De Spooktrein
ES WAR EINE RAUSCHENDE
BALLNACHT".
„HOTEL IMPERIAL"
de nieuwe nederland
filmex.
ZATERDAG Sö SEPTEMBER 1939
„RAZZIA IN NEW-YORK".
Yon Sternberg keert tot zijn
eerste film temg.
Naar de bioscoop in Engeland.
SCHE FILM VAN
UNION PACIFIC.
Een nieuwe fim van Cecil
B. de Mille.
V
Zarah Leander onder regie
van Carl Froelich.
Eeni filmfantasie rond Tsjaikofski.
De Italiaanscslie filmster
Isa Miranda in een
Amerikaansche film.
wel een geschikten achtergrond bleek om uit
het romantisch-sentimenteele oeuvre van den
Russischen componist een bloemlezing te
geven.
Onder leiding van Theo Mackeben heeft
het orkest van de Berlijnsche Staatsopera
Tsjaikofski's Romance, Vierde en Zesde Sym-
phonidï Italiaansch Capricio en Caisse Noi
sette gespeeld. En deze muziek geeft aan de
film een zekere waarde en veel charme. Ook
Zarah Leander heeft met haar muzikale ta
lenten deze weergave ondersteund op een,
ook psychologisch, alleszins verantwoorde
wijze. Haar tegenspeler was Haus Stüwe, die
als Tsjaikofski zich in een heel nieuwen
speeltrant doet kennen.
Carl Froelich's regie verloochent zich.
niet. Niet slechts in het detailwerk, doch ook
in de voorname stijlgebondenheid van het
geheel komt hij duidelijk naar voren. De
fout van vorige Leanderfilms. dat zij eigen
lijk los in de film zat, is dezen keer vermeden.
Welke moeite dit hem gekost heeft, daarnaar
zullen wij niet gissen. Hij mag met zijn
succes tevreden zijn.
Voor een film, gewijd- aan het leven van
een componist wij hebben er in den loop
der jaren al ettelijke gehad mag „Es war
eine rauschende Ballnacht" zeker uitnemend
geslaagd heeten. Voor volwassenen.
Het eenige opvallende van de film „Razzia
in New-York" is, dat Josef von Sternberg
haar gemaakt heeft, een omstandigheid, wel
ke niet uit de film blijkt, maar die men kan
lezen aan het begin ervan.
Von Sternberg heeft, nadat hij door zijn
„star", Mariene Dietrich, verlaten was, doel
loos rondgezworven bij eenige film-maat
schappijen, waar hij een slechte oprette-film
met Grace Moore en een middelmatige
„Schuld- en Boete"-versie met Peter Lorre
maakte. Daarna scheen de vroeger zoo van
de film bezetene tot rust te zijn gekomen,
waaruit hij thans is weggehaald door de
Metro-Goldwyn, die hem Wallace Beery te
regisseeren gaf in een politie-drama. Lang
vóór hij Mariene Dietrich in Berlijn ontdekte
en zijn filmlot met het hare verbond, heeft
Von Sternberg eenige ruige onderwereld-
films gemaakt met George Bancroft („Un
derworld" en „Docks of New-York"), die
destijds opvielen door haar realiteitszin en
haar volledig gemis aan sentimentaliteit. Ik
denk, dat v. Sternberg nog wel eens aan die
films teruggedacht zal hebben, toen hij „Raz
zia in New-York" te maken kreeg, want al
liggen de onderwerpen der drie films vrij
dicht bij elkaar, in de laatste domineert toch
weer de romantiseering en idealiseering van
bepaalde milieu's, het ongecompliceerd te
genover elkaar zetten van goed en kwaad
en het nauwkeurig tegen elkaar afwegen
van dramatische en grappige scènes, zoodat
de toeschouwer niet uit zijn evenwicht zal
worden gebracht.
