DE LEEN- EN PACHTWET ™ier?nx%jt;rvïï DE VOEDING VAN EUROPA Die rare wereld KENNISMAKING MET TOKIO DOODSTRAF GEËISCHT TEGEN QUISLING De fauteuil PROF. SCHERMERHORN GEDENKT 4 OFFERS VAN VERZET Opwekking tot steun aan de Stichting 1940/45 De rector magnificus te Nijmegen Binnenland in 't kort WEERBERICHT Report van Truman President Truman heeft hei Amerikaansche volk onverbloemd medegedeeld, dat iedere poging om een contante betaling of een gelijkwaardige regeling van de 42 milliard dollar bedragende Schuld der vereenigde l1®?: voortvloeiende uit de hulp, l® krachtens de leen- en Pac" van de V. S. hebben chaos^zocTver oorzaken, die tot een derden wereldoorlog zou lelden. Deze waarschuwing was vervat In het wellicht laatste rap port van den president aan het congres inzake de „Lend Lease"- overeenkomsten, tot aan 30 Juni 1945. Het rapport, dat verschenen is nog géén 14 dagen na de plotselinge stop zetting van het groote inter-geallieer- de plan tot hulpverleenfng, bespreek slechts in lfchte mate het moeilijke probleem, wat er in de pïaats moet komen van de Lend Lease. Het rap port is echter op een punt catego risch: ,,ten einde niet de vruchten van onze eigen overwinning te^ ver liezen, moeten de regelingen, d-e wij voor hulpverleening door middel van de Lend Lease getroffen hebben, volledig rekening houden met de groote voordeelen van het behalen der overwinning, waarvoor de Lend Lease was opgericht, moeten zij voor zien Jn de rechtvaardige behoeften van de geallieerden en wederzijds voordeelige betrekkingen bevorderen tusschen de V. S. en de andere naties. De president waarschuwt dat alle efschen voor betaling der schulden de fouten van den vrede na den eer sten wereldoorlog zouden doen her halen en een rampspoedig effect zou den hebben op handel en financiën van de vereenigde naties en van de V. S. zelf. Betaling van schulden van een zoodanigen omvang zou onze voornaamste bondgenooten in dezen oorlog brengen tot wanhoopsmaat regelen, zooals voor den oorlog ge nomen zijn door de ïanden van de as die exportoverschotten forceerden, ten einde ons terug te betalen. In een wereld, aldus overbelast met een on productieve schuld, zou een Tg e uit breiding van den buitenlandschen handel en van de belegingen in het buitenland van de V. S. vrijwel' ©noverkomenlijke hinderpalen ont moeten. De hferuit voortvloeiende wanhopige internationale handelsri- val'iteit zou de politieke stabiliteit be. öreigen en er toe bijdragen om het naad voor een nieuwen wereldoorlog uit te strooien. Wij zullen er naar streven om een regelfng te bewerk stelligen, die op de beste wijze den ouontbeerlijken grondslag van onze economische welvaart zal vormen. Amerika's toekomstige overzeesche handelsbetrekkingen besprekend. ver klaart het rapport slechts: om een blijvenden vrede te winnen, moeten wit Jn samenwerkingmrt.^ be trek- ties v brengen ^Daartoe "heb^n wij gezocht Diengen. zoeken naar een i sameiiwe^...^--- betrek- UeS "'fuïcSen de volken tot stand -toe hebben wij gezocht bliiven zoeken naar een en zullen wd n Mandei' en naar h°°J il^montaireverhoudingen." StHet rapport onthult dan. dat de bij- HrXJ van de V. S. tot de geallieerde overwinning opDm'sc,Usnd Japan tot 30 Juni 1 bedragen heeft in totaal meer dan 280 milliard dollars. Circa 15 pet. van dft bedrag vertegen woordigt de kosten van munitie, van goederen uit landbouw en nijverheid, van schepen en v©n andere diensten die krachtens de Lend Lease aan dé geallieerden zijn verstrekt. De over blijvende 85 pet. van Amerika's totale oorlogskosten werden besteed aan de rechtstreeksche oorlogsinspannTng van net land zelf. De hulipverleening krachtens de Lend Lease bedroeg in totaal 42 