontstaan
en worden uitgevochten, daar waar dit het
meest gewenscht is, in het parlement, en dan
kan de oplossing van de nieuwe crisis mo
ge deze uitblijven! gezocht worden in de
richting, door het gevallen Kamer-votum
aangewezen.
Onze parlementaire redacteur meldt ons:
Slechts enkele oogenblikken is de Kamer
bijeengeweest. Zij vernam van voorzitter van
Schaik, dat deze een mededeeling had ont
vangen van minister Colijn, volgens hetwelk
het kabinet om ontheffing had verzocht, welk
verzoek de Koningin in beraad had genomen.
Uiteraard kon de agenda niet worden afge
werkt. De Kamer is direct uiteengegaan.
Haar afdeelingswerk gaat voort, doch de
openbare vergaderingen zijn sine die ver
daagd.
Het is duidelijk, dat het belicht over de
crisis, die geen gevolg is van een conflict'
met de Kamers, doch van rneeningsverschil
in het ministerie zelf, voorwerp, van drukke
gesprekken was in de Kamer gesprekken,
die in de gangen en zelfs op tiet Binnenhof
geanimeerd werden voortgezet. Dit laatste is
wel mede toe te -schrijvên aan het feit, dat
tot op dit oogenblik (bij drie uur) nog geen
officieele mededeeling is verschenen over de
eigenlijke redenen van het heengaan van
het kabinet, omdat in dezen tijd budgetaire
moeilijkheden wel zeer groot moeten zijn, als
daarop een kabinet heengaat.
Men hoorde intusschen, dat de heer Colijr»
reeds een opdracht voor een kabinetsfor
matie had ontvangen en zeifs werd er be
weerd, dat de heer Colijn reeds eenigen tijd
aan zulk een formatie had gewerkt, 't Laatste
gerucht deed op het eerste gehoor wel
zeer vreemd aan, omdat het in strijd is met
de gewoonte die wil, dat de Koningin bij
crises als deze eerst de gewone adviseurs
hoort. De reden daarvan is, dat dan de
Kroon zelf buiten de politieke conflicten
blijft. Intusschen zou, een zoodanige opdracht
ongetwijfeld binnen de koninklijke preroga
tieven vallen.
Staatsrechtelijk krijgt men dan de figuur,
die dikwijls als „Koninklijk kabinet" is aan
geduid. Poi.tiek echter kan ook zulk „Ko
ninklijk kabinet" evenals ieder ministerie,
(dat uiteraard altijd koninklijk is) ook ko
ninklijk worden weggestemd.
Wij zullen het verloop van het gebeuren
moeten afwachten. Op dit oogenblik is er bij
gebrek aan officieele mededeelingen weinig
houvast voor positieve berichten.
De katholieke Tweede Kamer-fractie zou
heden vergaderen.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
Z. K. H. Prins Bernhard had de afdeeling
Schiedam van de Princevlag in gebouw Een
dracht een feestavond georganiseerd. Onder
de aanwezigen waren de burgemeester mr.
dr. F. L. J. van Haaren en mevr. van Haaren
Raaymakers, vertegenwoordigers van de
Oranjevereeniging, de Or a n j e b u ur t vereen
Guste,-de Oranjegarde, het N. J. V. en van
de Princevlag uit Vlaardingen. De zaal was
versierd met vlaggen, schilden en groen. Op
het podium prijkte een borstbeeld van H. M.
de Koningin.
De voorzitter, de heer J. van Katwijk
Jansz., zeide in zijn openingswoord, dat het
hart van de Nederlanders vervuld is van
dankbaarheid jegens Oranje. Het past dus
ons de hoogtijdagen van ons Vorstenhuis
mee te vieren. Binnenkort zal een beroep
gedaan worden op de, burgerij voor bijdragen
om het daartoe pas in het leven geroepen
comité de gelegenheid te geven feesten te
organiseeren ais de blijde gebeurtenis in
het Prinselijk gezin heeft plaats gevonden.
