.SINT WILLIBRORD'S GLORIE".
I
tyuek
Voor Arbeidskrachten
R.K. Arbeidsbeurs
Weerverwaeliting. j
SPUD.
Op zoet naar de bende van Evans. 32
S
AJDSNIEUWS.
ROTTERDAM.
Pastoor A. J. Bekkering j
AAK
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1939
AANRIJDINGEN.
SCHIED. VOETBAL COMPETITIE.
SCHIED. VER. TOT BESCHERMING
VAN ZUIGELINGEN
TELEFOON 42879
ROTTERDAM
SCHUILKELDERS.
BURGERLIJKE STAND
HERZIENING UITBREIDINGSPLAN
OUD-MATHENESSE
WIJZIGING SPREEKUUR WETH.
EN INSP. GEM. ONDERWIJS.
GEVALLEN.
Ontsp
aiming en ontwikkeling
van militairen.
Oprichting van een plaatselijk
comité.
VRACHTAUTO BOTST TEGEN
TRAM.
Stagnatie in het verkeer.
WAARSCHUWING VOOR
AUTOMOBILISTEN.
Jubileum Pater van der Waart.
MODESHOW BIJ GERZON.
PATER RATS 121 JAAR PRIESTER.
LUCHTBESCHERMING VOOR DE
BEDRIJVEN.
H Voor het geheele land: Zwaar 1
- tot half bewolkt, enkele regenbuien 1
2 iets kouder. Matige, tijdelijk krach- 1
- tige Noord-Westelijke tot Noord- If
- Oostelijken wind.
- Voor de wielrijders.
WOENSDAG.
Zon op 6.54. Zon onder 18.48. P
Maan op 18.10. Maan onder 5.37. 1
Wielrijders lichten op van 17.18
tot 6.26.
DE TUNNELBOUW.
DAGELIJKSCHE ONGEVALLEN.
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
Moutwijn 46 pet. 16 per H.L.
PREMIÈRE TE R'DAM.
Ter opening van het nieuwe
cursusjaar der K.V.U.
Gisteren had op de Lange Haven hoek
Griffioenstraat alhier een aanrijding plaats
tusschen een militaire motorrijder, genaamd
C. S. te Den Haag, en een wielrijder ge
naamd D. H., wonende alhier. Vain het
motorrijwiel werd de koplamp ingedeukt,
en de nummerplaten verbogen. Het rijwiel
werd zoo goed als geheel vernield.
Gisteren had op de Broersvest alhier 'n
aanrijding plaats tusschen een vrachtauto,
bestuurd door C. H., wonende te Overschie,
en den wielrijder D.D. wonende alhier. Van
het rijwiel werd het achterspatbord vernield
en brak een trapper af. De vrachtauto be
kwam geen schade.
Maandag a.s. zal in gebouw Musis Sacrum
een feestavond gehouden worden, georgani
seerd door de Sehiedamsche Voetbal Com
petitie ter gelegenheid van het sluiten der
Zomeravond-competitie.
Blijkens advertentie elders in dit blad
wordt door bovengenoemde vereeniging
weer een moedercursus gegeven door dr.
v. d. Starp. Voor bijzonderheden verwijzen
wij naar de advertentie.
Recl.3559MVS 6
GEBOREN: Dirk, zoon van J. Hooger-
werf en G. Nederveen, Brielschestraat 20
Janna B., dochter van B. J. Bel en J. de
Vries, Copemicusstraat 5 Gustav J. H.,
zoon van H. J. M. Kester en G. Degens,
B. K. laan 169 Comelis J., zoon van P.
de Keijzer en C. J. Bogerd, A. Cuypstr. 16
Hubertus M., zoon van A. van Es en C.
J. L. Schoilte, Singel 114 Adrianus M.,
zoon van A. A. Foist en J. M. C. H. Frericks,
Jacob Catslaan 9 Cornelia, dochter van
G. C. Kerklaan en M. Handgraaf, Archi-
medesstraat 14 Marianne A., dochter van
K. F. W. Groeneweg en M. C. van Vonderen,
Boerhavelaan 1.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officiëele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur.
De Burgemeester van Schiedam maakt be
kend, dat Gedeputeerde Staten der Provin
cie Zuid-Holland bij hun besluit van 12
September 1939 hebben goedgekeurd: hst
plan tot herziening van het uitbreidingsplan
voor het Oostelijk deel der gemeente Schie
dam (Oud-Maithenesse) en een wijziging
van de bebouw ingsvoorschriften, behoorende
bij dat uitbreidingsplan.