milliard dollars. Van het begin van de Lend Lease in Maart 1941 tot einde Juni 1945 ging 42 pet. van alle Lend Lease goederen uit de V. S. naar het Ver- eenfgd Koninkrijk De tweede plaats werd ingenomen door Sowjet Rusland niet 28 pet. van de totale verschepin gen. 13 pet. ging naar Afrika en het gebied van de Middeliandsche Zee, terwijl 12 pet. werd geëxporteerd naar den Stillen Oceaan en de oorlogsge bieden in Azië. Het rapport erkent dat de V. S. groot voordeel hebben gehad van de terug-ontvangen hulp, de z.g. Reserse-Lend Lease. Op 1 April 194o hadden de V. S. van hun bondgenoo ten hi totaal aan hulp krachtens de Reverse Lend Lease ontvangen voor 5ö00 millioen dollar. Het grootste deel hiervan is geleverd door Groot- Brittannië. In Nederland, België en Frankrijk hebben de Amerikaansche bevrij dingslegers hulp ontvangen door het gebruik van gebouwen en spoorwegen en de productie van de aldaar aan wezige industrieën, alsmede door de diensten van honderdduizenden die werkten voor de gemeenschappelijke oorlogvoering." Overbruggingsplan in plaats van de leen- en pachtwet President Truman heeft voorts medegedeeld, dat door de Ver eenigde Staten gewerkt wordt aan gingsplan voor de voedselvoor- de opstelling van een overbrug- ziening van Engeland en overig Europa in de plaats van de leen- en pachtwet. De president deelde verder mede, dat dit plan in studie en bewerking was genomen door het bureau van den buitenlandschen economischen dfenst en het ministerie van oorlog. Truman zeide er op te vertrouwen, dat wan neer Halifax en Keynes zouden zijn gearriveerd, door de twee mogend heden bevredigende plannen zouden worden uitgewerkt, bij wijze van over- hruggings-overeenkomst om de klove tusschen de beëindiging van de leen- en pachtwet en het in werking tre- Sf<T„oen,, internationale bank zoo- fi- VOOlzlen fn het plan van Bretlon Woode, te overspannen. «letton Een speciale correspondent van Reuter, die met drie andere ver slaggevers de entrée van de Ameri kaansche troepen in Tokio mede- maakte, seint o.m. het volgende: Ik kwam door de straten van Yokohama en Tokio langs het door bommen beschadigde keizerlijke paleis, het radio-station van Tokio en andere befaamde gebouwen, ter wijl de Japansche burgers ons de eerste Amerikanen die zij zagen met steenen gezichten, aanstaarden. Uit gesprekken met vele menschen werd het mij duidelijk, dat de Japanneezen zich er ten volle van bewust zijn. dat zij den oorlog ver loren hebben. Er deden zich geen teekenen vooi van gewelddadig on treden of verzet, ofschoon sommige Japanners wel een vijandige hou ding aannamen. Toen we langs de landwegen reden, keken de boeren op van hun werk op de rijstvelden, met geweren gewapende Japansche soldaten bekeken ons onbewogen, terwijl sommige kinderen lachten of hun vuist tegen ons schudden. Gedeelten van Tokio en Yoko hama zijn tot, op den, grond toe weggevaagd door de uitwerking van brandbommen, doch de Japansche hoofdstad is. wat haar beschadi ging betreft, niet te vergelijken met Berlijn. Van het keizerlijk paleis is sléchts een vleugel beschadigd, doch voor het overige ziet dit ge bouw en zijn omgeving er welon- derhoudn uit. Op de brug die tot reedsP rf f- tofganK geeft, hebben der i wee'vJ-S, pal?neezen- waaron- uei twee vi ouwen, harakiri genleee-d als protest tegen de capitmlue In de stiaten van Tokio stonden rijen menschen op de tram te wach ten, of voor onbeschadigd gebleven winkels. Sommige meisjes verscho len hun gezicht achter hun para sol. wanneer wij voorbij kwamen, anderen echter "keken ons nieuws gierig aan. Het beroemde Imperiaal Hotel in Tokio, door een Ameri- 5aan;chen architect gebouwd, en door£Laaitbeving van 1924 heeft yteuee?t£,' heeft aan den rechter- ffSSto*?