DE GELDSANEERING
Ernstige zaak
cBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
WAT DE DISTRIBUTIE BIEDT
OUD EN NIEUW
GELD
OOGSTARBEID IN
DRENTE
NIEUWE BONNEN
Minder aardappelen,
meer brood
Koopen op Vrijdag nu
officieel
H.M. de Koningin
naar Rotterdam
Toelichting van minister Lieftinck
Mogelijkheid tot
inlevering van biljetten
van 1000 en 500
Reeds 860 vrijwilligers
lieten zich registreeren
AANMELDING NOG
STEEDS MOGELIJK
Beantwoording vragen
CJitg. v. d. Maas
bode-Stichting;
R'dam Giro 900a
Directeur:
Joh Kuijpers.
Hoofdred.Mgf-
Dr. J. Witlox.
ALg Redacteur:
H. A. paalvast.
Drukker:
N".R-C N.V.
NIEUWE SCHIEDIMSCHE COURANT
66ste JAARGANG No. 19809
Tijtf. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
Abonnementspr.
3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
f 0.26 p. week.
Advertenfciën
25 ets. per mm.
Terwijl, nauwelijks ee"wein?g
geleden, over annexatie n'°® d ge-
gedacht en nog minder, moroen.
sproken, is dit vra?®i!d een aan-
teel in ons vad'ejfassioneele pro
gelegenheid van p; zoodat de
paganda aew^ej-echtvaardigd is,
ernstige vraa^en wel voldoende
of ïfJn dat gebiedsinlijving een
Sjlr ernstige kwestie is, welke
niet alleen in dezen tijd, nu de na-
oorlogsche hartstochten nog fel
oplaaien consequenties heeft, maar
en dit is zeer gewichtig de
komende geslachten onherroepelijk
aan het eenmaal gestelde feit bindt.
Verworven gebied wordt, zelfs als
het bezit ervan ten hoogste ge
vaarlijk blijkt te zijn, niet licht
afgeschud: het is een kwestie van
oorlog.
Men denke vooral niet te gemak
kelijk over de bewering, dat
annexatie van Duifcsch grondgebied
geen enkele rol zal spelen bij eeti
eventueel en nieuwen oorlog, wijl
Duitschland in dat geval ons ge
bied toch weer zou schenden. Op
de eerste plaats gaat men hier uit
van de pessimistische veronder
stelling, dat het onmogelijk is de
huidige verderfelijke mentaliteit
van de Duitschers, hun noodlot-
tigen hoogmoedswaanzin, bij de
komende generatie uit te roeien.
Op de tweede plaats verwerpt men
bii voorbaat de mogelijkheid, dat
de overwinnaars zoodanige maat-
regelen kunnen en zullen treffen,
dat oorlog voor Duitschland wordt
uitgesloten. Op de derde plaats
neemt men als zeker aan, dat een
volgende oorlog weer dezelfde
bo ndgenootschappelij ke comb i na tie
zal vinden als die waarvan wij de
verschrikkingen nog nauwelijks
achter den rug hebben. En ten
slotte blijft de kans bestaan, dat
puitschlan-d uit de twee oorlogen
in een groote kwart-eeuw de bittere
les heeft getrokken, dat het toch
beter geweest ware in een neutraal
België en een neutraal Nederland
een flankdekking te hebben gehad-,
welke den strijd zeker een geheel
ander, voor Duitschland wellicht
veel gunstiger verloop zou hebben
gegevcin.
Men bedenke steeds, dat inter
nationaal-politieke vriend- er
vijandschappen niet door gevoe
lens. doch door belangen worden
beheerscht De geschiedenis heeft
toch voldoende gedemonstreerd, dat
vijand van heden de vriend van
morgen kan zijn. en omgekeerd. In
de internationale P^^welddadiEf
oorlog is slechts een dddad.g
instrument <h_eele overwegingen
iEi?htSs"een heel kleine, gewoonlijk
fn het geheel geen rol: de staats
raison Bismarck stierf met dit
woord op de lippen is daar de
hoogste wetgever. Men mege dit,
ware het alleen reeds voor het
werkelijke welzijn der volken, ten
diepste betreuren het is in de
wraotijk van het internationale
leven de staalharde werkelijkheid.
