'i
N
v
\°v?\
'mar.
I
m
DE
PECH
VOGEL
A
De Witte Paters in
Nederland.
li
31?
INVOERRECHTEN IN
NED.-INDIË.
\n
YLUtd
OSï\\
X
X
DINSDAG 24 OCTOBER 1939
Handhaving van het aantal
opcenten.
JUBILEUM BURGEMEESTER
J. A. H. STEINWEG.
Tweede lustrum van zijn burgemeester-
schap te Nijmegen.
AANSPORING tot valsche
munterij.
-Oranje" UIT INDIE
vertrokken.
-
-rm-i
auTo
X
Bij het gouden jubileum
der vestiging.
Een succes van Broeder „Bartje".
inDverZb°Sg"matr de KrUyf SJ' SteWe
een, mTaktr^ch CtId en Bpoeder Ber-
nardxnus maakte zich zóó verdienstelijk voor
INVOERCENTRALE.
Commissie van advies ingesteld.
DE DISTRIBUTIE VAN
GASMASKERS.
DE ZAAK-OSS EN HET NATIONALE
DAGBLAD.
R. K. E. H. B. O.
Bij de Tweede Kamer is een ontwerp van
wet ingediend houdende maatregelen ten
aanzien van de invoerrechten in Ned.-Indië
v<v>- 1940.
jje situatie in de Indische batiknijverheid
maakt het gewenscht voor 1940 te besten
digen de bij artikel 2 der wet van 30 De
cember 1938 voor het jaar 1939 in het be
lang van die nijverheid getroffen voorzie
ning ten aanzien van het invoerrecht op
cambrics te weten het terugbrengen van dat
recht van 12 pet. der waarde tot 6 pet.
Daartoe strekt artikel 1 van het ontwerp.
Bij de redactie van dit artikel is rekening
gehouden met de mogelijkheid, dat de voor-
genomen algemeene herziening van het ta
rief van invoerrechten in den loop van 1940
tot uitvoering zai kunnen komen en dan
tot wijziging van het thans geldende tarief
zal leiden.
2 regelt voor 1940 de heffing van
tijdelijke opcenten op de invoerrechten in
Nederlandsch-Indië, welke materie voor 1939
regeling vond in artikel 3 van de voren-
aangehaalde wet, krachtens welk artikel
thans, behoudens eenige uitzonderingen, 50
opcenten worden geheven.
In verband met den budgetairen toestand
van genoemd gebiedsdeel is het noodzakelijk
Voor 1940 een aantal opcenten in het al
gemeen op 50 te handhaven, waarin de aan
hef van artikel 2 van het wetsontwerp voor
ziet.
In onderdeel a van genoemd artikel is
voorzien in bestendiging voor het jaar 1940
van de thans bestaande vrijstellingen van
opcentenheffing. Voor de vrijstellingen ten
aanzien van gambir, wijn, gedistilleerd,
houtgeest en alcoholische essences gelden
nog steeds de motieven, waarop zij van den
aanvang der opcentenheffing af zijn ver
eend. De overige vrijstellingen, welke goe-
eren betreffen, bestemd voor het minst
draagkrachtige deel der inheemsche bevol
king, hebben een tijdelijk karakter, aan
gezien zij in het leven zijn geroepen na de
depreciatie van den gulden in 1936 met het
doel om, tezamen met een tijdelijke vertra
ging van de basisrechten voor die goederen,
den overgang naar het door de depreciatie
verhoogd prijspeil- te vergemakkelijken. In
1938 was een zoodanige aanpassing aan
het nieuwe prijspeil bereikt, dat intrekking
van de tijdelijke maatregelen kon worden
overwogen. Daar het echter een te groote
rentenverhooging zou hebben beteekend,
indien tegelijkertijd zoowel tot terugkeer tot
oude basisrechten als tot opheffing van
ae vrijstelling van opcentenheffing zou zijn
Vepgegaan, werd de evenbedoelde vrijstel-
lng voor het jaar 1939 bestendigd.
De minister van Koloniën heeft gemeend
deze vrijsteiiing ook voor 1940 voor besten-
digmg te moeten voordragen.