* opgeloopen. doch stroomend water ®n zelf? n°? -Tp voorzien. Twinti» -ren electricl^el^ nen daar n0g Q?L^apanneezen wo" kelijk comfortahfuf onder betrek- De fabHeksS^tandigheden. beshcadigd. Kilometer Jnn vu me?St ziet men daar niets aL a kilometer gebouwen. Het spoorwegstation van Tokio is nog slechts een hol ge raamte. Bruggen en wegen bevin den zich over het algemeen nog in goeden staat. Tengevolge van de door de brandbommen veroorzaakte ^mielingen aan de huizen zijn er echter honderdduizenden dakloozen. De bevolking stond met open mond naar de lucht te kijken, naar de laag overvliegende machines die kleurige parachutes afwierpen met voorraden voor het krijgsgevangen kamp. De meeste Japanneezen rondom ons waren ietwat armelijk gekleed. De voedselsituatie is nogal critiek. De Japansche chauffeur die wij aanhielden, wilde ons eerst al leen vervoeren tegen betaling in eetwaren. Wagens vol Japansche soldaten passeerden ons, doch slechts een van die soldaten maakte tegen ons een dreigende geste. Toen wij in het gebouw van Do- Japansche nieuwsbureau, daar de ee- bureau. „Wn hndrt n pers" spoedig verwacht", aldus be|roe«e ons de vloeiend Engelsch sprekende correspondent Yasoeo, die vroeeer in New York had gewerkt, „doch ik veronderstel dat dit de Amerikaan sche wijze van zaken-doen is". De chef van den buitenlandschen dienst van Domei zeide: „Japan is het eemge land ter wereld, dat door een bom is verslagen". Quisling was weer in de recht zaal aanwezig, toen de openbare aanklager Vrijdag zijn requisitoir begon. Henrik Bergh, de verdedi ger van den beklaagde, was we gens ziekte afwezig. Quisling uitte groote bezwaren, dat het proces doorging in afwezigheid van zijn verdediger; verder had hij klach- thdP1?Jer-de behandelii-)g die hij verdurpn-"'11 gevangenschap moest opmerkte datT de presidp"nt de connpr,ti.M- gevangenen in wat ereer h^i' een heel hadder? gehad ng te verduren In zijn requisitoir zeide de open bare aanklager o.a. dat Quisling tijdens de jaren der bezetting met den vijand had gecollaboreerd. Hij is schuldig aan de ergste en slechtste daden van verraad in de Noorsche geschiedenis. Het o.m. eischte daarop tegen Quisling de doodstraf. In de Engelsche pers wordt druk geschreven over „het plaat sen van de Bank van Engeland onder openbare controle". Aangezien niemand schijnt te weten, wat dat nu eigenlijk betee- kent en er heel weinig menschen zijn, die er verder ook maar eenig belang -in stellen (in ieder geval beteekent het niet, wat de woor den zeggen), verbaast het ons, dat er no-g geen enkele organisatie op de idee gekomen is, om de pu blieke opinie over deze kwestie te „meten". De waarheid is, dat de nieuwe leuze een „democratisch" tintje heeft en dat velen in Engeland schijnen te denken, dat de Bank zoo iets zal worden als een na tionaal park: open tot genoegen van het publiek met een paar po- litie-verordeningen, waarin het verboden wordt, in het gebouw te slapen, of te voetballen tusschen de loketten.... De beroemde Parijsche journa list Clément Vautel ver telt uit zijn leven, dat hij op zekeren middag op den boulevard een collega ontmoette, een zeke ren Jules Hedeman, die Nederlan der van geboorte, wereldreporter was geworden aan de „Matin." Deze Hedeman vroeg Clément Vautel een kop thee met hem te gaan drinken „chez lui." Maar „chez lui" beteekende niet bij hem thuis, want Jules Hedeman, die voor zijn vak heel de wereld be reisde, had als hij weer eens te Parijs vertoefde, slechts een be scheiden optrekje in een overigens weelderig hotel. Dat was voor den eeuwig rond- trekkenden journalist na al zijn omzwervingen zijn veilig binnen - haventje. Toen Clément Vautel deze kamer binnen kwam, trof hij er de gewone hotelluxe, die men overal in dergelijke etablissemen ten te Londen, Constantinopel en te Madrid kan vinden, een alom gelijk standaard-comfort- Maar te midden van dit maar weina g verrassende milieu werd Vautel's aandacht getrokken door een versleten fauteuil. Een uitgezeten fauteuil met ver schoten overtrek en aan de hoek- armen tot op den draad versleten. Toen Hedeman Vautel's verras sing bemerkte, vroeg hij lachend: „Weet u wat dit is?" „Ja, natuurlijk een fauteuil!" was het begrijpelijke antwoord. „Neen," zei Hedeman, „dat is zoo maar niet een fauteuil..., dat is „mijn" fauteuil." En met een zekeren ernst ver klaarde deze cosmopoliet, deze man van overal en nergens: „Dit is mijn fauteuil, waarin ik mij neerzet om te rusten, om mijn zorgen te vergeten, om mijn pijp te rooken. Deze fauteuil „C'est mon chez moi, c'est mon home, c'est ma maison." Deze oude fauteuil was hem alles. Zijn tehuis, zijn home, zijn woning. Deze man had heel de wereld met haar beredderingen verkend-, hij had gereisd met den Oriënt- Express, op Ocean-steamers geva ren, cosmopolitische hotels be woond, maar zijn voldoening, zijn welbehagen, zijn geluk vond hij in zijn ouden versleten fauteuil. Is dit wel niet de meest beschei den maar rechtmatige verwach ting, welke wij mogen stellen als het einde van ons werkzaam leven in het verschiet komt? De verlokkingen daarbuiten kunnen ons niet meer boeien, de jacht naar vermaak zal ons niet meer bevangen, het avontuur ons niet meer aantrekken. Wij lazen 't zoo dikwijls in de krant, als iemand zijn bezig leven gaat besluiten, dan voelen zijn con frères hem niet beter te kunnen eeren dan door hem een leunstoel, een fauteuil aan te bieden als symbool voor een welverdiende rust. Voor den Franschman van naam en roem bestaat er geen hooger glorie dan een fauteuil in de Aca demie, waarin hij waarlijk op zijn palmen en lauweren kan rusten, en waaruit hij nooit meer wordt opgejaagd. Zelfs als 't om een monument of standbeeld gaat denk aan Hogendorp, Spifioza en van 't Hoff Sunt men den vereerden held nog bij voorkeur een fauteuil, een zetel, om hem er rustig bij te laten neerzitten. En beloofde Christus zelf niet aan zijn apostelen, die Hem zou den volgen, een zetel in de eeuwigheid, van waaruit zij eens de twaalf stammen Israels zouden oordeelen? Op Koninginnedag heeft minister president prof. ir. W. Sehermerhorn in een radiorede in bewogen woor den de slachtoffers van het verzet herdacht, teneinde het Nederland- sche volk op te wekken tot finan- cieelen steun aan de Stichting 1940/1945. De premier gewaagde in het eer ste deel van zijn rede van het feit, dat er in kringen der verzets beweging een zekere onrust bestaat en zekere teleurstelling over be paalde aspecten van het maat schappelijke leven. Hij kwam ech ter op tegen de voorstelling van zaken, als zouden de illegale wer kers 'slechts de gedachte hebben gehad, na de bevrijding aan een goed baantje te komen. De illegale werkers waren be zield door de overtuiging, dat zij den strijd voor ons volk leidden en hun verzet bestond niet uitsluitend uit louter afbreuk doen aan den vijand In dit licht bezien, is er heden ten dage inderdaad wel plaats voor teleurstelling; wanneer men in sommige persorganen staal tjes onder oogen krijgt van de smerigste demagogie. Spr. memoreerde het feit, dat de groote adviescommissie uit de ille galiteit dezer dagen nog besloot, geen eereteekenen of onderschei dingen toe te kennen. Maar dan mag men toch zeker eischen, dat een verzetsman door zijn verzets- werk niet geschaad wordt in zijn promotie. De minister deed een be roep in dien geest op