SCHIEDAM, 26 September 1939.
Wat men hier en elders keurig
Heeft gekweekt; wat 's Zomers fleurig,
Den beschouwer geeft genot.
Bloemenpracht en rozengaarden,
Voor het oog van zooveel waarde
Ondergaat helaas een lot
Als zooveel in 't Aardsche streven.
Wat vaak midden in het leven
Weggerukt wordt, dan verdort.
Zóó gaat 't hier met de plantsoenen.
(Men moet zich er mee verzoenen),
't Alles zoo beschadigt wordt.
Dat door booze krijgsgeruchten
In de plaats van bloemenpracht.
't Alles wordt omwoeld, ontgraven
Tot 't bereiden van een haven,
'n Vluchtoord, 'n onderaardsche schacht,
Opdat daarin, (doch wij hopen
Dat het nooit zoo'n vaart zal loopen,
Men kan vluchten voor 't gevaar,
Vreeselijk om aan te denken.
Moge zoo'n schacht dan schuilplaats
schenken
Aan een wandelaar die daar
Door 't gevaar wordt overvallen.
Die bij vreeselijke knallen
Daar zich bergt voor bom en brand.
Moge 't nimmer noodig wezen
Wat men heeft verricht in dezen!
God beware ons vaderland!
Hoop'lijk blijve elk er buiten,
Ziet men straks die kelders sluiten
Ep bedekt met moeder-aard,
Waarin weer de planten tieren.
Bloemen die d'omgeving sieren.
En d'herinnering wordt bewaard
Door een aardbult die als Melder
Wijst de plaats waar eens een kelder
Was gegraven in den nood.
En 't gevaar dan zij vergeten.
Men in vrede neer gezeten
Zegt: Onz' dankbaarheid is groot.
In den vervolge zullen de spreekuren van
den Wethouder van Onderwijs en van den
Gem. Inspecteur van het Onderwijs worden
gehouden des Woensdagmiddags van 3 tot 5
uur, bureau Hoogstraat 200.
De 63-jarige H. J. H. uit Rotterdam kwam
gisteren op de Noordvest alhier te vallen,
waardoor hij een diepe wonde aan zijn
hoofd opliep. Na door de politie voorloopig
te zijn verbonden, is hij per politieauto naar
de dr. Noletstichting vervoerd, om aldaar ver
der te worden behandeld.
Gisteren had in de Nieuwe Maasstraat
hoek Beierlandsche straat alhier een aanrij
ding plaats tusschen een vrachtauto, bestuurd
door J. P. K., wonende te Rotterdam en den
wielrijder W. den H., wonende alhier. De
wielrijder bekwam schaafwonden aan beide
armen, terwijl van zijn rijwiel het spatbord
werd verbogen.
In het Maria-Paviljoen te Amsterdam is
Maandagavond overleden de zeereerw. heer
Arn. J. Bekkering, laatstelijk pastoor van de
St. Paulus-parochie te Schiebroek.
Pastoor Bekkering, die reeds geruimen tijd
lijdende was, vertrok vorige week naar zijn
familie te Amsterdam om daar rust te nemen.
Zijn toestand verergerde evenwel, zoodat
hem uit voorzorg de laatste H.H. Sacramen
ten werden toegediend. Maandagavond is
pastoor Bekkering overgebracht naar het
Maria-Paviljoen, alwaar hij reeds een uur na
opname is overleden. Pastoor Bekkering be
reikte den ouderdom van 47 jaren.
Van de 23 priester jaren hij werd in
1916 gewijd heeft pastoor Bekkering»er
ruim zestien doorgebracht in Rotterdam en
de Rotterdamsche randgemeente Schiebroek.
Na als kapelaan gestaan te hebben te Diemen
in 't Veld en Vlissingen, werd hij 5 Januari
1923 benoemd tot kapelaan van de St. Bar-
bara-kerk te Rotterdam (Crooswijk). In deze
uitgebreide volksparochie heeft kapelaan
Bekkering met groote toewijding gearbeid.
Bijzonder verdienstelijk maakte hij zich voor
het Woonwagenliefdewerk ,een speciale zorg
welke hem practisch tot den pastoor maakte
van dit kamp in het Noorden van Rotterdam.
