TWEEDE KAMER AANVAARDT
NOODWET-GOEDERENVERVOER.
O!1» Z
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1939
VORDERING ZEESCHEPEN.
00
ZESHONDERD NIEUWE
NEDERLANDERS.
overzicht
DE OPENING DER STATEN-
GENERAAL.
EERSTE KAMER.
Wijziging en aanvulling wetboek
van Koophandel.
De beëindiging van een vervoers-
overeenkomst.
JUWELIER
ook0
r En denkt er om dat
het niet meer gebeurt.
88.
Vergadering van Woensdag
13 September.
THEEVEILING UITGESTELD.
ZINKOVENS GEDOOFD.
GOUDEN DIENSTJUBILEUM.
De Koningin zal de plechtigheid ver
richten in tegenwoordigheid van
het Prinselijk Paar.
Naar wij vernemen, zal de opening
der Staten-Generaal op Dinsdag 19 Sep
tember geschieden door H. M. de Ko
ningin.
Prinses Juliana en Prins Bemhard
zullen bij de plechtigheid tegenwoordig
zijn.
IN AFBRAAK ZIJND HUIS INGESTORT
JONGEN'DOOR VRACHTAUT
GEGREPEN.
ERNSTIGE VAL.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
ontwerp van wet tot nadere wijziging en
aanvulling van het tweede boek van het
Wetboek van Koophandel.
Bij de behandeling van het ontwerp-zee-
schepenvorderingswet 1939 is in het voor
loop ig verslag van de Tweede Kamer onder
meer opgemerkt, dat de thans in het Wet
boek van Koophandel gegeven regeling aan
gaande de gevolgen, welke een op de zee-
schepenvorderingswet gegronde vordering
kan hebben ten aanzien van de verplichtin
gen van de partijen bij een bevrachtingsover-
ecnkornst of een andere tot het gevorderde
schip betrekkelijke overeenkomst, niet vol-
ledig is, met name niet wat de vaste lijnen
betreft, terwijl ook niet wordt voorzien in
geval, dat slechts een gedeelte der scheeps-
ruimte wordt gevorderd. In de memorie van
antwoord op dit voorloopig verslag is mede
gedeeld, dat het bedoelde vraagstuk werd
onderzocht door den minister van justitie.
Indien de geldende regeling leemten mocht
Vertoonen, werd voorbereiding van de noo-
dige wijziging van het Wetboek van Koop
handel op zeer korten termijn toegezegd.
Het resultaat van het bovenbedoelde on
derzoek is verwerkt in het onderhavige ont
werp van wet.
Enkele nadere bepalingen aangaande het
vervoer van goederen en van personen ble
ken gewenscht, niet alleen met het oog op
mogelijke toepassingen van de zeeschepen-
vorderingswet 1939, maar ook op andere ge
vallen, waarin door een maatregel van hoo-
gerhand een schip geheel of gedeeltelijk aan
de beschikking van den vervoerder wordt
onttrokken. Ter toelichting, van het wetsont
werp, bij de opstelling waarvan met de
Nederlandsche reedersvereeniging overleg is
gepleegd, zij het volgende opgemerkt.
De huidige artikelen 517s en 517t geven
met betrekking tot het goederenvervoer met
vaste lijnen eenige voorschriften over het
vervallen of beëindigen van de vervoerover-
eenkomst in casusposities, welke met een
vordering van overheidswege eenige gelij
kenis vertoonbn. Evenwel is het twijfelach
tig, of deze bepalingen bij zoodanige vorde
ring steeds van toepassing zijn. De voor
gestelde wijziging van artikel 517s beoogt,
de bedoelde voorschriften ook van toepas
sing te verklaren, indien door een maatregel
Van hoogerhand aan den vervoerder de be
schikking over de voor het vervoer van goe
deren bestemde ruimte van het schip wordt
onttrokken, waardoor bovenbedoelde twijfel
^Vordt opgeheven.
Op deze wijze is voorzien in de gevallen,
daarin de de geheele) voor het vervoer
Van goederen bestemde ruimte aan de be
schikking van den vervoerder wordt onttrok
ken, terwijl tevens reeds een schip voor de
in het vervoerscontract aangeduide goederen
is bestemd. (De aanhef van art. 517s spreekt
immers van „het voor vervoer bestemde
Schip").