Onder b van artikel 2 zijn vermeld de
goederen welke in verband met artikel
Van het verdrag van 1938 nopens het goe
derenverkeer tusgeben Nederlandsch-Indië
en Duitschland niet aan de heffing van meer
dan 25 opcenten kunnen worden onderwor
pen. Aangezien dit verdrag op 1 Juli 1940
expireert, is in het ontwerp voorzien in het
afloopen van deze tariefseoncessie op ge
noemden datum, zoodat uiteraard behou
dens eventueele nadere voorzieningen te
Ueion met ingang van dien datum het
invoerrecht op bedoelde goederen met 50 op-
Centen zal worden belast.
Artikel 3 van het ontwerp houdt in bui
tenwerkstelling van artikel 16 der Indische
Comptabiliteitswet ten aanzien van de voor
gestelde maatregelen, ten einde het moge
lijk te maken die voorzieningen x Ja_
nuari 1940 in werking te doen treden.
j was 't ten jaar geleden, dat de heer
den H- Steinweg als opvolger van wijlen
Instap 61 A" van Schaeck Mathon werd ge-
alleerd als burgemeester van Nijmegen.
hij zich gï0Ot8te„-! rLVan Gelderland heeft
UJ zich als magistraat,
^an de daad, bij wien de^mJ>ok al
hoven alles gingen, vele Vr- eentebelangen
deraars verworven. Hij maavfn en bewc>n"
lijken tijd van de crisis mede den moei"
in deze periode veel tot standi Wist toch
Wij herinneren hier b-v. aan .o,brengen'
aan de uitbreiding van de Central aalbrug'
tot stand komen van de Goffert e'naan
aan de groote plannen tot saneering Jaerd®r
oude stad en tot verbetering en uitbreid-de
van het stadhuis. Alhoewel Nijmegen lng
grensstad de moeilijkheden van de crisis
dubbel voelde en het aantal werkloozen daar
steeds in de duizenden liep, wist hij toch
de gemeentefinanciën geregeld in het goede
sP°or te houden.
jubileum is in stilte herdacht.
Het gerechtshof in Den Bosch heeft gisteren
in hooger beroep de strafzaak behandeld
tegen J. B. te Maastricht, die door de recht
bank aldaar was vrijgesproken van het hem
ten laste gelegde, dat hij in het tijdvak Jan.
Mei 1939, door belofte van een millioen
§ulden, alsmede door een gift van 50, J
bili trachten te bewegen Engelsche bank
land k" Van Pond sterling en Neder
De 6 bankbiljetten van 10 na te maken.
getu- advocaat-generaal eischte na uitvoerig
.fnverhoor, drie jaar gevangenisstraf,
over 14 dagen.
Het ms q^^GAN, 23 October. (Anetaj.
Nederland i', XXf van de stoomvaart T"
Europa vertrokken Belawan 11
Gisteren hadden u
bonderden genoodigden
aan boord van de r, j
..j1j» "Oranje" den agent
e ei anc en mevrouw De Stuers, ne
gens kapitein Potjer, tijdens een gezellige
ochtendpartij, met deze aanwinst van de
D der maatschaPPij gecomplimenteerd.
Vnr hoofd van het accountantskantoor
de te Medan, de heer A. Pavis, is met
met"0'3"30" °nder groote belangstelling
o verlof naar Europa vertrokken.
Helv ,administrateur van de onderneming
j va a'i V3n de maatschappij, de neer
Ned Bergh, vertrok eveneens naar
he-- t ï1, Tot zijn opvolger is benoemd de
J. Ponse.
Distributed by King Feature* Syndicate^
Cop. 19». WDüncy hïaJSTon,
6-18
World R.ph.jB.^
God en Zijn rijk werd niet gedacht. Maar de
Voorzienigheid heeft haar uur en haar man
nen.
Lavigerie staat op. De reus van naasten
liefde, de onvermoeide werker, de ziener, de
hartstochtelijke strijder voor het rijk Gods
Heden, 24 October, is het een halve eeuw
geleden dat de Witte Paters van de be
kende Congregatie van Kardinaal Lavigerie
zich in Nederland vestigden. Pater dr. B.