Na tien jaar hier werkzaam te zijn geweest,
werd hij in 1933 benoemd tot pastoor van
Schiebroek, alwaar kort te voren het eerste
begin was gemaakt met een eigen parochie.
In de zes jaren, welke pastoor Bekkering
dit pastoraat heeft bekleed, heeft hij veel
gedaan om, ondanks de drukkende zorgen en
ongunstige tijdsomstandigheden, in deze
randgemeente een nieuwe, krachtige kern
van godsdienstig leven tot ontwikkeling te
brengen. Helaas, heeft de kwaal, welke zijn
levenskrachten langzaam heeft gesloopt, het
hem onmogelijk gemaakt zijn met zooveel
enthousiasme begonnen arbeid te voltooien.
Zoolang hij kon, is hij op zijn post gebleven.
De katholieken van Schiebroek, die deze
week in pastoor C. J. Lansbergen reeds een
opvolger ontvingen, zullen de zes jaren van
pastoor Bekkering's pastoraat in dankbare
herinnering bewaren.
LJ
door den wethouder van Onderwijs en
Volksontwikkeling is het initiatief genomen
om te komen tot oprichting van een Plaat
selijk Comité voor ontspanning en ontwikke
ling van de hier ter stede gelegerde militai
ren. Binnenkort zal de samenstelling van het
Comité tegemoet kunnen worden gezien. De
burgemeester heeft zich inmiddels bereid
verklaard het eere-voorzitterschap te aan
vaarden.
Intusschen is met de voorbereidende werk
zaamheden een aanvang gemaakt. In overleg
met de plaatselijke militaire autoriteiten
wordt nagegaan op welke wijze zoo goed
mogelijk in de behoeften aan ontspanning en
ontwikkeling van de militairen kan worden
voorzien. Voor een en ander is reeds contact
gezocht met den voorzitter van het enkele
dagen geleden te 's Gravenhage geïnstalleer
de Centrale Comité, oud-minister jhr. ir. O.
C. A. van Lidth de Jeude.
Voorts is door verschillende instellingen
en organisaties op cultureel gebied, op het
gebied van de sport, vermakelijkheden e. d.
medewerking toegezegd.
Het voorloopig secretariaat van het te
stichten comité is gevestigd in het raadhuis,
af deeling Onderwijs en Volksontwikkeling
(kamer 124),
Gisteravond omstreeks kwart voor tien is
op den hoek van de Wolphaertsbocht en den
Pleinweg een vrachtauto, bestuurd door A.
van P. van den Pastoriedijk te Pernis, in
aanrijding geweest met een motorwagen van
lijn 2, bestuurd door W. J. Beijen.
De vrachtauto wilde linies uithalen en de
chauffeur stak daarom den richtingwijzer
nog uit, maar het was te laat. Een aanrijding
kon niet meer voorkomen worden.
De motorwagen werd aan de voorzijde
ernstig beschadigd, terwijl de vrachtauto aan
de linkerzijde deerlijk gehavend werd. De
benzinetank ervan werd lek geslagen.
De auto moest worden weggesleept. Het
tramverkeer ondervond 35 minuten vertra
ging.
Het komt den laatsten tijd herhaaldelijk
voor, dat van aan den Coolsingel geparkeerd
staande auto's doppen worden afgedraaid,
meestal die, waarop emblemen voorkomen.
Ook gisteren werd aan de politie weer zoo'n
geval gemeld. De benadeelde was T. J. B. uit
de Mathenesserlaan.
Be politie dringt er daarom bij de auto
mobilisten op aan, de doppen van hun auto's,
stevig te bevestigen.
Onder buitengewone belangstelling en me
deleven van heel de parochie heeft pater D
van der Waart Zondag zijn dubbel jubileum
gevierd van zijn gouden Professiefeest en
veértigjarige werkzaamheid in de parochie.
Om kwart over negen droeg de jubilaris
aan het smaakvol versierde hoofdaltaar een
plechtige H. Mis op, waarbij hij geassisteerd
werd door Pastoor D. Oorsprong, als presby
ter assistens, Pater C. Preller als diaken, en
Pater K. Hagemans als subdiaken.
