DE BEZETTING VAN INDIË
s=ffa£a-"w?s
Verfindustrie werkt weer
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
DE TOESTAND IN DE BEDRIJVEN
Zondagsrust in de
bedrijven
SPOEDIG VOLTREKKEN
Conflict bij de Maas
afgewend
Zwart geld-handelaar
berecht
Het radioprogramma
De deblokkeering
Max Blokzijl ter dood
veroordeeld
Dienst Harwich-Hoek
van Holland
HET NUT VAN DE
GELDZUI VERING
Uit het maandrapport
van het G.A.B.
Brandstoffen formulieren
WEERBERICHT
R.K. „E.H.B.O."
Kookfoestellen
Burgerlijke stand
Doodstraf geëischt tégen
Verrader
Productie-apparaat
vrijwel intact
Uitg. v. cf. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh Kuijpers.
Hoofdred.Mgr.
Dr. J. Witlox.
Alg Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker
N.R.C N.V.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1945 66ste JAARGANG. No. 19818
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804
\bonnementspr.
3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
f 0.26 p week
Advertentiën
25 ets. per mm.
Naar men weet. verwacht men
met stelligheid, dat de eerste g -
allieerde troepen op 4 0ct te
tavia zullen landen Vermoedelijk
zullen de geallieerde trP
14 Oct. bij Soerabaja aan lana
paan Ook Padang (bumatra s
WeS.kust) en Medan (Sumatra s
Oostkust) zullen in de eerste helft
van October worden bezet. Ver
wacht mag worden, dat de luite
nant-gouverneur generaal van Ned.
Indië, dr. H- J. van Mook, begin
October uit Brisbane zal vertrek
ken en gelijktijdig met de ge
allieerde troepen in Batavia aan
land zal gaan.
Voorts kan worden gemeld, dat
in de buitengewesten Makassar 'en
Timor reeds zijn bezet en ver
moedelijk ook Ambon en Menado.
Deze berichten zijn van het uiter
ste belang, wanneer men ze be
schouwt in het licht van de re
cente mededeelingen over den
politieken toestand op Java. Hoe
wel, voor zoover tot dusver be
kend, in de andere deelen van
den archipel de houding der be
volking rustig en zelfs sympathiek
jegens de Nederlanders en geal
lieerden is te noemen, is het in
West-Java anders gesteld. Welis
waar is van wehkelijk belangrijke
incidenten tot dusverre nog geen
sprake geweest, doch het was dui
delijk, dat de onzekere gezagsver
houdingen en het wegblijven van
de geallieerden en van den aan
voer van voedsel, medicamenten
en andere herstelmaterialen op den
duur onpleizierige gevolgen zouden
kunnen hebben.
De Ned. torpedobootj ager „van
Galen" heeft Portsmouth verlaten
met bestemming Ned.-Indië, ver
gezeld door den lichten kruiser
„Jacob van Heemskerck"
Inmiddels is reeds een aantal
marine-artsen, gedeeltelijk per
vliegtuig, naar Indië vertrokken.
Begin October zullen recht
streeks van Nederland uit scheeps-
transoorten naar Indië gaan. voor-
loopig kleinere schepen met ten
hoogste honderd man. Het eerste
schip, dat direct van IJmuiden
C2Ï1Ï'. fndië zal varen, is de „Tara-
ln„ .Sroilere transporten zul
len nog via Engeland moeten gaan
Aldaar zal ook meer scheepsruim-
te beschikbaar gesteld worden voor
Nederland. Men hoont, dat er al
dus in October een 1000 man kun-
nen worden vervoerd. Behalve de
genoemde duizend man zouden nog
tenminste tweeduizend menschen,
waarom de Ned.-Indisdhe regeering
heeft gevraagd, naar Indië moeten
vertrekken.
Gisting onder Indonesiërs
in Australië.
In de Australische havenstad
Sydney hebben de havenarbeiders
geweigerd de Ncd. schepen te laden,
die kleeren, vobdsel en medica
menten naar Java moeten brengen.
De Indonesiërs aldaar hebben de
havenarbeiders verzocht het laden
der schepen te boycotten, omdat
zij vreezen, dat de lading gebezigd
zal worden om de zoojuist gekozen
volksregeering in Ned.-Indie te
onderdrukken.