Artikel 517u bis beoogt de noodige voor
ziening te geven, indien aan deze voorwaar
den niet is voldaan. De voorgestelde tekst
van dit artikel luidt
Artikel 517u bis Ieder der partijen kan,
bij schriftelijke kennisgeving aan de weder
partij, as® de vervoersovereenkomst een ein
de maken, indien de uitvoering daarvan
wordt belet, doordat een maatregel van hoo-
ger hand het geheel of een gedeelte van de
voor het vervoer van goedoiren bestemde
ruimte van een of moor schepen aan de be
schikking van den vervoerder onttrekt, ter
wijl deze uitvoering hiet hinnen redelijken
tijd kan worden hervat.
Na het einde der overeenkomst is de ver
voerder bevoegd, de goederen te lossen en
voor rekening Van de rechthebbenden op te
slaan in de haven, waarin het sohip zich be
vindt, of in de naaste veilige haven, die het
kan bereiken. De rechthebbende kan zijner
zijds de uitlevering der „oederen vorderen
bi de haven, waarin het sohip zich bevindt,
of in de eerste haven, waarin het binnen
st- J(
Artikel 517u viin overeenkomstig toepas
sing.» Het arti - A° ©passing vinden:
I- indien door een behf* vorderingen het
Iijnbedrijf niet meer beboorhjk kan worden
voortgezet, ook al is beftem/chiP voor de
te vervoeren goederen rnnd, 2. indien de
vordering slechts betren een g©deelt
het schip, hetwelk voor ihet Ve
goederen is bestemd.
In deze gevaUen verkrijgen beide D
onder bepaalde voorwaarden het reeh+ n
beëindiging van de overeenkomst. tot
In artikel 520a eerste lid, zooals het
luidt, wordt bepaald: „Ingeval de reis
een tegen het schip genomen maatregel v°n
hoogerhand of door het uitbreken van
oorlog waardoor het schip onvrij wordt. nient
of niet binnen een redelijken üjd kan wor
den aangevangen of, nadat zij g an-
gen, worden voortgezet, kan ïede p r-
tijen, bij schriftelijke kennisgeving e
wederpartij, aan de overeenkomst een
maken." Het ontwerp stelt voor aan i
eerste lid toe te voegen: „Hetzelfde geldt, in
dien door een maatregel van hoogerhand de
vervrachte ruimte van het schip aan de be
schikking van den vervrachter wordt ont
trokken". De voorgestelde toevoeging heett
de strekking het in het eerste lid bepaalde
steeds van toepassing te doen zijn, indien een
schip geheel of gedeeltelijk van overheids
wege wordt gevorderd.
In het nieuwe artikel 520a bis wordt be
paald, wat het gevolg is van een gedeelte
lijke vordering van het vervrachte Schip o£
de vervrachte ruimte. Is als vracht een vaste
som bepaald, dan ondergaat deze namelijk
een evenredige vermindering.
Ten aanzien van het vervoer van personen
kan worden volstaan met een eenvoudiger
regeling. De voorgestelde bepalingén van
artikel 533m bis over de vaste lijnen, van
m kei 533u aangaande de reisbevrachtigng
„„,V?n artikel 533x omtrent het vervoer van
personen regelen deze materie.
enkele
Artikel 533m bis "luidt: „Indien een maat
regel van hoogerhand de voor het vervoer
van den reiziger bestemde ruimte van het
schip aan de beschikking van den vervoer
der onttrekt, hebben beide partijen het recht
de overeenkomst te verbreken.
Is de reis reeds aangevangen, dan eindigt
de overeenkomst in de haven, waar het schip
zich bevindt of in de naaste veilige haven,
die het kan bereiken.
Het tweede en derde lid van het voor
gaande artikel vinden overeenkomstige toe
passing".
Aan het eerste lid van artikel 533u wordt
toegevoegd: „Hetzelfde geldt, indien door
een maatregel van hoogerhand de beschik
king over het geheel of een gedeelte van de
vervrachte ruimte van het schip aan den
vervrachter wordt ontrokken".
IR
m
V///,.
Dat lijkt wel een of andere bandiel
Die kinderen laten altijd hun
goed slingeren
Dag jongens, tot straks.
Dag oom
Mickey.
Reparaties
Oh mijn juweelen, hij
heeft ze gestolen. -J,.
