De groote reis
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
60 Schiedammertjes naar
Zweden
Wagen op hol
BIOSCOPEN
De goudzoeker
(Goldrush)
File-fielt
Verduisteringen
SPORTNIEUWS
R.K.S.V. Excelsior
De Hockey-afdeeling
DISTRI BUTI EN I EU WS
Detaillisten en grossiers
SCHIEDAM IN DE TOEKOMST
Te oud om te leeren?
VERBETERINGEN EN
UITBREIDING
Plannen over tientallen
jaren
ontwerpen reeds
De xwarte handel
te Rotterdam
Ned. Indische Staats-
leeningen
Uitg. v. cf. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdred.: Mgr.
Dr. J. Witlox.
Alg Redacteur:
H. a. paalvast.
Drukker:
n.r.g N.V.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1945
66sle JAARGANG No. 19803
Tijcï. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
Abonnementspr.
f 3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week.
Ad verten tiën
25 ets. per mm
„Dank aan Zweden'.,
brood en boter", het ^J» °frl.
ten, die wij tienden keeren ta*
ben Selezem dctnkbaarheiu
*°?YecL ais de jongen en het
meisje1 d<ie zelf naar dat land van
wittebrood en gele boter mogen
gaan.
48 Schiedamsche jongens en 12
meisjes gaan weer voile gezond
heid opaoen in het eenige Scandi
navische land, dat gespaard bleef
van oorlogsgeweld.
De kinderen,, die meegaan, zijn
dezen winter sterk aangepakt
door de voedselschaarschte, moe
ten nu weer bolle wangen, bloeien
de kaken en sterke beenen krij
gen. Echt zieke kinderen gaan
niet mee, bet zijn alleen de
zwakke poppetjes. Ais ze over vijf
tot aoht maanden terugkomen zul
len het stoere boys en stevige
meisjes geworden zijn.
Prachtige verzorging
Het is een heele gemotoriseerde
colonne, die via Denemarken naar
Zweden gaat. 23 motortractors
trekken 90 aanhangwagens en op
leggers. 2 proviandwagens met
opleggers zorgen voor het eten
en 2 tankwagens van 4500 liter
voor goed drinkwater. De dok
toren en verpleegsters beschikken
over 3 volledig' uitgeruste ambu
lances en 2 Roode Kruiswagens.
Het heele transport is m handen
vain Denen. 42 Hollandsche en
Deensche leiders en leidsters zul
len vader en moeder vervangen-
Om een indruk te geven van
wat noodig is, noemen wij nog a'e
6000 liter benzine, 3000 liter die
selolie en 300 liter smeerolie, die
in Rotterdam geladen worden voor
de reis.
Het vertrek.
Vaders en moeders, broers en
zusjes, spijtig en benijdend ver
dringen zich voor de Amstelbron.
Meneer van Hulten, de leider van
de Schiedamsche Kinderuitzen
ding, geeft zijn laatste instructies:
geen foto's en geen brieven mee.
Dat geeft last aan de grens. Dan
moeten ze afscheid nemen van va
der en moeder. Alleen moeder is
er meestal, want vader is aan het
werk. Een beetje onwennig schui
ven ze met hun koffertje binnen.
De zuster geeft ze een poeder-
pruik van D.D.T. en stuurt ze
naar den hoek van de zaal. Als
er vijf binnen zijn, beginnen de
knapen te fluiten en lawaai te
maken en na tien minuten rs er al
geen verschil meer tusschen het
speellokaal op school en deze we
reldreizigerscongregatie.
Joop zonder jas.
„Heb je geen jas, Joop"? Twee
brillgoogjes knikken nee. „Globe
trotters op weg naar het Noorden
moeten toch een pels hebben."
Geen antwoord, maar dat geven
de Zweden wel. Ze zullen heusch
geen kou lijden. De meesten gaan
naar burgergezinnen, anderen ko
men in kolonies. Dat hangt af van
de beslissing, die de gastheeren
nemen. Nu is het voornaamste,
dal ze in de speciale tram zitten,
die ze naar het Eeijenoord-stadion
™nv' Zl^en' juichen en plezier.
500 Vriendjes en vriendinnetjes,
wachtend om de groote reis mee
te maken. Het is te mooi om waar
te zijn.