Zuure vertelt in het jongste nummer der An
nalen dezer congregatie op uitvoerige wijze
over de voorgeschiedenis der komst en over
de eerste stichtingen.
Aan zijn enthousiast en dankbaar verhaal
ontleenen we het volgende:
Onze herinneringsreis begint in Rome en
langs Oudenbosch, Antwerpen, Afrika en
Oudenbosch voert ze ons naar Gerra in Noord
Brabant.
RomeHet altijd oude en altijd nieuwe
middenpunt der wereld.
Rome, de leerschool bij uitstek voor toe
komstige priesters.
Hoevelen hebben er in de vorige eeuw hart
en verstand mogen vormen, toen in Neder
land de seminariën gesloten waren.
Onder hen was pastoor Hellemons, pastoor
van Oudenbosch en stichter van de Broeders
van Oudenbosch.
Uit Rome, na volbrachte studies terug-
keerend naar het Vaderland, droeg hij Rome
mede en maakte van Oudenbosch het Bra-
bantsche Rome
Ge kunt niet in Oudenbosch komen, zon
der aan Rome te denken en.aan de Rome
helden, de zouaven.
Want dank zij Hellemons werd Oudenbosch
mib of meer de prokuur der Nederlandsche
slijders voor den Paus.
Zouaven.. Rome-helden.. Witte Paters..
bind^nghelden'Hi6r krijgen d® ver"
's pn6t goed er even hij W toeven,
land roeP vond weerklank in Neder-
mannen zich™1011 b°d6n wakkere j°nge
werd overeengek PaSt00r Hellemons en f
Oudenbosch zich ^?n' dat da TT" X
wapenmakkers zoudL Oudenb0SSche
hieruit naar Rome ?e Vereenigen 7"
tt- „atitinc Hp p^c.4 vertrekken. Vader
echt 'zouavenvr-algemeene Overste, was
hen' f Te "geven Van -uaXvIder
gerust mag geven.
Met zijn broer, een Dominicaan
aan het werk om een fonds bijeen'
gen voor de steun-behoevende oud-
U UnrtlO T7fll o» 1;
niet
Gerra, het eerste verblijf der Witte Paters
in Nederland.
in Afrika. Hij sticht de Witte Paters en Wit
te Zusters. Hij verklaart den oorlog aan den
onmenschelijken slavenhandel. Zijn stem
klinkt door de wereld. Zijn mannen trekken
uit. Europa interesseert zich voor het heer
lijkste werk der XIXde eeuw.
Ook in Vlaanderen, dat zoovelen leverde
voor Rome, werd de belangstelling wakker
voor Afrika. De brieven der Fransche Paters
werden vertaald in 't Vlaamsch. Vlaamsche
jongemannen boden zich aan en trokken
uit. De stuwkracht is pastoor Paaps, hun
oud-aalmoezenier-
Zijn brandende ijver steekt zijn vrienden
aan. De Broeders van Oudenbosch ontko
men er niet aan.
Broeder Bernardinus kende natuurlijk alle
Met zijn ""uicaan, ging hii
aan het werk om een fonds bijeen' te bren
gen voor de steun-behoevende oud-zouaven.
Moedig hield „Bartje vol en het zich
ontmoedigen.
Hij bleef zoodoende met de oud-aalmoeze
niers in verbinding.
Een dezer was een Antwerpsch priester,
mijnheer Paaps.
Pastoor Paaps nu was niet alleen een zou-
aven-vriend, maar een heel bijzondere ver
eerder van Lavigerie en diens missionarissen,
de Witte Paters van Afrika. En zoo moeten
we even halt houden in Afrika.
Over niet? werd toen meer gesproken en
geschreven, 't Had de belangstelling. Tot in
het midden der XIXde eeuw was het Afri-
kaansche binnenland het onbekende, don
kere, mysterieuze, ondoordringbare, gevaar
lijke, slaven jagende, menschen moordende
tooverland.
De grootmachten waren bijeengekomen. Ze
hadden het land onder elkaar verdeeld. Om
aalmoezeniers en alle aalmoezeniers kenden
hem. Zoo kwam het dat hij op zekeren dag
met Vader Vincentius op bezoek ging bij
pastoor Paaps. Ook Bartjes' broer, de Domi
nicaner pater v. Aart, eveneens oud-aalmoe
zenier der zouaven, was er bij.