Na deze H. Mis heeft Pastoor Oorsprong den
jubilaris temidden van zijn naaste familie
hartelijk gehuldigd om zijn toegewijden pa-
rochieelen arbeid gedurende veertig lange
jaren in de Olde verricht.
Deze hulde werd onderstreept doqr de ein
delooze file van parochianen die gedurende
anderhalf uur voor den jubilaris defileerden
om hem te complimenteeren met zijn zeld
zaam feest. Een schat van prachtige bloemen
groot en klein, getuigde van de algemeene ge
negenheid, die mei> Pater van der Waart toe
draagt. Een plechtig Lof, door den jubilaris
gecelebreerd, gevolgd "door een dankbaar „Te
Deum" besloot -dezen feestdag.
In de lunchroom van Gebr. Gerzon's Mode
magazijnen is Maandag- en Dinsdagmiddag
een najaarsmodeshow gegeven, waarvan de
opbrengst beschikbaar werd gesteld voor de
nagelaten betrekkingen der slachtoffers van
Hr. Ms. „Willem van Ewijck".
„Modeshow" was ditmaal eigenlijk niet de
aanduiding voor deze matinée's. Met het
meer bescheiden „Modeflitsen" stelde men
zich tevreden. Het karakter van de show was
hiermede ook wel in overeenstemming, aan
gezien het geheel een meer bescheiden ka
rakter droeg.
Van de mode zelve kan men Intusschen
niet zeggen, dat ze zich bescheiden aan de
tijdsomstandigheden heeft aangepast. In
plaats van beperking schijnt deze wispel
turige heerscheres juist een zekere kwistig
heid te verlangen, getuige de ruimte in de
rokken en de overdadige garneering met
bont op mantels, hoeden en japonnen.
Wat deze bontmode betreft, men ziet veel
petit gris, veel zilvervossen en veel persia-
ner. Een nouveauté is de gebleekte zilver
vos, welke bedacht is als iets aparts na de
wel wat te algemeen geworden zilvervossen-
mode. De vossenhuid krijgt na de bewerking
een mooie gedekte tint, welke vooral met
zwart goed harmonieert. Ook wolvenvachten
worden al verwerkt. We zagen'' deze bont
soort b.v. toegepast als tot onder doorloo-
pende stola langs mantels, een overigens ook
met andere bonten veel toegepaste garnee
ring. In bontjasjes zagen 'wij veel gebleekt
lam.
In de jurken, vooral voor jeugdige perso
nen, vindt men veel gestreepte of geruite
patronen. In de meer gekleede middagjapon
overheerscht het zwart. Wat de stof betreft
is crêpe en taft zeer en vogue. Ook kant is
dit seizoen veel toegepast als garneering. In
de uitgesproken avondrobe ziet men zeer
veel lamé dragen.
De hoed vertoont wel de meest extra va-
gante vormen, welke men zich kan denken.
De romantiek viert hier hoogtij.
Morgen, 27 September, zal pater Renald
Rats, leeraar aan de R.K. H.B.S alhier, den
dag herdenken waarop hij voor 12% jaar
tot priester werd gewijd.
Een tweetal cursussen begonnen.
Onder auspiciën van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Rotterdam zijn
gisteravond, in samenwerking met de Ned.
Ver. voor Luchtbescherming, afd. Rotterdam
Centrum-Noord, een tweetal cursussen be
gonnen in Luchtbescherming voor de bedrij
ven, n.l. een in de Vieramba'chtstraat en een
andere in het gebouw van de Unilever.
Deze laatste, geheel ingericht voor perso
neel van de firma's Brenninkmeijer en
Miele, werd ingeleid door den heer H. F.
Kersten, onder-voorzitter van de Kamer van
Koophandel. Deze begon met namens de
K. v. K. den heer van Riel dank te zeggen
en in hem de afd. Centrum-Noord van de
Ned. Ver. voor Luchtbescherming voor de
spontane medewerking. In hoofdzaak op
initiatief van de firma Brenninkmeijer zijn
deze cursussen ingericht. Spr. uitte gaarne
zijn voldoening voor de wijze, waarop het
bedrijfsleven heeft gereageerd. De animo was
zoo groot, dat de cursussen in vier groepen
moesten worden verdeeld en de belangstel
ling neemt nog toe. Door deze feiten, meen
de spr., is reeds voldoende aangetoond dat
er aan cursussen als deze behoefte bestond.