In „Razzia" is Wallace Beery politie-ser-
geant, Madden, en wie dezen acteur een of
tweemaal gezien heeft, kan zich wel onge
veer voorstellen, hoe er gespeeld wordt. Alan
Curtis speelt voor zijn zoon Dennis, die eerst
ook agent wordt, maar een keer te vlot zijn
revolver gebruikt, in een compromitteerende
situatie geraakt en zoo op het pad der mis
daad terecht komt. Als ten slotte de ge
rechtigheid zich aan hem voltrokken heeft,
vindt de film snel een goede eindoplossing
door de weduwe met de pas geboren baby
toe te vertrouwen aan den stiefbroer van
den misdadiger.
Zooals gezegd: een film van het soort, dat
bij dozijnen in Hollywood wordt gemaakt,
alleen niet door von Sternberg, hetgeen in-
tusschen aan deze film niets af of toe heeft
gedaan.
Voor volwassenen.
De bioscopen hebben in Engeland hun
deuren weer mogen openen. Maar niet dan
nadat tal van voorzorgsmaatregelen waren
genomen. Aan weerszijden van het doek
moesten schermen worden aangebracht,
waarop in geval van nood direct instructies
aan het publiek kunnen worden gegeven. In
deze instructies staat vermeld, waar zich de
het dichtst in de nabijheid zijnde schuilkel
der bevindt. Verder wordt er in verzocht, bij
een waarschuwing voor luchtaanval de zaal
kalm te verlaten. Er moet dan een opwek
kende marsch worden gespeeld. Slechts aan
personen, voorzien van een gasmasker, wor
den kaartjes verkocht.
In de kringen der filmproducenten is men
inmiddelds, ondanks het feit dat de men-
schen meer dan ooit den bioscoop bezoeken,
allesbehalve optimistisch. Men herinnert zich
maar al te goed, dat Hollywood zijn machts
positie en monopolie tijdens den wereldoor
log heeft kunnen verwerven en vreest, dat
thans de voordeelen, door de Britsche film
industrie behaald, weer verloren zullen gaan.
Dr. Dafoe heeft bepaald, dat de Canadee-
sche vijfling voorloopig nog geen Engelsch
mag leeren, omdat de kinderen nog te jong
zijn. Zooals men weet, is de moedertaal van
de vijf Fransch. Ze werden in het Fransch
sprekende gedeelte van Canada geboren.
Maar de filmmaatschappij, die hen onder
contract heeft, juicht dezen maatregel alles
behalve toe. Ze staat op het standpunt, dat
het publiek de vijfling zal willen hooren
praten en dan liefst in het Engelsch.
Alan Curtis in iaNno-York".
Adolph Engers, Sara Heyblom en Louis Borel in „De Spooktrein"
„De spooktrein" is een eerste prestatie
van de nieuwe Filmex-Cinetone Productie,
een ondrneming, die in haar onlangs aan
gekondigde twee jarenplan het voornemen te
kennen heeft gegeven een geregelde Neder-
landsche filmproductie in stand te willen
houden. Als zoodanig heeft „De Spook
trein" nog meer recht op onze critische bo
rgstelling dan eenige vorige Nederland
sche films, omdat zij thans niet als een toe
vallige uiting van een ongeregelde produc-
Be, doch als het eerste product van een con-
tinu-Werkend bedrijf beschouwd moet wor
den. Staat men eenerzijds dus voor de taak
dit bedrijf, dat misschien in de komende ja-
ren meer reden van bestaan zal krijgen dan
°°it te voren, zooveel mogelijk te steunen,
anderzijds is men niet ontheven van en
Pbcht aan dit eerste filmwerk, waarmee
film nieuwe periode in de Nederan
maafe<S°lliedenis wordt ingelui -
jaafsta aan ]cggen> waardoor het op
knVuSte waarde als film en als Neder-
landsch product wordt getaxeerd.
