Rangorde van
motieven
SPANJE STAAT OP EEN KEERPUNT
nACBLAO VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
NIEUWE BONNEN
De positie van Franco
H
.si En
KETHEL-FEEST
H.M. de Koningin goot
in Scheveningen wonen
En
nu
naar school
SPORTNIEUWS
S.V.V.Athletiek
Zout op bon 643
R.K. Jeugd-contacf-
S.V.V.-schild
WEERBERICHT
R.K.S.V. Excelsior
100 DAGEN VREDE
IN EUROPA
Madrid
Bijzondere staat van
beleg verlengd
UITREIKING VAN
BONKAARTEN
CJitg. v. d. Maas
bode-Stichting,
tt'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdred.: Mgr.
Dr. J. Witlox.
Alg Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
W* CCcta T
66ste JAARGANG No. 19802
Tijcï. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
Abonnementspr.
f 3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertenfciën
25 ets. per mm
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1945
to
Met het artikel van minister
van Kleffens in „Foreign Affairs
waarvan wij de belangrijkste pas
sages weergaven, was de or
de reacüe in buiten- en binnen-
tand volgde spoedig. In Amerika
en Engeland had de minister eed
zeer goede pers, in het Britsche
Lagerhuis verklaarde minister
Atttee namens de Engelscht regee
ring. dat. als de Nederlanasche
regeering de kwestie voor de
vredesconferentie zou brengen, zij
op den volledigen steun van
Engeland kon rekenen.
Ofschoon in die dagen over dit
vraagstuk in ons nog bezet land
geen enkele vrije meeningsuiting
mogelijk was. begon onmiddellijk
in kringen, welke zich voor dit
vraagstuk interesseeren, een ge
dachtenwisseling. welke aanvan
kelijk zeer aan den terughouden
den kant was. Het woord annexa
tie heeft in onze taal door al de
droeve ervaringen, weïke de laat
ste eeuwen met deze handeling
waren opgedaan, een allesbehalve
prettigen klank; men voelde er
zoo iets van de verafschuwde ge
weldpolitiek in en men moest
eerst aan de gedachte, dat men
ook op zuiver rechtvaardigheids
gronden vreemd gebied kon in
lijven, wennen. We gelooven, dat
breede kringen nog steeds door
diezelfde angst en afschuw vooi
geweldpolitiek zijn bezield, en
daarom is het moeilijk de kwestie
van de gebiedcompensatie een
woord, dat zuiverder onze bedoe
lingen weergeeft in de sfeer
van het strikte recht, waarin
alleen zij thuishoort, te houden-
Minister van Kleffens heeft dit wel
gedaan, en staat daarom zoo sterk
iii zijn betoog.
Men moet het vraagstuk ook al
leen stellen op grond van de mo
tieven, welke hier geldend zijn
rechtsmotieven. Alle andere be
weegredenen uit het oogpunt van
Strategie, bevolkingspolitiek, handel,
industrieën, landbouw, economie en
historie kunnen en mogen als men
eenmaal tot gebiedsinlijving o p
grond van den rechtstitel
heeft besloten, een rol spelen bij
de vaststelling en practische a f-
bakening van de gebieden
welke men als compensatie noo-
dig heeft. De neiging, w&Jce
men steeds meer begint waar
te nemen, om strategischen, histo
rischen en zelfs internationaal
politieken overwegingen een pn-
maire beteekenis te geven, voert de
zaak van den juisten weg en leveit
bovendien het met te miskennen
gevaar op. dat de gebiedscompen
satie verwordt tot een annexatie in
den slechten zin van het woord.
Daarom hopen wij. dat Neder
land, als het 't noodzakelijk acht
tot inlijving van nu nog Duitsch
grondgebied over te gaan, zich al
leen en uitsluitend op den rechts
titel zal baseeren. Nogmaals: als
op den rechtsgrond gebiedscom-
pensatie wordt doorgevoerd, kun
nen bij de vaststelling van de in te
lijven gebieden de andere genoem
de motieven een bepalende kracht
nebben, maar dan vervullen zii een
secundaire taak, de juiste plaats
welke hun ten volle toekomt.
