CREDIETVOORZIENING
VAN DEN MIDDENSTAND.
DUITSCH-ENGELSCHE STRIJD
OM DE NOORDZEEVISCH
mmm
Het vergaan der
„Den Haag".
De nieuwe Staatsleening
MAANDAG 26 FEBRUARI 1940
Langloopende voorschotten
dp. mogelijk.
lasi
-Tl-
mm
Geen lioop meer op redding
der vermisten.
VREEMDE VLIEGTUIGEN
BOVEN NEDERLAND.
doodelijk mijnongeluk.
Duitsche klacht over En; e' h
gelnedsschendingfi11-
Wat liet Nederlandsche volk
nog te weinig beseft.
NEDERLANDSCH-DUITSCHE
HANDELSBESPREKINGEN.
De onderhandelingen heden begonnen.
Vliegmachines beschieten
de kotters.
Groote beroering onder Deensche
en Belgische visschers.
De jongste maatregel der
regeering.
De Ned. Middenstandsbank schrijft ons
Tot nog toe bestond voor het middenstands
bankwezen niet de mogelijkheid om aan mid
denstanders credieten te verleenen met een
looptijd van bijv. vijf of tien jaren, dus
credieten op langen termijn.
De banken Werken met golden, welke voor
het overgroote deel zonder of met een
betrekkelijk korten termijn van opzegging
ften Worden opgevraagd dit is ook bij
^ed. Middenstandsbank het geval. Indien
erl dit „korte" geld zou gaan bevriezen
d°0r het vast te leggen in „lange" credieten,
Z0U de bank niet aan eventueele belangrijke
0Pvragingen kunnen voldoen en dus vastloo-
Pen. Bij de credietverleening diende de bank
zich tot nog toe dus te beperken tot de z.g.
handels- en bedijjfscredieten, welke slechts
kunnen dienen tot financiering van voorra
den en/of uitstaande vorderingen en welke
desgewenscht onmiddellijk door de bank
unnen Worden opgeëischt.
Jal van middenstanders hebben echter
Behoefte aan crediet met langen looptijd,
Waarvan behoudens zeer bijzondere
°mstandigheden algeheele terugbetaling
binnen een bepaalde periode niet kan worden
gevorderd. Dergelijk crediet kan dan worden
aangewend voor andere doeleinden dan
financiering van voorraden en/of vorderingen;
bet z.g. vaste actief (onroerend goed en
verbouwing daarvan, inventaris, machines e.
d.) kan er mede worden gefinancierd.
Dank zij een nieuwen regeeringsmaatregel
k de Ned. Middenstandsbank thans in de
gelegenheid gesteld lang-loopende credieten,
2-g- vaste voorschotten,te gaan verleenen. Bij
de begrooting voor 1940, welke kortelings
do°r de Eerste Kamer werd goedgekeurd, is
111,
n regeling getroffen, krachtens welke
e
K de in vaste voorschotten gestoken
gelden
00 noodig vlottend kan maken, waar-
c°oi het banktechnische bezwaar van finan
ciering vap lange credieten met korte gelden
is opgeheven.
Ter vermijding van mogelijk misverstand
zij allereerst opgemerkt, dat de bank de vaste
Voorschotten verstrekt voor eigen rekening
en risico. Bij de verleening van bijzondere
eredieten en werktuigencredieten komen
sUa^r.hoopte verliezen voor rekening van den
heeft' de* opzichte van de vaste voorschotten
maar eventual de liquiditeit gewaarborgd,
van de bank Vei"liezen komen ten laste
Voorschotten beteekent, dat voor de vaste
worden gesteldU,3 een zekerheid dient te
verleening geldt°°ï,S VT ?orma}e "ed'et~
opnieuw De staat verleent hier
king t vu Z0er te waardeeren medewer-
dnev, 6n oeve van 't middenstandscrediet,
srhnttTn11 m.ag de Verleening van vaste voor
zie i. beschouwen als een credietvoor-
nmg ten behoeve van in meer of minder
ernstige moeilijkheden verkeerende midden
anders. Ter voorkoming van teleurstelling
r?' d'f duidelijk te worden gezegd.