Spr. besloot met den paradoxalen wensch,
dat alle hier verworven kennis in ons land
nooit in praktijk behoeft te worden gebracht.
Als voorzitter van de. afd. Rotterdam Cen
trum-Noord voerde vervolgens de heer mr.
H. van Riel het woord. Ook deze toonde zich
verheugd over de groote animo en hij bracht
dank aan den heer Lichtenauer, secretaris
van de K. v. K. voor diens activiteit. Zich
tot de cursisten richtend ruim 60 in ge
tal wees spr. erop, dat zij behalve hun
verplichtingen in het bedrijf ook als burgers
van Rotterdam verplichtingen hebben. Daar
om adviseerde hij hen, na te gaan in het blok,
waarin men woont, of men zich daar nog
op een of andere wijze verdienstelijk kan
maken. Spr. eindigde met zijn gevoelens van
buitengewone erkentelijkheid tegenover den
leider van den cursus, den heer J. B. Bremer,
kenbaar te maken.
Daarna begon de heer Bremer, administra
teur van de blokorganisatie van de Ned.
Ver. voor Luchtbescherming, den cursus.
Dezen eersten avond gaf hij een algemeene
beschouwing over de uit de lucht dreigende
gevaren, waarna hij de vier bomsoorten be
handelde, n.l. brisant-, gas-, brand- en
bacteriebommen. Spr. wijdde voorts uit over
de Luchtbeschermingswet en de gemeente
lijke luchtbescherming, zelfbeschermings
maatregelen en preventieve maatregelen.
De 53-jarige mevr. H. v. NoortVriens,
wonende in de Donkerslootstraat, is in een
woning aan de Kerstant v. d. Bergelaan te
Hillegersberg van een trap gevallen. Met een
schedelbreuk is zij door den G.G.D. naar het
St. Franciscus-Gasthuis gebracht en daar ter
verpleging opgenomen.
In de Pupillenstraat is de daar wonende
60-jarige G. Oskam bij heit oversteken van
de straat aangereden door een bestelauto,
bestuurd door den vertegenwoordiger P.
v. d. Z., wonende aan den Goudschesingel.
O. liep bij den val een hersenschudding op en
werd door een auto van den geneeskundigen
dienst naar het Ziekenhuis aan den Bergweg
vervoerd.
De 11-jarige J. Mathlener uit de Zoom
straat wilde op den Spoorsingel van een
vrachtauto van Van Gend Loos springen,
doch geraakte verward in een touw, waar
door hij eenige meters werd meegesleurd en
een hersenschudding opliep. Een auto van
den geneeskundigen dienst vervoerde hem
ter opneming naar het Ziekenhuis Coolsin
gel.
De 23-jarige L. C. Heezen uit Bergschen-
hoek is op het spoorwegemplacement Oost-
maaslaan, toen hij van een pak stroo het
touw aantrok van de vrachtauto, waarop
hij stond, op straat gevallen. Hij brak zijn
linker enkel en den rechterpols en werd per
auto van den geneeskundigen dienst naar
het Ziekenhuis Coolsingel vervoerd, waar hij
ter verpleging werd opgenomen.
De 17-jarige slagersknecht A. van 't
Ham, wonende aan de Boezemkade, heeft
gisteravond bij het spelen in de Vredenoord-
straat, doordat hij viel, den linkerarm ge
broken. Hij is in het Ziekenhuis Bergweg
ter verpleging opgenomen.
In de Vijverhofstraat is de 70-jarige M.
de Witvan Weizen, wonende in de Vijver
hofdwarsstraat, gezwikt en daardoor geval
len. Zij brak het linkerbeen, werd per auto
van den geneeskundigen dienst naar het
St. Franciscus Gasthuis gebracht en daar
ter verpleging opgenomen.
In een werkplaats aan den Zwaanshals
geraakte de 24-jarige B. Ruiter, wonende
Soetendaalscheweg, met de rechterhand tus
schen een wals bekneld. Met ernstige
scheurwonden en een gebroken pees is hij
door den geneeskundigen dienst naar het
Ziekenhuis aan den Bergweg vervoerd om
daar opgenomen te worden.
^!l[!l!!l!(l!lllll!ll!ll!ll!!l!!lll||||||||!l!ll|[||||!j|||||||i[||||l!||||||||||||||l^
M Regen, iets kouder.