"Spooktrein" ia onder de beproefde
Productieleiding van Rudolf Meyer, met
Barel Lamac als regisseur, gemaakt naar
het gelrknamige tooneelstuk van Arnold
Ridley, cYt door Kees Bruynse in het Ne-
deUandsch bewerkt werd. Het tooneelstuk is
Jahgen tijd op het repertoire van het vroe-
Sere Rotterdamsch Hofstadtooneel geweest
eh men kan dus de intrige in groore lijnen
als bekend veronderstellen. Zij komt hier
op neer, dat een groep reizigers noodge
dwongen den nacht moeten doorbrengen op
een verlaten stationnetje, dat door wapen
smokkelaars gebruikt wordt om hun verbo
den waar in een goederentrein over te laden
en naar onbekende bestemming te vervoe
ren, Gehinderd als deze bende is door de
onverwachte aanwezigheid der reizigers,
?™df door den stationschef, die in het com-
gehangenemetehlYd sP°oktrein °P"
zoekers van »en L ongewenschte be-
bere station af te Jfrblijf in het lugu~
treden van een der rei Q' Door be* op~
politieman, wordt dit H^Jjers: een geheim
wordt de bende ontmaskerd^ b6reikt e°
Op het gevaar van een
onderwerp voor een film hebben - f-
herhaling gewezen; hierbij voegt zitfTtv,
°°k nog het bezwaar tegen het volkomen n-
Nederlandsche gegeven, dat, zooals dat ?n
deze film gebeurt, verplaatst in een Hol_
landsche omgeving, nog meer van zijn
Waarschijnlijkheid inboet. Het einde der
film, een vuurgevecht tusschen de smokke
laars en de politie en het storten van den
wato Vö.nal een opengedraaide brug in het
nomen Zijn sensatie-elementen, die overge-
du^üe ZlJn "it de internationale filmpro-
Nederiaü!far die geen verband houden met
Irientalit^ifChe omstandigheden en met onze
Jjpi
hen, a'! Piet. de eerste keer, als wij opmer-
geen beW*1" °nZe vaderlandsche industrie
oenoefte is aan
^aardoor""onnn^,,?-an buitenlandsche imitatie,
Worden, die missel? VerSelijkingen uitgelokt
wel voor de hand 1niet eerlÜk zÜn> maar
Ze ten nadeelp ggen en die logischerwij-
duct moeten ,,„Van het Nederlandsche
upt moeten ,,-, u net Nederlandsche pro-
Dit 2«n onzeVhllen-
Werp van De Zwaren tegen het onder
dat geen Spooktrein", een onderwerp,
ee-n ftede-i ailw'-'sba.re elementen bevat om
r«ji, 1 andsche verfilming te motivee-
wSardeD? de verf'lming hebben wij meer
film ng- Behalve in het begin zijn in de
fouteS6en passages aan te wijzen, waarbij de
tig Van een tooneelstukbewerking opzich-
ihera °*.den' Door een steeds bewegende ca-
Bamae r steeds nieuwe instellingen heeft
die gel e®n. bewegelijken dialoog verkregen,
hierdoor niet naar de P,anken riekt. En
heid zich - eg geen der acteurs de gelegen-
maar witl bepaalde scènes uit te spelen,
steeds ^vCrden zij „slechts" gebruikt als
filmdrama ^S6^ende elementen, waaruit het
heid van \-1S opgebouwd. De nadrukkelijk-
werd dus '°egere Nederlandsche speelfilms
gaan naar <£>rk°men en wij moeten terug-
mtelligento" u 8malion" om een soortgelijke
d'alooe t G bandeling van een tooneel-
v°°ruit 8 Vlnden- Dit beteekent een flinke
van rjp''',r'R beter nog het continueeren
Vaderianbe5de eigenschappen van vroegere
epn vaaksche Producten. Hierbij voegt zich
8rafie voortreffelijke suggestieve foto-
H-its Mcy de cameraman Bryan Langley en
tot-- die in niet geringe mate bij-
tegen algemeene spanning. Zoo wij
en h'8bber!' d Vert'lming eenige bezwaren
volge an zijn deze van secundaire
£6n aard. koeren gemakkelijk te ver-
'?.nd® tekst'' b.etreffen de niet altijd doel-
derhjk flauw a' d'G vooral in het begin hin-
dere exposé de^ deed en het niet steeds hel-
ontkndoping in r gebeurtenissen, die bij de
snelle opeenvoig|adu'delijkheid en veel te
De film had hier"" der feiten ontaardde,
zijn, wat, gezien de^61 uitvoeriger moeten
van het geheel, ma,°®h'ekkelijk korte duur
Opnieuw is dus hi'e,iik gekund had-
film met tekortkommJ;r een Nederlandsche
liteiten. Als publieks^ en met goede kwa"
s]aagd. maar zoo de is ziJ zeker ge"
°P blijvende Waardee^we onderneming
JPaken, dan dient zij zich aanspraak "v
klezei1 onderwerpen te be*"'*lg "P hf"J6
Zesd Z1nnen Zooals ge-
scheeem' k8 Va" SUCCesva»e buitenland-
e genres kan en mag nooit haar doel zijn.