Spr. deelde mede dat een telegram inhou
dende een gélukwensch was verzonden. Spr.
heette den burgemeester en mevr. van Haa
ren, den spreker en de afgevaardigden wel
kom.. Tot slot wensehte spr. allen een pret-
tigen avond. Hierna werd door allen staande
een couplet van het Wilhelmus gezongen.
De mondoline-gezelschappen O.N.I. en
Sursum Corda onder leiding van den heer
B. Hakkert Sr., brachten hierna verschil
lende nummers op goede wijze ten gehoore.
Zij begonnen met het Princevlaglied, dat
door allen werd meegezongen. De spreker
van dezen avond, de heer A. Baan, wees op
de leegte, die wij zouden voelen als wij de
hoogtijdagen van ons Vorstenhuis niet zou
den vieren. Spr. wees er op, dat ons Vor
stenhuis het oudste van Europa is en dat
deze vorsten recht hebben op onze liefde,
eerbied en bewondering. Uitvoerig besprak
spr. de beteekenis van ons Vorstenhuis voor
ons land en herinnerde aan de woorden van
wijlen Koningin Emma die n.l. zeide, dat
Wilhedmina er was voor het volk en niet
het volk voor Wilhelmina. Dat was een pro
fetie, want Koningin Wilhelmina is van heel
ons volk. Ook Prinses Juliana en Prins
Bernhard hebben aller sympathie en gene
genheid. Prins Bernhard is een der onzen.
Hij heeft den weg naar de harten gevonden.
Uit ons hart stijgt een bede: „God zegene,
God behoede Prins Bernhard". Spr. bracht
hulde aan de Princevlag die het vlaggen in
ons land zoo bevorderde. Tot slot wekte spr.
op allen lid te worden van de Princevlag.
Het verdere deel van den avond werd ge
vuld met het optreden van den conferencier
Jan Brouwer, The Hawaiian Kids, onder
leiding van Wim de Ruiz, Martin Vierjée
manupulaitor. Na de pau?e werd. nog een
aardig revuetje opgevoerd, getiteld „De
meubelmaker".
ln de Zwart Janstraat te Rotterdam was men bezig aan een drietal panden nieuwe
gevels te plaatsen. Tijdens deze werkzaamheden vertoonden de muren gisteren
plotseling groote scheuren, zoodat na gejleegd overleg de bouwpolitie tot slooping
moest worden overgegaan en de bewoners ijlings hun woningen moesten ontrui
men. De situatie ter plaatse (links de panden, welke gesloopt worden
TIM TYLER heeft na de schitterende prestatie, welke hij geleverd heeft
door het onschadelijk maken van de bende paardendieven van „Clown
Clowdy" van kapitein Clark eenige weken vacantie gekregen, welke hij
doorbrengt in de aangrenzende Fransche kolonie, als gast van luitenant
Martin, aanvoerder vameen afdeeling Fransche soldaten. Deze luitenant oefent
dezelfde functie uit als kapitein Clark op het hoofdkwartier van de ijzeren
patrouille. Daar Tim steeds in actie moet zijn heeft hij luitenant Martin reeds
dikwijls kunnen helpen bij de vele gevallen, welke-hem werden voorgelegd.
Juist op het oogenblik, dat Tim een nieuwe serie avonturen te wachten
staat, treffen we hem aan in het verblijf van luitenant Martin, waar hij den
luitenant de komst van een bezoeker komt aankondigen.
kunt naar
binnen gaan.
Denkt om de
Een zekere Hogan i Laat hem
wenscht U te binnen-
spreken komen.
Dagelijks: Groote Schouwburg, AJs-
revue St. Moritz, 8,30 uur, Woensdag, Zater
dag en Zondag ook 2.30 uur (voor volw.)
Tivoli-schouwburg, 'n Huis vol herrie (Dg
Rotterdammers), 8.30 uur (volw.)