JIII!!ll!I!l|[!ll!IHI!ll!!I![|||||||I!l!l||||!l||!||||!l|!l|lllil
Donderdag a.s. zal de proefzinlting plaats
vinden van het eerste tunnelstuk in de Waal
haven.
Maandagmorgen om kwart over negen is
op de Vlietkade de 71-jarige mej. W. C. Hoo-
gendamvan Kesteren, wonende Hoogdorp-
straat, door vijf spelende honden omver ge-
loopen. Zij kwam te vallen en brak het rech
ter dijbeen. Per auto van den G.G.D. is zij
ter verpleging naar het ziekenhuis Bergweg
vervoerd.
De 23-jarige mej. H. J. v. d. Kooi, wo
nende in de St. Mariastraat, is op den Bin
nenweg hoek Eendrachtsstraat, terwijl zij
met haar verloofde wandelde, aangereden
door den motorrijder C. H. T. uit de Tweede
J)j££ga»rdestraat. Zij bekwam een hoofd-
wonde en een hersenschudding. Per auto van
den G.G.D. is zij naar het ziekenhuis Coolsin
gel vervoerd en daar ter verpleging opge
nomen.
„Voordat wij vertrekken, zou ik nog graag
willen weten wie de wagen bestuurt jij
of je moeder!"
26 S e p t.: Tivoli-Schouwburg, Ik heb den
graaf vermoord (Residentie Tooneel), 8.15
uur (volw.)
D a g e 1 ij k sTivoli-schouwburg, De
tante van Charlie (De Rotterdammers), 8.30
uur (volw.)
Bioscopen: Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 28 September in:
Thalia, 't Zit in de lucht; Studio: Ouverture
(volw.); Lumière: Midnight (volw.); Luxor:
Fraulein (v. volw.); Scala: Luchtduivels der
marine; Colosseum: De onsterfelijke wals en
Pacific-liner (volw.); Prinses: Vadertje
Langbeen en Café Metropole (boven 18 j.)j
Corso: Jongensstad; Capitol en City: De
laatste nacht (volw.); Ooster: De geheim
zinnige dr. Clitterhouse en Algiers (.volw.)}
Victoria: Drie mannen in de sneeuw en Met
een kwartje de wereld rond (boven 18 j.)j
Asta: Paniek in Hollywood en De vechters
baas; Harmonie: Mr. Moto's laatste kans en
Kom je ook achter de tralies? (boven 18
jaar); Centraal: De terugkeer van Zorro cn
De heldhaftige telefoniste (boven 18 jaar);
Grand: De kermis der dwaasheid (volw.);
Olympia: De hond van de Baskervilles en
"Zijn vader gewroken (boven 18 jaar); Cineac:
actualiteiten.
Tentoonstellingen: Tentoon
stelling „RotterdamBatavia", (Sehiedam
sche singel 55), dagelijks 10—17 en lu—22
uur, Zondags van 1217 uur Kunstzaal
Gebr. Koch, werken van J, H. van Masten
broek (tot 30 Sept.) Rott. Kunstkring:
werken Joep Nicolas (tot 15 Oct.)
Schiedam.
Passage-theater: De voortrekkers van
Dodge City en De geheimzinnige luchtdienst
(volw.); Monopole: Testpiloot en De schrik
van Brimstone (boven 18 jaar).
SCHIEDAM, 26 Sept. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn.
Spoeling.
Spoeling 1,40—1,50 (niet officieel).
N het Rlotterdamsche Openlucht
theater „Dijkzigt" zal Woensdag
middag voor de leerlingen der middel
bare scholen de première gaan van
A. J. D. van Oosten's Sint Willi-
brordus8pel. Het stuk, dat tot titel
draagt: „Sint Willibrord's Glorie",
wordt opgevoerd door „de Vereenigde
Haagsche Spelers" onder leiding van
Pièrre Balledux. De rol van Sint
Willibrord wordt vertolkt door Jules
Verstraete. Vrijdagavond wordt het
stuk voor de eerste maal gegeven in
den Grooten Schouwburg. Met dezen
tooneelavond opent het nieuwe cursus
jaar van de Katholieke Volks
universiteit, dat ditmaal tot hoofd
thema heeft „St. Willibrord's kerk in
den loop der eeuwen".
Hoe Van Oosten
Willibrord zag.