De drukte op de Koemarkt werd
gistermorgen om 11 uur tot een
chaos. Doordat de pen tusschen
een aanhangwagen en de-zelfs
auto waarschijnlijk losgetrild was,
begon de sleep een vrijheldspclika
vanwege de geslaakte boeien. Een
handwagen met meel kreeg een
nogal ruw dansaanzoek en kap
seisde van den weeromstuit. Daar
door ging 800 kg. meel (Oh, kost-
Ij!!'11'6, pannekoeken) verloren. De
keld wer<i zwaar toegeta-
Zwecfen
De lange weg letug. Duilsche huisgezinnen, uit Silezië naar Tsjecho-
Slowakije gevlucht, trekken in lange rijen naar hun Heimat,
door de Russen bezet, terug.
In „P s s a g e dolt Charley
Chaplin over het doek in een film,
die als ..stille" 18 jaar geleden op
gang maakte. Het is het verhaal van
den sjofelen goudzoeker, die een ge-
vluchten misdadiger en een goedigen
dikzak ontmoet. De misdadiger krijgt
na ^aanvankelijk succes zijn ver
diende loon, Charley vindt een
vrouw (natuurlijk na vele teleurstel
lingen) en wordt evenals de dikke
vriend multi-millionn^ir.
De toevoeging van geluid en ge
sproken woord voldoet niet. De ef
fecten., diiie de muzikale omlijsting
veroorzaakt, behooren in de teeken
film thuis, niet in dit soort speel
film. Getrouwe klanknabootsing zou
hier suggestiever hebben gewerkt.
We kunnen het streven om reprises
te geven toejuichen, maar d,an voor
beelden van die echte filmkunst, die
nooit gaan vervelen. Goldrush is zéér
matig.
Het voorprogramma brengt opna
men van de prinsesjes. Als we ze
bezig zien onder het oog van V,ader
en Moeder komt de gezellige familie
sfeer de zaal in stroomen.
Jammer. dat de commentator
spreekt over ..Nederlands kostbaar
ste gezin". Zullen de heren nooit
gezonde reportage leer en. Het Prin
selijk gezin is het minst gesteld op
dit soort Dranjevergodinig.
Bombasterij is ook aan de film over
de geallieerde ballingregeeringen In
Londen niet vreemd.
Alex de Haas geeft ons den sleutel
tot een b©tére verstandhouding in den
familiekring, hij analyseert de psyche
van den Duitscher en weet een heel
lied in elkaar te zetten met woorden,
die niet in Koenens woordenboek der
Nederlandsche taal voorkomen, en
alles op rijm met muziek.
In „Mo no po le" zien we de Vrije
wereld, met „shot" van de fronten,
diie al weer een maand zwijgen. De
biografie van de ..jeep" is zeer Se~
slaagd. De Amerikanen hebben hier
een goed stuk film tot stand gebracht.
De camera brengt ons op de hoogte
van het doen en laten van de 1500
koppen op een slagschip. Een muziek
film sluit dit nieuwsuurtje op de ge
bruikelijke wijze.
Weer heeft een a-sociaal element
zich vergrepen aan den noodtoe
stand. Mej. H. F. stond gisteren m
een file aan de Hoogstraat om het
zoo hoog noodige materiaal te be
machtigen, toen zij plotseling tot de
ontdekking kwam, dat haar hand-
tasdh met distributiebescheiden ge
stolen was. Past op voor de file
fielt!
Een asbestiplaat werd ontvreemd
bij den heer A. J. alhier, terwijl bij
P. T. M. een handwagen spoorloos
verdween.
Morgen zullen de beide 1ste elf-
allen der dames en heeren uitko
men in het Rotterdamsche Bevrij-
aingstournooi, dat door M.R.H.C.
e Rotterdam op Laag-Zestien-
joven wordt georganiseerd.
Hieraan zullen de sterkste Rot-
.erdamsche hockey-clubs deelne
men. De heeren zullen zich o.a.
aebben te verweren tegen het uit
muntend spelende Aeolus 2. Een
,an de sterkste tegenstanders uit
het verleden en de „kink in de ka-
el" van de promotie-wedstrijden
1942'43. De dames spelen in de
erste ronde tegen Spartaan 1. Een
/erdierastelïjk spelende sportieve
club, waartegen de dames van Ex
celsior waarschijnlijk toch wel op
gewassen zullen zijn. Het geheel
belooft voor Zondag een prachtigen
sportdag te worden, met veel sup
porters, een echten hockey-geest
en. (volgens De Bilt) waar-
ichijnlijk ook mooi weer.
De competitie, welke voor de
heeren op 14 en voor de dames op
21 October zal beginnen, is een
Herstelcompetitie", waaraan Ex
celsior met 4 dames- en 2 heeren
elftallen deelneemt.