U krijgt «en belooning vanV l dst hoeft ni±,
mij voor het vangen van 9 -
den dief van m;
Ziezoo ik ben gewapend
ickey, je boft, je krijgt nog
een belooning van den staat
juweelen.
V.
x/ Een waterpistool
Hoe kwam je aan die revol
ver, was die geladen
Hier jongens, dat is voor jullie
om snoep te koopen
Dat is omdat jullie je speel
goed laat slingeren
Maar... wat.
IVtrihutedbyJCiR^c^
7 0NDER hoofdelijke stemming
£j heeft de Kanier de noodwet in
zake regeling van het goederenver
voer aangenomen, alsmede enkele
justitieele ontwerpen en een reeks
naturalisaties. Daarmee hield de Ka
mer haar laatste, gewone vergadering.
Zaterdag zal de sluiting plaats hebben
en Dinsdag de in de Grondwet voor
geschreven opening van het nieuwe
zittingsjaar.
De kabinetsformateur schijnt het met den
Profeet en de Beieren niet eens te zijn, dat
"al)e ongeluk van het Noorden" komt, want,
b f afkomstig uit het Noorden des lands,
me hlJ uit die streken ook een heele reeks
nist erkers gekozen. Twee ervan, de mi-
midd Albarda en Gerbrandy, traden van-
Frieze^ Voor he* eerst op. Curieus deze beide
barda te zien en te hooren. Minister Al-
langhoofdihet VP0 van den echten Fries:
rijzige Resf' blond' grijs-blauwe oogen, een
Dante ziv, Zo° van de soort als waarop
zang van Aeelt in den een en dertigsten
aan de lengte "Inferno"' waar terl,°°Ps
.se van de Friezen herinnert. Ir.
wiskundeles zal J ®en
hetgeen hij zegt 6bben §eSeven- Niets van
iedereen moet hét S-°nduiielijk en
geen misverstaan mofriiP?11' 1S J
86 de koele «tath»k:. HiJ heeft tótS
,„„v( dio Kif die veel Friezen
van
Albarda is daai-Ki-
...icvnndoi^ _!dbIJ een oud-leeraar, die wel
b'ben gegev
rnag ondui(
hegrijpen.
m°gelijk. I
'gbeid, die
kenmerkt en die bij hen toch genaard eaat
tarier en op duizenden vergaderingen be
oefend de beantwoor
ding van de sP^ekeia hem gemakkelijk
Hoffelijk bescheid kreeg ieder en uJitvoe_
rig ook. Bij de begrooting zal dat zuiniger
moeten gaan. Eigenlijk was er niet zooveel
te bespreken na de schriftelijke voorberei-
ding van ihet nu behandelde wetsontwerp,
dat vorige week reeds op de agenda stond,
maar dat de Kamer rustig wenschte te be
zien. De Regeering wil, zooals wij vroeger
reeds uiteengezet hebben, .in tijd van nood
de vervoersmogelijkheid verzekeren van de
vitale behoeften des volks en dit op de
meest economische wijze, waarbij aan het
bedrijfsleven een zoo groot mogelijke vrij
heid gelaten wordt. Het betreft hier geen
vordering van voertuigen, doch alleen regis
tratie en, zoo noodig, aanwijzing van vervoer
aan vervoerders, die dus in het bezit van hun
eigendom blijven.
De nationaal-socialistische spreker zag er
coördinatie in, of liever staatssocialisatie ten
bate van de spoorwegen.
De minister ontkende zoowel het een als
het ander en daarin vielen alle andere spre
kers hem bij. Maar ir. Albarda draagt ver
moedelijk een deel van het odium, dat ge
wekt is door de toepassing van de wet-per-
sonenvervoer onder zijn ambtsvoorganger.
De huidige minister van Waterstaat heeft
echter uitdrukkelijk gezegd, dat dit wets
ontwerp niet meer bedoelt dan de beweeg
reden ervan zegt en dat hijzelf spoor, auto
en schip als drie onmisbare bestanddeelen
van het vervoerwezen beschouwt en dat hij
er niet aan denkt één onderdeel te bevoor-
deelen boven een ander. Op deze verklaring
mogen de belanghebbenden rekenen: minis
ter Albarda weet, wat hij zegt en wie hem
kennen, weten dat hij niet van slagen om
den arm houdt. De droge opmerking van
den soc. dem. bewindsman, dat vrees voor
staatsbeheer bij nationaal-socialisten hem
iets nieuws was, leek ons meer dan humor.