Tot dusverre is geen laadverbqd
afgekondigd, maar er wordt in
Sydney geen enikel schip geladen
of gelost vegens de algemeene
staking van havenarbeiders in
verband met een ander geschil.
Te Brisbane zijn intusschen de
Indonesische bemanningen van drie
Ned. schepen in staking wegens
het feit, dat, naar de stakers bewe
ren, er materiaal geladen wordt,
dat gebezigd zou worden ter onder
drukking '-an het inheemsche In
donesische bestuur, dat is inge
steld. De afdeeling Brisbane van
de „Waterside Workers Federa
tion" heeft besloten de a 'ie der
Indonesische bemanningen te
steunen,
Indonesische officiee'e Ned.-Indi
sche kringen te Camp Columbia
in Australië beweren, dat een ver
traging in het vertrek der sche
pen uit Australische havens naar
Java, veroorzaakt door de staking
der havenarbeiders, den dood van
duizenden menschen van verschil
lend ras beteekenen zal. De lading,
aldus deze zegslieden, bestaat uit
medicamenten, voedsel en kleeren
voor zoowel Europeanen als In
donesiërs. die het slachtoffer wa
ren van de Japansche onderdruk
king.
Te Batavia rust ingetreden
Te Batavia is na de gering® wan
ordelijkheden der laatste dagen
rust ingetreden. Nishida, het hoofd
van de Japansche geheime politie,
heeft aan de journalisten gemeld,
dat hoewel de politie de bijeen
komst niet had kunnen verhin
deren, zy nu alles weer onder
controle had en dat alle rust was
weergekeerd.
Soerkamo was niet gearresteerd
omdat hij beloofd had. ongewa
pend verder te gaan, maar hij had
zijn woord niet gehouden.
Het bijzonder gerechtshof behandelde gisteren te Rotterdam een
aantal zaken tegen landverraders en medewerkers De beklaagde
C. Kooiman hoorde als eerste de doodstraf tegen zich eïschen
Foto Hof)
Wijl op den eisch om op Zater
dagavond 9 uur de werkzaamheden
te doen beëindigen, gesteld bij de
meelfabrieken „De Maas" te Rot
terdam, geen antwoord binnen
kwam en een conflict derhalve on
vermijdelijk scheen, hebben de
samenwerkende fabrieksarbeiders
bonden een onderhoud gehad met
den Minister van Sociale Zaken.
De besturen gaven een uitvoerige
uiteenzetting van opvattingen en
eisch.
Op de fabriek is thans bekend
gemaakt, dat voortaan de productie
op Zaterdagavond 9 uur wordt
stopgezet, zoodat aan het gerecht
vaardigd verlangen naar volledige
Zondagsrust is voldaan.
Het georganiseerde optreden van
het geheele personeel, prac'isch in
de drie erkende bonden onderge
bracht, heeft hier een belangrijk
succes verkregen.
De zwart geld-handelaar A F
v, d. A. uit de Van der Takstraat
te Rotterdam, bij wien de politie
vorige week een groote som aar,
opgepotte zinken pasmunten ont
dekte, is gisteren door den Politie
rechter veroordeeld tot 6 maanden
gevangenisstraf en verbeurdverkla
ring van zijn zevenhonderd gulden
opgepot zinkgeld.
Ten behoeve van onze abonné's,
be^erin^waarmd""^
De minister van financiën,
prof. mi. P. Lïeflinck, zal
Woensdagavond om 9 uur een
radiotoespraak houden. Hierin
zal hij in het bijzonder de
deblokkeering van geblokkeerde
tegoeden bespreken.
Hedenochtend heeft het bijzondere
gerechtshof te 's-Gravenhage von
nis gewezen in de zaken van Max
Blokzijl en van den oud-N. S.B.-
burgemeester van Wassenaar, De
Block van Scheltinga.
Hei hof heeft Max Blokzijl ter
dood veroordeeld en De Block van
Scheltinga tot levenslange gevan
genisstraf. Beiden werden eveneens
alle politieke rechten onttrokken,
doch beiden werd de iqogelijkheid
tot cassatie gelaten.
De beklaagden vertoonden geen
teekenen van emotie.
In een zeer korte toelichting
heeft het Hof de straf, aan Max
Blokzijl opgelegd, gemotiveerd.