Volgende week Zondag worden
in Rotterdam en Den Haag „voor-
wedstrijden" gehouden. Het begin
van de jaarlijksche Hockey-dagen
van het district Zuid-Holland van
den Ned. Hcckeybond. Hierin komt
Excelsior uit met het 1ste en 2de
heeren- en het 2de en 3de dames
elftal.
Na de werkelijk goede en tevens
ook succesrijke trainingswedstrij
den tegen vaak sterkere tegenstan
ders. welke wii in de afgeloopen
weken gezien hebben, mogen wij
werkelijk aannemen dat de Schie
damsche R.K, hockeyers en -sters
'n deze 5 jaren oorlog met achter-
doch vooruit zijn gegaan.
In de week van 9 t.m. 15 September
me. tem naast de weekartikelen melk,,
eieren, vleeschw,aren en aardappelen
ook ingeleverd worden:
De voorin-lever ingsbonnen 646 voor
ontbijtkoek en 644 voo»r' jam.
Hierop werdén voorschotten uitg'e-
reikt gelijk aan een rantsoen plus 10
pet. voor iederen bon 646 en een
half r,antscen plus 10 pet. voor iede-
ren bon 644.
Men moet er aan denken, d.at deze
voor in leve rmgsbormen alléén op dien
codedag kimmen worden ingeleverd.
Detaillisten en grossiers in tabaks
ari ikelen moeten een voorschot tabak
komen afhalen gelijk aan dat, ver
strekt indie week van 2 t.m. 8 Sept.
Alleen op vertoon van de coctekaflïit
wordt dit voorschot verstrekt.
Lucifers worden aam de grossiers
verstrekt als voorschot op de basis
van door hen ingeleverde luciferstoe-
wijzingen van detaillisten.
Broodbonnen kunnen voortaan dootr
de bakkers alleen in veelvouden,
van 5 aangeboden worden. Hiervoor
o<r»,tvaingten ;*j 4/5 toe wij za ng voor
inlandsche bloem en 1/5 Amerl-
kaanschi patentbloem, bovendien wor
den reductietoe wij zingen uitgereikt.
Een en ander werd reeds 1 Sept. in
de dagbladen gemeld.
DRAFKAMPIOENSCHAP VAN
NEDERLAND
Het hoogtepunt in het draverij
seizoen vormt Zondag het kampioen
schap van Nederland op Duindigt.
Dertien der beste paarden zullen aan
den start verschijnen, nl. Duco
Scott, Dutch Hanover, Doming
Fried. Lex. Lord Maiire, Nemetor. O
Lapize, Narciso. Priola. Premier
Mars, Parisien en Quick Williams
De paarden vertrekken alle van
meet, de afstond is 2400 m.
De Schiedammers wiUen niet
wennen aan de idee. dat bruggen
er zijn om scheepvaart m«o-gelijk
te maken. Het neerlaten van de
afsluitboomen is nog altijd het sein
voor een race „om de brug Gis
teren was het de 67-jarige mej. c.
H M. J„ die probeerde onder de
dalende boomen door te loopen. Zij
kreeg een exemplaar op kaar rug,
die hierdoor zoo pijnlijk werd ge
troffen, dat het slachtoffer niet
verder kon loopen. Per uitrukauto
van de politie is zij naar de Nolet-
stichting overgebracht. Zij werd
daar geneeskundig behandeld. Na
dien kon zij naar huis gaan, maar
zal nog het bed moeten houden.
In een onderhoud, dat wij de
zer dagen hebben gehad met bur
gemeester Bosch, brachten wij o.a.
de toekomst van Schiedam ter
sprake en de plannen, welke er
toestaan text verbetering en uit
breiding van onze stad.
In ewkele zeer algemeene trek
ken gaf de heer Bosch ons daarop
een beeld van de bestaande uit
breidingsplannen, welke o.a. om
vatten den bouw van een nieuw
stadhuis en van een nieuw sta
tion.
In de oude binnenstad zijn
voorts verscheidene doorbraken
gepAwNierd. weflfcé vooral de
ken ret de buitenwij
ken en met de omliggende plaat
sen zullen vergemakkelijken en
het drukke verkeer over de
Hoogstraat ontlasten.
De burgemeester wees ons er
daarbij op, dat het hier geen plan
nen betreft, welke binnenkort, of
zelfs ook maar in de eerstvolgen
de jaren tot uitvoering zullen
worden gebracht. Hef gaat om
plannen voor de verre toekomst,
waarmede wellicht tientallen ja
ren zullen zijn gemoeid. Veel ook
zal afhangen van de snelheid,
waarmee het algemeene herstel in
ons land zich zal voltrekken en
van den groei en on'wikkeling
onzer stad in de eerstvolgende ja
ren.