Wat wij ons nu niet kunnen in
denken, kan over vijf en twintig
vijftig j a arwellicht reeds eerder,
een feit zijn. Het is goed met deze
waarheid rekening te houden bij
hesluiten, welke ons volk voor
onafzienbare tijden binden, en
-welke onder bepaalde gegeven om
standigheden inderdaad een zeer
eroot gevaar kunnen worden, dat
ons vaderland wederom m een
oorlog wordt meeges eurd, welke
zeker nog verschrikkelijker zal zijn
dan die waarvan wij na er ien
doode onder te hebben 4®
teisterende gevolgen nog decenni
lang aan den lijve zullen ervaren.
Want men make zich geen enkele
illusie, dat een land in casu het
verslagen Duitschland ooit zou
vergeten dat Nederland een deel
van" zijn grondgebied heeft ge
annexeerd. Wie geschiedenis kent,
weet dat een volk dat nooit ver-
ffoet Men herinnere zich siecms
om enkele der op dit t«rem
bekendste gebieden te clte®re!?/r
El-zas-Lotharingefl. Eupen en Mal-
médy, Nizza, Zuid-Tirol. Zeven
burgen. Bessarabië: men denke aan
de Curzonlijn en alle minderheden
problemen, welke zeer beslissende
factoren in den jongsten oorlog zijn
geweest. Europa was vol met z.g.
irredenta", onverloöt gebied; en
het gebied, dat Nederland van
Duitschland zou annexeeren, wordt
onherroepelijk voor Duitschland
pcn oriverlost gebied'd.w.z een
lebied dat verlost moet worden.
Er gaan eeuwen en eeuwen over
heen, vóór een werkelijïm
latie is voltrokken. En zelfs ais
men de geheele bevolking, van nei
in te lijven gebied zou uitstooten,
blijft de grond over en daarmede
een immer bloedende wonde in het
lichaam van den overwonnene.
Annexatie is dus een zeer ern
stige zaak, waarvan regeering en
volk de volle consequenties moeten
7 on en aandurven, meer nog voor
de toekomst dan voor het heden.
Op de begraafplaats Crooswijk werden twee Rotterdamsche illegale
werkers. Frits Rudolf Ruys (Mackaay) en Marinus v. d. Stoep (Rob),
K.P. leider, door de bezetters gefusilleerd, voorloopig bijgezet.
(Foto I.P.O.)
Voer de tweede helft van de 10e
periode 1945 (16 t/m 29 September
1945) voor het Noorden des lands
(Noord-Holland Zuid-Holland met
uitzondering van Goeree en Overflak-
<ee. Utrecht, Ge.derland met uitzon
dering van het gedeelte bezuiden de
'Vaal, Overijssel Drenthe, Groningen
en Friesland).
Elk der volgende bonnen geeft
•oht op het koopen van:
Alle Noodkaarten 6
614 200 gram bloem
615 '50 gram bloem
616 100 gram vermicelli
617 100 gram eipoeder
618/619 200 gram suiker
'20 100 gram kaas
621 200 gram kaas (extra rantsoen»
22 150 gram zout
Noodkaarten SA Br C.
B C BSO3 fis/,m JJ," 800 "r brood
v. B, c, bXO. 681 400 gram brood
A, B, C, 682 500 gr. peulvruchten
A, B C, 683 125 gr. uoter
A, B, C, 684 t/m 686 125 gr. margar
B 687 800 gram brood
C 687 110 gram chocolade
Noodkaarten 6 D
O 664 100 gram gedr bananen.
3 665. 666 800 gram brood
0 667 250 gram rijst of kindermeel
D 668 100 gram suiker
D 670 110 gram chocolade
D 671, 672 125 gram boter
D 673 125 gram margarine
D 674 1 ei
Inlegvellen
D 16 800 gram brood
E 18 250 gram rijst; of kindermeel
Tabakskaart
50 2 rantsoenen tabaksartikelen (geen
importsigaretten)
voor de week van 16 t/m. 22 September
523, D 675, D 676 2 liter melk
B, c 688 1 y2 liter melk
624 100 gram vleesch
625, B 61.9 1 kg aardappelen
A. b. c 690 2 kg. aardappelen
C b°?,nen A 687A 688 A 691 en
C 691 zullen met worden aangewezen
en *l,Knen vernietigd worden
of 40+ £aas20enasn50 g"m ^vette
?0+..kaaskTor^n5Urva-d/n^-e
,B!| aan maal«jden van Ie
jentrale Keukens moeten aldaar de
,onnen 624 voor vleesch, A 690, B 498
-n 9 69°. voor aardapoelen worden
ngeleverd.