Blokzijl heeft op perfide wijze de
propaganda van het nationaal
socialisme gesteuq^, ofschoon hij
wist welke gruwelen er in de
concentratie-kampen op Nederland-
sche onderdanen in den naam van
dat zelfde nat.-socialisme werden
bedreven.
De London North Eastern Rail
way maakt bekend, dat I
werf van John Brown Co aan rtS
Clydebank opdraoht heeft gegeven
voor den bouw van een dubbel-
schroef geared turbine stoomschip
dat bestemd zal zijn voor den dienst'
HarwichHoek v Holland. DrL sehip
zal een slaap-aceommodatie krijgen
voor meer dan 400 passagiers in één-
tweepersoonshutten, alsmede vier
luxe dekhutten elk voor twee passa
mere Deze luxe hutten krijgen elk
een aparte badkamer. Vermoedelijk
Sf begin October de k.el van het
sdhip worden gelegd.
Als we in het maandelijksche
rapport over den arbeid van het
Gewestelijk Arbeidsbureau lezen:
„Aan 67 aanvragen om mannen
beneden de 21 jaar kon niet wor
den voldaan", is dat toch wel een
zeer veeg teeken.
Het komt veel voor, dat perso
nen werk weigeren, omdat ze geen
kleeren of schoeisel zouden heb
ben, terwijl zij er 's Zondags keu
rig netjes bij loopen. Er zijn heel
wat menschen, die het met "één
costuum of één paar schoenen
moeten doen. Als die ook op een
extra stel bleven wachten, kwam
Nederland èn de schoenen èn de
kleeren er niet.
Het is voor het Gewestelijk
Arbeidsbureau nog steeds niet mo
gelijk om een behoorlijk inzicht te
krijgen in den toestand van de
arbeidsmarkt. Wel is er nauw con
tact met Maatschappelijk Hulpbe
toon en worden alle aanvragen om
steun in overleg met het Geweste
lijk Arbeidsbureau geregeld, maar
er is nog een veel te groote cate
gorie niet te controleeren. De geld-
zuivering zal deze menschen ech
ter wel noodzaken werk te gaan
zoeken en eerst dan zullen we de
hoognoodige balans kunnen opma
ken. Het Gewestelijk Arbeidsbu
reau is intusschen bezig met het
registreeren van de wachtgelders
bij alle bedrijven.
Wat den vrouwenarbeid betreft:
De overbruggingsgelden maken in
verschillende families een vrij
groot bedrag uit, zoodat meisjes,
die vroeger dienden, nu dat werk
kunnen laten en thuis blijven. Dat
leidt tot een groot tekort aan
vrouwelijke arbeidskrachen. Een
oplossing schijnt alleen door zeer
krachtige maatregelen mogelijk.
Hoe staat de industrie in Schie
dam er in het algemeen voor
„Het valt nogal mee", is mees al
het antwoord van de verschillende
werkgevers in groot- en kleinbe
drijf. Het grootste euvel is he'
ontbreken van gas voor de in
dustrie.
Laten we de voornaamste bedrij
ven even* de revue laten passeeren.
De glas- en aardewerk-mdus'rie
leeft langzaam op. Het werk is be
gonnen. Papier voor de boek- en
steendrukkerijen komt in ruimere
'ate vrij. Gas is voor dit bedrijf
echter nog veel te schaarsch zoo
dat van werkelijk volop draaien
geen sprake is. Scholing, herscho
ling en omscholing is een kwestie
'ie vooral voor de bouwbedrijven
urgent is. Timmerlieden en metse-
-ars zijn heel erg zeldzaam en dus
heel erg populair. Hier ter stede is
nog niet veel verandering in den
toestand van de bouwbedrijven ge
komen, maar van elders komen
massale aanvragen om bouwvak
arbeiders binnen. De chemische
nijverheid ontwikkelt zich zoo
voorspoedig, dat de wachtgelders
zeer snel in het arbeidsproces wor
den opgenomen en er binnen niet
te langen tijd vraag op de arbeids-
arkt kan worden verwacht. De
houtverwerkende industrieën tob
ben nog steeds door het gebrek aan
hout. De gestadige invoer zal daar
vaarschijnlijk spoedig verbetering
mengen, tenminste als er arbeiders
'in. Het is ook hier het eentonige
Medje: gebrek aan geschoolde ar-
beidskrach'en. Wasscherijen ver-
"erken maar 1/5 van hun nor
malen omzet. Gas staat bovenaan
op het verlanglijstje en d'-e-t
daarop volgen autos, carriers, fiet-
~en, in één woord transport
middelen.