B ioscopen: Goedgekeurde program
ma's tot en met Donderdag 6 Juli in; Grand:
Getuigen spreken (volw.); Luxor: Lauter
Lügen (v. volw.); Studio: Dagjesmenschen
(volw.); Doelen (Lumière): De twee zusters
Kleh en Liefde-incognito (v. volw.); Thalia:
lk ben geen misdadiger (v. volw.); Olympia:
De dorpsdetective en Het postkoetsmysterie
(volw.); Colosseum; Jongensstad en Avontu
ren van Tom Sawyer (boven 18 j.); Prin
ses: Legioen van eer en Gelukkige landing
(boven 18 jaar); Corso; Vier dochters (volw.)
Scala; De geheimzinnige dr. Clitterhouse
(volw.); Capitol en City: De citadel (boven
18 jaar): Arena; Ave Maria (volw.); Centraal
Een moeder beschuldigt en De Cavalerie
(boven 18 jaar); Ooster: Daar waar m'n
Sari woon en Ochtendpatrouille (v. volw.);
Victoria: Andalusische nachten en Uitstel
van executie (v. volw.); Asta; Marinepronk
stukken,- Harmonie: De geheimzinnige dr.
Clitterhouse en Liefdesgeschiedenis in de
Comedie Frangaise (volw.); Cineac: Actua
liteiten.
Tentoonstellingen: Kunstkring
schilderijen van Soutine en beeldhouwwer
ken van Willy Kreitz en Alb. Poles (tot 9
Juli). Kunsthandel Koch, werken van
Kees van Dongen (tot 31 Juli).
Schiedam.
Passage: 4 mannen en een gelofte en Meis
jes achter tralies (volw.); Monopole; De der
tiende stoel en Ziegfried de revuekoning
(volw.).
SCHIEDAM, 30 Juni. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn.
Moutwijn 40 pet. ƒ16 per H.L. f
Spoeling. F"
Spoeling ƒ1,401,50 (niet officieel),
Wie helaas door de tuberculose is
aangetast is daarom nog niet ten doode opge_
schreven. Wel als hij of zij aan hun lot worden
overgelaten. Niet, indien wij allen ons te
gen dat monster te weer stellen.
De wapens daartoe zijn onderscheiden
het doel is één.
Het herstellingsoord „Berg en Bosch" te
Bilthoven, de instelling van het R- K. Werk
liedenverbond in Nederland biedt den zieken
alle gelegenheid, den gevreesden vijand der
gezondheid op de vlucht te jagen.
Maar daartoe in uw hulp noodig.
Om dezen strijd val te kunnen houden i3
munitie noodig, dringend noodig.
Die munitie is geld.
Om dit bijeen te brengen wordt met toe
stemmingder overheid een bloempjesdag ge
houden op Zaterdag 1 Juli a.s.
Het comité voor H. L. heeft daarvoor
dames en heeren noodig, liefst zoo veel mo
gelijk.
Een heerlijk werk van barmhartigheid
wordt met betrekkelijk weinig opoffering
verricht. En door de koopers der bloempjes,
en door de verkoopsters of verkoopers.
Wie dien dag, of een deel er van beschik
baar heeft melde zich zoo spoedig mogelijk
bij het comité aan op Vrijdagavond tot 9 uur
en ook Zaterdag voormiddag, gebouw R. K.
Volksbond Lange Haven 71.
Het programma voor de beiaardbespe
ling op den St. Janstoren op hedenavond
van 8.30 tot 9.30 uur, te geven
door den Stadsbeiaardier Ferd. Timmer
mans, luidt als volgt;
1. Marsch uit de Ode op St. Cecilia-dag
G. F. Handel.
2. a. Ick ging lestmael uyt jaegen; b. Al
Uw boos' aenslagen. Valerius-liederen.
3. Gavotte Joh. Ch. Bach.
4 a. Jan de Mulder; b. Daer was eens een
een meisje loos; c. Het Kwezelken.
5.AUe turca (finale van de 12e pianosonate)
W. Mozart.
6.a. Klokkenklanken F. van der Eist—
Boonzajer.
b. Gondellied C. M. von Weber.
c. Engelenwacht. Calh. van Rennes.
7. Postludium in Bes. Jef Denijn.