Zelfverzorgers voor graan, vleesch
nelk of aardappelen moeten op door
le distributiediensten te bepalen da
;en aldaar inleveren resp de bonnen
voor brood, vleesch. melk cf aard-
opelen.
KOOPEN OP NIEUWE BONNEN
Voortaan mag in het gebied ten
Noorden van de groote rivieren op
de bonnen, welke des Vrijdags
worden bekend gemaakt, den zelf
den dag van 12 uur af gekocht en
afgeleverd worden. Van deze re
geling zijn uitgezonderd de bon
nen voor melk en aardappelen;
voor deze bonnen blijft het voor
schrift gehandhaafd, dat eerst des
Maandags tot aflevering mag wor
den overgegaan.
BROOD VOOR AARDAPPELEN
Tengevolge van achterstand in
den aanvoer van aardappelen
moet in Noord-Holland, Zuid-Hol
land en Utrecht gedurende de pe
riode van 16 t.m. 29 Sept. het aard
appelrantsoen voor personen van
1 jaar en ouder per week met een
kilogram worden verminderd. In
verband hiermede wordt de gel
digheidsduur van alle voor de
week van 16 t.m. 22 Sept. aange
wezen aardappelbonnen verlengd
t.m. 29 Sept. Voor de week van 23
t.m. 29 Sept zal dan voor perso
nen van 4 jaar en ouder nog een
bon van een kilogram worden aan
gewezen: voor personen van 14
t.m 20 jaar wordt voor die week
bovendien de normale toeslagbon
voor één kilogram aangewezen.
Als compensatie voor het ver
minderde aardappelrantsoen wordt
voor de periode van 16 t.m. 29
Sept. 800 gram brood beschikbaar
gesteld, hetwelk verkrijgbaar zal
zijn op de bonnen A, B en C 697
der 6e noodkaart.
Extra kaas en meer peulvruchten.
Bon 621 is aangewezen voor
extra rantsoen van 200 gram kaas.
In Noordiholland, Zuidholland,
Utrecht en Gelderland zal daarop
buitenlandsohe cheddar-kaas, in
de overige provincies Hollandsche
kaas worden geleverd.
Het peulvruchten-rantsoen is
voor de komende 14 dagen ver
hoogd van 250 tot 500 gram.
Groente- en fruitbonnen.
In alLe distributiekringen ten
Noorden van de grö-ote rivieren
moet het publiek uiterlijk 22 Sept.
bon 638 der 6e noodkaart voor
•groente en bon 639 der 6e nood
kaart voor fruit inleveren. Men
zal hierop kunnen betrekken van
30 Sept. t.m. 27 Oct.
Drie liter petroleum op bon 637.
Met ingang van 17 Sept. is in
het gebied ten Noorden van de
groote rivieren bon 637 der 6e
noodkaart aangiewezen voor het
koopen van drie liter petroleum.
De bon is geldig tot en met 20
Oct. Voor-inlevering van bonnen
is niet geoorloofd.
Naar wij vernemen ligt het
in het voornemen van H.M. de
Koningin in den loop van de
volgende week een bezoek te
brengen aan Rotterdam.
Op een gistermiddag te 's Gravenhage gehouden persconferentie
heeft de minister van financiën, prof. mr. P. Lieftinck, een nadere
toelichting gegeven op de Beschikking Geldzuivering 1945 inzake
de geldsaneering in Nederland.
De minister is er zich van bewust, dat de aangekondigde regee-
xingsmaairegelen velerlei moeilijkheden met zich brengen, doch hij
vertrouwt, dat door onderlinge samenwerking deze moeilijkheden
tot het kleinst mogelijke minimum zullen worden teruggebracht.
Professor Lieftinclc deelde mede, dat de Beschikking niets bevat
over de deblokkeering. De voorschriften dienaangaande zullen op
26 September worden gepubliceerd.
In mijn radio-rede van gisteravond
iheb ik de groote lijnen van de
komende geldizuivering uiteen gezet.
Hedenmiddag wil ik voor u een aan
tal onderdeelen nog iets verder toe-
Lichten
De Beschikking Geldzuivering 1945
bevat niets over deblokkeer ing. Dit
is met opzet geschied. De deblokkee-
ringsvoorshriften zullen worden ge
publiceerd op 26 September, derhalve
zoodra de blokkeering een feit zal
zijn. Bijzonderheden over de deblok
keering kunnen thans nog niet wor.
den medegedeeld. Ik herhaal echter
wat ik gisteren zei, namelijk dat men
zich in dit opzidht niet ongerust be
hoeft te maken Eén opmerking is im
dit verband van belang, namelijk,
dat men zijn oude geld zooveel mo
gelijk inlevert bij de instelling, waar
men reeds een rekening bezit. In het
aLgemeen zal men hiervan bij de
deblokkeering profijt trekken
Thans wil ik met u in groote trek
ken de Beschikking doorloopen.