Ter verkrijging van nadere bij
zonderheden over deze plannen
hebben we ons vervolgen" in ver
binding gesteld met ir. H. B. J.
Aikema. den directeur van ge
meentewerken.
Ee heer Aikema wiens bureau
zrch bevindt aan de Korte Haven.
fJIiv 3 0ns L" zlin werkkamer
welker wanden vol hinden met
kaarten en plattegronden, waar
op de plannen voor het toekom
stige stadsbeeld 'tot in details zijn
uitgewerkt.
VER GEVORDERD.
Op onze vraag, hoe het stond
met de plannen tot uitbreiding
van de stad in de toekomst, deelde
de heer Aikema ons mede, dat
men met het ontwerpen daarvan
reeds aanzienlijke vorderingen
heeft gemaakt en dat reeds op
tal van projecten de goedkeuring
van gedeputeerde staten was ver
kregen.
Tot goed begrip van deze aan
gelegenheid, aldus de heer Aikema.
dient men echter te weten, met
welk doel dergelijke plannen
reeds zoo lang tevoren worden ge
reedgemaakt, vaak jaren voordat
zij tot uitvoering zullen komen.
Bij het ontwerpen van dergelij
ke plannen is he' n.l. geenszins de
bedoeling, reeds jaren tevoren de
stad een bepaalden vorm te ge
ven, het stadsbeeld voor goed vast
}e leggen, zonder dat het mogelijk
is. van het oorspronkelijke plan
af te wijken, als de omstandig
heden zich mettertijd zouden wij
zigen.
Het doel is, bepaalde hoofdlijnen
vast te stellen, aan de hand waar
van kan worden bepaald, waar
b.v. in de toekomst bepaalde in
dustrieën zich het beste kunnen
vestigen; waar woningen voor be
paalde bevolkingsgroepen dienen
te worden gebouwd: waar bijzon
dere gebouwen, zooals kerken,
e"-,6vputueel een schouw-
woo? bioscoop moeten komen;
waar sportvelden, wandelparken
r?^„dTBphjk¥ dienen te worden
aangplegd.
P/ alles moet reeds tevoren,
ISKP® Pen Plan, worden uit
gestippeld. Een en ander aan het
?IlJi lere Initiatief overlaten te,
zooals vanzelf spreekt, uitgesloten
wi. binder verantwoord zou
tetenZcpe1enet "°eVal spel te
ZORGVULDIGE
VOORBEREIDING.
Hef ontwerpen van een va stom-
Ujnd plan voor den bouw en de
uitbreiding van een moderne stad
veretecht uiteraard een zorgvul
dige voorbereiding, aangezien met
de meest uiteenlcopende factoren
rekening moeit worden gehouden.
Het vereisebt ook een diepgaan
de studie van alle bijzondere om
standigheden, welke van invloed
zijn op de vorming van he.t stads
beeld. Nagegaan moet o a. worden,
in welke richting van de stad de
industrie zich het meest ontwik
kelt. Industrie brengt vervoer met
zich. Het stadsdeel, waar de in
dustrie zich vestigt, moet dus be
schikken over een gloed, breed we
gennet. Het moet ook gemakkelijk
te bereiken zijn en dus vlotte aan
sluiting geven op het rijkswegen
net.
Voor de indusltrie is voorts
mama-vervoer nocdig. Vandaar,
dat het industriegebied over een
'spoorwegverbinding moet beschik
ken, terwijl ook vervoer per schip,
de goedkoopste wijze van massa-
vervoer, mogelijk moet zijn.
D'e woonwijken stellen op haar
beurt weer geheel andere eischen,
die verband houden met de bevol
kingsgroepen, welke er zich gaan
vestigen. Daarom moet reeds tevo
ren worden vastgesteld, waar, en
in welk aantal, woningen van een
bepaalde huunklasse zullen worden
gebouwd.
De nieuwe woonwijken zullen
hoofdzakelijk komen ten Noorden
van de. stad. De toegangswegen
daarheen zullen' derhalve moeten
worden verbeterd en verbreed.
SPORTTERREINEN EN
WANDELPARKEN.
In d'e nabijheid van de woonwij
ken zullen ook spon! terreinen,
wandelparken en ontspanningsoor
den moeten komen.
Vóór 1941, toen de grenzen van
onze stad aanzienlijk werden uit
gebreid, had onze gemeente geen
vierkanten meter industrieterrein
meer beschikbaar, terwijl evenmin
sprake kon zijn van den aanleg
van sportvelden e.d.