Zij teekent wijzigingen in het politiek be
stek, welke aandacht verdienen.
Het wetsontwerp is in de huidige omstan
digheden noodig, zei ir. Bongaerts en vooral
aan registratie van de vervoercapaciteit is
behoefte. Wie het algemeen belang wil die
nen, kan er niet tegen zijn. Desgelijks oor
deelde de heer Krijger. Generaal Duymaer
van Twist had wel schadeloosstelling ge
wild ook als preventie tegen willekeur
maar de minister wees er op, dat schadeloos
stelling van rijkswege bij maatregelen van
dezen aard nimmer plaats heeft. Zeker is
schade mogelijk.
Dan dient het uitvoerend orgaan de uit
voering geschiedt zoo gedecentarliseerd mo
gelijk, in nauw contact met het gelukkig uit
nemend georganiseerde vervoerwezen in de
zeer actieve Algemeene Nederlandsche Ver-
keersfederatie de möreele aanspraak op scha
deloosstelling te honoreeren door speciale
toewijzingen aan een gedupeerde. Beroep,
dat mr. Joekes nog in de wet wilde opnemen,
bleek practisch onmogelijk, doch wel kreeg
deze vrijz. dem. afgevaardigde gedaan, dat
beschikkingen inzake inschrijving en ge
bruiksaanwijzing, die krachtens deze wet
kunnen worden genomen, in de „Staatscou
rant" bekend gemaakt zullen worden en dat
zulke beschikkingen, behalve als uitdrukke
lijk anders is bepaald, in werking treden een
dag na dien der dagteekening.
Z.h.s. zag minister Albarda zijn eerste ont
werp aanvaard.
En toen kwam de andere Fries aan de
beurt, professor Gerbrandy. Onze nieuwe
minister van Justitie schijnt Friso-Saksisch
te zijn. Hij reikt tenminste ir. Albarda lang
niet tot aan de schouders, maar hij is zoo
„ynbannich" oftewel ingetogen als een Fries
maar zijn kan. Deze kleine minister zit rus-
Z^n stoel en kijkt de zaak maar af. De
oud-hoogleeraar veronderstelt, dat de Ka
merleden de stukken lezen en retroacta ken
nen. Wij kregen een 600 te naturaliseeren
personen en de nat. soc. spreker wilde weer
weten, of er joden bij waren en hoeveel en
of de minister niet toezeggen kon, dat hij in
het vervolg de joden apart zou rubriceeren.
„Ik ben niet van plan die inlichtingen te ge
ven en beveel het wetsontwerp aan", zei
professor Gerbrandy en ging doodbedaard
zitten. Dan zal de N.S.B. voortaan tegen alle
naturalisatievoorstellen stemmen, kondigde
de nat. soc. spreker aan. Tja, dat is nu net
iets om Friezen te winnen. „Jfj bent een
stijfkop", zei een pastoor aan een Friesehen
kerkmeester, die tegen een voorstel was en
er tegen bleef met den laconieken uitleg: „Ik
heb nou eenmaal gezégd, dat ik er tegen ben
en nu blijf ik er tegen. Ik ben nu eenmaal
een styfkop. Dat was mijn vader ook en mijn
heele familie. Wy waren zóó stijfkoppig, dat
wij altijd roomsch gebleven zijn. En daarom
blyf ik er tegen". Als minister Gerbrandy
van dit hout is en dat schijnt zoo moet
men maar niet probeeren hem onder bedrei
ging met een of ander van zyn a propos te
brengen. De Kamer zal aan deze noordebjke
heeren nog wat moeten wennen.
Als 'n minister uit den ouden tijd bepaal
de de nieuwe antirevolutionnaire bewinds
man er zich toe ook zyn beide andere ont-
werpjes alle drie werden z.h.s. aanvaard
zakeiyk toe te lichten met de klassieke
clausule van aanbeveling. Het eene ontwerp
regelt de inkomsten van leden van de rech
terlijke macht in deze zin( dat zij als ge-
mobiliseerden geen dubbel tractement zul
len ontvangen. Het andere ontwerp (no. 543)
vult het Wetboek van Koophandel aan in
verband met de Zeeschepenvorderingswet,
zoodat partyen het recht tot beëindiging van
overeenkomsten zullen hebben, als de re
geering schepen opvordert.