alle ambts dragers. Het Nederlandsche volk behoort niet anders dan lof tra hebben voor de leidende personen uit het verzet. Het verzet heeft vele slachtoffers geëischt. Hoe groot dit aantal is, kan men nagaan, wanneer meii b.v. bedenkt, dat het aantal dooden van het Deiftsche studentenkorps meer dan 10 procent bedraagt van het aantal leden. Het gaat voor alles voor het offer dat gebracht werd en om den geest, waaruit dit werd gebracht. Daarom zit er -.chter dit alles meer dan een eenvoudige actie. Deze stichting tot leniging van de geeste lijke. maatschappelijke en stoffe lijke nooden van hen, die het slachtoffer werden van hun ver zetshouding. heeft haar taak hoog opgevat. Hier denkt men niet aan een minimum steun, maar wil men zoo mogelijk komen tot een redelijk herstel van dat wat bestond vóór het verlies. Een ander punt is de opleiding en herscholing van hen, die deel namen aan het verzet. De goede karaktereigenschappen van ge wezen verzetslieden zullen worden aangewend ten bate van °nze politie, ons leger en voor civiele doeleinden. no Er waren vele initiatieven. De stichting 1940/1945, wier gironum mer gemakkelijk te onthouden is. n.l. 194045, overkoepelt al deze initiatieven. Engelsche sigaretten op den bon Bij de eerstvolgende bevoorrading zullen de tabakswinkeliers, wat dé sigaretten betreft, weer uitsluitend van Rhodesia-sigaretten worden voorzien. Bij de daaropvolgende be voorrading echter zullen zij deels Engelsche, deels Amerikaansche sigaretten toegewezen krijgen. Tot opvolger van prof. dl'. F. R. L. Sassen, als rector magnificus der R.K. Universiteit voor het studie jaar 1945-'46 is benoemd prof. dl". J. D. M. Cornelisse.n. De senaat der R.K. Universiteit heeft met ingang van het studie jaar 1945-'46 prof. dr. H. H. Janssen benoemd tot secretaris van den senaat. De uitrusting van ons leger De Ned. regeering voert met de Canadeesche besprekingen over de ter beschikkingstelling van een com plete uitrusting voor twee divisies speciaal motor- en pantservoertui gen. De mogelijkheid bestaat, dat Canadeesche instructeurs het eerate Ned personeel met de bediening daarvan vertrouwd zullen maken. Een gelijkluidend aanbod van Engelsche zijde. dus eveneens bestaande uit ter beschikkingstellen van een complete uitrusting voor twee divisies met bijbehoorende trainingsfaciliteiten, is door de Ned. regeering reeds aanvaard. TER IDENTIFICATIE VAN 98 GEFUSILLEERDEN Bij de centrale recherche. Laan Copes van Cattenburch 59 te den Haag. bevinden zich de signale menten en kleed ingresten van 98 in de jaren 1941, 1942 en begin 1943 door de Duitsche weermacht gefusilleerde personen, waarvan de stoffelijke resten in de Waals- dorpervlakte werden opgegraven. Famileleden of hun, die inlich tingen kunnen verschaffen, tot de identificatie van de slachtoffers, wordt verzocht zich op werkdagen tusschen 9 en 16 uur te vervoegen aan bovenvermeld bureau. NEDERLANDSCHE DELEGATIE TE YOKOHAMA. De delegaties van Nederland Frankrijk, de Sowiet-Unie en Aus tralië voor de officieele plechtig heid van de Jaoansche capitulatie zijn per vliegtuig te Yokohama aangekomen. NOBELPRIJS 1945 De plechtigheid van het uitrei ken van den Nobelprijs zal dit jaar voor het eerst sedert zes jaar weer plaats vinden. Het Noorsche stor ting zal de winrjalars voor 1944 en 1945 moeten aanwijzen: als can- didaten worden genoemd. Chur chill, Roosevelt (posthuum), Cor- dell Huil, graaf Bernadotte en het Internationale Roode Kruis. BESTELBON 646 VOOR ONTBIJT KOEK Er komt weer ontbijtkoek. Men moet in N.-Hoïl.. Z.