De grenswijziging van 1941
bracht daarin een radicale veran
dering. Toen eerst konden evenitu-
eele uitbreidingsplannen ter hand
worden genomen. Doordat boveh-
dien in de daarop volgende jaren
de woningbouw geheel stilstond
door de oorlogsomstandigheden,
kregen de ter zake bevoegde in
stanties gelegenheid, zich in hoofd
zaak toe te leggen op een nauw
keurige bestudeering van de
eisohen en mogelijkheden der toe
komst. waarbij zij zich lieten voor
lichten door een aantal deskundi
gen.
Deze gemeenschappelijke studie
heeft tot resultaat gehad, da.t thans
plannen ziin gereedgekomen, wel
ke in groote trekken hef toekom
stige beeld van onze stad bepalen.
Op deze plannen hopen we in
een volgend artikel, dat wij bin
nenkort zullen publiceeren. nader
in te gaan.
Wie zou meenen uit onze zwijg
zaamheid van de laatste dagen te
mogen concludeeren dat de zwarte
handel zoo zoetjes-aan verloopt,
heeft de plank wel erg misgesla
gen.
De politie is er gisteren weer
eens speciaal op uit getrokken, en
het resultaat is weer een heel
waschlijstje.
Aan de Coolschestraat zijn de
57-jarige K. F. B„ de 15-jarige(!)
P. G. en de 51-jarige M. v. H. aan
gehouden, wegens het ongeoor
loofd verhandelen van sigaretten,
vloei, oliebonnen, zeep en eierbon-
nen.
Aan de Gouvernestraat werden
op het „zwart" verkoopen van Lu
cifers, sigaretten en jenever be
trapt de 39-jarige H. v. E., de 26-
jarige J. Z. en de 26-jarige M. H.
Op het Noordplein liepen de
zwarte sigaretten-handelaren H.
P. V., 24 jaar, en Th. v. d. W., 34
jaar, tegen de lamp; en aan de
Vlietlaan overkwam den 20-jarigen
C. K. hetzelfde, ook met sigaret
ten.
Drie arrestanten ontsnapt.
Op de Linker Rottekade weet men
ook wel wat zwarle handel iis. en
daar schroomt men ook niet dezen
handel zoo openlijk mogelijk te
drijven.
Het was dan ook gisteren voor
twee agenten-in-burger een klein
kunstje om drie vliegen in één klap
te slaan, in casu drie zwarte shag-
pieten tegelijk te arresteeren.
De optocht naar het politie
bureau verliep echter niet zoo vlot
als de arrestatie. Een der arrestan
ten gaf onderweg zijn portefeuille
aan een jongen om deze in veilig
heid te brengen; de jongen legde
fantastische sprintcapaciteiten aan
den dag, maar de agent, die ter
stond de achtervolging inzette,
slaagde er in de portefeuille te be
machtigen. Verdere aandacht kon
hij aan dit onderdeel van het pro
gramma echter niet meer besteden,
daar zijn collega, die nu alle drie
arrestanten alleen te convoyeeren
had, door het opdringende publiek
in een weinig aangename positie
werd gebracht. Toen onze achter
volgingskampioen echter ter plaat
se arriveerde, was zijn assistentie
reeds niet meer noodig; de drie
vogels waren gevlogen. Van twee
van hen zijn de namen echter
bekend.
De Nederlandsche Bank N.V., kan
toor deViezenvergunningen, heeft,
daartoe gemachtigd door den
minister van financiën, een alge
meene vergunning verleend,
als bedoeld in art. 9 van het besluit
deviezen-blokkeering d.d. 16 Sep
tember 1944, aan:
1. Ingezetenen en niet-ingezete-
nen, woonachtig of gevestigd in
een der Nederlandsche overzeesr.re
gebiedsdeelen, om hun toebehoo-
;ende coupons van Nederlandsch-
Indische staatsleeningen, welke
hier te lande berusten, te incas-
seeren resp. te doen incasseeren,
2 Niet-ingezetenen, die met
woonachtig of gevestigd zijn in een
der Nederlandsche overzeesche ge
biedsdeelen, om hun toebehooren-
de coupons van Nederlandsch-
Indische staatsleeningen welke
hier te lande berusten, te doen
incasseeren, onder voorwaarde, dat
de tegenwaarde dier coupons in
binnenlandsche geldsoort m™'
gecrediteerd op rekening vin den
desbetreffenden niet-mgezetene bU
een bank of een commissionnair
in effecten hier te lande;