De vaste voorschotten worden verleend met
eri maximum-looptijd van tien jarenook
Kortere looptijden zijn dus mogelijk. Er dient
Periodiek op te worden afgelost.
Duiten de mogelijkheid van verleening van
vaste voorschotten vallen de ambachts-
cred°0ns en klein-industrieelen, die een
het at' langeren termijn behoeven voor
en vooth fen van machines en werktuigen
outilla?e in' verbeteren van hun technische
categorie hket algemeen, daar voor deze
bestemd. Een az 8' werktuigencrediet is
industrieel kan ^Machtspatroon of klein-
krijgen bijv. voor de^el een vast voorschot
plaats of fabriek. Verbouwing van werk-
Er bestaan dus thans de volgende vormen
van middenstandscrediet
a. het normale handels- en bedrijfscrediet
b. de bovenbedoelde vaste voorschotten
c. de bijzondere credietverleening ter
behoeve van middenstanders, die tengevolge
van de in hun branche heerschende omstan
digheden in liquiditeitsmoeilijkheden zijn
geraakt, maar overigens een volwaardig
bedrijf hebben
d. het werktuigencrediet ten behoeve van
ambachtspatroons en klein-industrieelen, die
crediet op langeren termijn noodig hebben
voor het aanschaffen van machines e. d. en/of
ter verbetering van hun technische outillage
in het algemeen.
Pe onder a. en b. vermelde credieten
worden verstrekt voor rekening en risico
van de bank bij de onder c. en d. vermelde
credieten komen de verliezen ten laste van
den staat.
Ten behoeve van den kleinen middenstand
zijn verder nog de borgstellingsfondsen opge
richt, door wier bemiddeling credieten tot
een maximum van 500 verstrekt kunnen
worden aan in moeilijkheden verkeerende
kleine zakendrijvenden.
Door deze verschillende mogelijkheden is
thans een sluitend geheel verkregen, waar
door een zoo goed mogelijke credietvoorzie-
ning van den middenstand wordt gewaar
borgd. Dit beteekent nhtuurlijk niet, dat aan
de credietbehoefte van iederen middenstan
der kan worden tegemoet gekomen elke
credietverleening is aan bepaalde normen
gebonden en niet alle credietaanvragen vallen
binnen het kader van deze normen. Hoewel
dus niet te bevredigen credietvraag zal
blijven bestaan, is mede of liever vooral
door maatregelen van de regeering, een
complex van credietmogelijkheden geschapen
hetwelk de middenstandscredietvoorziening
in Nederland gunstig doet afsteken bij die
in de meeste andere landen.
MMmmhÉÉÉ
II ill I
- WW
le« waar wonder van de
rotsen in het Rainier Nat,
Washington.
natuur vormen
i°nal park te
EEN TWEEDE LIJK AANGESPOELD.
DE reederij van het op 15 Februari
j.l. door een explosie gezonken
motor tankschip „Den Haag" heeft be
richt ontvangen, dat Zaterdag te Sint
Just in Cornwall het lijk is aange
spoeld van een der opvarenden van
het verongelukte schip. Vermoedelijk
is dit het stoffelijk overschot van den
22-jarigen marconist M. Stegenga uit
Wolvega.
De thans leeg aangespoelde twee redding
booten zijn door de geredde leden der
bemanning niet herkend als de boot, waarin
zij zich bevonden, alvorens zij aan boord
werden genomen van een Engelsch schip.
Daar bovendien de marconist niet in dezelfde
reddingboot had plaats genomen als de
bediende Van der Horst, wiens lijk Vrijdag
is aangespoeld, moet worden gevreesd, dat
uiteindelijk 26 personen bij deze ramp het
leven hebben gelaten.