-Holl. en Utrecht bon 646 der 6e noodkaart als bestel bon inleveren bij den detaillist, van wien men voortaan ontbijtkoek denkt te betrekken en wel uiterlijk op Zaterdag 8 Sept. De detaillist fs ver plicht een ontvangstbewijs af te geven. De eerste maal' is men ver plicht de koek. die men koopt, te betrekken bij den detaillist, bij wien men bon 646 beeft ingeleverd. De nog niet aangewezen bonnen der vijfde noodkaarten kunnen vernietigd' worden. Het commando van de Marva is thans overgedragen aan de officier Marva lsie kl. N H. Sehokking. Hier mede is de leiding van de Marva in vrouwelijke handen gekomen. re Groningen is een aantal vooraanstaande zakenlieden £®ar,re®" teerd. die als colaborateurs zich te verantwoorden zullen hebben. Bii bet ruimen van mijnenvelden onder de gemeente Broekhuizen zijn negen leden van de ..Nederlandsche S.S." om het leven gekomen. Tot perschef van de N.V. Ne derlandsche Spoorwegen te Utrecht is benoemd de heer J. F. E. M Aghma tot op heden in soortgelijke functie werkzaam bij den Kon. Ned Toe ristenbond A.N.W.B. In afwachting vgn de uitspraak van den eereraad voor de muziek hebben van 30 Augustus af zang- en muziek amateursvereerugmgen toe stemming tot uitvoeringen tenzij plaatselijke autoriteiten dit op ver denking vim een collaboratie ver- bieden. Buitenland in 't kort Te Parijs rtin bij de groote spoorwegstations momenteel slechts twee dozijn taxi's in totaal ter be schikking van het publiek. Door Itaïiaansche geestelijke autoriteiten is geprotesteerd tegen het feit dat zij niet geraadpleegd zijn bij de opstelling van de onder- wijs-programma's, zoo als fn het con cordaat is voorzien. Volgens dr. Wellington Koe is het mogelijk, dat de eerste algemeene vergadering van de nieuwe wereld- veiligheidsorganisatie gehouden zal worden fn de aanstaande lente. President Truman heeft het bureau voor oorlogs-inLichtingen op geheven. Volgens de Berlijn-«che radio zullen binnenkort 412.000 Duitsche krijgsgevangenen uit de Russische gevangenkampen worden vrijgelaten. Het betreft in hoofdzaak fnvaliden en zieken. Officieel wordt gemeld, dat Zwitserland nog geen besluit genomen heeft over de aan koning Leopold te verleenen machtiging om zich ?n Zwitserland te vestigen. De Finsche regeering heeft ge dreigd af te treden of het parlement te ontbinden, indien haar wetsont werp inzake bestraffing van de schuldigen aan den oorlog niet wordt aangenomen. Otto Dietrich, de voormalige perschef van het rijk is in de Brit- sche zone gearresteerd. Nabij Ham burg heeft hij zich aangegeven, om dat hij op was van drie maanden voortvïuchtighefd. Naar de ..Evening Standard" meldt, heeft Rudoll Hess den raad ontvangen zich gereed te maken voor het vertrek naar Neurenberg. Agence France Presse geeft een bericht van Domei, volgens welk de Japansche premier in een interview de afschaffing van de politfeke ge heime politie heeft aangekondigd President Benes heeft gezegd, dat hij overtuigd was van de goede samenwerking tusschen Slowaken en Tsjechen. Er zal binnenkort oen luchtlijn geopend worden tusschen Zwitserland en Zweden. ACADMISCHE EXAMENS. Amsterdam. Bev. tot arts mej. M A F. den Hengst, de Rijp; mej. E. J. Zeelt, Amsterdam en de heeren H P. H, Buyen, S. v. d. Rijn en M. J- de Bruin,- allen Amsterdam: J. Bas- tiaans, Rotterdam, J Wieberdink, Weltevreden en F. J. van Dam, Gro ningen. (Medegedeeld door het Kon Nederl. Meteorologisch Instituut). Geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond: Zwakke wind, gedeeltelijk bewolkt, overwegend droog, -koude nacht, overdag vrij warm. Barometerstand: 765.5 m.m. Temperatuur: 36.8 Celsius. Windrichting: N.W. bewt, kracht 1. Maximum-temperatuur voorgeko men tusschen 8 uur gisteren- en 8 uur hedenmorgen)J7.Ö Celsius» minimum: 13.8 Celsiu».

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 3