Artikel 2 houdt in, dat al het tihang
circuleerende papiergeld wordt inge
trokken en moet worden ingeleverd
Ook de bankbiljetten van de Neder-
landsche Bank. die reeds eerder aan
den omloop waren onttrokken, zul
len in de inleveringsweek nog kun
nen worden ingeleverd, met uitzon
dering slechts van alle biljetten van
100. 500 en 1000. Het doet dus
niet ter zake, hoe oud de ingeleverde
bankbiljetten zijn
Binnen enkele dagen zal een
Beschikking worden gepubliceerd,
waarbij de mogelijkheid wordt ge
opend om onder bepaalde voor
waarden ook nog biljetten van
500 en 1000 in te leveren. De
buiten omloopstelling van deze
biljetten heeft plaats gehad tijdens
de Duitsche bezetting. Degenen,
die deze biljetten om goede rede
nen toen niet hebben ingeleverd,
mogen niet daarvan de dupe zijn,
maar uit den aard der zaak zullen
strenge voorwaarden worden ge
steld.
De eenige uitzondering op de on-
geldigverklaring is deze, dat de Ne_
derlamdische Spoorwegen tot en met
30 September gerechtigd zijn, oud
bankpapier aan te nemen. Dit is
uiteraard bepaald ten einde het rei
den ook gedurende de inleverings
week mogelijk te maken. Men kan
namelijk drie dagen tevoren reeds
kaartjes nemen bij de Spoorwegen
Artikel 3 geeft nadere voorschriften
over de uitreikin-g der nieuwe munt
biljetten door de distributiekantoren
Door het Centraal Distributiekantoor
is ter zake reeds een communiqué
uitgegeven. Van belang is. dat het
strafbaar is de nieuwe biljetten vóór
26 September voor het doen van be-
In de week van 19 tot en met
25 September wordt op een
voor de bewoners bepaalden
dag door den distributiediensi
nieuw papieren geld op de ba
sis van 10 per persoon uitge
reikt; Met dit geld kan men
echter niet koopen voor 26 Sep
tember. Het is bedoeld voor
aankoopen in de week van 26
September tot 3 October. Tot
26 September geschieden de aan
koopen in oud geld. Per gezin
kan men tot dien datum 300
reserveeren. Bezit men meer,
dan moet dat overtollige voor
26 September worden wegge
bracht.
Na 26 September kan het
nog overgehouden geld. ten
hoogste 300 per gezin, tot
3 October worden gestort.
Oud en nieuw papieren geld
is niet gelijktijdig in gebruik.
Het beroep, dat gedaan is op de
Rotterdamsche arbeiders om zich
aan te melden voor den oo^st-
arbeid in Drenthe, is niet tever-
geefsoh geweest. Alle sombere voor
spellingen en alle laagdunkende
beweringen over arbeidsschuwheid
ten spijt hebben onze arbeiders
bewezen, dat zij het hunne willen
bijdragen tot de voedselvoorziening
van het Nederlandsche volk, dat
zij er niet tegen opzien, de handen
uit de mouwen te steken als het
gaat om het algemeen belang en
ook al zijn de omstandigheden,
waaronder zij zullen werken, verre
van ideaal.
Dé afgeloopen dagen en vooral
gisteren is het op het Gewestelijk
Arbeidsbureau aan de Middelland-
straat buitengewoon druk geweest
en gisteravond hadden zich reeds
860 vrijwilligers voor den oogst-
arbeid laten inschrijven. Zij lieten
zich registreeren, hoewel velen
hunner slechts over een enikel
costuum en één paar schoenen be
schikten. De mogelijkheid, dat
kleeding en schoeisel, hun geheele
bezit, bij de werkzaamheden, welke
zij t;e verrichten zullen krijgen,
volkomen bedorven zullen worden,
schrikte hen niet af. Zij hadden
genoeg van het ledig loopen en
wilden werken, hoewel zij werden
gewaarschuwd, dat een verstrek
king van werkkleedinig en klom
pen lang niet vaststaat. Wel worden
daartoe pogingen gedaan, doch of
men zal slagen, is niet zeker.