Minister Steenberghe, die de jongste en de
langste van al zyn ambtgenooten is in de
Kamer kunnen alleen de Enakskinderen
Schaepman en Thijssen zich met hem me
ten zag eenige contingenteeringswetjes
aangenomen en rende weer naar zijn depar
tement.
De Kamer heeft nu haar gewone zitting
beëindigd. Ten teeken daarvan las de grif
fier de notulen voor. Zij verdient een woord
van waardeering voor het vele en goede
werk, dat onder de humane leiding van mr.
Van Schaik gedurende deze zitting verricht
werd en zü zal de komende week Millioenen-
nota en begrootingsstukken op zich zien
neervallen. Want Zaterdag zal deze zitting
gesloten en den komenden, derden Dinsdag
de nieuwe zitting geopend worden.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Naar wij van de vereeniging van thee
importeurs vernemen zal in verband met de
besprekingen, welke nog gaande zijn met de
betrokken regeeringsautoriteiten, voor de re
geling der a.s. theeveilingen, de eerstkomen
de veiling, welke bepaald was op 21 Septem
ber a.s., een week worden uitgesteld en der
halve plaats vinden op 28 September a.s.
Dat de zinkfabriek te Budel ook onder den
druk verkeert van den internationalen toe
stand blijkt wel uit het feit, dat na het voor
eenige dagen stil leggen van ovens in de
hallen I en II, thans weer drie ovens gedoofd
moesten worden in de groote hal. Het gevolg
hiervan is, dat weer vele arbeiders zullen
moeten ontslagen worden.
Zaterdag 16 September zal de heer C. Lau-
rijssen te Tilburg, zijn gouden jubileum her
denken in dienst van de firma F. Pessers
Verbunt aldaar.
Eén zwaar, drie licht gewonden.
Te Waspik stortte gistermiddag van een in
afbraak zijnd huis, toen de dakpannen ver
wijderd waren, de voor- en achtergevel plot
seling in.
Drie arbeiders, die met de afbraak bezig
waren, werden aan armen en beenen ge
wond, doch konden na door een dokter ver
bonden te zijn, naar huis terugkeeren.
Erger was echter de aannemer, C. S. uit
Waspik, er aan toe. Hij werd onder het val
lend puin bedolven. Na zijn bevrijding con
stateerde men, dat hij zware kneuzingen en
beenbreuken had opgeloopen. In zorgwek-
kenden toestand is het slachtoffer naar het
ziekenhuis te Raamsdonksveer vervoerd.
De Eerste Kamer zal Dinsdagmiddag 19
September om 3 uur bijeenkomen. In deze
vergadering komt aan de orde het voorstel
om de Troonrede met een adres te beant
woorden, waarna de afdeelingen getrokken
worden. In de vergadering van Woensdag
ochtend 20 September om 11 uur zal het
ontwerpadres van antwoord ter tafel wor
den gebracht, dat onmiddellijk daarna in de
afdeelingen behandeld zal worden. In de
hervatte openbare vergadering des middags
te één uur zal het ontwerp-adres van ant
woord behandeld worden.
Slachtoffer ter plaatse overleden.
Gistermiddag N>mstreeks 3 uur is te Ros-
sum een zeer ernstig ongeluk gebeurd. De
11-jarige O. V. had den bestuurder van een
vrachtauto den weg gewezen. Op den Baron
van Randwijckweg verliet hij deze auto.
Hierbij lette hij niet voldoende op het ver
keer met het gevolg, dat hij door een uit de
richting 's-Hertogenbosch komende vracht
auto werd gegrepen en tegen den grond ge
smakt. Dr. De Jong, die spoedig ter plaatse
was, kon slechts den dood constateeren.
De 60-jarige achtgenoote van den heer J.
te Maasbree is gisteravond van de zolder
trap gevallen, ten gevolge waarvan zij een
schedelbasisfractuur bekwam. In levensge
vaarlijken toestand is zij naar het ziekenhuis
te Venlo overgebracht.
NEDERLAND'S OUDSTE INWOONSTER, opoe Smit te Weent, die vandaag
haar 104den verjaardag viert is een ware vriendin van de soldaten.