De groote Oranjefeesten von
den gisteren hun eind in volks
zang en een groot concert Zicht
baar blij heeft Kethel uiting ge
geven aan de vreugde over de vrij
heid. De volkszang onder leiding
van mevr. GrimbergHuyser gaf
aan ieder volop gelegenheid om
zijn hart uit te zingen. Er werd
dan ook uit volle borst meege
daan.
Vermakelijk waren de traditio-
neele ringstekerijen; weinig volks-
u zijn zo° geestig als deze
steeds terugkeerende scè
nes van koppige paarden ang
stige ruiters en gierende toeschou
wers. Het huishoudelijke walchl
ophangeri, gepaard aan een race
om den eersten prijs, heeft heel
wat vrouwelijke reputaties te niet
gedaan of extra naar voren ge
bracht.
Het is moeilijk alles weer te
geven, omdat bij ieder voorval al
leen de aanwezigheid het volle
hond aan plezier en feest kon ge-
Kethel heeft geslaagd gefeest.
Onder de tallooze geruchten,
welke de laatste maanden rond het
Francoregiem in Spanje zijn ver
breid, en waarvan de juistheid
meestal niet kon worden gecontro
leerd, is niet het onbelangwek
kendste, dat de Sow jet-regeering
een in scherpe bewoordingen ge
stelde nota aan Madrid had willen
doen toekomen, waarin opheldering
zou worden geëischt over de be
trekkingen tusschen de Spaansche
regeering en de blauwe divisie,
welke, gelijk bekend, aan Duitsche
zijde tegen de Russen heeft gestre
den. Naar Reuter meldt, zou deze
ontwikkeling van zaken in Madri-
leensche kringen zoo ernstig zijn
opgenomen, dat een hooggeplaatste
Spaansche persoonlijkheid reeds
uit Madrid zou zijn vertrokken
met de speciale opdracht om con
tact te zoeken met de Sowj et-
regeering, door bemiddeling van
een bevriende mogendheid, nog
vóórdat de Sowjetnota kan worden
overhandigd. Naar verluidt zou hij
gemachtigd zijn om namens de
Spaansche regeering vergoeding
aan te bieden voor alle verliezen,
welke door Rusland tengevolge
van het optreden van de blauwe
divisie zijn geleden.
Nogmaals, wij kunnen dit bericht
niet op zijn waarheid controleeren,
maar in ieder geval karakteriseert
het, juist of geconstrueerd, de
sfeer, welke in Europa rond Spanje
heerscht. Aan den eenen kant Rus
land en alle links-georiënteerde
groepen, welke geen gelegenheid
laten voorbijgaan om het Franco-
regiem te ondermijnen en ten
gronde te voeren; aan den anderen
kant een Spaansche regeering,
welke haar uiterste krachten in
spant om alle aanleiding tot moei
lijkheden te vermijden.
De positie van Franco en zijn
regeering is zeker verre van aan
genaam, maar momenteel is zij
niet kritiek, veel minder kritiek in
elk geval dan enkele weken ge
leden. Zelfs de vorming van
een Spaansche tegenregeermg m
Mexico onder het premierschap
van Jose Giral, den ministerpresi
dent van de Spaansche volksfront-
regeering ten tijde van Franco s
opstand in Juli 1936 heeft tot dus
verre weinig indruk gemaakt. Zij
is nog slechts erkend door de
Mexicaansche regeering; Sowjet-
Rusland wil er niet aan, wijl Giral
geen communisten in zijn schijn-
kabinet heeft opgenomen, en West-
Europa en Amerika zijn van mee
ning, dat de tegenregeering-Giral
niet representatief is voor de hui
dige stroomingen in Spanje.
Misschien wordt het Franco
regiem het meest in Spanje zelf
„bedreigd", n.l. door die kringen,
welk op een constitutioneele mo
narchie aandringen Karakteristiek
in dit verband is een schrijven van
Z.K.Exc. mgr. Daniël, aartsbis
schop van Toledo, die zonder eeni-
gen aanval op de regeering te
doen, met aandrang een vijftal
punten naar voren brengt, welke
het recht van Spanje om zijn eigen
binnenlandsche problemen op te
lossen zou kunnen waarborgen.