Wel op hun plaats zijn zuiver Nederland
sche onderwerpen van ieder gewenscht gen
re, mits zij maar aangepast zijn aan onze
mentaliteit en aan de beperkingen van de
hier geldende verhoudingen en mogelijkhe
den.
Noemen wij nog, om volledig te zijn, de
namen van eenige medespelenden, als Jan
Musch, Louis Borel, Adolph Engers, Nico
de Jong, Piet Rienks, Fientje de la Mar, Cis
sy van Bennekom, Sara Heyblom en Lies
de Wind, die ieder in de hun opgelegde taak
aannemelijke prestaties leverden en eindigen
met de suggestieve muziek van Max Tak
te vermelden. Geen bezwaren.
C. B.
Men zou geneigd zijn uit de stilte, die om
den Amerikaansetien regisseur Cecil B. de
Mille heerschte, af te leiden, dat deze roeri
ge filmpotentaat zijn rol had uitgespeeld
en dat het laatste woord over deze aanvecht
bare figuur in de filmwereld reeds lang ge
leden geschreven werd. Niets blijkt minder
waar te zijn. Na „De Kruistochten", die hij
omstreeks 1935 maakte, verschenen er nog
twee films van de Mille, n.l. „De Boekanier"
en „The Plaineman" die zonder veel opzien
te-baren het witte doek passeerden. Zij ble
ven ook niet in de herinnering als werken
van den man, die met „De Tien Geboden",
„Koning der Koningen" en „Het Teeken des
Kruises" de wereld ofwel in ontzetting ofwel
in diepe bewondering bracht en zij zouden
kunnen gelden als bewijzen, dat de Mille
tot een meer sobere verhaaltrant was geko
men en veel van zijn barbaarsche overdaad
en Hollywoodsche kitsch uit zijn laatste films
over boord had gegooid. Een feit is, dat de
Mille's fijmscheppingen als zuiver represen
tatief voor de wisselende filmopvattingen
in Amerika kunnen doorgaan en dat geen
regisseur in Hollywood ooit zoo goed de
wenschen van de groote massa op het ge
bied van het onvertaalbare „entertainment"
heeft gepeild. In zijn tijd, dat de film zich
haar mogelijkheden en rijkdommen bewust
werd kwam de Mille met zijn pralende shows
die een schijn van ernst kregen door de bij-
belsch onderwerpen, die hij hiervoor uit
koos; toen het gangster-thema in de mode
kwam, maakte hij het hier verboden „This
Day and Age" en toen de avonturenfilm aan
bod kwam, stelde hij zich opnieuw om en
vervaardigde in den meer beheerschten vorm
die het „sophisticated" publiek van die jaren
verlangde, eenige vlotte films in dit genre.
Thans wordt de Amerikaansche filmmarkt
fk« ht door de „Western" en met het
air van den geroutineerden filmman, die
en
^Pgegroeid is met de film en al haar stijlen
maakt d^ukkingsmogelijkheden beheerscht,
West en™ °nverbeterlijke Cepil een Wild-
De^MüfeVfiw g®bied aanzienlijk overtreft.
Irns hadden steeds flair, maar
aanmatigend en brutaal.
nHoS' dat snel en overtuigd het reeds
waren bovendien
Nu de Mille met een hiervoor geschikt on
derwerp deze laatste negatieve kwaliteiten
in positieve kan omzetten, heeft hij veel
voor op zijn collega's, heeft hij durf, breed
heid van visie en een technische beheer-
sching van het materiaal, die alleen door
veelzijdige routine verkregen kan worden.