Zaterdagmiddag heeft in de ondergrond-
sche werken van de mijn Oranje-Nassau I
een doodelijk ongeluk plaats gehad.
Bij het uitvoeren van werkzaamheden in
een opbraak viel de houwer T. S. plotseling
enkele meters omlaag, waarbij zijn hoofd met
een voorwerp in aanraking kwam. De man
werd naar het ziekenhuis te Heerlen overge
bracht, waar hij in den nacht van Zaterdag
op Zondag is overleden.
Het slachtoffer, dat te Heerlen woonde,
was gehuwd en vader van 2 kinderen.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt d.d. 24
Februari uit Berlijn:
In den afgeloopen nacht hebben Britsche
vliegtuigen wederom boven Nederlandsch ge
bied gevlogen. Zoo werd, zonder dat twijfel
mogelijk is, vastgesteld, dat te 22.00 uur een
vliegtuig over het eiland Terschelling is ge
vlogen in Oostelijke richting: te 22.23 uur
vloog een toestel bij Nieuwsschans ten Oos
ten van Groningen in Zuid-Westelijke rich
ting, te 22.45 uur vloog een vliegtuig 10 K.M.
ten Zuiden van Nieuweschans in Zuid-Ooste
lijke richting en te 22.49 vloog 10 K.M. ten
Oosten van Delfzijl een toestel in Zuid-Wes
telijke richting. In de laatste drie gevallen
was het zeer gemakkelijk te constateeren,
dat de toestellen over Nederlandsch gebied
vlogen, aangezien de vliegweg boven Duitsch-
land tot de grens nauwkeurig werd gevolgd.
Binnen een week zijn derhalve minstens
twaalf keer Britsche vliegtuigen over Neder
landsch gebied gevlogen. In het bijzonder heb
ben de Engelschen in den nacht van 20 op 21
Februari Nederlandsch territoir geschonden,
toen zij met een aantal toestellen langs ver
schillende wegen dwars over Nederlandsch
gebied naar de Duitsche grens vlogen.
Van gezaghebbende zijde wordt hierbij op
gemerkt:
De door het D.N.B. meegedeelde overvlie
gingen door Britsche vliegtuigen zijn hier niet
bekend.
Natuurlijk is het niet uitgesloten, dat zich
onder de hier te lande gesignaleerde vreemde
vliegtuigen, waarvan de nationaliteit niet kon
worden vastgesteld, Britsche toestellen heb
ben bevonden.
Wel is deze week een aantal schendingen
van 't Nederlandsch rechtsgebied door Duit
sche vliegtuigen vastgesteld. In deze geval
len bestond er ontwijfelbare zekerheid, zoo-
als o.m. bleek toen, bij een ontkenning van
Duitsche zijde, de regeeringspersdienst het
type van het in overtreding zijnde vliegtuig
kon noemen, waarna de Duitsche tegenspraak
niet is herhaald.
In het veertiendaagsch overzicht van de fa.
R. Mees Zoonen wordt omtrent de nieuwe
staatsleening het volgende opgemerkt
De Amsterdamsche beurs en beleggend Ne
derland hebben zich in de afgeloopen verslag
periode in hoofdzaak beziggehouden met de
nieuwe staatsleening. Doordat de inschrijving
op deze leening feitelijk verplicht is, zoowel
voor particulieren als voor vennootschappen
en instellingen, is de kring, waarin deze ver
plichting gevoeld wordt, zeer groot en strekt
zich ook uit tot lichamen, die als regel met
het beleggingsvraagstuk weinig te maken heb
ben. En doordat zoovelen belang bij de be
palingen van deze uitgifte hebben, èn door
dat het prospectus verschillende vraagpun
ten onbeantwoord laat, zijn daarbij heel wat
pennen in beweging gekomen.