Hij vraagt: herstel van de monar
chie; raadpleging van het volk;
uitvaardiging van de wetten noodig
tot uitoefening van de rechten van
het volk; vaststelling van de poli
tieke verantwoordelijkheden en te
rugkeer van de bannelingen; en
ten slotte verwijdering uit den
staat van alles, wat aanleiding tot
achterdocht zou kunnen geven.
Men acht het in Madrid waar
schijnlijk. dat Franco met deze
aansporing van hooge geestelijke
zijde ter dege rekening zal houden,
en dat Spanje wellicht langs dezen
weg weer een democratisch bewind
Men deelt ons mede. dat H.M.
de Koningin met ingang van
heden haar intrek zal nemen in
een villa te Scheveningen.
De Koningin zal aldaar voor-
loopig vertoeven in afwachting
van het gereedkomen van de
herstellingswerkzaamheden aan
den ..Ruvaenhoek".
Zaterdag en Zondag gaat S.V.V.
naar Rotterdam om haar geliuk te
beproeven. Profeteeren is altijd ai
een moeilijke bezigtheid geweest,
maar toch gelooft S.V.V-, dat er
verscheidene eerste plaatsen door
haar leden zullen worden bezet.
Daar zijn allereerst de dames N.
Zwiers, P. Kosten en B. de Koning,
die op de 60 en 80 M. een goede
kans maken. De heeren zien C.
Ruseier in hun midden. Hij loopt
de 200 M. hard, 200 M. horden,
springt hoog en ver. A. van Dijk
zal waarschijnlijk met goed gevolg
den discus hanteeren. Onder het
tableau de la troupe zien we dan
nog B. Klein op de 200 M„ F. de
Groot op 5000 M., Fr. Ruseier 200
M. horden en hoogspringen, H.
Melief 100 M. hard, C. de Vries als
polsstokhoogspringer en L. Pronk
als kogelstooter. De estafetteploeg
komt uit op de 4 X TOO M.
Op de 1500 M. gaat de vrijwel
zekere overwinning van M. v. Kam
pen verloren door een ongeluk, dat
hem wel voor vrij langen tijd zal
„demobiliseeren". Geen sportzon
zonder schaduwen.
kundig verkeerd de kinderen er
aan te wennen, dat het niet geeft,
als zij zoo maar eens thuisblijven.
i Bovendien komt u dan in aanra-
zal krijgen, dat zeker aan alle wen- ^n„. met; ,jen Kantonrechter.
van West-Eurnna zal vol-1 Teni tweede: Stuur uw kind op
In aansluiting aan de op 29
Augustus j.l. gepubliceerde bon-
nenlijst voor het tijdvak van 3
t.m 15 September zijn in Noord-
Holland, Zuid-Holiand, Utreehit,
Gelderland, Overijsel, Drenthe,
Groningen en Friesland voor de
week van 9 t.m. 15 September a.s.
de bonnen 613 en B 672 der zesde
nood kaart aangewezen voor 1 kg
aardappelen en de bonnen A 671,
B 671 en C 671 voor 2 kg aardap
pelen Voorts zijn aangewezen voor
het betrekken van 2 Hter melk de
bonnen 612, D 661 en D 662 en
voor het koopen van 1% liter melk
de bonnen B 670 en C 670 Deze
bonnen zijn over en weer m de
bovengenoemde provincies geldig.
Op deze bonnen kan van Maandag
10 September af gekocht worden.
Deelnemers aan maaltijden van de
centrale keukens moeten aldaar bij
den kaartverkoop op Maandag 10
of Dinsdag 11 September a.s. de
bonnen A, B of C 671 voor aardap
pelen inleveren. Zelfverzorgers
voor melk of aardappelen moeten
op door de distributiediensten te
bepalen dagen aldaar inleveren
resp. de bonnen voor melk of
aardappelen.