Morgenochtend om half 9 zullen
de eerste 60 vrijwiligers van het
Hofplein vertrekken. Met auto's
zulten zij naar Drenthe in de om
geving van Assen worden overge
bracht om daar met de werkzaam
heden te beginnen.
De mogelijkheid tot aanmelding
voor dit voor ons volk zoo hoogst
belangrijke werk staat nog steeds
open, aangezien Rotterdam zoo
mogelijk meer dan 1000 arbeiders
zal uitzenden. Personen tusschen
21 en 50 jaar kunnen zich aanmel
den bij het Gewestelijk Arbeids
bureau, le Mididellandstraat 103.
talingen te gebruiken Degenen, die
onvoldoende geld hebben om. zich de
nieuwe biljetten aan te schaffen doch
die wel over een geblokkeerde reke
ning van f 100 biljetten beschikken,
kunnen uit die rekening putten.
Artikelen 7 t/m 12 geven voorschriften
over de wijze, waarop de inlevering
moet geschieden. Van bijzonder be
lang is. dat houders van geldikaarten
ten hoogste 300 mogen inleveren.
Hun wordt daarom aangeraden er
voor te zorgen het bedrag, dat zij
boven de 300 in cont'aat geld be
zitten, uiterlijk 25 September te stor
ten bij een commissionnair. bank.
spaarbank of giro-instelling.Andere
dan natuurlijke personen moeten het
oude geld inleveren met behulo van
geldt V,?imhCht'i t V°or deze vo'macbt
geldt de beperking van de 300 niet
Iedere inlevering moet gepaard gaan
van een ingevuld en geteekend sfi-
ciftcatieformulier, vermeldende het
aantal coupures van iedere soort Dit
fomutUer blijft berusten bij het in-
lev •-•rkantoor. Bijzondere voorschriften,
zijn getroffen ten behoeve van de
inlevering van afwezige personen. Ne
derlandsche en geallieerde militairen
en vreemdelingen De inleveringsmo
gelijkheid ten behoeve van afwezigen
is van belang voor diegenen, die nog
gelden onder zich hebben van onder-
gedokenen en gedeporteerden, waar
van noig niet bekend is of zij terug
zullen konien. Geallieerde militairen
zullen^ uitsluitend worden geholpen
door hun eigen betaalmeesters. Zij
kunnen in geen geval terecht bij een
Nederlandsch in leverkantoor. Neder
landsche militairen kunnen door de
inleverkantoren slechts worden ge
holpen, indien zij in het bezit zijn
van een geldkaart met bijbehoorende
stamkaart. De inlevering geschiedt
volgens een schema, dat nader wordt
bekend gemaakt. Aan dit schema
moet streng de hand worden gehou
den. Alle bedragen aan ingeleverd
oud papiergeld zijn tot nader order
geblokkeerd.
Van belang is ten slotte artikel 18,
dat bepaalt dat een aangeteekende
zending die blijkens het poststempel
van het kantoor van ontvangst op,
of na 22 September te bestemder
plaatse is aangekomen, door geadres
seerde mag worden geweigerd en dat
het risico van te late aankomst in dat
geval voor rekening is van den af
zender Deze bepaling is opgenomen
ten einde te vermijden dat een schul
denaar zijn schuldêischer op het laat
ste moment zal opschepen met een
bedrag aan oud papiergeld dat hij
niet meer tijdig kan kwijt raken
Hierna beantwoordde de minister de
gestelde vragen.
Op de vraag of het verboden is, om
na 25 September een chèque uit to
schrijven en deze aan derden te over
handigen, of dat dit alleen beteekent,
dat deze persoon voorloopig geen geld
kan krijgen op die chèque, antwoord
de de minister, dat dit kan worden
beschouwd als een poging met
een ondeugdelijk middel" en als
zoodanig strafbaar is Het is niet
de bedoeling chèques te honoree-
ren, die voor de deblokkeering zijn
uitgeschreven. Dat men van S 10 per
persoon in de inleveringsweek niet
zou kunnen leven, kon de minister
niet beamen. Tot Dinsdag in de in
leveringsweek zal men de beschikking
kunnen hebben over j 300 en na de
inleveringsweek zullen spoedig de
loonen kunnen worden uitbetaald over
een tijdvak van twee weken. Alles zal
worden gedaan, opdat het benoodigdo
geld daarvoor tijdig over het geheele
land beschikbaar is. In de week vóór
de inlevering zal men wat inkoopen