Terwijl ze nu 's-middags aan tafel zitten
zegt mgr. Paaps plotseling tot Broeder Ber
nardinus: „Zoudt Gij nu niet inHolland, waar
de Witte Paters nog bijna niet bekend zijn,
eens propaganda willen maken?
„Ik mag dat niet, zonder m'n baas, die
hier aanwezig is, gevraagd te hebben. Zijn
permissie is noodig. Als die ja zegt.".
Ieder kijkt naar Vader Vincentius.
De oolijke Dominicaan is stilletjes ach'er
dezen gaan staan, neemt met beide handen
Vaders hoofd en beweegt het op en neer.
„Ziet Ge, hij knikt ja."
Algemeen gelach. Maar de zaak is be
klonken.
De Voorzienigheid heeft lustige kostgan
gers. En zij weet er zich van te bedienen tem
pore opportuno.
,,'t Komt in orde", klonk het
En het kwam in orde. Prachtig in orde. Te
Oudenbosch.
Op het Instituut St- Louis. Een kamertje.
Dat van Br. Bernardius. Papieren, boekjes,
adressen. Geldkistjes.
Bureaux der Annalen van de Afrikaansche
Missieën, al spoedig, wat gemoedelijker, ,,'t
missiehokje van Bartje" geheeten.
Van hieruit gaan de boekjes Holland in
Hier komen giften en aanvragen binnen. De
centrale van de Lavigerie-actie in Nederland.
Bartje heeft zijn relaties: zouaven, zoua-
ven-families. aalmoezeniers, vrienden en ken
nissen, families van élèves van St. Louis.
Niemand wirdt overgeslagen.
't Werd een succes; de „gele buukskes van
den Ouwenbosch" gingen erin.
Juist om dezen tijd trad een oud-élève
van de Broeders, die daar heel zijn leven
trotsch op bleef, in het Noviciaat der Witte
Paters. Hij zou later worden de bekende
Père de Louw, die zoo ontzaggelijk veel
zou bijdragen tot den bloei van het werk
van Lavigerie in Nederland. Met P. Louis
Schmier uit Leiden, waren het de eerste
Nederlandsche Witte Paters.
Zes jaar te voren waren de eerste Neder
landsche Broeders ingetreden.
Lavigerie, de zonnige idealist, die een bij
uitstek practische realist was en haalde waar
hij watte halen wist, zag in welk een hulp
Nederland zijn zou. Hij had de offervaar
digheid en edelmoedigheid gezien der Hol-
landsche jongemannen, di ehet in Noord-
Afrika dapper volhielden al werd er bui
tengemeen veel van hen gevraagd.
Hij vatte het plan op in Nederland een
opleidingshuis voor Broeders eerst, en later
voor toekomstige Paters op te richten.
Man van decisie en doorzetten, die geen
dralen kende, ging hij onmiddellijk tot actie
over-
Père Louail, de provinciaal te Parijs, wordt
er op uitgestuurd, 't Kwam spoedig klaar
en mgr. Godschalk, bisschop van 's-Herto-
genbosch, bood Gerra als voorloopig verblijf
aan.
Zoo komen we te Gerra.
't Is gebeurd in de maand October van
het jaar 1889.
Dien avond van den 24sten October 1889,
als het heel stil geworden is in en rond
Gerra, knielen in de kleine huiskapel vijf
witte mannen en voor het eerst klinkt in
Nederland het „Sancta Maria" de Mariazang
die iederen avond gezongen wordt, in kapel,
hut of tent, waar ter wereld ook een com-
munauteit Witte Paters bijeen is.
Den anderen morgen draagt de Overste
de H. Mis op.
Dan gaan ze aan het werk, zonder dralen.
Ze gaan, ze gaan, en ze zaaien. Ze zaaien
het goede zaad om hulpmiddelen te zamelen
voor de goede zaak.
Nederland is een land van begrijpende
en hartelijke luisteraars.