Sint
Het is niet alleen de boeiende materie ge
weest, waaruit hetgeen ons van Sint Willi
brord's leven overgeleverd is, bestaat
waardoor de auteur zich tot het onderwerp
in bijzondere mate aangetrokken voelde. Als
bekeerling, sedert 1931 tot de Katholieke
Kerk behoorend, pakte hem vooral de ziel
kundige beteekenis, die een figuur als de
apostel der Friezen, wier gebied destijds
vrijwel geheel Nederland omvatte, ook voor
den modernen mensch bezit. Hij heeft in het
leven van dezen grooten volksheilige de
weerspiegeling gezien van de houding, die
ook in dezen tijd vöor den waren geloovige
de eenig juiste is; een houding van strijdbaar
heid, die de behoedzaamheid niet uitsluit.
Ook anderen, die
zich aan een spel
over Sint Willi
brord's leven heb
ben gewaagd, is
uiteraard het es-
sentieele in zijn
figuur wel opge
vallen. In tegen
stelling tot wat
hun visie op dit
onderwerp be
paalde, heeft Van
Oosten zich niet
laten leiden door
bijkomstige histo
rische of litterai
re motieven, doch
zich geheel ge
richt op de gees
telijke realiteit
der Willibrordus-
figuur.
Hij heeft'een voor het volksbegrip volko
men verstaanbare persoonlijkheid geschetst
in zijn hoofdfiguur. De licht van hef magistra
le leven van Utrecht's eersten Aartsbisschop
afleidende tendenzen, die er een zekere mi-
rakuleuze, of op historische curiosa steunen
de „sfeer" aan geven, heeft Van Oosten in
zijn Willibrordusspel geheel vermeden. De
inwerking van hemelsehe en helsche krachten
wordt bij hem merkbaar in de spanning der
gebeurtenissen zelf, zonder dat daarbij en
gelen of duivel-figuren worden ingelascht.
Ook tot „wonderen*' en legendarische sen-
satie-tafereelen heeft de auteur zijn toe
vlucht niet genomen.
Jules Verstraete, de
vertolker van den
W illibrord-rol.
Het beeld, dat de toeschouwer van Sint
Willibrord krijgt in dit spel is er een van
mensch van gelijke beweging als wij allen,
ook heden nog zijn, zij het dan dat bij den
heilige een bijzondere mate van begenadi
ging Gods mag worden erkend.
De inhoud van het stuk.
Aan het „historische" in Sint Willibrord's
leven, waarvan trouwens lang niet alles
vaststaat, beft Van Oosten niet meer dan
voor het chronologische verband in zijn spel
noodig was, vastgehouden. Op den voor
grond stond bij hem steeds de innerlijke
werkelijkheid van Willibrord's leven, de
psychologische ondergrond ervan, waaruit
het verloop ervan verklaard kan worden.
Het eerste bedrijf is daarom door hem dan
ook geheel gewijd aan Willibrord's vorming
in de abdij Ripon en het aldaar ontstane
conflict tusschen de dragers der geestelijke
overheid, dat in dit spel den eigenlijken
stoot tot Willibrord's missie-arbeid is ge
worden. In dit bedrijf laat de auteur de mee
ningen en geestelijke krachten onder de
kloosterbroeders tot uiting komen, zoodat
geheel het plan, waarop Willibrord's later
leven staat, hier zijn feitelijke reëele basis
verkreeg.
De zielkundige, gedeeltelijk geheime, ge
deeltelijk bewuste werkingen in het leven
van den apostel, vinden in zijn klooster
periode hun vrijwel volledige verklaring.
In het tweede bedrijf behandelde Van
Oosten achtereenvolgens Wili"->roró's ver
trek uit Ierland; zijn aankomst met zijn ge
zellen bij Katwijk; zijn eerste ontmoeting
met den Vorst der Franken, Pepijn; zijn
terugkeer bij de broeders na zijn eerste reis
naar Rome; zijn prediking 0p Walcheren,
bij het heidensche godenbeeld; de toediening
van het H- Doops®1 aan de eerstelingen uit
de Friezen; en 45n aanstelling tot Aarts
bisschop.