De bonnen A 670, A 672 en C 672
Bon 643 der zesde noodkaart is
aangewezen voor het koopen van,
250 gram zout. Om dit zout te
kunnen ontvangen moet men bon
643 vóór 15 September a.s. imle-
verband~te staan en'het is opvoed-veren bij een detaillist. Deze zal
een ontvangstbewijs afgeven. Er
zal geen afzonderlijke koopbon
worden aangewezen. Aflevering
van het zout zal zoo spoedig mo-
Nu het nieuwe schooljaar gaat
beginnen, is het wenschelijk, dat
ik enkele woorden tot u richt.
Achter ons liggen vijf moeilijke
oorlogsjaren, die veel schade aan
het onderwijs en aan de opvoe
ding van onze kinderen hebben
toegebracht. Het is noodig, dat wij
nu alle slapheid en slordigheid op
zij zetten en thans vol frisschen
moed beginnen.
Het is noodig. dat wij weer re
gelmaat en orde brengen in het
leven van de kinderen en ik doe
hierbij in het belang van uw kina
een dringend beroep op uw mede-
W'Ten"eerste wil ik u. vragen:
Stuur uw kind lederen dag
naar school. Wij hebben niets aan
kinderen, die maar zoo af en toe
komen. Zij komen naast het klasse-
schen van West-Europa zal vol
doen.
Maandag 10 September a.s. des
avonds aanvang 9 uur wordt een
R.K. Jeugdoontactavond in de feest
zaal van den R.K. Volksbond.
Lange Haven 71, voor personen
van 17 tot 30 jaar georganiseerd.
Het program omvat een korte
toespraak van een zeer bekenden
spreker en voorts optreden van
artisten en gochelaars en tenslotte
een gezellig samenzijn.
Kaarten hiervoor kan men af
halen bij den voorzitter den heer
J. Bemin®. VTaardingerdijfc 65b,
Schiedam.
De eindwedstrijd om het SVV-
schild wordt Zondag a. s. om 2 30
gespeeld tusschen S.V.V. en For-
tuna. In de pauze zal de gymnas-
tiekvereeniging „T.H.O.R." eenige
rhythmische dansen uitvoeren.
Om half één wordt nog een
voorwedstrijd gespeeld tusschen
de jeugdelftallen van S.V.V. en
C.V.V.
medegedeeld door het K N M I te
Dicht tot^haff be*' Zaterdagavond:
iets warmer zwakk droog weer
AiB. vooruiSttWind-
aanzien, dat het het laat zlch
"og eenige ciagen zm'8® d„rogS weer
Ben zal aanhouden.
De voetbal rolt. De leeren
koning regeert weer „Ins blaue
hinein" en "laag bij den grond, ge
kopt en getrapt over zijn rijk van
juichende, stampvoetende, regen-
trotseerende, koudetartende on
derdanen. Een van zijn trouwste
paladijnen is Excelsior. Nauwe
lijks heeft zij de bats en wickets
opgeruimd, of daar rent ze alweer
langs het lijntje om de zwart
witte kleuren te verdedigen.
Zaterdagmiddag beginnen de
junioren met wedstrijden in de
C, B en A klasse resp. om 23
en 4 uur.
Het zal er spartaansch aan toe
gaan als Zondag Excelsior I gast
heer is over Spartaan uit Rotter
dam De wedstrijd begint om
130 uur. De wedstrijd Excel
sior 2—Spartaan 2 is dan al ge
speeld. Hij begint om 12 uur. Tege
lijkertijd speelt het derde elftal
van Excelsior tegen O.V. 2.
Drankwet-
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam brengen ter openbare ken
nis, dat bij hen zijn ingekomen ver
zoeken om een vergunning voor den
verkoop van sterken drank in het
klein (tapvergu-nning) voor gebruik
ter plaatse v,m verkoop, t.w.:
1. van A. Frieser te Rotterdam
voor de beneden-voorlocaiiteit van
het perceel Groote Markt 12, alhier:
2. van M. de Nie, alhier, voor de
benedenvoor- en aehterlocaliteiten
van het perceel Hoofdstraat 31,
alhier:
3. W, A. Kemper, alhier, voor de
beneden-voorlocaiiteit van het per
ceel Broersvest 49. alhier; en
herinneren er aan. dat binnen -
weken na deze bekendmaking tegen
het verleenen van die gevrapgde ver
gunningen bij hun college schriftelijk
bezwaren kunnen worden ingediend.