Als voorbeeld voor de opleving
in de metaal-industrie zouden we
Wilton kunnen nemen. Daar waren
eind Augustus ongeveer 3500 man
aan het werk. Grootendeels waren
het wachtgelders, die allen gelei-
eliik worden geabsorbeerd.
De papierverwe.rkendé in
dustrieën werken vrijwel normaal.
Het „vrijwel" is grootendeels toe
te schrijven aan het gebrek aan
vrouwelijke arbeidskrachten. Hoe
lang zal men daar nog tevergeefs
om roepen?
In het kleinbedrijf maken de
slagers een moeilijken tijd door.
De verkoop van vleesch in biik
levert geen werkelijke bestaans
mogelijkheid op.
Van de zijide van land- en tuin
bouw is practisch geen waag naar
personeel. Men schijnt daar de
boontjes wel te kunnen doppen.
Het is jammer, dat datt aan den
wagen van den groenteboer zoo
erg slecht te zien is.
Het havenbedrijf gaat nog steeds
zienderoogen achteruit, en alleen
voor reparatie vallen nog zee
schepen binnen. „De buitenland-
sche handel komt in Schiedam op
de tweede plaats", zegrt het rap
port van het Gewestelijk Arbeids
bureau. En dat voor een stad, die
dicht aan zee en aan iden belang
rijksten riviermond van Eiuropa
ligt!
Aanvragen brandstoffenformu-
liaren voor ruimteverwarming
van inrichtingen, instellingen en
bedrijven kunnen worden afge
haald aan het Bureau Broersvest
111, loket 4.
Inlevering dient zoo spoedig mo
gelijk te geschieden, in ieder ge
val vóór 30 September a.s. aan
hetzelfde bureau.
Deze mededeeling geldt niet
voor kamerbewoners.
Medegedeeld door het K.N.M.l.
te De Bilt.
Verwachting tot Woensdagavond:
Vannacht nog buien a.i de kust
strook, morgenochtend plaatselijk
mist. overdag licht tot half be
wolkt; koud; zwakke, tijdelijk
matige wind tusschen Noord en
Noord-Oost.
Waarnemingen te Rotterdam van
hedenmorgen 11.30 uur:
Barometerstand: 759.0 mm.
Windrichting. Noord; kracht 2.
Temperatuur: 12.2 Celsius.
Weersgesteldheid: regen.
Maximum-temperatuur (voorge
komen tusschen 8 uur gisteren
en 8 uur hedenmorgen). 16,0 Cel
sius; minimum: 10.6 C
Wij willen de aandacht vestigen
op de wederverschijning van de
R.K. „E.HB.O." De vooruitgang,
die vóór den oorlog met dit werk
van naastenliefde werd gemaakt,
is tijdens de bezetting ernstig ge
remd.. Nu kan weer verder wor
den gebouwd in volle vrijheid. De
cursussen beginnen m October
weer. Allereerst worden daar de
oud-leden verwacht, die hun.
diploma verlengd willen zien. Maar
vele andere R.K. dames en heeren
boven de 18 jaar zijn welkom om
ait werk te gaan beoefenen. Met
de toenemende gevaren op den
weg, in de fabriek, in huis,
wordt de behoefte aan getramde
E.H.B.Oers steeds grooter.
De adressen, waar men zich kan
aanmelden, zijn: L. H. de Roos,
Boylestr. 13; H. Scheffers, Groe-
nelaan 47; H. Leend.erts, St. Li-
duinastr- 50; A. Rietstap, Broers
vest 12.
Het kooiktpro'bleem was voor de
genen die niet over gas en elec-
triciteit beschikten, een reden tot
voortdurende zorg. De regeering
is er toe overgegaan petroileum-
kooktoestellen te laten maken van
het blik van de Amerikaansche
levensmiddelenverpakking. Zij, die
geen kooktoestellen hebben en
niet over gas of electriciteit be
schikken, kunnen een vergunning
voor den aankoop daarvan aan
vragen aan het distributiekantoor.