In „Union Pacific" behandelt de Mille een
onderwerp, dat veel overeenkomst vertoont
met „Dodge City" of "Jesse James". Deze
films spelen allen in denzelfden tijd en het
hoofdthema bij alle drie is de aanleg van
de transcontinentale spoorlijn, die het dicht
bevolkte Oost-Amerika moet verbinden met
het rijke Westen. Maar alleen de Mille
dwaalt niet af van zijn onderwerp en maakt
niet den spoorwegaanleg ondergeschikt aan
een verzonnen intrige. Dit gigantische werk
staat in het centrum van zijn aandacht en
iedere gebeurtenis houdt er ten nauwste
verband mee.
Wanneer Generaal Dodge, de hoofdinge
nieur van den Union Pacific spoorweg, een
aanvang maakt met de door President Lin
coln voorgestelde lijn naar Californië, neemt
Barrows, een machtig financier, het besluit
dit werk te saboteeren. Hij huurt voor dit
doel Sid Campeau, eigenaar van een danstent
die op alle mogelijke manieren het moreel en
den werkzin der arbeiders moet ondermij
nen door op ieder tijdelijk rustpunt zijn
speeltent op te richten en met drank, vrou
wen en gokspelen de baanwerkers van hun
taak af te leiden. Ter bescherming van dezen
indirecten aanval op haar onderneming stelt
de spoorwegdirectie Jeff Butler aan, die
zich in den burgerloog verdienstelijk heeft
gemaakt en die de opdracht krijgt den opzet
en intriges van Campeau onschadelijk te ma
ken. Evenwijdig met den voortgang van het
gigantische pionierswerk ontwikkelt zich
de strijd tusschen Butler en Campeau en als
10 Mei 1669 met een gouden spijker de laat
ste rail wordt vastgesteld, wordt tegelijk het
beslissend schot in dit jarenlange duel ge
lost.
Men heeft van De Mille geen psychologi
sche verdieping en scherpe karakterteeke-
ning te verwachten, hij bekommert zich wei
nig om zijn sujetten, maar des te meer om
gebeurtenissen, avonturen, spanning. Zonder
fijne details zet hij ons dit stuk historie voor,
breed, ruw, maar levend en goochelend met
menschelijke sentimenten. In bepaalde scè
nes voert hij de spanning op, dat ook de
niet argelooze toeschouwer haar ondergaat
en hij laat die scènes volgen door intermez
zi van een ruwen en primitief werkenden
humor, die geheel in "het kader passen.
Geen oogenblik verslapt de geladenheid
van deze film en zij doet vaak zelf zoo over
laden aan, dat men geneigd zou zijn de
stof als geschikt voor vier of vijf afzonder
lijke films te bestempelen. „Union Pacific"
heeft dan ook niet een climax, maar een stuk
of vier hoogtepunten en in dien zin heeft
de Mille niets aan zijn vroegere barbaarsche
overdaad ingeboet. Alleen past thans het on
derwerp beter bij de Mille's eenzijdige werk
wijze en dwingt zij hem niet tot blasphe-
mieën van het soort als in zijn bijbelsche
verbeeldingen voorkwamen.
Zoo werd „Union Pacific" een avonturen
film van het juiste soort, meesleepend, span
nend en van een, zij het niet diepgaande ge
voeligheid. Voor 18-jarigen en ouderen, c. B.
Zarah Leander en Hans Stüwe Tsjaikofskiin „Es war eine rauschende Ballnacht
Met de nieuwe Zarah Leander-film „Es
war eine rauschende Ballnacht" had de Ufa
het nieuwe filmseizoen willen openen. Doch
heel wijselijk heeft men met het uit
brengen van deze film een maand gewacht,
tot er langzamerhand ook weer voor andere
persoonlijkheden dan voor oorlogsgod Mars
bij het groote publiek belangstelling zou be
staan. Overigens komt thans deze film op
een opportuun oogenblik uit, aangezien deze
film n'en deplaise den titel, welke een ga
lante Oostenrijksche film zou doen vermoe-
den gewijd is aan een der muzikale groot
meesters van het Russische volk, Peter
Iljitsch Tsjaikofski.