Als wij onzen indruk zouden moeten weer
geven over de stemming, die ten opzichte van
deze belangrijke oorlogsleening bij gesprek
ken en in geschriften heerscht, dan is het
deze, dat het Nederlandsch volk nog te weinig
beseft, dat het hier niet betreft een gewone
leeningstransactie, maar dat het hier gaat om
den eersten belangrijken stap ter verkrijging
van de noodige middelen, die moeten dienen
voor de verdediging van ons vaderland. Wij
twijfelen er niet aan, of het Nederlandsche
EEN TRIESTEN AANBLIK vooral sedert het invallen van den dooi biedt
de oude Diergaarde in het centrum van Rotterdam, met de boomen druipend van
het nat, temidden daarvan de ruïne van het Sociteitsgebouw.
volk zal, zijn aard getrouw, met eenig mop
peren zijn plicht en wellicht meer dan zijn
plicht doen, zoodat de leening in dit opzicht
een succes zal worden en een gedwongen lee
ning, die ook tegenover het buitenland geen
goeden indruk zou maken, vermeden kan
worden. Toch is het te betreuren, dat niet alles
in het werk gesteld is, om bijv. een leening
van een 500 millioen gulden of meer met
vlag en wimpel te doen slagen.
Thans zal, door de mogelijkheid tot beta
ling met de obligaties 1940 I, wellicht slechts
een 200 millioen gulden verkregen worden.
Wat beteekent dit bedrag tegenover de gelden
die spoedig weer noodig zullen blijken te zijn
en de beroering, die deze leening heeft gewekt
Daarbij krijgen vooral de vennootschappen
door den langen duur der leening een effect,
dat voor hen weinig aantrekkelijk is. Veie
zullen n.l. gedwongen zijn het thans verkre
gen bezit binnenkorter of langer tijd weer
van de hand te doen, waarbij het dan voor hen
van het grootste belang is, dat het papier
niet aan te groote koersschommeilngen on
derhevig is.
Engeland heeft ons kort geleden een voor
beeld gegeven, hoe het door het vaststellen van
minimumprijzen mogelijk is, om in tijden van
zwakke obligatiemarkten, houders voor ver
liezen te vrijwaren en den koers van zijn lee
ningen op peil te houden. Of het echter ook
ons zou gelukken, om daarna de stemming zoo
danig te doen verbeteren, dat deze minimum
prijzen slechts korten tijd hun werk behoe
ven te doen, is een andere vraag.
De Nederlandsch-Duitsche handelsbespre
kingen zijn hedenochtend op het departement
van economische zaken te 's Gravenhage be
gonnen.
Zaterdag is medegedeeld, dat dr. Hirschfeld,
de leider van onze delegatie, een vrij ernsti-
gen aanval van griep had, tengevolge waar
van toen nog niet vast stond, dat de bespre
kingen heden zouden beginnen. Naar wij
vernemen, is dr. Hirschfeld thans zoover her
steld, dat hij heden aan het hoofd van onze
delegatie aan de besprekingen kan deelne
men.
Zondagmorgen viel te IJmuiden binnen de
Deensche vischkotter „Olympia" E 544, welke
op zee een minder aangenaam avontuur
had beleefd. De schipper rapporteerde name
lijk, dat toen hij met zijn vangst op weg was
naar een Engelsche haven, zijn schip door een
vliegtuig was beschoten. Het vliegtuig cir
kelde eerst eenige malen rond den kotter,
waarna het over het scheepje scheerde en het
met een machinegeweer beschoot.
De kotter kreeg een zestal treffers op het
dek, maar niemand werd gewond. Toen de E
544, den steven Oostwaarts wendde, werd hij
door den vlieger met rust gelaten.
De kotter zou nu zijn uit 175 kisten be
staande vangst in IJmuiden lossen.
De laatste dagen zijn er op zee al meer der
gelijke dingen gebeurd en deze hebben groote
beroering gewekt vooral onder de Deensche
en Belgische visschers.