Schiedam, 7 September 1945.
tijd. Laatkomers krijgen de stand
jes, die meermalen eigenlijk voor
de moeders bestemd waren. Boven
dien werkt het storend bij de les
sen. Wen het kind aan op tijd te
Z'uw kinderen moeten op school
blijven, totdat zij den cursus hebben
doorloopen, waarin zij zitten, als
zij 15 jaar zijn.
De politie heeft opdracht gekre
gen leerplichtige kinderen die op
straat loopen in plaats van op
school te zijn, op te pakken en
naar dé school te brengen, waar
zij thuis hooren. dat is niet prettig,
noch voor de kinderen, noch voor
de ouders.
Zonder arbeidskaart mogen de
kinderen niet werken. Deze ar
beidskaarten worden alleen maar
verstrekt, als leerlingen niet meer
leerplichtig zijn. Den werkgevers
wordt daarom dringend verzocht,
geen arbeidskrachten aan te ne
men zonder arbeidskaart. De ar
beidsinspectie zal daarop nauw
lettend toezien.
Ouders, in het belang van uw
kinderen, stuurt ze regelmatig naar
school. Schoolverzuimen als gevolg
van in de rij staan of boodschap
pen doen, wórden niet meer toege-
De wethouder van onderwijs,
J. DINKELAAR.
De min. van openbare werken
zal van 20 Sept. af audiënties houden
eiken lsten en 3en Donderdag der
maand om 14.30 uur.
Overal in Spanje is men be
vreesd voor een opnieuw uitbreken
Van den burgeroorlog.
Drie jaren van bloedigen, wree-
den strijd tusschen broeders onder
ling hebben hun sporen nagelaten
op iedere klasse der bevolking.
Aan het einde van den strijd was
Spanje geestelijk en materieel uit
geput en voordat het gelegenheid
kreeg, zijn wonden te verzorgen,
stond de tweede wereldoorlog
reeds voor de deur.
Wie een Spanjaard helpt, aldus
schrijft Donald Robertson uit Ma
drid aan de „Daily Express",
maakt zich een vriend. De vroe
gere as-mogendheden hebben
Franco geholpen aan de macht
te komen. De republikeinen wer
den geholpen door Rusland en
andere landen.
De non-interventie-politiek van
Engeland daarentegen Was meer
een belemmering'dan een hulp. En
daarom staan de Spanjaarden zeer
koel tegenover de Engelschen, aan
welke zijde zij ook gedurende den
burgeroorlog hebben gestaan.
Voor een Engelschman is Spanje
op het oogeniblik een van de duur
ste landen ter wereld. De voor
naamste reden daarvan is de on
mogelijk hooge wisselkoers van de
peseta. De kaartjes in de winkel
étalages vermelden ongeveer even
hooge priizen als die in Portugal.
Maar Portugal geeft 100 esoodus
gelijk plaats vinden.
GEEN TABAKSKAART VOOR
DAMES
In tegenspraak met de geruch
ten, dat de dames binnenkort ook
een tabakskaari zouden krijgen,
moeten we na informatie te be-
voegder plaatse tot onze spijt
mededeelen, dat zulks dit jaar zeker
nog niet het geval zal zijn.
GRATIS DISTRIBUTIE VAN
BACON.
Het „Help Holland Comité" in
Denemarken heeft ruim 200 ton
bacon aan het Ned. Roode Kruis
geschonken. Deze bacon zal g r a -
t i s verdeeld worden in de ge
meenten Amsterdam, Den Haag,
Voorburg, Rijswijk, Rotterdam en
Schiedam. In verband hiermee
moeten op Zaterdag, Maandag of
Dinsd. a.s. de inlegvelbonnen A 13„
B 20, C 19, D 15 of E 17, waarop
het kringnummer van den distri-
butiedienst waartoe deze gemeen
ten behooren, voorkomt, bij den
slager worden ingeleverd. De af
levering zal zoo spoedig mogelijk
plaats hebben.
voor een pond sterling, terwijl
Spanje er slechts 44 betaalt. Zoo
doende kost een costuum in Ma
drid een Engelschman 25 pond,
een das een pond, een maaltijd
ongeveer twee pond.