Wij hebben dan hier te doen met een pro
duct, gelijk de Amerikaansche filmindustrie
bij tijd en wijl ook pleegt uit te brengen en
dan niet eenvoudig film wordt genoemd,
maar met het woordje „super" is aangedikt.
Meestal beteekent die nadere aanduiding al
leen dat de productieleider wat ruimer over
de middelen van de verfilmingsmaatschappij
heeft kunnen beschikken, een of meer ster
ren voor de hoofdrollen zijn gekozen en de
De familie Hardy v.l.n.r. Lewis Stone, Mickey Rooney, Cecilia Parker en Fay
Holdenin „Schandaal in Washington
montage in grootsche allure is gehouden. De
artistieke waarde wordt er doorgaans niet
mee gekocht. Hetgeen trouwens begrijpelijk
is, wijl anders de duurste films de beste films
zouden moeten zijn. Hetgeen de practijk
weerspreekt.
Toch is deze nieuwe Zarah Leander-film
wel een product van klasse geworden, zoo
eene, waarvan men zeggen kan, dat ze re
presentatief zijn voor de cultureele appara
tuur van een film-onderneming.
Bij vorige Zarah Leander-films hebben wij
meermalen de verzuchting geslaakt, dat wij
deze actrice toch wel eens zouden willen
zien onder de regie van iemandf die haar
spel volkomen beheerschte. Zij het dan niet
geheel, is deze verwachting thans in vervul
ling gegaan. Niemand minder dan de inder
daad zeer bekwame Prof. Carl Froelich, kreeg
met deze film de gelegenheid om deze zoo
plotseling aan het filmfirmament versche
nen Zweedsche Ufa-ster niet alleen te ver-
toonen, maar ook te doen spelen.
De rol, welke Zarah Leander in deze film
speelt, is er eene, gelijk in vele jaren als
'n specifieke Lil Dag-over-creatie kon gelden.
De vrouw, die door haar invloed op het le
ven van een man, niet altijd haar man, een
grooten invloed uitoefent.
Deze film begint met een „rauschende Ball
nacht" in het oude Moskou. Tijdens dit bal
wordt een wals gespeeld van den nog onbe
kenden Tsjaikofski, waarop de toenmaals be
roemde jonge danseres Jarow danste. Zij is
op den componist verliefd en tracht zijn mu
ziek door haar danskunst meer bekendheid
te geven.
Dit bal wordt evenwel ook bijgewoond
door Katharina Murakina, nu de vrouw van
een vermogend man, eenmaal de jeugdliefde
van Tsaikofski. Wanneer zij tegenover elkaar
staan, weten zij, dat die wederzijdsche jeugd
liefde niet is vergaan. Zij besluit, in het ge
heim, den kunstenaar te steunen door de uit
gave van zijn composities mogelijk te make».
Tsjaikofski's roem stijgt steeds hooger en hij
verlaat Rusland om wereldtournees te on
dernamen. In den roes van dit succes vergeet
hij zijn oude vriendin geheel. Zij daarente
gen koestert deze jeugdliefde in haar hart,
hetgeen leidt tot een verwijdering en einde
lijk tot een scheiding met haar man.
Als Tsjaikofski jaren later, wereldberoemd
geworden, in Moskou terugkeert, denkt Ka
tharina, dat nu haar levensdroom werkelijk
heid gaat worden. Aan de dan in Moskou
heerschende cholera-epidemie valt Tsjai
kofski evenwel ten offer en zij kan slechts bij
zijn sterfbed neerknielen om hem de oogea
te sluiten.