In dit verband schrijft men ons uit IJmui
den:
Als oorzaak van deze aanvallen moet men
wel beschouwen den onderlingen strijd tus-
schen Engeland en Duitschland om de visch
geland strijd geleverd wordt. Eenzelfde strijd
ontbrandde er ook in het begin van den vori-
gen oorlog tusschen deze beide landen, welke
kapitalen heeft verslonden. Toen werd op de
diverse buitenlandsche markten de visch te
gen ongekend hooge prijzen opgekocht, niet
omdat zij zooveel waard was, doch meer om
het feit, dat beide landen elkander dit voedsel
trachtten te onthouden.
In de afgeloopen week blijken nu tal van
gebeurtenissen te zijn voorgevallen, die er op
wijzen dat de neutrale visschers niet meer
zonder gevaar een willekeurige markt kun
nen uitzoeken, waar zij hun vischvangsten
willen verkoopen.
Zondagmorgen 10 uur arriveerde in de ha
ven van IJmuiden de Deensche vischkotter
„Olympia" Esbjerg 544. Deze kotter had Vrij
dag jl. na het beeindigen van de visscherij
op de Noordzee koers gezet naar een Engel
sche haven.
Zaterdagmorgen was het vaartuig de En
gelsche kust reeds vrij dicht genaderd toen
het werd opgemerkt door een vliegtuig, dat
regelrecht op het schip afkwam.
De vier opvarenden vreesden reeds het erg
ste, mede door de diverse radioberichten, die
zij van andere schepen hadden vernomen, en
renden naar het vooronder, alwaar zij zoover
mogelijk wegkropen.
Hun voorgevoel bleek wel juist te zijn, want
enkele seconden later floten de kogels om
hun ooren. De schipper, die de stuurhut was
binnengevlucht, liet zich plat op den grond
vallen. Dat hij hier aan een groot gevaar ont
snapt is, bleek wel uit de vier kogelgaten, die
alleen reeds in de onmiddellijke omgeving van
de stuurhut werden aangetroffen. Toen het
vliegtuig zich verwijderde, trachtte de schip
per de nationaliteit vast te stellen, hetgeen
niet mogelijk was Even later keerde de vlie
ger terug en duidde den 'schipper, dat hij on
middellijk van koers moest veranderen en
uit de Noordzee.
De Duitsche vischvloot heeft zich practisch dus niet naar Engeland doch naar het Oosten
van de Noordzee teruggetrokken. Weliswaar moest keeren. Terstond gooide de hevig ont-
visschen vele Duitsche treilers op de Oostzee stelde schipper het roer om en wendde den
doch de vischrijkdom en de gevraagde visch-
soorten zijn daar niet zooals in de Noordzee.
Hierdoor is Duitschland voor zijn visch-
voorziening voor een belangrijk deel aange
wezen op de buitenlandsche markt.
Ook de Engelsche vischvoorziening is sterk
gehandicapt, doordat een groot aantal treilers
door de Engelsche regeering is opgevorderd
en deze vaartuigen voor andere doeleinden
zijn klaar gemaakt.
Dus ook in Engeland is de aanvoer van visch
belangrijk minder geworden, waardoor de
prijzen sterk stegen. Vele Deensche en Belgi
sche kotters prefereeren om deze reden de
Engelsche markt, dit tot ergernis van Duitsch
land.
Het ziet er naar uit dat op dit punt van
ravitailleering tusschen Duitschland en En-
steven naar ons land, waarna het onbekend
gebleven vliegtuig verdween.
Men besloot daarom naar IJmuiden te
gaan om daar de vischvangst te laten ver
koopen. De kotter was toen op ongeveer
120 mijl van IJmuiden verwijderd. De
kotter had de Deensche vlag in top.
De opvarenden waren nog zeer onder den
indruk en weigerden aanvankelijk ook maar
iets van dit voorval uit te laten. Met zeer
veel moeite zijn we er in geslaagd deze ge
gevens te krijgen.
Nog meer kotters aangevallen.