Het derde bedrijf voert hem vervolgens
naar Radboud, den Vorst der Friezen, aan
diens hof; geeft de gebeurtenissen weer
van zijn tocht naar Denemarken en de
schenking van het Klooster te Echternach;
den dood van Pepijn; de bestorming van
Trecht door de Friezen; de samenwerking
met Kare! Martel bij de verdrijving der Frie
zen; Willibrord's ontmoeting met Bonifa-
Kapitein, de hut
Waar is Fang
toch, hij is los
gebroken.
ir- S
Vlug hier
vandaan
'4*
Zij laten Spud aan
Fang heed den vijand ontdekt.
over
staat in brand
•v
.iik.'.pptiW": .-.1
T ''i i ifflll
Copyright opera mundi f///
cius en in het slottafereel de verheffing
van den Aartsbisschop tot erfelijk landsheer
en stedehouder van Trecht. In deze apotheo
se ligt volgens de meening van den auteur
Sint Willibrord's meest reëele glorie, die
naast zijn geestelijke verdiensten, te zelden
op den voorgrond wordt geplaatst.
Juist dit punt leek Van Oosten het aange-
wezene voor hat hoofdmoment in Willi
brord's verschijning; het omsluit veel meer
dan het oogenblik van zijn afsterven de be
teekenis, die zijn missie in deze streken ge
had heeft. i
Behoudens dlt bepaaldelijk „psychologie
sche moment" voor het slottafereel verwerk*
te de auteur in het spet verschillende trou*
vailles, waardoor het verleden in directe
aanraking -net het heden werd gebracht. De
heidensche Friezen bijvoorbeeld vinden hier
hun geestverwanten in de volgelingen van
het „nieuwe heidendom", dat zich weer laat
gelden, ook ten onzent en ook buiten da
Politieke formaties. De vervolging der chris
tenpriesters door Radboud vindt 'n eequiva-
lent in de moderne bestrijding van den
godsdienst, hetzij openlijk zooals buiten on
ze grenzen, hetzij verkapt zooals zelfs ten
onzent nog.
Dit maakt het Willibrordusspel van Van
Oosten in 1 ige mate actueel. Zonder hier
in te gaan op de litteraire pretenties vani
den tekst, mag worden opgemerkt, dat het
spel in voor een ieder begrijpelijke taal en
terminologie is geschreven. Zonder in sim
plistische voorstellingen te vervallen, is het
van het begin tot het einde een boeiend
volksstuk geworden.
De bezetting is zoo beperkt gehouden, als
bij de uiterste begrenzing van het materiaal
voor dit onderwerp mogelijk was. Van Oos
ten laat in zijn spel alles gebeuren rond de
tien voornaamste figuren, die in dit kloek
katholiek drama optreden: Willibrord, zijn
vader Wilgisl, zijn leermeester Wilfried; zijn
lateren leeraar en uitzender, de abt Egbert;
Radbaud, Pepijn, diens gemalin Plectrudis,
haar moeder Irmina, Karei Martel en Boni-
facius. Een weinig omvangrijke figuratie
geeft relief aan de verschillende tafereelen.
Een Benedictijnsch oordeel.
Tenslotte mogen wij aandacht vragen voor
een uittreksel uit een schrijven, hetwelk
werd ontvangen van den zeereerw. Dom
Huijg O.S.B. van de St- Adelbertus-priory
te Egmond-Binnen, luidende:
.Aangezien men ons terecht beschouwt
als de „medebroeders" of „de meest verwan
te nakomelingen" van Sint Willibrord, wer
den ons verschillende spelen over Sint Wil
librord toegezonden. Van de aan ons toege
zonden stukken, is dat van Van Oosten ech
ter verreweg het beste, het verhevenste,
het edelste, het meest begrijpelijke. Het
munt uit door de juiste weergave van den.
broederlijken geest, welke er heerscht in
een Benedictijnsch Klooster, vooral wan
neer daar een heilige als St. Willibrord het
middelpunt van is. Het munt uit ook door
zijn verhevenheid, en tevens door Zijn een
voud, door de diepe beteekenis welke in het
spel gelegd is, en door de bezieling welke
er van uit gaat, terwijl ook de historische
gegevens heelemaal verantwoord zijn.
Wij kunnen dit spel dan ook ter zeerste
aanbevr o, en wij zijn overtuigd dat het
niet alleen eenige bewonderenswaardige
uren aan de toeschouwers zal bezorgen,
maar dat zij er ook iets van mede zullen
nemen, dat eestelijk nut afwerpt voor het
dagelijksch geestelijk leven."