Historisch is dit verhaal niet. Wat in wer
kelijkheid bestaan heeft, was slechts de steun
van een vermogende béwonderaarster, welke
nimmer in persoonlijke relatie met Tsjai
kofski heeft gestaan. Het geijkte passioneele
Slavische thema is hier toegepast en daar
mede Tsjaikofski tot middelpunt gemaakt
van een film> welke niet bijzonder origineel
van conceptie kan worden genoemd, doch
Er hebben zich op het witte doek heel wat
oorlogsverhalen afgespeeld. Sinds een „Big
Parade" (De groote parade), in zijn soort
een epos, ten spijt van een te veel toegeven
aan goedkoope romantiek, volgden de oor
logsfilms elkander op. Na een serie, waarin
vooral in de Amerikaansche producten de
overwinningsroes nawerkte, kwamen er
films van bezinning en zelfs van waarschu
wing. „What price glory" en tal van andere
spraken de ontgoocheling uit, welke velen
bezielde, toen bleek dat er feitelijk tever
geefs gevochten was en zich in een wereld,
eens voor de democratie opengelegd, de dic
taturen ontwikkelden. Amerika kwam bo
vendien met films over de vooral moreele
gevolgen van den oorlog. in een They gave
him a gun" en soortgelijke werd de vraag
gesteld, of het een soldaat kwalijk te nemen
was, dat hij het dooden voortzette, nadat hij
weer in de burgermaatschappij was terug
gekeerd. Dan waren er films als „im Westen
nichts neues" en documentaires als „Ver
dun", ten slotte „La Grande Illusion", waarin
de broederschap der elkander noodgedwon
gen bestrijdenden werd verheerlijkt.
Enkele weken geleden hebben we uitvoe
rig „Idiot's delight" besproken. Evenals deze
film is „Hotel Imperial" een werk over den
oorlog. Maar welk een afgrond gaapt er tus
schen die twee, allebei wellicht gelijktijdig
ontstaan en in ieder geval gelijktijdig gelan
ceerd. In „Idiot's Delight" klinkt vooral de
kreet van wanhoop op om den onzin van
eiken oorlog, die immers geen redding
brengt en slechts de kiemen voor een nieu
wen in zich draagt. Daarentegen werd in
„Hotel Imperial" voortgeborduurd op het
aloude thema van de liefde tusschen twee
menschenkinderen, waaraan zelfs de ver
schrikkingen van den oorlog geen afbreuk
kunnen doen.
Eigenlijk zijn zoowel „Idiot's Delight" als
„Hotel Imperial" actueel en tegelijkertijd
verouderd. Want we staan al weer tegen
over en temidden van geheel nieuwe ge"
beurtenissen, misschien zelfs voor een nieu
wen wereldoorlog.
Dit geldt vooral voor „Hotel Imperial"-
Isa Miranda en Ray Milland in de
Paramount-film „Hotel Imperial''.
Terwijl in „Idiot's Delight" het gebeuren
boven de realiteit staat en op den oorlog in
et algemeen betrekking heeft, zoodat haar
endenz nu en altijd waarde blijft behouden,
geett „Hotel Imperial" slpchts een episode
weer uit de geweldige worsteling van Oos-
tennjkers en Russen in den wereldoorlog.
Symbool van deze worsteling is Sucha, een
stadje, dat drie maal door de legers der
Donaumonarchie werd ingenomen en vier
maal door den menschelijken stoomwals van
den tsaar verpletterd werd.
In dit stadje wordt een Oostenrijksch offi
cier verrast, die niet tijdig genoeg bemerkt,
dat zijn landgenooten den terugtocht aan
vaarden. Hij verbergt zich aanvankelijk en
wordt daarna kellner in een hotel, dat eerst
den Oostenrijkschen staf tot hoofdkwartier
diende en daarna den Russischen generaal.
Het kamermeisje Anna dient er, met de
bedoeling, den dood te wreken van haar
eenige zuster, die het slachtoffer werd, naar
ze meent, een Oostenrijksch officier. Maar in
werkelijkheid is de schuldige een Poolsche
spion. En deze was in de vermomming van
een kapitein van het Oostenrijksche leger
een „wapenmakker" van den thans als kell
ner in het hotel werkenden officier.