De hiervoor benoodigde formulie
ren kunnen worden afgehaald
Broersvest 111, loket 4. De inleve
ring ervan moet zoo spoedig mo
gelijk geschieden.
Geboren: Willem C„ z. v. J.
Zwiers en F. J. v. Kersen, Nassau-
laan 75; Augustinus M. H., z. v. A.
M. Nolet en C. R. C. Diepen. Stad
houderslaan 25: Wilhelmus J., z. v.
W. J. B. Ruts en M. A. Wesbeek.
v. Beverenstr. 43: Cornelis A„ z. v.
A. Boes en H. v. Mourik, Hoofdstr.
33: Cornelia H. M., d. v. Q. P. Ham
en H. G. de Vette. Kerklaan 48.
Overleden: Margaretha J.. d. v
J. S. Sneep en E. C. Mos; I. Boo-
den. 44 j.. wed. v. J. Verhoev: M. J
Heemskerk, 86 j., wed. v. J. J.
Augustinus: C. P. H. Ramberg, 84
,i.: H. G. M. Sterenberg, 6 j.; P.
Eenennaam, 3 j.
Voor het bijz. gerechtshof stond
gisteren in Rotterdam terecht C.
Kooiman, die werkzaam was in de
illegaliteit en het beheer had
over de aan onderduikers te dis-
tribueeren bonkaarten. Hij ver
kocht deze echter en wel een 40
stuks voor 100 en meer per stuk.
De organisatie kreeg er lucht van
en besloot een geheime vergade
ring te houden waarin K. zich zou
te verantwoorden hebben. Deze
voelde zich in 't nauw gedreven
en kwam er in zijn angst toe. de
convocatie voor de bijeenkomst
in handen van de Duitsche S. D.
te spelen. Het gevolg was dat er
een inval gedaan werd in het huis
aan de Hoeksche straat te Rot
terdam, waar de vergadering plaats
had. Dit kostte drie menschen het
leven. Het verraad van K. werd
nog schandelijker toen hij daarop
gelden ging inzamelen z.g. voor de
nagelaten betrekkingen van de drie
slachtoffers en de opbrengst ten
eigen bate gebruikte.
De adv. fiscaal mr. J. S. Loke
eischte de doodstraf met uitslui
ting van actief en passief kies
recht.
De kilometerslange buizen, die ben
zine van Engeland onder het kanaal
door naar Frankrijk en Nederland
transporteeren, vervoeren ook white
spirit, een grondstof voor de verfbe
reiding. Dank zij den f linken invoer van
lijnzaad, waaruit lijnkoeken gemaakt
worden' voor veevoeder, is er thans
ook een redelijke hoeveelheid Lijn
olie eveneens grondstof voor verf
bereiding Daardoor kunnen de verf-
fabrieken weer aan het werk, alle
hebben daartoe ^inds eenige tijd ver
gunning gekregen maar er mag nog
slechts hoofdzakelijk grond- en stop
verf gemaakt worden. Stof verf is
vooral belangrijk voor de honderdui
zenden ruiten, die in het Zuiden en
«"'osten des lands moeten worden in
gezet,
Nederland had vroeger een zeer
grooten uitvoer van'varf; voor den
oorlog wel voor 18 20 millioen per
jaar. vrijwel even groot als de uit
voer van schoenen. Die uitvoer is
thans uiteraard verdwenen, in den
oorlog was er alleen een gedwongen
uitvoer van verf naar Duitschland.
o.a. voor camouflageuoeleinden
Toch hcefi dé oorlog ook wel wat
goeds, gebracht. Men t«« 'n .ft
land eèleerd speciale soorten lak, tot
dusver uit hetP buitenled be, rokken
zelf te bereiden, al zal de toekomst
moeten leeren of dit van blijvende
waarde De fabricage van cellu-
loselakken voor auto's b.v is sterk
ontwikkeld en zeker van blijvende
beHe1koroductieapparaat op het geb:ed
van verf is gelukkig vrijwel intact
gebleven en heeft van den oorlog m
hel algemeen niet sterk geleden Men
kan dus weer aan het werk gaan en
is ook aan het werk gegaan, want
de fabrieken hebben hun vaktechnisch
personeel weten te behouden.