Maar de missie-questie is toch geen geld-
questie. Een geloofsquestie blijft ze vóór
alles. We kunnen niets met geld alleen. Ook
dat wordt begrepen. Nederland geeft zijn
kinderen, zijn gebed.
Deze eerste Witte Paters in Nederland
en hun opvolgers, prachtig geholpen door
de annalen van de Broeders te Oudenbosch,
verzamelen. Een prachtig contingent gaat
Nederland leveren voor de Afrikaansche
missiën.
Van Gerra begint de victorie. Het wordt
een zegetocht de jaren door: St. Charles te
Esch. Lavigerie te Boxtel. St. Paulus te
Sterksel. St. Bonifatius te 's-Heerenberg.
Een heerlijke zegetocht van overwinnin
gen voor de goede zaak, een zegetocht van
vijftig jaren.
EEN COMPAGNIE „BIGGEN" OP WEG.
Gisteren moesten de recruten van de ver
vroegde lichting 1940 zich aanmelderv
Een compagnie Amsterdamsche „biggen"
passeert de Hooge Sluis over den Am,stel
in de hoofdstad, op iveg naar de plaats
van bestemming.
Naar het „Vaderland" van bevoegde zijde
verneemt, is er een commissie van advies
voor de Algem. Ned. Invoer Centrale inge
steld. Deze commissie bestaat uit de heeren
dr. H. M. Hirschfeld, directeur-generaal van
Handel en Nijverheid; ir. R. P. Bonihuis,
chef van den Buitenlandschen Landiiouw-
voorlichtingsdienst; prof. mr. J. P. Fran
cois, administrateur aan het ministerie van
Buitenlandsche Zaken; mr. C. J. M. Schaep-
man, waarnemend chef van de consulaire
handelsafdeeling van het ministerie van Bui
tenlandsche Zaken en mr. G. H. C. Hart, chef
van de handelsafdeeling van het ministerie
van Koloniën.
Voorts verneemt het blad, dat er een Raad
van Bijstand zal worden gevormd, die op
het oogenblik nog niet geconstitueerd is
Wij vernemen van goed ingelichte zijde:
Uit het dezer dagen gepubliceerde bericht,
dat gasmaskers via de postkantoren zouden
worden gedistribueerd, zou de indruk kun
nen worden gevestigd, dat dit de eenige
wijze zou zijn voor de distributie van gas
maskers. Wij kunnen thans mededeelen,
dat het geenszins in de bedoeling van de
regeering ligt om op deze wijze een soort
monopolie voor de distributie van gasmas
kers te scheppen. Het is integendeel 't voor
nemen, om de Nederlandsche Vereeniging
voor Luchtbescherming en haar afdeelingen
te blijven inschakelen, zoowel voor het ver
strekken van gasmaskers als voor de distri
butie van andere artikelen op luchtbescher-
mingsgebied.
Bovendien zij gemeld, dat het verstrekken
van gasmaskers en andere luchtbescher
mingsartikelen aan on- en minvermogen
den de bijzondere aandacht van de bevoegde
instanties heeft en dat binnenkort nadere
mededeelingen dienaangaande zullen vol
gen.
De Hooge Raad heeft gisteren verworpen
het cassatieberoep van mr. M. M. R. van T.
tegen de beschikking van het Haagsche ge
rechtshof, waarbij is afgewezen zijn ter te
rechtzitting gedaan verzoek om te worden
toegelaten tot het bewijs der waarheid van
de in het Nationale Dagblad van Woensdag
13 April 1938 voorkomende artikel „De De-
ruchte zedenschandalen te Oss" aan den
minister van Justitie ie laste gelegde feiten
en heeft tevens verworpen het cassatiebe
roep tegen het arrest van genoemd gerechts
hof, waarbij mr. R. van T. naar aanleiding
van bovenbedoeld artikel wegens smaad
schrift is veroordeeld tot een geldboete van
200 gulden subs. 50 dagen hechtenis.
Zaterdagavond werd te Terheijden (N.-Br.)
door de Nationale Commissie voor E. H. B. O.
van het Wit Gele Kruis een onderafdeeling
eerste hulp bij ongelukken opgericht. 113
dames en heeren traden als lid toe.