De ontwikkeling van het drama laat zich
gemakkelijk indenken en ook de liefdes
historie behoeft verder weinig commentaar.
Het einde komt ,na een reeks adembenemen
de avonturen, met een hereeniging van de
wee geliefden.
Isa Miranda is het kamermeisje, Ray Mil-
'and de Oostenrijksche officier-kellner. Wat
tsa Miranda aangaat, „Hotel Imperial" is
'oor zoover ons bekend de eerste Ameri-
'aansche film, waarin ze optreedt, na een
'erblijf van meer dan twee jaar in Holiy
vood. Ze verwierf indertijd een contract bij
le Paramount, maar werd in reserve gehou
den, toen de publieke opinie zich gedurende
den burgeroorlog in Spanje tegen Italië
'ichtte. Men zal zich herinneren, dat Vitto-
io Mussolinie mede door zijn uitlatingen over
">et bombardeeren van Abessynsche dorpen
n Hollywood vrijwel genegeerd werd
Men was er in Italië, dat zich aanvankelijk
ter zeerste gevleid had gevoeld, weer eens
een aandeel te hebben bijgedragen in den
Europeeschen export van filmtalenten naar
Amerika, tamelijk verontwaardigd over de
miskenning, waaronder Isa Miranda te lijden
had. Nadat de gemoederen eenigszins waren
gekalmeerd, bleek ze weinig geluk te heb
ben, toen een ongeval haar noodzaakte, het
spelen in haar eerste film op te geven. De
Paramount heeft haar echter toch een kans
willen geven en in „Hotel Imperial" kreeg ze
een rol toebedeeld, heel geschikt om haar
overigens sterk theatrale spel te doen uit
komen.
De film geeft niet veel gelegenheid tot het
vormen van een gefundeerd oordeel over
haar kunnen. Het is wel zeker, dat de kwali
teiten van de film zoodanig zijn, dat elke
andere actrice van eenige standing deze rol
naar behooren had kunnen vervullen. Waar
mede we zeggen willen, dat ze een betrekke
lijk opvallend element vormt, ten spijt van
haar uitbundige verschijning, die naar het
uiterlijk op Mariene Dietrich geïnspireerd
schijnt te zijn.
Maar dit komt wellicht, doordat we en
kele films gezien hebben van Mariene in een
dergelijk, n.l. Russisch milieu. De regisseur
is er op uit geweest, al de karakters .goed te
doen uitkomen en hij was niet afkeerig van
een beetje chargeeren. Zoo is de Russische
generaal een uitzinnige dwaas, die temidden
van het krijgsgewoel schilderijen maakt en
zich verschrikkelijk opwindt, wanneer zijn
artillerie een mooi hoekje blijkt te hebben
vernield, dat hij bij een vorige bezetting van
het stadje niet in zijn geheel op het doek had
kunnen werpen.
Het is met het Russische bezettingsleger
verder heel eigenaardig gesteld. Naar geijkte
opvattingen omtrent het tsaristische Rusland
zijn de officieren dwazen of tyrannen en de
manschappen opera-soldaten. De generaal
blijkt er zelfs een heel Kozakkenkoor op na
te houden, om hem te amuseeren.
Aldus wint het komische element het vrij
geregeld van het tragische 'en maakt de film
tot een genoegelijke ontspanning, die ge
legenheid biedt tot lachen en tevens tot grie
zelen.
De spion is een type. om nooit te verge
ten. Trouwens, de generaal mag er wat dr
betreft eveneens zijn. Over het algemeei
wordt er in „Hotel Imperial" uitstekend ge
speeld. De regisseur had af en toe sovjet
Russische momenten in zijn arrangementen
maar zijn visie op het soldatendom van he'
tsaristische Rusland bleef gemoedelijk, zoo
dat men geen enkele maal stuit op den fel
len spot der Russische filmklassieken.
„Hotel Imperia)" kan alles bijeen een uil
stekende amusementsfilm worden genoemd
Ze gaat deze week te Rotterdam in het Ca
pitol en in het City Theater. Toelaatbaar
voor personen boven de achttien jaar.