Iemand, die over volop geld be
schikt, kan alles koopen, wat hij
maar wen.se h: in Spanje. De
winkels in Madrid, Barcelona en
San Sebastian liggen vol luxe
artikelen als zijden japonnen,
overhemden en pyjama s.
In de restaurants kan men be
stellen, wat men wil en men
krijgt het voorgezet.
Het menu van een Spaanschen
arbeider daarentegen bestaat
hoofdzakelijk uit worstjes, versche
groenten en boonensoep. Slechts
zelden komt er versch vleesch bij
hem op tafel.
Madrid heeft op het oogenbhk
te lijden onder een afschuwelijk
systeem van „sleutelgeld gevolg
va,n het woning-tekort. Een huis.
dat vóór den oorlog een huur
deed van 20 gulden Per ™aI™r
kost thans 80 gulden, terwijl er
bovendien nog 7500 tot 10-
den sleutelgeld voor wordt ge
vraagd.
In tusschen zijn op het Spaansche
ministerie tot herstel van de ver
woeste gebieden enthousiaste ar
chitecten en ingenieurs bezig met
plannen voor den bouw van
nieuwe steden en dorpen, waarin
arbeiderswoningen zullen komen,
welke een huurprijs hebben, be
rekend naar een basis van slechts
vijf dagen loon per maand. De re
geering draagt verder alle kosten,
om dezen bouw mogelijk te ma
ken.
De regeering heeft besloten den
bijzonderen staat van beleg te ver
lengen. Deze maatregel is nood
zakelijk gebleken, omdat de situa
tie in ons land nog niet geheel nor
maal is en vele burgerlijke over
heidsorganen de assistentie van
het M. G. nog niet kunnen missen.
G 511 voor de 11e Periode 1945
De uitreiking van de bonkaarten,
G 511 van de 1.1e Periode vindt plaats
volgens onderstaand schema:
Maandag 10 September A t/m Broe,
Dinsdag 11 Sept. Brof t/m. Er.
Woerusdag 12 Sept.. Es t/m. Hep;
Donderdag 13 Sept. Heir t/m. Kez,
Vrijdag 14 Sept. Ki t/m. Lem; Zater
dag 16 Sopt. Len t/m. Mex, Maan
dag 17 Sept. Meii t/m. Nu. Dinsdag
18 Sept. Nij t/m. Po. Woensdag 26
Sept. Pr. t/m. geh. letter R. Don
derdag 27 Sept. S t/m. Swe, Vrijdag
28 Sept. Swe t/m. Venrr, Zaterdag
29 Sept. Vers t/m. Z.
Uitgereikt worden; op inlegvel bon
A 500 een bonkaart GA 511, op B 509
een bonkaart GB 511, op C 509 een
bonkaart CC 511, op DD 509 een bon
kaart GD 511, op E 509 een bonkaart
GD 511.
Evenals bij de vorige uitreiking
ontvangen dus de houders van een
DD- en een E-inlegvel beiden een
D-kaart
Medegebracht dient te worden de
tweede distributiestamkaart van alle
gezinsleden met inlegvel 508. Het
bureau Broersvest 95 is geopend van
912.30 en van 2—5 uur. Zaterdags
van 9tf2.30 uur. Losse bonnen wor
den niet aangenomen.
Attentie: van de bonkaarten D zijn
de nummers 700 t/m. 729 verwijderd.
Een handelsovereenkomst is ge
sloten tusschen België en Denemar
ken Denemarken zal binnen 4 mnd.
leveren 4000 ton boter, vleesch gelijk
aan 10.000 stuks vee, 10.000 ton poot-
Ba rdappelen en 3200 ton visch. Beigie
zal industriccle producten, bloemen
•én ooft leveren.