Nader vernamen wij nog, dat in de laat
ste dagen ook nog andere Deensche vis-
schersvaartuigen door onbekende vliegtui
gen zijn aangevallen, tijdens het uitoefenen
van de vischerij op de Noordzee.
Zoo deelde een Deensche schipper ons
mede, dat hij zich Vrijdagavond op de
Doggersbank bevond met enkele andere kot
ters, die vlak bij elkaar bleven visschen.
Nauwelijks was de duisternis gevallen,
toen zij vliegtuiggeronk hoorden. Zekerheids
halve gaf hij order, dat de overige drie op
varenden onmiddellijk van dek moesten. Ge-
ruimen tijd cirkelden deze vliegtuigen boven
de visschersscheepjes. Den volgenden morgen,
aldus de schipper, zagen we, dat een der
kotters, de Mercator, spoorloos verdwenen
was. Den schipper daarvan hebben we na
dien ook niet meer op de radio gehoord.
We vreezen het ergste
Ook-van die vliegtuigen heeft men de na
tionaliteit niet kunnen ontdekken.
Ook een andere Deensche kotter, Juena,
is de afgeloopen week door onbekend ge
bleven vliegtuigen op de Noordzee gebom
bardeerd. Drie van de vier opvarenden zijn
later door een tweetal Deensche kotters ge
red. De vierde wordt vermist. Deze kotter
was zoo goed als nieuw. Nog een ander ver
lies heeft de Deensche visschersvloot moe
ten boeken. De nieuwe groote kotter „Kata"
blijkt door een Duitsch schip te zijn gepraaid
en naar Cuxhaven te zijn opgebracht.
Deze schipper gaf als zijn persoonlijke
meening te kennen, dat deze onbekende
vliegtuigen wel van Duitsche nationaliteit
zouden zijn.
Op onze vraag wat hiervan de reden zou
kunnen zijn, dat de Duitsche vliegers nu
ook neutrale visschersschepen hebben aan
gevallen, kon of wilde hij ons geen ant
woord geven.
„Zou het misschien een represaille-maat
regel kunnen zijn, van de Duitschers, om
dat vele Deensche kotters hun visch in En
geland verkoopen?, vroegen we hem.
Hij antwoordde niet, doch knikte even
met zijn hoofd, alsof hij daarmede wilde
zeggen, dat vermoed ik ook.
Engeland contra Belgische
visschers.
Ook de Engelschen hebben in de laatste
dagen de neutrale visschersschepen niet on
gemoeid gelaten.
Zoo is een Belgische trailer noor een En
gelsch oorlogsvaartuig gepraaid en naar Har.
wich opgebracht. Doch later werd dit schip
weer vrijgelaten. Ook is een tweetal Bel
gische kotters naar een onbekende Engel
sche haven opgebracht.
Insiders in het visscherijbedrijf deelden
ons mede, dat deze Engelsche maatregelen
wel verband zullen houden met het feit,
dat de Duitschers momenteel belangrijke
hoeveelheden visch uit de vischmarkt in
Ostende nemen.
Blijkbaar wil Engeland trachten de Bel
gen te bewegen hun vangsten zooveel mo
gelijk in Engeland en zoo weinig mogelijk
in Ostende te laten verkoopen.
Door de uitbreiding van den oorlog is
de positie van de neutrale visschers alles
behalve gunstiger geworden.
srke
van
t.
jaj
om
<en-
:ling/ 1
het
vaf
i af'
men
zijds
ge-
fioud
raan
rage
zen
aden
;cnd-
het
raad
lie"1'
ver
van
a de
re de
jtee-
ede-
iten-
ating
doof
igini
ieene
geldt
vel®
min'
mede
iging-
at
voof I
ist te
ardde
,r d® I
kan f
ch al
iterst
orstel I
enin'l
resp'T
amer'
r Va"
pella'
oend®
;ellin^
i zie"
adde"
laagd*
telde"
erke